Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
aydın cengizvisibility
…
description
23 pages
link
1 file
Knowledge has been increasingly seen as a critical institutional source which provides superiority in rivalry. Moreover, the management of knowledge and knowledge sources as a strategic source is the most important factor that increases institutional success. In this framework, it is necessary to determine, arrange and most importantly manage these sources due to a systematic approach. This study focuses on the determination and management of knowledge sources which is the *
Related papers
Kurumsal Bilgi Kaynakları ve Bilgi Yönetimi
Türk Kütüphaneciliği, 2007
Bilgi artan bir bicimde rekabette ustunluk saglayan kritik oneme sahip kurumsal kaynak olarak gorulmektedir. Bununla birlikte stratejik bir kaynak olarak bilginin, bilgi kaynaklarinin bilincli bir sekilde yonetilmesi kurumsal basariyi artiran en onemli faktordur. Bu cercevede kurumsal bilgi kaynaklarinin ne oldugunun tespit edilmesi, duzenlenmesi ve en onemlisi bir sistem dâhilinde yonetilmesi gerekmektedir. Bu calisma bilgi yonetiminin basariya ulasmasi icin en onemli unsur olan kurumsal bilgi kaynaklarinin ortaya konulmasi ve yonetilmesi uzerinde durmaktadir.
Enformasyon ve Bilgi Kavramları Bağlamında Enformasyon Yönetimi ve Bilgi Yönetimi (Knowledge Management and Information Management in The Context of Knowledge and Information Concepts)
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 2009
Özet: Enformasyon ve bilgi kavramları, bilgi toplumu olgusu ile birlikte öne çıkmış en önemli kavramlar olarak göze çarpmaktadır. Yerli ve yabancı literatüre bakıldığında bu kavramlar üzerine birçok yazının yazıldığı, içeriklerinin tartışıldığı ve farklı değerlendirmelerin yapıldığı görülür. Bu kavramlarla neyin ifade edildiği yabancı literatürde olduğu gibi Türkçe literatürde de tam anlamıyla açıklığa kavuşturulmamış, çoğu zaman bu iki kavram birbirinin yerine kullanılmıştır. Temel olarak örgütlerdeki enformasyon kaynaklarının yönetimini içeren Enformasyon Yönetimi (EY) ile bilginin yönetimi uygulamalarını içeren Bilgi Yönetimi (BY) kavramlarında da benzer bir belirsizlik ve karışıklık görülmektedir. Bu çalışmada, enformasyon ve bilgi kavramları ile EY ve BY alanlarının, içerik ve uygulama bağlamında farklı iki yaklaşım ve etkinlik oldukları üzerinde durulmaktadır. Abstract: Information Management and Knowledge Management within the Frame of the Concepts of Information and Knowledge Information and knowledge concepts together with knowledge society phenomena are considered to be the most important concepts. When we examine the Turkish and foreign literature we can observe that many articles on these concepts have been produced, their contents have been discussed and different evaluations have been made. However, both in Turkish and foreign literature, a clear distinction have not been made between these concepts and most of the time these two concepts have been used alternately to express the same meaning. Another uncertainty and confusion became obvious when these two concepts applied to Information Management (IM) which includes management of information sources in the organizations and Knowledge Management (KM) which deals with management of knowledge applications. In this study, we tried to clarify the difference between information and knowledge concepts as well as IM and KM areas with respect to their context, applications and activities.
School Managers Approaches To Knowledge Management
Istanbul University - DergiPark, 2017
Bu araştırmanın amacı, okullarda bilgi yönetimine ilişkin okul yöneticilerinin yaklaşımlarını saptamaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 2016-2017 öğretim yılında Eskişehir ili Odunpazarı ilçesinde bulunan ilköğretim okullarında görev yapan onbeş okul yöneticisinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak geliştirilen görüşme formuna uzman görüşü doğrultusunda son hali verilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmış ve elde edilen verilerin analizi sürecinde öncelikle, görüşme kayıtları deşifre edilip çözümlemeler yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, okul yöneticilerinin görevleriyle ilgili yeni bilgiler elde etmek için birden fazla kaynaktan yararlandıkları, bunu sağlarken de en fazla internetten yararlanma ve meslektaşlarla bilgi paylaşımı yöntemlerini kullandıkları, okul yöneticilerinin sahip oldukları bilgilere yeni fikirler kattıkları ve bunu da en fazla deneyimli kişilerle görüşerek gerçekleştirdikleri, okul yöneticilerinin okullarında bilgiyi saklamak için en fazla arşiv sistemini daha sonra da bilgiyi yazılı ve görsel olarak kayıt altına aldıkları, okul yöneticilerinin sahip oldukları bilgileri çalışanlarıyla paylaştıkları, bu paylaşımı da en çok sohbet ortamlarında konuşarak gerçekleştirdikleri, okul yöneticilerinin bilgiyi daha etkin kullanmak için bilgi takımları, bilgi çalışanları ve bilgi yöneticileri oluşturmayı düşündükleri ancak okulların çoğunda böyle bir uygulamanın olmadığı görülmüştür. Bu durum, okul yöneticilerinin bilgiyi elde etme, kullanma ve paylaşma boyutlarında yeterli olduğunu ancak bilgiyi daha etkin kullanmak için bilgi takımları, bilgi çalışanları ve bilgi yöneticileri oluşturma konusunda yeterli olmadıklarını göstermektedir. Bilginin daha etkin kullanılması için okul yöneticilerine okullarda bilgi takımları, bilgi çalışanları ve bilgi yöneticileri oluşturma konusunda gerekli eğitimin ve desteğin verilmesi gerekmektedir.
The Effects of Institutional Environment on Reproduction of Management Knowledge in Turkey: Example of Consultancies
The main purpose of study is to explain effects of intstitutional environment on adopting management knowledge, generally exported from western countries to transition economies, to new contexts. To this end, management consulting companies are examined from three main cities (Istanbul, Ankara and Bursa) and relations between services offered by management consulting companies and characteristic of institutional environment are analyzed. Findings show that there is no dominant isomorphism type on products of consulting companies in Istanbul while coercive isomorphism is too dominant in Ankara and Bursa.
The Effects of Organizational Climate on Knowledge Management Process
Turkish Studies-Educational Sciences, 2020
In recent years, knowledge management process has gained great importance in business and management literature. Decision-making, communication, learning, sharing, management and innovation processes work more effectively in organizations that use knowledge management processes actively. Customer relations, service quality and employee satisfaction are at a higher level. In this context, the aim of this study is to examine the effect of organizational climate on knowledge management process. Relational survey model was used in the study. The sample group of the study consists of 218 teachers working in public schools in Küçükçekmece district of İstanbul. In the research, "personal information form", "organizational climate scale" and "knowledge management scale" were used as data collection tools. Descriptive statistics, factor analysis, regression analysis, T-test and ANOVA test were used for data analysis. As a result of the analyzes, it has been found that organizational climate affects the information management process. Teachers' perceptions of the information management process differ according to age, working year and position variables. The perceptions of teachers regarding the level of realization of the information management process are higher between the ages of 40-49 than those of other teachers. The perceptions of teachers, whose working year is between 16-20 years, regarding the level of realization of the information management process are higher than those of other teachers. It has been found that school principals have higher perceptions about the level of realization of the information management process than the deputy principals and teachers. It was found that teachers' perceptions about the information management process did not differ according to whether they received training on information management and gender. Research findings are discussed, suggestions are made for the education sector and researchers. Structured Abstract: Nowadays, in a competitive and dynamic business environment, information has become one of the most important assets (Fong et al., 2009: 1348). The core competence and high performance of organizations is built on knowledge and intellectual capital. The sustainability of the competitive advantage is made possible by the production, sharing and use of important information for the organization (Tabrizi et al., 2010: 722). The purpose of knowledge management is to increase the competitiveness of the organization through the employees in the organization, to provide flexibility and innovation (Zhao, 2010: 169). Decision making, communication, learning, sharing, management and innovation processes work more effectively in organizations where information management is effective. Customer relations, service quality and job satisfaction of employees are higher (Anand and Singh, 2011: 936). * Makale verileri 2018 yılında toplanılmıştır.
On the Source of Knowledge Bilginin Kaynağı Üzerine
Epistemology, a branch of philosophy that questions the nature, sources and limits of knowledge, has been a ground for controversy between rationalism and empiricism. One of the questions in epistemology is related to how one obtains knowledge. Some argue that intuition as a human ability can be an answer to the question about the source of knowledge. On the other hand, there are philosophers who emphasize the role of sense experience in acquiring knowledge. The main aim of the present study is to explore the source of knowledge in terms of the rationalists who focus on the human mind and empiricists who point sense data instead. The study will discuss how rationalist like Descartes, Spinoza and Leibniz and empiricists like Locke and Hume approach the sources of knowledge. Özet Bilginin doğası, kaynakları ve sınırlılıkları üzerine felsefenin bir çalışma alanı olan epistemoloji, rasyonalizm ve empirizm arasında tartışmalara sahne olmuştur. Epistemolojinin sorguladığı konulardan birisi bilgiye hangi kaynaktan ulaştığımızdır. Bilginin kaynağı sorununa çözüm önerileri arasında insanın yetilerinden olan sezgiyi da öne çıkaranlar olduğu gibi insanın duyu yetisine vurgu yapanlar da vardır. Bu çalışmanın amacı, bilginin kaynağı problemine hem akıl yetisini vurgulayarak açıklama getiren rasyonalistler hem de duyu yetilerini işaret ederek betimlemeye çalışan empiristler çerçevesinde yaklaşmaktır. Bu bağlamda, ilk olarak bilginin kaynağı, Descartes, Spinoza ve Leibniz gibi rasyonalistlerin bakış açılarından incelenecektir. Sonrasında, bu defa aynı problem, Locke ve Hume gibi empiristlerin görüşleri ile ele alınacaktır.
Knowledge Organization and the 2015 UDC Seminar: An Editorial
Knowledge Organization, 2016
Bu çalışmanın amacı; 8 haftalık intensiv interval antrenman metodunun genç milli karateci ve güreşçilerde aerobik, anaerobik güç ve kuvvete etkisinin araştırılmasıdır. Bu araştırmanın evrenini İzmir ilinde yaşayan genç erkek milli sporculuk düzeyinde karate (15 E) ve güreş (15 E) branşıyla uğraşan 30 denek oluşturmuştur. Denekler araştırmaya gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada kullanılan materyaller ve testler 8 haftalık antrenman öncesi ve sonrası olmak üzere 2 kez uygulanmıştır. İstatistiksel analizde Elde edilen veriler için, SPSS 21,0 programıyla kullanıldı. Bu program yardımıyla, iki grup arasındaki farklılıkları belirlemek için a=0,05 anlamlılık düzeyinde t-testi uygulandı. Sonuçların anlamlılık derecesi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Deneklerin boy, kilo, kalp atım sayısı, dikey sıçrama, bacak kuvveti, pençe kuvveti (sağsol), durarak uzun atlama, 20 m sürat ve mekik koşusu ölçümleri alınmıştır. Karateciler ve güreşçiler için yapılan bu testlerin sonuncunda, kilo, kalp atım sayısı, dikey sıçrama, bacak kuvveti, sağ pençe kuvveti, sol pençe kuvveti, durarak uzun atlama, 20m. Koşu ve mekik koşularında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır(p>0,05).
BİLGİ KURUMLARINDA KURUMSAL İTİBAR: İSLÂM ARAŞTIRMALARI MERKEZİ (İSAM) KÜTÜPHANESİ ÖRNEĞİ [CORPORATE REPUTATION MANAGEMENT IN INFORMATION INSTITUTIONS: THE CASE OF ISLAMIC RESEARCH CENTER LIBRARY (ISAM)]
Özet Bilgi kurumlarının başarılarının ardında; araştırmacı beklentilerinin dikkate alındığı kaliteli, düşük maliyetli ve esnek iş anlayışından oluşan hizmet çıktılarını hedef kitlelerine doğru yöntemlerle sunmaları yatmaktadır. Bu eylemler başarılı olduğu ölçüde, bilgi kurumlarının sosyal (dış) paydaşlar, yani araştırmacı gözündeki itibarı da olumlu olmaktadır. Sosyal paydaşların ilgili kurumla rasyonel ve duygusal bağ kurmalarını sağlayan ve ilgili kuruma yönelik itibar algısını ortaya koyan bu durum, günümüzde kurumsal itibar olarak kavramlaştırılmaktadır. Bilgi kurumları arasında yer alan İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) Kütüphanesi de, -sosyal paydaşların rasyonel ve duygusal bağ kurdukları bir kurum olarak- araştırmacılarına yönelik bilgi hizmeti sunmakta ve onların kuruma dönük saygınlığını kazanmaya çalışmaktadır. Bu çalışmada; İSAM Kütüphanesi’nin sosyal paydaşlar nezdinde oluşturdukları kurumsal itibarın araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, İstanbul’da (Türkiye) bulunan önemli araştırma merkezlerinden biri olan İSAM Kütüphanesi araştırmacılarından oluşan geniş kitle üzerinde “kurumsal itibar” konusunu içeren bir anket çalışması uygulanmıştır. İSAM Kütüphanesinde uygulanan anket çalışmasının evreni bu kurumun araştırmacı kitlesi, yani lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile amatör araştırmacılar ve uzman akademik çevre olarak belirlenmiştir. In today’s severely competitive environment, the success of information centers depends on their high-quality, cost-effective, and flexible services that are offered to their researchers. To the extent these services are successful, it will have positive effects on the corporate reputation of information centers in the eyes of the researchers, namely social (external) stakeholders. While interest in the concept of corporate reputation has gained momentum in the last few years, a precise and commonly agreed upon definition is still lacking. As a theory based conceptualization, corporate reputation is the widely shared beliefs of stakeholders that the corporations will behave in the best of their interests and will keep perspectives of stakeholders in the center of decision making process. The purpose of this paper is to explore the level of corporate reputation for the researchers, through case analysis on Islamic Research Center (ISAM) Library, one of the most important information institutions in Istanbul, Turkey. A structured survey was developed and performed. The target population in this study were the researchers (bachelor's, master's and doctoral students and amateur researchers and academic experts) using research center services in ISAM library.
Moderating Role of Organizational Culture on the Relationship between Authentic Leadership and Knowledge Management
Moderating Role of Organizational Culture on the Relationship between Authentic Leadership and Knowledge Management, 2018
The aim of this study is to investigate whether organizational culture plays a moderating role in the relationship between authentic leadership and knowledge management. The sample of the study consists of the faculty members working at Nevşehir Hacı Bektaş Veli University. A questionnaire was applied to 103 faculty members working in 8 academic units and analyzed. Hierarchical regression analyzes were performed to measure frequency analysis, confirmatory factor analysis, reliability analysis, correlation analysis and moderating effect. According to the findings, there is a positive and significant relationship between authentic leadership and knowledge management. On the other hand, it has been found that the supportive organization culture has no moderating effect on the relationship between knowledge management and authentic leadership. In addition to these results, some limitations in terms of theory and practice and suggestions for future research are presented. Keywords: Knowledge management, supportive organizational culture, leadership, authentic leadership, organization culture
Türk Kütüphaneciliği 22,
1 (2 0 0 8 ), 5 9 -8 1
Kurumsal Bilgi Kaynakları ve Bilgi Yönetimi
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
Fahrettin Özdemirci*1ve Cengiz Aydın**2**
Öz
Bilgi artan bir biçimde rekabette üstünlük sağlayan kritik öneme sahip kurumsal
kaynak olarak görülmektedir. Bununla birlikte stratejik bir kaynak olarak bilginin,
bilgi kaynaklarının bilinçli bir şekilde yönetilmesi kurumsal başarıyı artıran
en önemli faktördür. Bu çerçevede kurumsal bilgi kaynaklarının ne olduğunun
tespit edilmesi, düzenlenmesi ve en önemlisi bir sistem dâhilinde yönetilmesi
gerekmektedir. Bu çalışma bilgi yönetiminin başarıya ulaşması için en önemli
unsur olan kurumsal bilgi kaynaklarının ortaya konulması ve yönetilmesi üzerinde
durmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Bilgi yönetimi, Kurumsal bilgi kaynakları
Abstract
Knowledge has been increasingly seen as a critical institutional source which
provides superiority in rivalry. Moreover, the management of knowledge and
knowledge sources as a strategic source is the most importantfactor that increases
institutional success. In this framework, it is necessary to determine, arrange and
most importantly manage these sources due to a systematic approach. This study
focuses on the determination and management ofknowledge sources which is the
*
Y rd .D o ç .D r., A n k a ra Ü n iv e rs ite si D il v e T a rih -C o ğ ra fy a F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü
**
D o k to ra Ö ğ re n c isi., A n k a ra Ü n iv e rs ite si S B E B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i A n a b ilim D a lı.
e -p o s ta : o d e m irc i@ h u m a n ity .a n k a ra .e d u .tr
e -p o s ta : c e n g iz a y d in @ m k u tu p .g o v .tr
6 0 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
most importantfactor to achieve successful knowledge management.
