Przejdź do zawartości

Pałac w Ziemiełowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac w Ziemiełowicach
Ilustracja
Widok przedwojenny
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Ziemiełowice

Styl architektoniczny

eklektyczny

Ukończenie budowy

1898

Położenie na mapie gminy Namysłów
Mapa konturowa gminy Namysłów, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Ziemiełowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Ziemiełowicach”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Ziemiełowicach”
Położenie na mapie powiatu namysłowskiego
Mapa konturowa powiatu namysłowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Ziemiełowicach”
Ziemia51°03′22″N 17°45′10″E/51,056111 17,752778

Pałac w Ziemiełowicacheklektyczny pałac znajdujący się w miejscowości Ziemiełowice w województwie opolskim.

Pałac zimą 2010
Widok na elewacje południową z ogrodem francuskim

Historia pałacu

[edytuj | edytuj kod]

Już w średniowieczu istniał w Ziemiełowicach dwór ziemski, który usytuowany był w północnej części parku. Miejsce obecnego parku zajmował gaj lipowy, na skraju którego znajdowała się mała murowana kapliczka rozbudowana w średniowieczu w mały kościółek. Dalsza rozbudowa majątku ziemskiego nastąpiła dopiero w wieku XVIII. Wówczas to powstały budynki gorzelni oraz kuźni dworskiej (dziś znajdującej się w skansenie wsi opolskiej w Bierkowicach w Opolu). Budynek gorzelni rozebrano natomiast w latach sześćdziesiątych. Na przełomie XVIII–XIX wieku następuje zmiana właścicieli majątku ziemiełowickiego. W maju 1804 r. założyciel rodzinnej fundacji Ziemieckich dla biednych w Ziemiełowicach Erdman von Ziemitzky otrzymał zgodę od Królewskiego Wyższego Sądu Krajowego dla Śląska we Wrocławiu na prowadzenie działalności charytatywnej. Od 1809 r. zmienił się statut prawny dóbr i rodzina Ziemieckich tylko dzierżawiła część należących do niej gruntów, natomiast egzekutorem powinności dzierżawczych z ramienia królewskich domen państwowych został krewny żony fundacji Aleksander von Goszycky. Wobec narastających trudności finansowych ziemie tejże fundacji dostały się w ręce innego dzierżawcy Gottlieba Urbana. Istotną datą w historii majątku był rok 1830. Wówczas to część Ziemiełowic należała do Biskupa Wrocławskiego a resztą rozporządzał urzędnik ziemski von Methner. Pod koniec XIX wieku właścicielem dóbr w Ziemiełowicach został potomek Rudolf von Methner. Ważna to data bowiem wtedy to po raz pierwszy pojawia się nazwisko rodziny Methner, w której rękach majątek zostanie rozbudowany.

Rudolf von Methner posiadacz 180 hektarów ziemi, w tym ok. 30% lasów oraz gorzelni w 1898 wzniósł imponujący pałac z otaczającym go dwuhektarowym parkiem[1]. Okres wojenny Pałac Ziemiełowice przetrwał w niemalże nienaruszonym stanie. Po zakończeniu działań wojennych majątek przeszedł na rzecz Skarbu Państwa Polskiego. Krótko po wojnie w pałacu znajdowała się szkoła, a w latach następnych na terenie założenia pałacowo parkowego zlokalizowano jednostkę Ochotniczego Hufca Pracy. Był to czas kiedy obiekt tętnił życiem, jednak w latach 80. przystąpiono do jego likwidacji. Od tego czasu opuszczony i zaniedbany pałac wraz z parkiem popadały w coraz większą ruinę.

W latach 2006–2020 pałac był własnością rodziny Praskich z Opola, która sukcesywnie i pod fachowym nadzorem przywracała założeniu pałacowo-parkowemu dawną świetność. Pracom renowacyjnym poddano budynek pałacu wraz z jego wnętrzami oraz zrewaloryzowano park, przywracając mu dawny eklektyczny charakter[2].

Legenda

[edytuj | edytuj kod]

Pałac posiada swoją legendę głęboko utrwaloną w świadomości okolicznej społeczności. Opowiada ona o podziemnym przejściu z pałacu do średniowiecznego kościółka św. Marii Magdaleny, który usytuowany jest w sąsiedztwie parku. Dowodem na prawdziwość historii ma być widoczne, zamurowane wejście w najniższej części piwnicy pałacu. Legenda jak każda inna jest mało racjonalna, lecz stanowi miły i tajemniczy dodatek do bogatej historii pałacu.

Architektura pałacu

[edytuj | edytuj kod]

Zarówno pałac jak i park nosiły charakter eklektyczny. Założenie pałacowo parkowe doskonale wpisuje się w trendy panujące w architekturze II połowy XIX wieku[1], w której powstało całe założenie. Postulatem wówczas dominującym dzięki uwrażliwieniu na piękno i tajemniczość był wymóg romantyczności i malowniczości. Niewątpliwie uzyskano ten efekt poprzez połączenie majestatycznej architektury z otaczającą naturą. Stąd romantyczne założenie parku angielskiego z parterem w stylu francuskim od południowej strony pałacu. W pałacu w Ziemiełowicach można odnaleźć niemal wszystko co jest charakterystyczne dla XIX wieku. Architekt chcąc uzyskać efekt zaskoczenia tak pożądany w tamtym okresie nie poprowadził drogi od bramy do pałacu przez środek założenia według barokowej osi symetrii, ale od południowo-zachodniego narożnika budynku, przez co całość fasady nie jest długo widoczna dla osób zbliżających się do pałacu. Przed oglądającym wyłania się nagle monumentalna narożna wieża zwieńczona cebulastym hełmem. Pałac w Ziemiełowicach jest klasycznym, ale i wzorowym przykładem myślenia o architekturze w XIX stuleciu. Zrezygnowano tu z klasycystycznej symetrii i regularności, zróżnicowano liczbę kondygnacji, pojawia się też dominanta wysokościowa w formie narożnej wieży. Uzyskano też w ramach zwartej bryły niezwykłą dynamikę przez zastosowanie licznych ryzalitów, loggii, szczytów i wysokiego dachu.

Dane techniczne nieruchomości[1]

[edytuj | edytuj kod]

Pałac:

- powierzchni zabudowy – 536 m2

- powierzchnia użytkowa - 1800 m2

Park:

- 2,06 hektara Lokalizacja: - wieś: Ziemiełowice

- woj. opolskie

- pow. namysłowski

- gmina Namysłów

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Wieromiej Teresa, Ewidencja parku w Ziemiełowicach, Opole 1978.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]