Trufle daktylowo-migdałowe w mgiełce z karobu, czyli chleba świętojańskiego

Jak dobrze z tym przestawieniem czasu. Wreszcie zegarek w samochodzie mi się nie śpieszy… W garażu ktoś naśmiecił. Mogłam ominąć, zostawić. Pomyślałam, że mam szansę… Pozbierałam papierzyska i patyczki od lodów i… poczułam się lepiej. A marzec taki kapryśny jak zwykle. Chyba dobrze, że już się kończy, chociaż nie, bo znowu sobie uświadamiamy, że jak to, że już..? A przecież dopiero był Sylwester… Ale tak źle znowu z marcem nie było, bo przecież najpierw pogłaskał nas ciepłymi temperaturami. Książkę czytałam dwa razy na zalanym słońcem tarasie. Teraz niestety zalewa ten taras deszczem i smaga wiatrem, więc tylko przeczekać i zaszyć się w domu, pijąc dobrą kawę i wino, a do tego chrupać co tam kto lubi. No…, tak chciało by serce, czy tam lenistwo, ale co na to spodnie…? U mnie balans, bo ja się nie lenię. W sobotę ulepiłam trufle, o których za momencik, a w niedzielę zapisałam się na pierwszy w moim mieście Bieg na 6 łap. Dostałam miłego całuśnego pieska o wdzięcznym imieniu Dzwoneczek i poszłyśmy pobiegać. Ona na czterech, ja na dwóch. Dzwoneczek to dziewczyna. Przebiegłyśmy razem z dwoma innymi pieskami i ich Towarzyszami 12 km w lekkiej mżawce. Dzwoneczek ciągnęła niestrudzenie, a każdy krzaczek i słup był jej. W drodze powrotnej już na spokojniej, bo obwąchana droga, była już oczywista, ale smycz i tak ciągle była napięta. Pogadałyśmy sobie trochę, trochę się pobawiłyśmy, także już mam nadzieję na nasz następny piękny raz, może w bardziej sprzyjającej aurze.



Teraz słowo o truflach. Trufle, o których mowa, powstały z kombinacji na spód sernika, do którego podchodzę już 2 raz. Sernik jest z ziemniakami ze starego przepisu. Bardzo dobry. Za mącznym, pieczonym spodem nie przepadam, więc zawsze coś kombinuję. Czasem robię bez spodu, ale temu akurat sernikowi to nie pasuje. Ciągle nie mogę go sfotografować, bo zawsze coś… Tym razem wszystko było ok., był idealny, ale kiedy go wyjmowałam z obręczy, tak niefortunnie mi się wysmyknął, że spadł… masłem do dołu… Część nadawała się nawet do zjedzenia, ale niestety nie do pokazania, także na sernik z ziemniakami trzeba będzie poczekać. Z sernika nici, ale, aby nie było tak o suchym pysku z takich samych składników jak spód, ulepiłam trufelki, które są sumą samego dobrego, bo są tu daktyle i siekane prażone migdały i karob, albo kakao jeśli wolicie.

Karob, czyli chleb świętojański, albo chleb św. Jana (czyli szarańczyn strąkowy, drzewo karobowe lub ceratonia) rośnie w bardzo ciepłym klimacie. Wzmiankę o szarańczynie możemy znaleźć w Piśmie św. we fragmencie dotyczącym Jana Chrzciciela “ żywił się szarańczą i miodem leśnym”. Wbrew skojarzeniu, wymieniona przez ewangelistę, szarańcza to nie owad – szkodnik,  ale strąki szarańczyna. W tamtych czasach była to roślina pogardzana, pastewna. I tak wspomniane strąki jadł syn marnotrawny z przypowieści Jezusa: pragnął on napełnić swój żołądek strąkami, którymi żywiły się świnie, lecz nikt mu ich nie dawał." (Łk 15, 16). Jego niezwykłe wartości odżywcze często ceni się wyżej niż kakao. Ziarna karobu, schowane w długich strączkach zwisających z drzewa, są źródłem białka, magnezu, żelaza, wapna, węglowodanów i fosforu. Czyli tego, co potrzebne do prawidłowego funkcjonowanie każdego organizmu ludzkiego. Karob w proszku wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym jako substytut czekolady. Zmielone, suche strąki są słodkawym, brązowym proszkiem w smaku bardzo zbliżonym do kakao, w związku z tym stosowany jest jako wegański zastępnik kakao, kawy i czekolady. Choć smakiem i wyglądem podobny jest do kakao, nie zawiera kofeiny i teobrominy oraz kwasu szczawianowego, blokującego  prawidłowe wchłanianie wapnia. Tyle fakty. Miałam kiedyś okazję spróbować samych strączków, a raczej fasolek otoczonych kwaskowatą masą przypominającą konsystencję daktyli, której długotrwałe ssanie pozwalało wydobyć słodki smak. Jadłam również cukierki karobowe ręcznie robione. Kosztowałam też nawet nalewki z karobu, która przypominała dobrze odstaną nalewkę pigwową o głębokim smaku. Także ja jestem na tak, jeśli chodzi o ten smak.

