Khutbah Idul Fitri 2023
Khutbah Idul Fitri 2023
Khutbah Idul Fitri 2023
فَ َا ِق ْم َوهْج َ َك ِل ِّدل ْي ِن َح ِن ْي ًفاۗ ِف ْط َر َت اهّٰلل ِ الَّيِت ْ فَ َط َر النَّ َاس عَلَهْي َاۗ اَل تَ ْب ِديْ َل ِل َخلْ ِق اهّٰلل ِ ۗ ٰذكِل َ ّ ِادل ْي ُن الْ َقمِّي ُ ۙ َو ٰل ِك َّن
اَ ْكرَث َ النَّ ِاس اَل ي َ ْعلَ ُم ْو َۙن
Allâhu akbar 3x walillâhi al-hamd!
Hadirin Sidang ied Rahimakumullah!
Naon anu dimaksad Fithrah dina ayat eta?Allah dina ayat eta keneh
ngajelaskeun, ٰذلِكَ ال ِّديْنُ ْالقَيِّ ُمhartosna agama anu ajeg, agama anu lurus. Janten atuh
simpulna, Idul Fitri teh hakekatna balik kana aturan agama Allah Swt. Jadi naon wae
urang, pakasaban naon wae nu digarap ku urang, sadayana luyu akur sareng aturan
agama Allah. Agama anu diwangun ku tilu rukun; nyaeta Imân, Islâm, kalih Ihsân.
Atuh lamun kitu mah, Idul Fitri nuntut ka urang sadaya supaya janten jalmi Mu’min,
Muslim, kalih Muhsin.
Allâhu akbar 3x walillâhi al-hamd!
Hadirin Sidang ied Rahimakumullah!
Sapalih ulama Tashowwuf ngamaknaan Idul Fitri janten tilu makna.
Hiji, iâdatul jasad minal-ma’shiyyati ilâath-thâ’ati. Balikna jasad urang tina
maksiat kana thoat. Naon ari maksiat? Secara bahasa, maksiat hartosna al-khurûju
‘anith tho’ati wa mukhâlafatul amri. Kaluar tina thoat sareng sulaya tina parentah.
Numutkeun Dr. Ali Jum’ah, ulama ahli Ushul Fikih, maksiat teh timbul tina sifat
dasar anu aya di manusa. Sabab, saur mantena, aya opat sifat dasar dina diri manusa.
Kahiji, sifat Rubûbiyyah nyaeta sifat kapangeranan. Misalna sifat takabbur,
kumuluhur, tafakhur, sareng anu sanesna. Anu sakedahna dipimilik ku Allah, tapi
dipilampah ku manusa.
Kadua, sifat Syaithâniyyah nyaeta sifat anu dipimilk ku syetan. Contona sifat
ngewa ka sasama [al-bughdu], dendam ka butur [al-hiqdu], sareng nifaq. Simpulna,
manusa milampah sifat-sifat anu padahal eta teh sifat asli syetan.
Katilu, sifat Bahîmiyyah nyaeta sifat-sifat sato anu lindeuk. Saperti maling,
zina, sareng anu sanesna.
Kaopat, sifat Sabû’iyyah nyaeta sifat sato galak atanapi binatang buas. Cirina,
resep nganiaya ka batur, bungah lamun bisa ngarogahala sasama, sareng sajabina.
Tah biasana, maksiat teh muncul tina sifat Bahimîyyah, terus jadi sifat Sabû’iyyah.
Upami dua eta sifat tos kumpul, lahir sisat Sayithoniyyah anu akhirna kana sifat
Rubûbiyyah. Upami maksiat tos jadi kabiasaan manusa, biasa jadi manusa nganggap
dirina lir ibarat Pangeran.
Allâhu akbar 3x walillâhi al-hamd!
Hadirin Sidang ied Rahimakumullah!
Makna Idul Fitri anu kadua, i’âdatul qalbi minal-ghaflati ilâ dzikrillâh. Balikna
manah urang tina ghoflah kana dzikrullah. Tina poho kana eling. Naon Ari Ghoflah?
