Hazar World -Sayı:32 - Temmuz 2015

HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR PUBLICATION OF CASPIAN STRATEGY INSTITUTE TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 BAKÜ’DEN SEVGİLERLE FROM BAKU WITH LOVE О ЗЛ И Е О ТК РА К FİYAT- PRICE 5 TL Ж ЕН И Е 1. AVRUPA OYUNLARI www.hazarworld.com ÖNSÖZ / EDITORIAL YÖNETİM / MANAGEMENT İMTİYAZ SAHİBİ OWNER Hazar İletişim, Tanıtım ve Yayıncılık A.Ş. Adına Haldun YAVAŞ HALDUN YAVAŞ Hazar Strateji Enstitüsü Genel Sekreter kreter HALDUN YAVAŞ Caspian Strategy Institute Secretary General Azerbaycan, başarılı bir organizasyon ile Birinci Avrupa Oyunları’na ev sahipliği yaptı. Binlerce yıllık tarihi ve kültüründen aldığı güç ve destekle tekle Azerbaycan misafirperverliği, katılımcılardan tam puan aldı. Böylesi büyük bir uluslararası organizasyona ev sahipliği yapmak elbette kolay bir iş değil. eğil. Azerbaycan, can, on sekiz bin gönüllü ile bu hazırlıkları tamamlarken, en, biz d de bir ülkenin birbirine kenetlenişine enetlenişine tanık olduk. Avrupa Oyunları yunları ile ülkeye muazzam bir altyapı apı miras kalmış oldu. old Olimpik stadyumlar vee spor alanları ile Azerbaycan halkının geleceğine eleceğine yapılan yatırım, ülkee güzelliklerinin dünya kamuoyunda eldee ettiği bilinirlik bilinir ise Avrupa Oyunları’nın ülkeye eye kazandırdıklarından yalnızca alnızca birkaçı… bir Azerbaycan, sadece petrol ve doğal oğal gaz zengini bir ülkeden ibaret olmadığını gösterirken, Bakü bir dünya başkenti olduğunu böylece ispat etmiş oldu. Hazar World olarak Birinci Avrupa Oyunları’nı yerinde izledik ve Azerbaycan’ın farklı yönlerini de dikkate alarak oyunlara bakışımızı kapak konusu yaptık. Bu sayımızda ayrıca HASEN İstanbul Enerji Programı Uzmanı Rüçhan Kaya, düşen petrol fiyatları ve ABD’nin petrol üretim stratejisini değerlendirdi. Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın ise G7 zirvesi özelinde Rusya’nın konumunu analiz etti. Enstitümüzün yayınladığı infografiklerden “Dünya LNG Piyasası” çalışmasını yorumlayarak bu sayımızda yer verdik. Bir sonraki sayıda görüşmek dileğiyle. Azerbaijan Azerbai jan hosted First F European Games ames with wi a ssuccessful organization. tion. With th the support ssu of its i thousandsold histor history tory y and culture culture, Azerbaijan’s hospitality ty was as widely wid acclaimed a by partici participants. Obviously it would Ob ould not be an eas easy task to organize tas ganize and host hos such s h a ma major international organization. ganization. tion. Azerbaijan Azerbaijan completed pleted the preparations tions wi with the help of eighteen teen thousand v volunteers unteers and we witnessed tnessed the unity ty of the Azerbai Azerbaijani nation. na Azerbaijan inherited significant infrastructure from European Games. The investmentt in the future of Azerbaijani nation na with th olympic stadiums ums and sports centers, ters, and the recognition tion of the country’ country’ss wealth and beauty uty among the international interna international tional community comm ty are justt a few fe advantag a tag tages of E European Games, ames, among many man others… Azerbaijan Azerbai jan proved prov ved the world ved w that itt is not justt an o oil il and na natural gas country try while hile Baku Bak showed ssho show itself as a world capital. tal. Wee went went to Baku Bak to follow follo the First European uropean G Games, ames, and wrote up u the cover story y on our impressions from European Games ames and Azerbaijan’s differentt features. fea In this issue, ue, HASEN Istanbul Is Energy y Program Expert Rüçhan Kaya K analyzed decreasing oil il prices and US oil production strategy. Prof.. Dr. Mesut Hakkı Caşın discussed Russia’s stance within the framework of the G7 Summit. We also interpreted the “World LNG Market” infographic prepared and published by the Institute. Hope to meet you with the next issue. GENEL YAYIN YÖNETMENİ EDITOR-IN-CHIEF Gökhan ÇAY YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (SORUMLU) MANAGING EDITOR Figen AYPEK AYVACI EDİTÖR EDITOR Hande YAŞAR ÜNSAL HABER EDİTÖRLERİ NEWS EDITORS Merve DAMCI Osman KURT İNGİLİZCE EDİTÖRÜ ENGLISH EDITOR Cansu ERTOSUN RUSÇA EDİTÖRÜ RUSSIAN EDITOR Rufat AGHAYEV GRAFİK TASARIM GRAPHIC DESIGN Zeynep ÖZEL FOTOĞRAF EDİTÖRÜ PHOTO EDITOR Tarık ÜZGÜN YAYIN KURULU PUBLICATION BOARD Prof. Dr. Mesut Hakkı CAŞIN Doç. Dr. Bekir GÜNAY Doç. Dr. Fatih ÖZBAY Doç. Dr. Fatih MACİT Dr. Efgan NİFTİ Emin AKHUNDZADA A UNDZADA UND A Zeynep KAPTAN BASKI / PRINTING Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj San. A.Ş. Dudulu Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde No: 16 Esenkent – Ümraniye 34476 İSTANBUL Tel: 444 44 03 BASKI TARİHİ / PUBLICATION DATE Temmuz 2015 / July 2015 Yayın Türü / Publication Type Yaygın Yerel Süreli Yayın Süresi - Dili Publication Period - Language Aylık - Türkçe, İngilizce, Rusça Monthly - Turkish, English, Russian ISSN: 2148-4759 İLETİŞİM MAILING ADDRESS Maslak Meydan Sokak Veko Giz Plaza No:3 Kat: 4 Daire 10 Sarıyer, İstanbul, TÜRKİYE Tel: +90 212 999 66 00 Faks: +90 212 290 40 30 www.hazarworld.com [email protected] HAZAR WORLD 1 IÇINDEKILER CONTENTS 04 HAZAR’A DAİR CASPIAN OVERVIEW HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR PUBLICATION OF CASPIAN STRATEGY INSTITUTE 04 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 BAKÜ’DEN SEVGİLERLE FROM BAKU WITH LOVE AB, RUSYA’YA EKONOMİK YAPTIRIMLARI UZATIYOR EU EXTENDS ECONOMIC SANCTIONS ON RUSSIA 1. AVRUPA OYUNLARI К РА ТК О Е И ЗЛ О Ж ЕН И Е 05 HAZAR’A DAİR CASPIAN OVERVIEW 04 05 BM GENEL SEKRETERİ BAN Kİ-MUN KIRGIZİSTAN’I ZİYARET ETTİ UN SECRETARY GENERAL BAN KI-MOON’S VISIT TO KYRGYZSTAN 26 BAKÜ’DEN SEVGİLERLE: 1. AVRUPA OYUNLARI FROM BAKU WITH LOVE: 1ST EUROPEAN GAMES 08 ÖZEL HABER SPECIAL REPORT Bizim dışarıdan sadece 17 günlük bir organizasyon olarak gördüğümüz 1. Avrupa Oyunları serüveni Avrupa Olimpiyat Komitesi Başkanı Patrick Hickey ve Azerbaycan için uzun bir hazırlık dönemiydi. Oyunlar bitti. Geriye ise geleceği parlak bir Azerbaycan ve müthiş bir 26 08 GÜMRÜK BİRLİĞİ’NİN TÜRKİYE İÇİN SON KULLANMA TARİHİ GELDİ CUSTOMS UNION HAS EXPIRED FOR TURKEY 08 DÜNYA LNG ALTYAPI KAPASİTESİ (2014) WORLD LNG INFRASTRUCTURE CAPACITY (2014) Latin America's Share in Global LNG Consumption: 8.7% First European Games journey was just a 17-day organization for us, but it was a long preparation period for Azerbaijan and Patrick Hickey, President of the European Olympic Committee. The games are over. Now Azerbaijan has a bright future and splendid sports infrastructure. : 12 Asia's Share in Global LNG Consumption: 75% İNFOGRAFİK INFOGRAPHIC 12 DÜNYA LNG PİYASASINDA NELER OLUYOR RECENT DEVELOPMENTS IN WORLD LNG MARKET LNG Exports (%) 12 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 export capacity : Europe's Share in Global LNG Consumption: 13.6% İngiltere UK 2 import capacity Meksika Mexico İspanya Spain Arjantin Argentina Türkiye Turke Brezilya Brazil Fransa France Şili Chile İtalya Italy Japonya Japan www.hazarworld.com 16 20 RÖPORTAJ/ INTERVIEW GÖRÜŞ / 0PINION 16 RUSYA’NIN ESKİ GÜNLERİNE DÖNMESİ 2-3 YILI BULUR RUSSIA’S COME BACK WOULD TAKE 2-3 YEARS 20 RUSYA’SIZ G7 ZİRVESİ ÖZLENEN BARIŞI GERİ GETİREBİLİR Mİ? G7 SUMMIT WITHOUT RUSSIA CAN BRING BACK PEACE, OR NOT? 34 20 44 ANALİZ / IN DEPTH 34 40 SON ON YILDA DÜŞEN PETROL FİYATLARI YATLARI VE ABD ENERJİ POLİ KASININ DEĞ ŞİMİ FALLING OIL PRICES AND US ENERGY POLICY CHANGES WITHIN THE PAST TEN YEARS 40 BLOG / BLOG 34 50 50 KÜLTÜR SANAT CULTURE & ART Bölge ile ilgili konser, sergi ve tiyatro faaliyetlerini sizin için We compiled cultural activities such as concerts, exhibitions, and plays about the region. ENERJİ SEKTÖRÜNÜN GÜVENL KONUSUNDA ONUSUNDA MUHTEMEL S BER GÜVENLİK YANILGILARI THOUGHTS ON POSSIBLE CYBERSECURITY MISCONCEPTIONS OVER THE SECURITY OF THE ENERGY SECTOR 44 LIFESTYLE / LIFESTYLE 44 KARA PETROLDEN BEYAZ PERDEYE 50 44 FROM BLACK OIL TO SILVER SCREEN HAZAR WORLD 3 HAZAR’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW KAZAKİSTAN’DA URANYUM BANKASI KURULMASINA ONAY VERİLDİ APPROVAL FOR THE ESTABLISHMENT OF URANIUM BANK IN KAZAKHSTAN Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Kazakistan’da uranyum bankası kurulmasına ilişkin anlaşmayı onayladı. IAEA Olağan Yönetim Kurulu Toplantısı’nın ardından yapılan açıklamaya göre, Kazakistan IAEA’nın düşük zenginlikte uranyum geliştirme programı (LEU) çerçevesinde kurulacak uranyum bankasına ev sahipliği yapacak. Uranyum bankası, Doğu Kazakistan’daki Öskemen şehrinde faaliyetlerine devam eden Ulba Metalürji Santrali içinde yer alacak. International Atomic Energy Agency (IAEA) ratified the agreement regarding the construction of a uranium bank in Kazakhstan. According to the statement made after the Ordinary Board Meeting of IAEA, Kazakhstan will host the uranium bank which will be established within the framework of IAEA’s low-enriched uranium program (LEU). The uranium bank will be located in Ulba Metallurgical Plant in Oskemen, East Kazakhstan. “DAHA İYİ BİR İPEK YOLU” “BUILDING A BETTER TEMALI TIR YOLA ÇIKTI CONNECTED SILK ROAD” “Huawei Bilgi ve İletişim Teknolojileri Orta Asya Turu 2015” kapsamında, Nisan ayında Huawei’nin Çin’deki merkez ofisinden yola çıkan ve bölge turuna Türkiye’den başlayan “Daha İyi Bir İpek Yolu” temalı TIR, Türkiye’den sonra sırasıyla Ukrayna, Belarus, Kazakistan ve Özbekistan’a gidecek. Söz konusu TIR’ın 5 ana bölüme ayrılan 60 metrekarelik alanında Huawei’nin en yeni ve inovatif çözümleri sergileniyor. AB, RUSYA’YA EKONOMİK YAPTIRIMLARI UZATIYOR EU EXTENDS ECONOMIC SANCTIONS ON RUSSIA Avrupa Birliği (AB), Ukrayna’daki krizle ilgili Moskova yönetimine baskıyı sürdürmek amacıyla Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımları Ocak ayına kadar uzattı. AB Dışişleri Bakanları’nın Lüksemburg’daki toplantısında, Rusya’nın “Ukrayna’nın doğusunda istikrarı bozucu rolüne” cevaben yaptırımların, “bazı finansal piyasalara erişime yönelik sınırlamalar, belli başlı teknolojiler ve Rusya ile AB arasında enerji ve savunma sektörlerindeki karşılıklı alışveriş yasağını” içerdiği belirtildi. AB’nin Rusya’ya yönelik geçen yıl Temmuz ayında hayata geçirdiği ekonomik yaptırımlar, Eylül ayında güçlendirilmişti. The European Union (EU) on Monday extended economic sanctions against Russia until January to keep pressure on Moscow over the conflict in Eastern Ukraine. An EU statement said the decision was taken without debate by the bloc’s foreign ministers at a meeting in Luxembourg, in response to “Russia’s destabilizing role in Eastern Ukraine.” The sanctions include limits to access on some financial markets, a ban on certain technologies and exchanges between the bloc and Russia in energy and defense sectors. The sanctions on Russia were enacted last July and reinforced in September. 4 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 Within the scope of “Huawei Information and Communication Technologies Central Asia Tour 2015”, Huawei’s “Building a Better Silk Road” themed truck set out on a journey in April from its headquarters in China, and started its tour in Turkey. Then the truck will visit Ukraine, Belarus, Kazakhstan and Uzbekistan. Huawei exhibits its new and innovative solutions in the truck’s 60-square meter area which is divided into 5 main sections. JOHN MCCAIN UKRAYNA’YI ZİYARET ETTİ JOHN MCCAIN’S VISIT TO UKRAINE ABD’li senatör John McCain ve beraberindeki heyet, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ile görüştü. Cumhuriyetçi senatörler John Anthony Barrasso ve Tom Cotton’un da hazır bulunduğu toplantıda konuşan Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko, ABD’li senatörleri doğudaki durum hakkında bilgilendirirken, gerginliğin tırmandığını, Rusya ve Rusya’nın desteklediği ayrılıkçıların Minsk mutabakatlarına riayet etmediğini kaydetti. McCain de Ukrayna’nın bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğünü desteklediklerini göstermek için ülkeye geldiklerini ifade etti. US Senator John McCain and the accompanying delegation met with Ukrainian President Petro Poroshenko. Republican senators John Anthony Barrasso and Tom Cotton also attended the meeting where President Poroshenko gave information to US senators about the situation in the Eastern part, stating that tension is rising while Russia and Russiasupported separatists deny complying with the Minsk agreements. McCain underlined that they came to Ukraine to support the country’s independence, sovereignty and territorial integrity. BM GENEL SEKRETERİ BAN Kİ-MUN KIRGIZİSTAN’I ZİYARET ETTİ UN SECRETARY GENERAL BAN KI-MOON’S VISIT TO KYRGYZSTAN Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ayrıca 5 yıl önce ülkenin güneyindeki bölgelerde Kırgızlar ile Özbekler arasında yaşanan etnik çatışmaların yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen anma etkinliği çerçevesinde Oş kentini de ziyaret etti. Kırgızistan’daki resmi görüşmelerine, Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev ile başlayan BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, ülkede devam eden seçim sürecinde demokrasi ve parlamenter sistemin önemine işaret etti. United Nations (UN) Secretary General Ban Ki-Moon paid an official visit to Bishkek, Kyrgyzstan’s capital city. Besides, he also visited the city of Osh within the framework of the commemoration event for the anniversary of ethnic conflicts between Kyrgyzs and Uzbeks 5 years ago in the southern part of the country. Secretary General Ban Ki-moon had a meeting with President Almazbek Atambayev and pointed out the importance of democracy and parliamentary system in the election process. İRAN MECLİSİ NÜKLEER IRAN PARLIAMENT ANLAŞMA ŞARTLARINI AÇIKLADI ANNOUNCES CONDITIONS Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik FOR NUCLEAR DEAL Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya’dan oluşan 5+1 Grubu ile İran arasında yürütülen nükleer müzakereler devam ederken, İranlı milletvekilleri Nükleer Hakların Korunması Tasarısı’nı onayladı. Tasarının hükümeti nükleer teknolojide elde edilen başarıları korumakla görevlendirdiğini ifade eden İran Meclis Başkanı Ali Laricani, “Milli menfaatlerin korunması ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) doğrultusunda, 5+1 Grubu ile yürütülen nükleer müzakerelerde elde edilecek her türlü sonucun, onaylanan tasarıya açık bir şekilde uyulduğu takdirde geçerli olacağını” belirtti. Iranian PMs ratified the “Protection of Nuclear Rights” Draft Bill while the nuclear negotiations continue between Iran and the 5+1 Group consisting of United Nations (UN) Security Council’s 5 permanent members and Germany. Stating that the draft obliges the government to protect Iran’s achievements in nuclear technology, Iran’s Parliament Speaker Ali Larijani said, “In line with the Treaty on Non-proliferation of Nuclear Weapons and protection of national interests, any decision made at nuclear talks with the 5+1 Group will only be valid if it clearly complies with the approved draft.” HAZAR WORLD 5 HAZAR’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW Emekli Oramiral Metin Ataç Retired Admiral Metin Ataç CANLI BİR DENİZ HARİTASI TURGUT REİS A LIVING NAUTICAL CHART TURGUT REIS Hiç şaşırtıcı olmayan bir yerdeyiz: Beşiktaş Deniz Müzesi. Emekli Oramiral Metin Ataç, Turgut Reis’in denizciliğini ve Türk deniz tarihine yaptığı katkıları anlatıyor. Salondaki herkes içinden “meğer ne büyük biriymiş” diye geçiriyor. Meğer ne büyük bir denizciymişsin sen Turgut Reis. We are visiting an ordinary place: Beşiktaş Naval Museum. Retired Admiral Metin Ataç tells the maritime heritage of Turgut Reis and his contribution to Turkish naval history. Every person in the hall is admiring him. How a great man you were, Turgut Reis. atan kavramı Osmanlı İm topraklarında y doğdukları, büyüdükleri v geçirdikleri dar bir alandı. Ama Osmanlı padişahlarının kaf sınırlar demekti” di padişahın kafasındaki bu ka Osmanlı İmparator kafası deniz sınırı ile d başladı Osmanlı’da. B tarihe isimlerini birer birer y bu isimlerden biri. 12 y olan Turgut Reis, büyük d Paşa’nın yanında çalışmış. K büyük denizcinin başka bir büyük d çalışarak yetiştiğini söy şehit oluşunun arka planında k yararlanılmamasından v Malta’yı fethedememesind Bugün Turgut Reis’in ölümünün 450. 450 yıl dönümü. Türk denizciliğinin temelleri yüzyıllar öncesinde öncesind işte böyle büyük denizciler sayesinde sa atılmış. O dönemde Türk denizciliği öyle öy bir noktaya ulaşmış ki Fatih Sultan Mehmet “iki denizin d ve iki karanın sultanı” imzasını kullanmış. “V 6 TEMMUZ 2015 SA JULY 2015 ISSUE 32 rof. Dr. Özer Ergenç says, “For the citizens of the Ottoman Empire, the nation concept meant a narrow area where they were born, raised and spend a lifetime. However, Ottoman rulers had a different approach, they defined nation as new borders to gain.” This approach of Ottoman rulers built the Ottoman Empire. But one day, the ruler learned about maritime borders. That’s when the Ottoman naval history begins. In this period, Turkish seamen put their stamp on history one by one. Turgut Reis is one of those seamen. He was a good archer and gunner at the age of 12, and he worked for another great seaman Barbaros Hayreddin Pasha during his adolescence. Vice-admiral Işık Biren states that every great seaman is raised by another great seaman. With regard to the martyrdom of Turgut Reis in Malta, he mentions about ignoring his observations and the failure of the Ottoman Empire to conquer Malta. Today is the 450th anniversary of the death of Turgut Reis. Such great seamen formed the foundations for Turkish marine activities many centuries ago. In that period, Turkish marine forces became so successful that Mehmet the Conqueror used the signature “Ruler of the Two Lands and the Two Seas”. P www.hazarworld.com 17 24-25 ICE NÜKLEER 2015 AVRUPA-A AVRUPA-ASYA PA-ASYA SİYASET, EKONOMİ ve İŞ FORUMU 2015 17 TEMMUZ 2015 LONDRA-İNGİLTERE 24-25 TEMMUZ 2015 İSTANBUL, TÜRKİYE Nükleer enerjinin sunduğu fırsatlardan yararlanmak için inşaat mühendislerinin politika, endüstri ve toplum arasında köprü görevi görmesi gerekir. Bu konferans teknik bilgiler ve yasal düzenlemeleri tartışmak, değişen enerji çerçevesi, planlama ve dağıtım konularını ele almayı amaçlar. Avrupa-Asya Siyaset, Ekonomi ve İş Forumu (EAFPEB) Avrupa-Asya bölgesini merkez alır ve forum katılımcılarının katkılarıyla çalışmalarını sürdürür. Bağımsız, tarafsız, herhangi bir çıkar ilişkisi olmayan EAFPEB, üniversiteler, devlet kurumları, merkez bankaları, uluslararası kurumlar ve düşünce kuruluşları gibi tüm büyük bölgesel ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde çalışır. EURO-ASIA FORUM IN POLITICS, ECONOMICS and BUSINESS 2015 24-25 JULY 2015 ISTANBUL, TURKEY ICE NUCLEAR 2015 17 JULY 2015 LONDON-UNITED KINGDOM To mine the opportunities of nuclear power, civil engineers must bridge policy, industry and society. This conference explores technical, regulatory, and legal information, covering the changing energy landscape, planning and delivery. Euro-Asia Forum in Politics, Economics and Business (EAFPEB) focuses on the Euro-Asia region and is funded by contributions from the forum participants. It is independent, unbiased, not tied to any special interests, and open to work in close cooperation with all major regional or international organizations such as universities, government agencies, central banks, international agencies, and think tanks. 27-28 ICCPEE’15 27-28 TEMMUZ 2015 PHUKET, TAYLAND Kimyasal Süreçler, Ekoloji Ve Çevre Mühendisliği Uluslararası Konferansı’nın (ICCPEE’15 ) başlıca hedefi Kimyasal Süreçler, Ekoloji ve Çevre Mühendisliği alanında araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemektir. Aynı zamanda dünyanın dört bir yanından araştırmacılar, geliştiriciler, öğrenciler ve uygulayıcılar arasında bilimsel bilgilerin paylaşımını sağlamayı da amaçlar. ICCPEE’15 27-28 JULY 2015 PHUKET, THAILAND The primary goal of the 2015 International Conference On Chemical Processes, Ecology & Environmental Engineering (ICCPEE’15) is to promote research and developmental activities in Chemical Processes, Ecology & Environmental Engineering. Another goal is to promote scientific information interchange between researchers, developers, engineers, students, and practitioners of different parts of the world. TEMMUZ 2015 3. ULUSLARARASI KİMYA ve KİMYA MÜHENDİSLİĞİ KONGRESİ (ICCCE 2015) 2-3 Temmuz 2015 İstanbul, Türkiye 3RD INTERNATIONAL CONGRESS ON CHEMISTRY AND CHEMICAL ENGINEERING (ICCCE 2015) 2-3 July 2015 Istanbul, Turkey 20. ULUSLARARASI LOJİSTİK SEMPOZYUMU (ISL) 5-8 Temmuz 2015 Bologna, İtalya 20TH INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON LOGISTICS (ISL) 5-8 July 2015 Bologna, Italy HAZAR WORLD 7 JULY 2015 JULY 2015 HAZAR TAKVİMİ / CASPIAN CALENDAR TEMMUZ 2015 ÖZEL HABER / SPECIAL REPORT TÜRKİYE’NİN REKABET GÜCÜ ve TTIP / TURKEY’S COMPETITIVE POWER and TTIP GÜMRÜK BİRLİĞİ’NİN NİN TÜRKİYE İÇİN SON KULLANMA TARİHİ GELDİ Gümrük Birliği mevcut haliyle her geçen gün Türkiye’nin rekabet gücüne darbe vuruyor. Avrupa ile Amerika arasında imzalanması planlanan TTIP ise bu durum durumu çok daha dramatik bir hale getirecek. Gümrük Birliği’ Birliği’nin Türkiye için yeniden masaya yatırılması giderek kaçınılmaz bir hal alıyor. CUSTOMS UNION HAS EXPIRED FOR TURKEY In its current form, the Customs Union harms Turkey’s competitive power every day. TTIP, planned to be signed between Europe and USA, will further aggravate this situation. Under these conditions, reconsidering the Customs Union is becoming inevitable for Turkey. OSMAN KURT TTIP (The Transatlantic Trade and Investment Partnership) 8 ürkiye, 1995 yılının Mart ayında Avrupa Birliği (AB) ile ilginç bir anlaşmaya imza attı. Türkiye AB’ye üye olmadan Gümrük Birliği’ne girmeyi kabul etti. 1 Ocak 1996 tarihi itibariyle de Gümrük Birliği anlaşması hayata geçti. O dönemde de bazı çevreler tarafından alkışlanan bu anlaşma bazıları tarafından da ciddi eleştirilere tutuluyordu. Anlaşmanın Türkiye ekonomisine zararı kadar yararı da oldu. Ancak zaman geçtikçe bu anlaş- T TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 urkey made an interesting deal with European Union (EU) in March 1995. The country accepted to become a part of the Customs Union without being a member of the EU. Customs Union agreement entered into force on January 1, 1996. The agreement was celebrated by some while it was deeply criticized by others. The agreement was both beneficial and harmful for Turkish economy. As the time passed by, the agreement turned against T www.hazarworld.com ma Türkiye’nin aleyhine işlemeye başladı. Bu haliyle de Türkiye ekonomisinin rekabet gücüne her geçen gün zarar veriyor. Türkiye’nin artık son kullanma süresi dolan bu anlaşmayı Avrupa ile yeniden ele alması gerekiyor. Mayıs ayında Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) bu konuyu masaya yatırdı ve Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu (URAK) ile Yeşil Büyüme Derneği (YBD) işbirliğiyle Çırağan Sarayı’nda düzenlendiği “Türkiye’nin Rekabet Gücü ve TTIP” toplantısında Gümrük Birliği’nin Türk ekonomisinin rekabet gücüne etkileri de gündeme geldi. 