Proza

Celem niniejszego artykułu jest interpretacja wczesnej powieści Stanisława Lema pod tytułem Eden w perspektywie rozwoju nowych mediów i zaawansowanych technik komunikowania masowego. Na ile ustalenia Lema, sformułowane ponad pół wieku temu, znajdują odbicie w rzeczywistości medialnej XXI wieku? Czy sprawdziły się przewidywania Lema odnośnie tworzenia się społeczeństwa informacyjnego? Czy media są prozie autora Solaris istotnym punktem odniesienia? Odpowiedzi na te pytania w pewnym sensie przynosi omówienie powieści Eden, w której ludzie próbują nawiązać kontakt z mieszkańcami niezbadanej planety – zarówno nauka, jak i zdobycze nowoczesnej techniki nie pomagają im mimo wszystko w tym trudnym zadaniu.

Th is text is a contribution to the analysis about the place of children and teenagers in literature concerning Poland’s ‘Eastern Borderlands’ (Kresy). Th e authors created many  suggestive pictures of the lost childhood of teenagers, as well as martyrological themes. Young heroes, born in the Eastern Borderlands or connected with this region by family
ties, are witnesses to or participants in important historical events. Th e author of the article presents a singular, subjective anthology of works of literature from this region dating from the interwar period. Some of the works cited in the article could be used in Polish language or history classes today as an excellent source of knowledge about the customs
in this region in Old Poland or as teaching materials for specialized classes in culture studies. In her analysis, the author took into account both literary masterpieces and lesser works, symbols connected with learning and playing in homes in the Eastern Borderlands, and also alludes to martyrology as well as suddenly entering the taboos of adulthood.

Kresy dostarczały prozie oraz poezji wieku XX wiele inspiracji artystycznych oraz ideowych, w wymiarze historycznym oraz patriotycznym. Były i są nadal ziemiami dramatogennymi obfi tującymi w indywidualne oraz zbiorowe nieszczęścia. Analiza dzieł twórców z tego obszaru, w szczególności poświęconych dzieciom oraz młodzieży lub też im dedykowanym, wymaga od badacza stosowania metody geografi czno-regionalistycznej oraz ujęcia interdyscyplinarnego z uwzględnieniem refl eksji literaturoznawczej, historycznej, a także edukacyjnej.
Szczególnym odbiorcą literatury kresowej jest rodzic skupiony na patriotycznej edukacji domowej swoich dzieci, młody człowiek dążący do nieustannego poszerzania swej wiedzy oraz działający na rzecz umocnienia swojego kraju w ramach prawicowych stowarzyszeń lub organizacji. Wierny ideałom i głęboko w sercu skrywający pojęcia: Bóg, Honor, Ojczyzna.

Mircea Gordan - Nuiaua din pod - poveştile copilăriei - (povestiri) - Volum oferit ca premiu de excelenţă de către Biblioteca Cronopedia pentru activitatea desfăşurată de domnul Mircea Gordan pe reţeau de socializarea Cronopedia (lenusa.ning.com).
Reeditare electronică cu acceptul direct al autorului Mircea Gordan şi al Bibliotecii Cronopedia, realizată de Ioan Muntean.

Ako bi se zbirka od petnaest kratkih priča autorice Ivane Bodrožić pokušala opisati tekstilnim terminima koje evocira sam njezin naslov, dojam na čitateljskoj koži postao bi 100% sintetičan. Aktualnost tema koje se, u najkraćim crtama, odaju kao mješavina rodne problematike, društvenih predrasuda, moralnih i etičkih, a naposljetku i političkih te ideoloških dvojbi, u svome se populističkom ruhu zavodljivo servira čitateljskoj publici, ne dopuštajući kroz tu sintetičku nametljivost nikakav oblik kritičke prosudbe.

