Zło w małym miasteczku – Joan Samson „Aukcjoner” (recenzja)

 

Harlowe, niewielkie, senne miasteczko w New Hampshire. Mieszkańcy żyją tu w zgodzie z odwiecznym rytmem natury, rodziny od lat gospodarzą na swojej ziemi, do której są bardzo przywiązane. I choć starsi ludzie narzekają na zmiany, tak naprawdę są one bardzo powolne. Świat poza Harlowe wydaje się dziwny i niebezpieczny. Największą sensacją w okolicy staje się przybycie Perly’ego Dunsmore’a, aukcjonera. Zaczyna on organizować licytacje na rzecz miasta, a wspomagają go mieszkańcy oddający niepotrzebne graty. Nie wiedzą, że w ten sposób sami kręcą bat na siebie, ponieważ aukcjoner nie zamierza poprzestać tylko na tym, co zechcą mu oddać. Przekonuje się o tym rodzina Johna Moore’a, bowiem to przez pryzmat jej losów zostało przedstawione zło, jakie zalęgło się w na pozór sielskim miasteczku.

Aukcjoner to debiutancka i jedyna powieść Joan Samson wydana w 1976 roku. Dopiero teraz ukazała się w Polsce. Porusza temat, który bardzo lubię – mała zamknięta społeczność zmagająca się z własnymi demonami. Aukcjoner to nie jest powieść oszałamiająca tempem akcji, gdyż snuje się ono raczej spokojnie, a pisarka krok po kroku buduje klaustrofobiczny, niepokojący nastrój, poczucie bezsensu, beznadziei i przekonania, że znikąd nie ma pomocy. John Moore, głowa rodziny, ma pod opieką trzy kobiety: mamę, żonę i córkę, i mimo że pragnie się przeciwstawić zapędom obcego przybysza, przeważa strach przed narażeniem bliskich na niebezpieczeństwo. John ma nadzieję, że ktoś z zewnątrz zrobi z tym porządek, wierzy w państwo i policję, jednak ostatecznie traci te złudzenia. Nie może poddać się i uciec, gdyż bardzo ważnym elementem powieści Samson jest pokazanie głębokiego przywiązania do ziemi, która jest w rodzinie od pokoleń.

Pieniądze to nie to co ziemia – odpowiedział John. – Pieniądze można ukraść. Tracą na wartości. Banki bankrutują. A moje dziecko zawsze będzie miało tę ziemię (s. 193).

Być może niektórym wydaje się dziwna tak głęboka więź z ziemią, ja jednak mieszkam na wsi i doskonale pamiętam, że podobne poglądy mieli moi dziadkowie. Dlatego rozumiem postawę Johna, który za nic nie chce wyjeżdżać.

Hasła powrotu do natury, starych dobrych czasów i utraconych wartości nie są niczym nowym i powracają w kolejnych pokoleniach. Aukcjoner wykorzystuje je, by namówić ludzi z miasta do przeprowadzki na wieś. Kontrast między mieszkańcami Harlowe a obcymi jest wyraźny. Nawet mieszkający w mieście doktor, nie rozumie co się wokół niego dzieje i czym tak naprawdę są aukcje. Niektórzy może wiedzą, może coś podejrzewają, ale nie dbają o to, wiedzieni własną korzyścią i chęcią bycia pionierami.

Aukcjoner nie jest horrorem z elementami nadprzyrodzonymi, groza bierze się z zupełnie innych źródeł. To przyzwolenie na narodzenie się zła, podążanie za tłumem, niechęć do przeciwstawiania się większości i powiedzenia nie, nawet gdy coś się nie podoba. Bohaterowie machają ręką nawet gdy nie chcą już nic oddawać, budując tym samym siłę Dunsmore’a i jego zastępów policji. A potem jest już za późno. Ludzie znani przez całe życie pokazują zupełnie inne oblicza. Narasta strach, ale także wewnętrzne konflikty w rodzinie Moorów. A pod tym wszystkim pulsuje oczekiwanie na coś, co nastąpi, i głęboki, ale przez długi czas ukryty, gniew.