Keywords: Knowledge management, Institutional knowledge sources
Giriş
2 1 .y ü z y ılın e n ö n e m li ik i k a v ra m ı; b ilg i 1 v e te k n o lo jid ir. B ilg i, k u ru lu ş v e
iş le tm e le rin e n a z s e rm a y e k a d a r ö n e m li y e n i ü re tim fa k tö rü ; te k n o lo ji is e o n u n
v a z g e ç ilm e z ta m a m la y ıc ı p a rç a s ıd ır. B u n e d e n le ç a ğ ım ız b ilg i ç a ğ ı, to p lu m u m u z
b ilg i to p lu m u , in s a n la rım ız is e b ilg i ç a lış a n la rı o la ra k a d la n d ırılm a k ta d ır. B u
ç e rç e v e d e , b ilg i y ö n e tim in i k u ru m sa l y ö n e tim a n la y ış ın ın e n ö n e m li u n s u ru
o la ra k g ö rm e k v e z ih in s e l s e rm a y e y i k o n tro l e d e n b ir s ü re ç o la ra k e le a lm a k
k u ru m sa l b a ş a rıy a u la ş m a d a ö n e m li b ir a d ım d ır. A y rıc a k u ru lu ş v e iş le tm e n in v e ri
v e b ilg i ü re tm e s in i, e ld e e tm e s in i, ü re tile n v e e ld e e d ile n b ilg ile rin k u lla n ılm a s ın ı,
g e liş tirilm e s in i, b u n la rın b e lirli g ö re v le ri y ü rü te n b ire y le re v e d o la y ıs ıy la iş
s ü re ç le rin e a k ta rılm a s ın ı v e k a tm a d e ğ e r y a ra tılm a s ın ı s a ğ la m a k b ilg i y ö n e tim in in
v a rlık n e d e n id ir.
B ilg i te k n o lo jile rin d e k i h ız lı ile rle m e b ilg in in ü re tim in i v e k u lla n ım ın ı
ö n e m li ö lç ü d e a rtırm ış tır. K u ru lu ş la rd a a rta n b ilg i ü re tim i v e k u lla n ım ı, b ilg in in
d a h a d o ğ ru s u b ilg i s ü re ç le rin in y ö n e tilm e s i g e re k liliğ in i k a ç ın ılm a z k ılm ış tır.
K u ru lu ş la r, e tk in lik le rin i a rtırm a k v e b a ş a rılı b ir y ö n e tim o rta y a k o y a b ilm e k iç in
b ilg i s ü re ç le rin i e n e tk in ş e k ild e y ö n e tm e k d u ru m u n d a d ır. B u n u n iç in , k u ru m s a l
b ilg i k a y n a k la rın ın n e le r o ld u ğ u n u n fa rk ın d a o lm a k v e b u n la rı ta n ım la m a k ,
u y g u n te k n o lo jik a lt y a p ıy ı b e lirle m e k v e b ilg i te k n o lo jile ri n o k ta sın d a e k s ik le rin i
g id e rm e k k u ru lu ş la rd a ö n c e lik li k o n u la r a ra sın d a y e r a lm a lıd ır.
K u ru m s a l
b ilg i
k a y n a k la rın ı
ta n ım la m a k ,
k u ru lu ş la rd a
b ilg i
y ö n e tim i
u y g u la m a la rın ı ş e k ille n d irm e k iç in g e re k lid ir. Ç ü n k ü k u ru lu şu n b ilg i b irik im in i,
b ilg i
k a y n a k la rın ı,
b ilg i
g e re k s in im le rin i
ta n ım la m a k
ve
kendi
b ilg is in in
fa rk ın d a o la ra k b u iş e k a lk ışm a k k u ru lu ş u b u y o ld a b a ş a rıy a g ö tü rm e k iç in te m e l
u n s u rd u r.
K u ru lu ş la r, b ilg i y ö n e tim u y g u la m a la rın ın h a re k e t n o k ta s ın ı o lu ş tu ra c a k o la n
b ilg iy i ç o ğ u n lu k la b ü n y e le rin d e b a rın d ırm a k ta d ırla r. A n c a k k u ra m la rın , k u ru m s a l
b ilg iy i ta n ım la m a , o rta y a ç ık a rm a v e k a tm a d e ğ e r y a ra tm a k iç in b u b ilg iy i
k u lla n m a k o n u s u n d a k i y e te rsiz lik le ri b ilg i y ö n e tim in in ö n ü n d e k i e n ö n e m li e n g e l
o la ra k d u rm a k ta d ır.
x Not: Ç a lışm a d a : bilgi= knowledge; bilgi yönetimi= knowledge management; enformasyon yönetimi= infor
mation management; belge yönetimi= records management; k a rş ılığ ı o la ra k k u lla n ılm ış tır.
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
61
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
B u ç a lış m a n ın a m a c ı, b ilg i te rim in in n e o ld u ğ u n u y a d a n e y i k a p sa d ığ ın ı g e ç m iş te n
g ü n ü m ü z e ta rtış m a k d e ğ ild ir. B u n u n y e rin e k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim s ü re ç le rin in
a ltın d a y a ta n b ilg iy e iliş k in k o n u la rın ta rtış ılm a s ıd ır. B u n e d e n le ç a lış m a d a d a h a
ç o k b ilg i y ö n e tim in d e k u ru m sa l b ilg i k a y n a k la rın ın n e le r o ld u ğ u n u n a n la ş ılm a sı
ü z e rin d e d u ru lm u ş tu r.
Bilgi Yönetimi
Bilgi Kavramı
G e ç m iş te n g ü n ü m ü z e tü m d in le rin , fe lse fe n in v e p o z itif b ilim le rin y a k ın d a n
ilg ile n d iğ i
b ir
k a v ra m
o la n
b ilg in in
ta n ım ın a
y ö n e lik
fa rk lı
y a k la ş ım la r
b u lu n m a k ta d ır. G ü n lü k h a y a tta s ık ç a k u lla n ılm a s ın a ra ğ m e n b ilg iy i ta n ım la m a k
o ld u k ç a z o rd u r. G ü n lü k k u lla n ım d a ç o ğ u z a m a n b ilg i in a n ç , d e ğ e r y a rg ısı, h is ,
ö n s e z i g ib i k e n d isin e b e n z e y e n k a v ra m la rla iç iç e g e ç m iştir (S p a rro w , 1 9 9 8 , ss.
2 4 -2 5 ). B ilg i te rim in in n e o ld u ğ u n u y a d a n e y i k a p s a d ığ ın ı g e ç m iş te n g ü n ü m ü z e
ta rtış m a k k u ru lu ş la rd a b ilg i y ö n e tim i ile ilg ile n e n le r iç in te tik le y ic i b ir fa k tö r
d e ğ ild ir (A la v i v e L e id n e r, 2 0 0 1 , s. 1 0 9 ). B u n u n y e rin e b ilg i k a y n a k la rı, b ilg i
te k n o lo jile ri, s tra te jik y ö n e tim v e k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim i g ib i u n s u rla r a ç ısın d a n
d e ğ e rle n d irilm e s i d a h a y a ra rlı o la c a k tır.
B ilg i te k n o lo jile rin d e k i h ız lı ile rle m e b ilg i k a v ra m ın ı ö n p la n a ç ık a rm ış tır.
B ilg in in p o litik a d a , s a n a tta , iş v e in s a n iliş k ile rin d e k ıs a c a y a ş a m ın h e r a la n ın d a
ö n e m i b ilin m e k te d ir. B ilg i, b ü y ü k ö lç ü d e b ilm e y e , k a v ra m a y a iliş k in ile ri d ü z e y d e
k iş is e l b ir e tk in lik tir. B ilg i k a v ra m ın ı iy i a n la y a b ilm e k iç in ç o ğ u z a m a n k a rıştırıla n
v e ri, e n fo rm a s y o n v e b ilg i k a v ra m la rın ı iy i a n a liz e tm e k g e re k ir. V e ri o la y la r
h a k k ın d a b irb irin d e n a y rı n e s n e l g e rç e k le ri ifa d e e d e r v e iş le n m e m iş tir. A m a c ı;
a lıc ın ın , b ir k o n u d a k i d ü ş ü n c e le rin i d e ğ iştirm e k , d e ğ e rle n d irm e k y a d a d a v ra n ış ı
ü z e rin d e b ir e tk i y a ra tm a k o la n e n fo rm a s y o n fa rk y a ra ta n v e rid ir. B ilg i ise ,
b ile n le rin b e y in le rin d e o rta y a ç ık a r v e o ra d a u y g u la m a y a g e ç irilir. K u ru lu ş la rd a
b ilg i is e , g e n e llik le y a ln ız c a b e lg e le rd e y a d a d e p o la rd a d e ğ il ru tin ç a lış m a la rd a ,
s ü re ç le rd e , u y g u la m a la rd a v e n o rm la rd a k e n d in i g ö s te rir. B ilg i, k u ru m la rd a e n
a z s e rm a y e k a d a r ö n e m li y e n i ü re tim fa k tö rü ; te k n o lo ji is e , o n u n v a z g e ç ilm e z
p a rç a s ıd ır (D a v e n p o rt v e P ru s a k , 2 0 0 0 , s s . 2 2 -2 6 ).
E n fo rm a s y o n v e rid e n d o ğ u y o rs a , b ilg i d e e n fo rm a s y o n d a n d o ğ m a k ta d ır.
O h a ld e v e ri-e n fo rm a sy o n -b ilg i d ö n g ü s ü v e d ö n ü ş ü m ü b ilg i y ö n e tim s ü re c in in
te m e lin i o lu ş tu rm a k ta d ır.
V e ri k a y ıtla rd a v e iş le m le rd e , e n fo rm a s y o n m e s a jla rd a b u lu n d u ğ u h a ld e b ilg i
6 2 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
b ire y le rd e n y a d a b ile n le r g u ru b u n d a n v e y a b a z e n k u ru lu ş u n ru tin ç a lış m a la rın d a n
d a e ld e e d ilir (D a v e n p o rt v e P ru s a k , 2 0 0 0 , s. 2 8 ). B ilg in in d e ğ e rli o lm a s ın ın
ö n e m li s e b e p le rin d e n b iris i o n u n h a re k e tli o lm a s ıd ır. B ilg i d e n e y im le rle g e lişir,
u y g u la m a y a k o n u lu r, g e rç e ğ e d ö n ü ş ü r v e k a rg a ş a y ı o rta d a n k a ld ırır. B ilg i y a ş a y a n
b ir s is te m o la ra k ç e v re s i ile iliş k ile ri s o n u c u n d a b ü y ü r v e d e ğ iş ir (D a v e n p o rt
v e P ru s a k , 2 0 0 0 , s. 2 8 ). K u ru lu ş la rd a ü rü n v e h iz m e te d e ğ e r k a ta n s o y u t fa k tö r
b ilg id ir v e b ilg i k u ru m a s ü rd ü re b ilir b ir a v a n ta j s a ğ la y a n v e k u ru lu ş u y a ş a ta n b ir
d e ğ e r o la ra k k a rş ım ız a ç ık a r.
Bilgi Yönetimi Kavramı
B ilg i te k n o lo jile ri u z m a n la rın d a n g e le c e k b ilim c ile re , y ö n e tic ile rd e n e ğ itim c ile re
fa rk lı d is ip lin le rd e n p e k ç o k u z m a n ın o rta k ilg i a la n ın a g ire n b ilg i y ö n e tim i
k a v ra m ı, s o n y ılla rd a ö z e llik le y ö n e tim a la n ın d a ü z e rin d e e n ç o k k o n u ş u la n v e
ta rtış ıla n k o n u la rın b a ş ın d a g e lm e k te d ir.
B ilg i v e y ö n e tim , ilk b a k ış ta b ir a ra d a o lm a la rı z o r g ö rü n e n ik i k a v ra m d ır.
A n c a k b ilg in in g id e re k d a h a y a y g ın b ir b iç im d e re k a b e tte ü s tü n lü k s a ğ la y a n
k ritik ö n e m e s a h ip k u ru m sa l k a y n a k o la ra k g ö rü lm e s iy le y ö n e tilm e si z o ru n lu lu ğ u
o rta y a ç ık m ış tır. B ilg i y ö n e tim in in iy i a n la ş ıla b ilm e si k o n u y a s is te m a tik y a k la ş ım ı
g e re k tirm e k te d ir.
Bu
b a ğ la m d a b ir k u ru lu ş u n
h a n g i b ilg i
k a y n a k la rın a
s a h ip
o ld u ğ u n u
b e lirle m e k iç in a ra ş tırm a v e s ın ıfla n d ırm a ç a lış m a sı y a p m a k ; b ilg i k a y n a k la rın ın
n e re d e v e n e ş e k ild e b u lu n d u ğ u n u , iç e riğ in in n e o ld u ğ u n u , u la şıla b ilirliğ in i,
y a ra rlılığ ın ı b e lirle m e k v e b ilg i k a y n a k la rın ı k u lla n m a k iç in u y g u n o rta m y a ra tm a k
k a ç ın ılm a z d ır.
B ilg i y ö n e tim s ü re c in in k u ru lu ş a k a tm a d e ğ e r s a ğ la m a s ı; y a p ılm a s ı g e re k e n le ri
b ir p ro g ra m d â h ilin d e y ü rü tm e y i, p la n v e s tra te jile r o lu ş tu rm a y ı, k u ru lu ş la rd a b ilg i
k u lla n ım ın ı v e b ilg i y ö n e tim s ü re ç le rin i s ü re k li g ö z d e n g e ç irm e y i g e re k tirir.
B ilg i y ö n e tim in in a m a c ı; k a ra r v e rm e y i, ü re tim i, k a y n a k a k ta rım ın ı, re k a b e ti,
s ü re k liliğ i, g e liş im i is a b e tle n d irm e k v e h ız la n d ırm a k iç in k u ru m iç in d e k i ö rtü lü
b ilg iy i a ç ığ a ç ık a ra ra k , a ç ık b ilg in in is e d o la ş ım ın ı s a ğ la y a ra k k u ru m u n v e rim in e
k a tk ı y a p a c a k d o ğ ru k iş ile re e n u y g u n b iç im d e u la ş tırm a k tır (Ç a p a r, 2 0 0 3 , s.
4 2 2 ). B ilg i y ö n e tim i e s a s o la ra k , b ilg id e n e n ü s t d ü z e y d e k a tm a d e ğ e r y a ra tm a k
iç in b ilg in in ü re tilm e s i, g e liş tirilm e si, d ü z e n le n m e s i v e s a k la n m a sı, tra n s fe r
e d ilm e s i, p a y la ş ılm a sı, k u lla n ılm a sı v e d e ğ e rle n d irilm e s i g ib i s ü re ç v e te k n ik le ri
iç e rm e k te d ir. B ir b a ş k a ifa d e ile b ilg i y ö n e tim i; b ilg in in ü re tilm e s in i, y a y ım ın ı,
d e rle n m e s in i, d ü z e n le n m e s in i, d e p o la n m a s ın ı, e riş ilm e s in i, y o ru m la n m a s ın ı v e
k u lla n ılm a s ın ı k a p s a r.
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
63
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
B ilg i y ö n e tim i d iğ e r k u ru m sa l fo n k s iy o n la rd a n fa rk lı v e ç o k d a h a fa z la
s o ru m lu lu k g e re k tire n z o r b ir u ğ ra ş tır. B u n u n te m e l n e d e n le ri, b ilg i a ra ştırm a ,
ü re tm e , d e rle m e , iş le m e v e g e liş tirm e ç a lış m a la rın d a ö n e m li ö lç ü d e b e lirsiz liğ in
e g e m e n o lm a s ı v e k u ru m la rd a ç a lış a n la rın fa rk lı n ite lik le re s a h ip o lm a s ıd ır.
K u ru m la rd a h e rk e s b ilg i y ö n e tim in d e a k tif b ir k a tılım c ıd ır. A n c a k b ilg in in s tra te jik
ö n e m i v e re k a b e tç i ü s tü n lü ğ ü s a ğ la m a d a k i ro lü d ik k a te a lın d ığ ın d a k u ru m sa l y a p ı
iç e ris in d e te m e l b ir fo n k s iy o n o la ra k b ir y ö n e tic in in s o ru m lu lu ğ u n d a y ö n e tilm e s i
k a ç ın ılm a z d ır.
Kurumsal Bilgi Kavramı
B ilg i y ö n e tim i k a v ra m ı; b ilg in in re k a b e ti y a ra ta n u n s u r o lm a y a b a ş la m a s ı, b ilg i
ü re tim in in b ire y s e llik te n ç ık a ra k y e n i, y a ra tıc ı v e b u lu ş ç u lu ğ a d a y a lı k u ru m s a l
b ilg i h a lin e g e lm e s i v e b u n u n k u ru lu ş v e iş le tm e le rin h a y a tta k a la b ilm e le rin in e n
ö n e m li k o ş u lu o lm a s ıy la k a b u l g ö rm e y e b a ş la m ış tır.
K u ru m s a l b ilg i; k u ru m u n e tk in liğ i, d e n e tim i, y ö n e tim i, g e liş tirilm e s i v b . ile
ilg ili o la ra k ü re tile n , a lın a n , k u lla n ıla n v e b u n e d e n le ö z e l b ir n ite lik k a z a n a n h e r
tü rlü m a lu m a t, fik ir v e o lg u la rd ır (Ö z d e m irc i, 2 0 0 1 , s. 1 8 0 ).
K u ru m s a l b ilg i, k u ru m sa l e tk in lik le rin v e g e re k s in im le rin b ir s o n u c u o la ra k
s is te m a tik ç a lışm a , a ra ş tırm a v e g e liş tirm e ç a lış m a la rın d a n k a y n a k la n m a k ta d ır.