Trufelki robi się niezwykle szybko. Ot miksowanie daktyli, prażenie migdałów i lepienie kulek, lub kształtów jakich dusza zapragnie. Pamiętajcie tylko, aby daktyle nie były wysuszone, bo nic się nie uda. Najlepiej gdyby były świeże, albo suszone tak, że będą mocno wilgotne (moje były prosto z Egiptu). A jeśli już masz tylko takie suche, a trufli się chce...,  to zalej je gorącą wodą, odcedź po pół godzinie, i wtedy użyj. Nie musisz nic piec, ani gotować. Nie dodajesz mąki, cukru, ani jajek. Brzmi ciekawie? To do pracy :).



Trufle daktylowo-migdałowe w karobowej mgiełce
 
300 g wypestkowanych świeżych daktyli
100 g siekanych migdałów
3-4 łyżki karobu albo kakao

1. Migdały upraż na suchej patelni cały czas pilnując i mieszając, aby się nie przypaliły.
2. Daktyle zmiksuj.
3. Wymieszaj oba składniki (ręcznie). Otocz je korabem. Najlepiej wrzucając korab do miseczki, później włóż do niej daktylowe kuleczki i kilkakrotnie podrzuć nimi w miseczce tak, aby całe pokryły się proszkiem.
I już…!

Bezglutenowe (i glutenowe też) babeczki z rabarbarem i pistacjami oraz słów klika o książce Novaka Djokovića

Jest coś takiego w rabarbarze, że kiedy się pojawia ludzie szaleją. Jego kruche łodygi u progu wiosny stają się obsesją. Ciasto, kompot, deser…, ciasto, kompot, ciasto… i tak na okrągło.
Znaczy kobiety szaleją…? Nie, no…, nie tylko. Kolega w pracy, przymykając z rozkoszy powieki, z uśmiechem wspomina wczorajszą rabarbarową zupę żony i kompot, który może pić i pić…
Ja też się zachwycam. Mogę jeść i pić. Jak co roku. Przywożę przepiękny rabarbar z ogrodu mojej mamy, przycinam liście, wkładam do foliowego worka i zostawiam w lodówce. W razie potrzeby wyciągam kilkanaście łodyg. Od początku rabarbarowego sezonu upiekłam trzy ciasta, zrobiłam kompot i babeczki.




