41 Batalion WOP Ustroń
Na mapach: 49°42′56″N 18°49′04″E/49,715583 18,817750
 Miejsce stacjonowania 41 batalionu WOP Ustroń (maj 2018) | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1 stycznia 1951 |
| Rozformowanie |
1957 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Kontynuacja |
42 batalion WOP |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja |
Ustroń ul. Hutnicza 7 |
| Formacja | |
| Podległość | |
41 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza – zlikwidowany samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy polsko-czechosłowackiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]41 Batalion WOP
Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org. z 3 czerwca 1950, na bazie 21 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 4 Brygadę Wojsk Pogranicza w Gliwicach, a 1 stycznia 1951 61 batalion Ochrony Pogranicza przemianowano na 41 batalion WOP[2][3] JW 2448[4].
W 1956 podporządkowano batalion WOP 3 Brygadzie WOP z Nowego Sącza[5][a].
W 1957 rozformowano 41 batalion WOP Ustroń[6][b].
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]W 1951 batalionowi podlegały:
- 200 strażnica WOP Koniaków
- 201 strażnica WOP Jaworzynka
- 202 strażnica WOP Wisła
- 203 strażnica WOP Poniwiec
- 204 strażnica WOP Dzięgielów.
W 1954 batalionowi podlegały:
- 205 strażnica WOP Krążelka
- 206 strażnica WOP Jaworzynka
- 207 strażnica WOP Wisła
- 208 strażnica WOP Poniwiec
- 209 strażnica WOP Dzięgielów
- 210 strażnica WOP Puńców.
Dowódcy batalionu
[edytuj | edytuj kod]Wykaz dowódców batalionu podano za: Sławomir Żurawlow: Pododdziały Ochrony Pogranicza w Jaworzynce, Istebnej i Koniakowie – Rys historyczny 1922–2008. s. 44.
- por. Stanek
- mjr Jan Mikoszewski (był w 1953)
- ppłk Ludwik Gembarzewski (03.1953–07.1953)
- kpt. Czesław Lipiec (31.08.1954–14.12.1954)[7]
- kpt. Ludwik Mucha.
Wydarzenia
[edytuj | edytuj kod]- 1956 – 2 maja dowództwo 4 Brygady zorganizowało pod namiotami, sezonową strażnicę WOP z kadry zawodowej i żołnierzy służby zasadniczej 45. batalionu WOP Prudnik (d-cą strażnicy był ppor. Edward Karpiuk), na płaskowyżu Soszów w celu zapobieżenia istniejącemu w tym rejonie przemytowi. Strażnica realizowała zadania pomiędzy szczytami „Czantoria”-„Stożek”, z bazą wyjściową w miejscowości Wisła. W czerwcu, w wyniku rykoszetu (teren górzysty, kamienie) po oddaniu serii strzałów ostrzegawczych z pistoletu maszynowego przez żołnierzy strażnicy, doszło do spowodowania zranienia w mosznę przemytnika, miejscowego górala[8].
- 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[9]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[10].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarządzenie DWW nr 013/WW z 16.06.1956 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 134).
- ↑ Zarządzenie MSW nr 034/57/WW z 21.02.1957 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 134).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 134.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Zestawienie Numerów Historycznych Jednostek Wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 217.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 224.
- ↑ Czesław Lipiec. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2019-12-27]. (pol.).
- ↑ Kudasiewicz 2004 ↓, s. 10.
- ↑ Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej”. ipn.gov.pl. (pol.).
- ↑ Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP – Ale co na to powie moja stara. „Tygodnik Prudnicki”. 1(684), s. 10, 2004-01-07. ISSN 1231-904X.
- Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
