Trofeo Teresa Herrera
Tipo | torneo amistoso de fútbol |
---|---|
Epónimo | Teresa Herrera |
Organizador | Concello da Coruña (–1999) Deportivo da Coruña (2000–) |
Localización e Datas | |
Localización | estadio de Riazor (A Coruña) 43°22′07″N 8°25′03″O / 43.36867, -8.41737 |
País | España |
Vixencia | 1946 – |
Período de ocorrencia | 1 ano |
O Trofeo Teresa Herrera é un torneo futbolístico de carácter amigábel que ten lugar cada ano na cidade da Coruña, desde 1946. Dispútase dende os seus inicios no estadio de Riazor, sendo organizado primeiro polo Concello da Coruña e dende o ano 2000 polo Deportivo da Coruña.[1]
É o torneo amigábel de fútbol que máis edicións leva celebradas no mundo de xeito ininterrompido (79) e está considerado como un dos máis prestixiosos debido á máxima categoría que teñen os equipos que participaron na súa historia.[2] Dende a edición inicial que gañou o Athletic Club de Zarra, pasaron polo torneo entre outros o Santos de Pelé, o Botafogo de Garrincha, o Benfica de Eusébio, o Real Madrid de Amancio e Gento (ademais do de Butragueño, o dos "galácticos" ou o de Cristiano Ronaldo), o Bayern de Múnic de Beckenbauer e Müller, o Ferencvárosi de Flórián Albert, o Estrela Vermella de Džajić, o Ajax de Cruyff e Neeskens, o Mönchengladbach de Heynckes, o Fluminense de Rivellino, o Dynamo de Kíiv de Oleg Blokhin, o PSV de Koeman, o FC Barcelona de Stoichkov e Laudrup, a Sampdoria de Mancini, a Juventus de Zidane e Del Piero, o Boca Juniors de Riquelme e Palermo, ou o Milan de Cafu, Gattuso e Pirlo.
O Deportivo da Coruña non participou ata a décima edición e só o fixo en dez ocasións nos corenta primeiros anos do torneo, debido a que se buscaban equipos con máis prestixio internacional. Nos anos 90, inicio da mellor época do club, o Deportivo pasou a ser un fixo do torneo todos os anos, e acabou por converterse no equipo con máis títulos, superando ao Real Madrid.
Nos seus comezos o torneo xurdiu como unha idea para recadar fondos para os hospitais da cidade, motivo polo que leva o nome de Teresa Herrera, unha filántropa coruñesa que a finais do século XVIII doou os seus bens para a construción dun hospital público. Desde a súa primeira edición en 1946, houbo edicións do trofeo con dous, tres e catro equipos. Os partidos xóganse habitualmente no mes de agosto, formando parte do programa de festas da Coruña, aínda que non sempre é así. Durante décadas o torneo tivo unha grande afluencia de público, enchendo en numerosas ocasións o estadio de Riazor. Nos días da final, no que habitualmente se disputaban dous partidos consecutivos, as bancadas convertíanse nunha especie de festa gastronómica, con empanadas, embutidos, viño e todo tipo de alimentos.[3][4][5]
Dende 2013 dispútase tamén o Trofeo Teresa Herrera Feminino.
Historia
[editar | editar a fonte]Década de 1940: As orixes
[editar | editar a fonte]O torneo naceu en 1946 baixo o amparo do Concello da Coruña e a Xunta Local de Beneficencia, co obxectivo de recadar fondos para os hospitais da cidade nunha época de penurias.[6] O seu ideólogo foi Cristino Álvarez, concelleiro de beneficencia, que lle presentou a súa idea ao alcalde Eduardo Ozores, e este aceptouna.[7] Os equipos elixidos para a disputa da primeira edición foron o Sevilla FC, campión de liga na tempada 1945/46, e o Athletic de Bilbao, campión da Copa do Xeneralísimo de 1945.[8] O Sevilla cobrou unhas 45.000 pesetas pola súa participación e o Athletic unhas 40.000,[9] mentres que o custo do trofeo que se puxo en xogo foi doutras 40.000 pesetas.[10][8] Os prezos das entradas oscilaron entre as 7 pesetas da localidade máis barata ata as 26 da máis cara,[11] e o estadio de Riazor, inaugurado menos de dous anos antes, rexistrou entre 20.000 e 25.000 espectadores segundo as crónicas da época.[12][13] Telmo Zarra anotou o primeiro gol do torneo no minuto 13 de xogo tras unha asistencia de José Luis Panizo, e aínda que o dianteiro biscaíño marcou aínda un segundo gol, non foi suficiente para contrarrestar os tres goles sevillistas, obra de Araujo, Arza e Doménech, polo que o primeiro trofeo acabou sendo para o equipo adestrado polo galego Ramón Encinas.[13]
O primeiro equipo internacional chegou na segunda edición do torneo, en 1947, na que repetiu participación o Athletic de Bilbao, enfrontándose esta vez ao Vasco da Gama brasileiro, que gañara o Campionato Carioca en 1945 e que gañaría tamén o dese ano. A pesar de contar con numerosos xogadores da selección brasileira ou que formarían parte dela nos seguintes anos como Augusto, Alfredo II, Ely, Friaça, Maneca, Lelé, Chico ou o célebre porteiro Barbosa, o Vasco non puido co Athletic, que gañou o trofeo con tres tantos anotados na primeira media hora de partido, obra de Gaínza, Iraragorri e Iriondo.[14][15][16]
O éxito desa segunda edición, cun Riazor ateigado con preto de 40.000 espectadores,[16] propiciou que se seguise convidando a equipos estranxeiros, ocorrendo isto en case todas as edicións das seguintes décadas. Así, o FC Barcelona de César e o Real Madrid de Miguel Muñoz e Pahiño conquistaron as seguintes dúas edicións fronte ao FC Porto e o Racing de París respectivamente.
