Mieszkanie #naStart a zdolność kredytowa

Mieszkanie na Start jest programem, który ma zastąpić Bezpieczny kredyt 2%, wygaszony z początkiem 2024 roku. Od kiedy Kredyt na Start ruszy? Rząd deklaruje, że od 15 stycznia 2025 roku. Tymczasem przyjrzałam się kwestii związanej ze zdolnością kredytową:

• Przy zaciąganiu dowolnych kredytów hipotecznych musisz mieć odpowiednio wysoką zdolność kredytową.
• Bank, oceniając zdolność kredytową, dokonuje analizy jakościowej i ilościowej klienta.
• Od 7 do 23 tys. zł netto będzie wynosił limit dochodowy w programie Kredyt na Start.

Co bierze bank pod uwagę, wyliczając zdolność kredytową?

Bank przy analizowaniu Twojej zdolności kredytowej bierze pod uwagę:

• dochód Twojego gospodarstwa domowego,
• wydatki,
• źródło pozyskiwanych dochodów,
• aktualnie spłacane kredyty i inne zobowiązania,
• wykonywany i wyuczony zawód,
• liczbę osób na utrzymaniu w rodzinie.

Każda instytucja kredytująca może bazować na innych czynnikach, które wpływają na ostateczną wysokość Twojej zdolności kredytowej. Po jej oszacowaniu bank sprawdza, czy stać Cię na zobowiązanie, który chcesz zaciągnąć. Weryfikuje, czy z posiadanych dochodów będziesz w stanie spłacać hipotetyczną ratę – możesz ją wstępnie obliczyć w kalkulatorze rat kredytu hipotecznego.

Banki stosują analizę ilościową i jakościową przy obliczaniu zdolności kredytowej każdego potencjalnego kredytobiorcy. W pierwszej z nich bierze pod uwagę:

• wysokość dochodów,
• miesięczne koszty utrzymania,
• zadłużenie.

Przy analizie jakościowej liczą się cechy indywidualne, które mogą mieć wpływ na Twoją skłonność do wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania. Wśród nich:

• wiek,
• wykształcenie,
• staż pracy,
• stan cywilny,
• liczba osób na utrzymaniu,
• status mieszkaniowy,
• status majątkowy,
• wykonywany zawód i zajmowane stanowisko.

Po przeprowadzeniu niezbędnych analiz bank sprawdza także historię kredytową w BIK-u, która jest częścią analizy jakościowej. Choć ma ona decydujący wpływ na to, czy bank przyzna Ci kredyt, to jednak nie od niej zależy przyznana kwota zobowiązania.  

Żeby uzyskać kredyt #naStart, musisz wykazać się odpowiednio wysoką zdolnością kredytową.

Ile trzeba zarabiać, żeby dostać kredyt Mieszkanie na Start?

Musisz zarabiać odpowiednio dużo, byś miał zdolność kredytową na kredyt na Mieszkanie na Start, ale nie możesz też przekraczać wskazanych określonych zarobków. Obowiązują następujące limity zależne od liczby dzieci w rodzinie:

• 7 tys. zł netto – w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego,
• 13 tys. zł netto – w przypadku 2-osobowego gospodarstwa domowego,
• 16 tys. zł netto – w przypadku 3-osobowego gospodarstwa domowego,
• 19,5 tys. zł netto – w przypadku 4-osobowego gospodarstwa domowego,
• 23 tys. zł netto – w przypadku 5-osobowego lub większego gospodarstwa domowego.

Nawet jeśli zdarzy Ci się przekroczyć wskazany limit, np. jeśli jako singiel zarabiasz 8 tys. zł zamiast 7 tys. zł netto, nadal będziesz mógł skorzystać z preferencyjnego kredytu. W takiej sytuacji kwota obliczonej dopłaty do rat zostanie jednak pomniejszona o 50% kwoty przekroczenia limitu dochodowego. W Twoim przypadku będzie to 500 zł. Dla co najmniej 2-osobowego gospodarstwa domowego analogicznie będzie pomniejszana kwota dopłaty o 25% kwoty przekroczenia.        

W pierwotnej wersji programu Mieszkanie na Start limity i ograniczenia były inne, ale uległy zmianie wraz z kolejnymi poprawkami.

Jak będzie oceniana zdolność kredytowa w programie #naStart?

Ocena zdolności kredytowej w programie #naStart będzie dokonywana na podstawie Twojego dochodu i ponoszonych kosztów. Jako zarobek Twojego gospodarstwa domowego pod uwagę będzie brany dochód osiągnięty łącznie przez osoby wchodzące w jego skład. Znaczenie mają wpływy w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o kredyt mieszkaniowy.

Zasadniczo jednak założenia programu nie będą miały wpływu na sposób liczenia zdolności kredytowej przez banki. Ostatecznie to one będą decydować, co wezmą pod uwagę.

W tabeli umieściłam orientacyjne obliczenia dotyczące zdolności kredytowej dla różnych kredytobiorców. Pod uwagę wzięłam 25-letni okres spłaty i brak innych obciążeń finansowych.

Opracowanie własne na podstawie kalkulatora zdolności kredytowej do kredytu hipotecznego Totalmoney.pl, dane aktualne na 30.07.2024.

Czy kredyt #naStart wpłynie na poprawę zdolności kredytowej?

Kredyt #naStart potencjalnie będzie oddziaływał na zdolność kredytową. Dla przykładu program Bezpieczny kredyt 2% spowodował spadek ogólnej zdolności kredytowej Polaków. Dlatego można oczekiwać, że podobnie będzie w momencie uruchomienia programu kredytów z dopłatami w nowej wersji. Według doniesień ze strony Rządowego Centrum Legislacji program #naStart będzie bardzo atrakcyjny dla kredytobiorców, zwłaszcza dla dużych rodzin. Banki mogą być zasypywane wnioskami, dlatego będą mogły wybierać spośród najbardziej rzetelnych kredytobiorców, ze stabilną sytuacją finansową. Można przypuszczać, że ich wymagania względem zdolności kredytowej klientów wzrosną. Będą oczekiwać wyższych dochodów, choć mieszczących się w limitach programowych.

Sprawdź wytyczne programu po zmianach w lipcu 2024 roku. Być może zainteresuje Cię również kwestia programu Mieszkanie na start a utraty dofinansowania w niektórych przypadkach.

Dodatkowe źródła:

https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/kredyt-mieszkaniowy-nastart-na-sciezce-legislacyjnej

https://www.bik.pl/poradnik-bik/czym-jest-zdolnosc-kredytowa