Κύριο Άρθρο
Der Spiegel
Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις στις οποίες το ΝΑΤΟ κατόρθωσε να βρει το σωστό ρυθμό. Στις 4 Απριλίου του 1949, κατά την τελετή ίδρυσης του οργανισμού επιλέγηκε η σύνθεση του Τζορτζ Γκέρσουιν «Δεν είναι κατ’ ανάγκη έτσι». Το 2004, στην τελετή αποδοχής ως μελών επτά νέων χωρών από το πρώην Σοβιετικό μπλοκ, υιοθετήθηκε η μουσική σύνθεση της ταινίας «Τιτανικός».
Με αυτά τα ακούσματα, θα πρέπει να θεωρείται πρόοδος το ότι στα εξηκοστά γενέθλια του ΝΑΤΟ, που εορτάστηκαν στην Γερμανική πόλη Μπάτεν-Μπάτεν αυτή την εβδομάδα, επιλέγηκε η μουσική του Ζορζ Μπιζέ. Παρουσία του Μπαράκ Ομπάμα, η τελετή πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό κτίριο Κούρχαους. Παρόντες ήταν επίσης οι συνδιοργανωτές, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα Καγκελλάριος Άγκελα Μέρκελ, μαζί με άλλους εικοσιτέσσερις ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων.
Τόσο στην Γαλλική πόλη του Στρασβούργου, ως επίσης και κατά μήκος του ποταμού Ρήνου στις Γερμανικές πόλεις Κέλ και Μπάτεν-Μπάτεν, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στα επιτεύγματα της συμμαχίας τις τελευταίες έξι δεκαετίες. Αρκετή συζήτηση έγινε επίσης για τον ιδιαίτερα σημαντικό ειρηνευτικό ρόλο που διαδραματίζει η συμμαχία, τόσο για την Δύση ως και για τον υπόλοιπο κόσμο.
Από τις συζητήσεις δεν μπορούσαν να απουσιάσουν οι αναφορές για την επιτυχία του ΝΑΤΟ να διατηρήσει εντός γραμμής, εν μέσω κρίσιμων εποχών, αρκετές σημαντικές χώρες, ως επίσης και για την επιτυχή διεύρυνση της συμμαχίας από τα 12 ιδρυτικά μέλη, στα 28, με τελευταία την Αλβανία και την Κροατία. Όλοι αυτοί οι λόγοι δικαιολογούν τους εορτασμούς, ειδικά αν ληφθεί υπόψιν το ότι δεν επιβεβαιώθηκαν οι εκτιμήσεις των σκεπτικιστών πως η συμμαχία δεν θα διαρκούσε περισσότερο από 20 χρόνια από την ημερομηνία ίδρυσης της. Όπως μάλιστα είχε γράψει τότε και η εφημερίδα Ουάσιγκτον Ποστ, η τελετή ήταν ενδεχομένως πιο εντυπωσιακή από την ίδια την πράξη ίδρυσης της συμμαχίας.
Ωστόσο παρόλες τις επιτυχίες, θεωρείται βέβαιο ότι και η φετινή σύνοδος κορυφής δεν θα είναι πλήρως απαλλαγμένη από παραφωνίες. Στις κλειστές αίθουσες, και πέραν από τις ομαδικές φωτογραφίες και τα αλληλο-συγχαρητήρια, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι τα προβλήματα για την συμμαχία βρίσκονται προ των πυλών.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, στο πλαίσιο της αναζήτησης του νέου προσανατολισμού της, η συμμαχία θα πρέπει να υιοθετήσει μια επαναστατική συμπεριφορά, και να προσαρμόσει την στρατηγική της ώστε να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις. Ταυτόχρονα επισήμανε ότι η συμμαχία, θα πρέπει μελλοντικά να συνεργαστεί αποτελεσματικότερα με οργανώσεις των πολιτών.
Αδιαμφισβήτητα, η υπερ-ατλαντική συμμαχία θεωρείται επιτυχημένο εγχείρημα, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τον αριθμό των χωρών που αναμένουν στην σειρά για να καταστούν πλήρη-μέλη.
Παρόλα αυτά, σήμερα, βρίσκεται ενώπιον μιας υπαρξιακής κρίσης που θα μπορούσε κυριολεκτικά να την οδηγήσει σε διάλυση. Το ΝΑΤΟ δεν γνωρίζει ποιο πρέπει να είναι το επόμενο βήμα, ενώ ταυτόχρονα διατρέχει τον κίνδυνο να επεκταθεί πέραν των δυνατοτήτων του. Είτε θα διεκδικήσει με αξιώσεις τον ρόλο του παγκόσμιου αστυφύλακα, είτε θα οδηγηθεί αναπόφευκτα προς αυτή την κατεύθυνση, αντιμετωπίζοντας ωστόσο σημαντικά προβλήματα σε κονδύλια, προσωπικό και εξοπλισμό. Ταυτόχρονα θα πρέπει να επισημανθεί και η μη αποδοχή της συμμαχίας από τους λαούς των κρατών-μελών, του ρόλου του ως παγκόσμια, πυροσβεστική δύναμη.
