Zbigniew Szałajda
Data i miejsce urodzenia |
11 maja 1934 |
---|---|
Data śmierci |
5 maja 2024 |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 9 października 1982 |
Przynależność polityczna | |
Minister hutnictwa i przemysłu maszynowego | |
Okres |
od 10 lipca 1981 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Minister hutnictwa | |
Okres |
od 8 października 1980 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Odznaczenia | |
Zbigniew Karol Szałajda (ur. 11 maja 1934 w Wilnie, zm. 5 maja 2024[1]) – polski inżynier hutnik i polityk PZPR. Minister hutnictwa (1980–1981), minister hutnictwa i przemysłu maszynowego (1981–1982) oraz wiceprezes Rady Ministrów (1982–1988).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jana i Gizeli. W 1956 uzyskał tytuł zawodowy magistra inżyniera mechanika na Wydziale Mechanicznym Politechniki Śląskiej. Po ukończeniu studiów pracował w hutach „Florian” (1956–67), im. F. Dzierżyńskiego (1967–70), po czym został dyrektorem naczelnym hut „Kościuszko”) (1970–74) i „Katowice” (1974–1980).
20 kwietnia 1960 został przyjęty do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Należał do egzekutyw oddziałowych organizacji partyjnych, jak również zakładowych i wojewódzkiej w Katowicach, wchodził również w skład plenum komitetu miejskiego w Chorzowie i Świętochłowicach. Od 8 października 1980 do 3 lipca 1981 był ministrem hutnictwa w rządzie Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego, od 10 lipca 1981 do 9 października 1982 ministrem hutnictwa i przemysłu maszynowego. Po złożeniu teki ministerialnej został wicepremierem, funkcję tę pełnił następnie w rządzie Zbigniewa Messnera. W 1986 stanął na czele specjalnej kryzysowej komisji rządowej, powołanej w związku z katastrofą w Czarnobylu[2]. W 1987 przewodniczył specjalnej komisji rządowej powołanej do zbadania katastrofy samolotu pasażerskiego IŁ-62M SP-LBG, rozbitego w Lesie Kabackim 9 maja 1987[3]. W latach 1984–1988 był przewodniczącym Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów.
W latach 1986–1990 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR. W 1983 wybrany w skład Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Od 1989 do 1991 pełnił funkcję zastępcy Stałego Przedstawiciela PRL w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej w Moskwie, z tytułem ambasadora ad personam.
Po 1990 pracował w sektorze prywatnym. Od czerwca 2003 był przewodniczącym Rady Nadzorczej Stalexport Centrostal Warszawa S.A., a od stycznia 2004 członkiem Rady Nadzorczej Stalexport S.A. W tym czasie pełnił również funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej spółki Biproferm Sp. z o.o. (Biuro Projektów i Generalnego Wykonawstwa)[4].
Został pochowany 13 maja 2024 na cmentarzu Wawrzyszewskim[5].
Odznaczenia[6]
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda państwowa (1978)
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Złota odznaka „Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego”
- inne odznaczenia polskie i zagraniczne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł Zbigniew Szałajda, dyrektor Huty Katowice w latach 1974–1980, minister hutnictwa i wiceprezes Rady Ministrów [online], dziennikzachodni.pl/, 6 maja 2024 [dostęp 2024-05-07] .
- ↑ Komisja Szałajdy, „Czarnobyl Wiki” [dostęp 2023-03-12] (pol.).
- ↑ Tragiczna katastrofa samolotu PLL LOT. „Skrzydlata Polska”. 21/1987, s. 2, 24 maja 1987. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SIMP. ISSN 0137-866X.
- ↑ Sprawozdanie z Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Stalexport S.A. z dn. 16 stycznia 2004 roku.
- ↑ Zmarł Zbigniew Szałajda, były wicepremier i dyrektor Huty Katowice - Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników ArcelorMittal Dąbrowa Górnicza [online], mzzpamdg.pl [dostęp 2024-05-21] (pol.).
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 1280
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944-1991, Warszawa 1991
- Katalog IPN
- Absolwenci Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej
- Członkowie Komitetu Centralnego PZPR
- Działacze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Ministrowie PRL
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Wawrzyszewskim w Warszawie
- Polscy inżynierowie hutnicy
- Wicepremierzy PRL
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Urodzeni w 1934
- Zmarli w 2024