Sosyalizm

Tarım politikası, toplumun ihtiyaçları ile uyumlu ve kesintisiz bir gıda üretimi gerçekleştirilmesini güvence altına almak için, devletin koruma ve destekleme araçlarını kullanarak piyasaya müdahale etmesidir. 18'inci yüzyılın son çeyreğine damga vuran Sanayi Devrimi'nin oluşturduğu iklim, tarımsal üretim ve ticaret düzeninin piyasa ilişkilerine tabi olması yani tarımın kapitalistleşmesi sürecini hızlandırınca, bu politikanın doğru kurgulanmasının ne kadar önemli olduğu anlaşılmıştır. Daha sonraları 1980'lerin başından itibaren dünyayı şekillendirmeye başlayan neoliberal ekonomi-politik düzen, koruma ve destekleme mekanizmaları üzerinden yürütülen geleneksel tarım politikasını aşındırıp sadece merkez ülkelerinin çıkarlarına hizmet eden liberal bir tarım politikasını ön plana çıkarmıştır. Günümüzün temel iktisadi sorunu olan açlık ile gıda üretiminin ciddi bir sorgulama yapılmaksızın uluslararası serbest ticaret düzenine dâhil edilmesi anlamına gelen neoliberal tarım politikası arasında güçlü bir nedensellik ilişkisi olduğu görülmektedir.

Lea Ypi’nin 2021’de Britanya’da “Free: Coming of Age at the End of History” (Özgür: Tarihin Sonunda Büyümek), Kuzey Amerika’da “Free: A Child and a Country at the End of History” (Özgür: Tarihin Sonunda Bir Çocuk ve Bir Ülke) başlığı ile yayımlanan ve kısa sürede yirmiden fazla dile çevrilen kitabı Türkiye’de Temmuz 2023’te “Özgür: Her Şey Parçalanırken Büyümek” başlığı ile yayımlandı.
okurken bu konu hakkında yazmam gerektiğini düşünmüş ve bunun için Türkçe çevirisinin yayımlanmasını beklemeye başlamıştım.
Günümüzde LSE’de politik teori dersleri veren Lea Ypi, anılarının ilk yarısında Avrupa kıtasında Kuzey Kore benzeri bir Stalinist rejimin 1990 sonuna dek hüküm sürdüğü Arnavutluk’taki hayatı 1979’da dünyaya gelmiş bir çocuğun gözlerinden aktarıyor. Kitabın ikinci yarısında ise ortaokul ve lise yıllarında tanık olduğu, yazarın “sosyalizmden liberalizme geçiş” dediği döneminin travmatik olayları yer alıyor. Her iki döneme ait bu kişisel tanıklıklar çok değerli. Bu konulardaki kişisel görüşleri, ideolojik ve politik tercihleri ne olursa olsun, tüm okuyuculara bir şeyler verebilecek, belki bazı hususları yeniden düşünmeye teşvik edebilecek bir kitap bu.
1989-91 yıllarında Moskova merkezli dünya sosyalist sisteminin çökmesinin ardından, bu sürece içeriden tanıklık edenlerin anıları hala yayımlanmaya ve ilgi toplamaya devam ediyor. Yirminci yüzyılda yaşanan bu büyük sosyo-politik deneyin ve deneyimin muhasebesinin hakkıyla yapılıp gerekli derslerin çıkarılması henüz tamamlanmış değil. Konuya farklı farklı açılardan ışık tutan anılara da, farklı açılardan değerlendirmelere de hala ihtiyaç var.

"Avcıoğlu’nun adı ilerleyen yıllarda, Devrim’deki yazı işleri müdürü Hasan Cemal gibilerin de katkılarıyla, katıksız bir darbecilikle özdeşleşti. Gerek 12 Eylül Darbesi’nin yarattığı yıkım, gerekse Darbe’nin önünü açtığı yeni aktörlerin birkaç yılda bir yapılan seçimlerden ibaret gördükleri demokrasinin karşısına paradoksal olarak darbeleri çıkarması, bu özdeşleşmeyi pekiştirdi. Ergenekon, Balyoz gibi dava süreçlerinde; Anayasa’da önemli değişiklikler öngören 2010 yılında gerçekleştirilen referandum sürecinde Avcıoğlu’nun ruhu pek örselendi – en başta da 2016’da bir darbe girişiminde bulunacak çevreler tarafından. Buna karşın ona kıymet verenler de az değil. Kitaplarının ve notlarının yer aldığı, adını taşıyan bir kütüphanenin kurulması; ilkinde onun hakkında yapılan bir doktora tezinin başarılı bulunduğu Doğan Avcıoğlu Ödülleri (Odunpazarı Belediyesi, 2022) bunu görünür kılan gelişmelerdendir. "

