Akdeniz

İdris Bostan, 1985 yılında, Osmanlı Bahriye Teşkilâtı: XVII. Yüzyılda Tersâne-i Âmire adlı doktora tezini tamamladığında dünya tarihinde iz bırakmış birçok medeniyetin ortak coğrafyası olan Akdeniz havzasında altı yüz yıldan fazla hüküm süren Osmanlılar hakkında kaleme alınan akademik çalışmaların sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecek düzeydeydi. Aradan geçen otuz üç yıllık süre zarfında gerek ül-kemizde gerek yurt dışında, başta Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Avrupa'nın önde gelen diğer arşivlerinden istifadeyle hazırlanan hatırı sayılır miktarda makale, tez ve kitabın yayımlanmasıyla Osmanlı deniz tarihi farklı sorulara, yaklaşımlara ve değerlendirmelere tâbi tutulabilecek bir çalışma alanı haline geldi. Bu noktaya ulaşılmasında Bostan'ın kaleme aldığı eserlerle sağladığı katkı hiç şüphesiz büyük bir öneme sahiptir.

Venedik Devlet Arşivi (Archivio di Stato di Venezia), Osmanlı Devleti ile ilgili çok sayıda belgeyi bünyesinde muhafaza etmektedir. Bu belgeler içerisinde devletin ileri gelenlerinin siyasi hareketlerinin yanı sıra özel yaşamlarına ait bir çok bilgiye ulaşmak mümkündür. Turgut Reis de bu anlamda Venediklilerin dikkatinden kaçmamış önemli bir deniz kaptanı olarak belgelerdeki yerini almıştır. Serenissima Cumhuriyeti’nin (En huzurlu) ona verdiği ad olan Dragut (ya da Draguth), ünü bütün Avrupa’da yayılan; gemisi üzerinde Akdeniz’e açıldığı haberi geldiğinde dört bir tarafa korku salan ve bu anlamda Avrupa’da oluşan Türk imajının da belirleyici ögelerinden biri olmuştur.

Prof. Dr. Fatih A. Rıfkı ile 23 Temmuz 2018 tarihinde Lefkoşa’da bir söyleşi gerçekleştirilmiştir. Akademik kariyerine başlamadan önce Lefkoşa İmar Planı’nda mimar ve kentsel tasarımcı olarak çalışmış olan Rıfkı’nın akademik kariyeri Montana State University’de tam zamanlı öğretim üyesi olarak devam etmektedir. “Society of Building Science Educators” kurucu üyesi olan Rıfkı, 2002-2004 yılları arasında da “Architecture Research Centers Consortium” başkanlığı yapmıştır. 25 yıldan fazladır mimari firmalara danışmanlık hizmeti veren Rıfkı, doktora programı açma girişiminde bulunan çeşitli eğitim kurumlarında da danışman olarak görev almıştır. Rıfkı, farklı ölçeklerde araştırma projelerinde aktif olarak görev almaya devam etmekte, mimarlık mesleğine birçok alanda katkı koymaktadır. Mimarca’nın 87. sayısının teması olan “Akdenizli olmak, Akdeniz’de olmak” üzerinden gelişen söyleşimiz Rıfkı’nın hafızasında yer edinmiş Kıbrıs’a özgü mekanlar, Akdenizlilik – Kıbrıslılık, Akdeniz mimarisi, Lefkoşa özelinde şehirlerin dönüşümü gibi konularda yoğunlaşmıştır. Söyleşide ayrıca, 2016-2017 akademik yılında görev aldığı UKÜ’deki “Fatih Hoca” olarak izlenimlerine de yer verilmiştir.

Bulunduğu konum itibariyle Afrika’nın kuzeyinde ve Akdeniz’de stratejik önemi haiz olan Trablusgarp (Libya), Türkiye açısından tarihsel ve stratejik bağlamda incelenmesi gereken bir bölgedir. Tarihi ismiyle Trablusgarp, bugünkü ismiyle Libya, 1551’de Osmanlı Devleti’nin bir parçası olmuştur. Dört asır Osmanlı idaresinde kalan bölge, 1911 yılında İtalya’nın işgal girişimine uğramış; bu durum karşısında yerel halk, Osmanlı Devleti’ne bağlılık göstermiş ve bölgeye giden Osmanlı subayları yerel halkı örgütleyerek İtalyan işgalinin genişlemesine engel olmuşlardır. Bununla birlikte Osmanlı Devleti, içinde bulunduğu kaotik ortam nedeniyle 18 Ekim 1912 tarihli Uşi Antlaşması ile bölgedeki İtalyan işgalini kabul etmiştir.

Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Trablusgarp’ta İtalya’ya karşı yerel direniş devam etmiş; Osmanlı Devleti de Trablusgarp’ta Afrika Grup Kumandanlığını tesis ederek İtalyanlara karşı savaşmıştır. Aynı zamanda İngiliz işgali altında bulunan Mısır’a yönelik de batıdan bir cephe Trablusgarp’tan açılmıştır. Savaş sırasında Osmanlı birlikleri, yerel halk ve aşiretlerle işbirliği yaparak Trablusgarp’ın birçok bölgesinde yeniden kontrol sağlamıştır. Mondros Mütarekesi imzalandığında Bingazi ve Trablus gibi bölgelerde Osmanlı Ordusu’nun hâkimiyeti olup mütareke maddeleri gereği bu birlikler, İtilaf Devletleri kuvvetlerine teslim olmak zorunda kalmıştır.
Bu yönüyle Trablusgarp (Libya), Osmanlı idaresinden çıkan Kuzey Afrika’daki son toprak parçası olması bakımından Türkiye için ayrı bir öneme sahiptir. Osmanlı sonrası dönemde, bir müddet İtalya işgalinde kaldıktan sonra 1951’de bağımsız olan Libya ile Türkiye arasında tarihten gelen yakın ilişkiler artarak devam etmiştir. Son yıllarda Akdeniz’de meydana gelen gelişmeler ve Libya’daki iç savaş durumu, bu ülkenin deniz komşusu olan Türkiye’nin Akdeniz’de stratejik adımlar atmasını gerekli kılmıştır.

Dolayısıyla söz konusu konjektürel gelişmelerden yola çıkarak Libya’nın (Trablusgarp) Türkiye açısından tarihi ve günümüzdeki stratejik önemi hakkında mevcut çalışmalardan istifade ederek yeni belgelerin de eklenmesiyle derleme bir çalışma hazırlama gerekliliği ortaya çıkmıştır. Zira Türkiye’nin Libya ile olan ilişkilerinin bilimsel çerçevede ortaya konması, mevcut strateji ve politikaların anlaşılabilmesine katkı sağlayacaktır.

Bu çalışmada, tarihten günümüze Türkiye-Libya arasındaki gelişmeler, başta nitel araştırma yöntemi olmak üzere Libya (Trablusgarp) tarihi ile ilgili daha önce yapılan çalışmalardan istifade edilerek ve aynı zaman pek çoğu ilk defa yayımlanan arşiv belgeleri ışığında ele alınmış ve Türkiye’nin Libya ile olan ilişkileri, tarihi ve güncel verilerle en özet ve anlaşılır şekilde ortaya konulmaya çalışılmıştır.