Década de 1950: Consolidación
[editar | editar a fonte]En xuño de 1950 a Lazio de Puccinelli e Flamini foi o primeiro equipo estranxeiro en conquistar o trofeo, tras derrotar por 3-1 con goles de Magrini, Sentimenti III e Alzani a un Atlético de Madrid campión de liga que xogou reforzado con varios futbolistas emprestados como César, Babot e Rafael Lesmes, debido á ausencia de varios dos seus xogadores por mor da disputa da Copa do Mundo do Brasil. O torneo recadou unha cifra récord de 540.000 pesetas.[17] O FC Barcelona foi o primeiro en gañar un segundo trofeo, tras derrotar en 1951 por 4-2 ao Young Boys suízo, con dous goles de Kubala, un de César e outro de Cheché Martín, o primeiro galego e o primeiro coruñés en marcar un gol no torneo.[18]
Nas seguintes dúas edicións os equipos foráneos convidados foron dous franceses: o Olympique de Roubaix-Tourcoing, que caeu derrotado contra o Valencia, e o hoxe desaparecido Toulouse FC, que recibiu a maior goleada da historia do torneo por parte do Real Madrid, 8-1, con catro goles de Olsen, dous de Britos, un de Atienza e outro de Pérez Payá. O Sevilla de Helenio Herrera conquistou o trofeo en 1954, tras derrotar por 3-2 ao Helsingborgs, subcampión da liga sueca.[19]
En 1955 o trofeo ía disputarse por primeira vez en agosto, enfrontando ao Stade de Reims, campión francés, co Athletic de Bilbao. Con todo, pouco antes do partido anunciouse que o Stade de Reims non podía viaxar por non ter xogadores suficientes, contando con numerosas ausencias como as de Raymond Kopa,[20][21] sendo substituído entón o club francés polo Deportivo da Coruña. A pesar de que o concello da Coruña recorreu ao Deportivo por non poder conseguir a participación de ningún outro club de máis categoría,[22] o torneo foi todo un éxito e o club galego acabou levando o trofeo na súa primeira participación, no que a prensa da época definiu como un dos días máis memorábeis da historia do fútbol coruñés.[23] O Athletic, que co checoslovaco Ferdinand Daučík no banco viña de gañar a Copa do Xeneralísimo, e que gañaría ese ano liga e Copa, adiantouse no minuto 41 por mediación de Artetxe, cun disparo que golpeou nas costas de Manín antes de entrar na portería defendida por Otero. Aos poucos minutos de comezar a segunda parte logrou o empate o histórico Pahiño, que marcou aínda dous goles máis que foron anulados. Co tempo cumprido e o empate no marcador xogouse unha prórroga ao final da cal o partido aínda seguía 1-1, polo que se engadiu máis tempo extra que remataría cando un dos equipos marcase. Finalmente, no minuto 130 de partido, Pahiño bateu de novo a Carmelo Cedrún para darlle ao Deportivo o seu primeiro título.[23]
Trala edición de 1954 na que o Atlético de Madrid bateu ao FC Köln por 4-1, tomaron o protagonismo os equipos de América do Sur, participando en tres anos cinco equipos deste subcontinente, catro deles do Brasil. Así, na edición de 1957 reeditouse o partido de 1947 entre o Vasco da Gama e o Athletic de Bilbao, desquitándose o equipo brasileiro daquela derrota cunha contundente vitoria por 4-2, cun gol de Laerte III e un triplete de Walter Marciano.[24] Ao ano seguinte disputouse a primeira edición sen equipos españois, enfrontándose o Nacional de Montevideo contra o Flamengo de Río de Xaneiro, gañando o equipo uruguaio por 2-1 con goles de Héctor Núñez e Guillermo Escalada.[25]
En 1959 disputouse unha histórica edición que enfrontou ao Santos de Pelé co Botafogo de Garrincha. O Santos chegaba á Coruña como líder do Campionato Paulista, que acabaría gañando uns meses despois coa escandalosa cifra de 143 goles, 58 deles de Pelé.[26] Pola súa banda o Botafogo viña de facer un gran Campionato Carioca en 1958, quedando empatado na primeira posición co Flamengo e o Vasco da Gama, sendo necesarios dous torneos triangulares de desempate ata que o título se decidiu a favor do Vasco no que foi chamado o "Super Super Campionato".[27] Os 40.000 espectadores que ateigaron Riazor naquel Teresa Herrera viron sobre o terreo de xogo a 7 campións do mundo, membros da selección brasileira que viña de gañar o Mundial de Suecia o ano anterior: Pelé, Zito e Pepe polo Santos e Garrincha, Didi, Nilton Santos e Mário Zagallo polo Botafogo. O histórico extremo esquerdo santista Pepe, que pisaba por primeira vez Galicia, terra dos seus pais,[28] abriu o marcador antes do descanso e marcou un segundo tanto na segunda parte, na que tamén anotaron os seus compañeiros Coutinho e Pelé, que contaba con só 17 anos e que foi a gran figura do partido.[29] O partido rematou 4-1 para o equipo adestrado por Lula, tamén fillo de galegos, que sumou así un novo título ao seu longo palmarés.
Década de 1960: Primeiros cuadrangulares
[editar | editar a fonte]O Sevilla gañou en 1960 o seu terceiro título fronte ao Newcastle, o primeiro club inglés en disputar o torneo,[30] e ao ano seguinte o Sporting de Lisboa derrotou ao campión francés, o Stade de Reims.[31] En 1962 os organizadores convidaron por segunda vez ao Deportivo da Coruña, para enfrontarse ao poderoso Benfica de Eusébio e Mário Coluna, que viña de conquistar dúas Copas de Europa consecutivas. Nun Riazor cheo, o Deportivo despregou un gran xogo, vencendo ao equipo portugués por 4-2 con goles de Montalvo, Veloso, Ruiz e Jaime Blanco.[32] Ao ano seguinte participou por terceira vez o Vasco da Gama, sendo derrotado polo Mónaco, campión da liga e a copa francesas, con tres goles do francés André Hess.[33]
En 1964 participaron por primeira vez catro equipos, disputándose o torneo en tres días con formato de semifinais e final. Ademais os encontros xogáronse de noite, utilizando por primeira vez en partidos de fútbol a iluminación artificial de Riazor, que fora inaugurada uns días antes nos Mundiais Militares de Atletismo.[34][35] Na primeira semifinal o Deportivo derrotou por 2-0 ao FC Porto, mentres que na segunda o Sporting de Lisboa deixou fóra á Roma. Na final o Deportivo goleou por 4-0 ao vixente campión da Recopa de Europa e o capitán Veloso, autor de tres goles, dous deles na final, recolleu das mans de Francisco Franco o terceiro título do club coruñés.[36][37]
As seguintes dúas edicións disputáronse de novo a partido único. En 1965 o Atlético de Madrid campión de Copa derrotou por 2-1 ao Vitória de Setúbal, campión da Copa portuguesa, cun gol de Luis Aragonés e outro do ecuatoguineano Miguel Jones.[38] Ao ano seguinte o Real Madrid de Amancio, que viña de gañar a súa sexta Copa de Europa, derrotou por 2-0 ao Deportivo acabado de ascender a Primeira, cun gol de Grosso e outro do ex deportivista Veloso.[39]
En 1967 a organización do torneo correu a cargo do presidente do Deportivo, Antonio González, que volveu presentar un formato de catro equipos, sendo por primeira vez na historia do trofeo, todos os clubs galegos.[40] Así, os contendentes foron o Pontevedra adestrado por Héctor Rial, único equipo galego en Primeira División, e os tres clubs galegos de Segunda: Deportivo, Celta e Racing de Ferrol. Na primeira semifinal o Celta eliminou ao Pontevedra na prórroga mentres que na segunda o Racing acabou co Deportivo na quenda de penaltis, despois de que unha prórroga de 30 minutos e outra de 10 non servisen para desfacer o empate a dous goles.[41] Finalmente o Racing de Ferrol de Satur Grech derrotou por 3-0 ao Celta no derradeiro partido, con goles de Ledo, Arroyo e Varillas, levantando o trofeo na súa única participación.[42]
Tras o fracaso da edición de 1968 na que o Vitória de Setúbal se impuxo ao Rapid Viena ante só 6000 espectadores o torneo volveu alzar o voo ao ano seguinte, disputándose por terceira vez con catro equipos e por primeira vez coa mediación de Fernando Torcal, que sería clave no éxito do torneo na seguinte década.[43][44] O favorito era o Bayern de Múnic de Beckenbauer e Müller, campión ese ano de liga e copa no seu país, pero o equipo alemán rematou o torneo na derradeira posición tras perder nas semifinais co Nacional de Montevideo, o cal logo caeu á súa vez derrotado na final contra o Deportivo, que viña de eliminar na outra semifinal ao Olympic Charleroi belga cun gol na prórroga de Luis Suárez, xogador do Inter de Milán e reforzo estrela do equipo coruñés.[45][46]
Década de 1970: Vitorias de Peñarol e irrupción de Juanito