Zainspirowana przez kolegę z pracy poradnikiem – wspomnieniem - “Serwuj, aby wygrać” serbskiego tenisisty Novaka Djokovića oraz rozmową z moją szefową Marzeną, która jest dietetykiem, zaczęłam myśleć o diecie bez glutenu. W zasadzie nie mam z nim większego problemu, bo niewiele go jem. Lubię chrupiącą skórkę chleba, ale odzwyczaiłam się. Chleb istnieje dla mnie zazwyczaj w wydaniu minimum-maminum, czyli chleb mojej mamy i tylko wtedy, kiedy jestem u niej, ale przecież piekę ciasta... Od dłuższego czasu mąkę pszenną zamieniam na orkiszową, albo migdałową, ale książka i rozmowa spowodowała, że poszłam o krok dalej… Trochę tak z ciekawości. I o ile wcześniejsze moje wypieki (nie prezentowane na blogu) z samą mąką ryżową smakowały jak produkty dietetyczne, to połączenie mąki jaglanej, ryżowej i tapioki (pomysł wspomnianej Pani Marzeny) jest zaskakująco smaczne i nie zmienia smaku babeczek, które upiekłam, i które tutaj prezentuję. Wcześniej piekłam też ciasto kruche używając tej mieszanki i od moich gości usłyszałam, że ciasto (z rabarbarem) smakowało jak najlepsze maślane shortbread.
Wygląd glutenowych i bezglutenowych nie różni się prawie niczym, powiedziałabym nawet, że te bez- wyszły korzystniej. Na obu zdjęciach z kratką te bez- znajdują się po lewej stronie, prawa to babeczki pszenno-orkiszowe upieczone dla jednoczesnego porównania. Choć obie wersje były bardzo dobre, to, według degustatorów, zdecydowanie wygrały te bezglutenowe. Przepis podam za chwilę, ale wrócę jeszcze do książki.


 Przedmowę do niej napisał William Davis, autor “Diety bez pszenicy” (nie skończyłam jej czytać, bo krąży wśród kolegów z pracy…), która też inspiruje.
Novak Djoković opowiada o swoim życiu, chorobach, problemach z oddychaniem, oraz o tym, jak wygrał Wimbledon i został tenisowym graczem nr jeden na świecie. Jednak zaznacza, że byłoby to niemożliwe, gdyby nie odkrył, jak powinien się odżywiać. Przy czym o wszystkim pisze tak łatwo i przystępnie, jakby był moim najlepszym kumplem z podwórka. Nie narzuca, nie nakazuje, mówi tylko jak jest i radzi jak może być.
Pierwsze część jest swego rodzaju autobiografią i na początku pokazuje szczęśliwego sześciolatka, który nie mając pojęcia o tenisie, oglądając w pizzeri swoich rodziców Wimbledon, marzy o tym aby kiedyś znaleźć się tak samo wysoko… Robi wszystko, aby to osiągnąć przy pomocy fantastycznej trenerki Jeleny, ale nagle nadchodzi wojna - NATO rozpoczyna wojnę z Jugosławią… Nole, jak nazywali go rodzice, nadal trenuje. Przyznam, że opisy bombardowań, życia w schronie i życia mimo wszystko zrobiły na mnie ogromne wrażenie.
Druga część mówi o tym co nas spowalnia, gdzie ukrywa się gluten, jak Djoković odrzucił gluten i jak szukać jedzenia, które daje siłę. Opowiada nam jak i co je, a później zarysowuje dwutygodniowy plan żywieniowy, dzięki któremu można zmienić swoje ciało, a także życie na lepsze. Do tego dołącza prosty fitness plan dla każdego oraz przepisy na śniadania, koktajle, lunche, przekąski i kolacje. Wielce mi dał do myślenia… Książka ekscytuje, motywuje i inspiruje. Sukcesywnie będę smakowała jego propozycji.

“Dokonujmy zmian. Cieszmy się nimi. Nie pozwólmy jednak, by stały się celem, a tylko furtką do czegoś większego, ważniejszego.
Bądźmy gotowi”

“Serwuj, aby wygrać”
Novak  Djoković
Wydawnictwo Bukowy Las

Polecając z całego serca mam nadzieję, że i Was zainspirowałam i zainteresowałam.



Bezglutenowe babeczki z rabarbarem i pistacjami
6 sztuk

70g miękkiego masła
70g brązowego cukru demerara
1 jajo (o wadze 70g)
70g maki (mieszanka jaglanej, tapioki i maki ryżowej – czytaj wyżej zmieszałam po kilogramie każdej z tych mąk i z mieszanki odważyłam 70g))
35g pistacji
150g rabarbaru

1.Piekarnik włącz na 180-200°C.
2. Rabarbar umyj, osusz i pokrój na drobne kawałeczki.
3.Mikserem utrzyj  masło z cukrem na puszysta masę. Dodaj jajko i zmiksuj na niskich obrotach. Teraz dodaj pistacje, mąkę i na końcu rabarbar. Ciastem napełnij papilotki wstawione do formy muffinkowej (ewentualnie mocno wysmaruj masłem tę foremkę). Piecz 15-20 min. do zezłocenia. Pozwól im chwilę przestygnąć i dla dekoracji posyp brązowym cukrem pudrem.


