Przejdź do zawartości

Ośrodek Zapasowy Krakowskiej Brygady Kawalerii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ośrodek Zapasowy Krakowskiej Brygady Kawalerii
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Jan Sroczyński

Ostatni

mjr Tadeusz Plackowski

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Dębica

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

kawaleria

Podległość

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V,

Ośrodek Zapasowy Krakowskiej Brygady Kawalerii (OZ Krakowskiej BK) – oddział kawalerii Wojska Polskiego.

Ośrodek Zapasowy Krakowskiej Brygady Kawalerii w Dębicy nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był Jednostką mobilizowaną zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w I rzucie mobilizacji powszechnej przez 5 pułk strzelców konnych. W niektórych publikacjach używano też nazwy Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Dębica”[1].

Formowanie i przekształcenia organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

Mobilizację Ośrodka Zapasowego Krakowskiej Brygady Kawalerii rozpoczęto z chwilą ogłoszenia mobilizacji powszechnej 31 sierpnia 1939 w koszarach 5 pułku strzelców konnych w Dębicy. W skład ośrodka miały wejść Oddziały Zbierania Nadwyżek 5 pułku strzelców konnych, 3 pułku ułanów, 8 pułku ułanów. Zmobilizowane w swoich macierzystych garnizonach po wyjeździe pułków Krakowskiej Brygady Kawalerii w rejon przygraniczny do składu Armii „Kraków”. Ośrodek miał za zadanie uzupełniać składy osobowe 3 puł., 8 puł., 5 psk, oraz wszystkich pododdziałów kawalerii ze składu Krakowskiej BK: 5 szwadronu kolarzy, 5 szwadronu łączności i 5 szwadronu pionierów. Dodatkowo miał zadanie formować uzupełnienia dla szwadronów kawalerii dywizyjnej nr 6, 21 i 23. Od chwili wejścia w życie mobilizacji powszechnej 31 sierpnia 1939, do siedziby ośrodka w koszarach 5 psk w Dębicy przybywali mający karty mobilizacyjne oficerowie, podchorążowie, podoficerowie i szeregowi rezerwy. Ponadto dowództwo Ośrodka formowano o kadry i Oddział Zbierania Nadwyżek 5 psk w Dębicy. Do mobilizowanego ośrodka sukcesywnie docierały Oddziały Zbierania Nadwyżek 3 puł. z Tarnowskich Gór i Pszczyny i 8 puł. z Krakowa. Planowany skład ośrodka:

  • dowództwo,
  • szwadron gospodarczy,
  • 4 szwadrony liniowe,
  • szwadron km,
  • pluton pionierów,
  • pluton łączności,
  • pluton kolarzy[1].

Dowództwo Ośrodka objął mjr Jan Sroczyński, zastępca został mjr Tadeusz Plackowski[2]. Do 5 września sformowano większość przewidzianych planem pododdziałów.

Działania bojowe

[edytuj | edytuj kod]

5 września mjr Sroczyński na rozkaz gen. bryg. Jana Chmurowicza wysłał do obrony mostu w Nowym Korczynie szwadron pieszo-konny por. rez. Kazimierza Rouperta z OZ Krakowskiej BK. 6 września realizując rozkaz obrony przepraw na Wiśle dowódca Ośrodka wymaszerował, wraz ze sformowanymi szwadronami marszowymi pułków Krakowskiej BK i utworzonymi szwadronami bojowymi z zasobów OZ Krakowskiej BK z Dębicy, zajął obronę na linii Wisły broniąc przepraw od Szczucina, poprzez Nowy Korczyn do Baranowa. Podporządkowano mu szwadron marszowy 20 pułk ułanów broniącego przeprawy w Szczucinie[3]. Podległe mjr Janowi Sroczyńskiemu pododdziały w okresie od 8 do 10 września weszły w skład Krakowskiej BK, która przeprawiła się na wschodni brzeg Wisły w Nowym Korczynie. Część uzupełniła szeregi 3 puł. i 5 psk, natomiast szwadrony 8 puł., 5 psk, pluton pionierów i szwadron marszowy 20 puł. weszły w skład utworzonego dywizjonu marszowego Krakowskiej BK i dzieliły jej dalszy szlak bojowy[4]. 7 września pozostałość Ośrodka Zapasowego Krakowskiej BK pod dowództwem mjr. Tadeusza Plackowskiego i zastępcy dowódcy rtm. Aleksandra Jodkiewicza w ilości ok. 600 żołnierzy wymaszerował do Brodów. Po wkroczeniu wojsk sowieckich ośrodek rozpoczął przemieszczanie się w kierunku południowym, dotarł do Złoczowa i Uhrynowa[5][6].

Obsada personalna

[edytuj | edytuj kod]

Dowództwo OZ Krakowskiej BK[7]

  • dowódca - mjr Jan Sroczyński (do 7 IX 1939)
  • zastępca - mjr Tadeusz Plackowski (od 7 IX 1939 dowódca OZ)
  • adiutant ośrodka - ppor. Wilhelm Romer
  • dowódca dywizjonu marszowego Krakowskiej BK mjr Jan Sroczyński
    • dowódca szwadronu marszowego 3 puł. - por. Jan Kamiński (od 10 IX 1939 w 3 puł. jako 3 szwadron pułku)
    • dowódca szwadronu marszowego 8 puł. - por. rez. Zygmunt Wielopolski
    • dowódca szwadronu marszowego 20 puł. - por. rez. Władysław Malanowski
    • dowódca szwadronu OZ 5 psk - por. rez. Zygmunt Śmiałowski
  • dowódca dywizjonu marszowego pieszego OZ rtm. Henryk Mańkowski
    • dowódca szwadronu OZ 3 puł. - rtm. Witold Ertman
    • dowódca szwadronu OZ - por. Kazimierz Morway

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Edmund Juśko, Maciej Małozięć: Historia 5.pułku strzelców konnych 1807–1939. Piekary Śląskie: ZP Grupa Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-61529-02-6.
  • Zbigniew Gnat-Wieteska: 5 Pułk Strzelców Konnych. Pruszków: Wydawnictwo Ajaks, 2003, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 57. ISBN 83-88773-07-0.
  • Zbigniew Gnat-Wieteska: Rzeka Wisła i jej rola w kampanii wrześniowej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2012. ISBN 978-83-62046-29-4.
  • Jan Przemsza-Zieliński: Wrześniowa Księga Chwały Kawalerii Polskiej. Warszawa-Sosnowiec: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08380-0.