Narativni svijet ovog romana, njegova fikcionalna geografska struktura, kao i misaona struktura koja se oko nje ovija produbljujući je i oživljavajući, mogao bi se sažeti u jednom oksimoronu, koji se izravno iščitava iz samoga djela – pitoma divljina. Priručna, kako navodi pripovjedač, pripitomljena ljudskim djelovanjem, u turističkoj sezoni svakodnevno gažena i sakaćena priroda jednog otočkog brda susreće se s pripitomljenim ljudskim obličjem zasićenim konformizmom vlastite vrste, njezinom " uljuđenom drskošću, licemjerjem i egoizmom ". Naličje takve prirode, takvoga čovjeka buja divljinom koja se otkriva noću, u samoći, u podsvijesti i u strahu. Ona je strah koji ne koči nego pokreće, to nije strah od promjene, nego strah u promjeni, koji će se naposljetku preobraziti u slobodu. Kompozicija je romana uokvirena upravo dolaskom i odlaskom neimenovana protagonista, ujedno i pripovjedača, na jedan hrvatski otok u potrazi za takvim oslobođenjem. Lišen imena, glavni se lik oslobađa kulturnih spona i predrasuda te ostaje samo ogoljen čovjek dužan ponovno izgraditi svoj identitet, a time i svoje ime. Znakovito, roman se zatvara zazivanjem protagonista po imenu, no taj se čin samo opisuje, a ime čitatelju i dalje ostaje nepoznato, nedostupno u neprekidnom kolebanju kulture i prirode. Dolaskom na brdo, u karaulu kao mjesto psihičke i fizičke izolacije, otvara se liminalni prostor, odnosno prostor " između " u kojemu se, poput slučaja nekog plemena opisana u antropološkom istraživanju, odvija ritual prijelaza i proces individuacije. Zalutali pisac i menadžer za odnose s javnošću iz fiktivnog Zagreba, Draškovićeve ulice, zamjenjuje svoj sigurni životni prostor ispunjen pretencioznim figurama, koje se s jednim mediokritetnim djelom upisuju u slavnu vječnost, za nesigurnu divljinu u kojoj su mu jedini suputnici životinje. Neprestanim retrospektivnim metaleptičkim skokovima te introspektivnim poniranjem pred čitateljem se razbistruju protagonistove odluke koje su ga nagnale da provede ljeto u staroj karauli, dok se istovremeno upotpunjuje slika čovjeka koji će izići iz ovog ritualnog stanja. Geografska je pozicija karaule takva da jednim pogledom spaja more i nebo, samoću pojedinca i masu turista te prešutno poziva na pomno promatranje. Prigodno, protagonist pronalazi dalekozor koji proziva Okom te, poput Rilkeova Maltea, počinje " učiti gledati ". U sveopćoj težnji da se u prirodu uvede red, koji je u njezinome spontanom skladu tek kič, postaje jasnom važnost i isključivost pogleda. Protagonistove riječi u tom smislu zadiru u srž romana i srž ljudskoga djelovanja: " Nije mi namjera sve raščiniti i sve saznati. Moja je namjera biti dobro, a da pritom ne učinim neko zlo " .

Lenuş lungu (coord.) - Ziditori în abstract (antologie) – antologie de scrieri cronopediene – editată de Biblioteca Cronopedia, antolog Lenuş Lungu, cuvânt înainte de Puiu Răducan.
Redactor: Lenuş Lungu
Coperta: Lucian Opriceanu
Corectură: Gabriela Mimi Boroianu
Grafică, ilustrare: Lucian Opriceanu, Ana Nora Rotaru