Babeczki pszenno orkiszowe z rabarbarem i orzechami laskowymi
6 sztuk

70g miękkiego masła
70g brązowego cukru demerara
1 jajo (o wadze 70g)
70g maki (50g orkiszowej maki TYP 650 i 25g mąki pszennej ; albo sama pszenna lub tylko orkiszowa)
35g orzechów laskowych
150g rabarbaru

1.Piekarnik włącz na 180-200°C
2. Rabarbar umyj, osusz i pokrój na drobne kawałeczki.
3.. Mikserem utrzyj  masło z cukrem na puszysta masę. Dodaj jajko i zmiksuj na niskich obrotach. Teraz dodaj pistacje, mąkę i na końcu rabarbar. Ciastem napełnij papilotki wstawione do formy muffinkowej (ewentualnie mocno wysmarowaną masłem tę foremkę). Piecz 15-20 min. do zezłocenia. Pozwól im chwilę przestygnąć i dla dekoracji posyp brązowym cukrem pudrem.

Zimtsterne – cynamonowe gwiazdki

Grudniowe poniedziałkowe słońce było wielce łaskawe. Osiem stopni na plusie dawało poczucie swoistego szczęścia i euforii. “Dzień ma wdzięk…”  pomyślałam za Wasowskim. Jechałam szczecińską estakadą w stronę miasta, wtem oszołomił mnie blask czerwonego koloru. Nie musiałoby to być nic dziwnego, toć wszędzie krążą Mikołaje… Jeden nawet poskarżył  mi się w księgarni, że czterech wyrostków ukradło mu czapkę i zgłaszał to na policji. Ale to czerwone nie mogło być nawet żadnym z najmniejszych pomocników świętego, ani nawet jego plecami. Było tak wyjątkowe, i tak niespotykane, że choć jechałam sama, i nawet głośno ze sobą nie rozmawiałam, to mogę powiedzieć, że zaniemówiłam z wrażenia… Bo oto, jadąc z prędkością dużo większą, niż zarządca drogi ustanowił…, najechałam na fruwający bukiet świeżych, żywo czerwonych róż, który wypadł z pod kół samochodu pędzącego przede mną. Jedna róża na maskę, reszta pod koła…

Przez dłuższy odcinek drogi patrzyłam na kwiat, skierowany w moja stronę, a on na mnie. Nic nie myślałam. pod powiekami oczu, które musiały pozostać uważne, miałam obraz podskakujących i przewalających się kwiatów. Za chwilę moja róża spadła… "Jesteś się odpowiedzialny za swoją różę.. Twoja róża jest jedyna na świecie" przypomniałam sobie.

Niby nic…, ale czegoś takiego doświadczyłam po raz pierwszy. I nagle pomyślałam o kruchości ludzkich uczuć. O tym jaka mała odległość dzieli miłość i nienawiść. O tym jak często nie zdajemy sobie sprawy z tego co mamy… I jak często zazdrościmy… I o tym, że gdybyśmy uwierzyli, ale tak do szpiku, że życie jest kruche, to lepsi bylibyśmy dla siebie nawzajem.  

Domysłów co mogło się stać miałam masę… Przecież nie da się zgubić dużego bukietu kwiatów na estakadzie… Czy on ją tymi kwiatami przepraszał, czy ona jego…, a te kwiaty wyrzuciła, czy jej wypadły, była młoda czy stara, wysoka, czy niska, łada czy brzydka. Płakała…? A on…? Kto popełnił błąd i dlaczego… Żałują…???
Ach… jedno czego człowiek najbardziej pragnie, choćby nie wiem jakim był samotnikiem, to miłość. Ale czy ta ich miłość była tą sama miłością…??? 