[editar | editar a fonte]A década de 1970 comezou cos triunfos do Ferencvárosi e o Estrela Vermella de Belgrado, os dous primeiros equipos de países socialistas que participaban no torneo. Foron tamén os dous primeiros en gañar o trofeo xa co característico deseño no que se reproduce a Torre de Hércules.[47] O equipo húngaro, liderado polo "emperador" Flórián Albert gañou en 1970 a primeira edición decidida na quenda de penaltis, derrotando ao San Lorenzo de Almagro que gañara a liga arxentina un ano e medio antes e no que xogaban futbolistas como Cocco, Fischer ou o galego Ameijenda.[48] Ao ano seguinte o trofeo disputouse entre o Deportivo da Coruña e o Estrela Vermella, campión da liga iugoslava en 1968, 1969 e 1970 e considerado un dos mellores equipos de Europa. Os homes de Arsenio non puideron co equipo serbio que lle marcou tres goles a Seoane, o primeiro deles obra da grande estrela do equipo, Dragan Džajić.[49]
Tras unha edición con tres equipos que gañou o FC Barcelona adestrado por Rinus Michels, en 1973 o torneo disputouse con catro equipos, formato que sería o usado en todas as edicións das seguintes décadas. A grande atracción do trofeo de 1973 era o Ajax, campión da última liga neerlandesa e das tres últimas Copas de Europa. Completaban o cartel o Atlético de Madrid, campión da liga española, e os equipos dominadores nos últimos anos das ligas húngara e checoslovaca, o Újpest Dózsa e o Spartak Trnava. A pesar de que o favorito era o conxunto neerlandés, no que xogaban estrelas como Cruyff e Neeskens, estes caeron goleados 5-3 fronte ao Spartak Trnava liderado no campo por Jozef Adamec, e finalmente acabaron na derradeira posición do torneo despois de perder tamén cos húngaros.[50] A final gañouna o Atlético de Madrid adestrado polo arxentino de orixe galega Juan Carlos Lorenzo, precisando dúas prórrogas para superar aos checoslovacos con goles de Javier Irureta e Gárate, o último deles no minuto 137 de partido.[51] Ese ano comezou a entregarse tamén o trofeo ao mellor xogador do torneo, que foi parar na súa primeira edición ao húngaro Ferenc Bene.[52]
Cruyff e Neeskens volveron a Riazor ao ano seguinte, esta vez nas filas do FC Barcelona. Peñarol foi o seu rival na primeira semifinal, na que tras unha lea Cruyff e Hugo Fernández foron expulsados.[53] O equipo uruguaio, liderado por Fernando Morena,[54] acabou por gañar ese partido e tamén a final, onde derrotaron ao Borussia Mönchengladbach despois de remontar os dous goles iniciais de Jupp Heynckes.[55] Os charrúas volveron ao ano seguinte e, nunha final considerada como unha das mellores da historia do torneo,[56] venceron na quenda de penaltis ao Cruzeiro de Nelinho e Palhinha, sendo o primeiro equipo en levar dous trofeos consecutivos.[57]
Os anos que van de 1976 a 1980 están marcados pola participación en todos eles do Real Madrid, que logrou conquistar catro das cinco edicións. Na primeira delas debutou cos brancos o danés Henning Jensen, sendo elixido mellor xogador do torneo ao remate do mesmo. O Real Madrid derrotou nas semifinais ao bicampión Peñarol e na final ao Cruzeiro, despois de que fose expulsado o astro do equipo brasileiro, Jairzinho.[58] En 1977 o Real Madrid caeu fronte ao Dukla Praha, campión checoslovaco, e o trofeo foi para o Fluminense, que goleou 4-1 na final aos checoslovacos con goles de Luiz Carlos Tatu, Zezé, Marinho Chagas e o arxentino de orixe galega Narciso Doval.[59] O Real Madrid, con futbolistas como Camacho, Del Bosque ou Santillana, gañou as seguintes tres edicións, vencendo na final da primeira delas ao Flamengo, e nas dúas seguintes ao Sporting de Xixón de Quini e Manuel Jiménez.[60][61] O dianteiro madridista Juanito, elixido mellor xogador en 1977, marcou oito goles durante eses anos, colocándose como o máximo goleador da historia do torneo.[62]
Década de 1980: De Blokhin a Quique Setién
[editar | editar a fonte]O Dynamo de Kíiv, único equipo soviético na historia do torneo, gañou as edicións de 1981 e 1982, tendo como máxima figura a Oleg Blokhin, galardoado co Balón de Ouro uns anos antes e autor de tres goles en Riazor.[63][64] O equipo adestrado por Valerii Lobanovskyi derrotou na final de 1981 ao Atlético de Madrid e na do ano seguinte ao FC Barcelona, o cal recibiu grandes apupos do público coruñés por non aliñar no campo á súa recente fichaxe estrela, Diego Armando Maradona.[65] A continuación triunfaron o Athletic de Bilbao, que venceu na final a Peñarol,[66] e a Roma, que gañou o seu único título ao superar na quenda de penaltis ao Vasco da Gama de Roberto Dinamite.[67] O Atlético de Madrid fíxose co torneo nos dous anos seguintes, con Luis Aragonés no banco e con futbolistas como Julio Salinas, Quique Setién ou o galego Tomás. Na final de 1985 derrotou ao Porto de Fernando Gomes e Paulo Futre e na seguinte ao Santos de Rodolfo Rodríguez e Dunga.[68] Quique Setién foi elixido mellor xogador nas dúas ocasións.[69]
En 1987 o Deportivo da Coruña venceu ao Sporting de Xixón e meteuse na final, cousa que aínda non conseguía dende que o torneo se pasara a disputar entre catro equipos. Enfrontouse ao Benfica nunha intensa final con prórroga e tres expulsados, sendo o triunfo final para os portugueses na quenda de penaltis.[70] Foi ademais o derradeiro partido do defensa branquiazul Javier Sagarzazu, que faleceu subitamente só uns días despois.[71]
En 1988 o PSV Eindhoven viña de gañar todos os títulos (liga, Copa e Copa de Europa) e tras eliminar á Real Sociedad plantouse na final fronte ao Atlético de Madrid, que goleou na outra semifinal ao Liverpool por 5-1 cun hat-trick do brasileiro Baltazar. Orejuela marcou un gol para os madrileños, que foi igualado case ao final do partido por Stan Valckx. Xa na prórroga dous goles de Ronald Koeman e Gerald Vanenburg converteron o PSV de Guus Hiddink no único equipo neerlandés cun Teresa Herrera nas vitrinas.[72] Estes volveron ao ano seguinte pero caeron eliminados nas semifinais fronte ao Bayern de Múnic adestrado por Heynckes. Na outra semifinal o Real Madrid non puido co Steaua de Bucarest, subcampión da última Copa de Europa. Os romaneses, liderados no campo por Gheorghe Hagi xogaron a final contra o Bayern, sendo a vitoria para os alemáns por 4-1.[73]
Década de 1990: Aparición do Súper Dépor
[editar | editar a fonte]A partir de 1990 o Deportivo da Coruña participou en todas as edicións do trofeo, despois de ter estado presente só en 4 ocasións nos últimos 17 anos. Fran foi o mellor futbolista dese torneo de 1990,[74] pero o equipo de Arsenio caeu nas semifinais contra o FC Barcelona, no que militaban entón varios futbolistas que xa disputaran o torneo con outros equipos, como Zubizarreta, Koeman ou Salinas. O Benfica deixou fóra ao Bayern de Múnic e xogou a final contra o Barça, sendo a vitoria final para o equipo de Cruyff por 2 goles a 0, obra de Txiki Begiristain e Goikoetxea.[75] Ao ano seguinte o Real Madrid de Radomir Antić caeu na primeira semifinal ante o FC Porto de Carlos Alberto Silva, mentres que na segunda o Deportivo, que acababa de lograr o ascenso a Primeira case dúas décadas despois, eliminou cun xogo de contención e un solitario gol de Luis López Rekarte ao Ajax de Leo Beenhakker, no que xogaban futbolistas como Frank de Boer e Dennis Bergkamp.[76] Na final os xogadores do equipo galego non conseguiron bater a Vítor Baía e un gol de Aloísio no desconto fixo que o trofeo da torre marchase para o Porto.[77]
En 1992 o Barcelona, flamante campión de Europa, volveu chegar á final despois de deixar fóra ao Deportivo, mentres que o Peñarol caeu fronte ao São Paulo, que viña de gañar o campionato brasileiro, o campionato paulista e a Copa Libertadores. Cando só transcorreran un par de minutos da final, o Barcelona adiantouse cun gol de Salinas, pero este foi igualado antes dos dez minutos polo brasileiro Müller. Na segunda parte o equipo paulista culminou a remontada cun gol de Mauricinho e tras a expulsión de Zubizarreta, sentenciou con dous goles máis de Raí.[78] O Barcelona-São Paulo reeditouse uns meses despois na Copa Intercontinental, de novo con vitoria suramericana, e en agosto de 1993 ambos equipos volveron alcanzar a final do Teresa Herrera. O Barcelona fíxoo deixando atrás de novo ao Deportivo, mentres que o São Paulo venceu nun brusco partido con catro expulsados á Lazio adestrada por Dino Zoff.[79] Na gran final o Barcelona conseguiu vencer finalmente ao equipo de Telê Santana cun gol doutro brasileiro, Romário.