Bojan Bosiljčić, SMRT VENECIJE 7
Данијела Јовановић СИН САТИРА И НИМФЕ 20
Dalibor Jurišić KRALJEVA KĆI VJEŠTICA 27
Farah Tahirbegović PISMO RODITELJIMA 54
Goran Pajkić MILAN MAJER 56
Igor Kokoruš ZLODUH 68
Марко Цар КАТАЛОГ 80
Nikola Stjelja JUNAK NOVOG DOBA 83
Olja Savičević Ivančević MOGLO BI SE REĆI DA JE OVO PRIČA 93
Петар Лазић КУПАЊЕ ШАРАНА 99
Rade Jarak VIHOR 105
Željko Ivanković ŽIDOVSKI KONVOJ 108
Aleksandar Šajin KOŠULJE PLAVE 113
Борислав Радовић КИНЕСКИ ПАСТИШ 116
Божидар Васиљевић КАКАО И ДРУГЕ ПЕСМЕ 121
Danijela Kambasković PUTOVANJE I 123
Душко Новаковић ДАКТИЛОГРАФКИЊА 139
Dušan Gojkov № 16 144
Elfrida Matuč Mahulja HIMAN PRSTIMA 156
Љубомир Левчев ТРИ ПЕСМЕ 161
Марија Кнежевић ПОЧЕТАК КАРТОГРАФИЈЕ 166
Марлена Петрушева НЕЗГОДА 174
Morten Søndergaard JEDAN KORAK U PRAVOM SMJERU 176
Nevenka Pupek RUPE U ASFALTU 179
Niko Sejman NEVOLJKO OBJAVLJENA POEZIJA 207
Никола Маџиров СТРЕЛКИ ОД ЧАСОВНИКОТ 219
Shadi Angelina ABSTINENS / APSTINENCIJA 222
Tomaž Mahkovic CENA 231
Viktor Radonjić ODIGRANA SLOBODA 234
Anastasija Đurčinova ZAPADNI UTICAJI NA MAKEDONSKU PRIČU 245
Danijela Kambasković ZVEZDANI KONVOJ – ŽELJKO IVANKOVIĆ 272
Jovanka Uljarević UŽITAK STVARANJA ILI STVARNOST UŽITKA – GORAN PAJKIĆ 275
dr Mateo Žagar GLAGOLJICA I ĆIRILICA – POVIJESNA HRVATSKA PISMA 277
Svetlana Tomić TRI DOBRE KNJIGE PRIČA 282
Intervju RISTO VASILEVSKI 285
Villy Sørensen DRŽAVA BLAGOSTANJA I LIČNOST 289

Aleksandra Urošević LIFT  7
Andrija B. Ivanović LUCIDNA INSPIRACIJA 
Danijela Kambasković OTHELLO 
Danijela Jovanović POPODNEVNA DREMKA 
Eduard Pranger LET BROJ AZ 0542
Гоце Смилевски СМРТТА НА ХЕРМАН БРОХ 
Goran Bogunović REČENICA JE PJESMA 
Goran Mimica BALKANIBAL 
Ja‘akov Fihman ŠABAT U ŠUMI 
Jelena Pavlović ČETIRI SKICE 
Marica Puškaš NARUČENI ROMAN 
Mario Brkljačić PORAŽEN U SEKULARNOJ DRŽAVI 
Muharem Bazdulj  LEPA SELA LEPO GORE 
Nada Dušanić GODIŠNJA DOBA 
Petar Lazić BIO JE RAT 
Peter Rezman KUĆA (Drama) 
Rade Jarak ČUVAR PLAŽE U ZIMSKOM PERIODU 
Vladan Čukvas BUĐENJE ANDRIJE KOLARA 
Vojin Vasović POST PRIČE 
Ajla Terzić GRAD, LJUDI 
Alen Alispahić PESME POD POLITIČKI NEKOREKTNIM NASLOVOM 
Danijela Kambasković PUTOVANJE II 
Danica Pavlović USNE 
Dušan Bajski DŽUNGLA. NIŠTA NOVO. 
Enes Halilović U HLADU MASLINE 
Јордан Даниловски БЕЗВЕРНО САМ 
Josif Brodski IZ „ŠKOLSKE ANTOLOGIJE“ 
Elfrida Matuč Mahulja „MOJ KRIŽ SVEJEDNO GORI“ - JOSIP PUPAČIĆ 
Konstantin Kavafi SVIJEĆE 
Morten Søndegaard ODBROJAVANJE 
Nina Živančević KO MI TREBA? 
TURSKI PESNICI U BKG 
Radmila Lazić ŽENSKO PISMO 
Vivian Yue NEĆEMO PASTI 
Aleksandar Šajin PROCESIJA, ILI HARIJETA 
Божидар Васиљевић КОСОВО 2006.
Danijela Jovanović ROMI U JEVREJSKOM LOGORU ZEMUN 1941-1942. 
Dražan Gunjača KAD SE PRESTANEMO PITATI 
Елизабета Шелева БОРН ТО БЕ БАЛКАН 
Јован Пејчић НЕПОЗНАТА ПЕСМА МИЛАНА РАКИЋА 
Laura Barna DELO U NASTAJANJU 
Intervju MARIJA KNEŽEVIĆ 
Историјски документи БЕЧКИ ДОГОВОР 1850.

