Turkish-American Relations

This article aims to provide a retrospective view of the Peace Corps in Turkey. It is based on a number of books and articles written by returned Peace Corps Volunteers as well as personal and email interviews and correspondence with some of the surviving volunteers who are now in their late seventies or early eighties. It also includes the ideas of a number of Turkish academics and educators, whom this author interviewed, on the Peace Corps and the volunteers they met.

Özellikle Trump'ın, Türkiye'yi tehdit eden terör örgütlerine karşı muhtemel tavrı ve Ortadoğu'da izlemesi beklenen siyasete dair çok sayıda analizle karşılaşıyoruz. Ancak maalesef bunların büyük kısmında, ABD'deki siyasi süreç gerekli derinlikte incelenmiyor ve Türkiye'yi ilgilendiren bazı jeopolitik havzalar gündem dışı bırakılıyor. Söz konusu eksikliğin giderilmesine katkı sağlamak maksadıyla makalemizde, önce Trump'lı Amerika'yı bekleyen farklı gelecek senaryoları üzerinde duracak, ardından da Washington'daki yeni iktidarın Türkistan havzası açısından anlamını sorgulayacağız.

Allies such as the United States should not base their policy toward Turkey solely on the current state of relations. A broader perspective that panoramically sees the past and the glimpses of the future would provide a more accurate picture for assessment.

Bu çalışma 1960’ların Türkiye’sinde, yirmili yaşları-nın başında İngilizce öğretmeni, hemşire/sağlık uzmanı ve “kırsal kalkınma uzmanı” olarak bulunan  bazı  Barış  Gönüllüleri’nin  değişim  süreçlerini gönüllülerin  yazarla  sözlü  ve/veya
yazılı olarak paylaştıkları anıları ile kendi yazdıkları kitaplardan yararlanarak incelemektedir.
Çalışmanın bu alandaki boşluğun doldurulmasına mütevazı bir katkıda bulunması amaçlanmaktadır.

ÖZET
20. yüzyılın ortalarından itibaren siyasi konjonktürün de etkisiyle aynı kutupta yer alan Türkiye ve ABD arasındaki
ilişkiler hep aynı düzlemde ilerlememiş, farklı değişkenler ilişkilerin seyrini etkilemiştir. Türk-Amerikan
ilişkilerindeki kırılma noktalarından biri de John F. Kennedy Dönemi olmuştur. 1961-1963 yılları arasında 35.
Amerikan başkanı olarak görev yapan Kennedy, 22 Kasım 1963 tarihinde Texas eyaletinin Dallas şehrinde halkı
selamlarken suikasta uğramış ve hayatını kaybetmişti. Bu suikast, Türkiye’de derin bir üzüntüyle karşılanmış ve
basında Kennedy suikastına dair pek çok haber ve değerlendirmeye yer verilmiştir. Gazeteler Kennedy’yi adeta
yücelten bir tutum ile değerlendirmiştir. John F. Kennedy 22 Kasım 1963’te suikasta uğradığında Türkiye’de
bayraklar yarıya indirilmiş, yas ilan edilmiş, Kennedy’ye dair haberler günlerce gazetelerin manşetlerinden
inmemiştir. Kennedy’ye yönelik bu olumlu algının sebepleri merak uyandırıcı ve aydınlatılmaya değerdir. Bu
çalışmada, Başkan Kennedy’nin basındaki bu olumlu imajının sebepleri ve Kennedy suikastı ile 1964’ten itibaren
olumsuz yönde değişmeye başlayan Türk-Amerikan ilişkilerinin seyri arasında bir bağ olup olmadığı ele alınacaktır.
Buna ilişkin, Kennedy suikastının Türk kamuoyundaki akislerini dönemin basınında yayınlanan haber ve
makaleler üzerinden okumak yerinde olacaktır.
Anahtar Kelimeler: John F. Kennedy, Türk Basını, ABD, Türkiye, Müttefik, Başkan, Türk-Amerikan İlişkileri.
THE ASSASSINATION OF JOHN F. KENNEDY: THE REFLECTIONS IN
TURKEY AND ITS EFFECTS ON TURKISH-US RELATIONS
ABSTRACT
Since the middle of the 20th century, relations between Turkey and the United States, which were at the same
polarity as the political conjuncture, did not always progress on the same plane, and different variables affected the
course of relations. One of the breaking points in Turkish-American relations has been the the period of John F.
Kennedy who served as the 35th president of the United States from 1961 to 1963. He was assassinated and lost
his life while saluting the people of Dallas, Texas on November 22nd, 1963. This assassination was met with deep
sorrow in Turkey, and there was a lot of news and evaluations on the Kennedy assassination. The newspapers have
assessed Kennedy with an almost uplifting attitude. When John F. Kennedy was assassinated, flags were cut down,
mourned and news about Kennedy did not descend from the headlines for days in Turkey. The reasons for this
positive outlook for Kennedy are intriguing and illuminating. In this study, the reasons for this positive image of
Kennedy and whether there is a link between the assassination of Kennedy and Turkish-American relations that
started to change in the negative direction since 1964 will be examined. Regarding this, it would be appropriate to
evaluate news and articles published in this period.
Key Words: John F. Kennedy, Turkish Press, USA, Turkey, Ally, President, Turkish-American Relations.

The 19 th century Romanian writer Dimitrie Bolintineanu (1824-1872), who spent some time in Paris and Constantinople as a political exile, made several journeys in what was then called, with a quite inaccurate, even abusive term, "Orient". Besides Constantinople and some towns or villages in Asia Minor, his journeys led him to Jerusalem, Damascus, Beirut, Cairo, etc. As a typical representative of the Romantic generation, Bolintineanu was deeply interested in the vestiges of classical antiquity, which he primarily approached by academic sources. Beyond his purely intellectual interests, he made interesting observations, part of them stereotypical, part of them quite original, even surprising, on the lifestyle of some populations and religiously or ethnically defined groups he met during his travels. Bolintineanu's extensive interest in "oriental cultures", mainly in the Ottoman-Turkish one, is further emphasized by his anthologies of poetry entitled The Flowers of Bosporus and Brises d'Orient (original, in French).