01 GÜMRÜK BİRLİĞİ,, ORHUN YAZITLARI’NDAN YAZITLARI’ND BU YANA TÜRK MİLLETİNİN İMZALADIĞI EN AĞIR KAPİTÜLASYON Bir dönem Türkiye’nin Avrupa’ya girmesi gibi algılanan Gümrük Birliği Anlaşması, bugün daha çok kapitülasyonlara benzetiliyor. Toplantıdaki konuşmacılardan Kenan Yavuz, Gümrük Birliği Anlaşması’nın Orhun Yazıtları’ndan bu yana Türk milletinin imzaladığı en ağır kapitülasyon anlaşması olduğunu iddia ediyor ve şöyle diyor: “Gümrük Birliği Anlaşması okunmadan imzalanmış ve Türkiye’nin AB’ye girişi şeklinde algı yaratılmıştı. Avrupa ve ABD şu anda bir anlaşma için masaya oturdu; bu anlaşma gerçekleşirse Türkiye’yi de bağlayacak ancak Türkiye’nin söz hakkı olmayacak. Böyle bir durum ancak galip devletlerin, mağlup devletlere uygulayabilecekleri bir dayatmadır ve asla kabul edilemez.” Türkiye AB ile Gümrük Birliği Anlaşması’nı imzaladığında, AB’nin başka ülkelerle imzaladığı anlaşmaların Türkiye için geçerli olmayacağına dair bir madde konulmadı. Bu yüzden AB başka ülkelerle serbest ticaret anlaşması imzalayınca, bu ülkeler Türkiye’ye sıfır gümrükle ihracat yapabilme hakkını elde ediyor. Türkiye ise bu ülkelerle serbest ticaret anlaşması imzalamazsa büyük sıkıntı yaşıyor. Tıpkı ABD ile imzalanması planlanan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nda (TTIP) olacağı gibi. Türkiye’nin TTIP’nin dışında kalması halinde, yapılan araştırmalara göre ilk yılda GSYİH’de yüzde 2,5 azalma, işsizlikte ise yüzde 0,4 oranında bir artış olacağı tahmin ediliyor. Türkiye’nin kısa vadede AB’nin bir parçası olmasının mümkün olmadığını söyleyen Prof. Dr. Numan Kurtulmuş, kısa vadede Gümrük Birliği Anlaşması’nın gözden geçirilmesi sürecinin başlatıldığını ve bu kapsamda 12 Mayıs’ta AB ile bir mutabakat metninin imzalan- Turkey. In its current form, the agreement has a negative impact on Turkish economy. Turkey must reconsider this expired agreement with Europe. Caspian Strategy Institute (HASEN) decided to discuss this issue in May and organized a meeting named “Turkey’s Competitive Power and TTIP” in cooperation with the International Competitiveness Research Institute (URAK) and Yeşil Büyüme Derneği (Green Growth Association-YBD) at Çırağan Palace. Impacts of the Customs Union on the competitive power of Turkish economy were discussed at the meeting. CUSTOMS UNION IS THE HARSHEST CAPITULATION OF THE TURKISH NATION SINCE ORKHUN INSCRIPTIONS 01 Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş 01 Deputy Prime Minister Numan Kurtulmuş 02 SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz 02 SOCAR Turkey President Kenan Yavuz Regarded as Turkey’s accession to the European Union back then, the Customs Union Agreement is compared to capitulations today. At the meeting, Kenan Yavuz states that Customs Union Agreement is the harshest capitulation agreement signed by the Turkish nation since Orkhun Inscriptions, and adds: “Customs Union Agreement is signed without proper reviewing, and it was perceived as Turkey’s accession to EU. Europe and USA are currently discussing an agreement; if this agreement is signed, it will be binding for Turkey but Turkey will not have the right to speak. Such a situation can only be an imposition of victorious states against the defeated. This is completely intolerable.” When Turkey signed the Customs Union Agreement with EU, the agreement was lacking an article for Turkey about the nonbinding status of the agreements signed by EU and other states. That’s why third states gain the right to export to Turkey free of customs and tariffs when they sign free trade agreements with EU. However, Turkey has HAZAR WORLD 9 TÜRKİYE’NİN REKABET GÜCÜ ve TTIP / TURKEY’S COMPETITIVE POWER and TTIP dığını ifade ediyor. Prof. Dr. Kerem Alkin ise, AB’nin felsefi ve etik olarak çözmesi gereken sorunlar olduğuna dikkat çekiyor: “Malların AB’ye girmesi serbest olmasına rağmen malları taşıyan insanların geçmesi serbest değil. Ayrıca Türkiye’nin yaptığı fedakârlıklardan sonra TTIP’in dışında tutulmasını anlamak mümkün değil.” Türkiye için mevcut şartlarda büyük bir tehdit olan TTIP’nin yakın vadede hayata geçmesi pek de kolay görünmüyor. Ali Koç, “Bizim bu çerçeveye dahil olup olmayacağımız konuşuluyor ama bu anlaşmanın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği de belli değil. O kadar çok derin fikir ayrılıkları var ki, yakın zamanda bu ayrılıkların çözülmesi kolay gözükmüyor” diyor. İLK BAŞTA REKABET İÇİN İYİYDİ AMA… Gümrük Birliği Anlaşması ilk yıllarda Türkiye ekonomisi için bu denli zararlı değildi. Gümrük duvarları ile korunan ve kalite algısı olmayan yerli sanayinin hantallığını atıp gelişmesi için önemli bir fırsat oldu. Birçok yerli üretici Avrupalı markalarla rekabet edebilmek için kendilerini geliştirmek durumunda kaldı. Ancak bu anlaşmanın iyi yanlarının yanında kötü yanları da gün yüzüne çıkmaya başladı. Gümrük Birliği ile birlikte Türkiye’ye sıfırdan doğrudan üretim yatırımı pek gelmemeye başladı. Bugün Türkiye’de büyük ihracatçı konumundaki olan otomobil fabrikalarının neredeyse hepsinin (Ford’un son fabrikası hariç) Gümrük Birliği öncesinde yapıldığı dikkatlerden kaçmıyor. Türkiye pazarına girmek için gümrük engeli kalmayan üreticiler sıfırdan doğrudan yatırım için işçilik ve lojistik maliyetleri daha uygun olan Doğu Avrupa ülkelerini tercih ediyor. Bugün özellikle otomotiv gibi alanlarda dünyada bir kapasite fazlası söz konusu. Hal böyle olunca yeni yatırımlar daha çok Rusya, Çin gibi kapalı ekonomilere yöneliyor. TÜRKİYE’NİN TTIP’NİN DIŞINDA KALMASI HALİNDE, YAPILAN ARAŞTIRMALARA GÖRE İLK YILDA GSYİH’DE YÜZDE 2,5 AZALMA, İŞSİZLİKTE İSE YÜZDE 0,4 ORANINDA BİR ARTIŞ OLACAĞI TAHMİN EDİLİYOR. ACCORDING TO ESTIMATES, TURKEY’S GDP WILL DECREASE BY 2.5% AND THE EMPLOYMENT RATE WILL RISE BY 0.4% IN THE FIRST YEAR IF TURKEY IS LEFT OUT OF THE TTIP FRAMEWORK. EKONOMİDE FAZ DEĞİŞİMİ ZAMANI GELDİ Türkiye’nin rekabette bir adım daha atabilmesi için ekonomide faz değiştirmesi ve daha katma değerli üretim modelini sunan bir ekonomiye odaklı olması gerekiyor. Prof. Dr. Numan Kurtulmuş, 2023 hedefleri doğrultusunda şimdiye kadar makro reformlarını ve altyapı yatırımlarını yapmış olan Türkiye’nin geçtiğimiz ay biten seçim sonrasında mikro reformlara odaklanarak ekonomide üretim odaklı ve tüm Anadolu’nun sürece dahil olduğu bir faz değişimine geçilmesi gerektiğinin önemine değiniyor. Bu faz değişimini 10 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 03 Yeşil Büyüme Derneği Başkanı Erkan Gürkan 03 YBD Chairman Erkan Gürkan 04 Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Koç 04 URAK Chairman of the Board Ali Koç great difficulties if it does not sign any free trade agreement with those states. The same thing applies to the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) Agreement that is planned to be signed with the USA. According to estimates, Turkey’s GDP will decrease by 2.5% and the employment rate will rise by 0.4% in the first year if Turkey is left out of the TTIP framework. Pointing out the impossibility of Turkey’s accession to EU in the short term, Prof. Dr. Numan Kurtulmuş states that the parties have started to review the Customs Union Agreement in the short term and in this regard, a memorandum of understanding was signed with EU on May 12. Prof. Dr. Kerem Alkin underlines that EU has philosophical and ethical problems to solve. He says, “Goods are free to enter the EU while the people carrying those goods are not allowed. Besides, we cannot understand why Turkey is kept out of the TTIP agreement despite its commitment and devotion.” TTIP, constituting a severe threat for Turkey under current conditions, does not seem likely to enter into force in a short period of time. Ali Koç says, “The focus is on our being a party to the agreement or not, but the agreement is still on the process of discussion. There are so many disagreements that the agreement may not be drawn up if the conflicts cannot be solved.” INITIALLY IT WAS BENEFICIAL FOR COMPETITION, BUT… Customs Union Agreement was not that harmful at first. It offered a chance to grow and develop for local industries which were protected by customs wall, lacking a sense of quality. Many local manufacturers found a way to improve their business to gain competitive power against European brands. However, negative aspects of the agreement started to get ahead of its positive aspects. Customs Union decreased Turkey’s attractiveness for greenfield direct production investment. Today, almost all of automobile factories (excluding Ford’s last factory), which are among major exporters in Turkey, have been built before the signing of the Customs Union Agreement. Producers that do not face any barriers to enter into the Turkish market prefer Eastern European countries where labor and logistics costs are more favorable for greenfield direct investment. Today there is surplus capacity in the world particularly in the automotive sector. In this case, closed economies such as Russia and China are more attractive for new investments. www.hazarworld.com IT’S TIME FOR CHANGING THE PHASE IN ECONOMY 03 destekleyenlerden biri de Erkan Gürkan. Bugüne kadar ekonomide Türkiye’nin iyi bir yere geldiğini ifade eden Gürkan, üretimdeki aksaklıklara dikkat çekerek ekonomide faz değişimini çok önemsediğini kaydediyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi raporlarına göre Türkiye, imalat sanayindeki katma değer açısından 1990 yılında 13. sırada iken 2000 yılında 15., 2015’te ise 17. sıraya geriledi. Ali Koç, “Bu süreçte Türkiye ciddi gelişme gösterdi, büyük işler başardık, biz ilerliyoruz ama rekabet bizden daha hızlı ilerliyor. Türkiye’nin global ekonomideki konumunu yeniden gözden geçirmesi gerekiyor. Yeni pozisyonumuzu katma değerli ekonomi olarak konumlandırmalıyız. Sayın Başbakan Yardımcımız Numan Kurtulmuş’un altını çizdiği gibi orta teknoloji tuzağına düşmemeliyiz” diyor. Türkiye’nin ekonomide bu faz değişimini gerçekleştirebilmesi için ara malı sorununa bir çözüm bulması gerekiyor. HASEN Genel Sekreteri Haldun Yavaş, “1990’lı yıllarda üç haneli enflasyon rakamlarını gören ülkemiz, 2002-2013 yılları arasında ortalama yüzde 5’lik bir büyüme ivmesi yakalayarak temel makroekonomik göstergelerde önemli iyileşme kaydetti. Bu dönemde büyüyen ekonomi ile birlikte, özellikle ara malı üretiminde yeterli yatırımın yapılamayışı ve enerji fiyatlarında görülen artışla birlikte dış ticaret açığı önemli miktarda arttı” diyor. Bugün Gümrük Birliği nedeniyle bu süreç de giderek derin bir krize dönüşüyor. Kenan Yavuz da “Ara malı üretiminin Türkiye’de konuşlanması için çalışmalar yapmalıyız. Bunu yapamazsak ülkemiz ithalata alışır. Serbest ticaret anlaşmaları ve dahilde işleme rejiminin gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum” diyor. Zira son kullanma tarihi sona eren Gümrük Birliği Anlaşması artık Türkiye’nin rekabet avantajı için oldukça büyük bir engel teşkil ediyor. ALİ KOÇ: “O KADAR ÇOK DERİN FİKİR AYRILIKLARI VAR Kİ, YAKIN ZAMANDA BU AYRILIKLARIN ÇÖZÜLMESİ KOLAY GÖZÜKMÜYOR.” ALİ KOÇ: “THERE ARE SO MANY DISAGREEMENTS THAT THE AGREEMENT MAY NOT BE DRAWN UP IF THE CONFLICTS CANNOT BE SOLVED.” Turkey needs to change its phase in economy and adopt the higher added value production model in order to be more competitive. Prof. Dr. Numan Kurtulmuş underlines that Turkey has completed the macro reforms and made infrastructure investments within the framework of its 2023 goals, and the country must go through a phase change in economy which includes the entire Anatolia with a focus on micro reforms after the elections last month. Erkan Gürkan also supports this phase change. Indicating that Turkey has reached a good level in economy up to the present, Gürkan points out the problems in production and the importance of phase change in economy. As indicated in Turkish Exporters Assembly reports, in terms of added value in manufacturing industry, Turkey ranked 13 in 1990, but it dropped back to 15 in 2000 and then 17 in 2015. Ali Koç says, “In this period, Turkey made great progress, we have reached significant levels. Competition is growing faster than us. Turkey must thoroughly reconsider its position in global economy. We must restructure our position on the basis of added value economy. As also noted by Deputy Prime Minister Numan Kurtulmuş, we should not fall into the medium technology trap.” Turkey has to find a solution to the intermediate good problem in order to realize this phase change in economy. HASEN Secretary General Haldun Yavaş says, “Turkey went through three-digit inflation in 1990s and made significant progress in main macroeconomic indicators by maintaining average 5% growth between 2002 and 2013. In that period, the growing economy, insufficient investment particularly for the manufacturing of intermediate goods, and the increase in energy prices led to significant foreign trade deficit.” Today Customs Union is turning this process into a huge crisis. Kenan Yavuz says, “We need to make Turkey’s conditions favorable for manufacturing intermediate goods. Otherwise the country will get into imports. We need to review free trade agreements and inward processing regime.” The expired Customs Union Agreement constitutes a huge barrier to Turkey’s competitive advantage. HAZAR WORLD 11 İNFOGRAFİK / INFOGRAPHIC DÜNYA LNG PİYASASI / WORLD LNG MARKET DÜNYA LNG PİYASASINDA NELER OLUYOR Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) uluslararası gaz piyasasında teknolojinin de gelişmesi ile birlikte hatırı sayılır bir paya sahip oldu. Kaya gazının keşfi de dünya LNG haritasını değiştireceğe benziyor. RECENT DEVELOPMENTS IN WORLD LNG MARKET Liquefied natural gas (LNG) has gained a significant place in the international gas market with technological developments. Discovery of shale gas seems likely to change the world LNG map. M erhaba LNG… Dünyaya hoş geldin. Bunu diyoruz çünkü LNG’nin dünya piyasalarındaki varlığı çok uzun yıllara dayanmıyor. 1960lı yıllardan bu yana gelişme gösteren LNG piyasasının 1970 yılındaki ticaret hacmi uluslararası gaz ticaretinin sadece %6,6’sına denk geliyordu. Ancak LNG teknolojisinin ve maliyetlerinin değişmesi ile birlikte LNG hızla uluslararası ticaretin bir emtiası haline dönüştü. 2013 yılında söz konusu oran %30’a ulaştı. 2035 12 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 H ello LNG… Welcome to the world. We say this because the history of LNG in world markets does not go back much further. LNG market has been developing since 1960s. Trade volume in the LNG market constituted 6.6% of the international gas trade. But advancing LNG technologies and changing costs rapidly turned LNG into an international commodity. This rate reached up to 30% in 2013, www.hazarworld.com DÜNYA LNG ALTYAPI KAPASİTESİ (2014) WORLD LNG INFRASTRUCTURE CAPACITY (2014) bcm total global import capacity total global export capacity : Latin America's Share in Global LNG Consumption: 8.7% : Europe's Share in Global LNG Consumption: 13.6% : Asia's Share in Global LNG Consumption: 75% 01 Katar Qatar Malezya Malaysia Avustralya Australia Share in World LNG Exports (%) Nijerya Nigeria Endonezya Indonesia İngiltere UK Japonya Japan Meksika Mexico İspanya Spain Güney Kore S. Korea Arjantin Argentina Türkiye Turkey Çin China Brezilya Brazil Fransa France Hindistan India İtalya Italy Amman Oman Şili Chile Tayvan Taiwan Yemen yılında ise bu oranın %40’ın üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. Ama unutmayalım ki doğal gaz ticaretinin yaygınlaşmasında hala boru ile taşıma en yaygın kullanılan yol. Çünkü LNG’de sıvılaştırma, tanker taşımacılığı ve yeniden gazlaştırma ciddi bir işletim maliyeti gerektiriyor. HASEN İstanbul Enerji Programı bünyesinde Araştırmacı olarak görev yapan Emin Emrah Danış Avrupa’daki LNG talebinin düşüşünü de benzer bir nedene bağlıyor ve LNG’nin boru hatlarından alınan LNG TİCARET HACMİ ORANI SON 40 YILDA 5 KAT ARTTI. LNG TRADE VOLUME SHARE HAS INCREASED 5-FOLD IN THE LAST 40 YEARS. Trinidad Tabago Cezayir Algeria Rusya Russia and it is estimated that it will go beyond 40% by 2035. It must be remembered that pipelines are the most preferred way to transport natural gas because liquification, tanker transport and regasification are quite costly steps. Emin Emrah Danış, Researcher at HASEN Istanbul Energy Program, indicates that LNG is more expensive than pipeline gas and this is one of the main causes of declining LNG demand in Europe. HAZAR WORLD 13 DÜNYA LNG PİYASASI / WORLD LNG MARKET LNG nedir? 559 milyar (tahmini) Doğal gazın boru hatları ile iletiminin teknik veya ekonomik açıdan mümkün olmadığı durumlarda, doğal gaz -162 dereceye kadar 330 milyar soğutularak sıvılaştırılır. Hacmi 600 kata kadar küçültülen bu 137 milyar sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) özel olarak imal 32 milyar 3 milyar edilmiş tankerler 1970 1980 2000 2011 2030 vasıtasıyla taşınır. LNG TİCARET HACMİ (m3) gaza göre daha maliyetli olmasının Avrupa’da LNG talebini düşüren etkenlerden biri olduğunu söylüyor. Öte yandan Danış, Avrupa’da doğal gaz tüketiminin 2015 yılından itibaren tekrar artmaya başlayacağının tahmin edildiğini söylüyor ve talebin özellikle 2020’den sonra daha güçlü bir şekilde toparlanacağına ilişkin beklentilere dikkat çekiyor. Çünkü Danış’a göre Avrupa’nın enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla Hazar, Doğu Akdeniz ve Irak gibi yeni kaynaklar ile birlikte LNG’ye ağırlık vermeye başlaması LNG talebini tekrar artıracak. Sakin adımlarla piyasada kendine geniş bir yer bulan LNG’nin 2014 yılı piyasa hacmi 330 milyar metreküp oldu. Büyük LNG ihracatçısı konumunda olan ülkelerin sayısı da epey fazla. Bu ülkelerden bayrağı 2014 yılında 105 milyar metreküp LNG ihracatı ile Katar taşırken, Malezya ve Avustralya Katar’ı epey geriden takip ediyor. Öte yandan ABD’de fırtına gibi esen kaya gazı devrimi ile birlikte yakın gelecekte piyasaya yeni bir ihracatçının daha gireceğine kesin gözüyle bakılıyor. Kuzey Amerika’nın ihracatçı olması ile birlikte belki de LNG piyasasını yeniden konuşmaya başlayacağız. On the other hand, Danış notes that Europe’s natural gas consumption is estimated to increase as of 2015 and the demand is particularly expected to leap up after 2020. According to Danış, LNG demand will continue to increase as Europe focuses more on LNG together with new resources such as Caspian, East Mediterranean and Iraq in order to ensure its energy supply security. Gaining a substantial place in the market with slow steps, LNG’s market volume was recorded as 330 billion cubic meters in 2014. There are several major LNG exporters. Among these countries, Qatar is the first country with 105 billion cubic meters of LNG exports in 2014. Malaysia and Australia follow Qatar. In addition, the shale gas revolution in the USA gives the signs that a new exporter will get into the market. It seems likely that we will start discussing the LNG market when Northern America becomes an exporter. What is LNG? 559 When it is impossible to transport natural gas via pipelines due to technical or economic reasons, natural gas is cooled down to -162 degrees to liquefy. Volume of gas is decreased by 600 times, and liquefied natural 32 gas (LNG) is transported 3 via specially1970 1980 manufactured tankers. (ancitipated) W n li g 330 137 2000 2011 2030 LNG TRADE VOLUME (bcm) LNG piyasalarında 2015 yılı beklentilerine baktığımızda küresel LNG arzının özellikle Avustralya’da inşa halindeki yeni ihraç terminallerinin devreye girmesiyle birlikte artması bekleniyor. Sektörün son yıllarda yavaşlayan büyüme hızının 2015 yılından itibaren tekrar artacağı tahmin ediliyor. Bu noktada piyasaya girecek 6 yeni ithalatçı ülke (Mısır, Ürdün, Pakistan, Filipinler, Polonya ve Uruguay) ile Asya’daki talep artışının devam etmesi bekleniyor. Japonya’nın nükleer santrallerini yeniden açmayı planlaması, ABD’den LNG ihracatının başlayacak olması, yeni ihracatçı ülkelerin piyasaya girmeye devam etmesi ve Avustralya’nın ihracat miktarının artması piyasalar ve fiyatlar üzerinde önemli bir belirleyici olacak. EMİNN EMRAH DANIŞ DANIŞ ARAŞTIRMACI, ENERJİ VE EKONOMİ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ, HASEN RESEARCHER, CENTER ON ENERGY AND ECONOMY, HASEN 14 Considering 2015 projections for LNG markets, it is estimated that global LNG demand will increase when new export terminals under construction in Australia are completed. It is also expected that the growth rate, which has decelerated in recent years, will start rising again as of 2015. At this point, 6 new exporter countries waiting to get into the market (Egypt, Jordan, Pakistan, Philippines, Poland and Uruguay) will lead to a demand increase in Asia. Japan is planning to reopen its nuclear plants, US will start to export LNG, new exporter countries will get into the market and Australia’s export volume will increase. All these developments will have a determinative effect on the markets and prices. TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 W RÖPORTAJ / INTERVIEW İSTANBUL AUTOSHOW 2015 / ISTANBUL AUTOSHOW 2015 RUSYA’NIN ESKİ GÜNLERİNE DÖNMESİ 2-3 YILI BULUR RUSSIA’S COME BACK WOULD TAKE 2-3 YEARS Japon lüks otomobil üreticisi Lexus bu yıl Türk pazarına girme kararı aldı. Lexus Avrupa Başkanı ve e Toy Toyota Avrupa Başkan Yardımcısı Alain Uyttenhoven markasını desteklemek için İstanbul Autoshow 2015’e bizzat katıldı. Biz de Alain Uyttenhoven ile Japon otomobil üreticisinin Türkiye planları, Rusya’daki mevcut durum ve Hazar coğrafyasına yönelik görüşlerini konuştuk. Japanese luxury car manufacturer Lexus decided to get into the Turkish market this year. Alain Uyttenhoven, Head of Lexus Europe and Vice