Шина (халық)
| Шина | |
| Шиньяа | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
644 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Шина — Үндістанның солтүстігіндегі Джамму мен Кашмир штатында, сондай-ақ Пәкістанда тұратын халық.[1] 2016 жылы шамамен 644 мың адам тұрды.
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олар үнді-еуропалық отбасының үнді-арий тобының шина тілінде сөйлейді.[2]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сенушілер негізінен мұсылмандар (сунниттер, шииттер, исмаилиттер) және буддистер. Бірақ ежелгі нанымдардың (анимизм, ата-бабаларға табыну), сондай-ақ индуизмнің қалдықтары бар.
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тарихи деректер бойынша шиналар негізінен құл ретінде пайдаланылды. Үндістанды отарлау кезінде олар Англияға, Францияға, Испанияға, Италияға жіберілді, олар азаптау мен қорлаудан өте тез өлімге душар болды. XIV ғасырға дейін (мұсылмандық олардың аумағына енген кезде) олар жерге тәуелді шаруаларды дамытты, сонымен қатар өте гүлденген княздіктер болды, олардың арасында өзара соғыстар болды, соның нәтижесінде құлдарды құл базарларына орналастыру тәжірибесі тарады. Кашмирдің солтүстік-батысында орналасқан көптеген ауылдарда әлі де бекіністер бар.[3]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олардың көптеген кәсіптері болды, бірақ олардың негізгі кәсібі егіншілік болды. Олар өз алқаптарында дәнді дақылдар, жүзім, көкөністер өсірді. Өз өнімдерін базарларда сатты. Нан сатып алу үшін олар кептірілген көкөністер мен жемістерді нанға ауыстырды. Таулы аймақтардағы шиналар мал шаруашылығымен, аңшылықпен, алтын өндірумен айналысты. Пәкістан тауларында олар қой, қошқар, сиыр бақты. Олардың негізгі табысы қой мен қошқар болды, олардан жүн қырқылды, киім тігілді. Сиырлардың сүті, еті болды, оны тамаққа пайдаланды.[4]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ауылдық қауымдастық сақталған, отбасы және неке қатынастары шариғат нормаларына негізделген.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Шина https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1682567
- ↑ Кочнев В. И. Шина. http://www.etnosy.ru/node/415
- ↑ Шина народ в индии https://fasad-adelante.ru/shina-narod-v-indii/ Мұрағатталған 17 қаңтардың 2023 жылы.
- ↑ Шина https://www.istmira.com/novosti-istorii/15675-shina-narod.html