Dina sapalihna katerangan di sebatkeun, ari ngaran Goflah teh nyaeta :
ْ َافَ َم ْن رَش َ َح اهّٰلل ُ َصدْ َر ٗه ِلاْل ِ ْساَل ِم فَه َُو عَىٰل ن ُْو ٍر ِّم ْن َّر ِب ّ ٖه ۗفَ َويْ ٌل لِّلْ ٰق ِس َي ِة قُلُ ْوهُب ُ ْم ِّم ْن ِذ ْك ِر اهّٰلل ِ ۗ ُاو ٰلۤى َك يِف
ِٕ
ٍ ضَ ٰل ٍل ُّم ِبنْي
Hartosna: “Cilaka pikeun jalm-jalma anu Teus Hate, sabab teu eling ka Allah.
Maranehna aya dina kasasaran anu nyata”.
Numawi, nagalangkungan Idul Fitri, hayu urang balikkeun manah urang tina
ghoflah kana dzikrullah. Upami manah urang tos leleb anteb dina dzikrullah,
Numutkeun Syaikh Junaid Al-Baghdadi hasilna Shofa’ul Qolbi atanapi Bersih Ati
Caang Manah.
Pertarosanana, kumaha carana supaya urang kagungan Shofaul Qolbi, bersih ati-
caang manah? Urang kedah terang alat ngaberesihan manah urang. Dawuh kangjeng
Rasul:
ِ ِللُك ِّ َشٍئْي ِث َقاةَل ٌ َو ِث َقاةَل ُ الْ ُقلُ ْو ِب ِذ ْك ُر
هللا
Hartosna: “Sagala perkara aya alat meresihanana, ari alat meresihan manah/hate
nyaeta dzikrullah”.
Jalmi anu ngabalieur, menghindar tina dzikrullah diancam ku Allah Swt., dina Surat
Thaha ayat 124 dugi ka126:
قَا َل َر ِ ّب ِل َم َحرَش ْ تَيِن َأمْع َ ى,, َو َم ْن َأع َْر َض َع ْن ِذ ْك ِري فَ َّن هَل ُ َم ِعيشَ ًة ضَ ْناًك َوحَن ْ رُش ُ ُه ي َ ْو َم الْ ِق َيا َم ِة َأمْع َ ى
ِإ
قَا َل َكذَكِل َ َأتَ ْت َك آاَي تُنَا فَن َ ِسيهَت َا َو َكذَكِل َ الْ َي ْو َم تُنْىَس,, َوقَدْ ُك ْن ُت ب َ ِص ًريا
Allâhu akbar 3x walillâhi al-hamd!
Hadirin Sidang Ied Rahimakumullah!
Makna Idul Fitri anu katilu, i’âdatus Sirri minasy-syirki ilat-tawhîd. Balikna Sirr
kayakinan urang tina syirik kana tauhid. Balik tina midua Allah kana kayakinan
tauhid, yen Allah tempat sagala pamundut urang, tempat nyalindung urang. Sanes
nyalindung ka gunung, sanes muja ka sagara. Estuning Allah dasar kayakinan sareng
tujuan amal perjuangan. Salajengna, hayu urang nitenan ayat 7 Surat Al-Insyirah:
ُ َو َرمِغ َ َأن ُْف َر ُج ٍل َد َخ َل عَلَ ْي ِه َر َمضَ ُان مُث َّ ان ْ َسلَخَ قَ ْب َل َأ ْن يُ ْغ َف َر هَل
Hartosna: “Kalintang Rugi sareng hina hiji jalmi, di mana Ramadhan datang ka
manehna, sabada Ramadhan rengse, dosana teu dihampura ku Alloh”. (H.R.
Tirmidzi).
Allâhu akbar 3x walillâhi al-hamd!
Hadirin Sidang Ied Rahimakumullah!
Hayu urang ngadua ka Allah, mudah-mudahan ku sumpingna Idul Fitri, jasad urang
balik tina maksiat kana thoat, manah urang balik tina ghoflah kana dzikrullah,
kayakinan urang balik tina Syirik kana tauhid. Amin ya Rabbal ‘alamin.