President of Toyota Europe, was present at the Istanbul Autoshow 2015 to support his brand. We talked with Alain Uyttenhoven about their plans in Turkey, the current situation in Russia and their opinion about the Caspian region. OSMAN KURT 16 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com Uzun bir süredir Lexus’un Türkiye pazarına gireceği söyleniyordu. Türkiye pazarına girmek için neden bu kadar beklediniz? Bunun birkaç nedeni var. Başlıca nedeni bizim araç teknolojimizin büyük hacimli motorlar ve bunların hibrit versiyonlarından oluşması. Örneğin bugün ilk defa Türkiye’de gösterdiğimiz RX modelimiz 3,5 litre motora sahip. Bu motor hacmi Türk vergi sistemine göre biraz yüksek kalıyor. Ancak yeni 2 litre turbo motora sahip aracımız tüm dünyada pazara sunuluyor. Bu araç ile birlikte Türkiye’de vergi anlamında daha avantajlı bir konuma sahip olacağız. Sanırım bu sayede vergi farkı yüzde 30-40 seviyelerinde olacak. Türkiye, otomatik vitesli ve düşük hacimli dizel otomobiller için önemli bir pazar. Bizim yıllardır dizel motorlu aracımız yoktu ve otomobillerimiz yüksek hacimli motorlara sahipti. Şimdi ürün gamımıza 2 litre turbo benzinli aracımızın gelmesi Türkiye pazarı için çok iyi olacak. Türkiye pazarı için hedefleriniz neler? Amacımız kısa sürede satabildiğimiz kadar otomobil satmak değil. Biz uzun dönem odaklıyız ve Türkiye’de işlerimizi büyütmek istiyoruz. Eğer 5 yıl içerisinde 1000 otomobil satabilirsek iyi olacak. Yılda 1000 otomobil mi? Evet her yıl için 1000 otomobil. Rusya sizin Avrupa’daki bir numaralı pazarınız. Rusya’daki başarınızın nedeni nedir? Rusya Lexus’un Avrupa’da birinci, dünyada ise 4. ya da 5. en büyük pazarı. Lexus bundan 25 yıl önce kurulduğunda sadece Amerika pazarı için tasarlanmıştı. Neden? Çünkü birçok Toyota müşterisi daha iyi ürünler istedi (Toyota Amerika pazarında her yıl 1. veya 2. oluyor). Toyota’nın daha büyük otomobili yoktu çünkü o sıralar SUV pazarı o kadar da önemli değildi. O zamanlar hala geleneksel araç gövdeleri revaçtaydı. İşte bu yüzden Lexus yaratıldı ve Amerika pazarına odaklandı. Bu da büyük hacimli motorlar ve büyük otomobiller demekti. Bugün Rusya pazarına baktığınızda da benzer bir yapı görürsünüz. Bu yüzden Rusya aslında Amerika pazarı için tasarlanmış ürünleri çok çabuk sahiplendi. Bugün Rusya’da çok fazla Amerikan otomobili görüyorsunuz çünkü doğru ebatlara sahipler. Aynı Amerika gibi Rusya da geniş alanlara sahip. Bu nedenle ürünler arasında güzel bir uyum var. RUSYA ASLINDA AMERİKA PAZARI İÇİN TASARLANMIŞ ÜRÜNLERİ ÇOK ÇABUK SAHİPLENDİ. RUSSIA VERY QUICKLY ADOPTED THE PRODUCTS THAT WE ORIGINALLY MADE FOR THE US MARKET. For a long time we have heard that Lexus will get into the Turkish market. Why did you wait so long to get into the Turkish market? There are a couple of reasons. The main reason is that the technology we develop is based on fairly large engines which are coupled to hybrid units. If you take RX that we have showed for the first time in Turkey, you have a 3.5 liter engine which is very high for tax regulations in Turkey. Our new car which will be introduced all over the world has 2 liter turbo engine, through this we get a much more favorable tax category in Turkey. I believe the tax difference will be around 30-40%. Turkey is a good market for diesel and low engine capacity automobiles. For many years we didn't have diesel and we have high engine capacity. Now we have 2 liter turbo diesel automobiles which will be perfect for the Turkish market. What are your goals for the Turkish market? Our intention is not to sell as many cars as possible in a short period of time. We are long-term oriented and we want to grow the business in Turkey. I would say if we can sell 1000 cars in 5 years from now, it would be good. 1000 cars per year? Yes 1000 automobiles each year. Russia is the number 1 market for you in Europe. What's the reason of your success in Russia? Russia is the number one market in Europe and maybe number 4 or 5 globally for Lexus. When Lexus was born 25 years ago, it was mainly designed for the USA. Why? Because all the Toyota customers wanted something better (Toyota is the number 1 or 2 in the US market every year). Toyota had no bigger cars back then because SUV was not so important at that time. We were still in traditional body style. That's why Lexus was invented and oriented in the US market, which means fairly big cars and big engines. If you look at the structure of the Russian market today, you see a very similar structure. Therefore Russia very quickly adopted the products that we originally made for the US market. You see a lot of American cars in Russia because they have right size. Like America, Russia has a lot of space; therefore there is a good match between products. HAZAR WORLD 17 İSTANBUL AUTOSHOW 2015 / ISTANBUL AUTOSHOW 2015 Otomotiv sektörü için Amerika pazarında başarılı olan her şey Rusya pazarında da başarılı olur diyebilir miyiz? Ben asla ve her zaman kelimelerini kullanmayı hiç sevmem. Bunun için çok yaşlıyım. Ama iki ülke arasında iyi bir uyum var. İtalya pazarına bakalım, geçenlerde NX modelini pazara sürdük ve satışlarımızı bir yıl içinde iki katına çıkarıyoruz. Çünkü İtalya pazarı için doğru ebatlarda doğru ürünümüz vardı. İtalyan şehirleri neredeyse 2 bin yaşında ve daracık sokakları var. Bu yüzden kompakt otomobillere ihtiyaç duyuluyor. Rusya’da ise büyük meydanlar ve geniş alanlar var. Amerika, Orta Doğu ve Rusya pazarında bu açıdan güzel bir uyum var. Rus otomobil alıcıları ile Avrupalılar arasındaki başlıca farklar neler? Birçok fark var. Öncelikle Rusya’da aracın kullanım alanı çok önemli. Bu yüzden genellikle SUV’lere ihtiyacınız oluyor. Çetin kış şartları nedeniyle Rusya’da lüks otomobil pazarının 3’te 2’sini SUV’ler oluşturuyor. Bir diğer nokta ise Rusya’da gelir dağılımının Avrupa’ya göre çok farklı olması. Batı Avrupa’da daha düzgün bir gelir dağılımı söz konusu. Çok fazla orta sınıf, az zengin ve az fakir var. Rusya’da ise çok sayıda zengin, az orta sınıf ve çok fazla da düşük gelirli insan var. Rusya’da zengin kişilerin potansiyeli çok yüksek. Ayrıca Rusya’da parası olan kişiler Batı Avrupa’dakilere göre daha genç. Batı Avrupa’da lüks otomobil alabilen bir kişinin ortalama yaşı 50. Rusya’da ise bu yaş 40 oluyor çünkü komünist rejimde yaşamış olan kişiler bugün zengin sınıfta yer almıyor. Rusya’da kısa sürede çok zengin olmuş 30’lu 40’lı yaş larda pek çok insan var. Ayrıca Rusya’da kadın müşterilerimiz de var. Rusya’da yolların doğası nedeniyle otomobilin kon foruna performansından daha fazla önem veriliyor. Yine dönüp dolaşıp SUV’ye geliyoruz. Batı Avrupa’da var lıklı biriyseniz spor bir otomobil alırsınız. Ama Rusya’da spor otomo bil pazarı çok küçük ÇETİN KIŞ ŞARTLARI NEDENİYLE RUSYA’DA LÜKS OTOMOBİL PAZARININ 3’TE 2’SİNİ SUV’LER OLUŞTURUYOR. 2/3 OF THE PREMIUM CAR MARKET IN RUSSIA IS SUV BECAUSE OF HARSH WINTER CONDITIONS. Can we say that everything which fits well to the US market could fit to Russia as well in the automotive industry? I don't say ever and never. I'm too old for ever and never but there is a very good match between the two. Look at the Italian market, we just introduced NX, and we are going to double our sales in 1 year. Why? Because we have the right product for the right size for the Italian market. Italian cities are almost 2000 years old and thus people need small compact cars. But there are big avenues and a lot of spaces in Russia. There is a good match between the US, Middle East and Russia markets in this regard. What are the main differences of Russian car buyers from the European ones? There are many differences. Use of the cars is very important. So you mostly need an SUV. 2/3 of the premium car market in Russia is SUV because of harsh winter conditions. Another difference is that income distribution in Russia is very different form Western Europe. Western Europe tends to have flat income distribution. There are a lot of people in middle class, few very rich people and few very poor people. In Russia, there are a lot of very rich people, small middle class and lots of people with low income. So the potential for the people who have a lot of money in Russia is very high. Besides, in Russia the people who have money are younger than Western Europe. In Western Europe the lifetime to earn enough money to buy a premium car in Western Europe is 50 years old. When it's Russia, it's 40 years old. Because the people who lived in the previous communist regime are not those who are the most wealthy today. In Russia you have many people who made a lot of money in a very short time in their 30's and 40's. We also have female customers in Russia. I would say that comfort is more important than car performance for them because of the nature of the roads. We come back to SUVs. If you are very affluent in Western Europe, you might buy a sport car. But the market for sport car in Russia is very small because quality of the roads is not good enough to enjoy sport cars. As you know, the Russian market is not going very well. What do you think about the current situation? It's not a good situation as you may JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com çünkü yolların kalitesi bu otomobillerden keyif almak için yeterli değil. Bildiğiniz üzere Rusya pazarında gidişat pek iyi değil. Mevcut durum hakkında ne düşünüyorsunuz? Tahmin edeceğiniz gibi Rusya’da işler pek iyi gitmiyor. Burada ülke geliri büyük ölçüde petrol ve gazdan sağlanıyor. Herkes Rusya’da ihracatın yaklaşık yüzde 90’ının petrol ve gazdan meydana geldiğini biliyor. Petrol ve gaz fiyatları 100 dolar gibi yüksek seviyelere çıktığında Rusya ekonomisi rahatlıyor. Oysa bu fiyat 50 dolar seviyelerine düşünce pek de iyi olmuyor çünkü sert iklim şartları ve uzaklık sebebiyle gaz ve petrol çıkarma maliyetleri oldukça yüksek. Sonuçta burası Suudi Arabistan değil. Bu da bütün ekonomiyi sıkıntıya sokuyor. Bunun yanı sıra Rusya’daki mevcut siyasi gelişmelerin de etkisi var. Ukrayna gerginliğinden dolayı Batılı ülkeler Rusya’ya birçok yaptırım uyguluyor. Sizce Rusya ne zaman o eski güzel günlerine dönebilecek? Bu sorunun cevabını biliyor olsam borsada bunun üzerine spekülasyon yapardım. Ben de sizin gibi basını takip ediyorum. Bu konu üzerinde analizler yapan çalışanlarımız var. Önce petrol fiyatları yeniden yükselecek. İkinci mesele ise Rusya’nın diğer ekonomilerle olan bağlantısı, özellikle de Batı dünyası ile. Eğer Ukrayna’daki sorun barışçıl bir şekilde çözülür ve sonucunda Rusya’ya karşı yaptırımlar kalkarsa bence Rusya eski günlerine dönebilir. Birçok insan Rusya’nın eski durumuna dönmesinin 2-3 yıl alacağını söylüyor. Siz Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan pazarlarından da sorumlusunuz. Bu pazarlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu bölgede yoğun zenginliğin olduğu ekonomiler var, örneğin Kazakistan. Gelişmekte olan Kazakistan pazarı henüz büyük bir pazar değil. Zaman içinde bu yüksek potansiyele sahip pazarlar çok ilginç pazarlara dönüşecek. LÜKS OTOMOBİL PAZARI BAKIMINDAN AZERBAYCAN, BÖLGENİN EN BÜYÜK ÜLKESİ. AZERBAIJAN IS THE BIGGEST COUNTRY IN TERM OF PREMIUM CARS IN THE REGION. expect. Revenue of the country is concentrated in oil and gas to a great extent. Everybody knows that approximately 90% of the export of Russia consists of gas and oil. When the oil and gas prices are very high like 100 dollars, it is very good for the Russian economy. When it is as low as 50 dollars, the economy gets distressed as the extraction cost in Russia is fairly high because of the climate and the distance. We are not in Saudi Arabia. It leads to economic problems. That's one element. The second element is linked to politics at the moment. There are lots of sanctions to Russia from the Western world due to the tension about Ukraine. When do you think that Russian market would catch up the old good days? If I know the answer to that question, I would play in the stock market. I'm reading the newspapers and watching the news like you. We have people studying this. First the oil prices will go up again. That's one thing. Second thing is the links of the Russian economy with the rest of the world, Western world in general. If peace is established in Ukraine and sanctions are lifted, I suppose Russia would come back. Most of the people say that it would take 2-3 years to come back to the old good days. You are also responsible for Azerbaijan, Turkmenistan and Kazakhstan markets. What do you think about these markets? There are very interesting markets like Kazakhstan because we have economies with a high concentration of wealth. It's an emerging market, it's not a big market yet. But over period of time I suppose they will become interesting markets but it's a market with lots of potential. Azerbaycan hakkında ne düşünüyorsunuz? Lüks otomobil pazarı bakımından Azerbaycan, bölgenin en büyük ülkesi. And what do you think about Azerbaijan? Azerbaijan is the biggest country in term of premium cars in the region. Hazar coğrafyası için herhangi bir yatırım planınız var mı? Bu bölgede partnerlerimizle birlikte büyümeye devam edeceğiz. Bu bölgede otomobil üretecek miyiz? Büyük olasılıkla hayır. Peki otomobillerimizi satışa sunacak mıyız? Evet. Do you have any investment plan in the Caspian region? We will continue to grow in this region with our partners. Are we going to build cars there? Probably not. Are we going to distribute our cars? Yes. HAZAR WORLD 19 GÖRÜŞ / OPINION 01 G7 ZİRVESİ / G7 SUMMIT RUSYA’SIZ G7 ZİRVESİ ÖZLENEN BARIŞI GERİ GETİREBİLİR Mİ? Uluslararası sisteme yön veren devletlerin yanı sıra, uluslararası kuruluşlar da dünya ekonomisinin gelişimi, küresel ve bölgesel barışın korunması, çevr çevre güvenliği gibi konularda etkin rol oynuyor. Bu kuruluşlar içinde öne çıkan G7; Ukrayna krizi sonrası Rusya olmaksızın bu defa Almanya’da toplandı. G7 SUMMIT WITHOUT RUSSIA CAN BRING BACK PEACE, OR NOT? PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN HASEN DIŞ POLİTİKA VE GÜVENLİK ARAŞTIRMALARI MERKEZİ UZMANI SENIOR FELLOW, HASEN CENTER ON FOREIGN POLICY AND SECURITY 20 International organizations as well as states which are behind the wheel of the international system play an active role in certain areas such as development of world economy, maintaining global and regional peace and environmental safety. Among these organizations, G7 convened in Germany this time without Russia after the Ukraine crisis. TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com İ ngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri liderlerini bir araya getiren zirve toplantısı, Almanya Şansölyesi Angela Merkel’in ev sahipliğinde Münih yakınlarındaki Garmisch-Partenkirchen’de Elmau Şatosu’nda gerçekleştirildi. Sanayileşmiş 7 ülkeden meydana gelen G7, Rusya’nın üyeliğini Kırım’ı ilhakı nedeniyle askıya aldı. G7 Zirvesi’nin ardından yayımlanan bildiride, Kırım’ın Rusya tarafından ilhak edilmesi bir kez daha kınandı. Bildiride, Rusya’nın, Ukrayna’daki ayrılıkçı güçleri desteklemeye son vermesinin ve Minsk Anlaşması’nı tüm hatlarıyla uygulamasının beklendiği vurgulandı. G7 Zirvesi, aynı zamanda Almanya’da kalabalık kitlelerin de katılımıyla protesto edildi. Eylemlerde “dünyanın size değil korunmaya ihtiyacı var” ve “fakirliğe karşıyız” sloganları dikkat çekti. YUNANİSTAN’IN İÇİNDE BULUNDUĞU FİNANSAL KRİZ G7 ZİRVESİ’NE DAMGA VURAN İKİNCİ KONU OLDU. ANOTHER CRITICAL ISSUE ON THE AGENDA OF G7 SUMMIT WAS THE FINANCIAL CRISIS IN GREECE. UNDERSTANDING THE SUMMIT AGENDA AND SOLUTION OFFERS ZİRVEDEKİ KONUL KONULAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİ ANLAMAK Almanya Şansölyesi Angela Merkel, G7 ülkelerinin Ukrayna anlaşmazlığında -gerekirse- Rusya’ya daha yoğun yaptırım uygulama kararı aldıklarını açıkladı. Merkel, Ukrayna krizi hakkında, Minsk Barış Anlaşması’nın taraflarca uygulanması ve siyasi sürecin devam ettirilmesi yönünde zirvede görüş birliği sağlandığını belirtti. Merkel, “Suriye krizi Rusya olmadan çözülemez” demişti. Zirveye damgasını vuran ikinci kritik konu ise, Yunanistan’ın içinde bulunduğu finansal kriz oldu. Yunanistan’ın borç krizinin üstesinden gelinmesinin önemine vurgu yapan Merkel, sorunun zaman aldığını ve her geçen gün ülkenin içinde bulunduğu krizin derinleştiğini ifade etti. Terörizmle ve aşırıcılıkla mücadelenin, uluslararası toplumun önceliği olarak kalmaya devam etmesinin gerekliliğine vurgu yapılan bildiride, bu kapsamda IŞİD’e karşı Küresel Koalisyon’un çabalarının memnuniyetle karşılandığı belirtildi. Bildiride, “Bu terör örgütüne karşı mücadeleyi kazanmak ve onun menfur ideolojisinin yayılmasını engellemek için verdiğimiz taahhüdün tekrar altını çiziyoruz” ifadelerine yer verildi. G7 ülkelerinin ele aldığı üçüncü hayati konu da Suriye iç savaşı ve son dönemde yaşanan göçmen kriziydi. Bu konuyla ilgili olarak, Akdeniz’de ve Bengal Körfezi’ndeki göçmen trajedilerine etkin bir çözüm bulunması gerekliliği bir kez daha vurgulandı. G7 Zirvesi’nin son gününde ise küresel T he summit meeting, gathering the leaders of UK, Canada, France, Germany, Italy, Japan and USA, was held at the Elmau Castle in GarmischPartenkirchen near Munich. The meeting was hosted by German Chancellor Angela Merkel. Consisting of 7 industrialized states, G7 suspended Russia’s membership due to its annexation of Crimea. In the statement published after the summit, Crimea’s annexation by Russia was condemned once again. It was also underlined that Russia is expected to stop supporting the separatist forces in Ukraine and fully comply with the Minsk Agreement. G7 Summit was protested by a crowd of people in Germany. During the protests, some slogans were quite striking, such as “the world needs protection, not you” and “we are fighting poverty”. 01 (Soldan sağa) İngiltere Başbakanı David Cameron, İtalya Başbakanı Matteo Renzi, Avrupa Komisyonu Başkanı JeanClaude Juncker, Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, Japonya Başbakanı Shinzo Abe, Kanada Cumhurbaşkanı Stephen Harper, ABD Başkanı Barack Obama ve Almanya Şansölyesi Angela Merkel Elmau Şatosu’nda gerçekleştirilen toplantıya katıldı. 01 (Left to right) UK Prime Minister David Cameron, Italian Prime Minister Matteo Renzi, European Commission President Jean-Claude Juncker, European Council President Donald Tusk, Japan Prime Minister Shinzo Abe, Canadian President Stephen Harper, US President Barack Obama, and German Chancellor Angela Merkel attended the meeting at the Elmau Castle. German Chancellor Angela Merkel stated that G7 states agreed upon imposing more severe sanctions on Russia –if needed- due to the conflict over Ukraine. With regard to the Ukraine crisis, Merkel noted that consensus was reached at the summit about the immediate implementation of the Minsk Peace Agreement by all parties and sustaining the political process. Merkel previously said, “The Syrian crisis cannot be solved without Russia.” Another critical issue on the summit agenda was the financial crisis in Greece. Merkel pointed out the importance of overcoming the debt crisis of Greece, and expressed that the crisis is getting worse every day as the problem continues. The statement particularly emphasized the necessity of keeping the fight against terrorism and extremism as a priority of the international community, and within this regard the Global Coalition’s efforts against ISIS are welcomed. It is said, “We are restating out commitment to win the fight against this terrorist organization and prevent the spread of its atrocious ideology.” The third vital issue discussed at the G7 Summit was the civil war in Syria and the recent migration crisis. Within this framework, it was noted once again that an effective solution must be found for migrant tragedies in the Mediterranean and the Bay of Bengal. On the last day of the summit, a historic decision was taken for global economy. Leaders agreed upon canceling out the use of fossil fuels by the end of the 21st century. Accordingly, industrialized countries will allocate 100 billion dollars to fight HAZAR WORLD 21 G7 ZİRVESİ / G7 SUMMIT ekonomi için tarihi bir karar çıktı. Buna göre, liderler XXI. yüzyılın sonunda fosil yakıt kullanımını sıfırlama kararı aldı. Alınan karara göre 2020’ye kadar sanayileşmiş ülkeler iklim değişikliği ile mücadele için 100 milyar dolar ayıracak. İsrail-Filistin sorunuyla ilgili olarak bildiride, “İlgili bütün taraflara, iki devletin barış ve güvenlik içinde yaşaması temeline dayanan müzakere edilmiş bir çözüm için çalışmaları yönünde çağrıda bulunuyoruz” açıklamasında bulunuldu. Bununla birlikte, uluslararası ilişkiler uzmanları G7’nin dünya sorunlarının çözümünde geçmişe nazaran bugün daha az aktif rol oynadığı, üye ülkeler arasında ciddi çıkar uyuşmazlıkları bulunduğu, mevcut formatın eskidiği ve artık topluluğa yeni üyelerin dâhil olması gerektiği yönünde eleştirildiğini gözlemliyor. Örneğin, ABD’nin Moskova’ya yaptırımların ağırlaştırılması ve Yunanistan’a daha esnek ödeme koşulları sunulması yönündeki isteği Almanya tarafından desteklenmedi. ALMANYA-ABD ORTAKLIĞINDA RUSYA’YA YAPTIRIMLARDA OLASI ÇATLAKLAR G7 Zirvesi öncesinde Merkel’in ABD istihbaratı (Ulusal Güvenlik Kurumu-NSA) tarafından dinlenmesi sebebiyle Berlin ve Washington arasında yaşanan güvenlik çatlağı taraflar arasında kısa süreli de olsa gerginliğe yol açtı. Ancak, Merkel’in telefonlarının Amerikan istihbaratı tarafından dinlendiği iddiaları üzerine başlatılan soruşturmada mahkeme tarafından takipsizlik kararı verildi. Obama’nın sıcak şekilde karşılandığı G7 toplantısında bu kez Almanya’nın ABD’nin çok yakın partneri olduğunu vurgulayan Başkan Obama’ya Merkel de benzer bir yanıt verdi. Obama: “Avrupa ve Amerika, Ukrayna hükümeti ile Ukrayna halkına destek konusunda tam bir işbirliği içindedir. Rusya’ya tavrı nedeniyle verilen cezalar konusunda da birlikte hareket ettik” açıklamasında bulundu. Zirve gündemindeki diğer bir kritik konu ise Atlantik ve Avrupa ekonomik ilişkileriydi. Bu bağlamda, “Yarını Düşün, Ortak Hareket Et” başlığı altında ABD ile ekonomik açılımların başlatılması konusu ele alındı. Toplantılarda, ABD ile AB arasında yapılacak Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması (TTIP) da gündeme getirildi. G7 temsilcileri, AB diplomatik karar alıcılarından, 2015 sonuna kadar ‘ciddi adımlar’ atmalarını talep etti. G7 Zirvesi’nde üye ülkelerin liderleri, özellikle 22 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 02 G7 ÜLKELERİ “YARINI DÜŞÜN, ORTAK HAREKET ET” DEDİ. G7 STATES SAID “THINK AHEAD, ACT TOGETHER”. against climate change by 2020. In relation to the Israel-Palestine issue, it is noted in the statement as; “We invite all parties to put efforts for finding a negotiated solution on the basis of peaceful and secure existence of both states.” Besides, international relations experts observe that G7 is criticized; it is indicated that the organization today plays a less active role to solve global problems than the past, there is severe conflict of interests among member states, the current format has expired and the group needs new members. For instance, Germany did not support the USA’s request to impose more severe sanctions on Moscow and provide more flexible payment conditions for Greece. POTENTIAL CRACKS IN THE SANCTIONS ON RUSSIA BY GERMANY-US PARTNERSHIP Before the G7 Summit, the security vulnerability that occurred due to the wire-tapping of Merkel by the US intelligence (National Security Agency-NSA) created tension between Berlin and Washington for a short period of time. However, in the investigation launched upon the claims about the wiretapping of Merkel by American intelligence agency, the court gave a verdict of non- www.hazarworld.com Kremlin’in masada yeniden yer alıp almayacağı sorunsalının nasıl aşılacağı ve ÇinRusya ortaklığının gelecekte yaratabileceği belirsizliklerin önüne geçilmesi hususuna da yer verdi. Nitekim zirveye gözlemci olarak katılan AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker “G7 ve Avrupa Birliği dünyanın hâkimi değil” dedi. Juncker, gerek G7 ülkelerinin gerekse tüm AB’nin bu konuda sorumluluk taşıdığına işaret etti. Bir diğer perspektiften meseleyi ele alan AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ise, “Hepimiz Rusya’yı yine G7 forumu masasında görmek isteriz. Böylece forum yeniden G8 formatına dönebilir. Ancak G7 bir değerler topluluğu ve Rusya bu sebeple bugün aramızda değil. Ukrayna ve diğer ülkelere karşı saldırgan tavrı sürdükçe de davet edilmeyecek” şeklinde konuştu. Rusya-Batı arasındaki uyuşmazlığın ana temasını teşkil eden Ukrayna iç savaşı ve barışçı çözüm yolu arayışları konusunda belirsizliğin halen sürdüğünü söylemek mümkün. Nitekim ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Samantha Power, Rusya’ya yönelik yaptırımların, Kırım yeniden Ukrayna’ya bağlanana kadar devam edeceğini bildirdi. 