Władysław Dworakowski
Data i miejsce urodzenia |
10 września 1908 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 listopada 1976 |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 21 listopada 1952 |
Przynależność polityczna | |
Przewodniczący Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów | |
Okres |
od 14 grudnia 1954 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Władysław Dworakowski (ur. 10 września 1908 w Oblasach, zm. 17 listopada 1976 w Warszawie) – polski ślusarz i polityk komunistyczny. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji, członek Biura Politycznego KC PZPR, przewodniczący Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów (1954–1956), w latach 1952–1954 wiceprezes Rady Ministrów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Józefa[1] , urodził się w rodzinie dworskich fornali, uzyskał wykształcenie zawodowe. Pracował w przemyśle w zawodzie ślusarza, w tym również w trakcie II wojny światowej. Od 1931 do 1934 był członkiem Komunistycznego Związku Młodzieży Polski, od 1934 do 1938 Komunistycznej Partii Polski (członek koła dzielnicowego Praga), następnie w 1942 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej[2] , a w 1948 wraz z nią przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1941 do 1942 należał do Stowarzyszenia Przyjaciół ZSRR, należał do Armii Ludowej. Brał udział w powstaniu warszawskim pod pseudonimem Władek.
W PPR był sekretarzem Komitetu Dzielnicowego Grochów (1942–1944), kierownikiem wydziału personalnego (1945) i sekretarzem (1945–1947) Komitetu Warszawskiego, przewodniczącym Centralnej Komisji Rewizyjnej (1945), członkiem (1945–1948) i członkiem sekretariatu (1948) Komitetu Centralnego oraz I sekretarzem komitetu gdańskiego (1945–1947) i łódzkiego (1948). W PZPR był członkiem Biura Organizacyjnego (1948–1954), kierownikiem Wydziału Organizacyjnego (1950–1952), członkiem (1948–1959) i sekretarzem (1954–1955) Komitetu Centralnego, a także członkiem Biura Politycznego KC PZPR (1954–1956). Ponadto pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Łódzkiego (1948–1950) i Komitetu Wojewódzkiego w Łodzi (1949–1950).
Pełnił mandat poselski do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji. Uchwałą Rady Państwa z 25 sierpnia 1952 został powołany na stanowisko sekretarza Państwowej Komisji Wyborczej[3]. Od 21 listopada 1952 do 18 marca 1954 był wiceprezesem Rady Ministrów, a od 14 grudnia 1954 do 30 marca 1956 przewodniczącym Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów[4]. Uważany za wpływową postać wśród „natolińczyków” podczas walki o władzę w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych[5].
W 1959 powrócił do zawodu ślusarza. W późniejszym okresie był jednym z liderów założonej przez Kazimierza Mijala KPP.
Zmarł 17 listopada 1976[6]. Został pochowany z honorami państwowymi 20 listopada 1976 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B4-Tuje-20)[7]. Z ramienia kierownictwa PZPR w pogrzebie udział wzięli m.in. sekretarz KC PZPR Zdzisław Żandarowski oraz kierownik Wydziału Prasy, Radia i Telewizji Kazimierz Rokoszewski. Przemówienie pożegnalne w imieniu KC PZPR wygłosił członek Prezydium Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR, wiceminister ds. kombatantów Stanisław Kujda[8].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Złoty Krzyż Zasługi (5 kwietnia 1946)[9]
- Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)[10]
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1967)[11]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Katalog funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa ↓.
- ↑ Katalog kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL ↓.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 72, poz. 1153.
- ↑ Instrukcje i przepisy wywiadu 2020 ↓, s. 41.
- ↑ Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989. Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 62. ISBN 83-7066-208-0.
- ↑ Władysław Dworakowski. Nekrolog. „Nowiny”, s. 2, Nr 263 (8751) z 18 listopada 1976.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie cmentarze. [dostęp 2019-11-14].
- ↑ Pogrzeb Władysława Dworakowskiego [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 267 (10 153), 22 listopada 1976. s. 2.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 71, poz. 471 („w uznaniu zasług za owocną pracę przy odbudowie Wybrzeża”).
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 („w pierwszą rocznicę wyzwolenia Warszawy zasłużonym w walce o wyzwolenie i odbudowę Stolicy (...)”).
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 13, 15 sierpnia 1967, s. 1-2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Dworakowski. Nekrolog. „Nowiny”, s. 2, Nr 263 (8751) z 18 listopada 1976.
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1985.
- Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991.
- Leksykon historii Polski z 1995.
- Witold Bagieński (red.), Instrukcje i przepisy wywiadu cywilnego PRL z lat 1953–1990, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020, ISBN 978-83-8098-203-1, OCLC 1243005981 .
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2021-11-21].
- Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-11-21].
- Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-11-21].
- Członkowie Biura Politycznego KC PZPR
- Członkowie Komitetu Centralnego PPR
- Członkowie Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
- Działacze Komunistycznego Związku Młodzieży Polski
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Ministrowie PRL
- Odznaczeni Medalem za Warszawę 1939–1945
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pierwsi sekretarze Komitetów Miejskich PPR
- Pierwsi sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR
- Pierwsi sekretarze Komitetu Łódzkiego PZPR
- Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Łodzi
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Posłowie do Krajowej Rady Narodowej
- Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)
- Sekretarze Komitetów Dzielnicowych PPR
- Sekretarze Komitetu Centralnego PZPR
- Urodzeni w 1908
- Wicepremierzy PRL
- Zmarli w 1976