LONDRA TÜRK SEFARET ARŞİVİ’NİN
OSMANLI TARİH ÇALIŞMALARI
AÇISINDAN ÖNEM VE KAPSAMI
Nejdet Gök
Özet

Bu makale esas olarak Şubat-Mart 2001 döneminde Londra Türk Büyükelçiliği Arşivi’nde yapmış olduğum araştırma ve incelemelere dayanmaktadır. Yazının kısa bir özeti aynı yıl içinde rapor halinde yetkili makamlara arzedilmiş ve bu önemli arşivin, bir an önce, tasnif işlerinin tamamlanarak ilim aleminin hizmetine sunulabilmesi amacıyla, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ile işbirliği yapılması teklif olunmuştur. Makale kapsamında arşivde yer alan belge özetlerinin daha iyi anlaşılabilmesi maksadıyla, Türk-İngiliz İlişkilerinin tarihçesinin Atatürk’ün ölüm tarihi olan 1938’e kadar olan dönemi üzerinde ana hatlarıyla durulmuştur.
Arşiv malzemesininin (1836-1938) yılları arasıyla sınırlandırılıp, değerlendirilmesinin nedeni, yetmişli yıllarda Sayın Bilal Şimşir tarafından, belgeler üzerinde (arşivdeki fihrist, gelen-giden evrak vs. defterlere dokunulmamış) yapılmış olan genel envanter ve tasnifin bozulmaması düşüncesidir. Böylece Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş olayları ve kronolojisi de takip edilmiştir.
Makale üç bölümden oluşmaktadır:
Birinci bölümde, Türk-İngiliz ilişkileri ve Londra Büyükelciliği‘nin tarihi sürecine genel olarak temas edilmiş, iki ülke arasında, 1580-1938 yılları arasında gerçekleşmis olan siyasi, ekonomik ve idari konulara işaret olunmuştur.İkinci bölümde, Sefaret Arşivi ve arşivde bulunan belge, defter vs. malzemeler, yapılması gereken çalışmalar, dilek ve öneriler üzerinde durulmuştur.Üçüncü bölüm; belgelerin saklandığı kutu numaraları, tarih ve özetlerinin yer aldığı belge listelerinden oluşmaktadır. Daha önce hazırlanmış olan envanter, birkaç yıllık dönemler halinde birleştirilerek özetlenmiş, gözden geçirilen bazı dosyalarla önemli ilaveler yapılmıştır.
Sonraki yıllarda;tarafımca bu konuda Türkiye ve İngiltere’de iki ayrı makale yayınlanmış ve Londra Türk Sefaret arşivinin önemine dikkat çekilmiştir. 10 yıl kadar önce de söz konusu arşivin önemli bir kısmı Osmanlı Arşivleri'ne intikal ettirilmiştir.Dışişleri Bakanlığı ile birlikte bir ortak çalışma başlatılmış ve arşivin tasnifi tamamalanan kısmı araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Umarım en kısa sürede tasnif çalışmaları tamamlanır ve tüm belgeler araştırmacıların hizmetine sunulmuş olur.
Londra Türk Büyükelçiliği Arşivi, hem Osmanlı hem de Cumhuriyet Devri açısından oldukça zengin ve önemli belgelerin yer aldığı tarihi bir arşivdir.Bu nedenle sadece Türk tarihi çalışmaları için değil, dünya tarihi açısından da büyük önem arzetmektedir.

Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye Londra Büyükelçiliği, Osmanlı Arşivleri, Musurus Paşa, Sultan Abdülaziz


IMPORTANCE AND SCOPE  OF LONDON
OTTOMAN-TURKISH EMBASSY ARCHIVE
FOR THE OTTOMAN HISTORY RESEARCH

Abstract

This article is mainly based on the research and examinations I conducted in the Turkish Embassy in London during February-March 2001. A short summary of the manuscript has been submitted to the official authorities in the same year and it is proposed to cooperate with the General Directorate of State Archives in order to make this important archive available to the scientific world as soon as possible.

The article outlines the history of Turkish-English Relations until 1938, the date of the death of Atatürk, in order to better understand the abstracts of the documents in the archive.

The reason for limiting the evaluated archive material between years 1836 and 1938 is the idea of not to disrupt the general inventory and classification, which was made by Mr. Bilal Şimşir in the seventies, on the documents (the index in the archives, inbound and outgoing documents, etc. were not touched). Thus, the transition from Ottoman to Republic era and chronology were also followed.

The article consists of three parts:
In the first part, the Turkish-British relations and the historical process of the London embassy were touched in general and the political, economic and administrative issues between the two countries between 1580-1938 were pointed out. In the second part, the Embassy Archive and the documents in the archive, studies, wishes and suggestions are emphasized. Third part consists of lists of documents containing the relavant box numbers, document dates and summaries. The previously prepared inventory was summed up into several years' periods and summarized, and important additions were made with some reviewed files.

In the following years, by me by two separate articles published in this issue of Turkey and the United Kingdom and the Turkish Embassy in London has drawn attention to the importance of archives. 10 years ago, a significant portion of the said archive was transferred to the Ottoman Archives.A joint work was initiated with the Ministry of Foreign Affairs and the part of the archive which was completed was presented to the service of the researchers. I hope that the classification works will be completed as soon as possible and all documents are presented to the researchers.

The Archives of the Turkish Embassy in London is a historical archive of rich and important documents for both Ottoman and Republican Era. Therefore, it is important not only for Turkish history studies but also for the studies about World
history.