The present investigation explores the possibility of developing in vitro system which could have wider application such as germplasm conservation micropropagation, production of virus/disease free materials. Plant regeneration system evolved in this study may help researchers to improve these crops. Onion is one of the most important vegetable crop grown throughout the world. Three genotypes of onion viz., B-780, N-2-4-1 and Hisar-2 along with three explants i.e., shoot tip, root tip and seeds were used to study the effect of genotype and explant on indirect organogenesis in onion. In vitro grown axenic seedlings were used as the explant source. It was observed that on an overall basis MS medium supplemented with 2,4-D 0.5mg/l was optimum for maximum callus formation in all the three explants studied. Among the genotypes tested, B-780 was found to be best genotype giving good response and in explants shoot tip was adjudged best on the basis of its callus formation ability.

ÖZ
Yerleşme, tarihin en eski dönemlerinden beri insanoğlunun en temel ihtiyaçlarının başında gelmektedir. Yerleşmeyle birlikte toplumsal anlamda
örgütlenmeye başlayan insanoğlu dün olduğu gibi bugün de yerleşme olgusuna önem vermektedir. İnsanların bir arada yaşamaya başlaması ve gittikçe
yapay mekânlar oluşturmasıyla ortaya çıkan şehirler günümüzde, artan nüfus ve sanayinin etkisiyle kendilerine özgü tarzlarını kaybetmeye başlamıştır.
İnsanların rahatından çok, kalabalıkları genellikle sadece barındırmaya yönelik olan bu sistemler, insanları yeni arayışlara sevk etmiştir. Son yıllarda özellikle
Avrupa’da ortaya çıkan “Yavaş” hareketi gittikçe tüm dünyaya yayılmaktadır. Öncelikle gıda sektöründe ortaya çıkan bu hareket, insanların küreselleşen
düzende şehirlerin artık insan odaklı olmaması ve kültürel birçok alanın korunamaması gibi sebeplerin etkisiyle şehirlere de uygulanmaya başlamıştır.
Nitekim Türkiye’de de en güzel örneklerine sahip olan Cittaslow (Sakin Şehir) Hareketi, şehirler için bir markalaşma aracı olmuştur. Yavaş Hareketi içinde
gelişen Sakin Şehir, mekânsal olarak düzenlemeler yanında felsefe olarak insanın tüm faaliyetlerini de kapsamaktadır.
Belli kriterler ölçüsünde “Sakin Şehir” seçilen yerleşmeler, potansiyellerini doğru ölçüde kullanabilir ve bunu sürdürebilirse, hem ekonomik hem sosyal
açıdan daha yaşanabilir şehirler olarak markalaşabilmektedir. Çalışma alanımız olan Demre, sahip olduğu doğal ve kültürel özellikler itibariyle bu konuda
büyük potansiyele sahiptir. Yerel kalkınma açısında da oldukça olumlu etkileri bulunabilecek olan bu sistemin potansiyelinin ortaya konmasıyla birlikte yerel
halk açısından farklı ekonomik geliri olacağı da bir gerçektir. Yöresel ve yerel kimliğin ön plana çıktığı bu şehirler, belli kriterlere bağlı kalarak onları devam
ettirdikleri için maddi manevi birçok kültürel özellikleri, sahip olunan dinamikleri nesillerden nesillere aktarabilme özelliğini de koruyabilmektedirler. Demre
halkının temel geçim kaynağının tarım olması ve gittikçe bu tarım topraklarının azalması bölge için önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu açıdan sahip
olduğu diğer birçok potansiyeli değerlendirerek, hem ekonomik açıdan sürdürülebilirlik hem de markalaşma yolunda atılabilecek adımlarla kendinden söz
ettirebilecektir. Çalışmamızda temel amaç, Demre’nin mevcut potansiyelinin doğru ve emin adımlarla değerlendirilmesi, planlı ve programlı olarak işlevsellik
kazanmasına dikkat çekmektir. Nitekim kapasitesi ve potansiyeli ölçüsünde bu gelişmeyi takip etmesi, sahip olduğu maddi manevi birçok değere de sahip
çıkarak sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından önemli olacaktır. Demre’nin Sakin Şehir kriterlerine uygunluğunun değerlendirilmesi ve bu başvurunun
yapılabilmesi için gerekli kurum ve kuruluşlarla da irtibata geçilerek mevcut durumun ortaya konması amaçlanmaktadır. Yapılan araştırma ve çalışmalar bu
potansiyelinin mevcut olduğunu ancak yanlış ve yıpratıcı bir şekilde büyümesinin son derece tahrip edici olacağı yönünde değerlendirilmektedir.
Çalışmamızda Demre’nin olumlu yönden gelişmesi ve ilerlemesi için mevcut potansiyellerinin doğru ve planlı kullanması son derece önem arz etmektedir.
Yapılacak herhangi bir yanlışlık ve yüzeysel planlamanın olumsuz etkileri geri döndürülemeyecek düzeyde olabileceğine dikkat çekilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Yerleşme, Sakin Şehir, Cittaslow, Sürdürülebilirlik, Demre.

Abstract
The settlement has been one of the most basic needs of human beings since the oldest periods of history. Mankind, which started to organize in a social
sense with the settlement, gives importance to the fact of settlement as it did yesterday. The cities, which emerged as people started to live together and
gradually create artificial spaces, started to lose their unique style with the effect of increasing population and industry. These systems, which are mostly
intended to only accommodate the crowds, rather than the comfort of people, have led people to search for new ones. The “Slow” movement, which has
emerged in Europe in recent years, is increasingly spreading all over the world. This movement, which emerged primarily in the food sector, has started to
be applied to cities due to reasons such as the fact that cities are no longer human-oriented and that many cultural areas cannot be preserved in a globalized order. Indeed, having the most beautiful examples in Turkey Cittaslow Movement, has been a branding tool for cities. Developing within the
Slow Movement, the Cittaslow encompasses all spatial arrangements as well as all human activities as philosophy.
If the settlements selected as “Cittaslow” according to certain criteria can use their potential to the right extent and continue to do so, they can be branded
as more livable cities both economically and socially. Demre, which is our field of study, has great potential in this regard due to its natural and cultural
characteristics. It is a fact that this system, which can have positive effects in terms of local development, will have different economic income for local
people as well. These cities, where local and local identity come to the forefront, maintain their ability to transfer the material and spiritual cultural
characteristics and dynamics possessed from generations to generations as they continue to adhere to certain criteria. The main source of livelihood of the
people of Demre is agriculture and the decrease of these agricultural lands is an important problem for the region. By evaluating many other potentials in
this respect, it will be able to make itself heard with steps that can be taken both in terms of economic sustainability and branding. The main purpose of our
study is to evaluate Demre’s current potential with correct and confident steps and to draw attention to its planned and programmed functionality. As a
matter of fact, the fact that it follows this development in terms of its capacity and potential will be important in terms of maintaining its material and moral
values and ensuring its sustainability. It is aimed to evaluate the conformity of Demre with the Cittaslow criteria and to make contact with the necessary
institutions and organizations in order to make this application. Researches and studies have shown that this potential is present but that its growth in a
wrong and abrasive way will be extremely destructive.
In our study, it is of utmost importance for Demre to develop and progress positively and to use its current potential correctly and in a planned manner. It
should be noted that any inaccuracies and superficial planning can be irreversible.
Keywords: Settlement, Cittaslow, Sustainability, Demre.