Polskie wydanie zawiera Wspomnienie o Joan Samson  napisane przez jej męża Warrena Carberga oraz Posłowie Grady’ego Hendrixa, przybliżające czasy powstania książki, jej percepcję i popularność, a także wpływ życiowych doświadczeń autorki na fabułę. Dodatkowo całości dodają klimatu ilustracje Macieja Kamudy.

Aukcjoner Joan Samson to w gruncie rzeczy dość prosta historia, osadzona w konkretnym miejscu i czasie, ale także uniwersalna. Zawsze stare walczy z nowym, zawsze nadchodzą zmiany, nawet gdy tego nie chcemy i zawsze znajdą się ludzie, którzy na pozór dobrzy i nieszkodliwi mają swoją mroczną stronę.

Post powstał we współpracy z wydawnictwem Vesper.



Autor: Joan Samson

Tytuł: Aukcjoner   

Tytuł oryginalny: The Auctioneer

Tłumaczenie: Michał Zdancewicz

Wydawnictwo: Vesper

Liczba stron: 286

Data wydania: 2022

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Tylko metal ocali świat – Grady Hendrix „Sprzedaliśmy dusze” („We Sold Our Souls ”)

Obraz
Kris Pulaski ma czterdzieści siedem lat i poczucie, że jej życie już się skończyło. Nędzną pracę udało jej się zdobyć tylko dzięki znajomościom brata. A przecież miało być zupełnie inaczej. Kiedyś Kris grała w metalowym zespole Dürt Würk, który stał u progu wielkiej kariery. I to właśnie w noc podpisywania kontraktu mającego wynieść ich na szczyt, wszystko się posypało. Kris niewiele pamięta z tamtych wydarzeń. Pogodziła się z losem, chodzi na terapię i łyka tabletki. Jednak gdy pewnego dnia zauważa plakaty reklamujące trasę koncertową jedynego członka Dürt Würk, który zrobił oszałamiającą karierę, Terry’ego Hunta, budzi się w niej gniew. Porzuca dotychczasowe życie, by odwiedzić pozostałych członków zespołu i dowiedzieć się, co tak naprawdę wydarzyło się przed laty. Sprzedaliśmy dusze Grady’ego Hendrixa to książka, która łączy w sobie elementy grozy z powieścią społeczno-psychologiczną. Autor stara się sportretować stan amerykańskiego społeczeństwa. Postawiona przez niego diagnoza ...
Czytaj więcej

Królowa zrodzona z rycerskich marzeń – Feliks W. Kres „Pani Dobrego Znaku” (recenzja)

Obraz
  Puszcza Bukowa to największa knieja Szereru i źródło gigantycznego bogactwa właścicieli wywodzących się ze starożytnego książęcego rodu K.B.I.. Po śmierci bezdzietnego księcia wybucha skandal, ponieważ okazuje się, że dziedziczką fortuny ma być niewolnica Ezena, którą kaprys pana podniósł do godności małżonki. Na domiar złego nie należy ona do gigantycznie drogich Pereł, lecz była wcześniej praczką. No i jest półkrwi Armektanką. Czegoś takiego Dartan z pewnością nie zniesie, a inne gałęzie rodu K.B.I. już szykują pozwy procesowe. Ezena, była niewolnica, nie ma szans na zwycięstwo w sądzie. Jej cel jest jednak zupełnie inny i odmieni oblicze Szereru. W umyśle – ludzkim, bo już nie kocim – tkwiła jakaś potrzeba cudowności. Gotah wiele razy się zastanawiał, dlaczego człowiek nie jest w stanie przyjąć świata takiego, jakim był: rządzącego się swoimi własnymi prawami, dość przecież cudownego, nawet bez latających kamieni i innych dziwów ( Pani Dobrego Znaku. Wieczne Cesarstwo , s. 5...
Czytaj więcej