B ire y s e l b ilg in in k u ru m sa l b ilg iy e , k u ru m sa l b ilg in in b ire y se l b ilg iy e d ö n ü ş ü m ü
b ir d ö n g ü o la ra k v a rlığ ın ı h e r z a m a n k o ru m a k ta d ır. B ire y le rin b ilg i ü re tm e d e k i
h ız v e k a p a s ite le ri k u ru m sa l b ilg i d ü z e y in i b e lirle m e d e te m e l fa k tö rd ü r. B ire y le rin
b ilg i ü re tim in e e tk i e d e n fa k tö r is e , b ilg in in e tk in k u lla n ım ıd ır. K ıs a c a k u ru m s a l
b ilg i k a v ra m ı, p a y la ş ıla n v e k u lla n ıla n b ir d e ğ e ri ifa d e e tm e k te d ir. B u p a y la ş ıla n
d e ğ e r k u ru lu ş la rd a e k o n o m ik , s o s y a l, k ü ltü re l v e ta rih s e l a ç ıd a n b ilg in in ü re tilm e
s ü re c in d e ö n e m li ro l o y n a m a k ta d ır.
K u ra m la rın k e n d ile rin e ö z g ü d e ğ e rle r ta ş ım a la rı n e d e n iy le k u ra m la rın k e n d i
iç in d e b ilg i ü re tm e si v e k u lla n m a s ı k a ç ın ılm a z d ır. B ilg iy i k u ru m d a k a tm a d e ğ e re
ç e v irm e n in b a ş k a y o lu y o k tu r v e b u b a ğ la m d a b ilg i b ir b ü tü n lü k iç in d e d ış a rıd a n
s a ğ la n a m a z . K u ru m s a l b ilg i ü re tim in i h ız la n d ırm a n ın b ir y o lu , iş g ö re n le rin
m e ra k ın ı k a m ç ıla m a k v e o n la rı y e n ilik y a p m a y a te ş v ik e d e c e k b ir k u ru m s a l
a tm o s fe r v e y a d a h a k a p s a m lı b ir ifa d e ile k u ru m sa l k ü ltü r y a ra tm a k tır.
K u ru lu ş la rd a b ilg i,
iş
s ü re ç le riy le , iş le m le rle , k a v ra m la rla ,
y o ru m la rla ,
d ü ş ü n c e le rle , g ö z le m le rle , ö n y a rg ıla rla iliş k ilid ir. K u ru m la rd a b ilg i, k u ru lu ş la rın
ih tiy a ç la rı d o ğ ru ltu su n d a ş e k ille n ir, ü re tilir, d e p o la n ır v e k u lla n ılır. B u n e d e n le
k u ru m sa l b ilg i, k u ru m s a l g e liş m e le r d o ğ ru ltu s u n d a o rta y a ç ık a n , p la n lı, d ü z e n li
v e s ü re k li b ir ç a lış m a y ı g e re k tire n b ir s ü re c in ü rü n ü d ü r.
6 4 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
B u s ü re ç te e n fo rm a s y o n te k n o lo jile rin in k u lla n ılm a sı k a ç ın ılm a z d ır. Ç ü n k ü
te k n o lo jin in
s a ğ la d ığ ı k o la y lık la r, k u ru m la rd a d ü ş ü k m a liy e tle v e h ız lı b ir
b iç im d e b ilg in in d e p o la n m a s ı, p a y la ş ılm a s ı v e ü re tim in d e d e v rim y a ra tm ış tır.
A n c a k te k n o lo ji te k b a ş ın a k u ru lu ş la rd a b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a la rı iç in y e te rli
d e ğ il, b ilg in in e tk in y ö n e tim i iç in b ir g e re k lilik tir. K u ru lu ş la rd a k i b ilg i y ö n e tim
u y g u la m a la rı, e n fo rm a s y o n te k n o lo jile ri ile s ın ırlı k a ld ığ ı s ü re c e b a ş a rıs ız lık la
s o n u ç la n m a y a d e v a m e d e c e k tir.
Bu
b a ğ la m d a
k u ru m sa l
b ilg i
y ö n e tim i
s ü re c in in
g e liş tirilm e s in in
ve
u y g u la n m a sın ın te m e l d in a m ik le rin i k u ru m sa l b ilg i k a y n a k la rı o lu ş tu rm a k ta d ır.
K u ru m ç a lış a n la rın ın o rta k a m a ç la ra e rişe b ilm e le ri iç in k u ru m d a d e ğ iş ik b ilg i
k a y n a k la rın ın v e b ilg i b irik im in in b ir b ü tü n o la ra k e le a lın m a s ı; b e lirli b ilg i
ta b a n la rın ın v e b ilg i k a y n a k la rın ın p a y la şılıy o r o lm a s ı g e re k ir. K u ru lu ş la rd a
b ilg in in
k e n d is in d e n
çok,
iş
s ü re ç le rin e
y a n s ıtılm a s ı,
k u lla n ılm a sı
yani
u y g u la n m a sı ö n e m ta şır. A n c a k b u d u ru m d a b ir k u ru m d a g e rç e k ç i b ir b ilg i y ö n e tim
s ü re c i g e liş tirile b ilir. B u d a k u ru lu ş v e iş le tm e le rin s a h ip o ld u k la rı v e g e re k s in im
d u y d u k la rı b ilg in in y a d a b ilg i k a y n a k la rın ın ta n ım la n m a s ın ı g e re k tirir.
K u ru lu ş la rın iş s ü re ç le rin e , iş le m le rin e , ru tin le rin e v e k u ru m s a l y a p ıs ın a
s in m iş d u ru m d a m e v c u t o la n b ilg i, b ir y e rd e n b a ş k a b ir y e re b ü tü n ç a lışa n la r v e
o n la rın k a b u l e d ilm iş o rta k iş g ö rm e ilk e le ri ç e rç e v e s in d e tra n s fe r e d ile b ilir v e b ir
d e ğ e re d ö n ü ş tü rü le b ilir.
B ilg i y ö n e tim in i s o m u tla ş tırm a k iç in k u ru m u n b ilg i m e rk e z li iş le v le rin i v e
b ilg i k a y n a k la rın ı a n a liz e tm e k , k u ru m la rd a b ilg iy i s ın ıfla n d ırm a k , k u lla n ış lı
b ilg i tü rle rin i ta n ım la m a k g e re k m e k te d ir. K u ru m la rd a b ilg in in s ın ıfla n d ırm a n ın
n e d e n i, b ilg i y ö n e tim in d e k u ra m la rın d e ğ iş ik tü rd e b ilg i d e s te ğ in e v e b ilg i a k ış ın a
g e re k sin im d u y m a sıd ır. B u k u ra m la rın k e n d in e ö z g ü d e ğ e rle r ta şım a s ın d a n , te k
o lm a sın d a n k a y n a k la n m a k ta d ır. Ç ü n k ü k u ru m la r, b ir s o s y a l g ru p y a d a to p lu m d a
b e lli a m a ç la rı g e rç e k le ş tirm e y e y ö n e lik o la ra k te m e l iş le v le ri k a rş ıla y a n , s ü re k lilik
k a z a n m ış , d iğ e r k u ru m sa l y a p ıla rla ilişk ili, a n c a k k e n d i a la n ın d a te k o la n v e
k e n d in e ö z g ü d e ğ e rle r ta ş ıy a n b ir s is te m d ir (Ö z d e m irc i, 1 9 9 9 , s. 3 6 7 ). D o la y ıs ıy la
k u ru lu ş la rd a v e iş le tm e le rd e b ilg i, b u h u s u sla r d ik k a te a lın a ra k ta n ım la n m a lı v e
d ü z e n le n m e lid ir.
Kurumsal Bilgi Yönetimi Yaklaşımı
Ç a ğ ım ız ın e n ö n e m li g ü c ü o la n b ilg in in , k u ru m sa l b a ğ la m d a p ro fe s y o n e l b ir
a n la y ış la y ö n e tile b ilm e s i v e b a ş a rılı o lu n a b ilm e s i iç in b ilg in in iy i o rg a n iz e e d ilm e s i
g e re k m e k te d ir. K u ru m s a l b ilg in in k a y ıtlı h a le g e tirilm e si, k u ru m u n iç in d e g e re k li
y e rle re v e ç a lış a n la ra ile tilm e s i, a y n ı ç a lış m a la rın y in e le n m e s in i ö n le y e c e ğ i g ib i,
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
65
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
a tıla c a k a d ım la rd a h a ta o ra n ın ın a z a lm a s ın ı s a ğ la y a c a k tır. B u ç e rç e v e d e k u ru m s a l
b ilg i y ö n e tim i; k u ru m iç in d e ü re tile n v e o lu ş a n y a d a d ış a rd a n g e le n k a y ıtlı k a y ıts ız
b ü tü n b ilg in in b ir s is te m iç in d e k o n tro l a ltın a a lın m a sı o la ra k ta n ım la n a b ilir.
B u b a ğ la m d a k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in in e s a sla rı:
1 . K u ru m s a l b ilg i k a y n a k la rın ın ö z e llik le ri,
2 . B ilg i y ö n e tim in in k e n d in e ö z g ü s ü re ç le ri,
3 . B ilg i y ö n e tim s ü re c in in h a y a ta g e ç irild iğ i k u ru lu ş v e iş le tm e n in tü rü v e
y a p ıs ı,
4. B u
s ü re c i
iş le tm e k
iç in
g e re k li
o la n
p ro g ra m ın
o lu ş tu ru lm a s ı
ve
s ü rd ü rü lm e s i,
o la ra k ifa d e e d ile b ilir.
B u g ü n , b ilg i y ö n e tim i k o n u s u n u n b u k a d a r g ü n d e m e g e lm iş o lm a s ın ın n e d e n i
k u ru lu ş la rın b ü n y e s in d e k i b ilg in in n e re d e o ld u ğ u h a k k ın d a y e te rli e n fo rm a s y o n a
s a h ip o lm a m a la rı v e b u n e d e n le b ilg iy e u la şm a k ta v e o n d a n y a ra rla n m a k ta g ü ç lü k
ç e k m e le rid ir.
K u ru m la rd a b ilg i y ö n e tim s ü re c in d e ;
1 . K u ru m a m a ç la rın ın b a ş a rılm a s ın d a h a n g i tü r b ilg ile rin e tk is i o lm a k ta d ır,
2 . K u ru m ç a lış a n la rı iç in h a n g i tü r b ilg i ö n e m lid ir,
3 . K u ru m ç a lış a n la rı h a n g i b ilg iy i n e s ık lık la k u lla n m a k ta d ır,
4 . K u ru m d ış ın d a n h a n g i tü r b ilg iy e g e re k sin im d u y u lm a k ta d ır,
5 . K u ru m d ış ın d a n s a ğ la n a n b ilg in in k a p s a m ı n e d ir,
6 . K u ru m d a ü re tile n b ilg in in n e k a d a rı k u ru m iç in d e k u lla n ıla b ilm e k te d ir,
7 . K u ru m d a ü re tile n b ilg in in n e k a d a rı k u ru m d ış ın d a k u lla n ım a
s u n u lm a k ta d ır,
8 . M e v c u t b ilg i s iste m le ri, b ilg i g e re k sin im le rin i h a n g i d ü z e y d e
k a rş ıla y a b ilm e k te d ir,
9 . H a n g i b ilg i h iz m e tle rin in e k s ik liğ i h is se d ilm e k te d ir,
1 0 . K u ru m d a k i b ilg i b o ş lu k la rın ı g id e rm e k iç in n e tü r d ü z e n le m e le re
g e re k sin im v a rd ır,
g ib i k o n u la r a ç ık lığ ıa k a v u ştu ru lm a lıd ır (İn c e , 2 0 0 2 , s .1 5 9 ).
K u ru m s a l
b ilg i
y ö n e tim i;
b ilg in in
s is te m a tik
ve
b ü tü n le ş ik
o la ra k
to p la n m a sın ı, ü re tilm e s in i, g e liş tirilm e s in i, p a y la ş ılm a sın ı, k u lla n ılm a s ın ı v e
iş s ü re ç le rin e a k ta rılm a sın ı s a ğ la y a ra k k u ru lu ş v e iş le tm e n in b a ş a rısın ı a rtırm a
v e e tk in y ö n e tim i g e rç e k le ş tirm e s ü re c i o la ra k ta n ım la n a b ilir. K u ru m s a l b ilg i
y ö n e tim y a k la ş ım ı, k u ru lu ş la rın d e ğ iş e n ç e v re ş a rtla rı ile iç d in a m ik le rin in u y u m
iç e rs in d e y ü rü tü lm e s in i v e b u n la rı s ü rd ü rü le b ilir re k a b e t a v a n ta jın a d ö n ü ş tü re re k
s a h ip o ld u ğ u v iz y o n ile tu ta rlı h a le g e tire b ilm e s in i s a ğ la r. B ilg i y ö n e tim in in
k u ru lu ş la rd a s o n
y ılla rd a ö n e m in in
a rtm a s ın a b a ğ lı
o la ra k , b ilg i y ö n e tim
6 6 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
u y g u la m a la rı, k u ru m la rd a s tra te jik y ö n e tim s ü re c in in ö n e m li v e v a z g e ç ilm e z
b ir p a rç a s ı o la ra k k a rş ım ız a ç ık m a k ta d ır. K u ru m la rd a s tra te jik y ö n e tim in ö n e m li
b ir u n s u ru o la n b ilg i y ö n e tim u y g u la m a la rın ın g e rç e k le ştirilm e s i d e s tra te jik b ir
y a k la şım ı g e re k tirm e k te d ir.
B ilg i y ö n e tim s tra te jile ri g e n e l o la ra k ü ç g ru p ta to p la n m a k ta d ır. B u n la r;
te k n o lo jik a ğ ırlık lı s tra te jile r, b ire y
a ğ ırlık lı s tra te jile r v e
y ö n e lik s tra te jile rd ir (N ic o la s , 2 0 0 4 , s. 2 0 ). B ilg i y ö n e tim
so sy al
s ü re ç le re
u y g u la m a la rın ın
b a ş a rılı b ir b iç im d e u y g u la n a b ilm e s i iç in ö n c e lik le k u ru m u n iş s tra te ji ile b ilg i
y ö n e tim s tra te jis i a ra sın d a v a z g e ç ile m e z b ir b a ğ o lm a s ı g e re k m e k te d ir. Ç o ğ u
b ilg i y ö n e tim i p ro je s in in ö n c e lik li o la ra k o d a k la n d ığ ı n o k ta , y e n i e n fo rm a sy o n
te k n o lo jis i a ra ç la rın ın g e liş tirilm e s id ir. E tk in b ir b ilg i y ö n e tim s tra te jis i, a s lın d a
s a d e c e b ir te k n o lo ji s tra te jis in d e n ib a re t d e ğ ild ir. B u s tra te ji; te k n o lo jin in , k ü ltü re l
d e ğ iş im in , y e n i b ir ö d ü lle n d irm e s is te m in in v e ş irk e tin iş s tra te jis in e m ü k e m m e l
b iç im d e u y u m s a ğ la m a s ın a y ö n e lik b ir o d a k la n m a n ın d e n g e li b ile ş im id ir. İy i
u y a rla n d ık la rı v e b ü tü n le ş tirild ik le ri ta k d ird e , te k n ik v e k u ru m s a l g iriş im le r, b ilg i
y ö n e tim i s ü re c in i d e s te k le y e c e k s a ğ la m a d ım la r o lu rla r (T iw a n a , 2 0 0 3 , s. 1 7 4 ).
K u ru m iç i a ğ la r
(intranet),
k u ru lu ş v e iş le tm e iç in d e k i b irim le r v e k iş ile r
a ra sın d a k i b ilg i p a y la ş ım ın d a o la s ı d u v a rla rın y ık ılm a sın d a s o n d e re c e e tk ilid ir.
D o ğ ru y ö n le n d irild iğ in d e , k u ru m iç i a ğ la r k u ru lu ş v e iş le tm e le rin b ilg i ü re tim i
v e p a y la ş ım ın ın e n ü s t s e v iy e y e ç ık a rılm a s ın a y a rd ım c ı o lu rla r. A n c a k k u ru m iç i
a ğ ın e tk in o la b ilm e s i k u ru lu ş v e iş le tm e n in iç e rik y a ra ta b ilm e y e te n e ğ in e b a ğ lıd ır.
Ç ü n k ü iç e rik o lu ş tu rm a b ir te k n o lo ji d e ğ il, b ir k ü ltü r s o ru n u d u r. K u ru m s a l k ü ltü r
y a ra tılırs a k u ru m iç i a ğ la r k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e ç a lış a n k iş ile rin y a ra tıc ılık la rın ın
b u lu ş tu ğ u b ir o rta m o la b ilir. B u s a y e d e in s a n la r b irb irle riy le e tk ile ş irle r, k o n u ş u rla r,
y a ra tıc ı o lu rla r v e b ilg ile rin i p a y la ş ırla r. B ir b a ş k a ifa d e ile k u ru m iç i a ğ la r k u ru lu ş
v e iş le tm e n in g ö rü n e n y ü z ü d e ğ il b ilg i ü re tim v e d o la şım s iste m in in k a lb id ir v e
e n te le k tü e l fo n k siy o n la rın g e liş im i iç in g e re k lid ir.
