2 Dywizja Jazdy

2 Dywizja Jazdy
	Historia
Państwo	Polska
	Tradycje
Kontynuacja	Północna Dywizja Jazdy
	Dowódcy
Pierwszy	płk Gustaw Orlicz-Dreszer
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Jazda

2 Dywizja Jazdy (2 DJ) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego II RP.

Na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa WP L. dz. 7710/1 z 2 lipca 1920 utworzono Grupę Operacyjną Jazdy. W jej składzie zorganizowana została 2 Dywizja Jazdy. Jej dowództwo objął płk Marian Oksza-Orzechowski. W jej skład miały wejść 1 i 7 Brygady Jazdy^[1]

Po raz drugi dywizja sformowana została w składzie Korpusu Jazdy gen. Juliusza Rómmla.

Walki dywizji

W dniach od 16 - 17 września 1920 pod Letczanami dowodzona przez płk. Dreszera-Orlicza 2 DJ osaczyła w rejonie Letczan 3 Brygadę 14 Dywizji kawalerii z 1 Armii Konnej. Jej zdemoralizowane resztki wziął do niewoli 203 pułk ułanów^[2].

W pościgu za cofającymi się wojskami 12 Armii Nikołaja Kuźmina, 21 września Korpus Kawalerii płk. Juliusza Rómmla osiągnął linię Horynia. Tutaj, z braku amunicji, pościg przerwano^[3]. W tym czasie na wschód od Horynia 1 Armia Konna Siemiona Budionnego uzupełniała swoje stany i reorganizowała się. Według polskiego wywiadu, Siemion Budionny, wraz ze swoim sztabem, miał kwaterować w Korcu. W tej sytuacji dowódca Korpusu Jazdy płk Rómmel zaproponował dokonanie zagonu na Korzec. Plan zakładał sforsowanie Horynia pod Aleksandrią i obejście północnego skrzydła 1 Armii Konnej.

26 września o świcie Korpus Jazdy ruszył do działań. Zadanie główne wykonywała 2 Dywizja Jazdy. Maszerowała ona przez Pustomyty i Daniczów na Korzec, a 1 Dywizja Jazdy ubezpieczała ją z kierunku Międzyrzecza i Samostrieły. Około 15.00 grupa uderzeniowa dotarła pod Korzec, częścią sił obeszła miasto od wschodu i uderzyła na stacjonującą tam brygadę 44 Dywizji Strzelców^[3]. Zaskoczenie Sowietów było całkowite. Polscy ułani wzięli do niewoli kilkuset jeńców, zdobyli 6 armat i 10 ckm-ów. Nie zrealizowano jednak głównego celu działania, jakim było zniszczenie sztabu 1 Armii Konnej i jej oddziałów. Te odmaszerowały wcześniej w kierunku na Berdyczów^[3].

Osobny artykuł: bitwa pod Korcem.

Organizacja dywizji

4 sierpnia 1920^[4]

1 Brygada Jazdy (5, 17 puł, 2 pszw)
3 Brygada Jazdy (8, 11, 12 puł.)

W składzie korpusu

Dowództwo 2 Dywizji Jazdy
8 Brygada Jazdy - ppłk Stanisław Grzmot-Skotnicki
9 Brygada Jazdy - mjr Jan Głogowski

Obsada personalna dowództwa

Obsada personalna dowództwa dywizji w październiku 1920^[5]
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko
Dowódca dywizji	płk Gustaw Orlicz-Dreszer
Adiutant	ppor. Jakub Sztembarth
Zastępca dowódcy dywizji	płk Mikołaj Waraksiewicz
Szef sztabu	mjr szt. gen. Roland Bogusz^[6]
Szef oddziału I	por. ad. szt. Wiktor Brudkiewicz
Szef oddziału II	por. Władysław Bielobradek
Oficer oddziału III	ppor. Jerzy Wyrzykowski
Oficer oddziału III	ppor. Wacław Budzyński
Szef oddziału IV	por. Konrad Zembrzuski
Szef oddziału V	por. Ksawery Zalewski
Oficer oddziału V	ppor. Marian Sobociński
Szef sanitarny	mjr Józef Stanisław Kulesza
Oficer	ppor. Stefan Łysakowski
Lekarz weterynarii	rtm. lek. wet. Zygmunt Filipowicz
Proboszcz dywizji	ks. Jan Keller
Dowódca taborów	rtm. Edmund Mierzejewski
Referent broni	kpt. Rafał Narkoń
Szef sądu polowego	kpt. KS dr Władysław Drobniewicz
Oficer sądu	por. Stanisław Iwanowski
Oficer sądu	por. dr Jan Theobald
Oficer sądu	ppor. KS Aleksander Kaliniewicz
Instruktor jazdy koni	rtm. Franciszek Źródłowski
Dowódca plutonu sztabowego	por. Stefan Sikorski

Przypisy

↑ Nowak 2010 ↓, s. 129.
↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 228.
↑ ^a ^b ^c Odziemkowski 2004 ↓, s. 201.
↑ Nowak 2010 ↓, s. 177.
↑ Tuliński 2020 ↓, s. 953.
↑ Olstowski 1997 ↓, s. 40.

