Przejdź do zawartości

Portal:Literatura

Skrót: P:L
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Literatura

Literatura to wszystkie "sensowne twory słowne" (Stefania Skwarczyńska[potrzebny przypis]), zatem dzieła artystyczne, literatura piękna, oraz teksty użytkowe, literatura stosowana - zachowane w formie pisanej lub w przekazie ustnym. Dzieli się ją na trzy rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat.

Inne portale dotyczące literatury: William Szekspir, Komiks, Bibliologia, Fantastyka, Fantasy, Śródziemie.


Wybrany wyróżniony artykuł

Odludek albo mizantrop (gr.: Δύσκολος ἢ Μισάνθρωπος, Dyskolos e Misanthropos) – jedyna zachowana w całości komedia Menandra, napisana w 317/316 roku p.n.e.

Odludek jest wczesną sztuką Menandra. Opowiada dzieje miłości bogatego młodzieńca, Sostrata, do pięknej córki zgryźliwego starca, Knemona. Liczne zabiegi Sostrata o rękę ukochanej nie dają rezultatu, do czasu, gdy Knemon, wskutek nieszczęśliwego wypadku, zmuszony jest poprosić o pomoc. Doświadczywszy własnej ograniczoności, zgadza się ostatecznie na ślub córki. Odludek jest komedią charakteru. Cała intryga sztuki osnuta jest wokół postaci zgryźliwego i złośliwego starca ze wszystkich sił broniącego swojej samotności. Komizm utworu budują powracające sceny dobijania się do drzwi i knemonowych połajanek. Tekst utworu zaginął pod koniec starożytności, odnaleziony w drugiej połowie XX wieku, został opublikowany w 1959 roku.




Wybrana wyróżniona sylwetka

Bjørnstjerne Martinius Bjørnson (wym. [ˈbjøːɳˈstjæːɳə ˈbjøːɳˈʂɔn]; ur. 8 grudnia 1832 w Kvikne, zm. 26 kwietnia 1910 w Paryżu) – norweski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1903). W laudacji doceniono jego „wzniosłą i różnorodną poezję, która zawsze odznaczała się świeżością natchnienia i niezwykłą czystością ducha” oraz „talent epicki i dramatyczny”. Przez wydawnictwo Gyldendal, a później także przez światowych krytyków, uznany za jednego z czterech najwybitniejszych pisarzy norweskich (wraz z Henrikiem Ibsenem, Jonasem Lie i Alexandrem Kiellandem). Pozostawił po sobie bogatą i zróżnicowaną spuściznę: opowiadania, sztuki, wiersze, powieści, artykuły, przemówienia i tysiące listów.



Listy na medal

Lista pierwszych wydań dzieł Stanisława Lema drukiem zwartym - Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury

Artykuły na medal

Stanisław Moskal (ur. 1935) - Giacomo CasanovaAntoni LangeVictor HugoWilliam SzekspirLeconte de LisleHenry Wadsworth LongfellowLiteratura szwedzkojęzycznaMelchior WańkowiczLolita - Arrakis (Diuna) - Rudyard Kipling - Bjørnstjerne Bjørnson

Dobre artykuły

Wergiliusz - Piotr Starkowiecki - Weronika Rosati - Ustrój polityczny Aten (Arystoteles) - Hobbit, czyli tam i z powrotem - Ferenc Molnár - John Ronald Reuel Tolkien - Galadriela - Rivendell - Przegląd dzieł Williama SzekspiraSonety Williama SzekspiraW poszukiwaniu straconego czasuBestia ludzka - Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego - Nędznicy - Pateryk Kijowsko-Pieczerski - Dzwony Bazylei - Pasażerowie z dyliżansu - Rok dziewięćdziesiąty trzeci - Oryginał Laury - Lawon Barszczeuski - Hella (Mistrz i Małgorzata) - Zabójstwo przy Rue Morgue - Nortowie - Statek śmierci - Dziennik Anny Frank - Górski wieniec - Nautilus (fikcyjny okręt) - Space Science Fiction Magazine - Władysław Szlengel - Teodor Prodrom - Sully Prudhomme - Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej (esej) - Stanisław Lem - Słońce też wschodzi - Sławamir Adamowicz - Sejm ptasi - Sąd polubowny (komedia Menandra) - Natalla Babina - Odludek albo mizantrop - Menander - Matteo Maria Boiardo - Markijan Szaszkewycz - Literatura bizantyńska za panowania dynastii heraklijskiej 610-717 - Literatura bizantyńska epoki Laskarysów i Paleologów (1204–1453) - Literatura bizantyńska epoki Komnenów i Angelosów (1081-1204) - Literatura bizantyńska epoki justyniańskiej 527-610 - Kakashi Hatake - Jan Malalas - Gustav Wied - Górski wieniec - Fabijan Szantyr - Ernest Hemingway - Chrétien de Troyes - Agatiasz Scholastyk - Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)


Rodzaje i gatunki literackie

Liryczne: aleksandrynanakreontykbergerettabukolika (sielanka)cichōkadumkaelegiaepigramatepitafiumepyllionfraszkafugazelhaikuhymnkaligramkasydalimerykodapieśńpsalmromancarubajjatshisielankasonettren

Epickie: anegdotaautobiografiabajkabaśńbiografiachansons de gesteeposhumoreskakronikalegendamakamamonogatarinowelaopowiadaniepaterykpowieśćpowieść auktorialnapowieść autobiograficznapowieść biograficznapowieść detektywistycznapowieść epistolarnapowieść fantastycznapowieść historycznapowieść kryminalnapowieść poetyckapowieść produkcyjnapowieść przygodowapowieść psychologicznapowieść społeczno-obyczajowapowieść tendencyjnasadżsirat