Ορισμένοι πλέκουν το εγκώμιο του ΝΑΤΟ για το ότι κατόρθωσε να «κερδίσει» τον Ψυχρό Πόλεμο χωρίς να ρίξει ούτε μία σφαίρα. Σήμερα ωστόσο, το ΝΑΤΟ εμπλέκεται σε αρκετές και διαφορετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Διεξάγει έναν δύσκολο πόλεμο στο Αφγανιστάν, ενώ ταυτόχρονα οι δυνάμεις του διασφαλίζουν την ειρήνη στο Κόσοβο, ένα νέο κράτος που δεν έχει τύχει αναγνώρισης από την Ισπανία και την Ελλάδα, αμφότερες μέλη του ΝΑΤΟ. Περιπολεί επίσης στη Μεσόγειο για εντοπισμό υπόπτων για τρομοκρατία, ενισχύει τις προσπάθειες για πάταξη της πειρατείας στο Κέρας της Αφρικής και εκπαιδεύει τις Ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας.
Θα πρέπει τελικά το ΝΑΤΟ να πράξει περισσότερα, όπως απαιτούν ορισμένοι από τους στρατιωτικούς επιτελείς – για παράδειγμα να προστατεύσει τους ενεργειακούς αγωγούς της Δύσης με ένοπλες δυνάμεις; Θα πρέπει να κυνηγήσει τους τρομοκράτες της Αλ-Κάιντα σε ολόκληρο τον κόσμο και να αναλάβει ένοπλη δράση σε περιοχές όπου παρατηρούνται σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως το Νταρφούρ, ως υπεργολάβος για τα Ηνωμένα Έθνη ή ενδεχομένως και ως ανταγωνιστής;
Πως θα μπορέσει επίσης το ΝΑΤΟ να χειριστεί μια επιθετική Ρωσία, αποδεχόμενο στους κόλπους του την Ουκρανία, μαζί με το λιμάνι της Σεβαστούπολης στην Κριμαία όπου διατηρεί την βάση του ο Ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας; Επιπρόσθετα, με την αποδοχή ενός τζογαδόρου, όπως ο Γεωργιανός πρόεδρος Μιχαήλ Σαακασβίλι, ποιος είναι εκείνος ο οποίος θα αναλάβει την ευθύνη για την υποχρεωτική συνδρομή ενός από τα κράτη-μέλη, προκαλώντας με αυτό τον τρόπο την Ρωσία, και ενδεχόμενα αναγκάζοντας την Δύση να εμπλακεί σε μία ένοπλη διαμάχη με την Μόσχα;
Πως θα πρέπει τελικά να χαραχθούν τα σύνορα του ΝΑΤΟ, με γεωγραφικούς ή με ιδεολογικούς όρους;
The New York Times Syndicate
ΤΟ ΝΑΤΟ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο ΝΑΤΟ από την ίδρυσή του το 1949 μέχρι και σήμερα, έχει διεκδικήσει, υιοθετήσει και ενσωματώσει συγκεκριμένους ρόλους – ταυτότητες και το μόνο που δεν άλλαξε σ αυτή την 60χρονη διαδρομή είναι οι πρακτικές με τις οποίες επεχείρησε να επιβάλει και να επιβληθεί.
Το κουστούμι του «κομμουνιστοφάγου» μπαμπούλα, εκ των πραγμάτων αναδεικνύεται ως η πιο ταιριαστή και η πλέον επιμελημένα κομμένη στα μέτρα του φορεσιά. Και ήταν ίσως το κουστούμι που του επέτρεψε να αυτοαναγορεύεται κατά το δοκούν και σε «υπέρτατος ρυθμιστής» των πολιτικών και πολιτειακών εξελίξεων σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Ηταν ο ρόλος που του αναγνώρισαν και που ανέχτηκαν τα εξ ων συνετέθη τμήματά του, στις εποχές που κρίνονταν οι πολιτικές επιλογές των λαών, αλλά και η δυνατότητα των οικονομικών κολοσσών να μοιράζονται την οικονομική πίτα παγκοσμίως.
Οι αντιθέσεις, οι αντιπαραθέσεις και τα «ίδια συμφέροντα» των συναπαρτιζόνρων είχαν πρόσκαιρα παραμεριστεί, αφού το κυρίαρχο ήταν το αυριανό «πάνω χέρι» στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.
Η αναίμακτη νίκη του που ταυτίστηκε με την νίκη των πολιτικών του αναφορών, μοιραία έθεσε την υποχρέωση της αναζήτησης μιας νέας ταυτότητας ικανής να προσδιορίζει και να αιτιολογεί το δήθεν αυταπόδεικτο ανάγκης συνέχισης της ύπαρξής του.