Ottoman Empire, Turkish Embassy in London,Ottoman Archives, Musurus Pasha,Sultan Abdulaziz

Haziran 2014 KAYSERİ T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI YAKINÇAĞ TARİHİ BİLİM DALI AMERİKAN BOARD'UN İZMİR'DEKİ FAALİYETLERİ VE İZMİR ULUSLARARASI KOLEJ Hazırlayan Cenk DEMİR Danışman Doç. Dr. Gülbadi ALAN Doktora Tezi Haziran 2014 KAYSERİ v ÖNSÖZ / TEŞEKKÜR İki yüz yıldan fazla bir geçmişe sahip olan Türk-Amerikan ilişkileri, Türk siyasi tarihi çözümlenirken göz ardı edilmemesi gereken bir öneme sahiptir. Siyasi, ekonomik, askerî vs. işbirlikleriyle sürdürülen bu ilişkilerin şekillenmesinde, Amerikalı Protestan misyonerlerin Anadolu coğrafyasında yaptıkları misyonerlik çalışmalarının da etkisi olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Kısa adı Amerikan Board olarak da bilinen ABCFM örgütünün, 1820'den itibaren Osmanlı topraklarında sürdüreceği misyonerlik faaliyetlerinin ilk başlangıç noktası ise İzmir olmuştur. Misyonerler, gelecekteki büyük hasatın en özel meyvesini İzmir'de alabilmek için bu kentte yüz yılı aşkın bir süre mücadele etmişlerdir. İzmir ya da batılı kaynaklarda ifade edildiği üzere Smyrna, Anadolu'nun Batı'ya açılan önemli kentlerinden birisidir. Binlerce yıllık tarihi bir geçmişe sahip olan bu yerleşim yeri, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, coğrafi konumu, demografik yapısı ve kültürel zenginliği ile her zaman Levantın cezbedici kentlerinden birisi olmuştur. Bu çalışmada ise Amerikan Board misyoner örgütüne ait arşiv belgeleri esas alınarak Board misyonerlerinin bölgedeki faaliyetleri incelenmiş, böylelikle yakın dönem İzmir kent tarihine ışık tutulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın, eğitim, din, şehir, sosyal ve kültürel birçok tarihi olgusal temelde değerlendirilmesi gerektiği düşünüldüğünden, çok yönlü bir araştırılma olmasına azamî gayret gösterilmiştir. Araştırma süreci ise bilgi ve ilgilerini esirgemeyen insanların destekleri ile tamamlanmıştır. Bu bağlamda, 135 yılı aşkın bir süredir eğitim faaliyetlerini sürdüren Özel İzmir Amerikan Koleji (American Collegiate Institute / ACI) arşivinden yararlanmama ve Göztepe'de bulunan kampüs alanında incelemeler yapmama yardımcı olan okul müdürü Anet GOMEL hanımefendiye teşekkür ederim. Türkiye Amerikan İlmî Araştırmalar Enstitüsü'nün (The American Research Institute in Turkey / ARIT) Arnavutköy / İstanbul'daki arşivinden yararlanmama ve bazı değerli kaynaklara ulaşmama vesile olan Dr. Brain JOHNSON'a yakın ilgilerinden dolayı teşekkürlerimi sunarım. Çalışmamız sırasında ziyaret etme fırsatı bulduğumuz birçok arşiv ve kütüphanede görev yapan personelin, göstermiş olduğu nazik ve ilgi dolu yaklaşımları araştırma sürecimizi kolaylaştırmıştır. Dolayısıyla öncelikle İstanbul'da bulunan T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivleri ve ARIT çalışanlarına, Ankara'daki T.C. Başbakanlık vi Cumhuriyet Arşivi, Milli Kütüphane ve çeşitli Üniversite kütüphanelerindeki görevli personele, İzmir'deki APİKAM, ACI ve çeşitli kütüphane çalışanlarına güler yüzlü yaklaşımları ve alakalarından ötürü teşekkür ederim. Gerek yüksek lisans gerekse de doktora eğitimim sürecince danışmanlığımı yapan, tez konusunun belirlenmesinden, tezin tamamlanmasına kadar geçen süre içerisinde kıymetli desteklerini esirgemeyen Doç. Dr. Gülbadi ALAN'a teşekkür etmek malumun ilamından başka bir şey değildir. Ancak yine de malumları ilam etmek gerektiğini bilerek kendisine şükranlarımı sunmak isterim. Bu çalışmanın, tamamlanma aşamasında değerli görüş ve desteklerini esirgemeyen Prof. Dr. Mehmet Metin HÜLAGÜ'ye, Prof. Dr. Ahmet KANKAL'a, Prof. Dr. Abdulkadir YUVALI'ya ve Prof. Dr. Şakir BATMAZ'a, teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca çalışmanın çeşitli aşamalarında yardımlarını esirgemeyen Yrd. Doç. Dr. Mehmet ÖZDEMİR'e ise müteşekkirim. Bu çalışmanın araştırma sürecinde ve yazım aşamasında kendilerini zaman zaman ihmal etmeme rağmen destek ve sevgilerini hiçbir zaman esirgemeyen çok kıymetli anneme ve kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum. Son olarak nicelik açısında az, nitelik olarak dolu dolu bir hayat yaşamış olan, gerek özel gerekse de akademik hayatıma yön verirken feyz aldığım örnek insan babam Namık Kemal DEMİR'i ise rahmetle anmak isterim. Cenk DEMİR KAYSERİ, 31 Mart 2014 vii AMERİKAN BOARD'UN İZMİR'DEKİ FAALİYETLERİ VE İZMİR ULUSLARARASI KOLEJ Cenk DEMİR Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Haziran 2014 Danışman: Doç. Dr. Gülbadi ALAN KISA ÖZET Bu çalışma, ABCFM misyonerlerinin 1820 yılında İzmir'de başlayan ve yüz yılı aşkın bir süre bu kentte yürüttükleri misyonerlik faaliyetlerini ele almaktadır. ABCFM, Tanrı'nın kelâmını ve Hz. İsa'nın öğretilerini dünyaya yayma düşüncesiyle 1810 yılında ABD'de kurulmuş bir Protestan misyoner örgütüdür. Bu örgüt, okyanus ötesindeki birçok coğrafyada olduğu gibi Asya'nın kilidini açacak bir anahtara benzetilen Küçük Asya'da (Anadolu) da misyonerlik çalışmalarında bulunmuştur. İzmir'de görev yapan Amerikalı misyoner Maria A. West'inde dediği gibi, Güven, yavaş büyüyen bir bitkiydi! Board misyonerleri, bu bitkinin en özel meyvesini almak ve büyük hasat gününe kavuşmak için ise İzmir'de uzun bir maceraya girişecekti. Bu tez, giriş kısmından sonra dört ana bölümden oluşmakta olup Amerikan Board örgütünün, dinî, matbaa ve eğitim faaliyetleri çerçevesinde İzmir'deki örgütlenmesini incelemektedir. Misyonerlerin nüfuz sahası, İzmir ve çevresindeki dinî etkinliği, matbaa faaliyetlerinin kapsamı, eğitim faaliyetleri ile bölgede açılan Amerikan okullarının misyoner çalışmalarındaki yeri ve önemi, sınanan hipotezler arasındadır. Ayrıca bu çalışma ile birlikte İzmir'deki iki önemli Amerikan eğitim kurumu: İzmir Amerikan Kolej Enstitüsü (ACI) ve İzmir Uluslararası Kolej'in (IC), kuruluşları, faaliyetleri ve akıbetleri kronolojik düzen içerisinde ayrıntılı bir şekilde incelenip Amerikan Board'un İzmir'deki misyonerlik faaliyetlerinin dinî, eğitim, sosyal, kültürel, fikrî ve siyasi etkileri belgeler ışığında aydınlatılması amaçlanmaktadır.

