Khutbah I riyoyo wonten suasana pandemi, alhamdulillah wonten riyoyo

Idul Fitri meniko kito manggihi riyoyo kanti suasana ingkang

‫ َا ُهلل َأ ْكرَب ُ … َا ُهلل‬، ُ ‫ َا ُهلل َأ ْكرَب‬، ُ ‫ َا ُهلل َأ ْكرَب ُ … َا ُهلل َأ ْكرَب‬، ُ ‫ َا ُهلل َأ ْكرَب‬، ُ ‫َا ُهلل َأ ْكرَب‬ cekap normal. Namung mekaten, kito sedoyo tetep kedah
waspodo anjagi protokol kesehatan kados arahanipun
ِ ‫ َا ُهلل َأ ْكرَب ُ َك ِب ًريا َوالْ َح ْم دُ هلِل ِ َك ِث ًريا َو ُس ْب َح َان‬، ُ ‫ َا ُهلل َأ ْكرَب‬، ُ ‫َأ ْكرَب‬
‫هللا بُ ْك َر ًة‬ pemerintah, sesuai dawuhipun Gusti Allah:

،‫ َوَأ َع َّز ُجنْ دَ ُه‬،‫ َونَرَص َ َع ْب دَ ُه‬،‫ َص دَ َق َو ْع دَ ُه‬،‫هللا َو ْح دَ ُه‬ ُ ‫ آل َهل اَّل‬، ‫َوَأ ِص ياًل‬ َ ‫… اَي َأهُّي َا اذَّل ِ َين آ َمنُوا َأ ِطي ُعوا‬
ْ ‫هللا َوَأ ِطي ُعوا َّالر ُسو َل َوُأويِل اَأْل ْم ِر ِمنْمُك‬
‫ِإ ِإ‬
‫ ُم ْخ ِل ِص َني هَل ُ ّ ِادل ِين‬،‫هللا َواَل ن َ ْع ُب دُ اَّل اَّي ُه‬
ُ ‫ آل َهل اَّل‬.‫َو َه َز َم اَأْل ْح َز َاب َو ْح دَ ُه‬ 59 :‫)النساء‬
َ ِ ‫هللا َو ْح دَ ُِإه اَل ِإ رَش‬ ‫ِإ ِإ‬ (

‫ َوَأ ْش هَدُ َأ َّن‬،ُ ‫يك هَل‬ ُ ‫ َأ ْش هَدُ َأ ْن اَل إ هَل َ إ اَّل‬.‫ون‬ َ ‫َول َ ْو َك ِر َه ْالاَك ِف ُر‬ “He, sedoyo piyantun ingkang beriman, ta’ato panjenengan sedoyo
dumateng Pengeran, taato dumateng Rasulullah, lan
‫ َاللّه َُّم َص ِ ّل َو َس مِّل ْ َواَب ِركْ عَىَل َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد‬.ُ ‫َس ّيِدَ اَن ُم َح َّمدً ا َع ْب دُ ُه َو َر ُس وهُل‬ pemerintahan panjenengan sedoyo.” (An-Nisa: 59).
‫ فَي آ َأهُّي َ ا‬، ُ‫ َأ َّما ب َ ْع د‬.‫َوعَىَل آ ِل َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل َأحْص َ ِاب َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد‬ Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat
‫ ُأ ْد ُخلُو َه ا‬،‫ون‬ ٍ ‫ات َو ُع ُي‬ٍ َّ ‫ َّن ِللْ ُمتَّ ِق َني يِف َجن‬.‫هللا‬ِ ‫وصيمُك ْ َو اَّي َي ِب َت ْق َوى‬ ِ ‫ ُأ‬،‫النَّ ُاس‬ Idul Fitri ingkang minulyo … Saksampunipun kito ngelampahi
‫ِإ‬
. ُ‫ َأ َّما ِإب َ ْعد‬.‫ب َِساَل ٍم آ ِم ِن َني‬
siyam Romadhon setunggal wulan nutuk, ndalunipun shalat
tarawih, shalat witir, tadarrus Al-Qur’an saha ibadah lintu, kito
anggadahi pengarep-arep sedoyo amal dipun tampi wonten
ngerso dalem Allah subhanahu wa ta’ala. Kanjeng Nabi Agung
Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat Muhammad shallalahu ‘alaihi wasallam nate dawuh :
Idul Fitri ingkang minulyo … Alhamdulillah, wonten injing puniko
kito sareng-sareng pinaringan nikmat gesang, nikmat iman lan ‫ ُمتَّ َفقٌ عَلَ ْي ِه‬.‫ ُغ ِف َر هَل ُ َما تَ َق َّد َم ِم ْن َذنْ ِب ِه‬، ‫َم ْن َصا َم َر َمضَ َان يْ َمااًن َوا ْح ِت َسااًب‬
Islam, nikmat aman, manggihi riyoyo Idul Fitri meniko kanti ‫ِإ‬
karaharjan lan kesehatan mboten kirang setunggal punopo. “Sinten mawon ingkang siyam Romadhon kanti adedasar iman lan
Kanikmatan ingkang agung puniko sampun sak pantesipun kito pados ganjaran saking Gusti Allah, mongko dipun ngapunten duso-
syukuri kanti waosan tahmid sesarengan : “Alhamdulillahirabbil dusonipun ingkang sampun keliwat.”