Bibliografia

"Księga jazdy polskiej", pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint, Bellona Warszawa 1993
Przemysław Olstowski. Dywizja Jazdy płk. Gustawa Orlicz-Dreszera w bitwie warszawskiej. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1-2 (159-160), s. 35-63, 1997. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182.
Włodzimierz Nowak: Samhorodek – Komarów 1920. Walki jazdy polskiej z konnicą Budionnego, maj – wrzesień 1920. Warszawa: Bellona SA, 2010. ISBN 978-83-11-11897-3.
Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. T. 1 i 2. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.

[CITEREFNowak2010129-1] Nowak 2010 ↓, s. 129.

[CITEREFOdziemkowski2004228-2] Odziemkowski 2004 ↓, s. 228.

[CITEREFOdziemkowski2004201-3] Odziemkowski 2004 ↓, s. 201.

[CITEREFNowak2010177-4] Nowak 2010 ↓, s. 177.

[CITEREFTuliński2020953-5] Tuliński 2020 ↓, s. 953.

[CITEREFOlstowski199740-6] Olstowski 1997 ↓, s. 40.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Korpus, dywizje, GO Jazdy	KJ DJ 1 DJ 2 DJ DJ WLŚ GOJ
Brygady jazdy (wojenne)	1 BJ 2 BJ 3 BJ 4 BJ 5 BJ 6 BJ 7 BJ 8 BJ 9 BJ
Brygady jazdy	I BJ II BJ III BJ IV BJ V BJ VI BJ VII BJ VIII BJ IX BJ X BJ
Dywizje kawalerii	1 DK 2 DK 3 DK 4 DK
Samodzielne brygady kawalerii	2 SBK 3 SBK 5 SBK 6 SBK 8 SBK 9 SBK
Brygady kawalerii	I BK IV BK VII BK VIII BK X BK XI BK XII BK XIII BK XIV BK XV BK XVI BK XVII BK XVIII BK
Brygady kawalerii (1929–1937)	Brygady 2 DK BK „Brody” BK „Wilno” BK „Kraków” BK „Stanisławów” BK „Rzeszów” BK „Hrubieszów” BK „Baranowicze” BK „Białystok” BK „Poznań” BK „Równe” BK „Suwałki” BK „Toruń” 10 BK
Grupy Operacyjne Kawalerii 1939	GOKaw. nr 1 GOKaw. nr 2
Brygady kawalerii 1939	Mazowiecka BK Kresowa BK Wileńska BK Suwalska BK Krakowska BK Podolska BK Wielkopolska BK Pomorska BK Nowogródzka BK Wołyńska BK Podlaska BK
Jednostki improwizowane w 1939	DK „Zaza” Zbiorcza BK Rezerwowa BK Kombinowana BK BK „Edward” BK „Plis” Zgr. kaw. ppłk. K. Halickiego Grupa Kawalerii Spieszonej ppłk. E. Wani
Pułki ułanów (szwoleżerów)	1 pszw 2 pszw 3 pszw 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
Pułki strzelców konnych (dragonów)	1 pd 2 pd 3 pd 4 pd 1 psk 2 psk 3 psk 4 psk 5 psk 6 psk 7 psk 8 psk 9 psk 10 psk
Dywizjony artylerii konnej	1 dak 2 dak 3 dak 4 dak 5 dak 6 dak 7 dak 9 dak 10 dak 11 dak 12 dak 13 dak (8)14 dak 15 bak
szwadrony pionierów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
szwadrony łączności	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 10 BK WBPM
Inne	pułk jazdy tatarskiej 1 szwadron tatarski 1 p kaw. KOP
Kawaleria zmotoryzowana	24 p.uł 1 psk 10 psk dppanc 10 BK dr 10 BK dr WBPanc.-Mot.
Ośrodki zapasowe kawalerii	OZ Suw. i Podl. BK OZ Wkp. BK OZ Krak. BK OZ Maz. BK OZ Pom. BK OZ Woł. BK OZ Now. BK OZ Pod. BK OZ Wil. BK OZ Kres. BK
Improwizowane (rezerwowe) oddziały kawalerii (1939)	101 puł. 102 puł. 110 puł. 103 pszw. p kaw. osłonowej „Wołkowysk” Warszawski puł. p marszowy Kresowej BK p marszowy Podolskiej BK p zbiorczy Pomorskiej BK 1 psk (spieszony) dyw. kaw. KOP „Niewirków”