- Πήγαινε, παιδί μου, να χτυπήσεις την καμπάνα.
- Μα, εδώ είναι ερημιά, Γέροντα. Ποιος να ακούσει;
- Ο διάβολος. Μόλις ακούσει το σήμαντρο, δεν αντέχει, ξεκουφαίνεται και φεύγει αμέσως».
Η φωτογραφία απεικονίζει έναν μοναχό να κρούει το σήμαντρο, ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά σύμβολα του μοναστικού βίου στην Ελλάδα.
Το ξύλινο σήμαντρο λέγεται και τάλαντο και θυμίζει τη βιβλική ιστορία του Νώε, ο οποίος χτυπούσε την κιβωτό πριν από τον κατακλυσμό. Έτσι και στα μοναστήρια, το σήμαντρο παραπέμπει στην άφιξη των πιστών στη Νέα Κιβωτό, την Εκκλησία του Χριστού, ψάχνοντας τη σωτηρία από τον κατακλυσμό της αμαρτίας.
Ο Άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης έλεγε: Το Κοινόβιο είναι η Κιβωτός του Νώε.
Η εικόνα ενός μοναχού που κρούει το σήμαντρο καλώντας άπαντες στο μοναστήρι να συμμετάσχουν στα ιερά τους καθήκοντα εκφράζει έναν από τους πιο απλούς αλλά συνάμα και αγνούς συμβολισμούς της σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στον άνθρωπο και το Θεό.
Οπως και η καμπάνα σε μεταγενέστερους χρόνους, το σήμαντρο χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα τόσο για τη σύναξη των μοναχών όσο και για να προμηνύσει τη χαρά ή τη λύπη, πάντα μέσα σε ένα κατανυκτικό κλίμα πνευματικής ηρεμίας και αφοσίωσης. Για πολλούς μάλιστα,αποτέλεσε στο παρελθόν και ένα από τα πρώτα μουσικά όργανα της βυζαντινής παράδοσης, αν και η χρήση του περιορίζεται αποκλειστικά για θρησκευτικούς σκοπούς.
Αν και πρόκειται για ένα ιδιόφωνο μουσικό όργανο,το σήμαντρο ανήκει στην κατηγορία των κρουστών. Αποτελείται από μια μακρόστενη σανίδα ή μεταλλική πλάκα,που λεπταίνει στις άκρες και έχει τρεις έως πέντε οπές. Εδώ και αιώνες τώρα κρούεται ρυθμικά σε πολλά μοναστήρια της πατρίδας μας με μεταλλικό ή ξύλινο σφυρί, που λέγεται κόπανος, και χρησιμοποιείται για να αφυπνίσει τους μοναχούς ή να τους συνάξει για την τέλεση των ιερών τους καθηκόντων. Ανάλογα πάντως με την κρούση εκφράζεται και ο σκοπός της σύναξης αυτής, που σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε κηδείες, έχει χαρακτήρα θλίψης.
Οπως μαρτυρούν ιστορικές πηγές, το σήμαντρο βρισκόταν σε χρήση στους ενοριακούς ναούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας πολύ πριν από την εισαγωγή των