02 Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 02 Russian President Vladimir Putin. prosecution. President Obama was warmly welcomed at the G7 meeting and emphasized that Germany is a close partner or the US. Merkel gave a similar answer to President Obama. Obama said, “Europe and US act in full collaboration to support the Ukrainian government and Ukrainian people. We also acted together about the penalties imposed on Russia due to its approach. Another critical issue on the summit agenda was the economic relations between the Atlantic and Europe. In this scope, launching economic initiatives with the US was discussed under the “Think Ahead, Act Together” motto. During the meetings, Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) Agreement which is planned to be signed between the US and EU was also discussed. G7 representatives asked EU diplomatic decision makers to take ‘serious steps’ by the end of 2015. At the summit, leaders of member states reviewed how to overcome the problematic of Kremlin’s future inclusion at the table and how to prevent the uncertainties that may arise due to ChinaRussia partnership. European Commission President Jean-Claude Juncker, attending the summit as observer, said “G7 and the European Union do not rule the world”. Juncker indicated that not only G7 states but also the entire EU has responsibilities in this regard. Adopting a different perspective on the issue, European Council President Donald Tusk said, “All of us would prefer to have Russia around the table in the G8 format. But first of all this is a community of values and that is why Russia is not among us here today and will not be invited as long as it behaves aggressively against Ukraine and other countries.” We can say that there are still uncertainties about finding peaceful ways to solve the crisis and end the civil war in Ukraine, which constitutes the main factor of the disagreement between Russia and the West. Samantha Power, US Permanent Representative to the United Nations, expressed that sanctions will continue until Crimea becomes a part of Ukraine. General Martin Dempsey, Chairman of the Joint Chiefs of Staff, gave an order to his staff to determine whether deployment of medium-range R-500 missiles in NATO member states in Central and Eastern Europe is against the Strategic Arms Reduction Treaty signed with Russia in 1987. Maintaining his worries about clashes, Ukrainian President Petro Poroshenko said, “Russia may occupy Ukraine.” HAZAR WORLD 23 G7 ZİRVESİ / G7 SUMMIT ABD Genelkurmay Başkanı General Martin Dempsey ise, kurmaylarına orta menzilli R-500 füzelerini Orta ve Doğu Avrupa’daki NATO ülkelerine yerleştirmenin, Rusya ile 1987’de imzalanan Nükleer Silahların Azaltılması Anlaşması’na aykırı olup olmadığını inceleme talimatı verdi. Çatışmalar hakkında endişelerini muhafaza eden Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko “Rusya Ukrayna’yı işgal edebilir” açıklamasında bulundu. Öte yandan, iç savaşla boğuşan Ukrayna›da parlamento, hayati önem arz eden siyasi bir karara imza attı. Bu noktada yeni yasal düzenleme uyarınca Ukrayna devleti, “barışı sağlamaya yönelik uluslararası operasyonlar” için yabancı ülkelerin ordularını ülkeye davet edebilecek. Yasada yer alan özel maddede, Birleşmiş Milletler Barış Gücü ile AB Polis Misyonu’nun Ukrayna topraklarında düzenlenecek operasyonlara katılabileceği belirtiliyor. Rusya’nın NATO ve AGİT dâhil, uluslararası örgütlerin şemsiyesi altında yabancı askeri güçlerin Ukrayna topraklarında görevlendirilmesine karşı çıktığı dikkate alınırsa, bu kararın da tartışma yaratabileceği söylenebilir. RUSYA DEVLET BAŞKANI PUTİN CEPHESİNDEN ESEN RÜZGARLAR G7 toplantılarına davet edilmemeleri konusu, Moskova tarafından diplomatik anlamda bir pazarlık konusu olmaktan ziyade, liberal ve eleştirel bir tavır izlendiği görülüyor. Bu çerçevede Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, “G7” ve “G8” formatlarının küresel sorunları görüşmek için yeterli olmadığını savundu. Peskov, Putin’in G7 Zirvesi’ne davet edilip edilmediği yönündeki sorulara değinerek, “Günümüzde, yedi veya sekiz ülkenin toplanarak küresel sorunlara çözüm getirmesi mümkün görünmüyor. Putin, küresel ekonomi ve diğer alanlarda gerçek dengeleri gözeten daha verimli başka formüllere odaklanıyor” dedi. Putin ise, Rusya’nın G7 ile ilişkileri ile ilgili olarak “G7 ile ilişkiler mi? Öyle bir ilişki yok. Grubun bir parçasıyken alternatif bir bakış açısı sunuyorduk ama partnerlerimiz buna ihtiyaç duymadıklarına karar verdiler” dedi. G7 için “bir örgüt değil, bir kulüp” diyen Putin, “Onlara bol şans diliyoruz, çünkü ben her tür temasın uluslararası diyalog açısından faydalı olduğuna inanıyorum» ifadelerini kullandı. 24 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 03 AB KONSEYİ BAŞKANI DONALD TUSK: HEPİMİZ RUSYA’YI YİNE G7 FORUMU MASASINDA GÖRMEYİ İSTERİZ. EUROPEAN COUNCIL PRESIDENT DONALD TUSK: ALL OF US WOULD PREFER TO HAVE RUSSIA AROUND THE G7 FORUM TABLE. 03 Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, G7 devlet ve hükümet başkanları zirvesinin yapıldığı Elmau Şatosu’nda düzenlenen basın toplantısında soruları yanıtladı. 03 European Council President Donald Tusk answered questions during the press conference held at the Elmau Castle which hosts G7 summit for heads of state and government. On the other hand, in the midst of the civil war, Ukrainian parliament took a political decision of vital importance. According to the new legal regulation, the Ukrainian government may invite the armies of other countries to participate in “international peacebuilding operations”. In a special article included in the law, it is indicated that United Nations Peacekeeping Forces and the EU Police Mission can participate in the operations within Ukrainian territories. Considering that Russia is opposed to the tasking of foreign military forces in Ukrainian territories under the umbrella of international organizations including NATO and OSCE; this decision can be expected to spark a debate. FROM RUSSIAN PRESIDENT PUTIN’S PERSPECTIVE Not being invited to G7 meetings is not a matter of negotiation for Moscow in diplomatic terms; it rather adopts a liberal and critical stance. Within this framework, Kremlin Spokesman Dmitry Peskov advocated that “G7” and “G8” formats are not sufficient to discuss global problems. In reply to questions whether Putin is invited to the G7 Summit, Peskov said, “Today, it does not seem possible to solve global problems by the efforts of seven or eight states. Putin focuses on different, more efficient formulas that observe the real balances in global economy and other areas.” About Russia’s relations with G7, Putin said, “Relations with G7? There is no such relation. We were offering an alternative perspective when we were a part of the group, but our partners decided that they do not need it.” Regarding G7 as “a club rather than an organization”, Putin said, “We wish them good luck because I believe every contact and relation is beneficial for international dialogue.” COVER 2015 BAKÜ AVRUPA OYUNLARI / BAKU 2015 EUROPEAN GAMES BAKÜ’DEN SEVGİLERLE 1. AVRUPA OYUNLARI “Azerbaycan’ın geleceği parlak” diyor Avrupa Olimpiyat Komitesi Başkanı Patrick Hickey. Belli ki bu yargıya Azerbaycan’ı tanıdıkça varmış. Belli ki çok kısa sürede uluslararası bir organizasyonu başarıyla tamamlayan Azerbaycan, bu sözü Hickey’e söyletmeyi başarmış. Bizim dışarıdan sadece 17 günlük bir organizasyon olarak gördüğümüz 1. Avrupa Oyunları serüveni Hickey ve Azerbaycan için uzun bir hazırlık dönemiydi. Oyunlar bitti. Geriye ise geleceği parlak bir Azerbaycan ve müthiş bir spor altyapısı kaldı. FİGEN AYPEK AYVACI 26 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 FROM BAKU WITH LOVE 1 EUROPEAN GAMES ST Patrick Hickey, President of the European Olympic Committee, says “The future is bright for Azerbaijan.” Obviously he has passed this judgement as he gets to know Azerbaijan better. Obviously Azerbaijan made him say this by successfully realizing an international organization in a short period of time. First European Games journey was just a 17-day organization for us, but it was a long preparation period for Hickey and Azerbaijan. The games are over. Now Azerbaijan has a bright future and a splendid sports infrastructure. HAZAR WORLD 27 2015 BAKÜ AVRUPA OYUNLARI / BAKU 2015 EUROPEAN GAMES A zerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi SOCAR’ın 1. Avrupa Oyunları şerefine Bakü’de verdiği resepsiyondayız. Tüm davetlilerin keyfi yerinde gözüküyor. İngiltere Lordu Risby de davetliler arasında. Kendisine soruyorum “Neden Azerbaycan” diye. Lord, “Sanıyorum teklif Azerbaycan’dan geldi ve bu fikir diğer Avrupa ülkeleri tarafından hemen benimsendi. Tüm Avrupa ülkeleri oyunlara katıldı. Azerbaycan’ın yerini haritada herkese öğretmek için Avrupa Oyunları mükemmel bir fırsatı oldu” diye cevaplıyor sorumu. Lordun haritaya değinmesi benim de zihnimde harita üzerinde bir dünya turu atmama sebep oluyor. Bakü ile Londra arası Google’ın haritasına göre nerden baksanız yaklaşık 5 bin km. 10 milyon kere küçültülmüş yani 1/10000000 ölçekli bir haritayı elime aldığımda iki başkent arasındaki uzunluk birdenbire 50 cm’ye düşüyor. Bu gece ise görüyorum ki Azerbaycan ve İngiltere arasında hiç mesafe yok. Azerbaycan dünya ile arasındaki mesafeyi oyunların açılış gecesinde zaten kaldırdığını ilan ediyor, ispatlıyor. Pek çok olimpiyat görmüş ve 01 AÇILIŞ TÖRENİ OPENING CEREMONY 2000’den fazla aydınlatma aksesuarı 12.000’den fazla kulak mikrofonu ve 180.000’in üzerinde geri dönüştürülmüş pil personel tarafından kullanıldı. Stadyum boyunca 250 metre hava hattı ile 7,5 ton taşıma kapasitesi 110 kilometre uzunluğunda elektrik kablosu kullanıldı ve jeneratörlerle 12 megavat elektrik üretildi. Ses sistemi için 800 hoparlör ve 25 km kablo kullanıldı. Tören için 20 ülkeden 500’den fazla kamyon ile yük ve 100 tonun üzerinde Tören için havayolu navlunu getirildi. Haziran 2011’den bu yana yeni Olimpiyat Stadyumu’nun inşaatı için 20,5 milyon iş saati harcandı. 2000+ lighting fixtures 12,000+ ear pieces and 180,000+ recycled batteries used by the cast and crew. 250 meters of aerial lines, across the stadium, with a capacity to carry 7.5 tons. 110 km of power cable and 12 megawatts of generator power are used for the ceremony. 800 speakers and 25 km of cabling for the sound system. 500+truck loads of freight and 100 tons of airfreight came from 20 countries to create the ceremony. 20.5 million man hours spent building the new Olympic Stadium since work began in June 2011. 28 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 W e are at the reception in Baku, held by the State Oil Company of Azerbaijan (SOCAR) in honor of 1st European Games. All guests seem quite happy. Lord Risby from the UK is at the reception as well. I ask him “Why Azerbaijan”. Lord says, “I think Azerbaijan suggested this and it was willingly taken up by other European countries. And every single European country was present. So I think this has been a wonderful way of putting Azerbaijan on the map.” Lord’s referring to the map made my mind go on a world tour on the map. The distance between Baku and London is around 5 thousand kilometers according to Google Maps. The distance between the two capital cities sharply falls down to 50 cm according to a 1/10000000 scaled map. Tonight, there is no distance between Azerbaijan and UK. At the opening ceremony, Azerbaijan announces, proves that it already eliminated the distance between Azerbaijan and the world. Once-olympic champion Leri Khabelov, who has witnessed many olympic games before, answered my questions as the President of Georgian National Olympic Committee. “We watched the opening ceremony and observed the high level of preparations for the games.” said Khabelov. He states that the games are very important for Azerbaijan, and Azerbaijan is a developed country with www.hazarworld.com the capacity and capability to organize and host great events such as world or European championships. Yesterday’s famous athlete and today’s president, Khabelov indicates that he clearly saw Azerbaijan’s level of preparations at the opening ceremony. Lord Risby regards Baku’s hosting the 1st European Games as ‘unbelievable’ and tells us how wonderful the opening ceremony was. On the other hand, Tanguy Cosmao, President of Statoil Azerbaijan, indicates that Azerbaijan proved its capability to realize such a major organization and adds, “They need a lot of leadership to be able to get ready. And Baku showed they can be ready or happy.” 02 A MAGICAL OPENING 03 bir zamanların olimpiyat şampiyonu Leri Khabelov o gece Gürcistan Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı olarak sorularımı cevapladı. “Açılışı izledik ve bu açılışta oyunlar için ne derece ciddi hazırlıkların yapıldığını görebiliyoruz” diyen Khabelov, oyunların Azerbaycan için çok büyük bir öneme sahip olduğunu, Azerbaycan’ın dünya veya Avrupa şampiyonası gibi bir etkinliği en yüksek seviyede organize etme ve ev sahipliği yapma yeteneğine ve kapasitesine sahip gelişmiş bir ülke olduğunu söylüyor. Kısacası Khabelov geçmişte ünlü bir sporcu, günümüzde bir yönetici olarak Azerbaycan’ın oyunlara ne kadar ciddi hazırlıklar yaptığını açılış töreninde net bir şekilde gördüğünü söylüyor. Lord Risby de Avrupa Oyunları’nın ilkinin Bakü’de gerçekleşiyor olmasını “inanılmaz” olarak yorumluyor ve açılış töreninin nasıl da mükemmel geçtiğini anlatıyor. Öte yandan Statoil Azerbaycan Başkanı Tanguy Cosmao Azerbaycan’ın böylesine büyük bir organizasyon yapabileceğini tüm dünyaya gösterdiğini söylüyor ve ekliyor: “Hazırlıkları tamamlayabilmek için liderlik çok önemli. Bakü hazırlıkları mutlulukla tamamlayabileceğini herkese gösterdi.” 01-02 Bakü Olimpiyat Stadyumu görkemli açılışa ev sahipliği yaptı. 01-02 Baku Olympic Stadium hosted the spectacular opening ceremony. 03 Sözleri John Lennon’a ait “Imagine” şarkısını piyano eşliğinde seslendiren Lady Gaga büyük ilgi gördü. 03 The audience got carried away with Lady Gaga’s piano performance of John Lennon’s “Imagine”. Richard Spring | Lord Risby Tören son derece başarılı ve etkileyici geçti. Azerbaycan’da bulunmak, ilk Avrupa Oyunları’nın Bakü’de düzenleniyor olması inanılmaz. Oyunların açılışı dün gece büyük bir coşkuyla gerçekleştirildi. Bakü, gelecekte düzenlenecek Avrupa Oyunları için model olacak. This has been a brilliant ceremony. I think it is incredible to be in Azerbaijan, that the first games taking place here in Baku. It started off at the most brilliant and successful way last night. I feel Baku will be a model for many European Games in the future. Let’s go back to the other day, to the magical opening ceremony which fascinated many people and made them say sentences starting with “Azerbaijan proved…”; which eliminated the distance between Baku and London. With its deep-rooted history to the primitive man, Azerbaijan prepared a splendid opening ceremony where it displayed all its wealth and messages at the Baku Olympic Stadium. Winner of UNESCO Music Prize, famous mugham artist Alim Qasimov is playing the drums and counting down from 24. 24 is an important number for Azerbaijan. As of this year, Azerbaijan is an independent country for 24 years. Moreover, Azerbaijan’s population is around 9.5 million and 40% of the population is under 25. Such a young country is hosting a major organization. By the way, did you hear Qasimov’s influential beats? As the countdown comes closer to zero, the music blasts away with 50 drummers, and then 1000 dancers fill up the sparkling stadium with fireworks. Azerbaijan, famous for its carpets, is displaying the carpet motifs on dancers’ costumes. 16 thousand square meters of fabric has been used for dancers’ skirts. Imagine 13 olympic swimming pools; you can cover them with this much fabric. Such an impressive show fits well to Azerbaijani carpets which are listed in UNESCO’s List of Intangible Cultural Heritage. What about the performance in honor of Nizami Gencevi? 1100s came to life in the stadium. Author of ‘Leyla ile Mecnun’ and an advocate for women’s rights in the 12th century, Nizami’s 9 works were performed by 300 artists. Another enchanting thing in the stadium was a huge pomegranate. Pomegranate seeds, which represent love, luck and rebirth, spread all around the sta- HAZAR WORLD 29 2015 BAKÜ AVRUPA OYUNLARI / BAKU 2015 EUROPEAN GAMES BÜYÜLÜ BİR AÇILIŞ Şimdi dönelim bir önceki güne. Bu kadar insanın etkilendiği, sözlerine “Azerbaycan gösterdi ki...” diye başlamalarına sebep olan açılış gecesine; yani Bakü’nün Londra’yla arasındaki mesafeyi kaldırdığı, yan yana geldiği o büyülü açılışa. Tarihi ilk insana kadar uzanan Azerbaycan öyle muhteşem bir açılış töreni hazırlamış ki birbiri ardına hem tüm zenginliğini hem de mesajlarını Bakü Olimpiyat Stadyumu’nda gözler önüne serdi. UNESCO Müzik Ödüllü mugam sanatçısı Alim Qasimov, 24’ten geriye doğru saydırıyor davuluna. 24 Azerbaycan için önemli bir numara. Çünkü içinde bulunduğumuz yıl itibariyle Azerbaycan 24 yıldır bağımsız bir ülke. Bu arada 9,5 milyonluk Azerbaycan’ın nüfusunun %40’ı 25 yaşın altında. Nüfusu da kendisi de genç olan ülkenin böylesine büyük bir organizasyona ev sahipliği yapıyor olmasından bahsediyorum ama bu arada Qasimov’un davuluna güçlü bir şekilde vurduğunu duydunuz mu? Geri sayım sıfıra yaklaştıkça 50 davulcunun eşliğiyle müzik doruğa ulaşıyor ve havai fişeklerle ışıl ışıl olan stadyumu 1000 kadar dansçı kadın dolduruyor. Halıları ile ünlü Azerbaycan’ın halı motiflerini kostümleri ile birer birer sergiliyorlar. Dansçıların etekleri için 16 bin metrekare kumaş kullanıldığını ve bunun 13 adet olimpik yüzme havuzunun alanına eşit olduğunu bir düşünün. Herhalde UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listesinde bulunan Azerbaycan halısı için ancak böyle bir gösteri sunulabilirdi. Peki ya Nizami Gencevi’nin eserleri sahne aldığında neler oldu? 1100’lü yıllar bir anda stadyumda belirdi. Leyla ile Mecnun’un yazarı, 12 yüzyılda yaşamış bir kadın hakları savunucusu olan Nizami’nin 9 eseri 300 sanatçı tarafından sergilendi. Stadyuma Nizami’nin eserleri gibi dağılan bir başka şey de koskocaman bir nar oldu. Aşkı, şansı, yeniden doğuşu simgeleyen narın çekirdekleri tüm stadyuma dağıldı. O anı anlatırken Azerbaycan milletvekili Ganire Paşayeva’nın gözleri ışıl ışıl oluyor. Aslında o koca nar stadyumun ortasında açılırken dünyaya neyi anlattık biliyor musun diye soruyor Paşayeva. Haritada bile çok yakınımızda olan ve dilimizde hep kardeş Azerbaycan diye andığımız bu muhteşem ülkenin aslında o kadar çok bilmediğim yönü var ki sakince bekliyorum Paşayeva’nın kendi sorusuna kendi cevabını vermesini. 30 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 04 07 05 06 Bakır kap içinde semeni taşıyan bir kadın çatlamış toprakta yürüyor. Yürüdükçe ayaklarının altından bitkiler yeşeriyor. 04 A woman, holding a copper dish of semeni, walks across the cracked earth. Grass and flowers spring up from under her feet. dium. Azerbaijani deputy Ganire Pashayeva’s eyes sparkle while telling those moments. She asks if we know what they are actually trying to tell the whole world with this giant pomegranate. There are several things that I do not know about Azerbaijan which is a close neighbor and a deep-rooted friend of Turkey. Therefore, I quietly wait for Pashayeva to answer her own question about this gorgeous country. POMEGRANATE: SYMBOL OF INTERCULTURAL DIALOGUE KAZANILAN TOPLAM MADALYA SIRALAMASINDA AZERBAYCAN 2. OLDU AZERBAIJAN RANKS 2ND FOR TOTAL NUMBER OF MEDALS 1. 2. 3. 14. 