T e k n ik a ş a m a la r, v e rim li b ir b ilg i y ö n e tim i s iste m i k u ru lm a sı a ç ısın d a n
ç ö z ü m ü k o la y o la n k ıs ım d ır. T e k n ik o la ra k d ü n y a n ın e n k u s u rsu z b ilg i y ö n e tim
s is te m in i d a h i k u rs a n ız , b ü tü n b u k a rm a ş ık s iste m le rin e n m e rk e z in d e “ in s a n ” ın
y e r a lm a s ı, b u p ro je y i d e “ in s a n ” m e rk e z li b ir p ro je h a lin e g e tirm e k te d ir.
B ilg i ü re tm e k v e b ilg i p a y la ş m a k , y a n i k u ru m sa l iç e rik o lu ş tu rm a k y a ra tıc ı
fo n k s iy o n la rd ır v e b u n la r in s a n m e rk e z lid ir. B ilg i g ü ç is e , in s a n la r n iç in b ilg ile rin i
y a d a iy i p ro je le r ü re tm e le rin i s a ğ la y a c a k v e rile ri b a ş k a la rıy la p a y la ş s ın la r?
K u ru m ile ç a lış a n la rı a ra sın d a k i b ir b ilg i y ö n e tim s is te m in in e n k a rm a ş ık k ıs m ı
iş te b u d u r. İy i ta sa rla n m ış b ir b ilg i y ö n e tim s is te m i, b ilg is in i p a y la ş a n , işb irliğ i
k u ra n ç a lış a n la rın iz le n ip d e ğ e rle n d irilm e s in i m ü m k ü n k ıla r. P a y la ş m a y ı, işb irliğ i
k u rm a y ı v e d e ğ e r ü re tm e y i ö d ü lle n d ire n k ü ltü re l d e ğ iş ik lik le r, b u s is te m in h e m
g e re k liliğ i h e m d e s o n u c u d u r. B u s is te m le r a ra c ılığ ıy la b ilg i p a y la ş ım ın ı y a d a
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
67
b e ra b e r ç a lış m a o rta m ın ı ö lç m e m iz m ü m k ü n d ü r.
B u a n la m d a e tk ili b ir b ilg i y ö n e tim
s tra te jis i, b ir k u ru m d a te k n o lo jik
s iste m le rin , s o s y a l v e k ü ltü re l u n s u rla rın , d e ğ iş im v e g e liş im in , in s a n k a y n a k la rı
y ö n e tim in in , ö z e llik le ö d ü lle n d irm e , m o tiv a s y o n v e tü m ç a lış a n la rın s ü re c e
g ö n ü llü k a tılım la rın ın s a ğ la n m a s ı g ib i e tk in lik le ri v e k u ru m u n iş s tra te jis in e
m ü k e m m e l b iç im d e u y u m s a ğ la m a s ın a y ö n e lik k o n u la rı iç e re n v e b ü tü n le ş tire n
b ir g iriş im i o rta y a k o y a r.
B ilg i s tra te jiy i, s tra te ji d e b ilg i y ö n e tim in i o rta y a ç ık a rır. B ilg i y ö n e tim iy le iş
s tra te jile ri a ra sın d a a ç ık v e n e t b ir b a ğ la n tı k u ru lm a z s a k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in in
b a ş a rısın d a n s ö z e tm e k m ü m k ü n d e ğ ild ir. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim s ü re ç le ri
ile iş s ü re ç le ri b irlik te e le a lın m a k z o ru n d a d ır. B u d a s a d e c e b e lg e le r d e ğ il
b e lg e le rin iç e riğ in in d e y ö n e tilm e s i g e re k tiğ in i o rta y a k o y m a k ta d ır. K u ru m s a l
b ilg i b irik im in in y ö n e tilm e s in d e , k u ru m v e iş le tm e le rd e fa rk lı z a m a n la rd a fa rk lı
y a k la ş ım la rın u y g u la n m a s ı s ö z k o n u s u o la c a k tır. B u fa rk lı y a k la ş ım la r k u ru m a
ö z g ü b ilg i y ö n e tim s ü re c i g e liş tirm e d e v e b u y o ld a b a ş a rılı o lm a d a ö n e m li b ir
y e re s a h ip tir.
K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim
y a p ısın ın ta sa rla n m a s ı, k u ru lu ş v e iş le tm e le rin
b irb irin d e n fa rk lılık g ö s te re n k ü ltü re l y a p ı v e iş n o rm la rın a g ö re d e ğ iş ik lik
g ö s te re c e k tir. D o la y ıs ıy la b ir k u ru lu ş ta iş s tra te jile ri ile k u ru m s a l b ilg i y ö n e tim
s tra te jile ri d e n g e le n m e li v e b u ik i s ü re ç iç iç e y ü rü tü le b ilm e lid ir. K u ru m s a l b ilg i
y ö n e tim i, k u ru lu ş v e iş le tm e le rin k ritik iş s ü re ç le rin i d e s te k le d iğ i s ü re c e v a rd ır
v e v a r o lm a y a d e v a m e d e c e k tir. B ilg i y ö n e tim in in k a tm a d e ğ e re d ö n ü ş m e s i
is e iş s ü re ç le rin d e k i g e liş im d e k e n d in i g ö s te re c e k tir. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim
ç a lış m a s ın a h â lih a z ırd a e ld e
b u lu n a n
b ilg i k a y n a k la rın ın
d e ğ e rle n d irilm e s i
v e a n a liz i ile b a ş la n m a lıd ır. B ö y le c e k u ru m u n b ilg i b irik im i a n la ş ıla c a k , k ritik
v e z a y ıf y ö n le ri o rta y a k o n a b ile c e k , k u ru lu ş la rın n e le ri b ild ik le rin in v e n e le ri
b ilm e d ik le rin in fa rk ın d a o lm a la rı s a ğ la n a c a k tı r.
B ilg in in tü m k u ru lu şa u s ta lık la d a ğ ıtılm a s ı h a y a ti ö n e m ta şım a k ta d ır. N e y in
y a p ılm a m a s ı g e re k tiğ in i b ilm e k , b a ş a rısız lık la rd a n g e re k e n d e rs le ri ç ık a rm a k
v e m e v c u t o la n b ilg id e n y a ra rla n m a k ö n e m lid ir. B ilg i e k s ik liğ i y a d a b ilg iy e
e rişe m e m e k te n k a y n a k la n a n o lu m su z lu k la r, k u ru lu ş u b a ş a rıs ız lık la ra s ü rü k le r.
K u ru m s a l a ç ıd a n ih tiy a ç d u y u ld u ğ u a n d a e riş ile m e y e n b ilg in in h iç b ir d e ğ e ri
y o k tu r. B ir b a ş k a ifa d e ile b ilg i u la ş ıla b ild iğ i o ra n d a d e ğ e rlid ir v e u la şıla m a y a n
b ilg i s iz in d e ğ ild ir. K u ru lu ş la rd a b ilg i k a y n a k la rın ın y ö n e tim i, b a ş a rıy a g id e n
y o ld a k a rş ıla şıla n o lu m s u z lu k la rın ü s te s in d e n g e lin m e s in d e iz le n e c e k e n iy i y o l
o la c a k tır.
K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim i, m e v c u t b ilg i v e b ilg i k a y n a k la rın ın b ir s iste m
iç e ris in d e ta n ım la n m a s ın ı v e b irb irle riy le b a ğ la n tıs ın ın k u ru lm a s ın ı s a ğ la y a n b ir
6 8 H a k e m li Y a z ıla r /
Refereed Articles
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
s ü re ç tir. B u s ü re ç iç e ris in d e y a p ıla n d ırılm ış v e y a p ıla n d ırılm a m ış b ilg i k ü m e le rin in
e n te le k tü e l k u ru m sa l b irik im iç in d e d e ğ e rle n d irilm e s i v e b ü tü n s e lle ştirilm e si
s a ğ la n a ra k , k u ru m sa l b ilg i fa rk lı k a y n a k la rd a d a o ls a , b ü tü n le ş ik b ir y a p ı iç e ris in d e
te k k a y n a k g ib i y ö n e tile b ilm e lid ir.
S o n u ç ta b ilg i y ö n e tim i, y ö n e tim d e y e n i y a k la ş ım la r o rta y a k o y m a k ta , y a n i
b ilg iy e d a y a lı y ö n e tim e g id e n y o lu a ç m a k ta d ır. K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e b ilg iy i
ü re tm e k , s a ğ la m a k , d e p o la m a k , d ü z e n le m e k v e e riş m e k g e re k li, a n c a k te k
b a ş ın a y e te rli d e ğ ild ir. B u , b ilg iy i fa rk lılık d o ğ u ra c a k b iç im d e k u lla n m a k , y e n i
p a z a rla r v e e k o n o m ik d e ğ e r y a ra tm a k tır. B u b a ğ la m d a b ilg i y ö n e tim i, b e lg e , a rş iv
v e e n fo rm a s y o n u y g u la m a la rın ın ö te s in d e k u ru m sa l b ilg in in b ir b ü tü n o la ra k
y ö n e tilm e sin i iç e rm e k te d ir.
K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim i; k u ru m u n b ilg i ih tiy a ç la rın ı k a rş ıla m a k , k u ru m
ç a lış a n la rın ın k iş is e l b ilg ile rin i g e liştirm e k v e y e n i b ilg i ü re te re k k u ru m u n y a ra rın a
k u lla n m a k ü z e rin e o d a k la n a n d ü ş ü n s e l b ir s ü re c in u y g u la m a y a g e ç irile re k d e ğ e r
y a ra tm a d u ru m u d u r.
Kurumsal Bilgi Kaynakları
K u ru m s a l b ilg i k a y n a k la rı, b ilg i y ö n e tim
s is te m in
b a ş a rıs ı a ç ısın d a n
çok
ö n e m lid ir. B ilg i k a y n a k la rın ın ta n ım la n m a s ı, s ın ıfla n d ırılm a s ı, d ü z e n le n m e s i v e
e rişim in s a ğ la n m a s ı b ilg i y ö n e tim in e g id e n y o lu b e lirle m e d e te m e l fa k tö rd ü r.
“ E n fo rm a s y o n u n tü k e ttik le ri o ld u k ç a a ç ık tır: O n u k u lla n a n la rın d ik k a tin i tü k e tir.
B u n e d e n le , e n fo rm a s y o n z e n g in liğ i d ik k a t y o k s u n lu ğ u y a ra tır v e d ik k a t b e c e ris in i
tü k e te b ile c e k k a d a r ç o k e n fo rm a s y o n k a y n a ğ ı ile d ik k a t a ra s ın d a b ir d ü z e n
k u rm a k g e re k ir -H e rb e rt S im o n - ” (T iw a n a , 2 0 0 3 , s. 7 5 ). B u d ü z e n a n c a k b ilg i
k a y n a k la rın ın ta n ım la n m a s ı v e b ilg in in s ın ıfla n d ırılm a s ı ile s a ğ la n a b ilir. K u ru m s a l
b ilg i k a y n a k la rın ın te s p it e d ilm e s i v e s ın ıfla n d ırılm a s ı ile k u ru m u n ih tiy a ç
d u y d u ğ u b ilg i k a y n a k la rı o rta y a ç ık m ış o la c a k , e k s ik o la n b ilg i k a y n a k la rın ın d a
ta m a m la n m a s ı fırsa tı d o ğ a c a k tır.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e g e re k d u y u la n b ilg in in , re k a b e t g ü c ü n ü a rtıra b ilir
h a le g e le b ilm e si iç in e n u y g u n k o ş u lla rd a s a k la n m a s ı v e g e re k tiğ i z a m a n d a
v e g e re k tiğ i b iç im d e b u b ilg iy e u la şıla b ilm e si z o ru n lu d u r. T iw a n a (2 0 0 3 , s.
7 8 )'n ın d a v u rg u la d ığ ı g ib i, b ilg in in h a re k e t a la n ın ın iy i b ilin m e si g e re k ir. B ilg i,
k u ru m la rd a b e lg e le re , y a y ın la ra v e iş s ü re ç le rin e y a n s ıy a ra k k u ru m sa l d ü z e n ,
k u ra lla r, d e n e y im le r v e u y g u la m a la r o la ra k k e n d in i g ö s te rir.
K u ru lu ş v e iş le tm e ç a lış a n la rı ta ra fın d a n b ilg i ü re tilir, ö n e m li o la n b e lg e v e
b ilg ile r to p la n ır v e b irik tirilir. B u b e lg e v e b ilg ile r, o fis le rd e g e le n e k s e l d o s y a la rd a
tu tu ld u ğ u g ib i; M S W o rd , M S E x c e l, M S P o w e rP o in t, A u to C A D , ç e ş itli s e s -
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
69
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
g ö rü n tü , e -p o sta la r g ib i u y g u la m a la rın d o s y a la rın d a d a tu tu lu r. Ö n e m li b e lg e
v e b ilg i b a rın d ıra n b u d o s y a la r ç o ğ u n lu k la ü re tile n o fis le rd e , b ilg i v e b e lg e y i
ü re te n k iş ile rin b e lirle d iğ i b ir d ü z e n d e d o la p la rd a v e k iş is e l b ilg is a y a rla rın y e re l
d iz in le rin d e b u lu n u r. Ç o ğ u z a m a n k u ru lu ş v e iş le tm e d e n a y rıla n b ir ç a lış a n
a rk a s ın d a b ir b ilg i b o ş lu ğ u b ıra k a ra k g id e r v e k u ru m d a b ilg i a k ış ın ın ö n e m li
ö lç ü d e s e k te y e u ğ ra m a s ın a n e d e n o lu r. B u d o s y a la r k u ru m d a v a r o ls a b ile , a y rıla n
k iş in in b ir m a lı g ib i k a lır v e b a ş k a la rı ta ra fın d a n a ra n a m a z v e e riş ile m e z . B u
b ilg ile rin k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim i s ü re c i iç in e a k ta rım ın ın z a m a n ın d a s a ğ la n m a s ı
g e re k m e k te d ir. K u ru lu ş v e iş le tm e d e b e lg e v e b ilg ile r te k ra r k u lla n ım
iç in
d ü z e n le n m e m iş s e v e k u ru m u n b ilg i y ö n e tim s ü re c in e d â h il e d ilm e m iş s e b u b e lg e
v e b ilg i b irik im in in k o ru n m a s ı v e e tk in o lm a s ı m ü m k ü n d e ğ ild ir.
İn te rn e t ü z e rin d e n d ü n y a n ın ö b ü r u c u n d a k i b e lg e v e b ilg ile re m ilis a n iy e le rd e
u la şa b ile n le r, k e n d i k u ru lu ş v e iş le tm e le rin d e k i b e lg e v e b ilg i b irik im le rin e
e riş e b iliy o rla r m ı? Y a d a n e k a d a r s ü re d e e riş e b iliy o rla r? O y s a k i p e k ç o k b e lg e
v e b ilg i k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e v a rd ır v e b u n la r g e le n e k s e l y a d a e le k tro n ik
o rta m la rd a tu tu lm a k ta d ır. A n c a k b u b e lg e v e b ilg i b irik im le rin p e k ç o ğ u ç a lış a n la rın
k e n d ile rin d e v e k iş is e l b ilg is a y a rla rın ın y e re l b e lle ğ in d e y a d a k u ru m sa l e rişim e
a ç ık o lm a y a n b ir d u ru m d a m e v c u ttu r. B u d a k u ru lu ş v e iş le tm e le rin s a h ip o ld u k la rı
b e lg e v e b ilg i b irik im le rd e n y a ra rla n a m a m a s o n u c u n u d o ğ u rm a k ta d ır. K u ru lu ş
v e iş le tm e le rin b e lg e v e b ilg i b irik im le ri k u ru m sa l e rişim e a ç ık h a le g e tirilirs e ,
ç a lış a n la rın g e re k sin im d u y d u k la rı b e lg e v e b ilg i b irik im in e e riş m e le rin e o la n a k
ta n ın m ış v e k iş ile rin b ilg i ü re tm e s in e v e e d in d ik le ri b ilg ile ri iş s ü re ç le rin e
y a n s ıtm a la rın a o rta m h a z ırla n m ış o la c a k tı r.