Antalya'nın tarih öncesi izlerini ilk olarak Katran Dağı* ve çevresinde görmekteyiz. Bunlardan en önemlisi Karain Mağarası; günümüz Güllük Milli Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır. 500 bin yıllık insan izlerinin yanı sıra, ''Neandertal'' insanına ait bazı buluntular da bu mağaradan çıkartılmış ve Antalya Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir. Katran Dağı etrafında yer alan ''Kırkgöz'' su kaynakları her dönem av hayvanlarını ve beraberinde insanları çeken; dönemsel felaketlerden en az hasarla kurtulabilmiş bir bölgedir. Antalya'nın tarih öncesi mağara yerleşimi, sadece Katran Dağı etrafıyla sınırlı değildir. Geyikbayırı, Elmalı ve Traverten basamak mağaraları da yine önemli merkezleridir.

The French was disturbed by the economic development of the British in the Mediterranean and the far east. Therefore, the French, in order to break the British power, to conquer the roads to far east and to have the ascendancy of the * Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü. Fransızca tahliye sözleşmelerinin çevirisinde yardımlarını esirgemeyen kıymetli arkadaşım Numan Elibol'a teşekkürü borç bilirim. K.ÇOLAK SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2008-II) 142 region, occupied Egypt in 1798. After three years of the French occupation, Egypt was taken back with the efforts of the Ottoman and British allied forces in 1801. After signing two contracts in Cairo and Alexandria, the French withdrew from Egypt. As the French did not gain a success in Egypt, lots of people were killed in vain. On the other hand, it became a good experience for the French to be able to establish a colonial empire in the future in North Africa. Moreover, the scientists going together with Napoleon Bonaparte made researches on Egypt and founded an institute there. The investigations of those scientists paved the way for coming into being of Egyptology. By the way, it was understood with the occupaion of Egypt that the Ottomans could not save the entirety of their lands without foreign help. From that time on, Bab-ı Ali followed a balance of power policy among the European states.

Coğrafi anlamda “bölge”, yeryüzünde kendisini çevreleyen diğer bölgelerden farklı olan, fakat kendi içinde homojen ve ortak özelliklere sahip coğrafi alan olarak tanımlanabilir. Yeryüzünde bir coğrafi alanın, bölge olarak tanımlanabilmesi için o coğrafi alan içinde bulunan ülkelerin sürekli ilişki ve belli düzeyde etkileşim içinde olması gerekmektedir. Kıtasal büyüklükte olan geniş alana sahip coğrafi bölgeler, makro bölge; küçük alanlar ise mikro bölge, olarak sınıflandırılır. Akdeniz’i, Antik Yunanlılar, η θάλασσα “Deniz” yada “Büyük Deniz”; Romalılar, Mare Magnum yani “Büyük Deniz” ve Mare Nostrum yani “Bizim Deniz”; Kartacalılar, “Suriye Denizi”; Araplar, al-Baḥr [al-Abyaḍ] al-Mutawassiṭ (البحر [الأبيض] المتوسط) “Orta (Ak) Deniz”; İslam’ın ilk zamanlarında, Baḥr al-Rūm yani Roma Denizi ve modern İbranice, HaYam HaTikhon yani “Orta Deniz” olarak adlandırmışlardır. İngilizce Mediterranean kelimesi Latince, Mediterraneanus yani Medius (Orta) ve terra (toprak, kara), anlamında yani “karaların yada dünyanın ortası” anlamına gelmektedir. 
Akdeniz’i tek bir bölge olarak ele alan yaygın görüş bulunmaktadır. Bunun yanında, heterojen olan bölgeyi, sert güvenlik konularının öncelikli olduğu Doğu Akdeniz  (Maşrık) ve yumuşak güvenlik konularının tartışıldığı Batı Akdeniz (Magrep) olarak ikiye ayırmak mümkündür. Kuzey Akdeniz sahilleri, ekonomik ve politik olarak temelde Avrupa Birliği üyesi ülkeler ve askeri olarak NATO egemenliğinde iken Güney ve Doğu Akdeniz sahilleri ise politik, ekonomik, sosyal ve kültürel olarak devrimsel ve kaotik dönüşümler yaşamıştır. Akdeniz politikasını onu çevreleyen Kafkasya, Orta Asya, Balkanlar, Kuzey Afrika, Karadeniz, Orta Doğu, Körfez ülkeleri, Güney Avrupa gibi diğer bölgeleri kapsayacak şekilde bütüncül yaklaşım olmadan ele almak yanlış olacaktır.
Amerikalıların Akdeniz’e bakış açısını iki yüz yıl önce Dışişleri Bakanı olan John Jay şu şekilde özetlemiştir: “Akdeniz, geçmişin okyanusudur. Atlantik, günümüzün okyanusudur. Pasifik, geleceğin okyanusudur.”  Dünyanın altıncı ekonomisi California’nın olması ve Çin gibi dünyanın hegemonu olan gücün Pasifik’e kıyısı olması Jay’in ortaya attığı kehanetin gerçekleştiğini bir anlamda göstermektedir.
Kitabın bu bölümünde, Amerika’nın Akdeniz havzasında izlemiş olduğu dış politika anlatılacaktır. İlk olarak, bölge, Akdeniz Ortak Alanı çerçevesinde kavramsılaştırılacaktır. Bu analiz, genel olarak politik, güvenlik, ekonomik, siyasi ve kültürel alanlara dönük olarak yapılmıştır.  İkinci olarak, ABD’nin Akdeniz genel politikası ele alınmıştır. Daha sonra güvenlik çerçevesinde Amerika’nın Akdeniz politikası incelenmiştir. Bu bölümü takiben, Türkiye’nin Amerikan Akdeniz politikası içersindeki rolü ve stratejik konumu tartışma konusu yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise özellikle Akdeniz ortak alanında, son dönemde yaşanan gelişmelerin Amerikan dış politikasındaki yeri konusunda öngörüler sunulmuştur.

ÖZ
İnebahtı Deniz Savaşı (1571) Akdeniz tarihinde meydana gelen en önemli donanmalar savaşıdır. Kıbrıs’ın Osmanlılar tarafından fethi (1570-71) üzerine Avrupa’da kurulan Haçlı ittifakının donanmaları karşısında Osmanlı donanması adeta imha olmuş, gemilerin çoğu batmış, bazılarına el konmuştu. Bu yenilgiyi telafi maksadıyla başta Tersâne-i Âmire olmak üzere Karadeniz’in Anadolu ve Rumeli kıyılarında yeni bir imparatorluk donanması kurmayı kararlaştıran Osmanlı yönetimi, donanma yapım masraflarını esas itibariyle devlet hazinesinden karşılamışsa da başta padişah olmak üzere devlet adamları da gemi yapımı için yardımcı olmuşlardı. Bunun dışında gemi mürettebatının ihtiyacı olan malzeme ve mühimmat ile askerlerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere devlete yardımcı olmak için zenginler teşvik edilmiş, Şeyhülislâm Ebussuûd Efendi’nin iki fetvası bu konuda etkili olmuştu. Ayrıca askerlerden savaştan kaçarken ölen veya kurtulanların helak olacaklarına dair başka bir fetvası ile de Pertev Paşa’nın yaptığı tevcih ve terakkilerin tamamı iptal edildi. Bu yazıda Ebussuûd Efendi’nin Kıbrıs seferi fetvası ile İnebahtı hakkındaki üç fetvası savaşlar üzerindeki etkileri bakımından incelenecektir.