164 56 47 29 Pashayeva makes us consider pomegranate as a world and adds: “Pomegranate is the symbol of intercultural dialogue. Seeds of pomegranate are in a perfect order, none of them violates the rights of another. They can coexist without giving any harm to each other. We have observed that countries can coexist in the world, just like those seeds.” Pashayeva underlines that all states in the world can live in coherence with each other, like the seeds in a pomegranate. At this point, we should remember the entrance of Armenian athletes into the arena. Before the beginning of the games, people were discussing whether Armenian athletes would come to Azerbaijan. As always, sports came to the fore and Armenian athletes entered into the arena to greet the guests. This group attracted great attention, every person in the stadium waited with bated breath. But nothing negative happened. The www.hazarworld.com Tanguy Cosmao | Statoil Azerbaycan Başkanı | President of Statoil Azerbaijan Bakü liderliğinde gerçekleştirilen bu etkinlik, sporcular için mükemmel bir buluşma noktası. Avrupa Oyunları çok güzel bir fırsat çünkü daha çok insanın bir araya gelmesi, daha fazla anlayış demek. I think this great event in the leadership of Baku is a meeting point for a lot of athletes. I regard European Games as a good opportunity because the more people meet the better they understand each other. 08 EV SAHİBİ ÜLKE AZERBAYCAN MADALYALARI TOPLADI HOST COUNTRY AZERBAIJAN SWEPT AWAY MEDALS 09 KÜLTÜRLER ARASI DİYALOĞUN SİMGESİ NAR Düşün ki nar bir dünya diyor ve ekliyor Paşayeva: “Nar kültürler arası diyaloğun bir simgesidir. Narın içindeki çekirdekler öyle güzel dizilmişler ki biri diğerinin hakkını ihlal etmiyor. Birbirlerine zarar vermeden öylece durabiliyorlar. İşte biz de gördük ki dünyadaki ülkeler de aslında bu şekilde olabilirler.” Yani Paşayeva diyor ki dünyadaki ülkeler de birbirinin hakkını ihlal etmeden aynı narın içindeki çekirdekler gibi bir arada var olabilir. Yeri gelmişken Ermenistan sporcu kafilesinin arenaya girişini de burada anmak gerek. Oyunlar başlamadan önce Ermenistanlı sporcular Azerbaycan’a gelecek mi gelmeyecek mi tartışması oldu. Ama her zamanki gibi spor kazandı ve Ermeni sporcular misafirleri selamlamak üzere arenaya çıktı. Elbette nefesler tutuldu. 21 15 20 RAKAMLARLA 2015 BAKÜ AVRUPA OYUNLARI 17 gün müsabaka 18 saha 20 spor dalı 50 Milli Olimpiyat Komitesi 253 madalya 6.000 atlet 17 competition days 18 venues 20 sports 50 National Olympic Committees 253 medals 6,000 athletes BAKU 2015 EUROPEAN GAMES IN NUMBERS group took their place in the arena in high spirits. Like the seeds in a pomegranate, Armenia and Azerbaijan came face to face in the arena. Everything was in accord with the spirit of sports. Armenian athletes did not get a cheerful applaud but there was nothing to bother them. Those who were present at the opening ceremony and who lost many loved ones in Karabakh were recorded in history that night. HAIL TO TURKEY The love of Turkey in this country is really astonishing for me maybe because this is my first visit to Azerbaijan. The entire world watched the opening ceremony and witnessed this love. Azerbaijani and Turkish athletes, holding each other’s flags, showed the world how we can live together in harmony like the seeds in a pomegranate. I felt overwhelmed when all guests strongly applauded the Turkish athlete group. I am grateful for this, particularly to our Azerbaijani friends. A country loves another country so much that they loudly applaud when they see the athletes of that country. The speaker, reporting the moment to TV screens, expresses our feelings. He says, “Today, we see late leader Heydar Aliyev’s ‘One nation, two states’ ideal here.” That’s how European Games started in Azerbaijan and 17 competition days brought much excitement to the country. This excitement was kept until the closing ceremony. A SPECTACULAR CLOSING Art director of this magical opening ceremony was Dimitris Papaioannou, and the closing ceremony came off James Hadley’s hands. Hadley drew the lines of the closing ceremony by saying, “A bright future, exploring the unity between traditional and modern Azerbaijani culture”. At the closing ceremony, we observed a victorious Azerbaijan as the winner of 56 medals, 21 of which were gold. More importantly, we observed a proud Azerbaijan which successfully completed this 17-day marathon with excellent hospitality. This pride was HAZAR WORLD 31 2015 BAKÜ AVRUPA OYUNLARI / BAKU 2015 EUROPEAN GAMES Elbette özellikle bu kafile dikkatle izlendi. Ama hiçbir şey olmadı. Evet olmadı. Kafile gülen yüzlerle arenadaki yerini aldı. Bir narın içindeki taneler misali Ermenistan ve Azerbaycan arenada işte böyle karşı karşıya geldi. Sporun ruhuna aykırı hiçbir durum olmadı ve böylece tutulan nefesler sakince verildi. Belki alkışlar kopmadı ama Ermeni sporcuların suratını astıracak bir durum da yaşanmadı. Belli ki tarih açılış töreninde olan ve Karabağ’da kayıplar vermiş olanları o gece gururla yazdı. TÜM ALKIŞLAR TÜRKİYE’YE Azerbaycan’da ilk kez bulunuyor olmam mı bu ülkedeki Türkiye sevgisini büyük şaşkınlıkla karşılamama neden oluyor bilinmez ama açılış gecesinde de bu sevgiyi televizyonlar sayesinde tüm dünya gördü. Ellerinde birbirlerinin bayraklarını taşıyarak çıkan Azerbaycanlı ve Türk sporcular dünyaya bir narın içinde nasıl böyle kardeşçe var olunabileceğini gösterdi. Türkiye kafilesi çıktığında tüm misafirlerin ayakta alkışlaması başta beni Azerbaycanlı dostlara mahcup etti. Buna nasıl teşekkür edilebilirdi ki. Bir ülke, başka bir ülkeyi ayakta alkışlayacak kadar çok seviyor. O sırada arenada olup biteni televizyon başındakilere anlatan spiker tercüman oluyor tüm duygulara. Merhum Haydar Aliyev’in “Bir millet, iki devlet” ülküsünü işte burada görüyoruz diyor. İşte Azerbaycan’ın Avrupa Oyunları güzellikler içinde böyle başladı ve 17 gün süren müsabakalar bu ülkeye birbirinden farklı heyecanlar yaşattı. Kapanışa bu heyecanla gelindi. MUHTEŞEM BİR KAPANIŞ Büyülü açılışın sanat yönetmeni Dimitris Papaioannou iken, muhteşem kapanış törenininki ise James Hadley oldu. Hadley, “Parlak bir gelecek, geleneksel ve modern Azerbaycan kültürünün birliğini keşfediş” olarak verdi kapanış töreninin şifrelerini. Kapanış gecesinde 21’i altın olmak üzere 56 madalya kazanan zafer dolu Azerbaycan’dan öte 17 günlük bu özel maratonu başarıyla tamamlamış, müthiş bir misafirperverlik 10 11 12 10-13 Türkiye eve 6’sı altın olmak üzere toplam 29 madalya ile döndü. 10-13 Turkey won 29 medals in total, including 6 gold medals. Leri Khabelov | Gürcistan Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı | President of Georgian National Olympic Committee Birçok uluslararası spor müsabakalarına ve olimpiyatlara hem sporcu hem de yönetici olarak katılma şansım oldu. Çok cesur bir şekilde söyleye bilirim ki; bu olimpiyat oyunları seviyesinde (düzeyinde) bir açılış oldu. Genele baktığımızda da, organizasyon tam dünya standartlarına uygun. I had the chance to attend many international competition and olympic games both as an athlete and president. I can wholeheartedly say that the opening ceremony accorded with the level of olympic games. In general, the organization is at world standards. 32 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 13 launched by Ilham Aliyev, President of Azerbaijan and President of the National Olympic Committee of Azerbaijan, who followed a successful policy at the international platform and started the process of hosting European Games, the largest sports organization in the history of Azerbaijan. The pride continued with the great effort of First Lady Mehriban Aliyeva, Chair of the First European Games Organizing Committee. In her closing address, Mehriban Aliyeva shared her excitement by saying, “The past 17 days will live forever in our hearts. It will be an unforgettable moment in our history that passes down through the generations.” The audience watched great performances at the closing ceremony. One of the most striking moments was the Simurgh, a legendary bird from the Eastern Mythology. www.hazarworld.com 15 KAPANIŞ TÖRENİ CLOSING CEREMONY 14 göstermiş gururlu bir Azerbaycan vardı. Elbette Azerbaycan tarihinin en büyük spor organizasyonu olan Avrupa Oyunları’na gelme sürecini başlatan, ayrıca Azerbaycan Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı da olan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in uluslararası camiada yürüttüğü politikayla başladı bu gurur. Cumhurbaşkanı Aliyev’in eşi ve Bakü Avrupa Oyunları Organizasyon Komitesi Başkanı Mehriban Aliyeva’nın gösterdiği yüksek gayret ile devam etti. Kapanış konuşmasında Mehriban Aliyeva, “Geçtiğimiz 17 günü hep kalbimizde taşıyacağız. Tarihimizde hiçbir zaman unutulmayan, nesilden nesilde aktarılan bir anı olarak her zaman varlığını koruyacak” diyerek heyecanını paylaştı. Birbirinden güzel performanslar sunulan kapanış töreninin en güzel anlarından biri de doğu mitolojisi ve efsanelerinde yer alan Simurg kuşu oldu. Avrupa Oyunları’ndaki 50 ülkeyi temsil eden 50 kuş canlanarak dünya ile göğün arasındaki birliği sağladığına inanılan Simurg kuşuna dönüştüğünde Azerbaycan açılışta verdiği birlik mesajını kapanışta da verdi. Hepimiz biliriz olimpiyatların anavatanı Yunanistan’ın zeytin dalı ile özdeşleştiğini. Sanki o zeytin dalı açılış ve kapanış gecesinde Azerbaycan’la özdeşleşmişti ve dünyaya barış diyordu. Evet, Azerbaycan 1. Avrupa Olimpiyatları ile dünyaya öncelikle barış dedi. Böylesine devasa bir organizasyonu başarıyla gerçekleştirebileceğini gösterdi. Bulunduğu coğrafyaya cesaret verdi. Hepsinden önemlisi de halkına muazzam bir spor altyapısını miras bıraktı. İlk kez geldiğim ülke beni böyle tarifsiz bir şekilde etkiledi. Bakü’den sevgilerle… 250 metre hava hattı ile 7,5 ton taşıma kapasitesi Üç buta sahnesinde 450 metrekare LED zemin döşemesi kullanıldı. Tören için 20 ülkeden 500’den fazla kamyon ile yük ve 100 tonun üzerinde havayolu navlunu getirildi. Ses sistemi için 800 hoparlör ve 25 km kablo kullanıldı. 2000’den fazla aydınlatma aksesuarı 12.000’den fazla kulak mikrofonu ve 180.000’in üzerinde geri dönüştürülmüş pil Stadyum boyunca personel tarafından kullanıldı 250 meters of aerial lines, across the stadium, with a capacity to carry 7.5 tons. 450 m2 LED floor tiles used on the three buta stages. 500+truck loads of freight and 100 tons of airfreight came from 20 countries to create the ceremony. 800 speakers and 25 km of cabling for the sound system. 2,000+ lighting fixtures, 12,000+ ear pieces and 180,000+ recycled batteries used by the cast and crew. 14 Yanan ‘Simurg’ stadyumda yükseliyor. 14 Burning ‘Simurgh’ rises above the stadium. 15 Üç dev heykelin etekleri için 12.500 iş saati harcandı. 15 12,500 man hours to make skirts for the three giant sculptures. 50 birds representing the 50 countries in European Games came alive and turned into the Simurgh which is believed to unite the world and the sky. Azerbaijan underlined unity with this performance. We all know that Greece, the birth place of olympics, is identified with olive branch. That night, Azerbaijan was holding the olive branch, calling for peace in the entire world. During the 1st European Games, Azerbaijan’s first message was peace. It proved the country’s capability to overcome such a major organization. It encouraged all its neighbors. More importantly, it has created a significant sports infrastructure for its citizens. I was deeply impressed in this country during my first visit. Greetings from Baku… HAZAR WORLD 33 HABER ANALİZ ANALIZ / IN DEPTH / IN DEPTH PETROL FİYATLARI / OIL PRICES SON ON YILDA DÜŞEN PETROL FIYATLARI ve ABD ENERJI POLITIKASININ DEĞIŞIMI Amerika Birleşik Devletleri 2014 yılı itibariyle dünyanın en büyük doğal gaz ve petrol üreticisi konumuna yükseldi. Geçtiğimiz yıl ham petrol arzında günde 1,2 milyon varil, doğal gaz arzında ise yılda 39 milyar metreküpün üzerinde artış kaydeden ABD, 2000’li yılların ortalarında yaşanan kaya gazı ve petrolü devriminin de etkisiyle ham petrol üretimini ve küresel petrol arzındaki payını her geçen gün arttırıyor. FALLING OIL PRICES and US ENERGY POLICY CHANGES WITHIN THE PAST TEN YEARS United States has become the biggest natural gas and oil producer in the world as of 2014. The country increased its supply of crude oil by over 1.2 million barrels per day within the past year and annual supply of natural gas by over 39 bcm. With the shale revolution in the mid-2000s, US crude oil production and its share in global oil supply has been increasing steadily. DR. RÜÇHAN KAYA ENERJI VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER UZMANI ENERGY AND INTERNATIONAL RELATIONS EXPERT 34 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 HAZAR WORLD 35 PETROL FİYATLARI / OIL PRICES D ünyanın en fazla petrol tüketen ülkesi konumunda da bulunan ABD, üretim rakamlarındaki ciddi artışa rağmen 2014 yılında günlük 9 milyon varilin üzerinde ithalat gerçekleştirdi. Dünyada üretilen her 100 varil petrolden 21’i Amerika Birleşik Devletleri sınırları dahilinde tüketiliyor. Bu sebeple ABD’nin enerji politikasında yapacağı bir değişiklik hem üretici hem tüketici ülkeleri etkileyebiliyor. Yurtiçi arzı arttırma kararı diğer üretici ülkelerin stratejilerini etkiliyor ve talep fazlası olmazsa üreticiler ya üretimlerini azaltmak ya da daha düşük petrol fiyatlarıyla uğraşmak durumunda kalıyor. Şu anda OPEC’in pazar payını korumak için aldığı üretimi kısmama kararı da petrol fiyatlarının düşük fiyatlarda seyretmeye devam etmesine sebep oluyor. OPEC ve ABD’nin bu stratejileri AB, Japonya, BRICS üyeleri ve Türkiye gibi tüketici ülkeleri etkiliyor ve bu ülkeler son on iki ayda sürekli düşen petrol fiyatlarının avantajlarından faydalanıyor. Petrol fiyatlarındaki ani düşüşün başlıca sebepleri arasında BRICS ülkelerinin ekonomik büyüme oranlarındaki düşüş, Euro bölgesinde yaşanan kriz ve OPEC üyesi olmayan ülkelerde ham petrol arzındaki artış sayılıyor. 2012 ve 2014 yılları arasındaki iki yıllık dönemde OPEC üyesi olmayan ülkelerin petrol üretimindeki payı yüzde 56,5’ten 58,7’ye yükseldi. Ancak aynı dönemde ABD’nin payı da yüzde 10,3’ten 13,1’e çıktı. Bu yüzden ABD hariç olmak üzere, OPEC üyesi olmayan ülkelerin pazar payı dünya genelinde azalmış oldu. Bu rakamlara bakıldığında, petrolde görülen üretim fazlasının ardında yatan en önemli sebeplerden birinin ABD’de artan üretim olduğu görülüyor. Bu arz artışı (özellikle Suudi Arabistan’dan) ham petrol ithalatında azalmaya sebep oluyor ve petrol ihraç eden ülkeleri pazar paylarını korumak için rekabet etmeye itiyor. Bu bağlamda, geçtiğimiz ay İstanbul’da gerçekleşen IICEC Enerji Forumu’na konuşmacı olarak katılan ABD Enerji Bakanı Baş Danışmanı Melanie Kenderdine, küresel petrol arz güvenliğinin sağlanması, dünya genelinde ABD müttefiklerinin korunması ve petrol fiyatlarının olağanüstü seviyelere çıkmasının engellenmesinin ABD’nin en önemli hedefleri arasında yer aldığının altını çizdi. ABD’nin yurtiçi enerji üretimini arttırmak, bu uzun vadeli hedeflere ulaşma konusunda önemli rol oynuyor ve gelecekte de böyle olmaya devam edecek gibi görünü- 36 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 GÜNDE GÜNDE 10 MİLYON VARİL 9 MİLYON VARİL İTHALAT Dünyanın en fazla petrol tüketen ülkesi konumunda da bulunan ABD, üretim rakamlarındaki ciddi artışa rağmen 2014 yılında günlük 9 milyon varilin üzerinde ithalat gerçekleştirdi. ABD’de petrol üretimi sürekli artmaya devam ediyor. Yurtiçi ham petrol üretimi günde 10 milyon varil eşiğinin hemen altında gerçekleşiyor. 10 MILLION 9 MILLION BARRELS IMPORTED PER DAY Being also the biggest oil consumer in the world, the US continued to import over 9 million barrels per day in 2014 despite the dramatic increase in its production figures. BARRELS PER DAY %21 21% The oil production in the US has been increasing steadily. Domestic crude oil production is just below the threshold of 10 million barrels per day. Dünyada üretilen her 100 varil petrolden 21’i Amerika Birleşik Devletleri sınırları dahilinde tüketiliyor. Out of 100 barrels of oil produced globally, United States, alone, consumes over 21 barrels of it. PETROLDE GÖRÜLEN ÜRETİM FAZLASININ ARDINDA YATAN EN ÖNEMLİ SEBEPLERDEN BİRİ ABD’DE ARTAN ÜRETİM. ONE OF THE MAJOR FORCES DRIVING THE CURRENT OIL OVERSUPPLY IS INDEED THE INCREASED US PRODUCTION. AMERİKA’DA TÜKETİLİYOR B CONSUMED IN USA eing also the biggest oil consumer in the world, the US continued to import over 9 million barrels per day in 2014 despite the dramatic increase in its production figures. Out of 100 barrels of oil produced globally, United States, alone, consumes over 21 barrels of it. Therefore, a change in the energy policy of the US has the ability to affect both the producer and consumer countries. Its decision to increase domestic supply affects the strategies of the other producer countries and unless there is excess demand, the producers need to either curtail their production or deal with lower oil prices. Currently, OPEC’s decision not to curtail the production to protect its market share caused the latter to happen. Such OPEC and US strategies eventually affect the consumers like the EU, Japan, the BRICS members, and Turkey where such countries have been enjoying dwindling oil prices in the past twelve months. Among other reasons like the decline in economic growth among the BRICS countries and the crisis in the Eurozone, www.hazarworld.com yor. Kenderdine tarafından belirtildiği gibi, ham petrol ihracatındaki yasaklara rağmen ABD, gelecekte yaşanabilecek muhtemel krizlere hazırlıklı olabilmek için Meksika Körfezi’nde belirli ihracat düzenlemeleri gerçekleştiriyor. ABD’NİN DOĞAL GAZ ÜRETİMİ ve İHRACAT STRATEJİSİ Son zamanlarda kullanılan hidrolik kırılma teknolojisi ile birlikte ABD yurt içi doğal gaz üretimini de önemli ölçüde arttırdı. ABD’nin doğal gaz üretimi geçtiğimiz sekiz yılda 500 milyar metreküpten yaklaşık 700 milyar metreküpe yükseldi ve Kuzey Amerika’daki tüketiciler için gaz fiyatlarının düşmesini sağladı. Söz konusu arz fazlası, ABD’deki doğal gaz referans fiyatlarının belirlendiği Henry Hub ile Almanya’daki ortalama ithalat fiyatları arasında özellikle 2006 yılından sonra ciddi bir fiyat farkı oluşmasına yol açtı. Avrupa ve Amerika piyasalarında bu düzeylerde görülen fiyat farklarının yanı sıra AB’nin enerji arz kaynaklarını çeşitlendirme isteği, Amerikalı üreticileri ve ABD hükü metini doğal gazı LNG olarak ihraç etmeye Avrupa gaz piyasasının önümüzdeki yıllarda daralmaya devam edeceği öngörülüyor, ancak gaz kaynaklarını çeşitlendirme ihtiyacı ve kaya gazı üreti mine karşı çevreci hareketler 01 ABD Enerji Bakanı Baş Danışmanı Melanie Kenderdine, geçtiğimiz ay İstanbul’da gerçekleşen IICEC Enerji Forumu’na konuşmacı olarak katıldı. 01 Melanie Kenderdine, Energy Counselor of the Secretary at the US Department of Energy was one of the speakers at the IICEC Energy Forum which was organized last month in Istanbul. one of the main causes of the slump in oil prices is coined as the hike in crude oil supply in non-OPEC member countries. In two years from 2012 to 2014, non-OPEC oil production share has increased from 56.5 to 58.7 percent. However, the US share also increased from 10.3 to 13.1 percent in the same period. Therefore, excluding the US, non-OPEC market share has actually decreased across the world. Looking at these numbers, one of the major forces driving the current oil oversupply is indeed the increased US production. This increase in supply paved the way for the decline in crude imports (especially from Saudi Arabia) and led the petroleum exporter countries to compete for keeping their market share intact. On a related note, last month at the IICEC Energy Forum in Istanbul, Melanie Kenderdine, Energy Counselor of the Secretary at the US Department of Energy, declared that securing global oil supply security, protecting the US allies across the world, and preventing excessively high oil prices are part of the US interests. In order to achieve these long term interests, the increase in US domestic energy production has played a key role and will continue to do so in the future. As Kenderdine points –despite the current ban on crude oil exports- US has also been making the necessary export arrangements in the Mexican Gulf as part of their preparation for potential future supply crises. US NATURAL GAS PRODUCTION and EXPORT STRATEGY With the recent hydraulic fracking technology, US have also boosted domestic natural gas production. US natural gas production increased from 500 to approximately 700 bcm within the past eight years, leading to cheaper gas for Northern American consumers. This oversupply paves the way for a large price gap between US Henry Hub and German import price especially after 2006. Such gas price difference between European and American markets, as well as EU’s inclination to diversify its energy supply encourage the American producers and the US government to export its natural gas as LNG. This price gap will continue to encourage the investors to extract and export more natural gas to the world markets. Although European natural gas market is expected to shrink in the upcoming de- HAZAR WORLD 37 PETROL FİYATLARI / OIL PRICES Avrupa’nın LNG talebini gelecekte de canlı tutacak. Petrol ve doğal gaz piyasasında son dönemde görülen gelişmelerle birlikte ABD, petrol fiyatlarının belirlenmesinde nihai merci haline geldi ve uzun vadede LNG piyasasında da önemli bir aktör olacak. YAKIN GELECEK ÖNGÖRÜLERİ ABD petrol endüstrisinde son on yılda yaşanan kaya gazı ve petrol devrimine rağmen, çevresel zararları ve insan sağlığı üzerindeki etkileri sebebiyle medyada hidrolik kırılma karşıtı söylemler görüyoruz. Sektörde üretim maliyetlerinin yüksek olması, sürekli gerileyen petrol fiyatları ve söz konusu karşıt söylemler, ABD piyasasında kaya gazı ve petrolün geleceğini belirleyecek. 2014 yılı Ocak ayının başından itibaren geçen 15 aylık dönemde ABD’deki ham petrol üretimine baktığımızda ise petrol üretimi konusunda Amerika’nın umut verici bir tablo çizdiğini görüyoruz. Geçtiğimiz altı ay içinde küçük ölçekli üreticilerin karşılaştığı sorunlar, azalan petrol kulesi sayısı ve düşen fiyatlara rağmen ABD’de petrol üretimi sürekli artmaya devam ediyor. Yurtiçi ham petrol üretimi günde 10 milyon varil eşiğinin hemen altında gerçekleşiyor. ABD’li üreticiler ise düşen fiyatlar ve mevcut koşullara rağmen kar etmeye devam ediyor. Düşen fiyatların baskısıyla son birkaç ayda üreticiler petrol çıkarma maliyetlerini kısmen azaltmayı başardı; önümüzdeki birkaç ay içinde de petrol fiyatlarında ciddi bir düşüş yaşanmadığı takdirde ABD petrol üretiminin kısılmayacağını öngörebiliriz. 