Ö n c e le ri y a ln ız c a k iş is e l ile tiş im d e k u lla n ıla n e -p o s ta la r, a rtık k u ru m sa l b ilg i
b irik im in e n ö n e m li p a rç a la rın d a n b iri o lm u ştu r. D o la y ıs ıy la , k u ru m sa l b ilg i
k a y n a k la rın ın y a ln ız c a b e lg e le r o lm a d ığ ı v e e -p o s ta la rın iş y a p m a y ö n te m le rin d e
ö n e m li
b ir y e r tu ttu ğ u ,
b irç o k
iş
a n la ş m a la rın ın ,
s tra te jile rin
de
e -p o sta
o rta m ın d a y ü rü tü ld ü ğ ü g ö z ö n ü n e a lın m a lıd ır. K u ru lu ş v e iş le tm e le r e -p o s ta la rın
y ö n e tile m e m e s in in y a ra ta c a ğ ı risk le ri, o rta y a ç ık a c a k iş y ü k le rin i d ik k a te a lm a k
v e b u ç e rç e v e d e e -p o sta la rı, e -p o s ta a lm a v e g ö n d e rm e iş le v in in ö te s in d e k u ru m s a l
b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a la rı iç e ris in e d â h il e tm e k d u ru m u n d a d ır.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e ç a lış a n h e rk e s in e d in d iğ i y a d a ü re ttiğ i b ilg iy i
p a y la ş m a s ı v e b u n la rın b ir h a v u z d a to p la n a ra k k u ru m u n b ilg i v a rlığ ı h a lin e
g e tirilm e s i g e re k ir. K u ru m s a l b e lg e v e b ilg i b irik im i, b ir k u ru lu ş v e iş le tm e n in
y a p tığ ı iş le r h a k k ın d a k i b ilg ile rin to p la m ıd ır. K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e e tk in b ir
b ilg i y ö n e tim i g e rç e k le ş tirm e k iç in k u ru m s a l b ilg i k a y n a k la rı ü z e rin d e k o n tro lü
s a ğ la m a k g e re k ir. Z ira k o n tro l e d e b ild iğ in iz i y ö n e te b ilirs in iz . T ü m b e lg e v e b ilg i
b irik im in e h e rk e s in e riş m e s i g e re k li d e ğ ild ir. B u b ilg i k a y n a k la rın ın s ın ıfla n d ırılıp
d ü z e n le n m e s i, e riş im in in y e tk ile n d irilm e s i v e g e re k d u y u lm a y a n la rın e le n m e si
7 0 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
g e re k ir. B ö y le c e b ir s is te m d â h ilin d e to p la n a n v e d ü z e n le n e n b ilg i h e rk e s ta ra fın d a n
k e n d isin e ta n ın a n h a k v e y e tk ile r d a h ilin d e u la ş ıla b ilir h a le g e tirile b ilir.
B ilg i ç o ğ u n lu k la b ire y v e g ru p ç a lış m a la rı ile ü re tilir. K u ru lu ş v e iş le tm e le r,
s tra te jik a n la m d a k u lla n ış lı b ir b ilg in in k u ru m iç e ris in d e y a ra tıc ıs ın d a n d a h a
u z u n y a şa m a s ın ı g a ra n ti e tm e lid ir. Ö n e m li b ir b ilg in in y a ş a m ın ı u z u n z a m a n lı
g a ra n tile y e c e k te k y o l o b ilg iy i k u ru m u n p a y la ş ıla b ilir b ir b ilg i ta b a n ın a k o y m a k tır.
B ilg i te k b a ş ın a d u ra n b ir v a rlık g ib i ifa d e e d ilm e s in e ra ğ m e n , g e n e llik le b ir
k o n u y la ilg ili b e lg e le r, d o s y a la r v b . z in c iri o la ra k b irlik te tu tu lm a y ı g e re k tirir. B u
d a b e lli b ir k o n u h a k k ın d a b irb irle riy le iliş k ili b e lg e v e d o s y a la rın b ir s ite m iç e rin d e
d ü z e n le n m e s in i g e re k tirir. K u ru m s a l b ilg i k a y n a k la rın ın tü m ü n ü n s ın ıfla n d ırılm ış ,
in d e k s le n m iş , d iğ e r b e lg e v e d o s y a la rla iliş k ile ri ta n ım la n m ış o lm a lıd ır. B ö y le c e ,
b ir a ra m a s ö z k o n u s u o ld u ğ u n d a b ilg i ta b a n ın d a k i tü m iliş k ili b ilg ile r a ra s ın d a
b a ğ la n tı k u ru la ra k , e riş ilm e k is te n e n b ilg in in b o y u tu g e n iş le tile b ilir y a d a
d a ra ltıla b ilir.
H e rh a n g i b ir ta n ım la m a , d ü z e n le m e v e in d e k sle m e iş le m in e ta b i tu tu lm a m ış
o fis le rd e k i d o s y a la r v e k iş is e l b ilg is a y a rla rd a y e r a la n d o s y a la rd a k i b ilg ile r,
g e n e llik le
te k ra r
k u lla n ıla m a y a n ,
ilg ili
k iş ile r
k u ru m d a n
a y rıld ığ ın d a
is e
e rişile m e y e n y a d a ta m a m e n y o k o la n b ilg ile rd ir. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim i,
k u ru m sa l b e lg e v e b ilg i k a y n a k la rın ın s ü re k li k u lla n ıla b ilirliğ in i s a ğ la y a c a k b ir
k u ru m sa l b e lle k y a ra tm a lıd ır. B u b e lle ğ i, k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e b ilg i y ö n e tim i
iç in te m e l o la n k o n tro l e d ile b ilir b ir d e ğ e r o la ra k ‘ k u ru m sa l b ilg i k a y n a k la rı'n d a n
o lu ş a c a k tır. K u ru lu ş la rd a b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a la rı a ç ıs ın d a n k u ru m sa l b ilg i
k a y n a k la rın ı, ‘ iç b ilg i k a y n a k la rı' v e ‘ d ış b ilg i k a y n a k la rı' o la ra k ik i a n a b a ş lık
a ltın d a d e ğ e rle n d irm e k g e re k ir.
Iç Bilgi Kaynakları
B ilg i y ö n e tim i a ç ısın d a n , b ir k u ru lu ş ta k i
iç b ilg i k a y n a k la rın ı ik i g ru p ta
d e ğ e rle n d irm e k m ü m k ü n d ü r. B u n la rd a n b irin c isi, k u ru m ç a lış a n la rı (k u ru m u n
in s a n k a y n a k la rı); ik in c is i is e k u ru m u n d o ğ a l fa a liy e tle ri v e y a sa l y ü k ü m lü lü k le ri
s o n u c u n d a ü re tile n v e k u lla n ıla n b e lg e le r v e ç e ş itli y a y ın la rd a n o lu ş a n e n te le k tü e l
k a y n a k la rd ır.
Bu
e n te le k tü e l k a y n a k la r,
k u ru m d a
k u ru lm a sın ı, b ilg i d e p o la rın ın o lu ştu ru lm a s ın ı v e
ç e ş itli
b ilg i b irim le rin in
ç e ş itli b ilg i s is te m le rin in
v a rlığ ın ı z o ru n lu k ılm a k ta d ır.
İç b ilg i k a y n a k la rın ın ilk i v e e n ö n e m lis i k u ru m ç a lışa n la rıd ır. Y ö n e tic ile r,
a ra ştırm a c ıla r, u z m a n la r, d a n ış m a n la r, h e r k a d e m e d e k i ç a lış a n la rın y e tk in lik ,
d e n e y im , b ilg i, b irik im , b e c e ri v e te c rü b e le ri, k u ru lu ş v e iş le tm e le rin te m e l iç b ilg i
k a y n a ğ ın ı o lu ştu rm a k ta d ır. B u n u n k u ru m iç in d e b e lirle n m e si v e ta n ım la n m a s ı
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
71
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
g e re k ir. B ilg i y ö n e tim in d e iç b ilg i k a y n a k la rı o la ra k ç a lış a n la rın g ö re v ta n ım la rın ın
y a p ılm ış o lm a s ı v e u z m a n lık a la n la rın ın ta n ım la n m a s ı, ç a lış a n la rın b ilg i, b irik im
v e te c rü b e le rin i p a y la ş m a y ı s a ğ la y a c a k b ir y a p ın ın v e o rta m ın o lu ş tu ru la ra k
d ü z e n le n m e s i s o n d e re c e ö n e m lid ir. B ilg i y ö n e tim in i, d iğ e r e n fo rm a s y o n m e rk e z li
y a k la ş ım v e u y g u la m a la rd a n a y ıra n e n ö n e m li fa rk ı, in s a n ın z ih n in d e b u lu n a n
b ilg i, b irik im v e te c rü b e le rin p a y la ş ılm a sın ı s a ğ la y a ra k y e n i b ilg i ü re tm e k v e
d e ğ e r y a ra tm a k o lu ş tu rm a k ta d ır.
İk in c is i ise ; k ü tü p h a n e , d o k ü m a n ta s y o n , b e lg e , a rşiv g ib i k u ru m
b ilg i
m e rk e z le rin in b ilg i k a y n a k la rın ı o lu ş tu ra n b e lg e le r, a rşiv b e lg e le ri v e ç e ş itli
y a y ın la rın y a n ı s ıra m u h a s e b e , p e rs o n e l, m ü ş te ri v b k a y ıtla rın b u lu n d u ğ u k u ru m s a l
b ilg i s iste m le rin d e ç e ş itli o rta m la rd a b u lu n a n v e ri, e n fo rm a s y o n v e b ilg ile rd ir.
K u ru lu ş la rın y ü rü ttü ğ ü p ro je le r v e g e rç e k le ştird ik le ri e tk in lik le r s o n u c u n d a
ü re tile n v e a lın a n ç e ş itli b ilg i k a y n a k la rı; k u ru lu ş la rın b e lg e v e a rşiv m e rk e z in in
k a y n a k la rın ı
o lu ş tu ra n ,
k u ra m la rın
fa a liy e tle rin i
y ü rü tü rk e n
ve
yasal
y ü k ü m lü lü k le rin i y e rin e g e tirirk e n ü re tm iş y a d a a lm ış o ld u ğ u b e lg e le r; k u ru m d a
b u lu n a n m u h a s e b e , p e rs o n e l, m ü ş te ri h iz m e tle ri g ib i b ilg i s is te m le ri y a p ıs ın d a
b u lu n a n v e ri, e n fo rm a s y o n v e b ilg i; a r-g e ç a lış m a la rın d a n s a ğ la n a n b ilg ile r,
k u ru lu ş la rın iç b ilg i k a y n a k la rın ın ö z ü n ü o lu ş tu ru r. B u b a ğ la m d a k u ru lu ş la r iç b ilg i
k a y n a k la rın ı k o n tro l e d e b ilm e k iç in ç e ş itli k u ru m sa l b ilg i d e p o la rı o lu ştu rm a k
d u ru m u n d a d ır.
İç b ilg i k a y n a k la rı; b e lirle n e b ilir, ta n ım la n a b ilir v e e tk in ş e k ild e y ö n e tile b ilir
o lm a s ın a ra ğ m e n , k u ru lu ş la rın b a ş a rıs ız o ld u k la rı n o k ta d a b u ra s ıd ır. Ç ü n k ü
iç
b ilg i
k a y n a k la rın d a n
y a ra rla n m a k ,
bu
b ilg i
k a y n a k la rın ı
ta n ım la m a y ı,
d ü z e n le m e y i v e e tk in k u lla n ım ı g e re k tirm e k te d ir. K u ru m la r iç b ilg i k a y n a k la rın ı
k a s te d e re k , ç o k d e ğ e rli b ir h a z in e y e s a h ip o ld u k la rın ı d ile g e tirirle r a n c a k b u
h a z in e y i n a s ıl k u lla n a c a k la rın ı b ile m e z le r v e b u h a z in e y i y a ra rla n ıla b ilir d u ru m a
g e tirm e k iç in g e re k li ç a lış m a y ı v e h a rc a m a y ı y a p m a k ta n d a k a ç ın ırla r. B u d u ru m
a s lın d a k u ru m la rın e lle rin d e b u lu n d u rd u k la rı h a z in e n in fa rk ın d a o lm a d ık la rın ı
y a d a b u h a z in e d e n y a ra rla n m a k iç in n a s ıl b ir y o l iz le n e c e ğ in i b ilm e d ik le rin i
g ö s te rm e k te d ir. Y a n i k u ru m la r iç b ilg i k a y n a k la rın d a n y a ra rla n m a k o n u s u n d a
y e te rs iz k a lm a k ta d ırla r. B u n u n y e rin e d ış k a y n a k la rd a n b ilg iy e d a h a ç a b u k
e riş e b ilm e k te d irle r. A n c a k , d ış k a y n a k la rd a k i b ilg ile r, k u ru lu ş u n iç k a y n a k la rın d a
y e r a la n b ilg ile ri h iç b ir z a m a n iç e rm e m e k te d ir. D o la y ıs ıy la iç b ilg i k a y n a k la rın ı
y e te rin c e d e v re y e s o k a m a y a n k u ru lu ş la r, b ilg i y ö n e tim in d e b a ş a rıs ız o lm a k ta d ır.
B u n o k ta d a b ilg i y ö n e tim in in b a ş a rıs ı, k u ru lu ş u n iç b ilg i k a y n a k la rın ın e tk in
k u lla n ıla b ilm e sin e v e y ö n e tile b ilm e s in e b a ğ lıd ır. B u a ç ıd a n , k u ru m sa l b ilg iy i
b a rın d ıra n
iç b ilg i k a y n a k la rın ı y ö n e te m e y e n b ir k u ru m u n b ilg i y ö n e tim i
g e rç e k le ş tirm e s i m ü m k ü n d e ğ ild ir. Ç ü n k ü k u ru lu ş u n iç b ilg i k a y n a k la rın d a y e r
a la n , k u ru m a ö z g ü b u d e ğ e rli b ilg ile r v e d e ğ e rle r b irik im i, b a ş k a h iç b ir y e rd e n
7 2 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
s a ğ la n a m a m a k ta d ır.
Dış Bilgi Kaynakları
Y u k a rıd a s ö z ü e d ile n a v a n ta jla rı b ir ta ra fa , iç k a y n a k la rın k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim i
b a ş a rıs ın d a ih tiy a c ı te k b a ş ın a k a rş ıla m a s ı m ü m k ü n d e ğ ild ir. B u s e b e p le k u ru lu ş la r
d ış k a y n a k la rd a n b ilg i s a ğ la m a k z o ru n d a d ırla r.
D ış k a y n a k la r; iç k a y n a k la ra g ö re d a h a g e n iş b ir a la n ı k a p s a m a k ta d ır. K u ru m
d ış ın d a k i h e r tü r b ilg i m e rk e z le ri, ç e ş itli v e ri ta b a n la rı, w e b s a y fa la rı, b a ğ ım s ız
a ra ştırm a c ıla r, d a n ışm a n lık h iz m e ti v e re n k u ru lu ş la r, ç e ş itli e ğ itim p ro g ra m la rı,
k o n g re k o n fe ra n s v e to p la n tıla r b e lli b a ş lı d ış b ilg i k a y n a k la rın ı o lu ş tu rm a k ta d ır.
K u ru lu ş u n b ilg i g e re k s in im in in iy i a n a liz e d ilm e s i g e re k m e k te d ir. A k s i
ta k d ird e , k u ru lu ş n e tü r b ilg iy e g e re k sin im d u y d u ğ u n u b ilm iy o rs a , d ış b ilg i
k a y n a k la rı k o n u s u n d a
d a b a ş a rıs ız
o la c a k tır. A y n ı z a m a n d a k u ru m
kendi
g e re k s in im le ri d o ğ ru ltu s u n d a d ış b ilg i k a y n a k la rın ın n e re d e o ld u ğ u n u v e e n h ız lı
ş e k ild e n a s ıl e riş e c e ğ in i b ilm e k d u ru m u n d a d ır. D ış b ilg i k a y n a k la rın a e riş m e
v e k u lla n m a k o n u s u n d a b ir p o litik a s ın ın v e y o l h a rita s ın ın o lm a s ı g e re k ir. A k s i
ta k d ird e b ilg i y ığ ın la rı a ra s ın d a k a y b o la c a k v e is te d iğ i b ilg iy e is te d iğ i z a m a n d a
v e e n u y g u n m a liy e tle e riş m e si h iç b ir z a m a n m ü m k ü n o la m a y a c a k tır.
Bilgi Kaynaklarının Tanımlanması ve Düzenlenmesi
T ü m k u ru lu ş v e iş le tm e le r, tü rle ri v e y a p ıla rı n e o lu rsa o ls u n , b ilg i v e b e lg e ü re tir,
işle r, d e p o la r v e d a ğ ıtırla r. B u b ilg i v e b e lg e le r, k u ru lu ş v e iş le tm e iç in ö n e m li o la n
h e r ş e y i k a p s a r. K u ru m s a l b ilg i b irik im i o lu ş tu rm a k v e b u v a rlığ ı y ö n e tm e k p a h a lı,
a n c a k k u ru lu ş v e iş le tm e le rin iş le rin d e b a ş a rı s a ğ la m a la rı iç in o ld u k ç a ö n e m lid ir.
B u n e d e n le k u ru lu ş v e iş le tm e le r b ilg iy e e n ö n e m li s tra te jik v a rlık la rı a ra s ın d a
y e r v e rm e k v e b ilg i s e rm a y e le rin i h ız la g ü ç le n d irm e k d u ru m u n d a d ır. K u ru lu ş v e
iş le tm e le rin b ilg i s e rm a y e le rin i g ü ç le n d irm e k iç in tü m b ilg i y ö n e tim a ra ç la rın ı
d ik k a te a la ra k k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in i u y g u la m a y a k o y m a la rı k a ç ın ılm a z d ır.
K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim in in te m e l a m a ç la rın d a n b irisi, s a h ip o ld u ğ u b ilg i
b irik im in i ç e ş itli b iç im le rd e s a k la m a k v e b u b ilg iy e g e re k s in im d u y u ld u ğ u n d a e n
k ıs a s ü re d e e riş im s a ğ la m a k tır. Z ira b ir k u ru m u n b ilg i ü re tm e si v e b u b ilg iy i e tk ili
b ir b iç im d e k u lla n a ra k o n d a n d e ğ e r e ld e e tm e s i a n c a k g e ç m iş te n g e le n k u ru m s a l
b ilg i v e b irik im le m ü m k ü n d ü r (Z a im , 2 0 0 5 , s. 1 9 4 ). B u b a k ım d a n k u ru m la r s a h ip
o ld u k la rı b ilg iy i y e n id e n k u lla n a b ile c e k ş e k ild e ta n ım la m a k , d ü z e n le m e k v e b ilg i
d e p o la rı o lu ştu rm a k d u ru m u n d a d ırla r.