PARABOLELE DESPRE DRAGOSTE SI PUTERE alcatuiesc o carte de proza scurta cu un anume caracter sapiential, in traditia biblica si evanghelica a parabolelor menite sa fie pilde de invatatura ascunse intr-o poveste folosita ca exemplu. Parabolele din aceasta carte poarta amprenta clara a autoarei, care este poeta Maria Barbu si care face ca fiecare text sa fie o naratiune cu o poetica intrinseca, asemanatoare unui poem in proza. Personajele sunt vii si naratiunile intense si ne dezvaluie, folosind diverse spatii geografice si diferite epoci temporale, perenitatea exemplaritatii parabolelor. Sunt  minunate, usor de citit si absolut savuroase.

Rozmowa o KRONOSIE Witolda Gombrowicza w portalu Queer.pl, a także gombrowaniu, skandalach, Michaśce Literatce i Pudelku, rynku książki 2.0 i in. współczesnych zjawach wydawniczych.

„Kronos” – czyli skandal, największe wydarzenie XXI wieku, wstrząsające dzieło – jak
przedstawiało książkę Wydawnictwo Literackie. Dostałyśmy książkę potężną, pełną zdjęć,
przypisów, która miała być wydarzeniem wywołującym „zgorszenie i oburzenie”...

http://queer.pl/artykul/193884/gombrowicz-byl-queer

Adriana Kuči OVDJE NEMA POBEDNIKA  7
Aleksandar Šajin JESUS CHRIST SUPERSTAR  10
Данијела Камбасковић СРЕЋНА НОВА 1961. 19
Jahja Fehratović NOVAK  31
Јовица Аћин ПРИБОР ЗА ЈЕЛО  33
Марија Кнежевић ОРАЛНО  34
Милко Бојковски СПРОТИВНО ОД СОНЦЕТО  41
Небојша Ћосић ДЕЦА ВЕЛЕГРАДА  46
Predrag Crnković BEOGRAD ZA FOSILNE OSTATKE  55
Rade Jarak ŽALOVANJE  74
Радивој Шајтинац ХУЈЕ  77
Roman Simić Bodrožić OKVIR ZA OBITELJSKOG LAVA  82
Vedrana Trlek DVIJE PRIČE  95
Весна Бабић КАП МЛЕКА  101
Владан Радоман МРАВ, МАЧКА  102
Abbas Kiarostami ŠEST MEDALJONA  104
Божидар Васиљевић УВЕК НЕКЕ ЉУБАВИ ИМА  106
Братислав Р. Милановић ЛАМПЕ У ТАМНИНИ  108
Dorta Jagić AMEN I GORE  115
Elfrida Matuč Mahulja RAZGLEDNICA IZ PROVINCIJE  122
Elvire Maurouard TOUSSAINT LOUVERTURE  125
Gordon Walmsley DUŠA NEW ORLEANSA  127
Lidija Vukčević PJESNI LJUVENE  130
Mario Brkljačić FILM  136
Milko Valent KORALJI, ALGE, KAOS  147
Милутин Петровић ЖЕНЕ НА УМОРУ УЗИМАО САМ ЗА ДРУЖБЕНИЦЕ  165
Парм Каур ЦИПЕЛЕ  171
Lindita Arapi ZIDOVI  172
Luljeta Lleleshanaku RAZUMEVANJE  175
Flutura Açka ZABORAV  178
Mimoza Ahmeti DELIRIJUM  180
Natasha Lako LIŠĆE OPADA SVAKE JESENI  185
Robert Ravenščak DVIJE PJESME  187
Tomaž Brenk IZROČILO SFINGE  191
Марлена Петрушева СТРУШКЕ ВЕЧЕРИ НА ПОЕЗИЈАТА 2006.  198
Константин Миладинов Т’ГА ЗА ЈУГ  201
Нанси Морехон МИСИСИПИ  201
Братислав Ташковски ОКОТО НА АНГЕЛОТ  207
Маријана Гејде ***  208
Хаџем Хајдаревиќ ЗОШТО НЕСУМ СЛИКАР  210
Драган Јовановиќ Данилов МЛАДИ, ГНЕВНИ ПОЕТИ  211
Бјанка Алајбеговиќ МАЈСТОРКА МАРГАРИТА ВО ЛЕТ  212
Ивана Бодрожиќ ***  214
Љубомир Николов ОСА  216
Матјаж Коцбек ПТИЦА  217
Петар Опачиќ ВЕТЕРОТ ОД ОТРАНТО  218
Сеад Врана REALITY SHOW  219
Тања Крамбергер SER, SERENA, SERENITAS  222
Danijela Kambasković DVORI OD BESEDA  224
Elfrida Matuč Mahulja BARŠUNASTA POETSKA NIT 232
Јован М. Јовановић – Пижон УЈЕДИЊЕНЕ ДРЖАВЕ ЕВРОПЕ  234
Vladimir Fürst KRENUH BOME I JA…  245

