Stanisław Niwiński (aktor)
Data i miejsce urodzenia |
8 maja 1932 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 maja 2002 |
Zawód | |
Współmałżonek |
Anna Ciepielewska (rozwód) |
Lata aktywności |
1955–2002 |
Odznaczenia | |
Stanisław Niwiński (ur. 8 maja 1932 w Warszawie, zm. 4 maja 2002 tamże) – polski aktor[1].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej o kierunku zegarmistrzowskim i Liceum Techniki Dentystycznej w Krakowie, zamierzał zostać lekarzem[2]. Rozpoczęte studia na krakowskiej Akademii Medycznej przerwał i zdał egzaminy do Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie, którą ukończył w 1956.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W latach 1956–1958 był związany z Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, gdzie zadebiutował w roli Wacława w Zemście Aleksandra hr. Fredry w reż. Tadeusza Kubalskiego (1956), a następnie zagrał Jacka w Bracie marnotrawnym Oscara Wilde’a (1957) w reż. Ireny i Tadeusza Byrskich, Gustawa w Ślubach panieńskich Fredry (1957), Helikona w Kaliguli Alberta Camus (1957) w reż. Tadeusza Byrskiego, Maka Yksa w Pierścieniu Wielkiej Damy Cypriana Kamila Norwida (1958) w reż. Olgi Koszutski i Janka w Kocie w butach Zenona Laurentowskiego (1958) w reż. Lidii Rybotyckiej. W latach 1958–1959 występował w Teatrze Dramatycznym w Poznaniu, m.in. jako Pan Młody w Weselu Stanisława Wyspiańskiego (1959) w reż. Tadeusza Byrskiego. W latach 1959–1963 był aktorem Teatru Śląskiego w Katowicach. Od 1963 występował w teatrach warszawskich: Klasycznym (1963–1965), Ateneum (1965–1967) i Polskim (1967–1997).
W latach 1965–1998 współpracował z Teatrem Polskiego Radia.
Rozpoznawalność przyniosła mu rola rotmistrza Zaremby w serialu Czarne chmury (1973). Wystąpił w kultowych filmach takich jak Czarne skrzydła (1962) Ewy i Czesława Petelskich, Gdzie jest generał... (1963) Tadeusza Chmielewskiego, Powrót doktora von Kniprode (1965) Huberta Drapelli i Śmierć w środkowym pokoju (1965) Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego, a także w serialach: Stawka większa niż życie (1968; w 10. odcinku serii) jako porucznik Neumann, Chłopi (1972) jako Pietrek, parobek Boryny, Karino (1974) jako Rusin, Pogranicze w ogniu (1988) jako Wojciech Matusiak, ojciec Doroty i Trzy szalone zera (1999) w roli dyrektora radia[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1954 na planie filmu Godziny nadziei Jana Rybkowskiego poznał aktorkę Annę Ciepielewską. Wkrótce złożyli przysięgę małżeńską, mieli syna Grzegorza. W 1978 na pokładzie statku MS Batory podczas bankietu w ramach festiwalu filmowego Niwiński poznał młodszą o 18 lat Annę Majewską (ur. 1950; zm. 2019)[4][5]. Niwiński rozstał się z żoną i zamieszkał z nową partnerką. Mieli syna Sebastiana. Początkowo Majewska nie chciała brać ślubu, jednak z czasem Niwiński przekonał żonę do zmiany zdania[2].
Śmierć
[edytuj | edytuj kod]Zmarł nagle 4 maja 2002 w warszawskim szpitalu; kilka dni przed 70. urodzinami[6]. Pochowany wraz z żoną Anną na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera E-14-12)[7].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- 1955: Godziny nadziei
- 1960: Historia współczesna – robotnik
- 1962: Spotkanie w Bajce – kierowca ciężarówki
- 1962: Rodzina Milcarków – Karol Milcarek
- 1962: Czarne skrzydła – Tadeusz, syn Mieniewskiego
- 1963: Gdzie jest generał... – oberleutnant SS
- 1963: Pasażerka – więzień
- 1964: Panienka z okienka – Zbigniew Kalinowski, wnuk Strusia, brat Marysi-Hedwigi, sekretarz księcia Ossolińskiego
- 1964: Spotkanie ze szpiegiem – krótkofalowiec Janusz Giedrowski, kochanek agentki Marii
- 1965: Powrót doktora von Kniprode – kapitan Karcz
- 1965: Trzy kroki po ziemi – młody lekarz (cz. 3)
- 1965: Śmierć w środkowym pokoju – Krzysztof
- 1965: Podziemny front – Tolek, żołnierz AL
- 1965: Katastrofa – Grzegorz Hulewicz, projektant wiaduktu
- 1965: Buty – sowiecki lotnik
- 1967: Westerplatte – strzelec Jan Połeć
- 1968: Stawka większa niż życie – por. Neumann (odc. 10)
- 1969: Znicz olimpijski – Bolek
- 1969: Ostatni świadek – milicjant-geolog
- 1970: Prom – oficer w kapitanacie portu
- 1970: Prawdzie w oczy – inżynier Stefan Karbowaniec
- 1970: Album polski – Ślązak, dezerter z Wehrmachtu
- 1971: Na przełaj – opiekun społeczny
- 1972: Chłopi – Pietrek, parobek Boryny
- 1973: Czarne chmury – rotmistrz Zaremba
- 1973: Hubal – plutonowy Józef Alicki, członek oddziału "Hubala"
- 1973: Chłopi – Pietrek, parobek Boryny
- 1974: Karino – Rusin