B u b a ğ la m d a b ilg i y ö n e tim i a ra ç la rın d a n ta n ım la m a , d ü z e n le m e v e b ilg i
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
73
d e p o la rı o lu ş tu rm a n ın a m a c ı, k u ru m sa l b ilg iy i b e lli b ir b iç im e s o k a ra k o n a
g e re k sin im d u y a n h e rk e s in e rişe b ilm e s in i s a ğ la m a k tır. B u , b ilg in in d ü z e n li, a ç ık ,
h a re k e tli v e k o la y a n la şılır o lm a s ın ı s a ğ la y a c a k tır.
K u ru m s a l b e lg e v e b ilg i b irik im i ü z e rin d e d e n e tim i s a ğ la m a k , b e lg e v e b ilg i
b irik im in e h ız lı e riş m e k , ç a lış m a a la n la rın d a o rta k b e lg e v e b ilg i b irik im in in
k u lla n ım ı g e rç e k le ştirm e k , k u ru m ç a lış a n la rın ın ü re ttik le ri, e ld e e ttik le ri b ilg i
v e b e lg e le rin s is te m iç e ris in e a k ta rılm a la rın ı s a ğ la m a k v e v e rim liliğ i a rtırm a k ,
k u ru m sa l b ilg i k a y n a k la rın ın ta n ım la n m a sın d a n , d ü z e n le n m e sin d e n v e b ilg i
d e p o la rı o lu ştu ru lm a s ın d a n g e ç m e k te d ir.
B ir k u ru m d a te m e ld e ik i tü r b ilg i v a rd ır. B irin c is i k iş ile rin b ilg i, b irik im ,
te c rü b e v e y e te n e k le rin in to p la m ın d a n o lu ş a n in s a n ın k e n d is in d e s a k lı b u lu n a n
ö rtü k b ilg i; ik ic isi is e y a z ılı v e k a y ıtlı o la ra k ç e ş itli b ilg i k a y ıt o rta m la rın d a
b u lu n a n a ç ık b ilg id ir. B ilg in in ta n ım la n m a s ı, d ü z e n le n m e s i v e b ilg i d e p o la rı
o lu ş tu ru lm a s ın d a ö rtü k v e a ç ık b ilg i a y rım ın a d ik k a t e d ilm e s i g e re k ir. Z a im (2 0 0 5 ,
s. 2 0 0 )'in d e b e lirttiğ i g ib i, a ç ık b ilg in in ç e ş itli te k n o lo jik s is te m le r v e a ra ç la r
y a rd ım ıy la b ire y le rd e n b a ğ ım s ız o la ra k k o la y lık la s a k la n a b ilm e s in e k a rş ılık ,
k u ru lu ş v e iş le tm e le rin b ilg i k a y n a k la rın ın n is p e te n ç o k d a h a b ü y ü k b ir b ö lü m ü n ü
o lu ş tu ra n ö rtü k b ilg in in a y n ı y ö n te m le rle s a k la n m a s ı o ld u k ç a z o rd u r.
O h a ld e y a p ılm a s ı g e re k e n iş , m ü m k ü n o ld u ğ u n c a ö rtü k b ilg iy i a ç ık b ilg iy e
d ö n ü ş tü rm e y o lla rın ın a ra n m a sıd ır. Z a im (2 0 0 5 s .2 0 0 ), z o r d a o ls a ö rtü k b ilg in in ,
ö rtü k o la ra k s a k la n m a sın ın fa y d a lı o la c a ğ ın ı v u rg u la m a k ta v e b ir ş e k ild e k iş in in
s a h ip o ld u ğ u ö rtü k b ilg in in d iğ e r k iş ile re a k ta rılm a sın ı s a ğ la y a ra k b u b ilg in in
y a ln ız c a b ir k iş iy e ö z g ü o lm a k ta n ç ık a rtıla b ile c e ğ in i, b ö y le c e b ird e n ç o k k iş in in
z ih n in d e ö rtü k b ilg in in s a k la n m a sın ın v e k u ru m a m a l e d ile re k k a y b o lm a y a d a
e ld e n k a ç ırılm a ris k in in a z a ltıla b ile c e ğ in i s ö y le m e k te d ir.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e ç a lış a n la rın u z m a n lık a la n la rı, b ilg i, b irik im v e
te c rü b e le ri iç b ilg i k a y n a k la rın ın ö n e m li b ir b ö lü m ü n ü o lu ş tu rm a k ta d ır. Ö rtü k
b ilg iy i b a rın d ıra n b ilg i k a y n a ğ ı o la ra k k u ru m ç a lış a n la rın ın ; u z m a n lık a la n la rı,
b ilg i, b irik im , y e te n e k v e te c rü b e le rin in d ik k a te a lın a ra k ta n ım la n m a s ı, ö rtü k
b ilg iy i s iste m a tiz e e tm e v e y e rin i b e lirle m e d e ilk a d ım ı o lu ş tu ra c a k tır. Ö rtü k
b ilg iy e e rişim i s a ğ la y a c a k d ü z e n le m e is e k u ru m u n tü m b ilg i k a y n a k la rın ı d a
iç e re n ‘ k u ru m b ilg i h a rita s ı'n d a y e r a lm a lıd ır. B u b a ğ la m d a b ilg i h a rita la rı,
k u ru m sa l b ilg i k a y n a ğ ı o la ra k ö rtü k b ilg in in d ü z e n le n m e s in i v e k a y n a ğ ın ın
y e rin in g ö s te rilm e sin i s a ğ la y a n ö n e m li b ir a ra ç tır.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e iç b ilg i k a y n a k la rın ın d iğ e r b ö lü m ü n ü is e , b e lg e te m e lli
b ilg i b irik im i o lu ş tu ru r. B u n e d e n le ö n c e lik le k ritik b ilg ile re k u ru m sa l b ir te m e ld e
e rişile b ilm e si iç in k u ru lu ş v e iş le tm e le rin b e lg e te m e lli iç b ilg i k a y n a k la rın ın
ta n ım la n m a s ı, s ın ıfla n d ırılm a s ı, d ü z e n le n m e s i d e g e re k m e k te d ir.
M ü ş te ri k a y ıtla rı, m a li k a y ıtla r, p e rs o n e l k a y ıtla rı g ib i v e rile ri tu tm a k iç in
7 4 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
v e ri ta b a n la rı h a z ırla n ırk e n v e b u n la r d ü z e n li b ir ş e k ild e tu tu lu rk e n , k u ru lu ş
v e iş le tm e le r ta ra fın d a n ü re tile n b ilg ile rin b e lli b ir b ö lü m ü is e d ü z e n li b ir k a y ıt
s iste m in e s a h ip d e ğ ild ir. B u b ilg ile r g e n e llik le ç e ş itli k â ğ ıt o rta m d a k a y ıtlı g a y ri
re s m i n ite lik ta şıy a n b e lg e le r, s u n u m la r, ra p o rla r, to p la n tı tu ta n a k la rı v e k a y ıtla rı,
e -p o s ta la r v e ç e ş itli fo rm la rd ır. B u tü r b ilg i k a y n a k la rın ın d ü z e n li b ir k a y ıt
s iste m in e s a h ip o lm a m a sın ın n e d e n i; k u ru lu ş v e iş le tm e le rin , y a ln ız c a iş a k ış ın ı
k o n tro l e d e n s is te m le rin e v e b u s is te m in g e re k tird iğ i k a y ıtla rı tu tm a y a k e n d ile rin i
a d a p te e tm e le rin e d a y a n m a k ta d ır. O y s a k i b u b ilg ile r d e k u ru m sa l b ilg i b irik im in in
ö n e m li b ir p a rç a s ın ı o lu ş tu rm a k ta d ır. K u ru lu ş v e iş le tm e le rin , b ilg i k a y n a k la rın ın
tü m ü n ü d ü z e n le m e le ri v e k u lla n m a la rı g e re k m e k te d ir. B u b a ğ la m d a k u ru m s a l
b ilg i y ö n e tim i, d is ip lin le r a ra sı b ir y a k la ş ım o la ra k b iz e g e le n e k s e l e n fo rm a sy o n
k a y n a k la rın ın
y ö n e tim in d e n
daha
k a p s a m lı
b ir u y g u la m a
a la n ı
o ld u ğ u n u
g ö s te rm e k te d ir.
B ilg in in
k u ru lu ş
ve
iş le tm e
iç in d e
te k ra r
k u lla n ım ın ı
a rtırm a k
iç in
y a p ıla n d ırılm ış v e y a p ıla n d ırılm a m ış m e v c u t tü m b ilg i k a y n a k la rın ın b ir a ra y a
g e tirilm e s i g e re k ir. B u b ilg in in b ir k ıs m ı v e ri b a n k a la rın d a re s m i o la ra k ; b ir
k ıs m ı is e g a y ri re s m i b ir ş e k ild e fa rk lı y e rle rd e tu tu lu y o r o la b ilir. K u ru m s a l b ilg i
y ö n e tim in in h e d e fi, b u b ilg i k a y n a k la rın ın h e p s in i b ir b ü tü n lü k iç e rin d e e riş ile b ilir,
a ra n a b ilir, s ıra la n a b ilir, b a s ıla b ilir, p a y la ş ıla b ilir v e k u lla n ıla b ilir y a p m a k tır.
B ö y le c e k u ru lu ş v e iş le tm e le re , p e rso n e l y a p ıs ın d a m e y d a n a g e le n d e ğ iş ik lik le r
v e b u n u n s o n u c u n d a o lu ş a b ile c e k b ilg i k a y ıp la rın a k a rşı b a ğ ış ık lık k a z a n d ırılm ış
o la c a k tır.
T a n ım la n m a y a n , s ın ıfla n d ırılm a y a n v e d ü z e n le n m e y e n b ilg in in y ö n e tilm e s i
v e g ü v e n liğ in in s a ğ la n m a s ı m ü m k ü n d e ğ ild ir. D ü z e n le n m e m iş b ilg i, e n te le k tü e l
k u ru m sa l b irik im in k a y b e d ilm e sin e v e b u b irik im d e n y a ra rla n ıla m a m a s ın a n e d e n
o lu rk e n , y a s a l a ç ıla rd a n d a risk le r d o ğ u ru r.
T a n ım la n m ış , s ın ıfla n d ırılm ış v e d ü z e n le n m iş b ilg i, k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e
y a p ıla n d ırılm ış b ir b ilg i y ö n e tim in in te m e lin i o lu ş tu ru r. B e lg e v e b ilg ile rin
g ü v e n ilirliğ in i te y it e d e r, b ilg iy i a ra m a k iç in h a rc a n a n z a m a n ı a z a ltır v e k u ru lu ş u n
b ilg i b irik im le rin in d e ğ e rin i e n ü s t d ü z e y e ç ık a rır.
K u ru lu ş
ve
iş le tm e le rin ,
s a h ip
o ld u k la rı
b ilg i
b irik im in i
re k a b e t
o rta m ın d a a v a n ta ja d ö n ü ştü re b ilm e le rin in y o lu , b ilg ile rin i ta n ım la m a la rın d a n ,
d ü z e n le m e le rin d e n v e b ilg i d e p o la rı o lu ş tu rm a la rın d a n g e ç m e k te d ir. Ç ü n k ü
bu
y a k la ş ım
k u ru m la rd a
ç a lış a n la rın
e n te le k tü e l
k u ru m sa l
b irik im d e n
y a ra rla n a b ilm e le rin e o rta m h a z ırla r v e k u ru m d a d a h a v e rim li b ir iş g ü c ü n ü n o rta y a
ç ık m a s ın ı s a ğ la r. E riş ile b ile n , lis te le n e b ile n , s ıra la n a b ile n v e k o la y c a k u lla n ıla b ile n
ta n ım la n m ış v e d ü z e n le n m iş b ilg i, k u ru lu ş v e işle tm e n in b a ş a rısın ın d e v a m ı iç in
ç o k ö n e m lid ir. D a h a d a ö n e m lis i is e b u tü r b ilg in in d a ğ ıtım v e p a y la ş ım ın ın
k o n tro l e d ile b ilir v e k u lla n ım ın ın ö lç ü le b ilir o lm a s ıd ır.
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
75
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
Ö n e m li b ilg ile rin g ü v e n le s a k la n a b ilm e si v e y e tk isiz e lle re d ü ş m e m e s i;
y a n i g ü v e n li, k o n tro l e d ile b ile n , e n h ız lı ş e k ild e y a ra rla n ıla b ile n b ir b ilg i v a rlığ ı
o lu ş tu rm a k v e y ö n e tm e k iç in , k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in in , k u ru m sa l b ilg i
b irik im in i ta n ım la y ıc ı v e d ü z e n le y ic i b ir y a k la ş ım ı b e n im s e m e s i g e re k lid ir.
K u ru lu ş v e iş le tm e a la n ın ı, g ü n lü k e tk in lik le r iç in b a ğ ım s ız b ir ş e k ild e y e te rli
h a le g e tirm e k , k u ru m d a b ilg i ü re tm e y i v e p a y la ş m a y ı d e ğ e r z in c irin d e ö n e m li
b ir y e re k o y m a k la m ü m k ü n o la c a k tır. B ilg i, k u ru m
iç in d e k a y b o lm a y a c a k ,
k u ru m sa l b e lle k te to p la n a ra k d ü z e n le n e c e k , k o ru n a c a k , g e re k tiğ i h e r y e rd e , h e r
z a m a n k u lla n ıla m a y a h a z ır o la c a k v e k u ru m ç a lış a n la rı b u s iste m d e n ö n e m li y a ra r
s a ğ la y a c a k tır.
Ö rn e ğ in y a s a la r y a d a y a sa la rd a n v e id a ri d ü z e n le m e le rd e n o lu şa n b ir
k ü lliy a t b e lirli b ir d ü z e n e v e s iste m e s a h ip tir. B ir y a s a m e tn i ç e ş itli b ö lü m le rd e n
v e n u m a ra la n d ırılm ış m a d d e le rd e n o lu ş m a k ta ; y a n i b e lirli b ir d ü z e n iç in d e
v e rilm e k te d ir. B u n la r y a s a y a y a d a y a s a d a y e r a la n b ir h ü k m e e riş m e k iç in
k u lla n ılm a k ta d ır. H â k im le r, s a v c ıla r v e a v u k a tla r, b u y a s a d a s ıra la n a n b ilg ile re
g ö re iş le m y a p a rk e n y a d a k a ra r v e rirk e n b u iş le m y a d a k a ra rla rın a d a b ire r
d a y a n a k b u lm a k ta d ır. Y a s a la rın m a d d e le r h a lin d e s ıra la n a ra k v e rilm e si, y a s a
iç in d e is te n ile n b ilg iy e h ız lı e rişim i s a ğ la rk e n , b u n la rın d iğ e r m a d d e le rle ,
y a s a la rla h a tta d iğ e r y a s a la rın m a d d e le riy le o la n iliş k ile rin i d e g ö s te rm e k te d ir.
Y a s a la rın b e lirli b ir d ü z e n iç in d e o lm a s ı b ilg iy i e rişile b ilir v e k u lla n ıla b ilir
b iç im e s o k m a k ta d ır. Y a s a m e tn i h iç b ir d ü z e n le m e y a p ılm a d a n d ü z m e tin o la ra k
d a v e rile b ilird i. O z a m a n h â k im , s a v c ı v e a v u k a tla rın ih tiy a ç d u y d u k la rı y a s a
h ü k ü m le rin e e rişm e le ri, iş le m le rin e v e k a ra rla rın a d a y a n a k b u lm a la rı y a ç o k z o r
y a d a im k â n s ız h a le g e lm iş o lu rd u .
B u n u n g ib i, k u ru lu ş la rın b ilg i b irik im in in d ü z e n le n m e s i d e b ilg iy i e riş ile b ilir
v e u y g u la n a b ilir b ir b iç im e s o k m a k iç in g e re k lid ir. K u ru m la rd a ç a lışa n la r d a b u
b ilg i b irik im in e e rişe re k iş le rin i v e rim li b ir ş e k ild e y ü rü tü r v e e n d o ğ ru k a ra rla rı
v e re b ilirle r.
D ü z e n le m e d e is te n ile n b ilg in in k a y n a k la rın ı b u lm a n ın n e k a d a r ö n e m li o ld u ğ u
a ç ık tır. E ğ e r b ilg in in n e re d e o ld u ğ u n u b ilm iy o rs a n ız o n u n la b ir ş e y y a p a m a z , h a tta
b ü y ü k o la s ılık la e lin iz d e k i b ilg in in n e o ld u ğ u n u d a h i b ile m e z s in iz .
K u ru m s a l b ilg i k a y n a k la rı v e b ilg i b irik im in d e n y a ra rla n ırk e n h a rc a n a n
z a m a n ın e n a z a in d irilm e s i k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in in h e d e fle rin d e n d ir. B u n u
s a ğ la m a n ın y o lu h iç k u ş k u s u z k i, b ilg i k a y n a k la rın a v e b ilg i b irik im in e e riş m e y i
v e y a ra rla n m a y ı s a ğ la y a c a k ta n ım la m a n ın v e d ü z e n le m e n in y a p ılm a sın d a n g e ç e r.