38 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 OPEC VE ABD’NİN STRATEJİLERİ AB, JAPONYA, BRICS ÜYELERİ VE TÜRKİYE GİBİ TÜKETİCİ ÜLKELERİ ETKİLİYOR VE BU ÜLKELER SON ON İKİ AYDA SÜREKLİ DÜŞEN PETROL FİYATLARININ AVANTAJLARINDAN FAYDALANIYOR. US STRATEGY AFFECTS THE CONSUMERS LIKE THE EU, JAPAN, THE BRICS MEMBERS, AND TURKEY WHERE SUCH COUNTRIES HAVE BEEN ENJOYING DWINDLING OIL PRICES IN THE PAST TWELVE MONTHS. cades, the need to diversify the source of gas and the green movements against shale gas extraction will keep the European LNG demand intact. With such moves in the oil and natural gas market, United States has become a decisive player in determining the price of oil will be an actor in global LNG market in the long term. WHAT LIES AHEAD IN THE NEAR FUTURE Despite the shale gas and oil revolution in the past ten years within the US petroleum industry, there are several environmental and public health related objections against hydraulic fracking in the media. In an age of low oil prices, along with relatively higher production costs of the industry, popular reactions will play a role in determining the future of shale gas and oil in the US market. Yet, looking at crude oil production in the US within the last 15 months since the beginning of January 2014, paints a promising picture for American oil production. Despite the struggles of smaller producers, declining rig count and lowering prices in the past six months, the oil production in the US has been increasing steadily. Just below the threshold of 10 million barrels per day domestic crude oil production, the US producers are still profiting in the face of shrinking prices. Since the US producers decreased their extraction costs in the past few months, we can expect them to keep their production levels high unless there is another sharp decline in oil prices in the upcoming months ahead. BLOG / BLOG ENERJİ GÜVENLİĞİ / ENERGY SECURITY ENERJİ SEKTÖRÜNÜN GÜVENLİĞİ KONUSUNDA MUHTEMEL SİBER GÜVENLİK YANILGILARI THOUGHTS ON POSSIBLE CYBERSECURITY MISCONCEPTIONS OVER THE SECURITY OF THE ENERGY SECTOR Yüksek teknoloji kullanımı (bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon) yaşamımızın neredeyse her alanına girdi. Geceleri ışıklar yanıyor, trenler güvenli bir şekilde istasyonlara yanaşabiliyor, çeşmelerden su akıyor ve sevdiklerimize cep telefonlarımızdan veya internetten ulaşmanın keyfini yaşayabiliyoruz. VYTAUTAS BUTRIMAS LİTVANYA CUMHURİYETİ MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI SIBER GÜVENLIK VE BILGI TEKNOLOJILERI DEPARTMANI BAŞDANIŞMANI SENIOR ADVISOR, CYBERSECURITY AND INFORMATION TECHNOLOGY DEPARTMENT, MINISTRY OF NATIONAL DEFENSE OF THE REPUBLIC OF LITHUANIA 40 The use of high technology (information technology and telecommunications) has entered almost every aspect of our lives. The lights will turn on at night, trains will arrive safely, water will run from the tap, and we feel confident that we can reach our loved ones by mobile phone or internet. TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com F inans, ticaret, enerji, iletişim, ulaşım, hatta eğitim ve sağlık dahil tüm sektörlerde yüksek teknolojiyi görmek mümkün. Modern toplumun temelinde teknoloji yer alıyor. Herhangi bir kesinti devletin güvenliği, ekonomisi ve toplumun refahı açısından çok ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Yüksek teknoloji yaşamlarımızı devam ettirmemizi sağlayan temeli oluşturuyor. Teknolojinin her zaman bizimle olacağını zannediyoruz ancak en ufak bir aksaklıkta işlerimiz anında kesintiye uğruyor. İşte o zaman bu teknolojilere ve sunulan hizmetlere ne kadar bağımlı olduğumuzu anlıyoruz. Bu farkındalık Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri gibi birçok ülkede oluşmaya başladı. Bölgesel ve ülke genelinde görülebilecek elektrik kesintilerinin ne kadar yıkıcı olabileceğinin farkına varıldı. Böyle bir durumda bir anda metrolar, trenler, tramvaylar ve havalimanları durabilir, trafik ışıkları sönebilir, insanlar asansörlerde mahsur kalabilir, yedek güç kaynağı olmayan fabrikalarda üretim durabilir. Cep telefonları ve sabit telefon ağları da herhangi bir kesintide devreden çıkacaktır. Kritik altyapılarda yaşanacak büyük bir aksaklıktan milyonlarca insan etkilenecektir. Bu tür bir aksaklık yaşandığı zaman herkes yetkililerden bir açıklama duymak ister. Buna neyin sebep olduğunu, bir kaza mı yoksa kasıtlı bir eylem sonucunda mı gerçekleştiğini sorar. Tüm verileri inceleyip bir karara varmak zaman aldığı için ilk açıklamalara her zaman güvenilmeyebilir. Daha sonraları yapılan açıklamalarda ise genellikle siber saldırı kaynaklı bir olay olmadığı, teknik veya idari bir sorundan kaynaklanan bir aksaklık yaşandığı bildirilir ve bir rahatlama olur. Ancak bu kesintiler kritik enerji altyapılarının siber güvenlik boyutuyla ilişkili olarak çok ciddi soruları da gün yüzüne çıkarıyor. Kesintinin siber saldırıdan kaynaklanmadığını duymak bizi rahatlatmalı mı? Bunu duyduktan sonra artık yapılması gereken bir şeyin kalmadığına inanıp günlük yaşantılarımıza devam etmeli miyiz? Teknik sorunların sürekli yaşandığına, bu tür sorunları görevlilerin gidermesinden sonra normal işleyişin devam ettiğine inanmak doğru mu? Bölgesel ve ulusal elektrik şebekelerinin emniyeti ve güvenilirliğinin yanı sıra ulusal güvenlik açısından da bu konuya bu kadar kayıtsız kalmak hiç de iyi bir fikir olmayabilir. Kritik enerji altyapılarının siber güvenliği söz konusu olduğunda ilk akla gelen inanış şudur: “Sistemler internete bağlı değil.” Bu inanışı mantıklı bulan herkesin Shine KRİTİK ALTYAPILARDA YAŞANACAK BÜYÜK BİR AKSAKLIKTAN MİLYONLARCA İNSAN ETKİLENECEKTİR. IN CASE OF A MASSIVE FAILURE IN CRITICAL INFRASTRUCTURE, MILLIONS OF PEOPLE WILL BE AFFECTED. Y ou name a sector and it is there: finance, trade, energy, communications, transportation, even education and healthcare. But high tech is what modern society is built upon and any disruption could have a serious effect on any nation’s security, economy, and well-being of society. High tech in reality forms the foundation which supports our lives. However, we take it for granted that it will always be there. When there is a failure in high tech the effect is immediate, causing you to stop what you are doing. Only then does one realize how dependent and vulnerable one is to the safe and reliable presence of these technologies and the services that they support. This sudden realization has occurred in many countries such as in Holland and in the United States. Power blackouts that extend beyond regional to national electric grids can be very disruptive. The metro trains, trams and airports can come to a halt, traffic lights stop working and people get trapped in elevators, while some factories lacking backup power stop production. Mobile and fixed telephone networks are vulnerable to disruptions as well. As most often happens when there is a massive failure in critical infrastructure felt by millions of people, they look to those who can provide an explanation. What caused this? Was it an accident or was there a malicious intention behind the event? One cannot always trust the first reports about an accident since it takes time to take in all the facts and make a judgement. Later it is usually announced, with perhaps a sense of relief, that the cause was not cyber-related but due to technicalmanagement issues. These blackouts, however raise important issues concerning the cybersecurity dimension of critical energy HAZAR WORLD 41 ENERJİ GÜVENLİĞİ / ENERGY SECURITY Projesi’ne bakmalarını tavsiye ediyorum. Endüstriyel kontrol sistemi (ICS) profesyonellerinden iki kişi bu inanışın doğru olup olmadığını görmek için 2012 Nisan’dan 2014 Ocak’a kadar bir test yaptı. ICS’nin internete bağlı olmadığı iddiasını doğrulamaya çalıştı. Kontrol sistemine ilişkin anahtar sözcükleri SHODAN veritabanında arattı ve kritik altyapıya ait herhangi bir kontrol sistemi cihazının internette görünür olup olmadığını görmek istedi. Arama motorunda çıkan sonuçlar son derece şaşırtıcıydı. Shine Projesi süresince SHODAN aramalarında 200’den fazla ülkede 2 milyonu aşkın cihaz bulundu. Devam eden aramalarda cihazlar çıkmaya devam ediyordu ve sayı giderek artıyordu, ancak araştırmacılar hipotezlerini kanıtladıkları için 2014 yılının Ocak ayında Shine Projesi’ni bitirdi. İnternete bağlı olmadığı düşünülen çok sayıda endüstriyel kontrol sisteminin aslında siber dünyada potansiyel saldırganlara açık olduğu ortaya çıktı. Bir cihazın SHODAN gibi bir arama motoru yardımıyla görünür hale gelmesi ne anlama geliyor? Kritik kontrol sistemine sızma ve kontrolü ele geçirme ihtimalinin var olduğunu gösteriyor, tıpkı açık bir camın veya kilitlenmemiş bir kapının evinizi hırsızlar için kolay bir hedef haline getirmesi gibi. Endüstriyel kontrol sistemleri (ICS), muhtemel saldırılara karşı kendini savunma konusunda bir yengeç gibi sert görünebilir. Dışarıdan sisteme sızmak zordur ancak sert kabuk kırıldığında anında saldırılara açık hale gelir ve içeriden bilgi sızdırmak ve sisteme zarar vermek kolaylaşır. Endüstriyel kontrol sistemleri son birkaç yıldır bilgisayar korsanlarının yoğun ilgisine maruz kalıyor. *Yazının tamamına http://www.hazar. org/hazaranaliz/root/analiz_899.aspx adresinden ulaşabilirsiniz. 42 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 İNTERNETE BAĞLI OLMADIĞI DÜŞÜNÜLEN ÇOK SAYIDA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMİNİN ASLINDA SİBER DÜNYADA POTANSİYEL SALDIRGANLARA AÇIK OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI. A NUMBER OF INDUSTRIAL CONTROL SYSTEMS THOUGHT TO BE ISOLATED FROM THE INTERNET ARE IN FACT VISIBLE TO POTENTIAL ATTACKERS FROM CYBERSPACE. infrastructure. The main question should we be relieved to hear that the blackout was not caused by a cyber-related incident? Does it mean that there is no need for further actions and that we can go back to doing our usual daily business? Is it safe to believe that technical failures occur all the time, someone fixes them and life goes on? In terms of the reliability and safety of our regional and national electric grids and national security, it may not be a good idea to be so complacent. One common myth that seems to surface when the cybersecurity of critical energy infrastructure is raised is that these “systems are not connected to the internet”. To those who find this belief credible I would refer you to Project Shine. From April of 2012 to January of 2014 two industrial control system (ICS) professionals conducted a test to verify the truth of this belief – i.e. is it true that ICS is not connected to the Internet? They applied control system key words to the SHODAN internet search engine to see if there are any control system devices belonging to critical infrastructure visible on the Internet. The results were quite surprising. Over 2 million devices from over 200 countries appeared in the SHODAN searches made during Project Shine. In January of 2014 Project Shine ended not because the discovery of devices ended, the numbers in fact continued to grow, but because the researchers proved their point – a number of industrial control systems thought to be isolated from the Internet are in fact visible to potential attackers from cyberspace. What does this mean when a device has become visible through the help of a search engine like SHODAN? It means that the possibility to intrude into a critical control system and take control exists. Just as an open window or unlocked door makes your house easy prey for any thief. Industrial control systems (ICS) may be tough on the outside like a crab in terms of its ability to defend against an attack from a predator. It is hard on the outside in terms of the difficulties in penetrating the system but once the hard shell is broken the inside that is exposed then becomes a very soft target for stealing information or for causing damage. Hackers have become interested in ICS during the past few years. *For the full text of the article, please visit http://www.hazar.org/hazaranaliz/ root/analiz_899.aspx ENERJİ ULAŞTIRMA KRİTİK ENERJİ ALTYAPI GÜVENLİĞİ HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ E BÜLTENLERİ İLE UFKUNUZA YATIRIM YAPIN GÜNCEL BİLGİ, DOĞRU STRATEJİ Abone olmak için: [email protected] www.hazar.org LIFESTYLE / LIFESTYLE AZERBAYCAN SİNEMASI / CINEMA OF AZERBAIJAN AIJAN KARA PETROLDEN BEYAZ PERDEYE adim ve zengin bir kültürün ülkesi olan Azerbaycan, petrolün ilk bulunduğu ve sanayii yolu ile ilk çıkartıldığı ülke olarak da tarihe eçti. Doğal zenginliklerini kültüre dönüştüren ve bu yolda hızla gelişen Azerbaycan’ın sinema tarihi ve gelişimi e bir o kadar zengin. FROM BLACK OIL TO SILVER SCREEN Azerbaijan, the country of an ancient and rich culture, made history as the country where oil was first discovered and extracted for industrial purposes. History and development of cinema in Azerbaijan, transforming its natural richness into culture, is highly rich as well. RUFAT AGHAYEV JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com inematografi Azerbaycan’a 1896‘da Lumiere Kardeşler’e ait ‘Bir Trenin Gara Girişi’ adlı filmin Bakü’de yapılan gösterimi ile ayak basmış oldu. 1898’de ise Azerbaycan halkının hayatından kesitler sunan ilk filmler gösterime girdi. Dönemin ‘Kaspi’ gazetesinde yayınlanan haberde şunlar yazıyordu: “Paris’te yapılacak uluslararası fotoğraf ve sinema sergisine Bakü’de yaşayan fotoğraf sanatçıları da çektikleri eserlerle katılacak. A. Mişan isimli fotoğrafçı, bu sergi için hazırladığı fotoğrafların yalnızca bir defaya mahsus gösterimini V. Vasilyev’in Tiyatro-Sirk Salonu’nda gerçekleştirecek.” Tiyatro-Sirk Salonu’nda gösterimi yapılan fotoğraflar 4 kısa filmden oluşuyordu. Bunlar: ‘Bibi Heybet’teki Petrol Madenlerinde Yangın’, ‘Buhara Emiri’nin Gemi ile Uğurlanması’, ‘Kafkas Dansı’ ve ‘İlişki’ isimli filmlerdi. Sonuncu film ilkel de olsa gelecekte yapılacak olan komedi türünden filmlerin öncüsü oldu. Bu bilgilerden yola çıkarak, Azerbaycan sinema tarihinin dünya sinema tarihinden yalnızca 3 yaş küçük olduğunu söyleyebiliriz. Paris’te yapılan gösterimin ardından Azerbaycan’ın ilgi çekici tabiatını keşfeden ‘Pathé’ ve ‘Gaumont’ isimli Fransız film şirketleri, çekim yapmak üzere Bakü’ye derhal kameramanlarını gönderdi. Bundan sonra Bakü’ye gelen birçok firma farklı konularda filmler yapmaya başladı. Yapılan bu filmler Bakü’deki ‘Rekart’, ‘Mikado’, ‘Ekspres’, ‘Fransız’, ‘Amerikan’ salonlarında ve diğer sinema salonlarında gösterime girdi. 1910’lu yıllardan itibaren Pironi Kardeşler Bakü’de birçok filmin üretimine başladı. Bunlardan biri, 1915’de yapılmış olan ve yönetmenliğini B. Svetlov’un üstlendiği ‘Avrat’ filmidir. Bu film aynı zamanda Azerbaycan’da çekilmiş ilk konulu film olarak tarihe geçti. Aynı yıl içerisinde ‘Petrol ve Milyonlar Saltanatında’ isimli iki bölümden oluşan bir film de yapıldı. Bu film, petrol sanayicilerinin maddi desteğiyle, yazar İbrahimbey Musabeyov’un aynı isimli eserinden uyarlandı. Bu film Azerbaycan milli sinemasının başlangıcı olarak kabul ediliyor. Azerbaycan sinema tarihi için bu filmin en önemli özelliği ise, filmde ilk defa Azerbaycanlı profesyonel bir aktör olan Hüseyin Arablinski’nin başrolde yer alması. 1916 yılında Azerbaycan’da iki film daha çekildi. Bu filmler; yönetmenliklerini B. Svetlov’un üstlendiği ‘Çizmesiz Aşk’ ve ‘Kadınların Yardımıyla Eşlerin Yükselişi’ S 1896 AZERBAYCAN SİNEMA TARİHİ LUMİERE KARDEŞLER’İN ‘BİR TRENİN GARA GİRİŞİ’ FİLMİNİN BAKÜ’DE GÖSTERİLMESİ İLE BAŞLADI. 1896 HISTORY OF AZERBAIJANI CINEMA STARTS WITH THE SCREENING OF LUMIERE BROTHERS’ FILM ‘ARRIVAL OF A TRAIN AT LA CIOTAT’ IN BAKU. 01 Lumiere Kardeşler “Bir Trenin Gara Girişi” (1896) 01 Lumière Brothers “Arrival of a Train at La Ciotat” (1896) inematography entered into Azerbaijan in 1896 with the screening of Lumiere Brothers’ film ‘Arrival of a Train at La Ciotat’ in Baku. In 1898, first movies reflecting the lives of Azerbaijani people were released. The following declaration was published in the newspaper ‘Kaspi’: “Photographers living in Baku will participate to the international photography and cinema exhibition to be held in Paris with their works. Photographer named A. Mishon will display the photos he prepared for this exhibition, in V. Vasilyev’s Theatre-Circus Hall for once.” The photos displayed in the Theatre-Circus Hall consisted of four short films. These films were; ‘The Oil Gush Fire in Bibi Heybat’, ‘The Departure Ceremony of His Majesty Amir of Bukhara in a Steamship’, ‘Caucasian Dance’, and ‘Relationship’. Although primitive, the last film became the pioneer of comedy films to be made in the future. Based on this information, we can say that the history of Azerbaijani cinema is just three years younger than the history of world cinema. After the screening in Paris, French film companies ‘Pathé’ and ‘Gaumont’ explored the attracting nature of Azerbaijan and immediately sent their cameramen to shoot in Baku. Thereafter, a lot of companies coming to Baku started making films on different subjects. These films shot in Baku were released in ‘Mikado’, Express’, ‘French’, and ‘American’ halls and other cinemas. Pirone Brothers began producing many films in Baku since 1910s. One of them is the film ‘Wife’ which was shot in 1915 and directed by B. Svetlov. This movie also made history as the first feature film shot in Azerbaijan. In the same year, a two-part film entitled ‘In the Kingdom of Oil and C HAZAR WORLD 45 AZERBAYCAN SİNEMASI / CINEMA OF AZERBAIJAN 06 isimli komedi türünden olan filmler. 1917 yılında ünlü Azerbaycanlı besteci Üzeyir Hacıbeyov’un ‘Arşın Mal Alan’ isimli müzikali beyazperdeye aktarıldı. SİNEMADA SOVYET ETKİSİNİ GÖSTERİYOR 1920’de başlayan rejim değişimi sürecinden sonra Sovyet Azerbaycanı kendi sinematografisini geliştirmek için çalışmalara başladı. Diğer Sovyet Cumhuriyetlerinde olduğu gibi Azerbaycan’da da ilk olarak aktüalite, belgesel ve kısa metrajlı filmlerin yapımına başlandı. 1920’de çekilmiş olan ‘Sovyet Azerbaycanı’ isimli film bu dönemin en önemli örneklerinden biridir. Filmde Azerbaycan devrim tarihinden birçok kesit yer alıyor. Aynı dönemde ‘26 Bakü Komiserinin Defin Merasimi’ ve ‘Bakü Caddesinde İlk Tramvayın Görülmesi’ adlı filmler de yapıldı. Bu dönemde yapılan filmlerin esas amacı sosyal hayatın tüm alanlarına dair bilgi vermek, teknolojide, inşatta, kültür ve medeniyetteki yenilikleri seyirciye aktarmaktı. 4 Temmuz 1920 tarihinde Sovyet devleti- 46 08 07 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 AZERBAYCAN SİNEMA TARİHİ DÜNYA SİNEMA TARİHİNDEN YALNIZCA 3 YAŞ KÜÇÜK. HISTORY OF AZERBAIJANI CINEMA IS JUST THREE YEARS YOUNGER THAN THE HISTORY OF WORLD CINEMA. Millions’ was made. This film was adapted from İbrahimbey Musabeyov’s work with the same title. This film was supported and financed by oil industrialists in the country. The film is considered as the beginning of the national cinema of Azerbaijan. This film is particularly important for the history of Azerbaijani cinema because it is the first film in which Azerbaijani professional actor Huseyn Arablinski plays the starring role. Two more movies were made in 1916 in Azerbaijan. These were comedy films ‘Barefoot Love’ and ‘How Wives Make Career For Husbands’ directed by B. Svetlov. In 1917, famous Azerbaijani composer Uzeyir Hajibeyov’s musical ‘Arshin Mal Alan’ was adapted to cinema. SOVIET IMPACT INCREASING IN CINEMA After the regime change process started in 1920, Soviet Azerbaijan began working to improve its own cinematography. As in the other Soviet republics, primarily actuality, documentary, and short movies were made in Azerbaijan. The film ‘Soviet Azerbaijan’ which was made in 1920 is one of the most www.hazarworld.com 05 10 09 hakkında çıkan kanuna bağlı olarak, Sovyet Azerbaycanı sinemasını geliştirmek için yollar araştırılmaya başlandı. Tüm sinema işlerinin, Azerbaycan Halk Maarif Komiserliği’nin Sinema Komitesi’ne verilmesi kararlaştırıldı. 1921 yılında Bakü’de ‘Foto-Sinema Şubesi’ açıldı. 1922’de ise Azerbaycan Halk Maarif Komiserliği’ne bağlı ‘Foto-Sinema İdaresi’ (FSİ) kuruldu. 5 Mart 1923 tarihinde ise Azerbaycan Halk Maarif Komiserliği kararı ile ‘Azerbaycan Foto-Sinema İdaresi’ (AFSİ) hizmete açıldı. Sovyet Azerbaycanı sinemasının uzun metrajlı filmlerinin temel amacı ‘yeni hayat’ın güzelliğini seyirciye aktarmak idi. Sovyet Azerbaycanı’nın ilk uzun metrajlı filminin yapımına 1923 yılında başlandı. Bu film Azerbaycanlı yazar Cefer Cabbarlı’nın aynı isimli eserinden uyarlanan ve yönetmenliğini V. Ballyuzek’in üstlendiği ‘Kız Kalesi Efsanesi’ filmidir. O devirde yayınlanan ‘Komünist’ isimli gazetede filmle ilgili şöyle bir yazıya rastlanır: “...bu film doğuda ilk adımını atmış olan bağımsız bir sinemanın gelişimini ispatladı. Büyük önem arz eden 02 ‘Petrol ve Milyonlar Saltanatında‘ (1915) 02 ‘In the Kingdom of Oil and Millions’ (1915) 03-04-09 ‘Arşın Mal Alan’ (1917) filminin posteri ve filmden görseller 03-04-09 Poster and stills of the movie ‘Arshin Mal Alan’ (1917) 05 ‘İsmet’ (1934) filminin posteri 05 Poster of ‘Ismat’ (1934) 06-07 ‘26 Bakü Komiserinin Defin Merasimi’ (1920) film görseli ve posteri 06-07 Still and poster of ‘26 Baku Commissars Burial Ceremony’ (1920) 08 ‘Kız Kalesi Efsanesi’ (1923) 08 ‘The Legend of the Maiden Tower’ (1923) important examples of this period. The film reflects many incidents from the Azerbaijan revolution. ‘26 Baku Commissars Burial Ceremony’ and ‘First Tram in the Baku’ films were made in the same period. The main purpose of the films made in this period was to give information about all areas of social life and to transfer innovations in technology, construction, culture and civilization to the audience. According to the Law on the nationalization of Soviet cinema institutions adopted on July 4, 1920, officials started to seek for ways to improve Soviet Azerbaijani cinema. All works of cinema were decided to be given to the Cinema Committee under Azerbaijan People’s Education Commissariat. In 1921, the ‘Photo-Cinema Bureau’ was opened in Baku. In 1922, the ‘Photo-Cinema Administration’ (PCA) under Azerbaijan People’s Education Commissariat was established. On March 5, 1923 the ‘Azerbaijan Photo-Cinema Administration’ (APCA) was put into service with the resolution of Azerbaijan People’s Education Commissariat. The main objective of feature films of Soviet Azerbaijani cinema was to reflect the beauty of ‘new life’ for the audience. The first feature film of Soviet Azerbaijan started to be made in 1923. This film was ‘The Legend of the Maiden Tower’ adapted from Jafar Jabbarly’s work in the same name and directed by V. Ballyuzek. In an article in the ‘Communist’ gazette published during that period, the following expressions were used: “…this film HAZAR WORLD 47 AZERBAYCAN SİNEMASI / CINEMA OF AZERBAIJAN 11 12 bu adım, Sosyalist Azerbaycan sinemasının gelecekte çok büyük başarılara imza atacağının habercisidir...” PETROL AZERBAYCAN SİNEMASINA YILLAR ÖNCE GİRİŞ YAPTI 1924 yılında AFSİ ve Madenci Sinema Kurumu işbirliğinde iki film çekildi. Bu filmler, yönetmenliğini A. Litvinov’un üstlendiği ‘Petrol İşçisi Tatilde ve Tedavide’ adlı film, diğeri ise aynı yönetmenin elinden çıkan ‘Kalabalıktan Biri’ isimli dedektif filmidir. Bu film Azerbaycan sinemasında dedektif türünde yapılmış ilk film olarak da tarihe geçti. Azerbaycan sinemasının yapılanma sürecindeki en önemli filmlerden biri 1925 yılında yapılan ‘Bismillah’ filmidir. ‘Bismillah’ filmini çeken A. M. Şerifzade, Azerbaycan sinemasında ilk Azerbaycanlı yönetmen olarak biliniyor. Azerbaycan sinemasında 1930’lu yıllardan başlayarak yeni bir döneme girildi. Bu dönemde yapılan ilk film 1934 yılında çekimlerine başlanan ‘İsmet’ filmiydi. Filmin senaryosu, Azerbaycan kadınının özgür olduğu, toplumda kendisine has bir yer edindiğini ve istediği mesleği seçebileceğini anlatıyordu. Aslında filmin yapımcıları o devirde yaşamış ilk Azerbaycan pilotu olan İsmet isimli bir kızın hayat hikayesini yansıtıyordu. Bu filmden sonra Azerbaycanlı yazar Cefer Cabbarlı, tiyatro için yazmış olduğu ‘Almaz’ isimli piyesinin beyazperdeye uyarlanması fikrini geliştirmeye başladı ve 1934 yılının sonlarına doğru senaryo çalışmalarına başladı. Fakat aynı yılın Aralık ayında Cabbarlı kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti ve filmin çekimleri yarıda kaldı. 