‘alamin, Alhamdulillahirabbil ‘alamin, Alhamdulillahirabbil (Riwayat Al-Bukhari lan Muslim).  
‘alamin.” Wonten awal khutbah, monggo kito sareng-sareng
ngukuhaken ketakwaan dumateng Gusti Pengeran Allah Nabi ugi dawuh:

)‫ ( ُمتَّ َف ٌق عَلَ ْي ِه‬.‫َما تَ َق َّد َم ِم ْن َذن ْ ِب ِه‬

ُ ‫ غُ ِف َر هَل‬، ‫َم ْن قَا َم َر َمضَ َان يْ َمااًن َوا ْح ِت َسااًب‬
subhanahu wa ta’ala kanti saestu lahir batin, sehinggo kito
sedoyo pinaringan ridhonipun. Amin amin amin ya Rabbal
‘alamin. “Sinten mawon ingkang ibadah ndalu wonten wulan
‫ِإ‬
Romadhon kanti dasar iman lan pados ganjaran saking Gusti
Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat Allah, mongko dipun ngapunten duso-dusonipun ingkang sampun
Idul Fitri ingkang minulyo … Kirang langkung kalih tahun kito keliwat.” (Mutafaqun Alaih).
 monggo panjenengan tampi ganjaranipun.” Lajeng sak
Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat sampunipun kito ngelaksanaaken shalat Idul Fitri, poro moloikat
Idul Fitri ingkang minulyo … Meskipun mekaten, asring siyam lan gendiko malih: “Ilingo, temen setuhune Gusti Pengeran estu-estu
ngibadah kito wonten wulan Romadhon tebih saking sampun paring pangapunten dumateng panjengengan sedoyo.
kasampurnan, katah kekiranganipun. Nglampahi siyam tapi tasih Monggo sakmeniko panjenengan kaaturan kundur dumateng
kerso ngrasani tiyang, tasih nggaggu tiyang, adu-adu lan duso- griyoninpun piyambak-piyambak kanti pikantuk pitedahipun
duso sanesipun. Alhamdulillah Gusti Allah sampun nyariataken Gusti Allah. Dinten meniko aran Yaumul Jaizah, dinten peparing
zakat fitrah, kangge nambel  kekurangan lan kesalahan kito sak (ganjaran) saking Allah ta’ala. Wonten langit dinten meniko
lebetipun wulan Romadhon. Magayutan puniko Sayyidina Ibnu dipun asmoni Yaumul Jaizah, dinten peparing (ganjaran) saking
Abbas radhiyallahu ‘ahuma ndawuhake: Allah ta’ala.” Mekaten dawuhipun poro moloikat kados ingkang
dipun kabaraken Kanjeng Nabi shallallahu ‘alaihi wasallam,
‫هللا َزاَك َة الْ ِف ْط ِر ُطه َْر ًة ِل َّلصامِئ ِ ِم َن الل َّ ْغ ِو َو َّالرفَ ِث َو ُط ْع َم ًة‬ ِ ‫ول‬ ُ ‫فَ َر َض َر ُس‬ wonten riwayatipun Imam At-Thabarani.
Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat
)ُ ‫ َ(ر َوا ُه َأبُو د َُاو َد وا ْب ُن َما َجه َوحَص َّ َح ُه الْ َحامِك‬. ِ‫ِللْ َم َسا ِكني‬ Idul Fitri ingkang minulyo … Kanti berkah wulan Romadhon,
berkah siyam, berkah taraweh, berkah zakat fitrah, soho berkah
“Rasulullah saw sampun majibaken zakat fitrah kangge
riyoyo kaum beriman, mugi-mugi kito kagolong minal ‘aaidin wal
nyuciaken piyatun ingkang siyam, nyuciaken saking pangendikan
faizin, golongan ingkang wansul fitrah, wangsul suci, lan
ingkang batil lan omongan ingkang keji, ugi kangge daharan
golongan ingkang pikantuk kabejanan wonten dunyo dumugi
kangge golongan masakin.”
akhirat. Amin amin amin ya Rabbal ‘alamin.
(HR. Abu Dawud, Ibn Majjah dan dishahihkan al-Hakim)

Hadirin hadirot, kaum muslimin muslimat jamaah shalat

‫) اَّل‬2( ٍ ‫) َّن ا ن ْ َس َان ل َ ِفي ُخرْس‬1( ِ ‫ َوالْ َعرْص‬، ‫بس م هللا ال رمحن ال رحمي‬
‫ِإ‬ ‫ِإ‬
Idul Fitri ingkang minulyo … Sak sampunipun mbayar zakat
fitrah, titi wanci puniko kito sareng-sareng nindaki shalat Idul
)3( ِ ‫ات َوت ََو َاص ْوا اِب لْ َح ّ ِق َوت ََوِإْل َاص ْوا اِب َّلصرْب‬ َّ ‫اذَّل ِ َين آ َمنُوا َومَع ِلُوا‬
ِ ‫الصا ِل َح‬
Fitri wonten masjid mriki. Sinaoso mboten mangertos, nalika
injing wau kito tindak saking griyo, poro moloikat sami mapag
.‫ابرك هللا يل ولمك ابلقرآن العظمي ونفع ين وإ ايمك ابآلايت واذلكر احلكمي‬
kito sedoyo, sami nenggo wonten ngajeng mergi kanti ngendiko: .‫واستغفروا ربمك أنه هو التواب الرحمي‬
“Mangkato shalat id, he kaum muslimin, nuju karidhon Gusti.
Gusti ingkang Moho Loman, ingkang paring kebagusan (amal
shaleh sak lebeting wulan Romadhon) lan ngganjar kebagusan
kanti ganjaran ingkang ageng sanget." Panjengan sedoyo dipun
perintah ngibadah wayah ndalu, lajeng nggih sampun
panjenengan lampahi kanti saestu. Panjenengan dipun perintah
siyam, nggih sampun panjenengan lampahi. Pajenengan sampun
taat dumateng Pengeran Gusti Allah ta’ala, kranten punika
