Naar inhoud springen

Tweede Kamerverkiezingen 1873

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Tweede Kamerverkiezingen 1873
Datum 10 juni 1873
Land Vlag van Nederland Nederland
Te verdelen zetels 40
(40 leden waren niet-aftredend)
Opkomst 61,06%
Opvolging verkiezingen
1871     1875
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Nederland

De Tweede Kamerverkiezingen 1873 waren periodieke Nederlandse verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 10 juni 1873.

Nederland was verdeeld in 41 kiesdistricten, waarin 80 leden van de Tweede Kamer gekozen werden.[1] Een kiezer bracht evenveel stemmen uit als er afgevaardigden in zijn kiesdistrict gekozen werden. Om gekozen te worden moest een kandidaat minimaal de districtskiesdrempel behalen.[2]

De verkiezingen werden gehouden vanwege het aftreden van 40 leden van de Tweede Kamer van wie de zittingstermijn afliep op 14 september 1873. In acht kiesdistricten[3] was een tweede verkiezingsronde benodigd tussen de twee hoogstgeplaatste (niet-direct gekozen) kandidaten uit de eerste ronde vanwege het niet-behalen van de districtskiesdrempel. Deze tweede ronde vond plaats op 24 juni 1873.

1871 1873
# stemmen % # stemmen %
Kiesgerechtigden 100.336 99.716
Niet opgekomen 39.893 39,76[4] 38.832 38,94[4]
Opkomst 60.443 60,24[4] 60.884 61,06[4]

Verkiezingsuitslag naar groepering

[bewerken | brontekst bewerken]
Groepering[5] Zetels
1871[6] Af[7] Bij[8] 1873 +/−
liberalen  31/30  14 13  29 −1  
conservatief-katholieken  12   5  8 15 +3  
conservatieven  14/12   4  5 13 +1  
thorbeckianen  15  11  7 11 −4  
antirevolutionairen   3/4   2  4  6 +2  
conservatief-protestanten   3/4   3  3  4 0
conservatief-liberalen   2   1  0  1 −1  
vacature[9]   0/1   0  0  1 0
totaal 80 40 40 80 0

Gekozen leden

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van Tweede Kamerleden 1873-1875 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bij deze verkiezingen werden 31 leden herkozen. De stemmingen voor de overige negen vacatures hadden de volgende resultaten:

  • in het kiesdistrict Deventer was in eerste instantie Willem Dullert gekozen in de vacature ontstaan door het periodiek aftreden van Gerard Dumbar (thorbeckianen) die had aangegeven niet herkiesbaar te zijn. Dullert was echter tevens gekozen in het kiesdistrict Arnhem[10], waaraan hij de voorkeur gaf. Om in de ontstane vacature te voorzien werd in Deventer een naverkiezing gehouden, waarbij Alexander Schimmelpenninck van der Oye (antirevolutionairen) gekozen werd;
  • in het kiesdistrict Roermond werd Jerôme Lambrechts (conservatief-katholieken) gekozen in de vacature ontstaan door het periodiek aftreden van Willem Pijls (conservatief-liberalen) die had aangegeven niet herkiesbaar te zijn;

De zittingsperiode van de Tweede Kamer ging in op 15 september 1873. De zittingstermijn van Tweede Kamerleden bedroeg vier jaar.[11]

Bronvermelding

[bewerken | brontekst bewerken]