Jan Mitręga

Jan Mitręga
Data i miejsce urodzenia	21 kwietnia 1917 ; Michałkowice
Data i miejsce śmierci	8 listopada 2007 ; Katowice
	Wiceprezes Rady Ministrów
Okres	od 23 grudnia 1970; do 21 lutego 1975
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
	Minister górnictwa i energetyki
Okres	od 27 lipca 1959; do 24 września 1974
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Franciszek Waniołka
Następca	Jan Kulpiński
	Ambasador PRL w Czechosłowacji
Okres	od 29 kwietnia 1975; do 29 listopada 1982
Poprzednik	Lucjan Motyka
Następca	Andrzej Jedynak
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Karol Mitręga (ur. 21 kwietnia 1917 w Michałkowicach, zm. 8 listopada 2007 w Katowicach) – polski polityk komunistyczny, minister górnictwa i energetyki w latach 1959–1974, wiceprezes Rady Ministrów w latach 1970–1975. Ambasador PRL w Czechosłowacji od 1975 do 1982. Poseł na Sejm PRL III, IV, V i VI kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys

Tablica pamięci Jana Mitręgi w Katowicach

Urodzony w polskiej rodzinie o tradycjach powstańczych i narodowych, był synem Karola i Marii. W 1935 wstąpił do Związku Młodzieży Socjalistycznej, a w 1936 do Komunistycznego Związku Młodzieży Polski. Od 1937 pracował w kopalni węgla kamiennego „Michał” w Michałkowicach, brał udział w obronie tejże kopalni^[1]. W czasie II wojny światowej był współorganizatorem akcji strajkowej wymierzonej w politykę Niemiec, sprzeciwiającej się 10-godzinnemu systemowi pracy. W 1945 stanął na czele konspiracyjnej Rady Zakładowej, czuwającej nad tym, by Niemcy nie zniszczyli zakładu pracy podczas swojej ewakuacji. W latach 1947–1952 był szefem Rady Zakładowej KWK Michał. W 1952 ukończył Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. W latach 1945–1970 był członkiem Zarządu Głównego Związku Zawodowego Górników, a w latach 1955–1975 prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa.

Od stycznia 1945 należał do Polskiej Partii Robotniczej, z którą w grudniu 1948 przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1946–1949 był instruktorem i zastępcą kierownika Wydziału Ekonomicznego Komitetu Wojewódzkiego partii w Katowicach, a od 1950 do 1952 kierownikiem Wydziału Węglowego KW PZPR. W czerwcu 1952 został powołany do pracy jako podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki. W tym czasie powołał Międzyresortową Komisję Węgla Kamiennego. W lipcu 1959 awansował na urząd ministra tego resortu, który pełnił do września 1974. W latach 1961–1975 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR, a w latach 1962–1975 posłem na Sejm PRL III, IV, V i VI kadencji. W latach 1975–1981 pełnił funkcję ambasadora PRL w Czechosłowacji.

Od 1935 był członkiem (seniorem) Związku Harcerstwa Polskiego. Doktor honoris causa Akademii Ekonomicznej w Katowicach (1972). W latach 1988–2006 był szefem Fundacji Nagród i Wyróżnień im. Bohaterów Wieży Spadochronowej, która wspiera działania biednej młodzieży. Działał w katowickim kole Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Był uważany za człowieka Władysława Gomułki, którego uważał za największego polskiego patriotę po 1945. Wspierał działania generała Mieczysława Moczara na Górnym Śląsku. Teksty Jana Mitręgi zamieszczał lewicowo-narodowy „Tygodnik Ojczyzna”.

W 2007 obchodzono jubileusz 90. lat Jana Mitręgi, otrzymał on z rąk prezydenta Siemianowic Śląskich Jacka Guzego przyznany mu przez Radę Miasta tytuł Honorowego Obywatela Siemianowic Śląskich. 7 listopada 2007 źle się poczuł i trafił do szpitala, gdzie zmarł następnego dnia w godzinach porannych; przyczyną śmierci był wylew. 14 listopada 2007 został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.

Grób Jana Mitręgi na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach

Miał żonę Annę^[2].

Odznaczenia

Order Budowniczych Polski Ludowej (1971)^[3]
Order Sztandaru Pracy I klasy – dwukrotnie (1959^[4] i 1964^[5])
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997)^[6]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)^[7]
Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1973)^[8]
Medal im. Ludwika Waryńskiego (1987)^[9]
Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie (1997)^[10]
Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Górnik PRL”
Odznaka honorowa „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego” (1968)^[11]
Złota odznaka „Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej” (1971)^[12]
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)^[13]
Order Lwa Białego (Czechosłowacja)

Przypisy

↑ Paweł Szałankiewicz: Siemianowice: wybitny siemianowiczanin będzie uhonorowany. Jego imieniem nazwą skwer. naszemiasto.pl, 11 maja 2012. [dostęp 2020-08-23].
↑ Towarzyszka Barbara Spychalska zwiedziła Katowice. „Trybuna Robotnicza”, s. 1, nr 288, 4 grudnia 1969.
↑ Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 23.
↑ Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22 lipca 1959, s. 7.
↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964.
↑ M.P. z 1997 r. nr 38, poz. 377.
↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, s. 1, nr 170, 19 lipca 1974.
↑ Medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju” dla członków rządu, „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.
↑ W uznaniu zasług, „Życie Partii”, s. 21, nr 6, 23 marca 1988.
↑ M.P. z 1997 r. nr 65, poz. 639.
↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie, rok 1968, poz. 36, uchwała nr 91/1340a/68 z dnia 24 kwietnia 1968, s. 7.
↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 201, 25 sierpnia 1971, s. 2.
↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.

Bibliografia

[1] Paweł Szałankiewicz: Siemianowice: wybitny siemianowiczanin będzie uhonorowany. Jego imieniem nazwą skwer. naszemiasto.pl, 11 maja 2012. [dostęp 2020-08-23].

[2] Towarzyszka Barbara Spychalska zwiedziła Katowice. „Trybuna Robotnicza”, s. 1, nr 288, 4 grudnia 1969.

[3] Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 23.

[4] Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22 lipca 1959, s. 7.

[5] Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964.

[6] M.P. z 1997 r. nr 38, poz. 377.

[7] Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, s. 1, nr 170, 19 lipca 1974.

[8] Medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju” dla członków rządu, „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.

[9] W uznaniu zasług, „Życie Partii”, s. 21, nr 6, 23 marca 1988.

[10] M.P. z 1997 r. nr 65, poz. 639.

[11] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie, rok 1968, poz. 36, uchwała nr 91/1340a/68 z dnia 24 kwietnia 1968, s. 7.

[12] „Trybuna Robotnicza”, nr 201, 25 sierpnia 1971, s. 2.

[13] Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]