En 1994 volveu o Real Madrid, e comezou a competición eliminado á Sampdoria de Sven-Göran Eriksson con dous goles de Zamorano e Laudrup. Na segunda xornada o Deportivo de Arsenio desfíxose do Porto con dous goles de José Luis Ribera e Julio Salinas. Na final o equipo branco conseguiu a vitoria pola mínima a pesar da expulsión de Luis Enrique e do bo xogo de Fran, que levou para a súa casa por terceira vez o trofeo ao mellor xogador do torneo.[80][81] A final do ano seguinte, a do 50º aniversario, tivo os mesmos dous protagonistas, unha semana antes de que se enfrontasen outras dúas veces na Supercopa de España. O Deportivo accedeu tras vencer ao Flamengo por 3-0 con dous goles de Bebeto e un de Manjarín, mentres que o Madrid gañou 2-0 ao Benfica, con goles anotados por Amavisca e Raúl. Na gran final, a boa actuación do porteiro Canales e dous goles do ruso Radchenko e de Bebeto permitiron ao equipo galego levar para as súas vitrinas o valioso trofeo, unha edición especial en prata e ouro deseñada por Eladio Muiños para conmemorar o medio século do torneo.[82][83] Os branquiazuis levaban 26 anos sen gañar o trofeo.
A edición de 1996 reuniu na Coruña ademais do Deportivo, aos dous últimos campións de Europa (Ajax e Juventus) e ao campión brasileiro (Botafogo). Na primeira semifinal o Deportivo enfrontouse ao Botafogo, que volvía ao torneo 37 anos despois da edición que perderan fronte ao Santos de Pelé. Aínda que os coruñeses se adiantaron cedo cun gol de Txiki Begiristain de penalti, non puideron evitar a remontada dos cariocas, con tantos de Bentinho e Túlio Maravilha.[84] Na outra semifinal a Juventus de Lippi, na que destacaba un medio do campo con Conte, Zidane e Deschamps, pasou por riba do Ajax de Van Gaal cun contundente 6-0, con goles de Alessandro Del Piero, Amoruso, Di Livio e un triplete de Padovano.[85] Ao día seguinte, cando Juventus e Botafogo saltaron ao céspede de Riazor o árbitro obrigou aos brasileiros, que actuaban como locais, a cambiar de camisetas, pois tiñan as mesmas cores que as do equipo italiano. Dado que viaxaran só co primeiro equipamento tiveron que vestir as camisetas branquiazuis do Deportivo, feito que motivou que os afeccionados de Riazor animasen ao Botafogo durante todo o partido. O partido foi dunha alta intensidade, con leas, nove cartóns amarelos, catro vermellos, oito goles, prórroga e quenda de penaltis. O tempo regulamentario acabou con 4-4 no marcador, sendo os goleadores da Juve Vieri e por tres veces Amoruso, mentres que polos brasileiros anotaron Túlio Maravilha (2), França e Ferrara en propia porta. Nos penaltis os italianos non estiveron atinados e erraron todos os lanzamentos, polo que o trofeo marchou para Río de Xaneiro, sendo o Botafogo o quinto e último equipo brasileiro en gañar o Teresa Herrera.[86]
En 1997 o trofeo quedou na Coruña, despois de que un Deportivo con ata 5 brasileiros no campo (Mauro Silva, Donato, Djalminha, Rivaldo e Luizão) ademais do propio adestrador Carlos Alberto Silva, golease 4-0 ao Vasco da Gama e vencese na final ao PSV, campión neerlandés, nunha quenda de penaltis na que o porteiro portugués Nuno foi o heroe parando dous dos lanzamentos.[87] Dita edición do Teresa Herrera estivo marcada pola polémica fichaxe polo FC Barcelona de Rivaldo,[87] e foron os dous únicos partidos nos que o brasileiro coincidiu no Deportivo co seu compatriota Djalminha, que facía o seu debut en Riazor e que foi elixido mellor xogador do torneo.[88]
O Deportivo venceu tamén en 1998, xa con Javier Irureta no banco, gañando ambos partidos por 2-0, o primeiro deles contra o Atlético de Madrid de Arrigo Sacchi e o segundo contra a Lazio.[89] Ao ano seguinte o Celta de Vigo rexistrou a súa segunda participación, producíndose no primeiro partido unha nova edición do derbi co Deportivo. O triunfo no derbi foi para os vigueses por 1-3, con goles de Kaviedes, Tomás e Juanfran, e estes gañaron tamén a final superando pola mínima ao Boca Juniors de Riquelme e Palermo.[90]
Década de 2000: Decaemento
[editar | editar a fonte]Co comezo do século XXI o Teresa Herrera sufriu un pronunciado decaemento tanto no nivel dos equipos participantes como no número de asistentes ao estadio de Riazor,[91][92] un efecto que xa comezara a sufrirse na década anterior e que atravesaron tamén na mesma época outros torneos estivais como o Ramón de Carranza ou o Colombino.[93][94] No ano 2000, cando o torneo levaba varios anos sendo deficitario, o concello da Coruña encabezado por Paco Vázquez transferiulle a organización ao Deportivo, como parte do convenio que club e concello asinaron sobre o uso do Estadio Municipal de Riazor.[95][96] Nos seguintes anos o presidente branquiazul, Augusto César Lendoiro, incluíu a participación no torneo como condición para os equipos cos que negociaba traspasos e cesións de diversos futbolistas. Deste xeito disputaron o torneo entre outros Cruz Azul, América e Nacional como contrapartida polas sucesivas cesións de Sebastián Abreu, o Atlético de Madrid por Emerson e Jesús Muñoz, ou o Peñarol por Pandiani.[91] Ata 2009 o formato continuou sendo de catro equipos coas excepcións dos anos 2000 e 2005, con partido único e triangular respectivamente. A asistencia ao estadio caeu especialmente a partir do ano 2003,[91] superando dende entón en poucas ocasións os 15.000 espectadores e chegando a haber nalgún partido menos de 1000 afeccionados.[97]
Deportivamente, o club anfitrión exerceu un dominio absoluto dende 2000 a 2008, gañando nove trofeos consecutivos e superando amplamente en número de títulos ao Real Madrid, ata entón o equipo máis laureado. Destacaron as vitorias do ano 2000, fronte á Lazio campioa de liga e Copa;[98] a de 2001, derrotando na final con goles de Makaay e Diego Tristán ao Real Madrid de Vicente del Bosque, que tiña como máximas figuras a Figo e Zidane;[99][100] a de 2006, cun 3-1 ao Milan de Ancelotti; ou a de 2007, de novo contra o Real Madrid, xa con Bernd Schuster como adestrador.[101] No 2005 o trofeo xogouse a modo de triangular e os equipos convidados foron Nacional e Peñarol. Estes disputaron na segunda xornada en Riazor a única edición do Clásico do fútbol uruguaio xogada fóra do continente americano, sendo a vitoria para o Nacional, adestrado por Martín Lasarte e onde xogaba un novísimo Luis Suárez.[102]
En 2009 volveuse ao formato de partido único e o Atlético de Madrid acabou coa xeira de triunfos deportivistas cunha vitoria na quenda de penaltis despois de rematar con empate a un gol.[103]
Década de 2010
[editar | editar a fonte]Despois de perder en tres quendas de penaltis consecutivas ante Atlético de Madrid, Newcastle e Sevilla entre 2009 e 2011, o Deportivo volveu levantar un trofeo en 2012, nunha nova quenda de penaltis fronte ao Atlético do Cholo Simeone.[104] En 2013 volveu ao Teresa Herrera Carlo Ancelotti, esta vez como técnico dun Real Madrid no que brillaba Cristiano Ronaldo. O equipo galego non conseguiu bater a Iker Casillas, mentres que o gardameta arxentino do Deportivo, Germán Lux, encaixou goles de Casemiro, Morata e dous do Kaká do Real Madrid (había outro Kaká xogando no equipo rival).[105] Foi o noveno e último título dos brancos e a edición con máis público da década.
