Politik Pazarlama

Son yillarda, siyasi partiler ve parti liderleri rakiplerine karsi avantaj saglamak icin politik pazarlama biliminden ve teknolojiden genis olcude yararlanarak dijital pazarlamaya yonelmektedir. Dijital pazarlama kavrami siyaset ve politik pazarlama iliskisine farkli bir bakis acisi kazandirmistir. Gunumuzde siyasal iletisim, propaganda ve kampanyalarin gerceklestirildigi populer bir kavram haline gelmistir. Politik pazarlama karmasinin onemli bir araci haline gelen dijital pazarlama, siyasi partiler, adaylar ve liderler acisindan secmenlere ulasma noktasinda onemli bir arac haline gelmistir. Ayrica siyasi partiler, adaylar ve liderlerin secmenlere dogru ve hizli bir sekilde ideoloji ve fikirlerini aktarmasinda firsatlar sunmaktadir. Secmenler acisindan ise siyasi parti ajandalarini ve politikalarini ogrenmek, adaylara kolay bir sekilde ulasmak ve iletisim kurmak noktasinda buyuk olanaklar saglamaktadir. Gunumuzde siyasi partiler secmenleri etkilemek, guclu iletisim kurmak ve siyasa...

İnternet teknolojilerin gelişmesi ile birlikte pazarlama karması kavramı da hayatımızda farklı alanlarda yer edinmeye başlamıştır. Ticari alanda kullanılan pazarlama kavramı, artık bir siyasal iletişim yoludur. Bugün siyasi alanda kazanmak için çalışma yapan siyasi aktörler, kitleler üzerinde sosyal medya aracılığı ile siyasal pazarlama taktiklerini kullanmaktadır. Kitle iletişim araçlarının yerine hızlı bir şekilde alan sosyal medyanın ne kadar güçlü pazarlama aracı olduğu, siyasi liderlerin bu aracı kullanarak insanlar üzerinde oluşturdukları etki gösterilmek istenmektedir. Bu kapsamda, sosyal medyanın siyasal pazarlama üzerinde etkisinin oldukça çok olduğu varsayılarak sosyal medya üzerinden yapılan siyasal pazarlama stratejilerinin önemi ve kamuoyu üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu araştırma çalışması için anket yöntemi kullanılmış ve anket çalışmalarının sonuçları istatiksel olarak yorumlanmıştır. Bu araştırma ile toplanacak verilerin ve analizin gelecek çalışmalar için kaynak oluşturulması düşünülmektedir.

Pazarlama ve pazarlama uygulamaları sanıldığının aksine yalnızca ticari bir kazanç için değil aynı zamanda siyasi partiler için de kullanılan önemli bir alandır. Çünkü pazarlamanın merkezinde ve odak noktasında " insan " faktörü yatmaktadır. Ayrıca pazarlama anlayışının varlık nedeni, toplumun ihtiyaç, istek, arzu ve beklentilerini karşılamaktır. Bu nedenle pazarlamanın siyasal yönü politik pazarlama ya da siyasal pazarlama olarak adlandırılmaktadır. Siyasal pazarlamayı; " Siyasilerin seçim dönemlerinde parti politikalarını, ideolojilerini ve düşüncelerini pazarlayabilmek için yaptıkları bir dizi eylemlerdir. " şeklinde tanımlayabiliriz. Ülkemizde siyasal pazarlama uygulamalarının ilk örneği olarak 1950 seçimlerinde Demokrat Partinin seçim kampanyası için hazırlatılan 'Yeter! Söz Milletindir!' sloganlı afişi gösterilmektedir. Diğer siyasi partilere ya da liderlere göre farkındalık yaratmak ve rekabette üstünlük katmak adına etkili " pazarlama stratejileri " seçilmekte ve siyasal iletişim araçları yoğun bir şekilde kullanılmaktadırlar. Partinin ve liderin seçmenlerin zihninde kalıcı bir yer edinebilmesi, olumlu bir marka imajı, marka çağrışımı ve marka algısının oluşturulması için etkili bir tanıtıma ihtiyaçları vardır. Öyle ki birçok siyasi parti seçim kampanyalarını ve seçim propagandalarını hazırlamak ve yürütmek adına yurtiçi ve yurtdışı reklam ajansları, reklam sektöründe önemli isim haline gelmiş reklamcılar ile anlaşmışlardır. Bu durumdan yola çıkarak siyasal pazarlama sadece seçim zamanlarında değil, politik partinin ömrü boyunca gerekli olan çalışmalar olarak görülmelidir. Politika yalnızca belli bir gruba ya da belli bir ideolojiye yönelik değildir. Dolayısıyla siyasilerin kitlelere hitap etmesi gerekmektedir. Her ne kadar ülkenin tamamına etki etmeye çalışsa da asıl olarak seçilen hedef kitleler kararsız seçmenler, boykotçular ve ilk kez oy kullanacaklardır. Tam da bu noktada devreye pazarlama girmekte ve seçmen tercihlerini etkilemeye çalışmaktadır. Siyasi partilerce genel kabul görmüş miting organizasyonları ülkemizde diğer ülkelere oranla daha fazla oranda olduğu ve ülkemizde en sık kullanıla siyasal pazarlama uygulamalarındandır. Ancak kitle iletişim araçlarının yaygın olmadığı dönemlerde tercih edilen mitingler önemli bir iletişim aracıyken günümüzde bir mitingden daha fazla etki yaratan " sosyal medya ve internet " çok hızlı bir şekilde ülkenin neredeyse her noktasındaki seçmene ulaşmaya imkân vermektedir. Bu nedenle 24 Haziran seçimlerinde siyasi partilerin en etkili ve en önemli iletişim yöntemi internet olmaktadır. Hele bir de Türkiye'de bir kişinin