Το «άλλοθι» γι αυτή τη συνέχιση, ακούει στο όνομα ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ. Το οποίο συνεπικουρούμενο από την ανάγκη διευθέτησης των παραμέτρων που θα καθορίσουν τους ευνοημένους και τους «αδικημένους» στην επερχόμενη ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ, δεν πέρασε απαρατήρητο όπως ήταν φυσικό.
Μόνο που αυτή τη φορά οι όροι δεν παρέμειναν οι ίδιοι. Και η αντιπαράθεση με την τρομοκρατία και με την ανάγκη ανατροπής των καθεστωτικών στηριγμάτων της δεν ήταν περίπατος. Διότι αυτή η αντιπαράθεση δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί με την αναβίωση της επιδρομής στη Σερβία δηλαδή του «ΠΕΤΑΜΕ – ΒΟΜΒΑΡΔΙΖΟΥΜΕ – ΦΕΥΓΟΥΜΕ».
Τρία νέα στοιχεία είναι εκείνα που συνθέτουν λοιπόν το χαρακτήρα των νέων αντιπαραθέσεων, άρα και τη βιωσιμότητά του στη νέα εποχή:
1. Στην αντιπαράθεση με την τρομοκρατία υπάρχουν νεκροί. Η αναίμακτη εποχή για το ΝΑΤΟικό περίπατο έχει πια παρέλθει ανεπιστρεπτί. Οι νεκροί έχουν πολιτικό κόστος για τις κυβερνήσεις. Και οι ΗΠΑ, θέλουν μεν να διατηρήσουν και να επαυξήσουν το πάνω χέρι στις αποφάσεις του, αλλά θέλουν ταυτόχρονα να μοιράσουν την τράπουλα των απωλειών στις ανθρώπινες ζωές. Αλλά αυτή την «καυτή πατάτα» δεν είναι εύκολο και απλό να την αποδεχτούν πρόθυμα στο πιάτο τους οι λοιποί ηγέτες και ηγετίσκοι.
2. Το κόστος συντήρησης της ΝΑΤΟικής μηχανής. Είναι πλέον υπολογίσιμο μέγεθος. Και σ αυτές τις συνθήκες όπου ούτε το φάντασμα της τρομοκρατίας αγγίζει τους πάντες εμφανώς, αλλά και παράλληλες διαδρομές σαφέστατα και υπάρχουν στο ν αναζητήσει κανείς το δικό του ενεργειακό αποκούμπι, η προθυμία ανάληψης αυτού του κόστους δεν περισσεύει και δεν τρέχει απ τα πατζάκια κανενός. Πολύ δε περισσότερο σήμερα που το αντίπαλον δέος δε συνιστά πρόβλημα εποχής, για να σκοντάφτουν σ αυτό η πολύ περισσότερο να αισθάνονται απειλημένοι απ αυτό, οι ιδιαίτεροι «ΕΘΝΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ»
3. Ο Φόβος αλλά και η ποικιλομορφία των τρόπων του πιθανού ξεσηκωμού των εξαθλιωμένων λαών – χωρών, η υπερχρέωση των οικονομιών, και η ανάγκη επανεκτίμησης του ειδικού βάρους αλλά και της σύνθεσης των λυκοφιλιών των κυρίαρχων δυνάμεων που στα πλαίσια του οργανισμού αυτού (του ΝΑΤΟικού), καθορίζουν και τις κυρίαρχες επιλογές του.
- Ρόλος ενός ιδιότυπου εισπράκτορα – τραπεζίτη ο ρόλος του ΝΑΤΟ στη νέα εποχή???
- Μαζί με αυτό ρόλος κι ενός πολυτάλαντου χωροφύλακα και αναδιανεμητή των υστερόβουλων συναισθημάτων λυκοφιλίας έχοντας στο κέντρο της προσοχής του της ενεργειακές πηγές της υφηλίου???
Το σίγουρο είναι πως ο θλιβερός ρόλος παραμένει αποκλειστικό προνόμιο εκείνων που περιμένουν στην ουρά να ενταχθούν, μη ξέροντας επακριβώς ούτε τι ουτε γιατί το κάνουν.
Το μόνο βέβαιο είναι πως σ αυτό το ρόλο το θλιβερό τους σπρώχνουν φοβικά σύνδρομα από το παρελθόν, γιατί ποτέ δεν κατάλαβαν ότι αυτά έμειναν στο παρελθόν για να του κάνουν παρέα, κι αυτοί επιμένουν να στήνονται στο νυφοπάζαρο ονειρευόμενοι πως έτσι θα καταστούν πιο δυνατοί και πιο σπουδαίοι…
Θα επανέλθουμε…