Nihilizm gnostycki, jako narzędzie do badania literatury, daje wiele możliwości interpretacyjnych zarówno utworów literackich, jak i zjawisk kulturowych. Ten dość "egzotyczny" sposób patrzenia na twórczość dwóch przedstawicieli przełomu XIX i XX wieku umożliwia autorce przedstawienie socjalnych i amoralnych koncepcji gnozy w ujęciu literackim. Stanisława Przybyszewskiego i Ladislava Klímę, pisarzy dwóch modernizmów-polskiego i czeskiego, łączą skrajnie negatywne, iluzoryczne, gnostyckie w swojej wymowie, koncepcje świata i człowieka. Autorka, analizując pewne motywy literackie w twórczości obu pisarzy, odwołuje się do gnostyckich mitów i symboli, którymi ten religijno-filozoficzny nurt operował. W książce zostaje poruszony odwieczny problem postawy człowieka wobec życia i świata, a wszystko to jest ujęte w ramy modernistycznego, gnostyckiego wyobcowania często przybierającego postać skrajnego nihilizmu. Jest to niezwykle ciekawa, nowatorska praca z pogranicza literaturoznawstwa, filozofii i religioznawstwa, a komparatystyczna metoda przedstawienia niniejszej problematyki pozwala spojrzeć na literaturę w nieco szerszym kontekście.

[PL] Celem artykułu jest próba zarysowania tożsamości emigranta w prozatorskiej twórczości Jacka Kaczmarskiego na przykładzie pierwszej powieści tego autora – Autoportretu z kanalią (1994). Analiza ukazanych w utworze ujęć emigracji została skonfrontowana z tekstami Józefa Wittlina, Emila M. Ciorana, Witolda Gombrowicza i Czesława Miłosza. Taki kontekst dyskursu pozwolił na zastosowanie do analizy zaproponowanych przez Stanisława Gawlińskiego kategorii alienacji, asymilacji i ambiwalencji. Rozważania prowadzą do postawienia tezy o kondycji emigranta i obrazie emigracji, jakie wyłaniają się z Autoportretu z kanalią, oraz próby odpowiedzi na pytanie o wpływ emigracyjnych doświadczeń samego autora legendarnych Murów na paszkwilancki wygłos powieści.

[EN] The article aims to present the identity of an émigré in Jacek Kaczmarski’s prose, based on the author’s first novel – Autoportret z kanalią [‘Self-portrait with a scumbag’] (1994). The analysis of the view of emigration shown in the novel was confronted with texts by Józef Wittlin, Emil M. Cioran, Witold Gombrowicz and Czesław Miłosz. Such context enables the application of Stanisław Gawliński’s cathegories of alienation, assimilation and ambivalence to the process of analysis. These reflections lead up to a thesis about the condition of an émigré and the image of emigration which emerge from Autoportret z kanalią; moreover, the article tries to answer the question of the influence of the author’s own experience on the novel’s grotesque nature.