En 2014 volveuse xogar unha edición do Teresa Herrera con catro equipos, sendo estes ademais do anfitrión, o Sporting de Xixón, o Sporting de Lisboa e o Nacional de Montevideo. O Deportivo desfíxose en semifinais do Nacional, batendo tres veces a meta uruguaia defendida por Munúa (con dous goles de Fariña e un de Toché), e na final derrotou pola mínima ao conxunto asturiano do Sporting.[106][107] O Deportivo gañou o trofeo nos seguintes dous anos, fronte a Sporting de Braga e Sevilla. Para 2017 o equipo convidado foi o West Brom, que volvía ao trofeo 38 anos despois. No equipo destacaban xogadores como o porteiro Ben Foster, o venezolano Salomón Rondón ou o internacional inglés de orixe coruñés Jay Rodriguez.[108] O equipo inglés quedou con 10 na primeira parte pola expulsión de Livermore, e o Deportivo conquistou o seu 20º trofeo con dous goles de Bruno Gama e Borja Valle.[109]
En 2018 o Athletic de Berizzo gañou o terceiro Teresa Herrera para o club vasco. O partido decidiuse nos penaltis despois de rematar con empate a dous, con goles de Christian Santos e Saúl por parte coruñesa e de Iñigo Córdoba e Aritz Aduriz por parte bilbaína.[110] Ao ano seguinte a torre quedou na Coruña, tras vencer o Deportivo cun solitario gol de Eneko Bóveda ao Betis, debutante no torneo.[111]
Década de 2020
[editar | editar a fonte]En 2020 a pandemia de COVID-19 paralizou as competicións deportivas en case todo o mundo e cando estas regresaron fixérono a porta pechada ou con importantes restricións de público. Con esta situación e cos problemas do Deportivo, afundido en Segunda División B, parecía que o ano remataría sen Teresa Herrera, pero en decembro anunciouse que a 75ª edición do torneo se celebraría o día 20 entre o Deportivo e un combinado de xogadores do fútbol modesto coruñés.[112] Limitouse a asistencia a 1000 espectadores e toda a recadación, así como o diñeiro que se investía habitualmente na fabricación do trofeo que non se entregou esta vez, foi destinada a obras benéficas.[113] O seleccionador do combinado, Javier Bardanca, escolleu 22 xogadores de 13 equipos, sendo o Silva SD o que máis futbolistas achegou (6), entre eles Rubén Rivera, que xa disputara o torneo 15 anos antes nas filas do Deportivo.[114] O combinado non puido facer nada contra o equipo de Fernando Vázquez, que gañou por seis goles a cero, tantos anotados por Rui Costa (2), Manu Mosquera (2), Lara e Celso Borges.[115]
Na edición de 2021 o rival do Deportivo foi a Ponferradina de Segunda División, que se estreou no decano dos torneos de verán levando o título a Ponferrada tras imporse en Riazor por 1-2.[116] Xa en 2022, o Deportivo recibiu o Metalist Kharkiv, vencendo por 4-2 nun partido que provocou protestas entre un sector da afección branzuiazul (entre eles os Riazor Blues, que se negaron a asistir ao estadio) polo carácter neonazi dos ultras do equipo ucraíno.[117]
A edición de 2023 volveu contar cun club brasileiro, despois de 24 anos sen presenza de representantes do país suramericano. Enfrontou ao Deportivo co Red Bull Bragantino II, filial do Bragantino, e o torneo serviu como homenaxe para varias figuras destacadas do club coruñés. Nos momentos previos ao partido foron homenaxeados os exfutbolistas brasileiros Bebeto e Mauro Silva e a continuación gardouse un minuto de silencio polo falecemento de Luis Suárez.[118][119] Durante o partido rendéuselle tamén unha homenaxe ao capitán Álex Bergantiños, que vestiu por última vez a camiseta do Deportivo despois de 21 anos ao servizo do club.[120][121]
Formato
[editar | editar a fonte]O formato de competición foi variando co paso das décadas, disputándose como un torneo de partido único durante as primeiras 18 edicións. Nos seguintes anos combináronse edicións con dous e catro equipos ata que se instaurou plenamente o sistema de catro equipos, con semifinais, final e final de consolación, que estivo vixente ininterrompidamente entre 1973 e 1999. Durante as seguintes edicións producíronse de novo constantes cambios de formato, incluíndo triangulares, e dende 2015 dispútase só a partido único.
En 2013, co auxe do fútbol feminino, creouse tamén o Trofeo Teresa Herrera Feminino, xogado a partido único.[122]
Trofeo
[editar | editar a fonte]Unha das características que lle deron sona ao torneo foi a espectacularidade do trofeo entregado ao equipo vencedor, chamando a atención o seu gran tamaño e valor. O trofeo foi construído dende a súa primeira edición por ourives composteláns nos talleres da xoiería Malde.[123][124] Durante o seu primeiro cuarto de século de historia o seu deseñador era o coruñés Rafael Barros.[125] Tratábase dun trofeo con forma de copa, de máis dun metro de altura, levaba ouro, prata e esmaltes, e os escudos dos equipos participantes.[126][127] As copas foron sendo máis grandes e pesadas cos anos; deste xeito mentres que a de 1950 pesaba 23 quilos,[128] a de 1962 pesaba 30,[127] a de 1977 alcanzaba xa os 40[129] e a de 1996 os 45.[130]
A partir da edición de 1970, na que cumpría 25 anos, o trofeo mudou de deseño e pasou a ser unha representación da Torre de Hércules, símbolo da cidade.[131] O trofeo máis valioso foi o que se puxo en xogo no 50º aniversario (1995), deseñado por Eladio Muiños, e que combinaba ámbalas dúas formas, copa e torre. Na súa elaboración usáronse 7 quilogramos e medio de ouro e 33 de prata.[132]
Edicións
[editar | editar a fonte]- ↑ En pequeno, resultado da quenda de penaltis.