Prof. Dr. Orhan Okay tarafından
kaleme alınan Konuşmalar
(Mülakat Sohbet Anket Açık
Oturum) adlı eserde Türk
Edebiyatı, Türk Dili ve Eğitim gibi
birçok farklı alanda ortaya
konmuş kıymetli tespitler
bulunmaktadır. Türkçe olarak
hazırlanan ve hocanın değişik
mecralarda dile getirdiği 35
başlıktan oluşan konuları içeren
bir eserdir.

Öncelikle belirtmem gerekir ki Dücane Cündioğlu politik ve felsefi ideolojik söylemleri ile dış dünyada medya dijital ve sanal olarak ifade etmiş literatürdeki bazı kitaplarını da önceden okumuştum fikir ve beyanatlarının bende bıraktığı ön-epistemolojik birikimi göz ardı edip orijinal objektif kitaba bağlı kalarak bir genel çerçeve çizmeye çalışacağım. Düşünce Düşlenir

Doğanın sunduğu zenginlikler ve insanlığın yarattığı kültürel değerler, birlikte varoluşumuzu şekillendiren iki temel bileşendir. Ancak, modern dünyanın karmaşık sorunları, bu bileşenler arasında derin bir uçurum yaratmıştır. Ekolojik krizler, toplumsal eşitsizlikler ve ekonomik adaletsizlikler, bizleri yeni düşünce sistemleri arayışına itmiştir. İşte bu noktada, ekososyalizm, hayatlarımızı yeniden yapılandırma ve doğa ile insan arasındaki dengeyi sağlama konusunda umut verici bir yol sunmaktadır.

Kapitalizm koşullarında bir daha sosyal devlet yapılanması mümkün olmadığından, sosyal devlet tipini gerçek kılacak tek bir alternatifin bulunduğunu belirtmek gerekiyor. Sosyalist devlet, budan böyle yegâne “sosyal devlet” örneğini oluşturacaktır.

TOPLUMLARIN ASABİYETLERİ YAŞADIKLARI COĞRAFYADIR”
“Dünyaya dair gerçekleri yeni yeni keşfettiğimiz bir süreçtir yaşadığımız. Yeniden öğrenmeye üşenmeyin, ezber bozmaktan yüksünmeyin. Gözleriniz fal taşı gibi açık, zihniniz kılıç gibi keskin olsun. Küsmeyin, siz de kendi ev ödevinizi yapın.
Şu hatırlatmayı özellikle yapan yazar;
Birbirini yiyen özde asalak aristokrasinin eşrafla yaptığı paylaşım mukavelelerine yüksek medeniyet erdemleri atfederek abartmayın! hele bizim yok diye darılmayın, “Büyük Özgürlükler Sözleşmesi” gibisinden hamasi çevirilere bakmamamız gerektiğini alt tarafı bir kralın tahtta kalmak uğruna rakiplerine verdiği maddi tavizler listesidir.

Bu çalışma, Mişel Eflak'ın Arap milliyetçiliği ve sosyalizm üzerine kurduğu Baas ideolojisinin Arap dünyasındaki etkisini ve Eflak'ın bu ideolojinin gelişimindeki rolünü ayrıntılı bir şekilde incelemektedir. Eflak'ın Şam'daki çocukluğundan başlayarak, Fransa'da aldığı eğitim ve burada tanıştığı düşünürlerin onun düşünce yapısını nasıl şekillendirdiği ele alınmakta veFransa'daki yıllarının Eflak'ın Arap milliyetçiliği ve sosyalizmi birleştiren bir ideoloji geliştirmesindeki etkileri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, Eflak'ın Salah el-Din Bitar ile birlikte Baas Partisi'ni kurma süreci, ideolojik çatışmalar ve Suriye ile Irak'taki siyasi mücadeleleri ayrıntılı olarak analiz edilmektedir. Suriye'deki 1966 darbesi ve sonrasında yaşanan ideolojik ayrışmalar, Eflak'ın sürgün yılları ve Baas Partisi'nin farklı kollarındaki gelişmeler bu bağlamda incelenmekte olup Eflak'ın ölümünden sonra mirasının nasıl değerlendirildiği ve onun ideallerinin günümüzdeki yansımaları tartışılmaktadır. Bu çalışma, Eflak'ın Arap dünyasındaki kalıcı etkisini, ideolojik mirasının tarihsel ve güncel önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Eflak'ın fikirlerinin, Arap dünyasında sosyal adalet, bağımsızlık ve birliği savunan çeşitli siyasi hareketler üzerindeki etkisi de değerlendirilmektedir.