У раду се указује на то какав је однос поезије и прозе у савременом схватању овог проблема, са једне стране, а са друге, како се на овај однос гледа у српском књижевном стваралаштву средњег века. Литература која је настала у савременом, модерном добу, прави јасну разлику односа поезије и прозе, док је у изучавању старе српске књижевности то велики проблем, пре свега, због тога што у старој српској литератури постоји тенденција брисања граница између прозног и поетског облика говора, па се прозом понекад назива и ритмичка песма. Само се условно неки жанрови могу сврстати у прозне, други у песничке, док једна велика група остаје мешовита, јер се по неким својим одликама може сматрати прозом, а по неким се мора убројати у песништво. Циљ рада је да се приближи схватање старе српске књижевности кроз поимања старог српског писца и песника, по законитостима средњовековне поетике и естетике, а очима савременог изучаваоца књижевности.

a klupici u parku ležala je poluotvorena knjiga. Njezine crnim slovima tiskane stranice drhturile su od studi. Bližio se prosinac, bivalo je sve hladnije i hladnije, a grad je odijevao zimsko ruho. Knjiga je ležala osamljena, napuštena, nitko nije danima sjeo na klupicu, nitko je nije primjećivao...

Skandalista Jindřich Štyrský i świat jego zmysłów Jolande Jacobi, badaczka teorii psychologicznych C.G. Junga, wskazuje na to, "że indywidualna nieświadomość, będąca częścią psyche, zawiera treści wynikające z historii życia jednostki, czyli to, co zostało wyparte, odsunięte, zapomniane […]" 1. Jednocześnie wyznacza ona cztery istotne funkcje jednostki składające się na całościowe doświadczanie świata zewnętrznego i wewnętrzne-go, są to: myślenie, intuicja, uczucie i percepcja 2. Ten ostatni element wiąże się z interpretacją wrażeń zmysłowych w celu poznania mikro-i makroświata nasze-go bytu. Percepcja, ściśle powiązana ze zmysłami, jest zatem stałym elementem teorii poznania, jak również indywiduacji, czyli rozwoju psychicznego polega-jącego na, mówiąc w dużym skrócie, zintegrowaniu wszystkich przeciwieństw podświadomości. Kluczem do tego może być na przykład analiza snów. W niniejszym artykule zostanie przedstawiona postać Jindřicha Štyrskiego, przedstawiciela czeskiej awangardy międzywojennej, twórcy teorii sztuki, po-ety, teoretyka literatury, skandalisty swojej doby. Analiza dwóch jego utworów literackich będzie oparta na pewnych terminach psychologii głębi, zwłaszcza w odniesieniu do pojęć archetypów, animy i procesu indywiduacji, które stano-wią ukryty klucz do zrozumienia pewnych motywów w zmysłowej, przesyconej erotyką, momentami dotykającej granicy pornografii, twórczości Štyrskiego. Ta zmysłowość, nasycenie erotyzmem są podstawowymi elementami łączącymi się ze stałym motywem kobiety-animy, przewodniczki duszy artysty. Nim jednak do tego przejdziemy, nakreślmy tło związane z twórcą oraz wspomnijmy krótko o jego biografii, przedstawiając pewne fakty, które przyczyniły się do mianowa-nia Štyrskiego skandalistą. 1

Marta Cywińska jest poetką, prozaiczką, felietonistką, dziennikarką, tłumaczką literatury francuskojęzycznej, autorką w sumie około dwudziestu zbiorów poezji (m.in. "Płanetnicy", "Książka dla Stefanka", "Première nudité"), prozy-również poetyckiej ("Collage", "Skrzydła nad Transylwanią", "Zraniona kobiecość"), prac naukowych ("Manufaktura snów. Rozważania o polskiej poezji nadrealistycznej") oraz eseistyki naukowej ("Bulimia emocjonalna", "Noce z jednorożcem"). Pisze i publikuje przede wszystkim w języku francuskim (m.in. we Francji, Belgii, Szwajcarii, Kanadzie, Rumunii). Członek Międzynarodowego Komitetu Naukowego Analele Universităţii din Oradea Fascicula Limba şi Literatura Română. W latach 2005-2007 była kordynatorem projektu translatorskiego, skupiającego pisarzy i poetów frankofońskich oraz hiszpańskojęzycznych. Jej imieniem nazwano jeden z dębów w Lesie Tysiąca Poetów, znajdującym się w Vesdun w samym sercu Francji. Marta Cywińska jest członkiem honorowym Związku Podoficerów Włoskich Jest Ambasadorem Poetyckim stowarzyszenia "Forêt des Mille Poètes" skupiającego poetów z różnych krajów, Ambasadorem Poetyckim prestiżowego kwartalnika "Art et Poésie de Touraine", oraz Ambasadorem Honorowym światowego stowarzyszenia "Poetas del Mundo". Poprzez doświadczenia związane z performance, teatrami amatorskimi (również francuskojęzycznymi), "wystawamirekwizytorniami" do własnych utworów (m.in. "Moja Bretania" "Finistère, koniec świata"), poszukuje nieustannie Świętego Graala Poezji. W 2005 roku w Hiszpanii ukazał się trójpłytowy album "SERENADA", na którym znalazły się recytowane przez nią wiersze oraz zbiór poezji "Astrolabe" w wydaniu dwujęzycznym, zaś w 2008 ukazała się jej książka w języku francuskim-"Première nudité" z płytą pod tym samym tytułem. Marta Cywińska jest doktorem nauk humanistycznych, zaś jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół antropologii kultury, komparatystyki, tanatologii, związków literatury z psychoanalizą, obyczajowości okresu międzywojennego, filozofii rumuńskiej oraz surrealizmu.. Zajmuje się również popularyzacją muzyki folkowej.