Palmarés
[editar | editar a fonte]Equipo | Títulos | Anos |
Deportivo da Coruña | 25 | 1955, 1962, 1964, 1969, 1995, 1997, 1998, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2012, 2014, 2015, 2016, 2017, 2019, 2020, 2022, 2023 |
Real Madrid | 9 | 1949, 1953, 1966, 1976, 1978, 1979, 1980, 1994, 2013 |
Atlético de Madrid | 6 | 1956, 1965, 1973, 1985, 1986, 2009 |
Barcelona | 5 | 1948, 1951, 1972, 1990, 1993 |
Sevilla | 4 | 1946, 1954, 1960, 2011 |
Athletic Club | 3 | 1947, 1983, 2018 |
Peñarol | 2 | 1974, 1975 |
Dinamo de Kíiv | 2 | 1981, 1982 |
Lazio | 1 | 1950 |
Valencia | 1 | 1952 |
Vasco da Gama | 1 | 1957 |
Nacional de Montevideo | 1 | 1958 |
Santos | 1 | 1959 |
Sporting de Lisboa | 1 | 1961 |
Mónaco | 1 | 1963 |
Racing de Ferrol | 1 | 1967 |
Vitória de Setúbal | 1 | 1968 |
Ferencváros | 1 | 1970 |
Estrela Vermella | 1 | 1971 |
Fluminense | 1 | 1977 |
Roma | 1 | 1984 |
Benfica | 1 | 1987 |
PSV Eindhoven | 1 | 1988 |
Bayern de Múnic | 1 | 1989 |
FC Porto | 1 | 1991 |
São Paulo | 1 | 1992 |
Botafogo | 1 | 1996 |
Celta de Vigo | 1 | 1999 |
Newcastle United | 1 | 2010 |
Ponferradina | 1 | 2021 |
Leganés | 1 | 2024 |
Trofeo ao mellor xogador
[editar | editar a fonte]Durante a longa historia do Teresa Herrera entregáronse, ademais do trofeo ao vencedor, outros premios especiais a xogadores, árbitros ou ao equipo co xogo máis limpo. O premio ao mellor xogador do torneo comezou a entregarse en 1973 con diferentes nomes segundo as marcas comerciais que o patrocinaban e deixou de outorgarse despois do 2002. No 2015 recuperouse.
Fran en tres ocasións, e Quique Setién e Quiles, en dúas, son os únicos que repetiron galardón a mellor xogador.
Estatísticas
[editar | editar a fonte]Máximos goleadores
[editar | editar a fonte]Adestradores con máis títulos
[editar | editar a fonte]Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Historia | Trofeo Teresa Herrera". web.archive.org. 2015-04-05. Archived from the original on 05 de abril de 2015. Consultado o 2023-03-22.
- ↑ "O fútbol coruñés conserva o torneo máis antigo do mundo". Deportivo da Coruña. 20 de decembro de 2020. Consultado o 21 de decembro de 2020.
- ↑ Pastor, Francisco (11 de agosto de 2002). "El ocaso de la empanada". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 8 de marzo de 2021.
- ↑ "Aquellos maravillosos Teresa Herrera: Pelé, Cruyff o Eusébio en Riazor" (en castelán). 28 de xullo de 2019. Consultado o 8 de marzo de 2021.
- ↑ "Cemento o televisión". La Voz de Galicia (en castelán). 19 de agosto de 1990. p. 31.
- ↑ "Trofeo Teresa Herrera". Deportivo da Coruña. Consultado o 21 de decembro de 2020.
- ↑ "Aniversario de la muerte de Cristino Álvarez". La Voz de Galicia (en castelán). 16 de agosto de 1999. p. 33.
- ↑ 8,0 8,1 "Bilbao-Sevilla, el 30 de junio en el Estadio de Riazor" (en castelán) (A Coruña ed.). 28 de maio de 1946. p. 7.
- ↑ "Noticiario deportivo". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 7 de xuño de 1946. p. 3.
- ↑ "Trofeo Teresa Herrera". El Correo Gallego (en castelán). 26 de xuño de 1946. Consultado o 21 de decembro de 2020.
- ↑ "La importante jornada del dia 30". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 4 de xuño de 1946. p. 7.
- ↑ "El Sevilla ganó la I Copa Teresa Herrera al vencer al Sevilla por tres a dos". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 2 de xullo de 1946. p. 7.
- ↑ 13,0 13,1 Balón, Pepe (1 de xullo de 1946). "El Sevilla, obtiene el Trofeo Teresa Herrera al vencer al Bilbao por 3 goles a 2". La Noche (en castelán). p. 4. Consultado o 21 de decembro de 2020.
- ↑ "En La Coruña se disputó el Trofeo Teresa Herrera". El Pueblo Gallego (en castelán). 1 de xullo de 1947. p. 7. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Atlético de Bilbao venció al Vasco de Gama, en el Estadio (tres - dos)". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 1 de xullo de 1947. p. 3.
- ↑ 16,0 16,1 "El Atlético de Bilbao vence al Vasco de Gama por tres goles a dos". La Noche (en castelán). 30 de xuño de 1947. p. 3. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Lazio de Roma vence en el quinto Trofeo Teresa Herrera". El Progreso (en castelán). 6 de xuño de 1950. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Barcelona ganó el VI Trofeo Teresa Herrera, al vencer al equipo suizo YOUNG BOYS, por 4 a 2". El Correo Gallego (en castelán). 30 de xuño de 1951. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ Fernández, Carlos (29 de xuño de 2004). "El Sevilla ganaba en Riazor el trofeo Teresa Herrera frente a un equipo sueco". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Teresa Herrera aplazado". La Noche (en castelán). 30 de agosto de 1955. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Stade de Reims no tenía jugadores para venir a La Coruña". El Correo Gallego (en castelán). 1 de setembro de 1955. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ "El Deportivo de La Coruña será el rival del Atlético de Bilbao". La Noche (en castelán). 31 de agosto de 1955. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ 23,0 23,1 "Con todos los honores, el Deportivo se adjudica el X Trofeo Teresa Herrera, al vencer al Atlético de Bilbao (2-1)". La Noche (en castelán). 2 de setembro de 1955. p. 4. Consultado o 22 de decembro de 2020.
- ↑ Henry (17 de xuño de 1957). "Ganó el Vasco de Gama el XII Trofeo Teresa Herrera". La Noche (en castelán). p. 6. Consultado o 27 de decembro de 2020.
- ↑ "El Nacional vence al Flamengo por 2 a 1". La Noche (en castelán). 16 de xuño de 1958. p. 5. Consultado o 17 de decembro de 2020.
- ↑ "Paulista de 1958, a explosão do Santos de Pelé" (en portugués). 14 de decembro de 2019. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ "Vasco, o super-supercampeão carioca em 1958" (en portugués). 29 de xaneiro de 2016. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ Hinojal, Luis Miguel (17 de decembro de 2011). ""No era nada fácil jugar con Pelé"". El País (en castelán). Consultado o 26 de setembro de 2022.
- ↑ Henry (22 de xuño de 1959). "Santos, 4 - Botafogo, 1". La Noche (en castelán). p. 4. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ "Por 2 a 1 venció el Sevilla al Newcastle". La Noche (en castelán). 30 de maio de 1960. p. 7. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ Henry (30 de xuño de 1961). "XVI Trofeo Teresa Herrera". La Noche (en castelán). p. 4. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ "El Deportivo conquistó el XVII Trofeo Teresa Herrera". La Noche (en castelán). 10 de setembro de 1962. p. 5. Consultado o 28 de decembro de 2020.
- ↑ "Mónaco 3 - Vasco de Gama, 2". La Noche (en castelán). 17 de xuño de 1963. p. 5. Consultado o 29 de decembro de 2020.
- ↑ "General, durante a inauguración da iluminación artificial en 1964". Consultado o 4 de xaneiro de 2020.[Ligazón morta]
- ↑ "La Coruña: Primer encuentro del trofeo Teresa Herrera". El Progreso (en castelán). 29 de agosto de 1964. p. 6. Consultado o 4 de xaneiro de 2020.