- 1974: Orzeł i reszka – porucznik Ralf Moes
- 1974: Najważniejszy dzień życia – dyrektor Stefan Stolarek (odc. 3)
- 1975: Dyrektorzy – inż. Piotr Gajda, syn Ignacego, w 1970 dyrektor „Fabelu”
- 1975: Kazimierz Wielki – Dobrogost
- 1975: Jarosław Dąbrowski – Bronisław Szwarce
- 1976: Przepłyniesz rzekę – kierownik budowy
- 1976: Karino – Rusin
- 1977: Sprawa Gorgonowej – dziennikarz podający się za przedstawiciela Komitetu Obywatelskiego dla Niesienia Pomocy Byłym Więźniom Politycznym
- 1977: Raszyn. 1809 – Jan Łuszczewski
- 1977: Gdzie woda czysta i trawa zielona – naczelnik
- 1978: Życie na gorąco – Kornel Preiss, współwłaściciel pensjonatu „Złota Podkowa” (odc. 7)
- 1978: Justyna – dyrektor
- 1978: Dux Polonorum − Niemcza 1017 rok
- 1978: Azyl – Władysław Wawrzyniak
- 1979: Zielone lata – nauczyciel
- 1979: Racławice. 1794 – Tomasz Adam Ostrowski
- 1979: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy – sir Thomas (odc. 1)
- 1979: Na własną prośbę – Haruzel
- 1979: Małgorzata – uczestnik zebrania PZPR
- 1979: Biała gorączka – sekretarz Madej
- 1979: ...Cóżeś ty za pani... – Paweł Anioł
- 1980: Polonia Restituta – Erazm Piltz, współpracownik Romana Dmowskiego
- 1980: Sherlock Holmes i Doktor Watson – barman Beamis (odc. 18)
- 1980: Kłusownik – Kasicki, dyrektor stadniny
- 1980: Jeśli serce masz bijące – wychowawca Perczyński, nauczyciel polskiego
- 1980: Dom – mówca podczas otwarcia FSO na Żeraniu (odc. 6)
- 1981: Kto ty jesteś? – uczestnik zebrania PPR
- 1981: Bołdyn – pułkownik „Stary”
- 1982: Polonia Restituta – Erazm Piltz, współpracownik Romana Dmowskiego (odc. 4-6)
- 1982: Na tropach Bartka – Kasicki, dyrektor stadniny, ojciec Maćka
- 1982: Przygrywka – ojciec (odc. 6)
- 1984: Umarłem, aby żyć – chirurg ze szpitala Dzieciątka Jezus
- 1984: Rycerze i rabusie – Zegart, człowiek Stadnickiego (odc. 2)
- 1986: Blisko, coraz bliżej – doktor Jerzy (Antoni) Kulicki
- 1986: Czarne Stopy – „Leśne Oko”
- 1987: MR Tański – inż. Tadeusz Tański
- 1987: Dorastanie – dyrektor fabryki (odc. 7)
- 1987: Rzeczpospolitej dni pierwsze – marsz. Edward Śmigły-Rydz
- 1987: Ucieczka z miejsc ukochanych – Józef (odc. 2)
- 1987: Śmieciarz – kierownik Tokarski (odc. 1, 3 i 4)
- 1988: Banda Rudego Pająka – major (odc. 2)
- 1988: Pogranicze w ogniu – Wojciech Matusiak, ojciec Doroty (odc. 1 i 2)
- 1988: Penelopy – Piotr, mąż Magdy
- 1989: Virtuti – kapitan WP
- 1988: Stan strachu – aktor
- 1997-2002: Klan – pan Franciszek, pacjent leżący w szpitalu wspólnie z Krzysztofem Malickim
- 1999: Trzy szalone zera – dyrektor radia
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (1979)
- Nagroda na I Festiwalu Teatrów Śląska i Opolszczyzny we Wrocławiu za rolę tytułową w Kordianie Juliusza Słowackiego w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1960)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 500. ISBN 83-223-2644-0.
- ↑ a b Dorota Falkowska: Stanisław Niwiński wybaczył żonie zdradę, ale później sam związał się z młodszą o 18 lat kobietą. „Viva!”, 2023-01-07. [dostęp 2023-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-25)].
- ↑ Stanisław Niwiński nie żyje. Interia.pl, 2002-05-06. [dostęp 2023-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-25)].
- ↑ Anna Majewska-Niwińska o swoim mężu Stanisławie Niwińskim: Pokłóciliśmy się tylko 3 razy. www.se.pl, 02.05.2012, aktualizacja 09.04.2013. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Anna Ciepielewska: do ostatniej chwili nie traciła nadziei. Wirtualna Polska. [dostęp 2017-01-09].
- ↑ Gdy wczuł się na planie, polała się krew. Żonie wybaczył zdradę, ale potem odszedł do młodszej kobiety. Onet.pl. [dostęp 2023-02-25].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Niwiński w bazie IMDb (ang.)
- Stanisław Niwiński w bazie Filmweb
- Stanisław Niwiński w bazie filmpolski.pl
- Stanisław Niwiński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
- Stanisław Niwiński na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Absolwenci szkół średnich w Krakowie
- Aktorzy Teatru Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
- Aktorzy Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach
- Aktorzy Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie
- Aktorzy Teatru Polskiego w Poznaniu
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Polscy aktorzy filmowi
- Polscy aktorzy radiowi
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy aktorzy telewizyjni
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Urodzeni w 1932
- Zmarli w 2002