Качарлар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Качарлар
боро, димаса
Бүкіл халықтың саны

1 млн. (1992)

Ең көп таралған аймақтар

 Үндістан

Тілдері

бодо тілі

Діні

индуизм

Качарлар (өз атауы; боро, димаса) — Үндістанның солтүстік-шығысындағы халық (Ассам штаты).[1] Качарлар таулы качарлар (димас) және жазық качарлары (бара, бара-қылыш) болып бөлінеді.[2] Жалпы саны 1 миллион адам (1992).[3]

Тілі бодо тілі.[4] Качар тілі тибет-бирма тілдерінің бодо тобына жатады.[5]

Качар діні – индуизм, ежелгі анимистік нанымдар қалдықтары да сақталған.[6]

Негізгі кәсібі – бұқаларды пайдалана отырып, суармалы егіншілік, сонымен қатар қолмен атқарылатын егіншілік (күріш, тары, мақта), көбі шай плантацияларында жұмыс істейді. Қолөнер (тоқыма, ағаш өңдеу) нашар дамыған.[7]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Качари қоғамдастығы әсіресе бодо жазықтарында ыдырау кезеңінде, отбасылық жер иелігі басым. Отбасы шағын, туыстық қатынас патрилинейлік.

Дәстүрлі баспаналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ауылдары шағын, сызықты орналасқан, төбелері шөп пен жапырақтардан жабылған бамбук пен қамыстан жасалған тұрғын үйлерде тұрады. Шаруашылық құрылыстары ішкі ауланың айналасында салынған.[8]

Кхерей биі

Дәстүрлі киімдері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әйелдердің дәстүрлі киімі – тігілмеген белдемше (тізеге дейін немесе одан төмен), кеудеге жабылатын мата бөлігі, ерлер үшін – дхоти және жамылғы шапан немесе көйлек, сәлде. Ассам және бенгал киімдері таралуда.[9]

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тағамдары – көкөністер мен шөптердің дәмдеуіштері қосылған пісірілген күріш, ет (деликатес – шошқа еті), кептірілген балық. Сусындар – шай және күріш сырасы (зу).[10]

Бай фольклоры бар, ғашықтық жырлар, бесік жырлары, салт-дәстүрлер, т.б., дәстүрлі билер. Мерекелері - Кхерадж пуджа - қауымдастық фестивалі (әр 1-3 жыл сайын), бусу (егін жинау фестивалі) және сәуірдегі Ассамдық жаңа жыл Биху.[11]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Кеңестік тарихи энциклопедия. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  2. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  3. Үлкен энциклопедиялық сөздік. 2012. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  4. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  5. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  6. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  7. Әлем халықтары/Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  8. Качар халқы. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  9. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  10. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.
  11. Качарлар. Тексерілді, 26 тамыз 2024.