Marx bu mektupta "eşitsiz ve bileşik gelişim"in farkında olarak, Rusya'da bir devrim olur ve Batı Avrupa'daki proleter devrimiyle birleşirse, gelişiminin başında olan kapitalist üretim ilişkileri daha fazla olgunlaşmadan, Rusya'da sosyalizme geçilebileceğini savunmaktadır. Marx, burada Batı Avrupa'daki gelişkin kapitalist üretimin sunduğu modern makineli tarımın getirdiği teknikleri devralıp uygulayacak olan Rus köylü komünlerinin, mülkiyette ve çalışma tarzındaki kolektifliği koruyup, sosyalizme geçebileceği düşüncesini benimser.

Şükrü Hanioğlu, renowned for his work on the Committee of Union and Progress Party, has authored a comprehensive work called "Atatürk: An Intellectual Biography," which is approximately 1,020 pages long. His book is expected to become a classic in its field due to its extensive and thorough research. Hanioğlu's goal is to contextualize M. Kemal and present him as a historical figure, almost akin to a "prophet" or "demigod" in Turkey. He aims to outline the intellectual portrait of a state founder rather than write a traditional political biography. While the focus is on the "intellectual biography," it also includes an evaluation of the unique social, intellectual, and political developments during the transition from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey. The burning question remains: Did Hanioğlu succeed in his ambitious endeavor? Despite covering the late Ottoman and early Republic periods, the biography does not mention events related to Christians (Armenians, Greeks, and Assyrians), Kurds, and Alevites. These deliberate omissions and exclusions significantly diminish the book's academic quality, resulting in a lack of academic honesty and integrity. this is the first part, second part follows in coming days.
Şükrü Hanioğlu, Atatürk Entelektüel Biyografi başlığı ie 1020 sayfalık bir kitaba imza attı.
Kitabın, alanının klasikleri arasına gireceği kesin. Kitapla ilgili bir tanıtım yazısı yazdım.
Hanioğlu bu kitapta, Türkiye’de neredeyse bir “peygamber” veya “yarı Tanrı” haline sokulmuş M. Kemal’i tarihselleştirmeyi ve onu, tarihi bir kişilik olarak anlatmayı hedefliyor. Amacı politik bir biyografi  yazmak değil, "bir devlet kurucusunun entelektüel portresinin ana hatlarını ortaya koymaya gayret” etmek.
Yani, dönemin siyasi olayları ekseninde M. Kemal biyografisi yazmıyor, onun “entelektüel biyografisinin ana hatlarını ortaya koyma(yı)” hedefliyor.
Elbette çalışma “entelektüel biyografi” ile sınırlı olsa da, kendi deyimiyle, “Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne geçişi kapsayan özgün, sosyal, entelektüel ve siyasal gelişmelerin değerlendirilmesi(ni)” de içeriyor.
Bu işi büyük bir başarı ile yaptı mı? Soru bu.
Hanioğlu, öyle bir M. Kemal anlatıyor ki tüm kitap boyunca, bıraktım Hristiyanları (Ermeniler, Rumlar, Süryaniler) ve Yahudileri, Kürtler ve Aleviler de BUHAR olup uçmuşlar.
Son derece bilinçli bir tercih olarak yapılan bu yok sayma ve dışarda bırakmalar, kanaatimce kitabın akademik kalitesine büyük darbe vuruyor. Bu boyutu itibarıyla, kitabın akademik dürüstlük ve güvenilirlik (saygınlık) kriteri açısından çok sorunlu...
İki bölümlük yazının hoşunuza gideceğini ümit ediyor.