Idą święta… Przecież nie barszcz, czy grzybowa jest najważniejsza, chociaż istotna. Ale nie chodzi o to, aby sobie odpuszczać. Boże Narodzenie to nie reklama Coca-Coli, to nie dawanie sobie prezentów, tak jak w telewizji... Wiadomo, że święta dla wielu są czasem trudnym. Niektórzy nawet woleliby, aby ich nie było... Czy Święta, na które czekamy, wokół których już od prawie dwóch miesięcy jest tyle celebracji, są wystarczającym argumentem na to, aby otworzyć oczy, na nowo zobaczyć to, co mamy, kto nas otacza i jaki jest. Tyle straciliśmy, może tylko przez gapiostwo…Być może trzeba przymknąć oko, zapomnieć, a przynajmniej nie wypominać, może pogadać... jeśli potrzeba…, bo czasem nie trzeba. Wiadomo. W każdym razie spróbować myśleć lepiej. O sobie też lepiej. I wypuścić powietrze… Przecież jakość świąt zależy ode mnie i od Ciebie - zależy od Twojego i mojego nastawienia oraz Twoich i moich postanowień. I nie zazdrośćmy. Każdy jakiś jest, każdy zapracował sobie na to kim jest i co robi. Jeżeli będę szukać zła i negatywnych stron rzeczy, to je znajdę. 
Chcę się koncentrować się na wszystkim tym, co dobre.
Jeśli możemy rozwijajmy się, uczmy się, szukajmy sposobów na poszerzanie swoich horyzontów, niekoniecznie burząc domy z naprzeciwka…

I wcale nie muszę piec pierniczków, bo… wszyscy pieką. MOGĘ je upiec. I wcale nie musi być sernika i makowca i kutii, bo taka tradycja. A może ja mam ochotę na tiramisu... I wcale nie muszę spróbować wszystkich potraw w określonej kolejności, bo nie przez to są nieszczęścia… Jedno, co trzeba…, tak sobie myślę... - i sadzę, że nie jestem w tym odosobniona - jedno, co trzeba to uwrażliwiać swoje serce na co dzień, wtedy na święta będzie jak znalazł.


Zimtsterne mogą nam w tym pomóc . Tak z przymrużeniem oka – wiadomo.Możemy je upiec bliskim, albo dać w prezencie. Jestem przekonana, że obdarowany spojrzy na Ciebie łaskawym okiem i... na pewno poprosi o przepis jeśli jako tako orientuje się w kuchni.
Ciasteczka zaraz po upieczeniu są kruche na zewnątrz i lekko ciągnące w środku. Trochę jak Pavlowa, trochę jak makaroniki, choć bliżej im do tych drugich. Kiedy ostygną, stają się kruche. Przechowywane w puszce, takie pozostają, a zostawione na talerzyku, zwłaszcza na kilka dni, znów odzyskują swoją lekką ciągliwość pod warunkiem, że nie zjesz ich wszystkich. Ja mogłabym zjeść całą blachę na raz. Muszę przyznać, że ilekroć je piekę, pierwsza partia sama znajduje drogę do moich ust.


Cynamonowe gwiazdki – Zimtsterne*

250g zmielonych migdałów
250g cukru pudru
3 białka
2 łyżki soku z cytryny
1 łyżeczka mielonego cynamonu
1 łyżeczka skórki z cytryny
50g zmielonych migdałów do posypania

1. W miseczce połącz migdały, skórkę z cytryny i cynamon.
2. W drugiej misce ubij białka z sokiem z cytryny, następnie dodaj cukier puder i ubijaj, aż beza będzie gładka i błyszcząca. 1/3 bezy odłóż do przykrycia ciastek. Resztę delikatnie wymieszaj z mielonymi migdałami i wstaw na 1 godz. do lodówki.
Po tym czasie rozwałkuj ciasto na grubość 0,5 cm. Najlepiej zrób to między dwoma równymi kawałkami folii najlepiej takiej jak gruba reklamówka, albo gruby worek. Następnie zabierz (odłóż bo jeszcze będzie potrzebna) górną folię i połóż tam papier do pieczenia. Teraz jedną rękę połóż pod folię, druga na papier i odwróć ciasto tak, aby papier znajdował się pod spodem. Wyrównaj masę, jeśli potrzeba. Zabierz folię i posmaruj ciasto ODSTAWIONĄ bezą - zostaw na 50 min.
3. Piekarnik ustaw na 180°C.
4. Po 50 min. wykrawaj gwiazdki – foremkę mocz za każdym razem z zimnej wodzie (wcześniej przygotuj wodę w miseczce). Układaj na papierze do pieczenia. Migdałami posyp teraz, albo po upieczeniu (ja sypię przed). Piecz 10-12 min. Po wyjęciu zostaw je jeszcze przez, powiedzmy, 3 min. i już możesz próbować sprawdzając czy o tym ciągnięciu prawdę mówiłam…