Özet ABD Başkanı Lyndon Johnson’ın Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı İsmet İnönü’ye yazdığı 5 Haziran 1964 tarihli mektup, Türk-Amerikan ilişkilerinde bir dönüm noktası olarak kabul edilmiştir. Türkiye’nin, Kıbrıs’ta yaşanan gelişmeler üzerine adaya askeri harekâta hazırlandığı bir dönemde, bunu engellemek için yazılan mektupta Başkan Johnson, Türkiye’nin ABD’den aldığı malzemeleri ABD’nin izni olmaksızın kullanamayacağını vurgulamıştır. Bu ifadesinin dayanağı da, 12 Temmuz 1947 tarihli Türk-Amerikan Yardım Anlaşması’nın ilgili maddesi olmuştur. Mektubun anlaşmaya atıfta bulunularak yazılan, yardımın “veriliş amacının dışında kullanılamayacağı” ve kullanılmasında “ABD’nin onayının alınması gerektiği” satırları anlaşmanın ve mektubun Türkiye’nin Kıbrıs’a harekât konusundaki kararında, doğal olarak Kıbrıs sorununun gelişimde ve Türk-Amerikan ilişkilerinde etkisini göstermektedir.  Bu çalışmada, bu etkileri anlayabilmek için, İkinci Dünya Savaşı sonlarında geliştirilen ve Türk-Amerikan ilişkilerine yeni bir boyut kazandıran Truman Doktrini sonrasında imzalanan Türk-Amerikan Yardım Anlaşması ve hazırlandığı ortam ele alınmıştır. Yardım Anlaşması imzalandığı süreçte Türkiye’deki dış politikada zafer algısının Johnson Mektubu sonrasında hüsrana dönüşmüş olması, anlaşmanın eksik değerlendirmeler yapılarak kabul edilmiş olduğunu ve Türkiye’nin bağımsızlığı konusunda gerekli titizliğin ortaya konulmadığını göstermektedir.
THE BASIS OF JOHNSON’S LETTER: TURKISH-AMERICAN AID AGREEMENT DATED 12 JULY 1947

Abstract The letter dated on 5 June 1964, addressing the President of the Republic of Turkey, İsmet İnönü by the President of the United States of America, Lyndon Johnson is recognized to be a turning point in the TurkishAmerican relations. This letter, in which President Johnson emphasized that Turkey may not use the equipment given by the US without its authorization, was written with a view to prevent the military operation which Turkey was preparing to undertake in Cyprus, following the developments concerning the Island. In making that statement Johnson relied on the relevant Article of the Turkish-American Aid Agreement dated 12 July 1947. The expressions written on the letter with reference to the agreement that ‘the aid may not be used for the other purposes than envisaged in the agreement’ and that ‘US authorization must be obtained’ show that the letter and the agreement had an impact on Turkey’s decision concerning the operation on Cyprus and necessarily on the development of the Cyprus issue and the Turkish-American relations.  This paper aims at clarifying this impact by way of examining the Turkish-American Aid Agreement signed after the Truman Doctrine, which gave a new dimension to the relations between Turkey and the USA, and the circumstances in which that agreement was prepared/signed. It is the conclusion of this paper that the fact that the sense of victory with respect to Turkey’s foreign policy that dominated the period during which the Aid Agreement was signed had turned into a sense of frustration in the aftermath of the Johnson Letter indicates that this agreement had been accepted as a result of imperfect/deficient considerations, and that the required diligence concerning Turkey’s independence had not been sufficiently displayed.

Türkiye, Sovyetler Birliği, İngiltere ve ABD  gibi ülkeler tarafından çeşitli nedenlerle II.Dünya Savaşı’na çekilmeye çalışılmıştır. Fakat bu çabalar bir sonuç vermemiş, dönemin Türk hükümeti tarafsız kalmayı tercih edip, denge politikası izlemiştir. Başlarda kendine dost ve düşman edinmediği için Türkiye bu savaştan ve savaşın getirdiği ağır yıkımlardan uzak kalmıştır. Ancak aynı zamanda izlenen bu denge politikası savaş sonrasında, Türkiye’yi müttefiksiz bırakmıştır.

Since the 1980’s one of the key questions which has been repeatedly asked about the September 12, 1980 coup in Turkey is the nature of the relation of Carter administration to the military takeover in Turkey. The focus of the questions about the major motives of Washington’s support for the Coup is over the geopolitical concerns of the time. U.S.’ demands from Turkey to allow the reintegration of Greece to NATO’s military wing and the changes in the balance of power in the Middle East following two significant developments, namely the Iranian Revolution and the Soviet invasion of Afghanistan, which have been widely debated through the literature. In this article, it is shown that those issues which were part of the historical
conjuncture in which September 12, 1980 coup occurred were among the top priorities of the White House and the American policy makers who had looked to Turkey as one of the essential players to solve the emerging geopolitical puzzle, by relying
on the government documents of the time.