Özet Politik pazarlama kapsamında seçmenin karar verme süreci, pazarlamanın özünde yaşanan değişime paralel olarak yıllar içerinde ciddi anlamda farklılaşmaya uğramıştır. Bu durum karşısında seçmeni arzu edilen yönde hareket ettirebilmek amacıyla politik pazarlama da kendini güncellemek durumunda kalmıştır. Son yıllarda, gerek ulusal, gerek bölgesel ve gerekse küresel anlamda yaşanan ve etkileri itibariyle tüm dünyayı ilgilendiren siyasal, kültürel, ekonomik, teknolojik ve sosyal gelişmeler ortaya çıkmıştır. Kitlelerin birbirini etkileme gücüne sahip olduğu, bilginin çığ gibi büyümekle kalmayıp erişim açısından son derece kolay hale geldiği bir ortamda seçmenin karar verme noktasında etkileyen sayısız faktör olduğu gerçeği de her geçen gün ağırlığını iyice hissettirmektedir. Çalışma kapsamında, politik pazarlama karması elemanlarının kompleks yapısına yönelik değişim olgusu dikkate alınmıştır. Karma elemanlarının güncel kavramsal boyutu ortaya konmaya çalışılmıştır. Her biri ayrı bir çalışma konusu olacak karma elemanlarının farklılığı ve özgünlüğü vurgulanmaya ve kavramsal bir çerçeve ortaya konulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Pazarlama, Politik pazarlama, politik pazarlama karması Abstract The decision making process of voters within the context of the political marketing has been undergoing a transformation and development process as parallel to the gradual changes on the core of marketing. In such a circumstance, the political marketing has also been forced to update itself in order to canalize voters to the desired direction. Recently, there are ongoing political, cultural, economic, technological and social changes on the national, regional and also on the global level that have a global influence. Thus, one should face the reality that there are numerous factors acting upon the voter's decision in an environment where there is vast amount of information which is easily accessible, and the masses can influence one another. In this respect, this study focuses on the complicated nature of political marketing mix elements with regard to the concept of change. Thus, it aims to highlight the up-to-date position of mix elements

Bu çalışmada, 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan 24. Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile 7 Haziran 2015 tarihinde yapılan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi sürecinde, siyasi partilerin seçmenlere vaatlerini yazılı olarak sundukları seçim beyannameleri, doküman sıfatıyla incelenmiştir.
Çalışmanın amacı, hem siyasi partilerin 2011 Seçimleri ile 2015 Seçimleri rasında geçen sürede kendi içlerinde geçirdikleri değişimi incelemek hem de 2015 Seçim Beyannamelerine göre siyasi partiler arasında söylem açısından belirgin farkların olup olmadığını araştırmak, fark var ise hangi siyasi partinin hangi konularda farklı olduğunu ve öne çıktığını tespit etmektir.