إ ن ّ ُه تَع َاىَل َج ّوا ٌد َك ِرمْي ٌ َمكِل ٌ بَ ٌّر. ِ واذل ْك ِر احلَ ِكمْي ِ َون َ َف َعيِن ْ َو اّي مُك ْ اِب آل،ِ هللا يِل ْ َول ْمك يِف ال ُق ْرآ ِن ال َع ِظمْي
ِّ ايت ُ َاَب َرك
ِإ
ٌ َرُؤ ْو ٌف َر ِحمْي
Khutbah Ka II
َاهلل َّأ ْكرَب ْ X ٩,,,,
هللا أ ْكرَب َ ,اهلل َّأ ْكرَب ْ َو هّلِل ِ الْ َح ْمدُ هللا ه َُو ُاَل إ هَل َ إ اَّل ُ
َاهلل َّأ ْكرَب ْ َك ِبرْي َ ا َوالْ َح ْمدُ هلِل ِ َك ِثرْي ً ا َو ُس ْب َح َان هللا ُب ْك َر ًة َوَأ ِص ْياًل اَل إ هَل َ إ اَّل اهُلل ُ َو ْحدَ ُه َصدَ َق َو ْعدَ ُه َونَرَص َ َع ْبدَ ُه
َوَأ َع َّز ُجنْدَ ُه َوه ََز َم اَأْل ْح َز ْا َب َو ْحدَ ُه َالْ َح ْمدُ هلِل ِ َر ِ ّب الْ َعال َ ِمنْي َ َوالْ َعا ِق َب ُة ِللْ ُمتَّ ِقنْي َ َواَل عُدْ َو ْا َن اَّل عَىَل
ِإ
هللا َالْ َمكِل ُ الْ َح ُّق الْ ُم ِبنْي َ َوَأ ْشهَدُ َأ َّن ُم َح َّمدً ا َع ْبدُ ُه َو َر ُس ْوهُل ُ َصا ِد ُق الْ َو ْع ِد اَأْل ِم َنْي الْ َّظا ِل ِمنْي َ َأ ْشهَدُ َأ ْن اَل ِاهَل َ اَّل ُ
َاللَّهُ َّم َص ِ ّل عَىَل َس ِ ّي ِداَن ُم ِإ َح َّم ٍد َوعَىَل َأهِل ِ َوحَص ْ ِب ِه َأمْج َ ِعنْي َ َأ َّم ب َ ْعدُ فَ َياَأهُّي َا الْ َحارِض ُ ْو َن ُأ ْو ِص ْيمُك ْ َو اَّي َي ِب َت ْق َوى ِ
هللا
الشي َط ِان الر ِج بِسم ِِإ
هللا َّالرمْح َ ِن َّالر ِحمْي ِ َّ مْي ِ ْ ِ هللا تَ َعىَل ىِف ْ الْ ُق ْرَأ ِن ْال َك ِرمْي ِ َأ ُع ْو ُذ اِب ِهلل ِم َن َّ ْ فَ َقدْ فَ َاز ال َ ُمتَّ ُق ْو َن قَا َل ُ
ون عَىَل النَّيِب ِ ّ يَآَأهُّي َا اذَّل ِ َين َءا َمنُوا َصلُّوا عَلَ ْي ِه َو َس ِل ّ ُموا ت َ ْس ِلميًا هللا َو َم َالِئ َكتَ ُÃه يُ َصل ُّ َ َّن َ
ِإ
َالل ّه َُّم َص ِّل عَىَل َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل آلِ َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد اَمَك َصل َّ ْي َت عَىَل َس ِّي ِداَن ْب َرا ِهمْي َ َوعَىَل آلِ َس ِّي ِداَن ٰ
ْب َرا ِهمْي َ َواَب ِركْ عَىَل َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل آلِ َس ِّي ِداَن ُم َح َّم ٍد اَمَك اَب َر ْك َت عَىَل َس ِّي ِإ ِداَن ْب َرا ِهمْي َ َوعَىَل آلِ َس ِّيداَنِ