Carter yönetiminin Türkiye’deki askeri darbe ile ilişkisinin doğası, 12 Eylül 1980 darbesi hakkında sık gündeme gelen sorular arasında yer almaktadır. Washington’un darbeye verdiği desteğin önemli motivasyonları hakkındaki sorular, o döneme ait jeopolik kaygılara odaklanmaktadır. ABD’nin Türkiye’den, Yunanistan’ın NATO’nun askeri kanadına dönüşüne izin vermesi talebi ile İran Devrimi ve Sovyetlerin Afganistan’ı işgali gibi önemli gelişmelerin Ortadoğu’daki güç dengesinde
meydana getirdiği ciddi değişimlere, literatürde işaret edilmektedir. Nitekim çalışmamızda da, 12 Eylül 1980 darbesinin meydana geldiği tarihsel konjonktürün
parçası olan bu meselelere, Ortadoğu’da meydana gelen jeopolitik belirsizliğin çözümü için gerekli oyunculardan biri olarak Türkiye’yi gören Amerikan politika yapıcıları tarafından en üst düzeydeki öncelikler olarak yaklaşıldığı hususu resmi
belgelere dayanılarak gösterilmektedir

This Turkish article deals with the analysis of the current Turkish Foreign Policy towards the Middle Eastern countries, such as Israel, Syria, Iran and Iraq within the theory of Hegemonic Stability. According to this approach, a hegemonic power, which has the objective of formation and establishment of a regional order, urges other countries to share the burden of forming and managing costs. It is argued, that the Turkish foreign policy of the JDP government aiming to build up a Sunni front against the Shia
states is in line with US interests to develop a Greater Middle East

Özet
Türk-Amerikan ilişkileri tarihinin, üzerindeki bilinmezlik perdesi kalkmamış çok merak edilen problematiklerinden biri, 12 Eylül askeri darbesiyle dönemin Amerikan yönetimi arasındaki bağlantıdır. Bu çalışmada, gizlilik derecesine sahip iken daha sonra tasnif dışı bırakılmış Amerikan belgelerine odaklanılarak, şu sorulara cevap aranmaktadır: ABD, darbeyi biliyor muydu? Beyaz Saray, Türkiye’de askerlerin yönetime el koymalarını nasıl yorumladı? Makalede, mevcut belgelerdeki bilgilerin, Washington’un darbeyi beklediğini, muhtemel aktörlerini tanıdığını, ancak çıkarları açısından darbenin gerçekleşmesini tehdit saymadığı için engelleme ihtiyacı duymadığını savunan tezleri desteklediği gösterilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Türk-Amerikan ilişkileri, 12 Eylül Darbesi, Paul Henze, Zbigniew Brzezinski, Jimmy Carter

Abstract
One of the most controversial issues, which still carry the veil of obscurity in Turkish-American relations, is the alleged ties between the September 12, 1980 coup d’etat in Turkey and the Carter administration. In this work, answers to those questions are searched by focusing on declassified American documents: Had the US been aware of the coup d’etat before it occurred? How did the White House interpret the military takeover in Turkey? In the article, it is showed that White House documents of the time support the thesis that Washington was expecting the coup, and had trusted the actors of it. In addition, because the US had not seen any threat against its interests, it did not act to prevent the military takeover.
Keywords: Turkish-American Relations, The Coup of September 12th, Paul Henze, Zbigniew Brzezinski, Jimmy Carter

We are delighted to introduce the recent report of USAK Center for American Studies, “Turkey-U.S. Relations: Towards a Multidimensional Partnerhip” that examines Turkey-U.S. relations with regard to key actors in U.S. domestic policy and their perspectives about Turkey, theoretically discusses the regional approaches in Turkey-U.S. relations based on their own dynamics, and finally emphasizes the economic and social dimensions of Turkey-U.S. relations. 
Unlike other studies on Turkey-U.S. relations, report not only focuses on the historical background of the bilateral relations but also the economic and social dimensions of the relations as well as the parameters, which determine the approaches of the two states towards regional issues, are the focal points of this report.

'Safe zone' is a transnational concept, including a moral understanding. This article departs from the idea that with the onset of the post-Cold War period, the concept of ‘safe zone’ has been a critical point of fluctuation, whereby Turkey and the United-States faced important challenges in their bilateral relations. Accordingly, the article aims to examine the understanding of the concept by Turkey, to question the morality of the concept from Turkish perspective and to discuss its implications for Turkish- American relations. It also intends to analyze to what extent the recent discussions on Syria reveal a continuity with or a change from the discussions on Northern Iraq of 1990s. This study refers to Turkish officials’ statements as well as the debates held in Turkish Grand National Assembly, to reveal the evolving perceptions and/or interpretations of ‘safe zone’ by Turkish authorities.

Key Words: Safe Zone, Turkish-American Relations, Iraq, Syria.

Özet: Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Türkiye’nin 1923’ten bu yana sürdürmeye çalıştığı Batılılaşmaya yönelik dış politikasının iki temel unsurudur. Ancak bu unsurların Türk Dış Politikası’ndaki yeri, önemi ve fonksiyonelliği, birbirinden çok farklı süreçler takip etmiştir. Dış politikada bu derece öneme sahip olan söz konusu unsurların, birbirlerini etkilemeleri de kaçınılmaz bir sonuçtur. ABD ile ilişkilerin daha köklü, yakın, kurumsal ve stratejik olması sebebiyle, bu etki, daha çok ABD’nin Türkiye-AB ilişkilerini etkilemesi şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, söz konusu etkilerin nasıl bir arka plana dayanarak ve hangi düzeylerde gerçekleştiğini incelemektedir. Bu çerçevede, Türkiye-AB ilişkileri tarihsel olduğu kadar diskurlar bağlamında da öz bir şekilde ele alınarak söz konusu arka plan çizilecek, sonrasında ABD’nin ilişkilere etkisi bu arka plan mantığıyla kilit unsurlar, tartışmalar ve gelişmeler bağlamında değerlendirilecektir.