Dramatyczne: dramat antycznydramat niescenicznydramat satyrowydramat symbolicznydramat szekspirowskidramat romantycznydramat historycznydramat współczesnydramat modernistycznydramat właściwykomediaoficjumskecztragediatragifarsa

Mieszane: balladaballada romantycznadramat romantycznygawędasatyrapoemat dygresyjnypoemat heroikomicznypowieść poetyckasylwatraktat

Pograniczne: apologiabestiariuszdziennikemblematesejfelietonlatopispamiętnikreportaż


Literatura obca

afrykańskaalbańskaangielskaamerykańskaarabskaaustriackaazerskabengalibiałoruskabrazylijskabułgarskachorwackachińskaczeskaduńskaestońskafińskafarerskafrancuskagreckagruzińskahebrajskahindihiszpańskairlandzkaislandzkajapońskakanadyjskakatalońskakoreańskalatynoamerykańskalitewskałotewskamacedońskamalajskameksykańskamongolskaniemieckojęzycznanorweskanowogreckaormiańskaperskaportugalskarosyjskarumuńskasanskryckaserbskasłowackasłoweńskaszwajcarskaszwedzkojęzycznatureckaukraińskawalijskawęgierskawłoskaantycznej Grecjiantycznego Rzymu


Czasopisma literackie

Ukazujące się: AkcentArtPAPIERBorussiaCzas KulturyDialogEnigmaFA-artFo paHa!artKursywaLiteratura na ŚwiecieNowa Fantastyka - Nowe KsiążkiOdraOpcjePamiętnik LiterackiPomostyProtokół kulturalnyRed.Rita BaumStudiumTekstualiaTeksty DrugieToposWakatZeszyty PoetyckieZnak

Niewydawane: ArtyleriaBrulion - ChimeraFenixFenix AntologiaGazeta LiterackaKamenaKwadrygaKłosyKresyKurier Polski (1829-1831)LampaLiniaLiteratura (tygodnik)Literatura LudowaMaskiNowe WidnokręgiNowy Pamiętnik WarszawskiPonowaPograniczaPro Arte et StudioProsto z MostuPrzegląd Artystyczno-LiterackiPrzegląd PolskiSkamanderSycynaSztuka i NaródTwórczośćTygodnik IlustrowanyUndergruntWiadomości LiterackieWspółczesnośćZapisZdrójZebraZeszyty LiterackieZwrotnica

Zobacz też: Kategorię grupującą czasopisma literackie.


Wybrany cytat
Wybrana grafika
=
=

Chcesz pomóc?

Kategoria zalążków artykułów literackich zawiera bardzo wiele haseł. Pomóż nam poprawić ich jakość! Kliknij tutaj i wybierz artykuł, który chcesz poszerzyć. Dziękujemy!


Wikiprojekty!
Jeśli masz jakieś pytanie wiążące się z literaturą, możesz je zadać na stronach dyskusji wikiprojektów: literackiego i literaturoznawczego. A może sam/sama dołączysz do ich uczestników i zechcesz wzbogacić zasoby Wikipedii, pisząc nowy artykuł o jakimś utworze literackim czy pisarzu, lub poszerzając już istniejący?


Do poszerzenia

Twórcy: Doris LessingKarl Adolph GjellerupKnut HamsunJulia HartwigMichel HouellebecqPer JersildNadżib MahfuzOlga TokarczukJan Chryzostom PasekJuliusz SłowackiStendhalMichaił SzołochowFederico García LorcaGuy de MaupassantKostis PalamasJózef Roth

Dzieła: Antoniusz i KleopatraBoska komediaCzekając na GodotaFaustFerdydurkeGargantua i PantagruelKról LearKubuś Fatalista i jego panLolitaSonety do LauryŚlubNa Zachodzie bez zmianNocny lotIdiotaOdysejaPani BovaryPieśń o Nibelungach

Pojęcia: dramat właściwyepos rycerskigawędaliteratura angielskaliteratura antycznej Grecjiliteratura chińskamiraklnowelapostać literackapowieśćtrawestacjaweryzm


Ostatnio dodane

Niektóre niedawno dodane artykuły związane z literaturą:

Sylwetki twórców: Hedvig Charlotta Nordenflycht - Bengt Lidner - Anna Maria Lenngren - Anzia Yezierska - Urban von Feilitzen - Paul Carell - Per Olof Sundman - Mariusz Surosz - Sven-Eric Liedman - Steven Brust - Ibikos - Thomas Sjöberg (dziennikarz) - Göran Tunström - Aftoniusz - Mustaj Karim - Göran Sonnevi - Witold Starecki - Jelena Dimitrijević - Damian Dawid Nowak - Anna Matwiejewa - Joey Travolta - Emanuel Kratochwil - Małgorzata Dzieduszycka-Ziemilska - Michaił Dudin - Zdzisław Cozac

Dzieła literackie: Kariera Artura Ui - Wrota Obelisków - Trylogia Pękniętej Ziemi - Obudź się i śnij - Orbis pictus

Pojęcia: literatura farerska - literatura fińska - pirychej - postać literacka - prąd literacki - tradycja literacka - koło hermeneutyczne - literatura obrachunków inteligenckich - raki - literackość - impresjonizm

Grupy i pokolenia literackie: Inaczej - Wierzbak - Próby - Pokolenie „Współczesności” - Kontynenty

Postacie literackie - Marko Ramius


Inne portale polskojęzycznej Wikipedii



Przypisy