Z bezmiaru eonów wypełzają – „Koszmary” H. P. Lovecraft, Hazel Heald

Obraz
Koszmary to zbiór pięciu opowiadań H. P. Lovecrafta napisanych we współpracy z Hazel Heald. Cień z Providence zajmował się nie tylko pisaniem własnych tekstów, ale i poprawianiem dzieł innych. Jedną z jego klientek w 1932 roku została Hazel Heald, a opowiadania zawarte w tym tomie są efektem ich współpracy. Tyle że H. P. Lovecraft tak przerobił teksty (a kto wie, może i napisał niemal w całości), iż nie wygląda na to, aby Heald miała na nie większy wpływ. O ile w opisywanym na blogu Kopcu (recenzję znajdziecie TUTAJ ) przynajmniej w jednym przypadku zastanawiałam się nad wpływem Zealii Bishop, tutaj gdybym nie wiedziała, że opowiadania powstały we współpracy z inną osobą, nie przyszłoby mi to do głowy. Zbiór zawiera pięć tekstów – Człowiek z kamienia , Koszmar w muzeum , Skrzydlata śmierć , Z bezmiaru eonów i Koszmar na cmentarzu . Są to opowiadania korzystające z typowych dla Lovecrafta środków wyrazu i chwytów fabularnych. Czyta się świetnie, mają ten typowy dla niego nastrój n...
Czytaj więcej

Los jest nieubłagany – Bernard Cornwell „Excalibur”

Obraz
Nadeszło lato krwi i zemsty. Zdrada Lancelota i Ginewry boleśnie dotknęła Artura, który bezwzględnie stłumił rebelię fałszywego przyjaciela i uwięził niewierną żonę. Nie ma jednak czasu na rozpamiętywanie przeszłości, gdyż saksońscy wodzowie postanowili zakopać topór wojenny i wspólnie zaatakować Brytów. Dawni sojusznicy Artura, obecnie wyznający chrześcijaństwo, nie chcą udzielić pomocy poganom. Tymczasem Merlin i Nimue realizują własny plan. Zgromadzili wszystkie Skarby Brytanii i zamierzają przeprowadzić rytuał przywołania bogów, nie oglądając się na koszty. Stopniowo zaczyna się uwidaczniać rozdźwięk między nimi. Nimue coraz bardziej pogrąża się w szaleństwie i żadna cena nie wydaje się jej zbyt wysoka do zapłacenia. Excalibur to trzecia i ostatnia część Trylogii arturiańskiej Bernarda Cornwella, utrzymana w stylu, jaki znamy z poprzednich tomów. Narratorem jest zbliżający się do kresu życia mnich Derfel, który kiedyś był rycerzem walczącym u boku Artura . Pozwoliło to...
Czytaj więcej

Tylko marzyciele mogą uratować światy – Laini Taylor „Muza Koszmarów”

Obraz
  Życie Lazlo i Sarai nigdy już nie będzie takie samo. Oboje muszą odkryć siebie na nowo, poznać swoje dary i możliwości oraz dokonać trudnych wyborów. Lazlo znalazł się w sytuacji bez wyjścia. Będzie musiał zdecydować, co jest dla niego ważniejsze – życie ukochanej czy mieszkańców Szlochu? Oprócz wątków związanych ze Szlochem autorka wprowadza nową historię, opowiadającą o losach dwóch sióstr Kory i Novy, dorastających na peryferiach świata. Ich trudne życie wypełnione jest marzeniem o tym, że kiedyś, podobnie jak ich matka, zostaną wybrane do służby bojowej imperium. Marzenie o niezwykłej mocy, dzięki której można zasłużyć na ten zaszczyt, spełnia się, lecz nie w ten sposób, jakiego siostry oczekiwały. Muza Koszmarów Laini Taylor to drugi, po Marzycielu , tom dylogii Strange The Dreamer . I właściwie modelowy przykład, jak powinno się kontynuować fabułę. Pierwszy tom był wprowadzeniem do świata, pozwalał poznać bohaterów, drugi daje szerszą perspektywę i wypełnia luki w całe...
Czytaj więcej