*przepis z mojego zeszytu zapisany jakiś czas temu
** na zdjęciach wystąpiła cukierniczka po babci i dziadku

Tort makowy z jabłkami (bez mąki)

W każdym przedświątecznym czasie chodziło o to, że masy makowej nie można było próbować, bo latem komary nas będą gryzły… A i tak tylko paluch wędrował do miski jak mama nie widziała, no bo jak? Jak zrobić, żeby było dobre bez próbowania? Skąd ona wie, czy ta ilość cukru wystarczająca…? No skąd…? Ale… może będą gryzły…? Ale jak to…, to ten mak zostaje we krwi…??? A ja przecież tak tylko troszeczkę… Przecież chciałam żeby było dobre... 
A jeszcze gorsze było to, że nie można było oblizać tłuczka (jak nazywamy w domu pałkę), bo mąż będzie łysy… I wtedy wszystko byłoby jasne… A przecież każde ciasto świąteczne było takie dobre… Nawet w trakcie… “Dopiero na Wigilię” – nie łatwo było tego słuchać, a zastosować się…Ech… Tylko w tym jednym momencie mojego dzieciństwa czas stawał się wiecznością. Wierzyłam w te tłuczki i komary tak, jak w Mikołaja, dopóki pan Tolek przebierając się za świętego zapomniał zmienić kapcie…



Kiedy już byliśmy starsi (ja tam zawsze byłam starsza, bo najstarsza…), podczas przygotowań świątecznych w kuchni dostawaliśmy “zadania” do wykonania, końcówka zdania wypowiadanego przez mamę: “ a ty przekręcisz mak przez maszynkę” wywoływała w naszym domu ogromne napięcie. Bo mak szedł do tortu makowego i do klusek z makiem, zatem sporo. Zależy jeszcze czy tylko dla naszych 6 osób, czy jeszcze więcej, bo mieliśmy gości. A wszyscy – jak na złość - bardzo lubią mak.  Poza tym tradycja rzecz święta. Zatem całe moje całe ciało sztywniało… jakbym miała nóż połknąć… Wydawało mi się, że to najgorsza robota… i zaczynało się zrzucanie na innych na cztery głosy: “ja nie, bo…”, “a on nie może…???”, “czemu znowu ja…, no czemu…???” , “przecież ja ostatnio przekręcałam….!”, “zawsze ja…”. I trwało to jakiś czas potęgując nerwy… mamy i nasze. W końcu delikwent, na którego padł los, znaczy, jak Matka Rodzicielka mu nakazała..., jak skazaniec z naburmuszoną miną, brał maszynkę z powyższego zdjęcia, przykręcał do stołka i zabierał się do pracy, a ta szła o dziwo… stosunkowo łatwo. Wraz z maszynką w rękach napięcie znikało. Wyjątkowo łatwo szło biorą pod uwagę wcześniejszy opór. Kilkakrotna konieczność przekręcania nie napawała optymizmem, ale kiedy mama w trakcie mówiła jakie będzie dobre, albo chwaliła inny kawałek rodzeństwa, że dobrze mu idzie, praca stawała się lżejsza. Kiedy "przekręcacz" cieszył się swoją pracą, wiedział, że za chwilę nastąpi koniec. Pół biedy jeśli ktoś inny stał przy zlewie myjąc ciągle pojawiające się brudne naczynia. Wiadomo było, że maszynka zostanie mu podrzucona w ramach stanowiska, ALE jeśli ten, co mielił musiał ją umyć, bo akurat “dyżurnego” przy zlewie nie było, to tutaj następował drugi koszmar (oczywiście nieuzasadniony): mycie tej maszynki…!!! Wtedy był to dramat. Wkładanie paluchów do środka…, dotykanie maku…, dźwięk rozkręcania...brrr..., ciężar tej maszynki, której elementy spadały do zlewu… Do dziś pamiętam tamte odczucia. Nie wiem skąd ta przeogromna niechęć do maszynki… Dziś lubię ją, ba..., wyprosiłam ją u mamy, a mama mieli w elektrycznej, którą dostała od brata (syna znaczy).