‫‪Khutbah II‬‬ ‫هللا َوهْج َ ُه الْ ُم ْرتَىَض ‪َ ،‬و َس ّيِدَ ِتنَا فَا ِط َم َة َّالز ْه َر َاء‪،‬‬ ‫عَيِل ِّ ِا ْب ِن َأيِب َط ا ِل ٍب َك َّر َم ُ‬
‫هللا َأ ْكرَب ُ ‪َ … ،‬ا ُهلل‬ ‫هللا َأ ْكرَب ُ ‪ُ ،‬‬
‫َا ُهلل َأ ْكرَب ُ ‪َ ،‬ا ُهلل َأ ْكرَب ُ ‪َ ،‬ا ُهلل َأ ْكرَب ُ ‪َ … ،‬ا ُهلل َأ ْكرَب ُ ‪ُ ،‬‬ ‫ىء َح َّر‬ ‫َو َس ِ ّي ِداَن الْ َح َس ِن‪َ ،‬و َس ِ ّي ِداَن الْ ُح َس نْي ِ ‪َ ،‬أِل ْن ن َ ْس َأكُل َ اَي ُ‬
‫هللا‪َ ،‬أ ْن ت ُْط ِف َ‬
‫هللا َو ْح دَ ُه اَل‬ ‫َأ ْكرَب ُ َوهلِل ِ الْ َح ْمدُ ‪َ .‬الْ َح ْمدُ هَّلِل ِ َر ِ ّب الْ َع ال َ ِم َني‪َ .‬أ ْش هَدُ َأ ْن اَل هَل َ اَّل ُ‬ ‫َواَب ِء ِف ُري ْس ُك ُورواَن َعنَّا‪َ ،‬و َع ْن َأ ْه ِل ب َ ْي ِتنَ ا‪َ ،‬و َع ْن َأ ْه ِل قَ ْري َ ِتنَ ا فَ ا َك ْر ُكون ُو ْع‪،‬‬
‫ِإ ِإ‬ ‫َو َع ْن َأ ْه ِل بَدَل ِ اَن نْدُ و ِن ِيس َيا‪َ ،‬و َع ْن َأ ْه ِل َس اِئ ِر الْ ُبدْل َ ِان ِب َرمْح َ ِت َك ي آ َأ ْر َح َم‬
‫يك هَل ُ‪َ ،‬وَأ ْشهَدُ َأ َّن َس ِّيدَ اَن ُم َح َّمدً ا َع ْبدُ ُه َو َر ُسوهُل ُ‪َ .‬اللهم َص ِّل َو َسمِّل ْ َواَب ِركْ‬ ‫رَش ِ َ‬
‫ِإ‬
‫عَىَل َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد‪َ ،‬وعَىَل آهِل ِ َوَأحْص َ ا ِب ِه َأمْج َ ِع َني‪َ ،‬والتَّا ِب ِع َني لَه ُْم ْح َس ٍان ىَل‬ ‫َّالرامِح ِ َني‪َ .‬ربَّنَا آ ِتنَ ا يِف ادلُّ نْ َيا َح َس نَ ًة َويِف اآْل ِخ َر ِة َح َس نَ ًة َو ِقنَ ا عَ َذ َاب النَّار‪.‬‬
‫هللا تَ َع ِإاىَل‬ ‫ِإِب‬
‫هللا َع َّز َو َج َّل‪َ .‬وات َّ ُقوا َ‬ ‫وصيمُك ْ َون َ ْفيِس ِب َت ْق َوى ِ‬ ‫ي َ ْو ِم ا ِّدل ِين‪َ .‬أ َّما ب َ ْعدُ ‪ .‬فَُأ ِ‬ ‫هللا ي َ ْأ ُم ُر اِب لْ َع ْد ِل‬
‫هللا‪َّ ،‬إن َ‬ ‫َوَأ ْد ِخلْنَا الْ َجنَّ َة َم َع اَأْل ْب َر ِار‪ ،‬اَي َع ِز ُيز اَي غَفَّ ُار‪ِ .‬ع َبا َد ِ‬
‫الص َيا ِم َوالْ ِق َي ا ِم‪َ ،‬وَأتْ ِب ُع وا َر َم َض َان‬ ‫يِف ه ََذا الْ َي ْو ِم الْ َع ِظ ِمي‪َ ،‬و ْاش ُك ُرو ُه عَىَل تَ َما ِم ّ ِ‬ ‫َواإْل ْح َس ِان‪َ ،‬و يْ َتا ِء ِذي الْ ُق ْرىَب ويَهْن َى َع ِن ال َف ْحشَ ا ِء َوالْ ُم ْن َك ِر َوال َب ْغ ِي‪ ،‬ي َ ِع ُظمُك ْ‬
‫ون لَمُك ْ َك ِص َيا ِم ادلَّ ْه ِر‪َ .‬و َص ِّل اللّهُ َّم َو َس مِّل ْ عَىَل‬ ‫ب ِِص َيا ِم ِس ٍّت ِم ْن َش َّوالٍ ‪ِ ،‬ل َي ُك َ‬ ‫هللا َأ ْكرَب ُ ‪ِ ،‬ع ْي ٌد َس ِع ْي ٌد‬ ‫ل َ َعلَّمُك ْ تَ َذكَّ ُر ْو َِإن‪ .‬فَ اذ ُك ُروا َ‬