Bu çalışmanın amacı Türkiye'de ev içi ücretsiz emeğin Cumhuriyet'in kadın idealiyle ilişkisini sosyolojik bir bakış açısıyla ele almaktır. Ev içi emeğin bir değer olarak görülmemesi ve bu nedenle ücretsiz olarak yapılmasının, her ne kadar Cumhuriyet'in kadın hakları konusunda birçok kazanımı bulunsa da günümüzde özellikle ev içi emeğe bakış açısının Cumhuriyet'in kadın idealiyle çeliştiği değerlendirilmektedir. Nitekim Cumhuriyet, kadınları toplumsal hayatta aktif rol almaları için teşvik eden bir ideolojidir. Özellikle ev içi emeğin ücretsiz olması, kadınların bu alandaki emeğinin görülmemesine ve değersizleştirilmesine neden olmaktadır. Bu bakış açısı nedeniyle, kadınlar toplumsal hayatta daha az görünür olmakta ve daha az fırsatı değerlendirmektedir. Sonuç olarak, ev içi emeğin bir iş olarak görülmesinin ve bu emeği yapanlara ücret ödenmesinin Cumhuriyet'in kadın idealine ulaşılabilmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, ev içi emeğin toplumsal bir sorumluluk olduğu ve herkesin bu emeğe katkıda bulunması gerektiği de vurgulanmaktadır.

Bu çalışmanın amacı, bir ortaöğretim kurumunda öğrenimine devam etmekte olan kız ve erkek öğrencilerin, ilk menstrüasyon (adet görme), erkek öğrencilerin ilk ejakulasyon (boşalma) deneyiminin bazı cinsel tutum ve davranışlarla ilişkisinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda bir anket formu oluşturulmuş ve toplam 473 öğrenciden (233'ü kız ve 204'ü erkek) veri toplanmıştır. Değişkenlerin analizi için frekans ve yüzde değerleri hesaplanmış; ki kare testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, kızların büyük bir çoğunluğu (%62) 13-14 yaşlarındayken ilk menstrüasyon; erkeklerin %92'si 14 yaş veya daha öncesinde ilk ejakulasyon deneyimlerini yaşamışlardır. İlk yaşantılar esnasındaki duygular ile önceden hazırlıklı (bilgili) olma arasında anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yine aynı şekilde kızların mensturasyona ilişkin halihazırdaki tutumları ve erkeklerin mastürbasyon davranışına ilişkin tutumları onların bu gelişmeyle ilişkili ön yaşantıları ile tutarlık göstermektedir.

TODAM’ın düzenlediği seminerde, son günlerde Bangladeş’te yaşanan protesto gösterilerinin bugünü, geleceği ve siyasi yansımaları ele alınıyor. Bangladeş’te son günlerde “Gençlik Hareketi” olarak isimlendirilen ve 1971 yılından sonraki süreçte “İkinci Devrim” olarak değerlendirilen geniş kapsamlı gösteriler gerçekleşiyor. Bu bağlamda seminerde, eylemlerin ortaya çıkışı ve ülkedeki gelişim seyri ana hatlarıyla analiz edilecek. Ayrıca Güney Asya’da Müslüman bir ülke olan Bangladeş’te meydana gelen eylemlerin gelecekteki toplumsal yapıya ve siyasi sisteme muhtemel yansımaları değerlendirilecek. Dr. Abdullah al-Mamun Bangladeş’teki protesto eylemlerinin mevcut durumunu ve geleceğini analiz edeceği bu program, ülkedeki siyasi yapıyı ve toplumsal gösterileri doğru bir şekilde anlamak için önemli bir çerçeve sunacak.

Siyasal anlamda neoliberalizm, sadece ekonomi politikası olarak değil, aynı zamanda piyasa değerlerini ve ölçütlerini yaşamın her alanına yayan ve insanı yorumlayan bir yönetim rasyonalitesi olarak anlaşılır. Bu rasyonalitenin ana akım hâline gelmesi, kapitalizmin toplumsal yapılara gittikçe daha fazla nüfuz etmesini mümkün kılar. Bunun en güncel örneği, nüfusun bir kısmının sistem dışına itilerek ekonomi-politik anlamda "atık" ya da "gereksiz" hale getirilmesidir. Bu çalışma, neoliberal politikaların nüfus üzerinde gereksizlik baskısı kurarken seferber ettiği başlıca yol ve yöntemler analiz edilmektedir.