W ostatni piątek wybrałam się do tej mojej mamy. Właściwie niczym dziwnym nie byłoby to, że ciasto byłoby gotowe, albo właśnie siedziałoby w piekarniku. Dobrze znam moją mamę. Zadzwoniłam o 13. Ona w tym czasie wertowała zeszyt z przepisami zastanawiając się co upiec tak “na szybko”. Ja miałam ochotę na świąteczny smak dzieciństwa - tort makowy z jabłkami.

- Tort makowy…?????????????? A chciałam coś na szybko… Tort? Przecież jeszcze nie święta…
- No to możemy poświętować…
- Andrzejki…?
- Andrzejki, początek Adwentu, to, że ja przyjadę…, a Młody jest w drodze…! Co tam sobie chcesz…”
Uśmiała się i powiedziała, że kupi mak, a ja, że przywiozę część składników.

Przyjechałam o 17. Na parkingu wysłuchałam premiery Trójkowego “Karpia”.
Gdyby nie to, że mama szukała maku w kilku sklepach, już pachniałoby migdałami, a tak tylko mak czekał trzykrotnie przekręcony, a ona trzymała na kolanach makutrę i kończyła ucierać masło z cukrem pudrem. Śmiałyśmy się, że tłuczek (pałka, to już wiadomo…) zrobił się o połowę mniejszy, właściwie nieproporcjonalnie mniejszy. Lata lecą, taka kolej rzeczy.

Kiedy obrałam jabłka i wyciągnęłam tarkę, w mamie, zaczynającej TRZEPACZKĄ ubijać białka, obudził się odwieczny duch rywalizacji: “Ty pierwsza zetrzesz jabłka, czy ja ubije białka? “. Hmm… cóż mi poszło trochę szybciej, cztery jabłka to nie siedem białek.
Wstawiłyśmy ciasto do piekarnika, ona zjadła drożdżowe popijając mlekiem, ja domowego śledzika z jabłkiem, zagryzając chlebem przez nią upieczonym. W radio koncertował Matt Dusk o głosie Franka Sinatry. Przyjemnie się przy tym rozmawiało o wszystkim i o niczym, o ważnych i mniej ważnych sprawach. 1661 notowanie listy przebojów,  na drugim liryczna Ania Jopek z Markiem Jackowskim w “Deszczu”.
 
Tort dokończyłam następnego dnia przekładają go masą jak na red velvet cake. Nawet pasowało, ale... Masa do tego konkretnego ciasta była zbyt pusta i zbyt lekka, jeśli domyślacie się o co mi chodzi. Normalnie ten tort nie potrzebuje masy i właśnie bez niej był u nas pieczony, ale w tym konkretnym przypadku chciałam zmienić zasady i przełamać, dosłownie przekroić go…, i zrobić krem. Przedwczoraj upiekłam go znów, przełożyłam szybkim kremem maślano – budyniowym o lekkim smaku cytryny i to było to. Zdecydowany migdałowy smak maku przełamany delikatnością budyniu cytrynowego. Nie krójcie wielkiego kawała, bo tort makowy to esencjonalny tort. Zjadasz kawałek, nie masz ochoty na więcej, ale po jakimś czasie znów cię ciągnie w stronę patery. A, i nie jedzcie prosto z lodówki, lepiej, aby ciasto trochę się “zagrzało”.