ABSTRACT
The Battle of Lepanto (1571) is the most significant naval war that took place in the Mediterranean. The Ottoman fleet was almost destroyed, with many ships sinking or being seized by the fleet of the Crusaders which was gathered in Europe following the Ottoman conquest of Cyprus (1570-71). Following the Ottoman conquest of Cyprus in 1570-71, the European Crusaders allied, and the Ottoman fleet was almost completely destroyed, with many ships sinking and others captured by the Crusader fleet. To recover from the defeat, the Ottoman state decided to build a new imperial navy in the Imperial Shipyard as well as on the Black Sea’s Anatolian and Rumelian coasts. The expenses of such a huge enterprise were mainly covered by the state treasury but statesmen, led by the sultan himself, also lend support. In addition, people of substance were encouraged to help the state in supplying the provision and ammunition for the crew as well as the needs of the military troops. In this regard, two fatwas issued by Shaikhu’l-Islam Ebussuûd were effective. Pertev Pasha’s grants and promotions were also revoked after another fatwa declared that those fleeing the battle would perish whether they died or survived. The impact of three fatwas issued by Ebussuûd regarding the Siege of Cyprus and the Battle of Lepanto is examined in this article.

Akdeniz sinemasında sunulan kadın imgesi, toplumsal ve kültürel olarak ana akım Hollywood sinemasının simülasyon sunumlarına alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Akdenizli kadının yorumu Fellini"nin Amarcord kadınlarında ya da Almadovar"ın filmlerindeki anne ve kızlarında, Zorba'nın Girit adasındaki dul kadınları, Madonna ile fahişe arasında gidip gelen kadınların sunumları eşliğinde tartışılacaktır.

“Libya” sözcük olarak, Antik dönemde Yunanlılar tarafından bölgeye verilen isimdir. Bu isim Osmanlı İmparatorluğu tarafından “Trablus” veya “Trablus ve Bengâzî” olarak adlandırılmıştır. Trablus özellikle ülkenin batısı için kullanılırken ülkenin tamamı için Libya ismi kullanılmaktadır. Doğal olarak Libya isminin kullanılmasında yerli halk olan Berberi Levâteler ve onların atası olarak kabul edilen Lîbîlerin etkisi olduğu iddia edilmektedir.
Libya Afrika kıtası içinde yer alan büyük ülkeler arasındadır. Yüzölçümü, 1.759.540 kilometrekaredir. Kuzeybatısında Tunus, batısında Cezayir, güneyinde Nijer ve Çad, güneydoğusunda Sudan, doğusunda ise Mısır ile komşudur.
Libya, çeşitli kabilelerin yaşadığı bir bölge olması nedeniyle devlet olmakta oldukça gecikmiş ve geri kalmıştır. Kabilelerin çekişmeleri ve Batılı sömürge devletlerin istilaları 1951 yılında bağımsızlığını ilan etmesi ile farklı bir forma bürünmüştür. Bağımsızlık ilanından sonra 18 yıl krallıkla yönetilmiştir. Ardından, Muammer Kaddafi öncülüğünde yapılan bir darbe ile Libya Halk Cumhuriyeti kurulmuştur. Kaddafi 42 yıllık iktidarı boyunca sürekli Batı ile çatışma halinde olmuştur. Bölgede Arap Birliği kurmak için çok çaba sarf etmiştir.
Küreselleşme süreci ile birlikte Ortadoğu’da, Batı’nın kurgusu olan Arap Baharı süreci Tunus’ta başlayarak bir domino taşı etkisi ile tüm hemen hemen çoğu Arap ülkesine sıçramıştır. Suriye’ye geldiğinde ise bir savaş süreci yaşanmıştır.
Ulus devletleri yok etme, Neo-Liberalizmin dünya pazarı yaratma süreci olan küreselleşme, Arap Baharı ile Ortadoğu’yu tekrar şekillendirmek istemiştir. Bu bağlamda kendilerine bağlı kukla liderler ve devletler oluşturmak amacıyla “demokrasi”, “insan hakları”, “özgürlük” kavramları ile Arap Baharı sürecini körüklemiştir.
Arap Baharı sürecini en sert yaşayan ülkelerden biri olan Libya yıkım ve yağmalama ile birlikte iç savaş sürecine girmiştir. Libya’nın devlet olmasında ve kalkınmasında oldukça önemli rol oynayan Kaddafi bu süreçte halk tarafından katledilmiştir. Kaddafi öldürüldükten sonra ülkede tekrar istikrar sağlanmamıştır.
Bilindiği gibi Libya ekonomisi ağırlıklı olarak petrole dayanmaktadır. Ayrıca hidrokarbon kaynakları da ülke ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Bu durum, ABD, Avrupa, Rusya gibi küresel emperyalist devletlerin iştahını kabartmıştır.  Bu nedenle Libya’nın başında ulusalcı antiemperyalist bir lider olan Kaddafi’nin olmaması Batılı devletler için oldukça önemlidir. 
Bu bağlamda, ortaya çıkan Arap Baharı süreci küresel güçlerin hedeflerine ulaşmasında oldukça önemli bir siyasal süreç olmuştur. Siyasal iletişim bağlamında bakıldığında ise bu süreç Ortadoğu’da diktatörlerin yıkılıp demokrasinin kurulması şiarı ile harekete geçmiştir. Bu sürecin en önemli sloganları ise yukarıda da belirtildiği gibi ‘demokrasi’, ‘özgürlük’, ‘insan hakları’ kavramları olmuştur.
21 Eylül 2011 tarihinde Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Şam'a yönelik bir ambargoya karşı olduklarını ifade etmiş ve Rusya'nın, Libya senaryosunun Şam üzerinde tekrarlanmasını istemediğini belirtmiştir. 
Aşağıda yer alan makalede siyasal iletişim kavramları bağlamında “Libya’nın Akdeniz Politikası ve Yeni Stratejik Dengeler” anlatılmıştır.

Akdeniz, Süveyş kanalı, Hazar denizi, Nil deltası, Mezopotamya (bereketli hilal) gibi stratejik alanları kapsamasının yanı sıra zengin yer altı kaynaklarına da sahip ve etki alanı dünyada yaşayan bütün Müslümanlar (İslam dininin merkezi olması dolayısıyla) olan Ortadoğu, tarih boyunca hesapların ve hesaplaşmaların merkezi olagelmiştir. Bugün Rusya Federasyonu (RF), SSCB-Stalin döneminden sonra Putin’in  başkanlığında tekrar bu bölgeye yönelik aktif rol üstlenmekte ve müdahaleci davranmaktadır. Bu konjonktür karşısında değerlendirmeler Rusya’nın yeni bir strateji benimsediği veya ABD’ye karşı tepkisel davrandığı yönünde olmaktadır. Bazı kişisel kanaatler ise değerlendirmelere ulusal bakış açısı katmakta ve bu Rus müdahaleciliğini bazı ulusları sevmemesi bazı dinlere veya mezheplere karşı ilgi veya nefrete veya ekonomik çıkar gibi kısa vadeli sonuçlarla ilişkilendirmektedir. Bu çalışmada Rus dış politikasının Rusya’nın kuruluşundan itibaren bazı temeller üzerine oturduğunu ve klasik (İngiliz-ABD) emperyalizminden farklılıklarını Ortadoğu temelinde ve Suriye özelinde ortaya koymaya çalışacağım.