[In political terms, neoliberalism is understood not only as economic policy, but also as a management rationality that spreads market values ​​and criteria to all areas of life and interprets human beings. This rationality becoming mainstream makes it possible for capitalism to penetrate more and more into social structures. The most current example of this is pushing a certain part of the population out of the system and making it "wasted" or "unnecessary" in the economic and political sense. This study analyses the main ways and methods employed by neoliberal policies while creating such a pressure of redundancy on the population.]

Marx'ın Guesde'ye yazdığı bu mektupta altı çizilmesi gereken yanlar şunlardır:
i. Marx, işçi sınıfının ülkeler ölçeğinde "parti" formunda örgütlenmesi yolunda bir fikre sahiptir.
ii. Parti'nin kentlerle sınırlı kalmayıp, kırlardaki emekçileri de kapsaması yönünde düşünmektedir.
iii. Parti, aktüel/günün koşullarına uygun mücadeleler ve propaganda ile örgütlenir.
iv. Devrim, Rusya'dan başlayacak ve Batı'daki ülkelerdeki devrimlerle devam edecektir.
v. Kapitalizmin en gelişmiş durumda olduğu ülke olan İngiltere'de işçi sınıfı üzerinde kapitalist sınıfın hegemonyası pekişmiştir. Bu sınıf kendisi hakkında yanlış bilinçliliğe sahiptir. Bu ülkede devrimin nesnel unsurları mevcut olsa da, öznel bilinçlilik unsurunda sorun vardır.
vi. Bu mektup, Marx-Engels ile Lenin/Bolşevikler arasındaki siyaset teorisi alanındaki sürekliliği göstermesi açısından değerlidir.

Nâzım Hikmet Şiirinde Karakter İnşası:
Memleketimden İnsan Manzaraları’na Doğru Bir Yolculuk

Sunu

Nazım Hikmet, 1910’ların milliyetçi duyguların yoğun olduğu, çalkantılı günlerinde yıkılmak üzere olan bir imparatorluğun onurlu mazisinden yola çıkarak, “zafer”lerle dolu bir gelecek hayal ederek yazdığı ilk şiirlerden, 1940’lara, hapishanede yazdığı Memleketimden İnsan Manzaraları’nda doruk noktalarından birine ulaştığı şiirsel serüveninde, hem anlatım teknikleri hem insanı anlama biçimleri açısından uzun bir yolculuk yapacaktır.

Nâzım’ın “çocukluk günleri”ndeki milliyetçi duyarlıkla yazdığı şiirler, gelişimini haber vermekteydi. Anadolu gerçekliği ve Sovyetler Birliği ile tanışmasının ardından, 1920’lerin sonundan itibaren şiirde bir daha geri çevrilemeyecek dönüşümlerin öncülüğünü (nefer mi demeli?) yapmaya başlamıştı. ’30’lu yıllar ise, Nâzım Hikmet’in hem kendi şiir kanalarını ürettiği hem de edebiyat ortamına kalıcı tohumlar attığı bir dönem olur. İkinci Dünya Savaşı ve Cumhuriyet rejiminin faşizm esintili restorasyonu, Nâzım Hikmet’in “kafese konmasını” gerektirecekti. 1950’ye kadar sürecek olan ve kendisinin “Bursa kalesinde yatarak” geçirdiği bu  yalıtılmışlık, ne  üretkenliğini törpülemiş ne siyasi keskinliğini köreltmişti. Tam tersine emekçi halk ile hem fiziksel hem de ruhsal olarak daha yakın olabilmişti. Memleket hasretiyle geçen son yıllarda ise, üstat yine insanı ve insanlığın kurtuluş umudunu yazmaya devam etti.

Bir yandan, “karakter anlatımı” konusunda kendini sürekli yenileyerek (hatta kırarak) geliştirir. Diğer yandan emekçi sınıfları Marksizm’in eşliğinde yıllar geçtikçe daha derinden duyumsayacaktır. Kısacası, “Nâzımca bakmanın” büyüsü, zorluğu, gerekliliği bir yana, bu bakışın ardında yatan basamaklar ve üzerine oturduğu temeller ortaya konmalıydı.
Herkesin bildiği, herkesin hayran olup, rafına özenle yerleştirdiği bu “İnsan Manzaraları” definesinin envanteri çıkarılmalı, kuyumcu işçiliğinin gizleri açığa çıkartılmalıydı.