‫هللا الْ َع ِظمْي َ ي َ ْذ ُك ْرمُك ْ َوذَل ِ ْك ُر ِ‬
‫ون عَىَل‬ ‫َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد اَمَك َأ َم ْرتَنَا‪ ،‬فَ ُقلْ َت َوقَ ْوكُل َ الْ َح ُّق‪َّ :‬ن َ‬
‫هللا َو َماَل ِئ َكتَ ُه ي ُ َصل ُّ َ‬ ‫َولُك ُّ عَا ٍم َوَأنْمُت ْ خِب َرْي ٍ ‪.‬‬
‫ِإ‬
‫النَّيِب ِّ ‪ ،‬اَي َأهُّي َا اذَّل ِ َين آ َمنُ ْوا َصل ُّ ْوا عَلَ ْي ِه َو َس ِل ّ ُموا ت َ ْس ِلميًا‪َ .‬اللهم َص ِّل َو َس مِّل ْ َواَب ِركْ‬
‫عَىَل َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل آهِل ِ َوحَص ْ ِب ِه‪َ ،‬و ْار َض اللهم َع ِن الْ ُخلَ َف ا ِء َّالر ِاش ِد َين‪،‬‬
‫احلني‪َ .‬اللهم ا ْغ ِف ْر‬ ‫الص َ‬ ‫َأيِب بَ ْك ٍر َومُع َ َر َو ُعثْ َم َان َوعَيِل ٍ ّ ‪َ ،‬و َع ْن َس اِئ ِر َّ‬
‫الص َحاب َ ِة َّ‬
‫ات‪َ ،‬اَأْل ْح َي ا ِء ِمهْن ُ ْم َواَأْل ْم َو ِات‪،‬‬ ‫ِللْ ُم ْس ِل ِم َني َوالْ ُم ْس ِل َم ِ‬
‫ات‪َ ،‬والْ ُم ْؤ ِم ِن َني َوالْ ُمْؤ ِمنَ ِ‬
‫يب ادلَّ َع َو ِات‪َ .‬اللهم ا ْج َع ْل ِعيدَ اَن َه َذا َس َعا َد ًة َوتَ َالمُح ً ا‪،‬‬ ‫يب ُمجِ ُ‬ ‫ن ََّك مَس ِ ي ٌع قَ ِر ٌ‬
‫ِإ‬
‫َو َمرَس َّ ًة َوتَ َرامُح ً ا‪َ ،‬و ِزدْاَن ِفي ِه ُط َمْأ ِنينَ ًة َوُألْ َف ًة‪َ ،‬و َهنَ ًاء َو َم َح َّب ًة‪َ ،‬وَأ ِع ْد ُه عَلَ ْينَ ا‬
‫ات‪َ ،‬والْ ُي ْم ِن َوالْرَب َ اَك ِت‪َ ،‬اللهم ا ْج َع ِل الْ َم َو َّد َة ِش مي َ َتنَا‪َ ،‬وب َ ْذ َل‬ ‫اِب لْ َخرْي ِ َو َّالرمَح َ ِ‬
‫الس َعا َد َة عَىَل َو َط ِننَ ا‪َ ،‬وانْرُش ِ الْهَب ْ َج َة يِف بُ ُيو ِتنَ ا‪،‬‬ ‫الْ َخرْي ِ ِللنَّ ِاس َدْأبَنَا‪َ ،‬اللهم َأ ِد ِم َّ‬
‫َو ْاح َف ْظنَا يِف َأ ْه ِلينَا َوَأ ْر َحا ِمنَا‪َ ،‬وَأ ْك ِر ْمنَا ِب َك َر ِم َك يِف ادلُّ نْ َيا َواآْل ِخ َر ِة‪ .‬يِل مَخ ْ َس ٌة‬
‫ُأ ْط ِفي هِب َا َح َّر الْ َواَب ِء الْ َحا ِط َم ِة … َالْ ُم ْص َط َفى َوالْ ُم ْرتَىَض َوابْنَامُه َ ا َوالْ َفا ِط َم ِة ‪3‬‬
‫هللا عَلَ ْي ِه َو َسمَّل َ الْ ُم ْص َط َفى‪َ ،‬و َس ِ ّي ِداَن‬ ‫‪َ ،x‬اللّه َُّم اَّن ن َ َت َو َّس ُل ب َِس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َصىَّل ُ‬
‫ِإ‬