Öz Mevcut literatüre göre, Türk-Amerikan ilişkileri pek çok araştırmacı tarafından ele alınmıştır. Bu bilgilere göre, Türk-Amerikan ilişkilerinin siyasi, ekonomik ve askeri yönünün hayli zengin materyale sahip olduğu söylenebilir. Türk-Amerikan eğitim ilişkileri literatürünün ise genellikle Osmanlı'da kurulmuş olan misyoner okullarıyla sınırlı kaldığı görülmüştür. Oysa Türk-Amerikan eğitim ilişkilerinin başka yönleri de vardır. Bu çalışmada erken cumhuriyet döneminde 1933-1934 yıllarında Türkiye'ye gelen kalabalık bir Amerikan grubunun (Hines-Kemmerer grubu) Türk eğitim sistemindeki etkileri ele alınmıştır. Grup genel olarak Türkiye ekonomisiyle ilgili incelemelerde bulunmuş ancak ekonomi-eğitim ilişkisi nedeniyle eğitimle ilgili ayrı bir rapor da yazmıştır. Bu araştırmada şu soruların cevapları araştırılmıştır:1) Türkiye'de Batılılaşma ve yabancı eğitim uzmanları süreci nasıl işlemiştir? 2) Hines-Kemmerer grubunda kimler yer almıştır? 3) Hines-Kemmerer'in Türk eğitim sistemi hakkındaki gözlemleri ve önerileri nedir? 4) Hines-Kemmerer'in hazırlamış olduğu raporun Türk eğitim sistemindeki etkileri nedir? Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Bilindiği gibi, doküman analizi tekniği okuma, not alma, bulgular ve değerlendirme basamaklarını içermektedir. Anahtar Kelimeler: Amerikan Heyeti, Hines-Kemmerer, Türk Eğitim Tarihi, Yabancı Uzmanlar. Abstract As literature reveals Turkish-American relations have been investigated by several researchers. Basing on this it can be concluded that the political, economic and military aspects of Turkish-American relations have been vastly documented. Nevertheless, from the educational standpoint, the literature on Turkish-American relations is limited with only missionary schools established during the Ottoman Era. It is known that Turkish-American relations in terms of education have more facets than missionary schools. This research deals with the effects of a large group of American scholars on Turkish educational system who visited Turkey during the early years of the Turkish Republic in 1933-1934. The scholars mainly concentrated on Turkish economy and yet they also wrote a separate report about Turkish education since a close relationship between economy and education exists. This research aims to answer the following questions: 1) How did the process of westernization and foreign scholars work in Turkey? 2) Who were the visiting American scholars? 3) What were the observations and suggestions of Hines-Kemmerer regarding Turkish educational system? 4) What were the effects of the Hines-Kemmerer report on Turkish educational system? This research employs the document analysis technique which is a qualitative research method. This technique follows the procedure of reading, note taking, findings (data) and evaluation.

For the purposes of this paper, the aims of British Studies are designed to answer the question “What we are teaching it for;” the objectives focus on “why we are teaching it.” The first section looks at the aims of British Studies predominantly from the teacher’s and the institution’s point of view, focusing on questions such as - why should the subject be included in university or school curricula; what should be taught; should it be theoretically based, or multi/ inter-disciplinary; should it be different from American Studies. The second section - objectives - concentrates more on what the student hopes to get out of the subject, in terms of both intellectual/ social development and career prospects. What I wish to argue is that, for British Studies to acquire academic status, it must be thought of as a flexible subject, which not only takes into account the expectations of the institution, the teacher and the student, but should be approached pluralistically; such expectations not only differ from country to country, but from institution to institution. This I think it what makes the subject different from related subjects such as Cultural or background studies (Landeskunde, Civilità).

Turkish public opinion equates “transatlantic” relations with the US. The public debate about transatlantic relations in Turkey has mostly evolved around Turkish-American relations, and was affected from the ups and downs of that relationship over the years. This paper looks at the changing perceptions of Turkish public opinion towards the US since 2000. Two different sets of data are used. In the historic and comparative part, a combined data set compiled from the data sets of TTS of the GMFUS and PEW Global is utilized. The current state of Turkish public opinion, on the other hand, is analyzed by using the data from the 2020 edition of the annual Public Perceptions on Turkish Foreign Policy survey, conducted by the Turkish Studies Group at Kadir Has University.

Despite the significance assigned to the Ottoman conquest of Constantinople by official and popular narratives of Turkish history, the Turkish government in 1953 chose to minimize the scope of the event’s 500th anniversary celebrations. This choice reflected the country’s main foreign policy objective at the time: maintaining close ties with Greece and the West in the context of the Cold War. Drawing on press reports, memoirs, and parliamentary records, this article shows how Turkey’s proWestern orientation shaped the remembering of this world-historical event.

ÖZ Dış politikanın ve Türk-Amerikan ittifakının kamuoyunda algılanış biçiminde Türk basını önemli bir unsur olarak ortaya çıkmaktadır. 1950'lerde pozitif yönde gelişen Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki ilişkilerde, 1960 yılı kritik bir öneme sahiptir. Şöyle ki, Türkiye'de siyasi iktidar bir darbe ile değişirken, ABD'de ise 35. başkanın belirleneceği bir sürece girilmişti. ABD'nin başkanlık seçimi sonucunda dış politikasında meydana gelecek muhtemel değişiklikler, Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceği açısından da ciddi bir önem taşımaktaydı. Bu nedenle Türk basını, ABD'de 8 Kasım 1960 tarihinde yapılacak olan başkanlık seçimlerine ciddi bir önem atfetti. Yine, Türk basınında, Kennedy'nin Amerikan başkanlığı sürecinde (1961-1963), dış politikaya ve Türk-Amerikan ittifakına yönelik söylemleri öne çıkarıldı. Bu nedenle, ABD'deki başkanlık seçim sürecinin ve sonuçlarının Türk kamuoyundaki akislerini anlamak için dönemin basınında yayınlanan haber ve makaleleri analiz etmek yerinde olacaktır. Bu çalışmada, John F. Kennedy'nin başkanlığı dönemindeki Türk-Amerikan ilişkileri, Türk basını üzerinden değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bununla birlikte, Kennedy'nin diğer Amerikan başkanlarından farklı olarak renkli kişiliğinin ve söylemlerinin Türk basını üzerindeki etkisi ve basının Kennedy'ye bu derece anlam atfetmesinin, Türk-Amerikan ilişkilerinin seyrine herhangi bir etkisi olup olmadığı da makalede ele alınacak konular arasındadır.