Nâzım Hikmet’in şiir külliyatında “karakter inşası”nın izlerini takip ederek, bu yolculuğun seyir defteri tutulmaya çalışıldı.
“Çok yorgunum kaptan/ Seyir defterini başkası yazsın” dememiş miydi zaten şair?

Öz: Türkiye'de özellikle 1970'lerden itibaren kurumsallaşmaya başlayan sağ-sol ayrımı; Batı'daki örneklerine oldukça benzer bir biçimde, iktisadi eşitliğe yönelik devrimci arayışlar ile millî kimliği ön plana çıkaran muhafazakâr tutumlar arasındaki farklılıkları betimlemiştir. Her iki tarafında farklı eğilimlerin gözlemlenebileceği bu ayrımın sol ucunda sosyalist, sağ ucunda ise milliyetçi hareketler yer alır. Ancak sentez ideolojik tutumlar dikkate alındığında; Türkiye'deki siyasal hareketleri, bu şekilde soldan sağa uzanan bir yatay doğru üzerinde sıralamak pek mümkün değildir. Örneğin İslamcı hareketlerin bu denkleme dâhil edilmesi, sağdaki dizilimi oldukça bulanıklaşır. Ayrıca Türkiye'de sınıf temelli bir ayrımdan ziyade, kültür temelli bir çatışmanın ana belirleyici olduğu bir ayrımdan bahsedilebilir. Bu bağlamda kaynağını Osmanlı-Türk modernleşmesi tecrübesinden alan Batıcılık-İslamcılık geriliminin Türkiye'de sağ-sol ayrımını netleştiren ve hatta onu dikey olarak kesen bir eksene karşılık geldiği ifade edilebilir. Bu kesişimin sentez alanlarında da Kemalizm, Ülkücülük, sosyal demokrasi ve İslami sosyalizm gibi eğilimler bulunmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'deki siyasal evren için Sosyalizm-Milliyetçilik (yatay) ve Batıcılık-İslamcılık (dikey) eksenlerinin oluşturduğu bir siyasal yelpaze modeli sunulmaya ve tarihsel olarak temellendirilmeye çalışılmaktadır. Türkiye'ye özgü bir sağ ve sol yorumlaması çabasına dayanan bu yelpazenin, aynı zamanda merkez sağ ve merkez sol hareketlerin temas ettikleri ideolojik alanları ve bu hareketler içerisindeki tartışma alanlarını gözlemleyebilmeyi mümkün kılacağı da düşünülmektedir.