MÖ I. yüzyıldan itibaren imparatorluk kimliği kazanmaya başlayan Roma, hemen hemen tüm Akdeniz coğrafyasının mutlak hâkimi haline gelmişti. Gerek Roma’da gerek merkezden yönetilen eyaletlerde İmparatorluk, ihtişamını düzenli şehirler ve bu şehirlerde girişilen imar faaliyetleri ile göstermekteydi. Akdeniz’de yaşanmaya başlanan Roma Barışı ile gelişen ticaret sonucunda kalabalıklaşan kentlerde kamu-sal alanların yeniden düzenlenmesi, hatta imar edilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bu ya-şanan hızlı gelişim sonucunda Helenistik dönemden beri taş bezemeciliğinde öne çıkan kentler, yeni imar edilen Roma kentlerinde mimari bezeme biçemleri ile yeni akımlar yaratmışlardır. Ephesos, Pergamon ve Aphrodisias gerek hammaddeye olan yakınlığı gerek plastik işçiliğindeki gelenekleri nedeniyle tüm Anadolu, hatta Akde-niz coğrafyasında hâkim akımlar haline gelmiştir. MS II. yüzyılın ikinci yarısından itibaren mimari plastik ve bezeme biçemini etkisi altına almaya başlayan Aphrodi-sias Okulu’nun yaratılarını, Roma, Yunanistan, Suriye-Filistin ve Kuzey Afrika’nın yeniden imar edilen kentlerinde görmek mümkündür. Aphrodisias Bezeme Oku-lu’nun özgün biçemini yansıtan eserlerin yanı sıra Anadolu dışında üretilen eserler-de yerel biçemlere, hatta unsurlara yer verdiği örneklere de rastlamak mümkündür. Yazılı kaynaklara göre Roma İmparatorluğu tekelinde olan taş ocaklarından mimari elemanlar yarı işlenmiş olarak sevk edilmekteydi. Olasılıkla sevk edilen bu başlıkla-ra taş ustaları da eşlik etmekteydi. Farklı lisanların konuşulduğu ve birden çok ırkın bir arada yaşadığı Roma kentlerinde, bu taş “ticareti” sanatsal etkileşim ile birlikte kültürel etkileşimi de beraberinde getirmekteydi.

Rome, which acquired the identity of an empire from the first century BCE, had become the absolute ruler of almost all of the Mediterranean. In both Rome and the provinces governed by the center, the Empire showed its grandeur through well-ordered cities and building activities in these cities. The need for reorganization and even reconstruction of public spaces emerged in the cities which got crowded as a result of the growing trade following the Roman Peace in the Mediterranean. As a result of this rapid development, the cities which were prominent in stone ornamentation during the Hellenistic period created new trends with their architectural ornamentation styles in the newly built Roman cities. Ephesos, Pergamon and Aphrodisias became dominant schools in Asia Minor and even throughout the Mediterranean due to their proximity to raw materials and their long tradition of working stone. It is possible to see the works of Aphrodisias School, which started to influence the architectural ornamentation style with the second half of the 2nd century onwards, in the newly built cities in Rome, Greece, Syria-Palestine and North Africa. In addition to the works that reflect the original style of Aphrodisias Ornamentation School, it is possible to see examples that include local styles and even elements in the works produced outside of Asia Minor. According to the written sources, the architectural elements of the stone quarries which were monopolized by the Roman Empire were shipped in semi-finished form. They were probably accompanied by stonemasons. In the Roman cities where different languages were spoken and multiple races lived together, this stone “trade” brought cultural interaction together with artistic interaction.

Akdeniz, zengin tarım olanakları, önemli ticaret sahası, İslâmiyet ve Hıristiyanlığın önemli merkezlerine geçiş güzergâhı gibi kendine has özelliklerinden dolayı 16. yüzyılda da devletlerin ilgi odağı olmuştur. Akdeniz'in sahip olduğu girintili çıkıntılı sahil boyları kimi zaman durgun kimi zaman son derece fırtınalı suları olması hasebiyle korsanlar için tam bir ganimet sahası olmuştur. Bu gibi özellikler ve stratejik konumu nedeniyle Osmanlı Devleti'nin ve Avrupalı devletlerin hâkimiyet mücadelelerine sahne olmuştur.

Eski zamanlardan beri birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış Akdeniz coğrafyasının gerek jeopolitik açıdan, gerekse de ekonomik açıdan büyük öneme sahip olduğu bilinen bir gerçektir. Bugün dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 30’u, Avrupa’nın petrol ihtiyacınınsa yaklaşık yüzde 70’i Akdeniz üzerinden gerçekleştirilmektedir. Doğu Akdeniz’in kilit noktası olarak nitelendirilebilecek olan Kıbrıs Adası bu ticaret trafiğinin tam ortasında; Afrika, Asya ve Avrupa kıtalarının birleştiği hat üzerinde, stratejik olarak önemli bir noktada yer almaktadır. Son zamanlarda yapılan sondaj çalışmalarıyla tespit edilen ve ispatlanan petrol ve doğal gaz rezervleriyle Kıbrıs’ın önemi daha da artmış, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs, küresel ve bölgesel aktörlerin ilgi odağı haline gelmiştir.
Akdeniz’de en son bulunan muazzam miktardaki enerji rezervlerini ve birkaç ay önce Rusya’nın Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY)’den Limasol deniz limanını ve Anderas Papandreou uçak üssünü kullanma hakkı almasına Rusya’nın tarihsel olarak sıcak denizlere inme politikasını da ekleyince, Rusya’nın Doğu Akdeniz Politikası ve GKRY ile ilişkilerini ayrıntılı şekilde inceleme gereği ortaya çıkmaktadır.

ÖZET
XVI. yüzyılın sonlarında ticari gayelerle tesis edilen Osmanlı-İngiliz ilişkileri, 1580 yılında bahşedilen ahidnâmenin yürürlüğe girmesi ile birlikte resmi bir hüviyet kazandı. Ayrıca Osmanlı ülkesinde yürütülecek faaliyetlerin bir kumpanya aracılığı ile idare edilmesine de karar verildi. İstanbul’da daimî olarak bulunan İngiliz büyükelçiler, kumpanya bünyesinde hareket eden tüccarları temsilen ticari meselelere dâhil oldular ve kraliyet adına diplomatik faaliyetleri idame ettirerek mevcut ilişkilerin sürekliliğini temin ettiler. Büyükelçilik makamına atfedilen bu iki farklı vazife nedeniyle, temsilcilerin zaman zaman belirli bir göreve yoğunlaşmaları kaçınılmaz oldu. Fakat büyükelçilerin faaliyetlerini şekillendiren en önemli etkenler; dönemlerinin mevcut şartlarıydı. XVI. yüzyılın sonlarında, temsilciler İspanya Savaşı çerçevesinde hareket ederken; XVII. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar Boğdan ve Eflak’ta yaşanan gelişmelerle ilgilendiler. Yüzyılın ortaları ise her iki ülkede de iç karışıklıklar, isyanlar ve savaşlarla geçti. Bu süre zarfında İngilizler, iç savaşın etkileriyle kendi toplulukları içinde bir ayrışma yaşarken; 1645’te başlayan Girit Savaşı ile birlikte Osmanlılar ve Venedikliler arasında bir denge siyaseti izlemeyi tercih ettiler. Daha sonra cereyan eden restorasyon süreci, İngilizlerin Akdeniz’de daha etkin olmalarını gerektirdi ve İstanbul’daki büyükelçinin faaliyetleri, Garp Ocakları ile uzlaşmanın sağlanması yönünde yoğunlaştı. Yüzyılın sonlarına doğru yine tarafların çıkarları çerçevesinde elçilerin arabulucu rolleri ön plana çıktı. İlişkilerin tesis edildiği ilk yıllarda Edward Barton’un İspanya meselesine dair giriştiği diplomatik çabalar, söz konusu tarihlerde Lord Paget tarafından Osmanlı Devleti ve Mukaddes İttifak arasında çıkan savaş için tekrarlandı. Bahsedilen zaman aralığında büyükelçiler, farklı sorunlara benzer çözüm yolları aradılar ve bu temsilcilerin faaliyetleri; hükümdarların dış politikaları, savaşlar ve isyanlar gibi çok sayıda unsur tarafından etkilendi. Bu tez, bahsedildiği üzere Osmanlı- İngiliz diplomatik münasebetlerinin asıl aktörleri olan İngiliz büyükelçilerinin diplomatik faaliyetlerine ışık tutmayı amaçlarken; zikredilen etkenleri göz önünde bulundurarak taraflar arasındaki ilişkilerde yaşanan değişimlere de cevaplar aramayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Akdeniz, Diplomasi, Levant Kumpanyası, Osmanlı Devleti, İngiltere.