1935 yılında ‘Azerfilm’ stüdyosu yarım kalan filme tekrar başlama 48 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 AZERBAYCAN KADINININ ÖZGÜR OLDUĞU, TOPLUMDA KENDİSİNE HAS BİR YER EDİNDİĞİ VE İSTEDİĞİ MESLEĞİ SEÇEBİLECEĞİ DÖNEMİN FİLMLERİNE YANSIDI. FILMS OF THE PERIOD REFLECTED THE FACT THAT AZERBAIJANI WOMAN IS FREE, HAS A SPECIAL PLACE IN THE SOCIETY AND CAN CHOOSE ANY JOB SHE WANTS. proved the development of an independent cinema taking its first step in the east. This step, having great importance, is the precursor of future achievements and progress of Socialist Azerbaijani cinema.” OIL ENTERED INTO AZERBAIJANI CINEMA YEARS AGO In 1924, two films were made in cooperation with APCA and Miners Film Institute. These films were ‘Miner-Oilman in Rest and Treatment’ directed by A. Litvinov and the detective movie titled ‘Someone from the Crowd’ which was also directed by A. Litvinov. The latter made history as the first film from the detective genre in the cinema of Azerbaijan. One of the most important films in the restructuring period of Azerbaijani cinema is ‘In the Name of God’ made in 1925. A. M. Sharifzadeh, the director of ‘In the Name of God’, is known as the first Azerbaijani director in the history of Azerbaijani cinema. Azerbaijani cinema entered into a new era as of 1930s. The first movie made during this period was ‘Ismat’, the production of which started in 1934. The screenplay of the movie underlines that Azerbaijani woman is free and has a special place in the society, she can choose any job she wants. In fact, the film’s producers reflected the story of a girl named Ismat who was the first Azerbaijani pilot lived in that period. After this movie, Azerbaijani author Jafar Jabbarly started developing the idea of adapting his play named ‘Almas’ to cinema, which was originally written for theatre, and he began to work on the scenario towards the end of 1934. However, he lost his life due to a heart attack in December of the same year and therefore; the film could not be completed. In 1935, ‘Azerfilm’ studio www.hazarworld.com 14 kararı alarak filmi tamamladı. Dönemin siyasi olaylarından dolayı film uzun bir süre sansüre takıldı ve ancak 1963 yılında beyazperdede gösterime girebildi. Film şu yazı ile başlıyordu: “Sovyet Azerbaycan edebiyatının kurucusu, senarist ve yönetmen Cefer Cabbarlı’nın aziz hatırasına ithaf edilmiştir.” ‘Almaz’ filmi Azerbaycan Film Stüdyosu’nun çektiği son sessiz filmdir. Sessiz filmler tarihine baktığımızda; 1932 yılında çekilen ‘Yirmi Altı Bakü Komiseri’, ‘Arkadaşlar’, ‘Kızıl Kol’, ‘Dans Eden Kaplumbağalar’ ve ‘Aşk Oyunu’ isimli filmleri de unutmamak gerek. İlerleyen yıllarda Azerbaycan sinemacıları sessiz sinemadan uzaklaşıp sesli sinemanın sırlarını öğrendi ve bu türde filmler çekmek için hazırlıklara başladı. Azerbaycan Film Stüdyosu’nda uzun metrajlı ilk sesli film, 1936 yılında yapılan ‘Mavi Denizin Ortasında’ isimli filmdir. Komedi türünde çekilen bu film, Hazar Denizi balıkçılarının hayatını ele alıyordu. Sesli sinema devrinde yapılmış olan bir diğer film de 1939 yılında çekilen ‘Köylüler’ filmidir. ‘Köylüler’ filminin en önemli özelliği, filmin yönetmenliğini Azerbaycanlı sinemacı Samed Merdanov’un üstlenmiş olmasıdır. Birinci Dünya Savaşı’na kadar ‘Azerfilm’ tarafından yapılmış olan filmler; 1938 yapımı ve V. Turin’in yönettiği ‘Bakülüler’, 1939 yapımı ve M. Mikayılov’un yönettiği ‘Hazır Ol’, 1940 yapımı ve A. Guluyev’in yönettiği ‘Yeni Ufuk’ filmleriydi. Bu sayıda Azerbaycan sinemasının Birinci Dünya Savaşı’na kadar olan bölümüne ışık tutmaya çalıştık. Önümüzdeki sayıda Azerbaycan sinemasının savaş yıllarını ve bağımsızlığa kadar olan dönemini araştıracağız. Keyifli okumalar dileriz. 15 10 ‘İsmet’ (1934) 10 ‘Ismat’ (1934) 11 Cefer Cabbarlı 11 Jafar Jabbarly 12 ‘Mavi Denizin Ortasında’ (1936) filminin posteri 12 Poster of ‘On Blue Seashore’ (1936) 13 ‘Bakılılar’ (1938) filminin posteri 13 Poster of ’Baku’s People’ (1938) 14 ‘Almaz’ (1936) 14 ‘Almas‘ (1936) 15 ‘Yeni Ufuk’ (1940) 15 ‘The New Skyline’ (1940) decided to restart shooting the film and recorded the unfinished parts of it. Due to the political developments of the era, the film was exposed to censorship for a long time. It could only be displayed in cinemas in 1963. The film starts with the following text: “This movie has been dedicated to the glorious memory of Jafar Jabbarly who is a script writer, director and founder of Soviet Azerbaijani literature.” ‘Almas’ is the last silent movie that Azerbaijan Film Studio made. Looking at the history of silent films; we must remember the ‘26 Baku Commissars’ film made in 1932 as well as the ‘Friends’, ‘Red Arm’, ‘Dancing Turtles’ and ‘Love Game’ films. In later years, Azerbaijani film makers moved away from silent films and learnt the secrets of sound films. They enthusiastically started preparations to shoot such films. The first full length sound movie made by Azerbaijan Film Studio in 1936 is ‘On Blue Seashore’. This film, which is regarded as a comedy film, was covering the lives of Caspian Sea fishers. Another film made in the era of sound films is ‘Peasants’ shot in 1939. The most important thing about ‘Peasants’ is its director Samed Merdanov, who is an Azerbaijani moviemaker. The films made by ‘Azerfilm’ until the World War I are as follows: ‘Baku’s Peaople’ made in 1938 and directed by V. Turin, ‘Get Ready’ made in 1939 and directed by M. Mikayilov, and ‘The New Skyline’ made in 1940 and directed by A. Guliyev. In this issue, we tried to shed light on the Azerbaijani cinema from its birth to the World War I. In the next issue, we will look into the developments in Azerbaijani cinema in the war years and the period until independence. Enjoy reading. HAZAR WORLD 49 KÜLTÜR & SANAT / CULTURE & ART FİLM / FILM YÖNETMEN: KUTLUĞ ATAMAN DIRECTOR: KUTLUĞ ATAMAN KUZU THE LAMB Oyuncular: Nesrin Cavadzade, Cahit Gök, Nursel Köse, Taner Birsel, Nalan Kuruçim, Şerif Sezer Cast: Nesrin Cavadzade, Cahit Gök, Nursel Köse, Taner Birsel, Nalan Kuruçim, Şerif Sezer Köyün en fakir ailesinin hanımı olan Medine, oğlu Mert’in sünneti için köyde ufak da olsa bir şölen yaparak toplum içerisinde varlık gösterebilmeyi çok arzular. Şölen için tandırda pişirmek üzere bir kuzuya ihtiyacı vardır. Kocası İsmail’in tek derdiyse şehre gelen şarkıcıdır. Mert’in ablası Vicdan, kardeşini eğer düğün için kesecek kuzu bulamazlarsa onu keseceklerine inandırır. Kesilmekten korkan Mert, düğün için kuzu aramaya başlar. Şölen günü yaklaştıkça, fakirlik ve toplum baskısı ile baş etmeye çalışan Medine, misafirlerine unutamayacakları bir ziyafet verecektir. Medine, wife of the poorest family in the village, desires to make their presence felt in the community by setting a feast table for the circumcision ceremony of her son Mert. She needs a lamb to cook in the oven for the feast. But her husband Ismail cares about nothing but the new singer in town. Mert’s sister Vicdan made Mert believe that they will cook him if they cannot find a lamb for the ceremony. Afraid of being cooked, Mert starts searching for a lamb. As the day of the feast approaches, Medine strives to get through social pressure and poverty but she will manage to set an unforgettable feast table. SERGİ / EXHIBITION TARİH: 24 TEMMUZ 2015’E KADAR YER: GALERİ NEV DATE: UNTIL 24 JULY 2015 VENUE: GALERİ NEV AHENK/VURMALI HEYKELLER Koray Ariş, 50 yılı aşan sanat serüveninin her aşamasında yapısal, basit, temel ve kuvvetli heykelleri ile tanınmaktadır. Ariş’in 2011-2014 yılları arasında tamamladığı yapıtları ilk kez Galeri Nev’de sergileniyor. Ariş yeni yapıtları hakkında “Yeni işlerim; dokunulduğunda ortaya çıkan sesle, izleyiciyle bütünleşmesini istediğim interaktif yapıtlar. Son 20 yıldır ürettiğim tüm işlerde seyirciyi dokunmaya teşvik ediyorum” diyor. EUPHONY/PERCUSSIVE SCULPTURES Koray Ariş is known for his structural, simple, basic and strong sculptures throughout his art journey for more than 50 years. The works that he completed between 2011 and 2014 are exhibited in Galeri Nev for the first time. About his new works, Ariş says “My new works are interactive compositions which I desire to become integrated with the audience when touched and heard. I encourage the audience to touch my works for the last two decades.” 50 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32 www.hazarworld.com KİTAP / BOOK YAZAR: FRIEDRICH SCHRADER YAYINEVİ: REMZİ KİTABEVİ AUTHOR: FRIEDRICH SCHRADER PUBLISHER: REMZİ KİTABEVİ İSTANBUL 100 YIL ÖNCESİNE BİR BAKIŞ İSTANBUL 100 YIL ÖNCESİNE BİR BAKIŞ 1891-1918 yılları arasında İstanbul’da yaşamış olan Alman gazeteci Friedrich Schrader (1865-1922) İstanbul’u adım adım gezer ve izlenimlerini İstanbul’da çıkan Osmanischer Lloyd gazetesinde, semt röportajları ve insan portreleri şeklinde yayınlar. Yazılarında sur içi semtlerini, camileri, türbeleri kendine özgü bir üslupla betimleyen Schrader, Haliç çevresinden fetih döneminin söylencelerini yansıtırken Bizans’ın izlerini de keşfeder. German journalist Friedrich Schrader (1865-1922), having lived in Istanbul between 1891 and 1918, travels around the every corner of Istanbul and publishes his impressions in Osmanischer Lloyd newspaper as local interviews and portraits. Schrader depicts walled districts, mosques and tombs in his unique fashion, and discovers the traces of Byzantine while reflecting the myths of the conquest years around Golden Horn. MÜZİK / MUSIC TİYATRO / THEATER 31 TEMMUZ’A KADAR 2015 YER: TİYATRO KARAKUTU TARİH: 14 TEMMUZ 2015 YER: ALMAN SEFARETHANESİ, İSTANBUL DATE: UNTIL 31 JULY 2015 VENUE: TİYATRO KARAKUTU DATE: 14 JULY 2015 VENUE: ALMAN SEFARETHANESİ, ISTANBUL YAKA PAÇA YAKA PAÇA Bir buçuk saat boyunca gündelik hayattaki komik durumları, müthiş bir performansla sahneye taşıyan sekiz oyuncu, tiyatroyu bir kahkaha atmosferine dönüştürüyor ve her turda komedi dozu artıyor. Her oyun sadece o ana, o gösteriye özel... Seyircinin de zaman zaman oyuna katıldığı ve belirleyici rolü üstlendiği, sürprizlerle dolu bu keyifli gösterinin tek koşulu eğlenirken eğlendirmek... Eight actors, staging humorous situations of our daily lives for one and a half hours with a great performance, turns theater into an atmosphere of laughter with an increasing level of comedy. Each play is unique for that moment, that show… The audience may participate in the play from time to time and lead the story. The only condition of this surprising and delightful play is to entertain while having fun… SINATRA AND LADY DAY FEAT. OLETA ADAMS & ALOE BLACC SINATRA AND LADY DAY FEAT. OLETA ADAMS & ALOE BLACC Günümüzün en yetenekli soul ve R&B vokalistlerinden Oleta Adams ve Aloe Blacc, özel bir projeyle 22. İstanbul Caz Festivali’nde buluşuyor. Oleta Adams ve Aloe Blacc ikilisi, Grammy ödüllü besteci ve davulcu Terri Lyne Carrington’ın müzik direktörlüğünde, popüler müzik tarihinin devleri Frank Sinatra ve Billie Holiday’e ait klasikleri yeniden yorumluyor. Great soul and R&B vocalists of modern times, Oleta Adams and Aloe Blacc come together for a special project at the 22nd Istanbul Jazz Festival. Grammy-winning music director Terri Lyne Carrington will lead a jazz ensemble with Oleta Adams and Aloe Blacc in performances of Frank Sinatra and Billie Holiday’s greatest recordings to bring them closer on reflection. HAZAR WORLD 51 ROTA / ROUTE КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ ЖЕНИЕSTABESI ЖЕНИЕ ABESI PUBLIS IS? NOS SUL / UASTABESI PUBLIS IS? NOS SUL КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ 52 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 www.hazarworld.com ХАЛДУН ЯВАШ Каспийский Стратегический Институт Генеральный Секретарь В Азербайджане успешно прошли Первые Европейские Игры. Благодаря своей тысячелетней истории и культуре, гостеприимство Азербайджана широко известно участникам. Очевидно, что это не было легкой задачей организовать и провести такое крупное международное мероприятие. Азербайджан завершил подготовку с помощью восемнадцати тысяч добровольцев, и мы стали свидетелями единства азербайджанской нации. Азербайджан унаследовал значительную инфраструктуру от европейских игр. Инвестиции в будущее азербайджанского народа с олимпийскими стадионами и спортивными центрами, познание богатства страны и красоты среди международного сообщества, Олимпийские стадионы и инвестиции в будущее азербайджанского народа, известность красоты страны на государственном уровне –только некоторые из преимуществ... Азербайджан, показывая, что больше, чем страна, богатая нефтью и газом, Баку таким образом доказал, что является мировой столицей. Являясь каспийским регионом, мы наблюдали за первыми Европейскими Играми на месте и, принимая во внимание различные аспекты игры, свое мировоззрение мы сделали темой нашего выпуска. В этом выпуске специалистом энергетической программы HASEN Ручханом Кайа были рассмотрены падающие цены на нефть и американские стратегии добычи нефти. Проф. Др. Месут Хаккы Джашын проанализировал положение России на саммите G7. Из инфографик, опубликованных нашим Институтом, мы прокомментировали работу “Мировой рынок СПГ” и выделили ей здесь место. Надеюсь увидеть вас в следующем выпуске. HAZAR WORLD 53 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ СРОК ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ТАМОЖЕННОГО СОЮЗА ТУРЦИИ ИСТЕКАЕТ В его нынешнем виде Таможенный союз с каждым днем все больше влияет на конкурентоспособность Турции. TTIP, который планируется подписать между Европой и Америкой, делает ситуацию гораздо более драматической. Ситуация рассмотрения Таможенного союза снова стала неизбежной для Турции. ОСМАН КУРТ В марте 1995 года Турция подписала с Европейским союзом (ЕС) интересное соглашение. Турция согласилась войти в Таможенный союз, не являясь членом ЕС. С 1 января 1996 года соглашение о Таможенном союзе вошло в силу. Это соглашение, с радостью воспринятое в то время в некоторых кругах, некоторыми было подвержено серьезной критике. Настолько сколько вред от этого соглашения для экономики Турции, была и польза. Однако со временем, это соглашение начало процесс против Турции. Таким образом с каждым днем конкурентоспособности экономики Турции наносился вред. По истечении данного соглашения Турции с Европой, возникает необходимость о его рассмотрении вновь. В мае Каспийский Стратегический Институт (HASEN) выдвинул эту тему для рассмотрения, и на собрании «Конкурентоспособность Турции и TTIP», организованном Организацией изучения международной конкурентоспособности (URAK) в сотрудничестве с Ассоциацией зеленого роста (YBD) в Отеле Чираган-Палас, на повестке дня было обсуждено влияние таможенного союза на конкурентоспособность турецкой экономики. Пришло время для смены фазы в экономике Для того, чтобы Турции могла сделать очередной шак в конкуренции, она должна сменить фазу в экономике и быть более сосредоточенной на экономике, предлагающей модель производства с добавленной стоимостью. Проф. Др. Нуман Куртулмуш, в своем выступлении коснулся важности в соответствии с целями 2023 г. перехода Турции, осуществившей до сих пор макро-реформы и инвестиции инфраструктуры, смены фазы экономики, включая пока всю Анатолию, ориентированной на 54 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 производство в экономике, ориентированной на микро реформы после выборов в прошлом месяце. Али Коч в свою очередь отметил, что «В этом процессе, Турция показала серьезный рост, у нас были большие успехи, мы движемся вперед, но конкуренция движется быстрее, чем мы. Позицию Турции в глобальной экономике нужно пересмотреть заново. Новое положение мы позиционируем как экономику с добавленной стоимостью. Как подчеркнул заместитель премьер-министра Нуман Куртулмуш, мы не должны попасть в силки средней технологии,» говорит он. Для реализации Турцией смены фазы в экономике необходимо найти решение проблемы промежуточных товаров. Генеральный секретарь HASEN Хальдун Яваш «Наша страна, пережившая в 1990х 3-хзначную инфляцию, смогла достичь в 2002-2013 г.г. в среднем 5% роста, отметила важное улучшение в основных макроэкономических показателях. Вместе с экономикой, развивающейся в этот период, невозможность достаточных инвестиций особенно в производстве промежуточных товаров, и вместе с наблюдаемым ростом цен на энергоносители, дефицит во внешней торговле вырос значительно»,-сказал он. www.hazarworld.com ВОЗВРАЩЕНИЕ ОЗ РОССИИ В ПРЕЖНЕЕ СОСТОЯНИЕ РОС ЗАЙМЕТ 2-3 ГОДА Японский производитель автомобилей класса люкс Lexus в этом году решил войти на турецкий рынок. Европейский прехидент Lexus и европейский вице-президент Toyota Алан Уйттенховен чтобы поддержать свою марку лично участвовал в Стамбуле на автошоу 2015. Мы тоже обсудили с Аланом Уйттенховеном о планах японского автопроизводителя в Турции, о текущей ситуации в России и взглядах, относительно Каспийского Региона. ОСМАН КУРТ Долгое время говорилось о внедрении Lexus на турецком рынке. Почему вы так долго ждали чтобы войти на турецкий рынок? Есть несколько причин для этого. Основная причина-то, что наша технология транспорта создана из двигателей большого объема и их гибрид версий. Например, представленная сегодня впервые в Турции модель RX имеет 3,5-литровый двигатель. Этот объем двигателя немного высок в турецкой налоговой системе. Тем не менее, наш новый автомобиль, обладающий 2-литровым турбо двигателем, предложен на рынке по всему миру. Вместе с этим автомобилем мы будем иметь более выгодную позицию с точки зрения налогообложения в Турции. Я думаю, благодаря этому разница налогообложения будет на уровне 30-40. Турцияважный рынок для автомобилей с АКПП и дизельных автомобилей с низким объемом. Долгое время у нас не было автомобилей с дизельным двигателем и наши автомобили обладали двигателями с высоким объемом. Сегодня приход в наш ассортимент продукции бензинового автомобиля с 2-литровым турбо двигателем будет очень кстати для турецкого рынка. Россия является вашим рынком №1 в Европе. Какова причина вашего успеха в России? Россия является рынком Lexus а № 1 в Европе, и 4-м или 5-м по величине рынком в мире. Когда Lexus был основан 25 лет назад, он был предназначен только для американского рынка. Почему? Потому что многие клиенты Toyota захотели лучшие продукты (Тойота на рынке в Америке каждый год становится 1ым или 2ым). У Toyota не было больших машин, потому что в то время рынок внедорожников не был так важен. В то время популярными были традиционные кузовы. Вот почему был создан Лексус и сосредоточился на американском рынке. И это значило двигатели с большим объемом и большие автомобили. При взгляде на российский рынок сегодня вы увидите подобную структуру. Вот почему продукция, предназначенная на самом деле для США, очень быстро пришлась по вкусу России. Сегодня вы увидите много американских автомобилей в России, потому что они имеют соответствующие размеры. Так же, как Америка, Россия обладает большими площадями. Таким образом, существует хорошее соответствие между продуктами. Когда на ваш взгляд Россия сможет вернуться в те старые добрые времена? Если бы я знал ответ на этот вопрос, я бы спекулировал на фондовом рынке на нем. Я тоже как и вы слежу за новостями в прессе. У нас есть сотрудники, которые анализируют эту тему. Во-первых, цены на нефть снова вырастут. Второй вопрос, связь России с другими экономиками, особенно с западным миром. Если проблема на Украине разешится мирным путем и и в результат санкции против России будут отменены, я думаю, что Россия может вернуться к старым временам. Многие люди говорят, что возврат России в прежнее положение займет 2-3 года. Есть ли у вас какие-либо инвестиционные планы для Каспийского региона? Мы будем продолжать расти вместе с нашими партнерами в этом регионе. Будем ли мы производить в этом регионе автомобили? Скорее всего нет. Будем ли мы продавать наши автомобили? Да. HAZAR WORLD 55 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ С ЛЮБОВЬЮ ИЗ БАКУ: I ЕВРОПЕЙСКИЕ ИГРЫ «Будущее ясно для Азербайджана», говорит президент Европейского Олимпийского Комитета Патрик Хике. Очевидно, что к такому выводу он пришел после того, как узнал Азербайджан. Очевидно, что Азербайджан, сумевший за очень короткое время успешно завершить международную организацию, смог добиться таких слов от Хике. I Европейские Игры, которые мы видели со стороны только как 17-дневная организация, для Хике и Азербайджана были долгим подготовительным этапом. Игры закончились. Остались Азербайджан со светлым будущим и большой спортивной инфраструктурой. В ФИГЕН AЙПЕК АЙВАДЖЫ от мы на приеме Государственной Нефтяной Компании Азербайджанской Республики SOCAR в честь I Европейских Игр в Баку. Настроение у всех приглашенных хорошее. Среди приглашенных и английский лорд Рисби. Я спрашиваю его: «Почему Азербайджан?»