This outline refers to The Issa Valley, a novel by Czeslaw Milosz. The author raises issues connected with the concept of the valley as a paradise and argues with that concept. She also points out the permanent features of the piece, which are themes of loneliness, transience, the search for God and man not accepting his fate. The center of gravity rests, however, on the profiles of select characters, who find themselves in some kind of existential suspense and are somehow cast into a life that seems foreign and imposed on them.

Artykuł przedstawia wspólne motywy powieści Alfreda Kubina i Jana Weissa. Autorka analizuje przestrzenie symboliczne fabuły, odwołując się m.in. do myśli gnostyckiej, torii utopii, psychoanalizy. Zwraca uwagę na intertekstualność omawianych powieści, będącą swego rodzaju grą z odbiorcą, poprzez którą obaj autorzy ukazują demiurgiczne wymiary rzeczywistości.

Tri su načina da dobijete Nobela za mir ili književnost. Prvi, premda malo vjerovatan, jeste da živite za pisanje, pišete za život i umirete za stvaranje. To se zove samoizgaranje. Drugi je da živite negdje u Zapadnom Svijetu i povremeno (mislim, samo nekoliko minuta) zaboravite na svoje užitke, javno nastupajući protiv tlačenja onih trećih, četvrtih, zadnjih... Treći je da ste rođeni u nekoj od zemalja Istočne Evrope i da, s vremena na vrijeme, skoknete do nekih i nekakvih bojnih polja (molim vas, odaberite prave trenutke i scene, važno je stići u momentu kada se dešava nešto senzacionalno – ''marketing bola'' i ti fazoni – ma, razumjećete me o čemu pričam). Za treći put vam savjetujem da ne pišete poeziju, ona je davno izašla iz mode. Treba vam nešto svježije, sirovije, up-to-date. Kratko, da se ne gnjave glavešine koje o ovoj nagradi odlučuju...

1 Totul sa sfîrşit: numi rămîne decît să mă sinucid. Sînt ferm convins că orice aş face de aici înainte nu rezolv nimic. Aşa că, neavînd încotro, mă văd silit sămi plec steagul în faţa morţii. Sinuciderea se dovedeşte a fi un imperativ peste înţelegerea şi voinţa mea, un imperativ aş zice organic -împotriva căruia orice rezistenţă pare lipsită de sens, ridicolă chiar. Nu exagerez deloc; în mine e viu numai un singur gînd: acela de a muri. În faţa lui, celelalte gînduri au amuţit, paralizate de înfricoşata lui atotputernicie. Niciodată na fost în mintea mea atîta rînduială cuminte, pentru că nu mi sa întîmplat să făptuiesc ceva cu acordul atît de unanim al gîndurilor. Mereu m am izbit de împotriviri dîrze sau în cel mai bun caz de îndoieli, re ticenţe sau ezitări...