In the 19th century, countries with shipbuilding industry were mainly Britain, France, and Germany. On the other hand, the Ottoman Empire was in a diffucult situation before the I World War, but one of the more interesting and overlooked factors in the days leading up to the I. World War, which had significant ramifications in the Middle East involved Winston Churchill. Churchill was serving as First Lord of the Admiralty and made a decision which ensured the Ottoman Empire would be pushed into an alliance with Germany. For many years Britain had been the chief supplier of ships for the Ottoman Navy. In fact in the years leading up to I. World War the Ottoman Empire had purchased over 40 ships from Great Britain, and on August 2nd 1914 was expecting to take delivery of two, extremely modern Dreadnoughts, the “Sultan Osman I” and the “Reshadieh”. The Sultan Osman was armed with fourteen 12” guns, the Reshadieh with ten 13” guns, making them the equal or superior to most battleships afloat. The Ottoman Government had paid over 4 billion Pounds for the ships and made the final payment on August 2nd shortly before the Turkish Captain, and 500 crew members were to come aboard for a ceremony formally handing over the ship to the Turkish Navy. Unfortunately, Churchill or Britain did not keep their promise, and denied everything. That was the back fence of the I. World War fort he Otooman Empire. Nowadays, Administraitions of the United States of America, and President Donald Trump are fallowing the same behavior of Winston Churchill, and those days Britian’s administration for the F 35 Aircraft. In this study we will try to compare these two political decisions, and events of Britian, and U.S.A, and its effects on Turkey.

1923-1938 Atatürk dönemi dış politikasını bağlantısız bir dış politika diye nitelendirebiliriz. Bu dönemde Türkiye hiçbir büyük güce kendisini bağımlı hissetmemiştir. Zaten dünya ekonomik krizi nedeniyle tüm ülkeler içlerine kapanmak zorunda kalmıştır. Öte yandan kriz nedeniyle güçlenen Faşist İtalya ve Nazi Almanya’sı çevrelerine tehdit oluşturmaya başlamışlar ve bu durum Türkiye’yi komşuları ile daha yakın bir ilişkiye girmesini sağlamıştır. Atatürk özellikle Balkan ülkeleri ile iş birliğine önem vermiş hatta bu iş birliğini Akdeniz’e de yaymak istemiştir. 1939 yılında savaşın başlamasıyla Türkiye, İngiltere ve Fransa ile ittifak antlaşması imzalamak zorunda kalmıştır. Buna rağmen Türkiye bu ülkeler safında savaşa girmeyerek tarafsız bir politika izlemiştir. Savaşın sonuna doğru Birleşmiş Milletlerin bir parçası olabilmek için Mihver devletlerine savaş ilan etmiştir. 1946 yılında Missouri’nin Türkiye’yi ziyareti Ankara’nın Washington ile yakınlaşmasına doğru atılan ilk adımdır. Bu...

Kurulduğu 1961 yılından bu yana 140 ülkede yaklaşık 210.000 Amerikan Barış Gönüllüsü görev yapmış / hizmet vermiştir. Türkiye’de 1962-1971 yılları arasında 1460 Amerikan Barış Gönüllüsü bulunmuştur. Her ne kadar Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın yumuşak güç aracı olarak kullanılsalar da, gönüllüler bu görev/hizmete başta idealizm olmak üzere değişik nedenlerle dahil olduklarından ve dünya vatandaşına dönüştüklerinden söz etmektedirler. Türkiye’ye gelmeden önce ve Türkiye’de iken bu gönüllüler hem Türkçe eğitimi hem de kültür eğitimi almışlardır. Talat Sait Halman ise bu gruplara önce Princeton Üniversitesi’nde daha sonra Robert Kolej’de  Türk Kültürü ve Edebiyatı eğitimleri vermiştir. Halman gönüllülerin Türkiye’ye olan katkılarını yeterli bulmasa da programı “genellikle çok yararlı” bulmaktadır. Bazılarıyla kurduğu dostluğun ömür boyu sürdüğünü belirten Halman, “dostluk ve kültürel anlayış bakımından hem Barış Gönüllüleri, hem onlarla temas eden onbinlerce Türk büyük yararlar sağladılar” demektedir.  Gönüllüler kendilerini “Türkiye’nin Amerika’daki büyükelçileri” olarak adlandırmakta ve Türkiye’nin tanıtımına katkıda bulunmaktadırlar. Halman da Türk Kültürü  ve Edebiyatı konusundaki ciddi çalışmaların arkasında Barış Gönüllülerinin bulunduğunu ifade etmekte ve şüphe temelli yaygın kanının tersi bir yaklaşım sergilemektedir.

Bu makale "Barış Gönüllüleri-Türkiye Deneyimi” başlıklı,  yaklaşık yedi yıldır süren ve çok tartışmalı bir konuyu ele alan bir araştırmanın Talat Sait Halman ile ilgili olan bölümüdür.  Sunum Halman ile olan yazışmalarımızı ve Türkiye ile ilgili çalışmalar yapmış olan birkaç yüz gönüllünün bazıları ile yapılan röportajları içerecek, kültür araştırmaları konusuna sözlü tarih boyutu ile yaklaşacaktır.

Mankind is a single body and each nation a part of that body. We must never say ‘What does it matter to me if some part of the world is ailing?’ If there is such an illness, we must concern ourselves with it as though we were having that illness.”
– Atatürk
“There is no deliverance for any people on this earth or for all the people of this earth except through truth and non-violence in every walk of life without any exceptions.”
– Gandhi

The adoption of the Armenian Genocide Resolution in the US House of Representatives Foreign Affairs Committee, doubled with the highly criticized US policy towards the Kurdistan Workers Party (PKK) has placed the Incirlik Air Base at the top of the Turkish political agenda. The Incirlik Air Base has always played a key role in the Turkish-US relations due to its strategic
location in the region. The base has been used by the U.S. in many regional events and operations. In every case, its use has brought the status and functions of Incirlik to the fore. However, it is difficult to find any research that particularly focuses on the Incirlik Air Base and its history. Hence, there are many speculations on the status and the functions of the base. The
purpose of this article is briefly trace the history of the Incirlik Air Base and describe the obligations of Turkey and the rights of the US under the existing agreements. In the final part, the last crises will be analyzed to assess its impact on Turkish-American relations.

This study aims to reexamine the closing of Bursa American Girls’ Lycee and proselytizing incident within the scope of correspondences and reports belong to American missionaries. Initial intention of the study is to shed light on the nature and cause of proselytizing incident whether it was a result of missionary propaganda or not. Furthermore, it investigates the foreign school perception of ruler elite of the republic between the lines of Turkish press and missionary reports. Missionary schools were not a source of concern for only Ottoman rulers during the 19th Century onwards but also for those of the early Republic. Closing of the Bursa American Girls’ Lycee in 1928 due to proselytizing of some of the Muslim students paved the way to redefine mission schools in Turkey. The proselytizing incident at the college has been subject for a great deal of studies mainly based on local sources and memoirs. These studies widely inclined to attach the closing of the college to secularist education policies endorsed by the Law for Unification of Education (Tevhid-i Tedrisat Kanunu) in 1924. Nevertheless, attempts to eliminate external agents in the course of nation-building process during early Republic period should be read as part of cultural nationalism.