- «Я думаю, Азербайджан сам предложил это и был единодушно поддержан другими европейскими странами. И каждая европейская страна была представлена. Так что, я думаю это была прекрасная возможность поставить Азербайджан на карту «, ответил он на мои вопросы. Упоминание лорда о карте становится причиной моего мысленного путешествия вокруг мира по карте. По карте Google между Лондоном и Баку, откуда бы вы ни посмотрели, около 5 тысяч км. Уменьшенный в 10 миллионов раз, т.е. когда бы я взяла карту 56 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 масштабом 1:10000000 расстояние между двумя столицами сокращается до 50 см. Я вижу сегодня нет расстояния между Азербайджаном и Великобританией. На церемонии открытия Игр Азербайджан объявляет, доказывает , что расстояния между ним и миром уже нет. В тот вечер на мои вопросы отвечал олимпийский чемпион Лери Хабелов, побывавший на многочисленных олимпийских играх, в качестве председателя национального олимпийского комитета Грузии. «Мы наблюдали за открытием, и мы можем видеть насколько серьезная подготовка была проделана,» сказал Хабелов, эти игры имеют большое значение для Азербайджана, и говорят о том, что Азербайджан обладает возможностями и потенциалом организовать и провести на самом высоком уровне такие мероприятия как чемпионат мира и европы. Одним словом, Хабелов www.hazarworld.com рассказал как он отчетливо увидел на церемонии открытия в качестве известного спортсмена в прошлом, и как руководитель сейчас, насколько серьезно Азербайджан подготовился к Играм. Лорд Рисби также комментирует проведение I Европейских Игр в Баку как удивительное событие и рассказывает о идеальной церемонии открытия. С другой стороны, президент Статойл Азербайджана Тангуй Джосмао говорит,что Азербайджан показал всему миру способности организовать мероприятие такого масштаба и добавляет: «Ему может понадобиться много руководства, чтобы иметь возможность подготовиться. Баку показал, что они могут быть готовы и рады «. ВОЛШЕБНОЕ ОТКРЫТИЕ Теперь давайте вернемся к предыдущему дню. К церемонии открытии, которая стала причиной того, что люди, оставшиеся под впечатлением от увиденного, говорили: «Азербайджан такое показал...», то есть к тому волшебному открытию, которое стерло расстояние между Баку и Лондоном. Азербайджан, история которого уходит корнями к первому человеку, подготовил такое прекрасное открытие, что раскрыл все свое богатство и послания на олимпийском стадионе Баку. Победитель Music Award ЮНЕСКО исполнитель мугам Алим Гасымов отсчитывал в обратном порядке от 24 на барабане. Для Азербайджана 24 является важным числом. Потому что , включая этот год, Азербайджан является независимым государством в течение 24 лет. Кроме того, 40% населения Азербайджана в 9,5 миллиона в возрасте моложе 25 лет. Когда я рассказывала о стране, население которой и она HAZAR WORLD 57 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ сама молодые, способной организовать мероприятие такого масштаба, и тут раздается сильный удар Касымова по барабану. И с приближением обратного отсчета к нулю музыка в сопровождении 50 барабанщиков достигает своего апогея и осветившийся фейерверками стадион заполнили 1000 танцовщиц. Они представили красочными костюмами ковровые мотивы Азербайджана, известного своими коврами. Только представьте , на юбки танцовщиц было использовано 16 тысяч квадратных метров ткани, что равно площади 13 олимпийских плавательных бассейнов. Наверное, для азербайджанского ковра, входящего в список нематериального культурного наследия ЮНЕСКО, возможно было только такого рода представление. А что происходило перед сценой Низами Гянджеви? 1100 годы вдруг появились на стадионе. 9 произведений автора Лейлы и Меджнуна, защитника женских прав, жившего в XII веке, Низами были представлены 300 артистами. Другое, что распространилось по стадиону как произведения Низами, был огромный гранат. Семена граната, символизирующего любовь, удачу, возрождение, разлетелись по всему стадиону. Рассказывая об этом моменте, глаза азербайджанского депутата Ганиры Пашаевой блестят. А знаете что на самом деле хотели мы объяснить миру раскрытием этого огромного граната в центре стадиона, спрашивает Пашаева. В действительности, у этой прекрасной страны, которая даже на карте очень близка нам и язык которой всегда родственный нам, так много неизвестных мне сторон, что я спокойно жду пока Пашаева сама ответит на свой вопрос. СИМВОЛ ДИАЛОГА МЕЖДУ КУЛЬТУРАМИ - ГРАНАТ Только представьте себе гранат-это мир, говорит Пашаева и добавляет: «Гранатсимвол межкультурного диалога. Семена в гранате так прекрасно расположены таким образом, что ни одно зернышко не нарушает прав другого. Могут оставаться так, не причиняя вреда друг другу. Вот и мы увидели, что страны по всему миру могут сосуществовать так же. То есть Пашаева говорит, что страны в мире, не нарушая прав друг друга, могут быть вместе, как зернышки граната. Кстати, к месту будет упоминуть вы58 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 ход на арену армянских спортсменов. До начала Игр были споры об участии армянских спортсменов. Но как всегда, выиграл спорт и армянские спортсмены вышли на арену поприветствовать гостей. Конечно, мы следили за этим, затаив дыхание. Конечно, за этим шествием следили более внимательно. Но ничего не произошло. Да, не случилось. Процессия с улыбающимися лицами заняла свое место на арене. Зернышки одного граната, например Армения и Азербайджан, вот так встретились на арене. Не произошло ничего нарушающего дух спорта, и таким образом все выдохнули спокойно. Может быть и не было аплодисментов, но не произошло ничего, что могло бы испортить настроение армянских спортсменов. Очевидно, история с честью записала тех, кто был на церемонии открытия и понес потери в Карабахе. ВСЕ АППЛОДИСМЕНТЫ ТУРЦИИ То ли то, что я впервые была в Азербайджане, было причиной моего удивления относительно любви к Турции в этой стране, неизвестно, однако www.hazarworld.com и на церемонии открытия благодаря телевизионному вещанию эту любовь увидел весь мир. Азербайджанские и турецкие спортсмены, несшие в руках флаги друг другу, показали всему миру как можно жить в одном гранате так по-братски. При выходе турецкой делегации все гости апплодировали стоя, от чего мне стало стыдно перед азербайджанскими друзьями. Как можно отблагодарить за это. Только представьте себе страну,которая любит другую так, что встречает её апплодируя стоя. В тот момент комментатор, рассказывающий телезрителям о том, что происходит на арене, является переводчиком всех чувств. Он говорит, что слова покойного Гейдара Алиева «одна нация, два государства» мы видим здесь. Вот так начались Европейские Игры в Азербайджане и соревнования, продолжавшиеся 17 дней, дали возможность пережить этой стране разные эмоции. К закрытию пришли сэтим волнением. ПРЕКРАСНАЯ ЦЕРЕМОНИЯ ЗАКРЫТИЯ. В то время как художественным руководителем волшебного открытия был Димитрис Папаиоанну, художественным руководителем захватывающего закрытия стал Джеймс Хэдли. Хэдли пароль церемонии закрытия определил как «блестящее будущее, открытие единства традиционной и современной культуры Азербайджана». На церемонии закрытия кроме Азербайджана, завоевавшего 56 медалей, 21 из которых золотые, был еще и гордый Азербайджан с успехом завершивший этот особый 17-ти дневный марафон и продемонстрировавший великолепное гостеприимство. Конечно же эта гордость, начавшаяся с процесса подготовки крупнейшего спортивного события Европейских Игр в истории Азербайджана, началась с политики, которую ведет президент Национального Олимпийского Комитета Президент Азербайджана Ильхам Алиев в международном сообществе. Продолжилась при больших усилиях президента организационного комитета европейских игр в Баку и жены президента Михрибан Алиевой, которая на закрытии, поделилась своим волнением и сказала следующее: «Последние 17 дней будут жить вечно в наших сердцах. Это будет незабываемым моментом в нашей истории, который проходит через поколения». Одним из самых красивых представлений закрытия, где представления оин краше другого сменялись друг за другом, стала птица Симруг, занявшая место в восточной мифологии и легендах. Когда 50 птиц, представляющих 50 стран-участниц Европейских Игр, ожили и превратились в птицу Симруг, осуществляющую по поверьям единство между небом и миром, Азербайджан дал послание единства, которое прозвучало на открытии, и на закрытии. Мы все знаем, родина Олимпийских игр Греция ассоциируется с веточкой оливкового дерева. Как будто эта оливковаяветочка на цеермонии открытия и закрытия ассоциировалась бы с Азербайджаном и говорила бы о мире. Да, Азербайджан I Европейскими Играми в первую очередь передал миру послание мира. Показал, что может осуществить такую огромную организацию с успехом. Прежде всего, он оставил огромное наследие спортивной инфраструктуры для людей. Страна, которую я посетила впервые, настолько сильно меня впечатлила, что это неописуемое. С любовью из Баку ... HAZAR WORLD 59 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ СМОЖЕТ ЛИ САММИТ G7 ВЕРНУТЬ ДОЛГОЖДАННЫЙ МИР БЕЗ РОССИИ? Вышедшая среди организаций, играющих эффективную роль в таких вопросах как сохранение глобального и регионального мира, безопасность окружающей среды, организация G7 после кризиса на Украине без России в этот раз прошла в Германии. С ПРОФ. ДР. МЕСУТ ХАККЫ ДЖАШЫН траны G7 приостановили членство России из-за аннексии Крыма. В заявлении, опубликованном вслед за встречей на высшем уровне G7, аннексия Крыма Россией была осуждена еще раз. В заявлении было требование прекратить поддержку Россией сепаратистских сил на Украине и полное выполнение условий Минского соглашения. ВОПРОСЫ И ПОНИМАНИЕ РЕКОМЕНДАЦИЙ РЕШЕНИЯ Канцлер Германии Ангела Меркель пояснила, что при необходимости, страны G7 в связи с ситуацией на Украине, приняли решение о введении более жестких санкциях в отношении России. Меркель, о кризисе на Украине, отметила о выполнении Минского мирного соглашения и обеспечении единого взгляда на саммите по отношению продолжения политической ситуации. Второй важнейший вопрос, обсуждаемый на саммите-финансовый кризис, в котором находится Греция. Канцлер Меркель, сделавшая акцент на важность преодоления долгового кризиса Грецией, отметила, что этот вопрос займет время и с каждым днем кризис, в которой находится страна, только усугубляется. В заявлении, где внимание было сакцентировано на борьбе с терроризмом и экстремизмом, необходимости продолжать оставаться приоритетом в международном сообществе, в этом контексте усилия глобальной коалиции против ИГИЛ приветствуются. Страны G7 в качестве третьего жизненно важного вопроса обсудили внутреннюю войну в Сирии и в связи 60 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 www.hazarworld.com с недавним кризисом иммигрантов, подчеркнули о необходимости нахождения эффективного решения трагедиям иммигрантов в Средиземноморье и Бенгальском заливе. В последний день саммита G7 было вынесено историческое решение для глобальной экономики. В соответствии с ним лидеры решили аннулировать использование ископаемого топлива в конце XXI века. В соответствии с решением, промышленно развитые страны до 2020 года для борьбы с изменением климата выделят 100 миллиардов долларов. ВОЗМОЖНЫЕ ТРЕЩИНЫ В САНКЦИЯХ ПРОТИВ РОССИИ СОЮЗА ГЕРМАНИЯ-США До саммита G7, в связи с прослушиванием Меркель разведкой США (национальным агентством по безопасности (NSA), трещина в безопасности между Берлином и Вашингтоном, привела к напряжению, пусть и не долгому, между сторонами. Обама, тепло принятый на встрече G-7, «Европа и Соединенные Штаты, находятся в полном сотрудничестве в вопросе поддержки правительства Украины и народа Украины. В отношении наказания, примененного к России в следствии её поведения, мы также действовали вместе». Другим важным вопросом в повестке дня встречи на высшем уровне являются атлантические и европейские экономические отношения. В этой связи под лозунгом «Думай о завтрашнем дне, двигайся вместе» был рассмотрен запуск экономических инициатив с Соединенными Штатами. На заседании в повестку дня было включено соглашение трансатлантического торгового сотрудничества между США и ЕС TTIP. Представители G7 потребовали «серьезных шагов» от дипломатических директивных органов ЕС к концу 2015 года. С другой стороны, подписали политическое решение, жизненно важное для парламента Украины, где сейчас идет гражданская война. На данный момент, в соответствии с новым законодательством, государство Украины «для международных операций с целью обеспечения мира» сможет приглашать военные подразделения зарубежных стран. HAZAR WORLD 61 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ ПАДЕНИЕ ЦЕН НА НЕФТЬ И ИЗМЕНЕНИЕ ЭНЕРГЕТИЧЕСКОЙ ПОЛИТИКИ США В ТЕЧЕНИЕ ПОСЛЕДНИХ ДЕСЯТИ ЛЕТ Соединенные Штаты стали крупнейшим производителем природного газа и нефти в мире, начиная с 2014 года. Страна увеличила свои поставки сырой нефти более чем на 1,2 миллиона баррелей в день в течение прошедшего года и ежегодные поставки природного газа более чем в 39 млрд.кубометров. Со сланцевой революцией в середине 2000-х, производство сырой нефти и доля США в мировых нефтяных поставках неуклонно растет. Б РУЧХАН КАЯ удучи также крупнейшим потребителем нефти в мире, США попрежнему продолжают импортировать более 9 миллионов баррелей в день в 2014 году, несмотря на резкое увеличение ее производственных показателей. Из 100 баррелей нефти, добываемой в мире, Соединенные Штаты, самостоятельно, потребляют более 21 баррелей. Таким образом изменения в энергетической политике США имеют возможность влиять и на производителей, и на страны-потребители. Свое решение увеличения внутренних поставок влияет на стратегии других странпроизводителей и помимо того, что существует избыточный спрос, производителям необходимо ограничить их производство или иметь дело с более низкими ценами на нефть. В настоящее время решение ОПЕК защищать свою долю рынка вызвало последние действия. Такая стратегия США также влияет на таких потребителей, как ЕС, Япония, члены БРИКС, и Турция, где такие страны пользуются сокращением нефтяных цен в последние двенадцать месяцев. Среди других причин, таких как снижение экономического роста среди стран БРИКС и кризис в еврозоне, одной из главных причин падения цен на нефть, сфабрикована как резкий подъем в поставках нефти стран, не являющимися членами ОПЕК. Таким образом, исключая США, доля рынка стран, не являющихся членами ОПЕК, фактически сократилась по всему миру. Добыча природного газа и экспортная стратегия США. С последними гидравлическими ректификационными технологиями США также увеличил производство бытового природного газа. Добыча природного газа США 62 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 увеличилась с 500 до примерно 700 млрд кубометров в течение последних восьми лет, что ведет к более дешевому газу для северо-американских потребителей. Хотя ожидается, что Европейский рынок природного газа будет сокращаться в течение предстоящих десятилетий, необходимость диверсификации источника газа и Зеленого движения против добычи сланцевого газа будет держать спрос европейского сжиженного газа нетронутым. Благодаря таким шагам на рынке нефти и природного газа, Соединенные Штаты Америки стали решающим игроком в определении цен на нефть и будет актером на мировом рынке СПГ в долгосрочной перспективе. Задачи на будущее Несмотря на революцию сланцевого газа и нефти за последние десять лет в нефтяной промышленности США есть несколько возражений, связанных с окружающей средой и общественным здоровьем, против гидравлической ректификации в средствах массовой информации. В эпоху низких цен на нефть, наряду с производственными расходами индустрии, популярные действия будут играть роль в определении будущего сланцевого газа и нефти на рынке США. www.hazarworld.com МЫСЛИ О ВОЗМОЖНЫХ ЗАБЛУЖДЕНИЯХ О КИБЕРБЕЗОПАСНОСТИ НАД БЕЗОПАСНОСТЬЮ ЭНЕРГЕТИЧЕСКОГО СЕКТОРА Использование высоких технологий (информационные технологии и телекоммуникации) вошло почти в каждый аспект нашей жизни. Огни загораются ночью, поезда благополучно прибывают, вода идет из-под крана, и мы чувствуем уверенность, что мы можем связаться с нашими близкими по мобильному телефону или через Интернет. В ВИТАУТАС БУТРИМАС ы называете сектор и там: финансы, торговля, энергетика, связь, транспорт, даже образование и здравоохранение. Но высокими технологиями является то, на чем современное общество построено, и любое нарушение может иметь серьезное воздействие на безопасность, экономику, благосостояние общества любой нации. Хай тек в действительности формирует основу, которая поддерживает нашу жизнь. Однако, мы принимаем его как дар, что он всегда будет там. Когда есть провал в хай тек, эффект незамедлителен, заставляя вас остановиться делать то, что вы делали. Только тогда кто-либо понимает как он зависим и уязвим по отношению к безопасному и надежному присутствию этих технологий и услуг, которые они поддерживают. Главный вопрос, на который мы должны были бы получить ответ, что «черная пелена» не была вызвана киберинцидентом? Означает ли это, что нет необходимости для дальнейших действий и что мы можем вернуться к выполнению наших обычных ежедневных дел? Безопасно ли полагать, что технические сбои происходят все время, кто-то фиксирует их и жизнь продолжается? С точки зрения надежности и безопасности наших региональных и национальных электрических сетей и национальной безопасности, возможно это не самая лучшая мысль быть таким самодовольным. Одним из распространенных мифов, который кажется на поверхности, когда возникает кибербезопасность критически важной энергетической инфраструктуры, является то, что эти «систем не подключены к Интернету». Для тех, кто находит это заслуживающим доверия, я хотел бы упомянуть проект Шайн. С апреля 2012 года до января 2014 года два специалиста системы промышленного управления (МПС) провели испытания для проверки правдивости этого мнения- например, правда ли, что ICS не подключен к Интернету? Они применяли ключевые слова системы управления к ШОДАН (SHODAN). Интернет ищет двигатель для того, чтобы увидеть, есть ли какие-либо устройства системы управления, относящиеся к критической инфраструктуре, видимой в Интернете. Результаты были довольно удивительными. Более 2 миллионов устройств из более чем 200 стран появились разработках SHODAN во время проекта Shine. В январе 2014 проект Shine закончился, потому что открытие устройств закончилось, фактическое число продолжает расти, но т.к. исследователи доказали свою точку зрения, что количество систем промышленного управления считается изолированным от Интернета, на самом деле видно для потенциальных злоумышленников из киберпространства. Что эта значит, когда устройство становится видимым с помощью поискового двигателя как SHODAN? Это означает, что возможность вторгаться в систему критического управления и взятие управления существует. Так же, как открытое окно или незапертая дверь делает ваш дом легкой добычей для любого вора. Промышленные системы управления (ICS) могут быть жесткими снаружи, как краб, с точки зрения его способности для защиты от нападения хищника. Хакеры стали заинтересованы в ПСУ (ICS) в течение последних нескольких лет. HAZAR WORLD 63 КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ ОТ ЧЕРНОЙ НЕФТИ К БЕЛОМУ КИНОЭКРАНУ Азербайджан, который является страной с древней и богатой культурой, вошел в историю и как первая страна, где были найдены залежи нефти и одной из первых промышленных стран. История кинематографии Азербайджана, преобразовавшего природное богатство в культуру и быстро развивающегося на этом пути, и её развитие так же богаты. С РУФАТ АГАЕВ показом в Баку в 1896 году фильма братьев Люмьер «Въезд на станцию одного поезда» кинематография «ступила» на Азербайджан. В 1898 году вышли в прокат первые фильмы, предлагающие отрывки из жизни народа Азербайджана. В новостях, опубликованных в газете того времени «Каспий» говорится следующее: «В международной фото и киновыставке, которая будет проходить в Париже, будут участвовать и фотохудожники, живущие в Баку, со своими работами. Фотограф A. Mишан, единственную выставку фотографий, подготовленных для этой выставки, проведет в Театрально-цирковом зале В. Васильева.» С 1910-х годов братья Пирони начали в Баку производство многих фильмов. Один из них, снятый в 1915 году и режиссером которого стал Б. Светлов- фильм «Аврат». Этот фильм также является первым сюжетным фильмом, снятым в Азербайджане. В том же году был снят двухсерийный фильм «В царстве нефти и миллионов». Влияние Советов в кинематографии. После смены режима, начавшегося в 1920 году, Советский Азербайджан начал работать для развития собственной кинематографии. Как и в других советских республиках, и в Азербайджане началось производство актуальных, документальных и короткометражных фильмов. Основная цель фильмов, снятых в этот период, дать информацию во все области социальной жизни, передать зрителю инновации в технологии, строительстве, культуре и цивилизации. В 1924 году при сотрудничестве Государственного Департамента Фото и Кино и Металлургической кинематографической ассоциации были сняты два фильма. Эти 64 ИЮЛЬ 2015 ВЫПУСК 32 фильмы, режиссером которых стал А. Литвинов, «Нефтяник на работе и отдыхе», другой -детектив «Один из толпы». Этот фильм вошел в историю и как первый снятый в Азербайджане фильм в жанре детектива. Начиная с 1930 годов азербайджанская кинематография вступила в новую эру. Первый фильм, снятый в этот период, был фильм «Исмет», съемки которого начались в 1934 году. Сценарий фильма рассказывал о свободной азербайджанской женщине, которая получила в обществе собственное место и смогла выбрать профессию, которую хотела сама. В последующие годы Азербайджанские кинематографисты отошли от немого кино, изучив секреты звукового кино и начали подготовку к съемкам этих видов фильмов. Первым полнометражным озвученным фильмом, снятым на киностудии Азербайджана стал снятый в 1936 году фильм «Посередине синего моря». В этом выпуске мы попытались осветить азербайджанское кино до первой мировой войны. В следующем выпуске мы изучим азербайджанское кино в годы войны и период до получения независимости. Мы желаем вам приятного чтения.