- ↑ Henry (31 de agosto de 1964). "Partido memorable". La Noche (en castelán). p. 5. Consultado o 4 de xaneiro de 2020.
- ↑ NO-DO (7 de setembro de 1964). Resumo da final de 1964 (RTVE) (en castelán).
- ↑ "El At. de Madrid ganó el Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 3 de setembro de 1965. p. 5.
- ↑ "Una injusta decisión arbitral favoreció la victoria del Real Madrid (2-0)". La Noche (en castelán). 22 de agosto de 1966. p. 4. Consultado o 19 de xaneiro de 2021.
- ↑ "Celta-Pontevedra y Deportivo-Ferrol, primeros partidos". El Pueblo Gallego (en castelán). 16 de xuño de 1967. p. 16. Consultado o 18 de xaneiro de 2021.
- ↑ "El Rácing de Ferrol venció al Deportivo en los lanzamientos de penalties". La Noche (en castelán). 26 de xuño de 1967. p. 13. Consultado o 19 de xaneiro de 2021.
- ↑ "3-0: El Rácing ganó el «XXII Trofeo Teresa Herrera»". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 30 de xuño de 1967. p. 6.
- ↑ "Fernando Torcal". La Voz de Galicia (en castelán). 12 de xullo de 1975. p. 43.
- ↑ Relaño, Alfredo (19 de agosto de 1979). "Fernando Torcal, monopolizador del negocio futbolístico". El País (en castelán). Consultado o 29 de xaneiro de 2021.
- ↑ "El gran favorito quedó último". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 29 de xuño de 1969. p. 16.
- ↑ "El Deportivo conquistó por cuarta vez el Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 1 de xullo de 1969. p. 14.
- ↑ "San Lorenzo - Ferencvaros en el XV Trofeo Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán). 26 de agosto de 1970. p. 16.
- ↑ "El Teresa Herrera para el Ferencvaros por el sistema de penaltys". La Voz de Galicia (en castelán). 27 de agosto de 1970. p. 12.
- ↑ Guimaraens, José María (4 de xullo de 1971). "El "Trofeo Teresa Herrera" marcha a Belgrado". La Voz de Galicia (en castelán). p. 15.
- ↑ Álvarez, Eusebio (5 de agosto de 1973). "At Madrid - Spartak Tmava, final imprevista". La Voz de Galicia (en castelán). p. 17.
- ↑ Álvarez, Eusebio (6 de agosto de 1973). "Una genialidad de Gárate inclinó la balanza". La Voz de Galicia (en castelán). p. 13.
- ↑ "El mejor jugador Bene". La Voz de Galicia (en castelán). 7 de agosto de 1973. p. 13.
- ↑ "Peñarol (1-0) venció al Barcelona". El Pueblo Gallego (en castelán). 14 de agosto de 1974. p. 20. Consultado o 2 de marzo de 2021.
- ↑ "Morena, elegido el mejor jugador del Teresa Herrera, se adjudicó el Trofeo Vinos C.V.N.E". La Voz de Galicia (en castelán). 16 de agosto de 1974. p. 39.
- ↑ "El Peñarol campeón del Teresa Herrera". El Pueblo Gallego (en castelán). 16 de agosto de 1974. p. 14. Consultado o 2 de marzo de 2021.
- ↑ "Un partido para el recuerdo". La Voz de Galicia (en castelán). 5 de agosto de 1976. p. 36.
- ↑ "Ninguno mereció perder". La Voz de Galicia (en castelán). 12 de agosto de 1975. p. 36.
- ↑ "Triste colofón del Teresa Herrera". El Pueblo Gallego (en castelán). 17 de agosto de 1976. p. 17. Consultado o 27 de xaneiro de 2021.
- ↑ Lestón (9 de agosto de 1977). "Fluminense, todo un espectáculo". La Voz de Galicia (en castelán). p. 39.
- ↑ "Real Madri, o novo campeão". O Globo (en portugués). 14 de agosto de 1978. p. 28.
- ↑ Fernández, Juan José (12 de agosto de 1980). "Fácil triunfo del Madrid en el Teresa Herrera". El País (en castelán). Consultado o 29 de xaneiro de 2021.
- ↑ "Juanito, Rivelinho y Luiz Carlos, premios especiales". La Voz de Galicia (en castelán). 10 de agosto de 1977. p. 36.
- ↑ Lestón, José (11 de agosto de 1981). "Dinamo de Kiev, justo vencedor". La Voz de Galicia (en castelán). p. 30.
- ↑ "El Teresa Herrera de oro marchó para Rusia". La Voz de Galicia (en castelán). 16 de agosto de 1982. p. 21.
- ↑ López Petinal, Arturo (5 de decembro de 2020). "Maradona en el Teresa Herrera". DxT Campeón (en castelán). Consultado o 8 de marzo de 2021.
- ↑ "El Ath. Bilbao, mejor que Peñarol: 1-0". La Voz de Galicia (en castelán). 15 de agosto de 1983. p. 20.
- ↑ Lestón, José (13 de agosto de 1984). "El Roma tuvo más acierto en los lanzamientos de penaltys y se llevó a Italia el «XXXIX Trofeo Teresa Herrera»". La Voz de Galicia (en castelán). p. 20.
- ↑ "El trofeo «Teresa Herrera» concluyó ayer con el Atlético de Madrid como campeón y con un superávit de más de siete millones de pesetas". La Voz de Galicia (en castelán). 11 de agosto de 1986. p. 15.
- ↑ "Setién: «La Coruña, especial para mí»". La Voz de Galicia (en castelán). 12 de agosto de 1986. p. 30.
- ↑ "Tras un emocionante partido con prórroga, el Benfica superó al Deportivo en la segunda tanda de penaltis". La Voz de Galicia (en castelán). 10 de agosto de 1987. p. 17.
- ↑ "Hoxe cúmprense trinta anos do tráxico falecemento de Javier Sagarzazu". 16 de agosto de 2017. Consultado o 4 de febreiro de 2021.
- ↑ "3-1: PSV y la suerte de los campeones". Mundo Deportivo (en castelán). 15 de agosto de 1988. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ "Once goles magnificaron la gran fiesta final de un Teresa Herrera que deja 35 millones de beneficio". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 14 de agosto de 1989. p. 15.
- ↑ "Fran fue considerado el mejor jugador del torneo y el Deportivo, el equipo más correcto". La Voz de Galicia (en castelán). 19 de agosto de 1990. p. 30.
- ↑ "El oro fue para el Barcelona, que se impuso merecidamente al Benfica en la gran final". La Voz de Galicia (en castelán). 19 de agosto de 1990. p. 29.
- ↑ "El Deportivo hizo valer su coraje ante el Ajax y disputará hoy la final al Oporto". La Voz de Galicia (en castelán). 17 de agosto de 1991. p. 1.
- ↑ "El Teresa Herrera se fue hacia las vitrinas de un Oporto que no hizo más méritos que el Deportivo para conseguirlo". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 18 de agosto de 1991. p. 30.
- ↑ "El São Paulo se exhibe en Riazor". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 16 de agosto de 1992. p. 37.
- ↑ "La revancha con el Sao Paulo está servida". Mundo Deportivo (en castelán). 14 de agosto de 1993. p. 6. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ Ríos, Xoán (14 de agosto de 1994). "Polémica". Mundo Deportivo (en castelán). p. 11. Arquivado dende o orixinal o 28 de xaneiro de 2022. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ "«En 1995, la casa por la ventana», anuncia el alcalde". La Voz de Galicia (en castelán) (A Coruña ed.). 14 de agosto de 1994. p. 71.