H a tta s ö z k o n u s u k u ru lu ş v e iş le tm e iç in b ilg i ü re tilm e s i m u h te m e l k o n u la r d ik k a te
a lın a ra k ö n c e d e n h a z ırla n m ış s ın ıfla m a ş e m a la rı ç e rç e v e sin d e ü re tile n b ilg in in ,
ü re tim i e s n a s ın d a b ir s is te m d â h ilin d e d e p o la n m a s ı s a ğ la n m a lıd ır. E n fo rm a s y o n
b ilim le ri, ö z e llik le b e lg e y ö n e tim i d is ip lin i, u z u n y ılla rd ır b u k o n u la rd a te o rile r
7 6 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
g e liş tirm iş v e b a ş a rılı u y g u la m a la r g e rç e k le ş tirm iştir. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim in in ,
e n fo rm a s y o n b ilim le ri, ö z e llik le d e b e lg e y ö n e tim i te o ri v e u y g u la m a la rın d a n
y a ra rla n m a sı k a ç ın ılm a z d ır. K u ru lu ş v e iş le tm e le rin b ilg i y ö n e tim i y a k la ş ım la rın ın ,
b ilg i k a y n a k la rı v e b ilg i b irik im in e h ız lı v e e tk ili ş e k ild e e riş im s a ğ la y a c a k te o ri
v e u y g u la m a la rd a n u z a k o ld u k la rı g ö rü lm e k te d ir.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e k a ra r v e rm e s ü re c in in h ız la n d ırılm a s ın ı, b ilg i v e
b e lg e g ü n c e lliğ in in s a ğ la n m a s ın ı v e iş a ç ısın d a n k ritik b e lg e v e b ilg ile re k u ru m sa l
b ir te m e ld e e riş ilm e s in i s a ğ la m a k iç in , k u ru lu ş la rın b e lg e v e b ilg ile rin i e tk ili v e
g ü v e n li b ir ş e k ild e y ö n e tm e le rin e , d ü z e n le m e le rin e v e p a y la ş m a la rın a o la n a k
ta n ıy a c a k b ir s is te m e g e re k s in im le ri v a rd ır.
B ilg i
y ö n e tim
s ü re ç le rin in
ta m
o la ra k
a n la ş ılm a s ı,
g e liş tirilm e s i
ve
u y g u la n m a s ın d a ö n e m li ro l o y n a y a n b ilg is a y a r b ilim i a la n ın ın d ış ın d a ö z e llik le
e n fo rm a s y o n b ilim le ri e tk in liğ in i g ö s te rm e k te d ir. E n fo rm a s y o n b ilim le ri b ilg i
k a y n a k la rın ın
ta n ım la n m a s ı,
d ü z e n le n m e s i
ve
b ilg i
d e p o la rı
o lu ş tu ru lm a s ı
k o n u s u n d a o ld u k ç a ile ri te k n ik le re v e u lu s la ra ra s ı k a b u l g ö rm ü ş u y g u la m a la ra
s a h ip tir v e u z u n y ılla rd a n b e ri b ilg in in ta n ım la n m a s ı, d ü z e n le n m e s i v e e riş im i
k o n u s u n d a k i ç a lış m a la rın ı b a ş a rı ile y ü rü tm e k te d ir. B ilg i y ö n e tim i, e n fo rm a sy o n
b ilim in in te o ri v e u y g u la m a la rın d a n y a ra rla n m a k z o ru n d a d ır.
K u ru lu ş v e iş le tm e le r iç in e n fo rm a s y o n b ilim le ri ö z e llik le b e lg e y ö n e tim
ç ö z ü m le ri, k u ru m s a l b ilg ile rin g ü v e n liğ in i v e b ü tü n se lliğ in i s a ğ la m a d a , b e lg e
v e b ilg ile rin d e p o la n m a s ın d a , d ü z e n le n m e s in d e , s a k la n m a s ın d a v e k u lla n ım ın d a
z a m a n k a y b ı v e k a rm a şık lığ ı o rta d a n k a ld ıra ra k s a h ip o lu n a n b e lg e v e b ilg i
b irik im in in re k a b e t o rta m ın d a a v a n ta ja d ö n ü ş tü rü lm e s in e o la n a k ta n ım a k ta d ır.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e e n fo rm a s y o n b ilim le ri, ö z e llik le b e lg e y ö n e tim in in e tk in
ç ö z ü m le ri, k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in i b a ş a rıy a g ö tü re n y o lu s a ğ la m te m e lle re
o tu rta ra k , k u ru m sa l b ilg i b irik im in in g ü v e n li v e e tk in ş e k ild e y ö n e tilm e s in i v e b u
iç e rik te n v e rim li b ir b iç im d e y a ra rla n ılm a s ın ı v e b e lg e te m e lli b ilg i b irik im in in
d e n e tle n m e s in i
s a ğ la y a c a k tır.
B ö y le c e
g e le n e k s e l
b e lg e le rd e n
e le k tro n ik
b e lg e le re , fo rm m e k tu p la rd a n e -p o sta la ra , g ra fik le rd e n m ü h e n d islik ç iz im le rin e ,
d ijita lle ş tirilm iş k â ğ ıt o rta m la rd a n e le k tro n ik te m e lli k a y ıtla ra k a d a r tü m k u ru m sa l
iç e rik , k o la y c a e rişile b ilm e si v e k u lla n ıla b ilm e s i iç in ta n ım la m a d a v e d ü z e n le m e d e
b ü tü n s e lle ş tirilm iş b ir b ilg i ta b a n ın d a to p la n a b ile c e k tir.
E n fo rm a s y o n b ilim le ri, ö z e llik le b e lg e y ö n e tim i, d a h a g e n iş iç e riğ e s a h ip o la n
k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a s ın ın te m e l b ir b ile ş e n id ir. B u te m e l b ile ş e n , tü m
b e lg e le rin te k b ir m e rk e z d e n k o n tro l e d ile re k d ü z e n le n m e sin in v e y ö n e tilm e sin in
z e m in in i o lu ş tu ra c a k tır.
K u ru lu ş v e
iş le tm e le rin , g iz lilik , y e tk ile n d irm e v e
d iğ e r g e re k s in im le rle u y u m lu o la ra k , e -p o s ta la rın o to m a tik o la ra k k u ru m sa l
b e lg e y ö n e tim s is te m i iç in d e d ü z e n le n m e le ri v e s ın ıfla n d ırılm a la rı s a ğ la n a b ilir.
B e lg e le rle ilg ili y a s a l v e id a ri s o ru n la rı ç ö z m e k a y n ı z a m a n d a ris k le ri a z a ltm a k ,
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
77
m a liy e ti d ü ş ü rm e k v e g e re k s iz b ilg i b irik im in d e n k a y n a k la n a n o lu m s u z s o n u ç la rı
o rta d a n k a ld ırm a k g ib i iş le v le ri d e y e rin e g e tire b ile c e k tir.
K u ru m s a l b e lg e v e b ilg i b irik im in in ta n ım la n m a s ı v e d ü z e n le n m e s i, k u ru lu ş v e
iş le tm e n in b irim le rin in ü re ttiğ i b ilg i v e b e lg e y i a ra m a y ı, e rişm e y i, lis te le y e b ilm e y i,
ç e ş itli v a ry a sy o n la ra g ö re s ıra la y a b ilm e y i, b e lg e v e b ilg ile rin iliş k ile rin i o rta y a
k o y a b ilm e y i s a ğ la y a c a k ; h ız lı v e is a b e tli b ir ş e k ild e e riş im is e iç ile tiş im i a rtıra ra k
iş k a lite sin i, m o tiv a s y o n u v e y a ra tıc ılığ ı y ü k s e lte c e k tir.
B ilg i y ö n e tim in d e b ilg in in d e p o la n m a sın ı b e lli b ir y e rle s ın ırla m a k g ib i b ir
s o ru n b u lu n m a m a k ta d ır. Ç ü n k ü k u lla n ıc ı iç in a ra d ığ ı b ilg in in n e rd e o ld u ğ u h iç
ö n e m li d e ğ il, ö n e m li o la n a ra d ığ ı b ilg iy e e n h ız lı ş e k ild e e riş m e k v e e riştiğ i y a
d a s u n u la n b ilg in in g ü v e n ilirliğ i v e d o ğ ru lu ğ u d u r. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim in d e
b ilg iy e h ız lı e rişm e n in v e e riş ile n b ilg in in g ü v e n irliliğ in in y o lu , b ilg i k a y n a k la rın ın
v e b ilg in in ta n ım la n m ış v e d ü z e n le n m iş o lm a s ın d a n g e ç m e k te d ir.
B u b a ğ la m d a k u ru lu şla rd a fa rk lı n ite lik v e n ic e liğ e s a h ip iç v e d ış b ilg i
k a y n a k la rın a iliş k in ta n ım la m a v e d ü z e n le m e ç a lış m a la rın ın b ü tü n le ştirilm e s in i
v e ilişk ile n d irilm e s in i s a ğ la y a n k u ru m sa l b ilg i h a rita la rın ın h a z ırla n m a sı d a
k u ru m sa l b ilg i k a y n a k la rın ın d ü z e n le n m e sin in n ih a i n o k ta s ın ı o lu ş tu rm a k ta d ır.
Bilgi Haritaları
B ilg i h a rita la rı ç e ş itli m e tin le r, ra k a m la r, ş e k ille r v e s e m b o lle r k u lla n ıla ra k
h a z ırla n a n v e b ilg i k a y n a k la rı ile b ilg iy e g e re k sin im d u y a n la r a ra sın d a k i b a ğ la n tıy ı
s a ğ la y a n te m e l b ir e riş im a ra c ıd ır.
K u ru lu ş u n b ilg i k a y n a k la rın ın b ir h a rita s ın ın ç ık a rılm a s ı i ş i, b ilg i k a y n a k la rın ı
d ü z e n le m e s ü re c in in z irv e s in i v e e n ö n e m li p a rç a s ın ı o lu ş tu ru r. B ilg i h a rita la rı
g e n e llik le k u ru lu ş iç e ris in d e ta n ım la n m ış , s ın ıfla n d ırılm ış , d ü z e n le n m iş a n c a k
fa rk lı o rta m la rd a v e y e rle rd e b u lu n a n b ilg iy e n a sıl u la ş ıla c a ğ ın ı o rta y a k o y m a k
a m a c ıy la h a z ırla n ır. B ilg i h a rita la rı b ilg in in b u lu n d u ğ u y e ri g ö s te rir a m a b ilg iy i
iç e rm e z . B u b ilg i d e p o s u d e ğ il y a ln ız c a b ir re h b e rd ir. B ilg i h a rita la rı tip ik o la ra k
b ilg ile ri v e v e ri ta b a n la rın ı o ld u ğ u k a d a r in s a n la rı d a g ö s te rir (D a v e n p o rt v e
P ru s a k , 2 0 0 0 , ss. 1 1 0 -1 1 1 ). B u b a k ım d a n b ilg i h a rita la rı, ö rtü k b ilg iy e e riş im i
s a ğ la y a n e n ö n e m li a ra ç tır v e k u ru lu ş la rd a k i in s a n la ra b ir k o n u d a u z m a n lığ a
g e re k sin im d u y d u k la rın d a n e re y e g id e c e k le rin i g ö s te rir. G e n e l o la ra k n o rm a ld e
u la ş ılm a sı z o r b ilg ile re b u h a rita la r k o la y c a e riş e b ilm e fırsa tı s u n a r.
B ilg i h a rita la rı b ir a n la m d a e n v a n te r g ö re v i d e y a p a rla r. B ilg i h a rita s ı k u ru m d a
h a n g i b ilg in in v a r o ld u ğ u n u v e n e re d e b u lu n d u ğ u n u g ö s te re n k u ru m sa l b ir
re s im d ir. B u n e d e n le k u ru m d a k i b ilg i b irik im in i d e ğ e rle n d irm e , y a ra rla n a b ile c e k
g ü ç lü y ö n le ri v e g id e rilm e s i g e re k e n b o ş lu k la rı a ç ığ a ç ık a rm a k iç in b ir a ra ç o la ra k
7 8 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
d a k u lla n ıla b ilir. K u ru m u n o rg a n iz a s y o n ş e m a s ı b ilg i h a rita s ın ın y e rin i tu tm a z .
G ö re v u n v a n ı b ilg in in y e rin i g ö s te re c e k g ü v e n ilir b ir d a n ışm a n o lm a y a b ilir. İy i
b ir b ilg i h a rita s ın ın g e le n e k s e l b irim s ın ırla rın ı a ş m a s ı g e re k m e k te d ir (D a v e n p o rt
v e P ru s a k , 2 0 0 0 , ss. 1 1 0 -1 1 1 ).
B ilg i h a rita sın ı ç ık a rm a k iç in g e re k li b ilg i h e r z a m a n k u ru lu ş la rd a v a rd ır,
a m a g e n e llik le d a ğ ın ık v e b e lg e le n d irilm e m iş h a ld e d ir. Ö n e m li o la n b u p a rç a la rı
b ir a ra y a g e tirm e k v e b ü tü n ü ta m a m la m a k tır. H e r ç a lış a n z ih n in d e h a rita n ın b ir
p a rç a s ın ı ta ş ır. K e n d i u z m a n lığ ın ın n e o ld u ğ u n u v e b e lli z o rlu k la ra y a n ıt b u lm a k
iç in n e re y e g id e c e ğ in i b ilir. K u ru m s a l d ü z e y d e b ir h a rita ç ık a rm a k b u b ire y s e l
m in i h a rita la rı b irle ş tirm e y i g e re k tirir. B ilg i h a rita s ın ı ç ık a rm a d a ç a lış a n la rın
h a n g i b ilg iy e s a h ip o ld u k la rı v e g e re k d u y d u k la rı b ilg iy i n e re d e n a ld ık la rın ı s o ra n
a n k e tle r y a p ıla b ilir. A lın a n y a n ıtla r in c e le n ir v e b ir a ra y a g e tirilir. Ç o k s a y ıd a ö z e l
h a rita d a n g e n e l b ir h a rita ç ık a rılır (D a v e n p o rt v e P ru s a k , 2 0 0 0 , s. 1 1 1 ).
B ilg i y ö n e tim in d e y a y g ın o la ra k k u lla n ıla n b ilg i h a rita s ı tü rü e n te le k tü e l
s e rm a y e re h b e rle rid ir (W e x le r, 2 0 0 1 , s. 2 5 2 ). B ilg i h a rita la rı, k u ru lu ş la rd a
b ir ta ra fta n ö rtü k b ilg iy i b a rın d ıra n k iş ile ri v e b u k iş ile rin n ite lik le rin i v e re re k
y e rle rin i iş a re t e d e n ; a y n ı z a m a n d a k u ru lu ş ta k i d iğ e r iç v e d ış b ilg i k a y n a k la rın ın
y e rin i v e iç e riğ in i g ö s te re n te m e l k ıla v u z n ite liğ i ta ş ıy a n b ir e riş im a ra c ı o la ra k
o ra y a ç ık m a k ta d ır. Y a n i b ilg i h a rita la rı, g e re k ö rtü k v e a ç ık , g e re k s e iç v e d ış
b ilg i k a y n a k la rın ı k a p sa y a c a k ş e k ild e h a z ırla n m a s ı g e re k e n b ir e riş im a ra c ıd ır.
B ilg i h a rita la rı, b ilg iy e ih tiy a ç d u y u ld u ğ u n d a b u b ilg ile rin e n d o ğ ru , e n h ız lı
v e e n e tk ili b iç im d e n e re d e n s a ğ la n a c a ğ ın ı g ö s te re n a ra ç la rd ır. B u b a ğ la m d a
‘ b ilg i h a r ita la r ı' k u ru m s a l b ilg i b irik im in in ta n ım la n m a s ı, s ın ıfla n d ırılm a s ı v e
d ü z e n le n m e s i ç a lış m a la rın ın e n ü s t s e v iy e sin i g ö s te rm e k te d ir. B u ü s t s e v iy e y e
s a ğ lık lı b ir ş e k ild e e riş e b ilm e k iç in k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e , h e r d ü z e y d e b ilg i
k a y n a k la rın ı, ta n ım la m a , s ın ıfla n d ırm a v e d ü z e n le m e işle m le rin d e n a d ım a d ım
g e ç irm e k g e re k m e k te d ir. K u ru m s a l b ilg i b irik im i iç in ta n ım la m a , s ın ıfla n d ırm a
v e d ü z e n le m e ç a lış m a la rın ı y a p m a d a n d o ğ ru d a n b ilg i h a rita la rı h a z ırla m a y a
k a lk m a k , k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim in d e b a ş a rısız lığ ı b a ş ta n k a b u l e tm e k a n la m ın a
g e le c e k tir.
Sonuç ve Öneriler
D e n e tim
a ltın a
a la b ild iğ in iz i
ve
k o n tro l
e d e b ild iğ in iz i
y ö n e te b ilirs in iz .
Z ira h e r a ç ık v e k a y ıtlı b ilg i h e rk e s in u la ş a b ile c e ğ i b ilg i d e ğ ild ir. B u b ilg i
k a y n a k la rın ın g ru p la n d ırılıp d ü z e n le n m e s i, g e re k s in im k a lm a y a n la rın e le n m e si
v e y e tk ile n d irilm iş b ir e rişim in s a ğ la n m a s ı g e re k ir.