ABSTRACT
The Ottoman-British relations, which were established for commercial purposes at the end of the 16th century, gained an official identity with the entry into force of the ahidnâme dated 1580. It was also decided that the activities to be carried out in the Ottoman country would be managed within a company. The British ambassadors, who were permanently in Istanbul, were involved in commercial matters on behalf of the merchants acting within the company, and they ensured the continuity of the existing relations by maintaining diplomatic activities on behalf of the royal. Due to these two different duties attributed to the embassy, it was inevitable for the representatives to concentrate on a specific task from time to time. However, the most important factors shaping the activities of ambassadors were the current conditions. At the end of the 16th century, while the representatives were acting in the framework of the Spanish War, they were interested in the developments in Moldavia and Wallachia until the second quarter of the 17th century. The middle of the century passed with internal turmoil, rebellions and wars in both countries. During this time, while the British was experiencing a disintegration within their own communities with the effects of the civil war, they preferred to follow a policy of balance between the Ottoman and Venetian government following the breakout of the Cretan War. The restoration process, which started later, required the British to be more active in the Mediterranean, and the activities of the ambassador in Istanbul intensified towards reconciliation with the North African Regencies. Towards the end of the century, the mediator role of the ambassadors came to the fore within the framework of the interests of the parties. In the first years of the relations, the diplomatic efforts of Edward Barton on the Spanish issue were repeated by Lord Paget for the war between the Ottoman State and the Holy Alliance. In the mentioned time period, ambassadors sought similar solutions to different problems, and the activities of these representatives, as well as the foreign policies of the rulers were influenced by many factors such as wars and rebellions. While this thesis aims to shed light on the diplomatic activities of the British ambassadors, who are the main actors of the Ottoman-British diplomatic relations, with new archival sources, it also aims to seek answers to the changes in the relations between the parties, taking into account the factors mentioned above.

Keywords: Mediterranean, Diplomacy, Levant Company, Ottoman Empire, England

In the series consisting of 12 chapters on the Ottoman Empire, there are articles on the conquest system, jizye tax, Cyprus, the separation of foreign subjects, Greeks, Turks, Armenians, Bulgarians, Turkistan, and the Mediterranean. Some of them were selected from the previously published works and included in the book in accordance with the subject links.

Cenova ya da Compagna Communis, Birinci Haçlı Seferi'ne katılmış bir kent ve siyasî bir teşekküldür. Cenova, Kudüs Haçlı Krallığı ile berâber askerî faâliyetler düzenlemiş ve ticârî antlaşmalar yapmıştır. Bunlar yanında Kutsal Topraklar'da koloniler kurmuş, ticârî ağları yönetmiş, taşımacılıkta bulunmuştur. Bu süreç, Cenova şehrinin iktisâdî, ticârî, askerî ve bürokratik olarak güçlü bir teşekküle dönüşmesini sağlamıştır. Buradaki değişimin özünde, Cenovalıların Guglielmo Embriaco komutasında gerçekleştirdikleri askerî seferler ile kurulan kolonilerdeki ticârî faâliyetler bulunmaktadır. Bu makalede, Cenova'nın Birinci Haçlı Seferleri sırasındaki askerî faâliyetleri, bu faâliyetlerin ticârî sonuçları ve yine bunların kentin kimliğine olan etkileri, kente ticâri, mimârî ve bürokratik katkıları birincil kaynaklar ve ilgili araştırma eserlerinin verdiği bilgiler ışığında kronolojik bir şekilde ele alınacak ve değerlendirmeye tâbi tutulacaktır.

Selçuklu fethi öncesi Roma ve Doğu Roma İmparatorluğu dönemlerinde Korakesion ve Kalon Oros olarak anılan Alanya, daha çok korsanlık faaliyetleriyle ünlü bir şehirdi. 1221 yılında kent, Alâeddin Keyku-bad tarafından teslim alındıktan sonra fatihinin adına hitaben Alâ’iyye adını aldı. Fetihten sonra yapılan tersanesi ve güçlendirilen kalesi ile geçmişine nazaran önemli bir ticaret kenti olarak öne çıktı. Kentin gelişiminde önemli ticari yolların Doğu Akdeniz’e kayması da etkiliydi.
Zenginliğin Akdeniz limanlarına ulaşması Mısır, Anadolu ve Avrupa arasında ilişkileri yoğunlaştırdı. Bu dönemde Alanya hem Doğu hem de Batılı tüccarlar tarafından uğrak bir liman oldu. Bu limanda hangi ürünlerin alınıp satıldığı ise bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Bununla birlikte şehre tüccarları ulaştıran kara ve deniz yolları da ele alınmıştır.
Abstract: Alanya which was called Coracesium and Kalon Oros during the Roman and Eastern Roman Empire periods was mostly known for piracy before its conquest by the Seljuks. Following its conquest by Alâeddin Keykubad in 1221, it was renamed Alâ’iyye to commemorate the name of its conqueror. Com-pared to its past history it became an important trade centre, with the tershane (shipyard) constructed after the conquest and its castle remodelled. The shift of significant trade routes to the Eastern Mediter-ranean had an effect upon the economic development of the city.
When abundance reaching the Mediterranean coasts, trade relations multiplied between Egypt, Ana-tolia and Europe and, during this period, the port of Alanya became a destination which was frequented by both eastern and western merchants. The subject of this article concerns those products which were traded through this port, together with an examination of the land and sea routes that enabled this trade.

Keywords: Alanya · Trade · Land and Sea Routes · Eastern Mediterranean

Hatay iline bağlı bir ilçe merkezi olan Belen, Amanos Dağlarının tek geçit verdiği iki tepe arasında, 640 m. yükseklikte, geçidin denize bakan ağzında kurulmuş bir yerleşmedir . Anadolu ve Avrupa’yı, Ortadoğu ve Mısır’a bağlayan ve Gülek Boğazı ile birlikte iki geçitten biri olan Belen, aynı zamanda Doğu Akdeniz ile Suriye arasında irtibatı sağlayan stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca önemini hep korumuştur .
Belen Türkçe’de “iki dağ arasındaki yer, geçit” anlamına gelir. Anadolu’da bu isimde pek çok yer adına rastlanmaktadır. Kelime, kaynaklarda Bilân ve Beylân şeklinde de geçmektedir . Evliya Çelebi kasabadan bahsederken “Türkmen lisanında yokuş olan yere belen denildiğini” belirtmektedir. Kaynaklarda Bakrasbeli olarak da geçen bu yerin aslında Belen Köyü olduğu söylenebilir .
Antik dönemde “Suriye Kapısı”, “Amanos Kapısı”; Ortaçağ’da “Pagrae”; Arap kaynaklarında “Bağras” ve zaman zaman “Bab-ı İskenderûn”, “Mazik Bağras” gibi adlarla anılan geçidin, Belen yerleşiminin kurulmasıyla birlikte, birkaç km uzunluğunda devam eden boğazın denize bakan ucuna “Belen”; Amik Ovası’na doğru olan doğu tarafına ise “Bağras” adı verilmiştir. Günümüzde kullanılan Belen Boğazı ve Geçidi adı ise Belen kasabasının son yüzyıllardaki gelişimi nedeniyle kazandığı önemin bir sonucudur .