- ↑ Ríos, Xoán (20 de agosto de 1995). "El Depor ya es de oro". Mundo Deportivo (en castelán). p. 26. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ "Bebeto y Canales, elegidos mejores jugador y portero del torneo". La Voz de Galicia (en castelán). 20 de agosto de 1995. p. 44.
- ↑ "Toshack pide paciencia". Mundo Deportivo (en castelán). 9 de agosto de 1996. p. 18. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ Ríos, Xoán (10 de agosto de 1996). "La Juventus apaliza a un pobre Ajax". Mundo Deportivo (en castelán). p. 21. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ Ríos, Xoán (11 de agosto de 1996). "El Botafogo,campeón tras los penaltis". Mundo Deportivo (en castelán). p. 18. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ 87,0 87,1 "Rivaldo eclipsa el triunfo". Mundo Deportivo (en castelán). 15 de agosto de 1997. p. 15. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ "El mejor del torneo". La Voz de Galicia (en castelán). 15 de agosto de 1997. p. 38.
- ↑ Zárate, Óscar (15 de agosto de 1998). "A ritmo de samba". Mundo Deportivo (en castelán). p. 13. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ Ríos, Xoan (16 de agosto de 1999). "Están imparables". Mundo Deportivo (en castelán). p. 18. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ 91,0 91,1 91,2 Andrade, Alfonso (16 de agosto de 2004). "El Teresa Herrera se queda sin público en sólo cuatro años" (en castelán). Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ Silva, Toni (6 de agosto de 2003). "La torre de plata se inclina". La Voz de Galicia (en castelán). p. 32.
- ↑ "El ocaso de los torneos de verano" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 10 de marzo de 2021. Consultado o 3 de marzo de 2021.
- ↑ "El imparable declive del fútbol de verano". DxT Campeón (en castelán). 8 de agosto de 2024. Consultado o 18 de agosto de 2024.
- ↑ "El Dépor firma el acuerdo pero rompe con el Concello". La Voz de Galicia (en castelán). 4 de agosto de 2000. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "Augusto César Lendoiro y su alegato a favor del Teresa Herrera" (en castelán). 10 de novembro de 2020. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ Gómez, Pablo (20 de agosto de 2008). "La final de consolación establece el récord negativo de asistencia al torneo con 500 espectadores". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "Suerte de campeón". Mundo Deportivo (en castelán). 13 de agosto de 2000. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "La novena". Mundo Deportivo (en castelán). 12 de agosto de 2001. pp. 16–17. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ Balado, Lois (9 de agosto de 2019). "El Teresa Herrera del 2001, antesala del Centenariazo y primer disgusto de Zidane en España". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "El Deportivo se lleva el Teresa Herrera y evidencia las carencias del Madrid". Marca (en castelán). 9 de agosto de 2007. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ Andrade, Alfonso (14 de agosto de 2005). "Repaso de Nacional a Peñarol en su primer duelo en Europa". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 25 de febreiro de 2021.
- ↑ ""Roberto le da el Teresa Herrera al Atlético en los penaltis"". Arquivado dende o orixinal o 04 de xuño de 2010. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "El Depor retiene su trofeo en los penaltis". Marca (en castelán). 11 de agosto de 2012. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "Un entrenamiento y Casillas de portero". Marca (en castelán). 29 de agosto de 2013. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "El Dépor y Fariña prometen". Marca (en castelán). 9 de agosto de 2014. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "El Deportivo deja en casa el Teresa Herrera". Marca (en castelán). 10 de agosto de 2014. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "O West Bromwich Albion aterrou na Coruña con 21 futbolistas para disputar esta noite o Teresa Herrera". 5 de agosto de 2017. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "Bruno Gama deja el LXXII Teresa Herrera en A Coruña" (en castelán). 5 de agosto de 2017. Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "O Athletic gaña o Teresa Herrera e o Deportivo ofrece unha boa imaxe". CRTVG. 16 de novembro de 2018. Consultado o 2 de marzo de 2021.
- ↑ "1-0. O Deportivo gaña confianza a costa do Betis". 10 de agosto de 2019. Consultado o 2 de marzo de 2021.
- ↑ Fernández, Xurxo; Centeno, Alexandre (8 de decembro de 2020). "Concello y Deportivo salvan la 75 edición del Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 4 de marzo de 2021.
- ↑ "O Teresa Herrera regresa ás súas orixes no seu 75 aniversario". Deportivo da Coruña. 14 de decembro de 2020. Consultado o 29 de decembro de 2020.
- ↑ Castiñeira, Martín (19 de decembro de 2020). "Así es el Combinado de Fútbol Aficionado Coruñés que se enfrentará al Dépor en el Teresa Herrera". Riazor.og (en castelán). Consultado o 30 de decembro de 2020.
- ↑ "O fútbol coruñés conserva o torneo máis antigo do mundo". 20 de decembro de 2020. Consultado o 30 de decembro de 2020.
- ↑ "La Ponfe conquista el Teresa Herrera ante un valiente Dépor". 8/8/2021. Consultado o 07/04/2023.
- ↑ "Os Riazor Blues non asistirán ao Teresa Herrera polo convite ao Metalist de Kharkiv". Nós Diario. Consultado o 29/06/2023.
- ↑ "O Teresa Herrera queda na Coruña por 25ª vez (4-0)". 5 de agosto de 2023. Consultado o 6 de agosto de 2023.
- ↑ "Así fue el minuto a minuto del Teresa Herrera: RC Deportivo-Bragantino". DxT Campeón (en castelán). 5 de agosto de 2023. Consultado o 6 de agosto de 2023.
- ↑ "El Depor honra a Bebeto y Mauro con su 25º Teresa Herrera". As (en castelán). 6 de agosto de 2023. Consultado o 6 de agosto de 2023.
- ↑ "La despedida de Álex Bergantiños del Deportivo en Riazor: entre lágrimas y con beso final al césped" (en castelán). 5 de agosto de 2023. Consultado o 6 de agosto de 2023.
- ↑ "Nace el Trofeo Teresa Herrera femenino" (en castelán). 4 de outubro de 2013. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ "Un trofeo en el aire". La Voz de Galicia (en castelán). 19 de febreiro de 2011. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ "10.000 duros importará la Copa Teresa Herrera". La Noche (en castelán). 3 de maio de 1950. p. 2. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ "A familia de Eladio Muíños cede ao Deportivo o seu arquivo gráfico, que poderá consultarse en ReCorDos". 27 de setembro de 2018. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ "El V Trofeo Teresa Herrera". La Noche (en castelán). 3 de xuño de 1950. p. 4. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ 127,0 127,1 "25.000 duros, importe del Trofeo Teresa Herrera". La Noche (en castelán). 28 de agosto de 1962. p. 4. Consultado o 5 de marzo de 2021.
- ↑ "El trofeo Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán). 24 de maio de 1950. p. 1.
- ↑ "Triunfal recibimiento al Fluminense". La Voz de Galicia (en castelán). 11 de agosto de 1977. p. 32.
- ↑ "Cita con el mejor fútbol de Europa". La Voz de Galicia (en castelán). 5 de agosto de 1996. p. 36.
- ↑ "Recepción en el Ayuntamiento". La Voz de Galicia (en castelán). 26 de agosto de 1970. p. 16.
- ↑ "Medio siglo de Teresa Herrera". La Voz de Galicia (en castelán). 15 de xullo de 1995. p. 45.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]A Galipedia ten un portal sobre: A Coruña |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]- Trofeo Teresa Herrera Feminino
- Trofeo Juan Acuña
- Bandeira Teresa Herrera de remo
- Trofeo Teresa Herrera de hóckey a patíns
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- "El Teresa Herrera" [O Teresa Herrera]. canaldeportivo.com (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 30 de xuño de 2012. Consultado o 10 de agosto de 2007.
- Datos no arquivo da RSSSF