Tort makowy z jabłkami
tortownica 23 cm 

Ciasto:
2 czubate szklanki maku (300g)
2 “czubate” szklanki gorącej wody (2 i prawie pół szklanki)
4 łyżki kaszy manny, albo bułki tartej
1 kostka miękkiego masła (200g)
180g cukru pudru
8 jajek (żółtka i białka oddzielnie)
1 olejek migdałowy
200g rodzynek
3/4 szklanki wyłuskanych i drobno pokrojonych orzechów włoskich
4 średnie jabłka, albo 6 małych

cytrynowy krem budyniowy
1 kostka miękkiego masła (200g)
150 g cukru pudru demerara (brązowego)
1 budyń śmietankowy
sok z jednej cytryny

150-200 g dżemu z czarnej porzeczki

polewa kakaowa taka, jak tutaj:
130g cukru kryształu
50 g kakao
83 g śmietany 30%-36%
83g wody
5-6 g żelatyny 
jeden granat do dekoracji i podania (ewentualnie)
250g kajmaku (ewentualnie, jeśli zdecydujesz się ozdobić nim boki tortu)

1. Mak zalej gorącą wodą tak, aby go przykryła. Gotuj mniej więcej 1,5 godz. na bardzo małym ogniu tak, aby odparować wodę. Od czasu do czasu mieszaj, aby nie przypalić. Praż go do czasu aż woda wyparuje, a mak będzie suchy. Najlepiej zrobić to dzień przed planowanym pieczeniem.
2. Suchy mak, który może być ciepły, przekręć przez maszynkę 2-3 razy ( ja przekręcam 3) z 4 łyżkami kaszy. Odstaw.
3. Rodzynki i orzechy (osobno) zalej gorącą wodą; odstaw; jak zmiękną odcedź na sitku. Rodzynki możesz obtoczyć w mące.
4. Utrzyj masło z c. pudrem, w makutrze na puszysto, pojedynczo dodawaj żółtka za każdym razem dokładnie je łącząc z masłem.
5. Zetrzyj obrane jabłka na wiórki.
6. Ubij pianę z białek ze szczyptą soli lub cukru.
7. Do utartego masła z jajkami dodaj masę makową dokładnie łącząc składniki. Następnie dodaj rodzynki, orzechy i jabłka - delikatnie wymieszaj. Na koniec dodaj pianę.
8. Piecz 15 min. w 160°C  przez 15 min. Następnie zwiększ temperaturę do 180°C i piecz jeszcze godzinę. Ostudź.

Krem budyniowy:
Ugotuj budyń wg wskazówek na opakowaniu. Przykryj krążkiem papieru tak, aby dotykał budyniu (wtedy nie zrobi się skorupa). Ostudź. Masło zmiksuj z cukrem pudrem na puszysto. Do masła dodawaj po łyżce budyniu, za każdym razem dokładnie łącząc go z masłem. Na koniec dodaj sok z cytryny – też dokładnie zmiksuj. Wstaw na pół godz. do lodówki.

Polewa:
Do rondelka wsyp cukier i kakao, wlej śmietanę i wodę. Podgrzej na małym ogniu ciągle mieszając do momentu uzyskania jednolitej masy. Kiedy będzie gorąca, rozpuść w niej żelatynę. Ostudź i schłodź. Włóż do lodówki, aby zaczęła tężeć, ale kontroluj, żeby zachowała płynną konsystencję.

Montaż: przekrój ciasto na trzy części. Pierwsza dolną część posmaruj dżemem porzeczkowym. Na to krem budyniowy. Następnie połóż drugi krążek, krem budyniowy i krążek trzeci spieczeniem do góry, czyli tak, jak się piekło. Teraz tylko polewa. Polej ciasto równomiernie. Ewentualnie wyrównaj wierzch szerokim nożem, choć glazura samoczynnie rozpływa się po cieście. Odstaw do zastygnięcia w lodówce. Jeśli polewy zostanie polej ciasto jeszcze raz i ponownie schłodź. Boki możesz udekorować polewą, bądź masa kajmakową. Na koniec granat (ewentualnie) i gotowe!

p.s. Ksawier szaleje... Podczas pisania tego posta 5 razy zgasł komputer... Słyszę jak sąsiadom spadają doniczki, ludzie jak bezwolne kukły, na dworze gwiżdże i świszczy, drzewa w pas się kłaniają, jarzębina traci korale, a Straż Pożarna jeździ w tę i z powrotem...

Trzymajmy się dzielnie…!