Traducciones: gIselle gIbbons Historia, fundada en 1961, es una revista orientada a un público especializado, que publica artículos inéditos en castellano, inglés y portugués, fruto de investigación original y relativos a historia de Chile y América. Fomenta, asimismo, el diálogo interdisciplinar y la perspectiva continental, por lo que también incluye estudios sobre arte, antropología, geografía, literatura y otras disciplinas que aporten al debate epistemológico y al avance en el conocimiento de la historia de Chile en perspectiva americana. La revista se publica semestralmente y somete los textos recibidos a una evaluación de pares, con un mínimo de dos especialistas vinculados a su campo de estudio.

Dünya nüfusunun ve refahının büyük çoğunluğuna sahip olan Avrasya’nın tam ortasında bulunan Türkiye ve Kıbrıs, tarihin en eski çağlarından bu yana jeolojik, beşeri ve iktisadi açıdan birbirine bağlıdır. Bu bağlılık; iki tarafın da ortak kimliği paylaştığı dönemde refah oluşturur. Farklı kimlikler paylaşıldığı dönemde ise tehdide evrilir. Özellikle son dönemde GKRY’nin uluslararası hukuka aykırı MEB antlaşmaları, Doğu Akdeniz’de olduğu iddia edilen hidrokarbon rezervinin Yunanistan ve GKRY üzerinden Avrupa’ya taşınmak istenmesi, kurulacak olan enerji nakil hatlarının üzerinden Ortadoğu hidrokarbon rezervlerinin de taşınması için yapılan planlar, enerji transfer noktası olmak yolunda emin adımlarla ilerleyen Türkiye’yi ulusal güvenlik bağlamında çok ciddi tehdit etmektedir. Bu durum açıkça göstermektedir ki Türkiye dış politikası düzgün yürütülmediği takdirde Akdeniz bir hayli ısınacak, Anadolu’nun bir uzantısı olan Kıbrıs Jeopolitik açıdan Türkiye’yi tehdit eder hale gelecektir. Aynı zamanda MEB antlaşmalarıyla yakın bir gelecekte Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki Mavi Vatanının işgal edilecek olması da Türkiye’nin fiili çatışma ortamına girmesi ihtimalini doğurmaktadır.
Tarama yöntemi ile hazırlanan bu araştırmada, özellikle Kıbrıs’ın jeopolitik açıdan değerli zenginliklerinin Türk Dış politikasını nasıl etkileyebileceği tartışılmıştır.


Turkey and Cyprus, located in the middle of Eurasia which has a vast majority of the world population and prosperity, have been linked to each other in terms of geological, human and economic terms since the earliest times in history. This commitment creates prosperity in the period when both sides share common identity. When different identities are shared, it evolves to threat. Especially in the recent period, unlawful Exclusive Economic Zone (EEZ) Agreements of Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus (GCASC), the demand for is to be transported of the Hydrocarbon reserves claimed to be in the Eastern Mediterranean, to Europe via Greece and GCASC and plans for the transportation of Middle Eastern hydrocarbon reserves over the energy transmission lines to be established are threating Turkey which is progressing on the way of becaming energy transfer point with sure steps, in the context of national security, Cyprus, which is an extension of Anatolia, will become threatening in geopolitical perspective. This situation clearly shows that, if Turkey's foreign policy is not carried out correctly, the Mediterranean will heat up considerably. At the same time, the Blue Homeland of Turkey in East Mediterranean to be occupied in the near future by EEZ covenants raises the possibility of Turkey's entry into the actual conflict.
In this research, which was prepared by scanning method, it was discussed how the geopolitically valuable riches of Cyprus could affect Turkish foreign policy.

Ekonomik işbirliği örgütlerinin, üye ülkelerine sağladığı siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel işbirliği alanlarının üye ülkeler arasındaki ilişkileri desteklemeye ve sürdürmeye yönelik katkıları, bölgesel ve küresel çapta önemli etkiler yaratmakta ve olumlu sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada, Türkiye’nin girişimleri sonucu kurulan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün kuruluşu, amaçları ve hedefleri göz önünde bulundurulmuştur. Ülkelerin örgüte üyelik durumlarının, üye ülkeler arasındaki ekonomik, siyasi ve sosyal ilişkiler üzerine olan etkileri ve örgütün bölgesel sorunların çözümüne yönelik yaptığı katkılar değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca çalışmada, Türkiye’nin gerçekleştirilmesinde aktif rol üstlenerek katkıda bulunabileceği ve Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerle oluşturulacak bir Akdeniz işbirliği örgütünün, yakın dönemde yaşanan gelişmelerle birlikte bölgesel ve küresel aktörlerin doğrudan hedefi haline gelen, Akdeniz Havzası’nda bölge ülkelerinin ilişkileri üzerinde meydana getireceği düzenleyici etkiler ve bölgesel sorunların çözümüne ilişkin sağlayacağı katkılar değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Hint Okyanusu’ndaki gemi çeşitleri ve gemi yapım teknikleri, Akdeniz bölgesindeki gemicilik geleneğinden oldukça farklı bir şekilde gelişmiştir. Bu çalışma, Portekizlilerin bölgeye gelmesiyle birlikte önemli bir değişim yaşamış olan Ortaçağ Hint Okyanusu gemicilik geleneği ile Akdeniz denizcilik geleneği arasındaki farkları ve bu farklılıkların ardında yatan gerekçeleri öz bir şekilde ele almaktadır. Çalışmada, bu farklılıkların, sadece kara ve deniz coğrafyaları arasındaki farklılıklarla anlaşılamayacağı, aynı zamanda siyasi ve kültürel etkilerin de dikkate alınması gerektiği vurgulanmıştır. Bu çerçevede, gemicilik açısından Akdeniz’de siyasi etkenler, Hint Okyanusu’nda ise zorlu iklim ve coğrafya ön plana çıkmaktadır. Sonuç olarak, bu örnek üzerinden teknolojik ve teknik gelişmeleri inceleyen benzer nitelikli karşılaştırmalı analizlerin, bu süreçte etkili olan maddi, kültürel, sosyal ve siyasi etkileri de hesaba katmaları gerektiği ifade edilmiştir.

The shipbuilding techniques of the Indian Ocean were different in history than the ones in the Mediterranean in the period until the arrival of the Portuguese to region. We explore these differences and summarize the reasons behind these traditions. The study proposes that these differences cannot be unders- tood by just contrasting the geographical factors, but that political and cultural conditions must also be compared. Accor- dingly, it is seen that while political conditions were especially important in the development of ships in the Mediterranean, ships in the Indian Ocean were essentially designed with the climate and the geography in mind. In conclusion, it is expressed that similar studies on technology development should also consider material, cultural, social and political factors.