K u ru lu ş v e iş le tm e le rd e b ilg in in ta n ım la n m a s ı, d ü z e n le n m e s i v e b ilg i
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
79
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
d e p o la rın ın o lu ş tu ru lm a s ı, iş le v s iz d u ru m d a b u lu n a n b ilg i k a y n a k la rın a iş le rlik
k a z a n d ıra c a k ; b u s a y e d e b a ş ta y ö n e tic ile r o lm a k ü z e re tü m ç a lış a n la r, y a p a c a k la rı
iş le rd e v e v e re c e k le ri k a ra rla rd a k e n d ile rin e g ü v e n ilir b ilg i v e b e lg e d e s te ğ i
b u lm u ş o la c a k tır.
K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim in d e k i a s ıl h e d e f b ilg i ü re tm e k v e b ilg iy i iş s ü re ç le rin e
y a n s ıtm a k tır. K u ru lu şla r b ilg i ü re te b ilm e k iç in iç v e d ış b ilg i k a y n a k la rın d a n
y a ra rla n ırla r. B ilg in in ü re tilm e s i v e g e liş tirilm e si, d ü z e n le n m e s i, b ilg i d e p o la rı
o lu ş tu ru lm a s ı v e tra n s fe r e d ilm e s i ö n e m li o ls a d a , b ilg i a n c a k p a y la ş ıld ığ ı,
k u lla n ıld ığ ı v e iş s ü re ç le rin e y a n s ıtıld ığ ı ö lç ü d e y a ra r s a ğ la r. B ilg i ç a lış a n la rın
z ih n in d e , ç e ş itli o rta m la rd a k i b ilg i d e p o la rın d a e rişile m e z b ir b iç im d e d u ru y o rs a ,
k u ru lu ş v e iş le tm e a ç ıs ın d a n fa z la b ir d e ğ e r ifa d e e tm e y e c e k tir. B u b a k ım d a n
b ilg in in
e rişile b ilir v e
p a y la ş ıla b ilir o lm a s ı
g e re k ir.
B ir k u ru lu ş ta b ilg iy i
e rişile b ilir v e p a y la ş ıla b ilir k ılm a k , k u ru m u n b ilg i b irik im in i ta n ım la m a k ta n v e
d ü z e n le m e k te n g e ç m e k te d ir.
S a ğ lık lı tü m k u ru lu ş la r b ilg iy i ü re tir v e b ilg iy i k u lla n ırla r. K u ru lu ş la r ç e v re
ile iliş k ile rin i s ü rd ü rü rk e n e n fo rm a s y o n a lır, b u n u b ilg iy e d ö n ü ştü rü r v e b u b ilg iy i
d e n e y im le ri, d e ğ e rle ri v e k e n d i iç k u ra lla r ile b irle ş tire re k h a re k e te g e ç e rle r
(D a v e n p o rt v e P ru s a k , 2 0 0 0 , s. 8 5 ). P e k ç o k k u ru lu ş v e iş le tm e e lle rin d e k i b ilg i
d e ğ e rle rin in ta m o la ra k fa rk ın d a d e ğ ild ir. F a k a t tü m k u ru lu ş v e iş le tm e le r b ilg i
b a z ın d a fa a liy e t g ö s te rirle r v e e lle rin d e k i e n ö n e m li d e ğ e r ü re tm iş o ld u k la rı
b ilg ile rd ir v e k u ru lu ş u n b ü tü n ç a lış a n la rı b e lirli b ilg ile ri e lle rin d e tu ta rla r. B ilg in in
ö n e m in i k a v ra m ış o la n k u ru lu ş la r, b ilg i k a y n a k la rın ın k o n tro lle rin i v e y ö n e tim le rin i
s a ğ la y a b ilm e k , b u b ilg ile re h a n g i k u ra lla r ç e rç e v e sin d e u la ş ıla b ile c e ğ in i v e
b ilg ile rin n a s ıl s ın ıfla n d ırıla c a ğ ım v e d ü z e n le n e c e ğ in i b e lirle m e k y o lu n d a ç a b a
h a rc a m a k z o ru n d a d ırla r. K u ru m s a l b ilg i y ö n e tim in d e o lg u n lu k s e v iy e s in in e n ü s t
d ü z e y in e ç ık a b ilm e k , k u ru lu ş v e iş le tm e iç in d e ü re tile n b ilg in in b irle ştirile re k
d ü z e n le n m e s in e v e d ış b ilg i k a y n a k la rın ın e tk in k u lla n ım ı s a ğ la n a ra k b u b ilg i
k a y n a k la rın ın b ir s iste m iç e ris in d e b ü tü n s e lle ştirilm e sin e b a ğ lıd ır.
B ilg i
k a y n a k la rın ın
ta n ım la n m a s ı
ve
d ü z e n le n m e s in d e
e n fo rm a sy o n
b ilim le rin in y ılla rd ır k u lla n d ığ ı v e s ü re k li o la ra k g e liş tird iğ i y ö n te m v e te k n ik le r,
k u ru lu ş la rd a b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a la rın d a k u lla n ılm a lıd ır. B ilg in in v e b ilg i
k a y n a k la rın ın ta n ım la n m a s ı, d ü z e n le n m e s i v e e riş im in d e u z m a n la ş m ış o la n
k ü tü p h a n e c ile rin , a rş iv c ile rin v e b e lg e y ö n e tic ile rin in , k u ru lu ş v e iş le tm e le rd e
b ilg i y ö n e tim i u y g u la m a la rı iç e rs in d e y e r a lm a s ı k a ç ın ılm a z d ır.
Summary
E n a b lin g th e in stitu tio n a n d th e e n te rp ris e to p ro d u c e a n d o b ta in d a ta a n d
8 0 H a k e m li Y a z ıla r /
F a h re ttin Ö z d e m irc i v e C e n g iz A y d ın
Refereed Articles
in fo rm a tio n ; e n s u rin g th e u s e , th e s tre n g th e n in g a n d th e tra n s fe r o f th o s e p ro d u c e d
a n d o b ta in e d k n o w le d g e to in d iv id u a ls w ith s p e c ific fu n c tio n s a n d , c o n s e q u e n tly ,
to w o rk p ro c e s s e s ; a n d c re a tin g a n a d d e d v a lu e c o n s titu te th e ra is o n d 'e tre o f
k n o w le d g e m a n a g e m e n t.
E v e n th o u g h th e p ro d u c tio n , th e o rg a n iz a tio n , th e s to ra g e a n d th e tra n s fe r o f
k n o w le d g e in in s titu tio n s a re im p o rta n t, in fo rm a tio n is u s e fu l o n ly to th e e x te n t
th a t it is s h a re d , u s e d a n d re fle c te d in w o rk p ro c e ss e s. I f in fo rm a tio n re m a in s
in a c c e s sib ly in th e m in d s o f th e p e rs o n n e l a n d in k n o w le d g e w a re h o u se s o f
v a rio u s e n v iro n m e n ts , it w o u ld n o t b e o f m u c h v a lu e fo r th e e s ta b lis h m e n t a n d th e
e n te rp rise . E n a b lin g th e in fo rm a tio n to b e a tta in a b le a n d s h a ra b le w o u ld re q u ire
id e n tific a tio n a n d o rg a n iz a tio n o f k n o w le d g e a c c u m u la tio n o f th e e s ta b lis h m e n t.
M a n y e s ta b lish m e n ts a n d e n te rp rise s a re n o t fu lly a w a re o f th e k n o w le d g e
v a lu e s th e y p o s s e s s a lth o u g h th e m o s t im p o rta n t v a lu e th a t a ll e s ta b lish m e n ts a n d
e n te rp rise s p o s s e s s is th e k n o w le d g e th e y h a v e p ro d u c e d . E s ta b lish m e n ts e a g e r to
im p le m e n t k n o w le d g e m a n a g e m e n t s h o u ld s triv e to o rg a n iz e in te rn a l in fo rm a tio n
s o u rc e s a n d k e e p th e m a c c e s sib le a n d to e ffe c tiv e ly u s e e x te rn a l in fo rm a tio n
s o u rc e s . A tta in in g th e h ig h e s t le v e l o f m a tu rity in in s titu tio n a l k n o w le d g e
m a n a g e m e n t d e p e n d s o n th e in c o rp o ra tio n a n d o rg a n iz a tio n o f in fo rm a tio n
p ro d u c e d in -h o u s e a n d o n , w ith th e e ffic ie n t u s e o f e x te rn a l in fo rm a tio n s o u rc e s ,
th e in te g ra tio n o f th o s e k n o w le d g e s o u rc e s w ith in a s y s te m .
F o r th e e s ta b lish m e n ts a n d e n te rp ris e s to tu rn th e ir a c c u m u la te d k n o w le d g e
in to a n a d v a n ta g e in a c o m p e titiv e e n v iro n m e n t, th e y s h o u ld d e fin e a n d o rg a n iz e
th e ir k n o w le d g e
and
c re a te
k n o w le d g e
w a re h o u s e s .
In fo rm a tio n
s c ie n c e s
h a v e s o p h is tic a te d te c h n iq u e s a n d in te rn a tio n a lly a c c e p te d p ra c tic e s a s to th e
id e n tific a tio n a n d o rg a n iz a tio n o f k n o w le d g e s o u rc e s a n d e s ta b lis h m e n t o f
k n o w le d g e w a re h o u s e s ; a n d h a v e b e e n s u c c e s s fu lly u n d e rta k in g w o rk s o n
id e n tific a tio n , o rg a n iz a tio n a n d a c c e ss o f k n o w le d g e fo r m a n y y e a rs . K n o w le d g e
m a n a g e m e n t s h o u ld b e n e fit fro m th e th e o rie s a n d p ra c tic e s o f in fo rm a tio n
s c ie n c e s. In fo rm a tio n s c ie n c e s, p a rtic u la rly d o c u m e n t m a n a g e m e n t, c o n stitu te a
b a sic c o m p o n e n t o f in s titu tio n a l k n o w le d g e m a n a g e m e n t p ra c tic e w h ic h h a s a
la rg e r s c o p e .
T h e m e th o d s a n d te c h n iq u e s fo r th e id e n tific a tio n a n d o rg a n iz a tio n o fk n o w le d g e
s o u rc e s th a t h a v e b e e n u s e d fo r y e a rs a n d d e v e lo p e d c o n tin u o u s ly b y in fo rm a tio n
s c ie n c e s s h o u ld b e u s e d in e s ta b lis h m e n ts ' k n o w le d g e m a n a g e m e n t p ra c tic e s . It is
in e v ita b le th a t lib ra ria n s , a rc h iv is ts a n d d o c u m e n t m a n a g e rs w ith e x p e rtise in th e
id e n tific a tio n , o rg a n iz a tio n a n d a c c e ss o f k n o w le d g e a n d k n o w le d g e s o u rc e s ta k e
p a rt in k n o w le d g e m a n a g e m e n t p ra c tic e s o f e s ta b lish m e n ts a n d e n te rp ris e s .
K u ru m s a l B ilg i K a y n a k la rı v e B ilg i Y ö n e tim i
81
Institutional Knowledge Sources and Knowledge Management
Kaynakça
A la v i, M . v e L e id n e r, D . E . (2 0 0 1 ). R e v ie w : K n o w le d g e m a n a g e m e n t a n d
k n o w le d g e m a n a g e m e n t s y s te m s: C o n c e p tu a l fo u n d a tio n s a n d re s e a rc h is s u e s .
MIS Quarterly, 2 5 (1 ), 1 0 7 -1 3 6 .
Ç a p a r, B . (2 0 0 3 ). B ilg i y ö n e tim i: N a s ıl b ir in s a n g ü c ü ? İb ra h im G ü ra n Y u m u ş a k
(D e rl.). II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Derbent-îzmit, 17-18
Mayıs 2003 Bildiriler Kitabi içinde (ss. 421-432). K o c a e li: K o c a e li Ü n iv e rs ite s i
İk tis a d i v e İd a ri B ilim le r F a k ü lte si, 2 0 0 3 , 4 2 1 -4 3 2 . [Ç e v rim iç i], E le k tro n ik
a d re s: h ttp ://w w w .b ilg iy o n e tim i.o rg /c m /p a g e s /m k l_ g o s .p h p ? n t= 2 5 7 [H a z ira n
2 0 0 6 ].
D a v e n p o rt, H . T . v e P ru s a k , L . (2 0 0 0 ) .
îş dünyasında bilgi yönetimi: Kuruluşlar
ellerindeki bilgiyi nasıl yönetirler. Ç e v . G ü n h a n G ü n a y . İs ta n b u l: R o ta
Y a y ın .
İn c e , N . (2 0 0 2 ).
Kurumlar.
Kamu Kurumlarında Bilgi Yönetimi: Ekonomi Alanındaki
Y a y ım la n m a m ış d o k to ra te z i. H a c e tte p e Ü n iv e rs ite s i, A n k a ra .
N ic o la s , R . (2 0 0 4 ). K n o w le d g e m a n a g e m e n t im p a c t o n d e c is io n m a k in g p ro c e s s .
Journal of Knowledge Management,
Ö z d e m irc i,
F.
(1 9 9 9 ).
A rş iv le rim iz in
8 (1 ), 2 0 -3 1 .
k u ru m sa l
y a p ıla n m a
g e re k s in im le ri.
Bilginin serüveni: Dünü, bugünü, yarını: Türk Kütüphaneciler Derneği'nin
Kuruluşunun 50. Yılı Uluslararası Sempozyum Bildirileri 17-21 Kasım 1999
iç in d e (s s . 3 6 6 -3 8 3 ). A n k a ra : T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i.
21. Yüzyıla
Girerken Enformasyon Olgusu Sempozyumu: Bildiriler 19-20 Nisan 2001:
Hatay iç in d e (s s .1 7 9 -1 8 6 ) . A n k a ra : T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i.
S p a rro w , J . (1 9 9 8 ). Knowledge in organizations: Access to thinking at work.
Ö z d e m irc i, F . (2 0 0 1 ). B e lg e ü re tim i v e k u ru m sa l b ilg i y ö n e tim i.
L o n d o n : S a g e P u b lic a tio n .
T iw a n a , A . (2 0 0 3 ).
Bilginin Yönetimi.
Ç e v . E lif Ö z sa y a r. İs ta n b u l: D ış b a n k .
W e x le r, M . N . (2 0 0 1 ). T h e w h o , w h a t a n d w h y o f k n o w le d g e m a p p in g .
Knowledge Management, 5 (3 ), 2 4 9 -2 6 4 .
Z a im , H . (2 0 0 5 ). Bilginin artan önemi ve bilgi yönetimi.
Journal of
İs ta n b u l: İş a re t y a y .
Related papers
Does physical activity protect against all-cause mortality in major depressive disorder?
Academia Mental Health and Well-Being, 2024
Two Persian Period Aramaic Inscriptions from Yavneh-Yam
In: Deutsch, R. and Lemaire, A. eds. Gabriel Tell this Man the Meaning of his Vision: Studies in Archaeology, Epigraphy, Iconography and the Biblical World in Honor of Gabriel Barkay, 2024
Questions to objects / Vragen aan objecten
Questions to objects / Vragen aan objecten , 2024
Using Synchronized Eye Movements to Predict Attention in Online Video Learning
Education Sciences , 2024
"Con los rebenques dados vuelta, avanzaban". Tres episodios de violencia, conflicto e identidad en espacios interétnicos (Buenos Aires, 1870-1900). 2024
Fuegía. Revista de Estudios Sociales y del Territorio, 2024
Conti, Teoria da aparência na reforma do Código Civil: A proposta de introdução do artigo 116, parágrafo único, e a imputabilidade da aparência de representação
Conti, André Nunes. Teoria da aparência na reforma do Código Civil: A proposta de introdução do artigo 116, parágrafo único, e a imputabilidade da aparência de representação, in: RJP Volume Especial, 2024
Financial misappropriations, internal control, and Pentecostal Churches in Nigeria
Research Journal of Business & Economic Management, 2022
An anti-history of a non-people: Kurds, colonialism, and nationalism in the history of anthropology
Journal of the Royal Anthropological Institute, 2009
Staying Connected during the COVID-19 Pandemic: Experiences of Older People in Mexico and Scotland
Innovation in Aging, 2021
2,3:5,6-Di-<i>O</i>-isopropylidene-2-<i>C</i>-hydroxymethyl-<scp>D</scp>-talono-1,4-lactone
Acta Crystallographica Section E-structure Reports Online, 2004
Speckle Reduction in Sar Images Using a Bayesian Multiscale Approach
The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 2019
„Treuhänderisch“ – Themenaufriss im Kontext der NS-Provenienzforschung
Treuhänderische Übernahme und Verwahrung, 2018
Pitfall trap efficiency in sampling small vertebrates (Anura, Squamata, and Mammalia) in fragments of the Southeastern Atlantic Forest, Brazil
Boletim do Museu Paraense Emílio Goeldi, 2023
ChemInform Abstract: A NEW ROUTE TO RING-FUSED TETRAHYDROFURANS- REACTION OF Δ4-UNSATURATED ALCOHOLS WITH PHENYLSELENENYL CHLORIDE
Chemischer Informationsdienst, 1978
Development of qRT-PCR Test for Quantification of Rubella Virus in Commercially Available Vaccines
Iranian Journal of Virology, 2015
Transformation of Charities by Islamic Social Movements in Yogyakarta, 1912-1931: A History of Islamic Wealth Management
International Journal of Islamic Business Ethics, 2016