This article presents an analysis of one of the short stories authored by Czech writer – Milada Součková: the short story Rok šestašedesátý included in the collection entitled Neznámý člověk (published in 1962, written in 1943). The introduction addresses the issues related to the clarification of the concept of a memory archive and the concept of the archive itself. Its characteristics, i.e. a certain arrangement of the collection, its permanent structure and three essential aspects of archiving are indicated: searching, saving and storing. These aspects are also typical of the structure of the analysed prose authored by Milada Součková. The next part of the article (Neznámý člověk as a private archive of memory) pertains to the entire above-metioned volume of the stories whose characteristic motif is the motif of memory linked with space, time and history. In the further parts of the article, the author goes on to the structural and interpretative analysis of the story she is interested in. She draws attention to such aspects as memory figures, i.e. time and space, thematic associations, memory carriers and memory traces and places. In conclusion, she draws attention to three components of the Milada Součková’s private memory archive: the memory of the language, the memory of the father and the memory of the historical events taking place in 1866.

W artykule poddano interpretacji wybrane dzieła Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa, Stanisława Przybyszewskiego, Bronisławy Ostrowskiej, Kazimiery Iłłakowiczówny i (kontek-stowo) Jana Kasprowicza. Swoistej re-lektury dokonano z wykorzystaniem triady człowiek-natura-sacrum, warunkującej postrzeganie sakralizowanego świata. Taki punkt wyjścia po-zwolił na przedstawienie niejasnych, kosmicznych i tajemniczych proweniencji antropomorfi-zowanych bohaterów (na przykład natury czy wojny), a także podkreślenie ich psychicznych i fizycznych metamorfoz. W analizie wykorzystano mitoznawstwo porównawcze i krytykę eku-meniczną, stanowiące punkt wyjścia do docierania do głębokich warstw semantycznych tek-stów, co pozwoliło na nowe odczytania. Słowa kluczowe: człowiek, natura, sacrum, kosmos, tajemnica, metamorfoza, poezja Czy sacrum jest wynikiem powiązania człowieka i natury, czy może-prze-ciwnie-ta koherencja jest rezultatem obecności sacrum? Niełatwo jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ale jedno można potraktować jako pewnik-kiedy człowiek łączy się z naturą, a natura sprzęga się z człowiekiem, obecne staje się BARTŁOMIEJ BOREK, magister filologii polskiej, doktorant literaturoznawstwa w Zakładzie Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski UMCS w Lublinie; adres do korespondencji:

U ovom prikazu predstavljeno je
šest priča Velida Beganovića Borjena, ukojima se na interesantan način traga za uspostavom kontinuiteta u postojanju pojedinca, ali i grupe/a čiji je dio. Narodno umijeće pripovijedanja, blisko prigušenom šaputanju
po mahalama, a obogaćeno slikovitim i preciznim opisima i zapažanjima, pokazuje da je riječ o vrsnom pripovjedaču, koji naraciju gradi vješto i sigurno, a u kratkim i odmjerenim monolozima otkriva filozofska zapažanja o svijetu, vremenu i svrsi postojanja. Traganje za kontinuitetom ne odnosi se samo na pojedinca, iako je on u svim pričama nosilac mikrosvijeta, nego i na društvo koje bez obzira na vrijeme naracije podliježe okvirima i modelima, ograničavajući slobodu izražavanja vlastitog sopstva.

Analiza budowania wizerunku marki, jaką stał się zarówno Jakobe Mansztajn, jak i Make Life Harder - gdzie jedna służy drugiej, wyrasta z pierwszej, na kolejnej się opiera, by razem złączyć w spójną, zaskakującą całość. Czysta poezja i blogowa satyra w jednym stały domu.

Krótka historia o kreowaniu wizerunku – studium przypadku, w: Jakieś rozwiązania. Szkice o młodej poezji polskiej, pod red. P. Śliwińskiego, WBPiCAK, Poznań 2017, s. 109-118.

Zasnąłem szybko, zmęczony jawą i znalazłem się w cudnie znajomym, a zarazem jakby odmienionym mieście. Wszystko było dobrze znane-Wawel, planty, rynek, a nawet dzielnica Kazimierz, lecz znać było, że miasto to jest inne, zaskakujące, opalizujące czymś migotliwym, błyszczącym. Mieniło się w południowym słońcu i topiło w upale, którego jednak się jakoś nie czuło. Nie wiem, dlaczego, ale postanowiłem zacząć wędrówkę od swojej bramy.