İsmet Özel’in edebi kişiliğini incelemeye yönelik nispeten nitelikli çalışmalar bulunmakla birlikte onun İslam düşüncesi ve İslam ilimleriyle irtibat seviyesi hakkında dikkate değer incelemelerden mahrumuz. İsmail Kara’nın Özel’i İslamcılık içerisine yerleştiren derlemesi ve Özel’in Kırk Hadis’i üzerine yapılan sınırlı sayıdaki değerlendirme bu tespitin istisnaları olarak duruyor. İsmet Özel’in Türklük anlayışı ve Türk-kâfir/Amerikalı ayrımı üzerine de dikkate değer akademik incelemelerin yapıldığını söylemek mümkün değil. Genel olarak İsmet Özel düşüncesi üzerindeki akademik ilgi eksikliği bu konu için de geçerliliğini korumakta. “İslâmcı” çevrelerde de meselenin ele alınış seviyesi gündelik polemiklerin ötesine geçememekte ve çoğunlukla “mutlak ret” ve hatta “tezyif”, nadiren ise düşüncelerin arka planını kavramaksızın “mutlak savunu” ikilemi çerçevesinde tezahür etmektedir. Özel’in yazılarında ısrarlı bir şekilde insanların dikkatlerini Kur’an’a çekmeye çalıştığını vurgulamasına ve Kırk Hadis kitabı başta olmak üzere sıklıkla hadis-i şeriflere referans vermesine rağmen onun düşüncesinin bu boyutunun ısrarlı bir şekilde ihmal edilmesi onun büyük oranda cihad, i‘lâ-yı kelimetullâh, şehitlik, dârülislâm, dârülharb, kafir ve zimmî gibi fıkıh ilminden alınma kavram ve tasniflerle inşa ettiği Türklük düşüncesinin sahih bir bağlama yerleştirilememesinin de başat nedenidir.
Bu yazı, Özel’in “Türk” kavramı etrafında dile getirdiği düşüncelerini, Müslümanların amellerini konu edinen ve yüzyıllar boyunca başarılı bir şekilde İslami hayatı tanzim eden fıkıh ilminin temel kavram ve tasnifleri açısından okumaya çalışmak suretiyle bir büyük eksiklik olarak resmettiğimiz bu tablodaki boşluğun doldurulmasına birkaç fırça darbesiyle de olsa katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Böylece şairin düşüncesinin kökenlerini Batılı kaynaklar üzerinden ele alan çalışmaların yanına temel İslam kaynaklarından beslenen bir “İslam düşünürü” olarak İsmet Özel portresinin eklenmesi gerekliliğine dikkat çekilecektir. Yazı, Özel’in bu kavram çerçevesindeki değerlendirmelerinin özellikle Osmanlı ilim ve düşünce dünyasının hususi bir ehemmiyet verdiği cihad risaleleri yazma geleneğinin bir uzantısı olarak okunabileceğini iddia etmekte, onun temel fikir ve iddialarının izlerinin esas itibariyle fıkıh külliyatının bir parçası olan bu geleneğin çağdaş bir yorumu olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. &&& Although there are relatively qualified studies aimed at examining İsmet Özel's literary persona, we are largely deprived of significant analyses regarding his level of connection with Islamic thought and Islamic sciences. İsmail Kara's compilation, which situates Özel within the framework of Islamism, and the limited evaluations of Özel's Kırk Hadis stand as exceptions to this observation. It is also difficult to say that there have been notable academic studies on Özel’s understanding of Turkishness and his distinction between Turk-infidel/American. The general lack of academic interest in İsmet Özel’s thought persists in this area as well. In “Islamist” circles, the treatment of this issue does not go beyond daily polemics and is mostly manifested in a dichotomy of “absolute rejection” or even “denigration,” and rarely, in “absolute defense” without grasping the background of his ideas. Despite Özel persistently urging people in his writings to focus on the Qur’an and frequently referring to the hadiths, particularly in his book Kırk Hadis, the persistent neglect of this aspect of his thought is one of the main reasons why his concept of Turkishness, which is largely built on concepts and classifications from Islamic jurisprudence such as jihad, i‘lâ-yı kelimetullâh, martyrdom, dârülislâm, dârülharb, infidel, and dhimmi, cannot be placed within an authentic context. This article aims to contribute, even with a few brushstrokes, to filling the void in the picture we have painted as a major deficiency by attempting to read Özel's thoughts on the concept of “Turk” in light of the basic concepts and classifications of Islamic jurisprudence, which have successfully regulated Islamic life for centuries by addressing the deeds of Muslims. In this way, attention will be drawn to the necessity of adding a portrait of İsmet Özel as an “Islamic thinker,” nourished by fundamental Islamic sources, alongside studies that examine the roots of his thought through Western sources. The article claims that Özel's evaluations within this conceptual framework can be read as an extension of the tradition of writing jihad treatises, which held special significance in the Ottoman scholarly and intellectual world, and it seeks to demonstrate that the traces of his core ideas and claims are, in essence, a contemporary interpretation of this tradition, which is part of the corpus of fiqh.

Uygarlıkların sınırını, yönünü, karakteristik özelliklerini belirlemek zordur. Ancak Batı uygarlığı uzun süredir kendisi üzerinde düşünmenin bir sonucu olarak işlerimizi kolaylaştırdı. Ama bununla birlikte gerek kendisi için söyledikleri gerekse başkaları için sisteme kavuşturduğu kimi yargılar oldukça netamelidir. Aynı şey batı üzerinde düşünen, yargı belirten batı-dışı aktörler ve toplumlar için de geçerli. Üstelik işin farklı basamakları çok farklı asimetrik sonuçlar yaratabilmektedir. Gerçekler, olgular, kabuller, önyargılar, kolayca tanımlayıvermeler vb. binlerce farklı katmandan bahsetmek mümkün. Bütün bunlara rağmen buradaki sorun herkesin bir parça haklı olmasıdır. Bu bağlamda Batılı olmayan toplumların Batı hakkında ne düşündüğü; bunların ne kadarının doğru, ne kadarının efsane, ne kadarının kaygıya dayalı olduğunu anlamaya çalışacağız. Bu çalışma bu bağlamda Batının politik imgesini, olgular, algıları ve kaygılar bağlamında sorgulamayı düşünen karşılaştırmalı teorik bir çalışmadır.