На сегодняшний день оказание помощи наименее развитым государствам служит одним из приоритетных направлений деятельности большинства веду-щих субъектов международных отношений, и Турецкая Республика в этом плане не является исключением. Приход к власти в 2002 г. Партии справедливости и развития в Турции был сопряжён с кардинальным пересмотром внешнеполити-ческой стратегии государства и формированием принципиально нового подхода к наименее развитым странам, который стремился учитывать комплексный характер взаимозависимости между проблемами обеспечения безопасности и устойчивого социально-экономического развития. В наиболее полном виде новый подход был апробирован в Афганистане: на афганской территории Турция при-нимала активное участие как в экономическом восстановлении страны после войны 2001 г., так и в деятельности Международных сил содействия безопасно-сти. С 2015 г. Турция продолжает свою деятельность в рамках новой миссии НАТО «Решительная поддержка», не переставая при этом оказывать экономическую помощь Афганистану как на двусторонней, так и на многосторонней основе. Данная статья призвана раскрыть содержательные особенности афганской стратегии Анкары, о которой в отечественной научной литературе имеется лишь самое общее представление, с опорой на преимущественное использование турецких источников и научных трудов. В статье исследуются особенности взаимоотношений двух стран, на развитие которых большое влияние оказывают давние исторические связи и религиозно-культурная общность, дается подробный анализ деятельности турецких команд по восстановлению провинций (КВП), а также Турецкого агентства развития и сотрудничества (TIKA) в Афганистане. В статье также отдельно затронут вопрос о присутствии турецких войск на афганской территории и отношении к нему турецкой элиты и союзников Турции по НАТО. Ключевые слова: Турция, Афганистан, безопасность, турецко-афганские отношения, официальная помощь развитию, наименее развитые страны, Турецкое агентство развития и сотрудничества, Партия справедливости и развития, команды по восстановлению провинций, НАТО, Международные силы содействия безопасности.

Contents
Introduction (Mustafa Aydın)
Part One: Historical Record and Bilateral Relations During the Cold War
1: Main Trends in the Ottoman-American Relations (Çağrı Erhan)
2: Missionaries and the American Image of the Turks (Justin McCarthy)
3: Archaeology and Diplomacy in the Republic of Turkey, 1919-1939 (James Goode)
4: US-Turkish Relations Since the Second World War (George Sellers Harris)
Part Two: Post-Cold War Relations
5: US-Turkish Relations in the Post-Cold War Era: Issues of Convergence and Divergence (Sabri Sayarı)
6: The United States, Turkey and Greece: The Troubled Triangle Revisited (Kostas Ifantis)
7: The US Policy Towards Caspian Oil and Its Implications on Turkish-American Relations (Kamer Kasım)
8: Turkish-US Security Relations: The Middle East Dimension (Meliha Altunışık)
9: The Role of Lobbies on Turkish-US Relations (Şuhnaz Yılmaz)
Part Three: Looking to the Future
10: United States and Turkey in the 21st Century (Bruce Kuniholm)
11: The Shape of Thing to Come? Defining US Policy Towards Turkey (Alistair Edgar)
Conclusion (Mustafa Aydın)

The conventional wisdom asserts that anti-Americanism in Turkey started as a result of the Cyprus Crisis in 1964. Yet the roots of anti-Americanism can be traced back to the 1945-1960 period, the rosy years of Turkish-American relations. In these years, some in Turkey criticized the government for granting political and economic concessions to the U.S. which were, they thought, reminiscent of the infamous capitulations of the Ottoman period. Furthermore, they argued, Turkey did not become an equal ally but was downgraded to a U.S. colony. Many critics voiced their concerns that Turkey's internal and external affairs were shaped in accordance not with Turkish but with American interests. Last, but not least, many accused America of cultural imperialism. These anti-American views were repeated over the succeeding years with slight alterations. Hence, this study will attempt to shed light not only on the 1960s' fiercer version of anti-Americanism but also on the current debates.

УДК 327[(560):(73)]:323.174"1991/2013"(043.3) РЕГІОНАЛЬНИЙ ВИМІР ТУРЕЦЬКО-АМЕРИКАНСЬКИХ ВІДНОСИН В ПОСТБІПОЛЯРНИЙ ПЕРІОД Спеціальність 23.00.04 -політичні проблеми міжнародних систем та глобального розвитку АВТОРЕФЕРАТ дисертації на здобуття наукового ступеня кандидата політичних наук КИЇВ -2014 Дисертацією є рукопис. Робота виконана на кафедрі міжнародних відносин Інституту соціальних наук Одеського національного університету імені І. І. Мечникова МОН України Науковий керівник Офіційні опоненти: Захист дисертації відбудеться «___» червня 2014 року о 14.00 годині на засіданні спеціалізованої вченої ради Д 26.001.29 в Інституті міжнародних відносин Київського національного університету імені Тараса Шевченка за адресою: 04119, м. Київ, вул. Мельникова, 36/1, зал засідань вченої ради. З дисертацією можна ознайомитись в бібліотеці Київського національного університету імені Тараса Шевченка за адресою: 01033, м. Київ, вул. Володимирська, 58, к.12. Автореферат розісланий «____» ______________ 2014 р. Вчений секретар спеціалізованої вченої ради, кандидат політичних наук Р. А. Кривонос доктор політичних наук, професор БРУСИЛОВСЬКА Ольга Іллівна, Інститут соціальних наук Одеського національного університету імені І. І. Мечникова, професор кафедри міжнародних відносин доктор політичних наук ЖАНГОЖА Рустем Наїльули, ДУ «Інститут всесвітньої історії НАН України», головний науковий співробітник кандидат політичних наук ШЕЛЕСТ Ганна Володимирівна, Регіональний філіал Національного інституту стратегічних досліджень при Президентові України в м. Одеса, провідний науковий співробітник ЗАГАЛЬНА ХАРАКТЕРИСТИКА РОБОТИ