Mulenbekia[5][6], milenbeckia[7] (Muehlenbeckia Meisn.) – rodzaj roślin należących do rodziny rdestowatych. Zaliczanych jest do niego, w zależności od ujęcia systematycznego, od kilkunastu do 25 gatunków[4]. Rośliny z tego rodzaju występują głównie na półkuli południowej – w Ameryce Środkowej i Południowej, na wyspach Pacyfiku oraz w Australii[8].

Mulenbekia
Ilustracja
Muehlenbeckia complexa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

rdestowate

Rodzaj

mulenbekia

Nazwa systematyczna
Muehlenbeckia C. F. Meisner
Pl. Vasc. Gen. 1: 316; 2: 227. 18-24 Jul 1841[3]
Typ nomenklatoryczny

M. australis (J. G. A. Forster) C. F. Meisner[3]

Synonimy
  • Calacinum Raf.
  • Homalocladium (F.Muell.) L.H.Bailey
  • Karkinetron Raf.
  • Sarcogonum G.Don[4]

Morfologia

edytuj
 
Muehlenbeckia adpressa
 
Muehlenbeckia hastulata
Pokrój
Krzewy płożące i pnące, o pędach nagich lub omszonych. Na roślinach znajdują się miodniki pozakwiatowe[8].
Liście
Skrętoległe, zwykle ogonkowe, z blaszką równowąską do owalnych, całobrzegie lub na brzegu faliste, z gatką opadającą, czasem trwałą[8].
Kwiaty
Obupłciowe lub jednopłciowe, skupione w kłosach szczytowych lub wyrastających w kątach liści. Okwiat biały lub zielony, dzwonkowaty, pięciokrotny. Listki okółka zewnętrznego nieco większe od wewnętrznych. W kwiatach męskich 8 pręcików z owalnymi lub eliptycznymi pylnikami. Kwiaty żeńskie z trzema rozpostartymi szyjkami słupków[8].
Owoce
Orzeszki częściowo lub w całości otoczone zmięśniałym okwiatem, czarne lub brązowe, nieoskrzydlone, kuliste lub trójkanciaste[8].

Systematyka

edytuj

W węższym ujęciu z rodzaju wyodrębniany jest monotypowy rodzaj Homalocladium, w szerokim uznawany za gatunek Muehlenbeckia platyclada[9].

W dawniejszych ujęciach systematycznych rodzaj był zaliczany do plemienia Coccolobeae[10]. Zgodnie z wynikami badań molekularnych spokrewniony jest najbliżej z rodzajem Fallopia, wraz z którym zaliczany jest do podplemienia Reynoutriinae w plemieniu Polygoninae[9]. W celu wyodrębnienia taksonów monofiletycznych wyłączono z tego rodzaju trzy gatunki australijskie w odrębny rodzaj Duma, stanowiący grupę siostrzaną dla pary rodzajów rdest Polygonum sensu stricto (wraz z wyodrębnianym czasem rodzajem Polygonella) i Atraphaxis[11][10][12].

Pozycja rodzaju na tle kladogramu podrodziny Polygonoideae[2][11]


Oxygonum





Persicaria




Bistorta



Aconogonon + Koenigia






Fagopyrum




Pteroxygonum





Calligonum



Pteropyrum






Oxyria




Rumex



Rheum






Knorringia





Reynoutria




Fallopia



Muehlenbeckia






Duma




Atraphaxis



Polygonum












Wykaz gatunków[4]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-10-13] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural Sciences. [dostęp 2012-10-15]. (ang.).
  4. a b c Muehlenbeckia Meisn.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-30].
  5. a b Mieczysław Czekalski, Rośliny ozdobne do dekoracji wnętrz, Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, 1996, s. 191, ISBN 83-7160-011-9.
  6. a b B. Grabowska, T. Kubala: Encyklopedia bylin, tom II, K–Z. Poznań: Zysk i S-ka, 2012, s. 604-605. ISBN 978-83-7506-846-7. (pol.).
  7. Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 107.
  8. a b c d e Craig C. Freeman: Muehlenbeckia. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-15]. (ang.).
  9. a b Gabriele Galasso, Enrico Banfi, Fabrizio De Mattia, Fabrizio Grassi, Sergio Sgorbati, Massimo Labra. Molecular phylogeny of Polygonum L. s.l. (Polygonoideae, Polygonaceae), focusing on European taxa: preliminary results and systematic considerations based on rbcL plastidial sequence data. „Atti Soc. it. Sci. nat. Museo civ. Stor. nat. Milano”. 150 (I), s. 113–148, 2009. (ang.). 
  10. a b Schuster, Tanja M., Wilson, Karen L., Kron, Kathleen A.. Phylogenetic relationships of Muehlenbeckia, Fallopia, and Reynoutria (polygonaceae) investigated with chloroplast and nuclear sequence data. „International Journal of Plant Sciences”. 172, 8, s. 1053(14), 2011. (ang.). 
  11. a b Tanja M. Schuster, James L. Reveal, Michael J. Bayly, Kathleen A. Kron. An updated molecular phylogeny of Polygonoideae (Polygonaceae): Relationships of Oxygonum, Pteroxygonum, and Rumex, and a new circumscription of Koenigia. „Taxon”. 64, 6, s. 1188-1208, 2015. DOI: 10.12705/646.5. 
  12. Schuster, Tanja M.; Reveal, James L.; Kron, Kathleen A.. Phylogeny of Polygoneae (Polygonaceae: Polygonoideae). „Taxon”. 60, 6, s. 1653–1666, 2011. (ang.).