ِإ ِإ
ْب َرا ِهمْي َ ،يِف ْ الْ َعال َ ِمنْي َ ن ََّك مَح ِ ْي ٌد َمجِ ْي ٌد َأللَّه َُّم َأ ِمنْي اَي َر َّب الْ َعال َ ِم َنْي
ِإ ِإ
ات اَأْل ْح َيا ِء ِمهْن ُ ْم َواَأْل ْم َو ِات ن ََّك مَس ِ ْي ٌع قَ ِريْ ٌب ُمجِ ْي ُب ات والْ ُمْؤ ِم ِننْي َ َوالْ ُمْؤ ِمنَ ِ َال ٰل ّهُ َّم ا ْغ ِف ْر ِللْ ُم ْس ِل ِمنْي َ َوالْ ُم ْس ِل َم ِ
ِإ
ادلَّ ع َْو ِات ِب َرمْح َ ِت َك اَي َأ ْر َح َم َّالر ْامِح ِ نْي َ
الس ُي ْو َف الْ ُم ْخ َت ِل َف َة َو َّ
الشدَ اِئدَ َ ،ال ٰل ّهُ َّم ا ْدفَ ْع َعنَّا الْ َباَل َء َوالْ َغاَل َء َوالْ َواَب َء َوالْ َف ْحشَ ا َء َوالْ ُم ْن َك َر َوالْ َبغ َْي َو ُّ
َوالْ ِم َح َنَ ،ما َظه ََر ِمهْن َا َو َما ب َ َط َنِ ،م ْن بَدَل ِ اَن ه ََذا خ ََّاص ًة َو ِم ْن بُدْل َ ِان الْ ُم ْس ِل ِمنْي َ عَا َّم ًة ،ن ََّك عَىَل لُك ِّ يَش ْ ٍء
ِإ
قَ ِد ْي ٌر
َأللَّهُ َّم تَ َقبَّ ْل ِمنَّا َصاَل تَنَا َو ِص َيا َمنَاَ Ãو ِق َيا َمنَا َو ُر ُك ْو َعنَا َوجُس ُْو َداَن َوت َ ْس ِب ْي َحنَا َوحَت ْ ِم ْيدَ اَن َوحَت ْ ِل ْيلَنَا َوتَ ْك ِبرْي َ اَن َوتَ َع ُّبدَ اَن
هللا عَىَلَوخَت َشُّ َعنَا َوتَرَض ُّ َعنَا َوتَ ِّم ْم تَ ْق ِصرْي َ اَن اَي هَل َ الْ َعال َ ِمنْي َ َأللَّهُ َّم ا ْج َعلْنَا ِم َن الْ َعا ِئ ِد ْي َن َوالْفاِئ ِز ْي َن َو َصىَّل ُ
ِإ
َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل َأهِل َ َوحَص ْ ِب ِه َأمْج َ ِعنْي َ َربَّنَا َأ ِتنَا يِف ادلُّ نْ َيا َح َسنَ ًة َويِف اَأْل ِخ َر ِة َح َسنَ ًة َو ِقنَا عَ َذ ْا َب النَّار
َوالْ َح ْمدُ هلِل ِ َر ِ ّب الْ َعال َ ِمنْي َ
هللا يَْأ ُم ُر اِب لْ َعدْ لِ َواإْل ْح َس ِان َو يْ َتا ِء ِذي الْ ُق ْرىَب ويَهْن َى َع ِن ال َف ْحشَ ا ِء َوالْ ُم ْن َك ِر َوال َب ْغ ِي، هللاَّ ،إن َ ِع َبا َد ِ
هللا َأ ْكرَب ُهللا الْ َع ِظمْي َ ي َ ْذِإ ُك ْرمُك ْ َوذَل ِ ْك ُر ِ
ي َ ِع ُظمُك ْ ل َ َعلَّمُك ْ ت ََذكَّ ُر ْو َن .فَاذ ُك ُروا َ
هللا َوبَ َراَك تُ ُه َا َّلساَل ُم عَلَ ْيمُك ْ َو َرمْح َ ُة ِ
Kutbah Idil Fitri
1 Syawwal 1441 Hijriyah
Hikmah
Idul Fitri