Geçmişin maddi kültür tarihini yazmanın pek çok yolundan biri olarak, arkeoloji, bir yönüyle, toplumların günlük hayatta kullandıkları eşya türlerinin ayrıntılarındaki boşlukları doldurarak, sadece tarihî evrim süreçlerinin değil, fakat aynı zamanda, toplum ve insandaki değişim ve dönüşüm mekanizmalarının incelenmesi için de bir yöntem sağlar. Böylelikle, çeşitli eşyaların olduğu kadar, binalar gibi, insanın fizikî çevresini oluşturan maddi görüntülerin de, geçmişteki toplumsal rolleri ile bunların insan ya da toplumların hayatlarına ne ölçüde karıştıklarının anlaşılabilmesi ve günümüze ulaşan üretim/tüketim süreçlerinin yeniden değerlendirilmesi mümkün hale gelebilmektedir.
Buna karşılık, 16.yüzyıldan itibaren giderek genişleyen ve deyim yerindeyse küreselleşen bir dünya sistemi ve pazar ekonomisiyle ilişkilendirilebilecek nitelikteki pek çok kullanma eşyasının, çeşitli kültürel merkezlerde ve o merkezleri ne ölçüde takip ettikleri pek de anlaşılamayan taşra yerleşmelerinde hangi sosyo-kültürel gelişmelere yol açtıklarını, hangi ölçüde tercih edilip kullanıldıklarını ve toplumun gündelik hayatının ne dereceye kadar birer parçası olduklarını belirlemek hâlâ kolay değildir. Esasen tarihe bu yönüyle yaklaşmak, maddi kültür ögelerinin, modernite sürecinde ve giderek daha da karmaşık bir hale geldiği çağlar için daha da çetin sorunlar içermektedir. Denebilir ki, çoğunlukla apolitik olunamayacak kadar karmaşık veriler içeren yakın çağların arkeolojik çalışmalarında,  toplumun günlük hayatında ticaret, trampa, değiş-tokuş ya da takas yoluyla sürekli el ve mekân değiştiren kullanma eşyalarının ve bu yolla yayılıp yaygınlaşan çeşitli kültürel attitude’lerin derinliğine anlaşılabilmesi için, eşya türleri ve bunların isimlerini belirlemek, kimi tipolojik tasnifler ve stilistik mukayeseler yapmak ya da arkeometrik analiz sonuçlarını yayınlamak, şüphesiz önemli bir çaba olmakla birlikte, tek başına yeterli değildir.
Bu bağlamda, Osmanlı coğrafyasına yayılmış pek çok küçük eşyanın tarihi henüz bütün yönleriyle araştırılıp yazılmadığı gibi, bu tür objeler, ne yazık ki ülkemizde, Osmanlı Çağı Arkeolojisi olarak tanımlanabilecek bir yöneliş ve özel bir ilgi alanının konusu haline de gelememişlerdir.
Son yıllarda, tütün, çay ya da kahve gibi mükeyyifât türünden maddelerde kullanılan ve Tüketim Arkeolojisi (consumption archaeology) adı altında incelenen kimi objelere yönelik bilimsel çalışmalardaki sayısal artışın, ülkemizde, arkeoloji disiplininin henüz ilgi alanına girmeyen ve geç dönemlere ait bu türden kullanma eşyasının dolaşımına ilişkin karanlıkta kalmış pek çok ayrıntıyı ileride bütün yönleriyle aydınlatacağı umut edilebilir.
Bu bildiride, Osmanlı imparatorluk coğrafyasında seramik eşyanın dolaşımıyla ilgili olarak, Alanya Kalesi’ndeki arkeolojik kazı çalışmaları sırasında ele geçirilen maddi kültür eşyaları ile bu tür objeler hakkında bilgi veren tereke ve kassam defterleri gibi yazılı arşiv belgelerinden elde edilen veriler doğrultusunda Akdeniz bağlamında bazı değerlendirmelerde bulunulacaktır.

Kıbrıs adası taşıdığı stratejik önem nedeniyle yüzyıllar boyunca İngiltere’nin odak noktası olmayı başarmıştır.  Akdeniz’e kıyısı olan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Suriye, Lübnan, İsrail, Filistin, Mısır, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye kadar, Doğu Akdeniz’e doğrudan kıyısı olmayan İngiltere’de Akdeniz’in petrol ve doğalgaz zenginliklerinden pay almak istemektedir.  Zira İngiltere, 1960 Londra ve Zürih Antlaşmaları ile Kıbrıs adası üzerinde iki egemen askeri üs elde etmeyi başarmıştır.
Bu çalışmanın amacı, İngiltere’nin bu iki askeri üssün varlığına dayanarak Akdeniz’de denizalanı iddiasında bulunup bulunamayacağı ve dolayısıyla petrol ve doğalgaz aramalarında söz sahibi olup olamayacağı noktasındadır. Çalışmanın ilk bölümünde askeri üsler ve uluslararası hukuk konularında özet bilgi verilecektir. Daha sonra İngiliz askeri üsleri konusunda genel bilgi verildikten sonra İngiliz askeri üslerinin hukuki statüsü, Kıbrıs’ın Kurucu Sözleşmeleri ve Ek metinleri incelenerek tartışılacaktır. Bu incelemeleri takiben, İngiliz üslerinin gerçekten jui jeneris bir statüye sahip olup olmadığı ve gerekçeleri incelenecektir. Sonuç olarak, egemen İngiliz askeri üslerinin Doğu Akdeniz’de olası denizalanı iddiasının sonuçları, kurucu antlaşmalar ve üslerin hukuki statüleri değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.

Gaz Hidratlar (Metan Hidratlar); gaz moleküllerinin su molekülleri tarafından bir kafes içerisine hapsedilmesiyle oluşan ve buza benzeyen kristalin katılardır. Yüksek basınç ve düşük sıcaklık koşulları altında oluşurlar ve genellikle doğalgazın ana bileşeni olan metan gazı içerirler. Su molekülleri, metan moleküllerini çevreler ve metan molekülleri bu kafes içerisine hapsolarak gaz hidratları (GH) meydana getirir. Doğada yaygın olarak, kıta kenarı (kıta yamacı), deniz tabanı tortulları (sediment) ve kutba yakın don-ayazı (permafrost) alanlarda saptanmışlardır. Günümüzde ekonomik anlamda, kaya gazının deniz tabanındaki bir türü olarak tanımlanabilecek denizel GH birikimleri tüm dünyada “yakın geleceğin nispeten temiz enerji kaynağı” olarak görülmekte ve dünyanın geleneksel olmayan hidrokarbon devriminde enerji kaynaklarından birisi olacaktır. Ülkemize bakıldığında ise GH’nin Marmara’da, Akdeniz’de ve Karadeniz’de yüksek basınç ve orta sıcaklıklarda meydana geldiği görülmektedir. Bu alandaki çalışmaları yürütmek amacıyla, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) desteği ile Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde kurulmuş bulunan Jeofizik Sismik Laboratuvar 2005-2018 yılları arasında, GH’nin haritalanması ve deniz tabanından ilk defa örnekler alınmasıyla yapılan keşif çalışmaları ve pek çok araştırma etkinliklerinde bir odak nokta, bir merkez olma işlevi görmüştür. Bu çalışmalar arasında, Milli Gazhidrat projesinin ilk evresi başarıyla tamamlanmış olup, tamamen milli bir ekiple ve paha biçilmez bir keşifle, on yıllarca yetecek potansiyel ve bunun kadar önemli bilgi birikimi (know-how) oluşmuştur.