Günümüzde siyasi partiler politik pazarlama kanalları ile fikirlerini ve ideolojilerini daha kısa sürede daha çok seçmene ulaştırarak seçmenlerin siyasi tutum ve davranışlarını etkilemektedirler. Seçmenlerin siyasi tutum ve davranışları birçok faktörden etkilenmekte fakat bunlar arasında seçmenlerin en çok etkilendiği faktör ekonomik faktörlerdir. Ekonomik faktörlerin seçmen davranışını etkilediği görüşü, literatürde ekonomik oy verme teorisi olarak adlandırılmaktadır. Bu teoriye göre seçmenler siyasal iktidarların cari ve geçmiş dönemlerini değerlendirip kendilerine en çok fayda sağlayan ve temel ekonomik sorunların üstesinden gelebilen partilere oy vermektedirler. Politik pazarlama kapsamında seçmen tercihlerinin önemini ortaya koyarak seçmen davranışlarında etkili olan makroekonomik faktörleri Türkiye özelinde tespit etmek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda oluşturulan ekonometrik model ile makroekonomik faktörlerin oy oranları üzerindeki etkileri 1977–2019 dönemi arasında Türkiye’de yapılan genel seçimler kapsamında araştırılmıştır. Araştırmada ilk olarak değişkenlerin durağanlık derecelerini belirlemek için ADF ve Carrion-i-Silvestre kırılmalı birim kök testleri kullanılmıştır. Eşbütünleşme ve değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkilerini tespit etmek için çoklu yapısal kırılmalar altında Maki eşbütünleşme testi ve ARDL sınır testinden yararlanılmıştır. Son olarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkilerini tespit etmek için Toda-Yamamoto Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda uzun dönemde kişi başı gayri safi yurt içi hasıla oranının oy oranı üzerindeki etkisi pozitif, enflasyon ve işsizlik oranının oy oranı üzerindeki etkisinin negatif olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte kısa dönemde faiz oranının oy oranını negatif etkilediği tespit edilmiştir. Son olarak yapılan nedensellik testi sonucunda işsizlik, enflasyon ve kişi başı gayri safi yurt içi hasıla oranlarından oy oranına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilirken faiz oranından oy oranına doğru bir nedensellik ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çalışma kapsamında Türkiye’deki seçmenlerin makroekonomik faktörlerdeki değişimlerden etkilendiği ve siyasi tutum ve davranışlarını bu doğrultuda şekillendirdiği tespit edilmiştir.

Son yıllarda politik aktörler ve siyasi partiler rakiplerinden farklılaşmak ve siyasi başarılarını artırmak/devam ettirmek için politik pazarlama biliminden sıklıkla yararlanmaktadırlar. Politik pazarlama, politik aktörlerin ve siyasi partilerin rakiplerinden üstün olan yönlerini en az maliyetle en çok seçmene ulaştırmaya imkan sunan önemli bir olgudur. Bu kapsamda değerlendirildiğinde politik pazarlama, politik aktörlere ve siyasi partilere seçim çalışmalarında ve görev sürelerinde önemli avantajlar sağlamaktadır. Politik aktörler ve siyasi partiler seçmenlerin oylarını alabilmesi ve seçmelerin istek ve ihtiyaçlarını belirleyebilmesi için politik pazarlama unsurlarını etkin bir şekilde kullanmaktadır. Politik pazarlama unsurları seçmenlerin istek ve ihtiyaçlarının tespiti ve çözümü için en önemli bileşenlerden oluşmaktadır. Politik pazarlama unsurları ürün, fiyat, tutundurma ve dağıtım şeklinde tanımlanmakta ve politik pazarlamanın 4P’si olarak ifade edilmektedir. Seçim faaliyetlerinde politik aktörler ve siyasi partiler politik pazarlama unsurlarını kullanarak seçmenlerin oy verme davranışlarını istenilen yönde etkilemektedirler. Seçmenlerin oy verme davranışını istenilen yönde etkilemek için geliştirilen politik ürünler seçmenlerin beğenisine sunularak destekleri alınmaktadır. Başka bir ifade ile politik ürünler seçmenlere iletilerek seçmenler bilgilendirilmekte ve bu bilgilendirme sonucunda seçmenler istenilen yönde karar vermeye yönlendirilmektedir. Yapılan bu çalışmada politik pazarlamanın 4P’si olarak tanımlanan unsurlar açıklanarak seçmen oy verme davranışı üzerindeki etkileri ortaya konulacaktır. Bu doğrultuda ilk olarak geleneksel pazarlamadan siyasal alana uyarlanan ve politik pazarlamanın 4P’si olarak tanımlanan unsurlar ayrı ayrı olarak açıklanacaktır. Daha sonra ise politik pazarlama unsurları ile seçmen tercihleri arasındaki ilişki üzerine yapılan çalışmalar incelenerek elde edilen sonuçlar ortaya konularak politik öneriler verilecektir. Yapılan bu çalışmanın sonucunda, politik pazarlama unsurlarından yararlanan politik aktörlerin ve siyasi partilerin seçim başarılarının artığı ve politik pazarlama unsurlarından faydalanmayan politik aktörlerin ve siyasi partilerin ise seçim başarılarının azaldığı görülmektedir. Bunun temelinde politik aktörlerin ve siyasi partilerin politik pazarlama karması unsurlarını kullanma farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte politik pazarlama unsurlarının yapılan seçim faaliyetlerinde birçok politik aktör ve siyasi parti tarafından etkin bir şekilde kullanıldığı tespit edilmiştir. Son olarak politik pazarlamanın 4P’sini etkin ve doğru bir şekilde kullanan politik aktörler ve siyasi partiler rakiplerine daha başarılı olacak ve oy oranlarını artıracaktır.