Zbigniew Rau (prawnik)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
3 lutego 1955 |
|---|---|
| Minister spraw zagranicznych | |
| Okres |
od 26 sierpnia 2020 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący OBWE | |
| Okres |
od 1 stycznia 2022 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Wojewoda łódzki | |
| Okres |
od 8 grudnia 2015 |
| Przynależność polityczna |
bezpartyjny (z rekomendacji PiS) |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Zbigniew Włodzimierz Rau (ur. 3 lutego 1955 w Łodzi[1]) – polski polityk, prawnik i nauczyciel akademicki. Profesor nauk prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik Katedry Doktryn Polityczno-Prawnych oraz Centrum Myśli Polityczno-Prawnej im. Alexisa de Tocqueville’a UŁ. Senator VI kadencji (2005–2007), wojewoda łódzki (2015–2019), poseł na Sejm IX i X kadencji (od 2019), minister spraw zagranicznych w drugim rządzie Mateusza Morawieckiego (2020–2023), przewodniczący OBWE (2022).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Zygmunta i Zdzisławy[1]. W 1977 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Pracował początkowo jako bibliotekarz stażysta i młodszy bibliotekarz w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego. W 1980 wstąpił do NSZZ „Solidarność”.
W 1982 uzyskał stopień doktora nauk prawnych na Wydziale Prawa i Administracji UŁ. Od 1981 długoletni stypendysta i wykładowca uczelni w Niemczech, Holandii, Wielkiej Brytanii, USA i Australii[2]. Pracował m.in. w Max-Planck-Institut für Geschichte w Getyndze, w Trinity College w Cambridge oraz na Uniwersytecie Teksańskim w Austin. Przełożył i opatrzył komentarzem polskie wydanie Dwóch traktatów o rządzie Johna Locke’a z 1992[3].
W 1995 został pracownikiem naukowym Uniwersytetu Łódzkiego. W 1996 habilitował się na WPiA UŁ, pracę habilitacyjną stanowiła rozprawa pt. Contractarianism versus Holism: Reinterpreting Locke’s Two Treatises of Government[4]. Rok później został kierownikiem Zakładu Doktryn Polityczno-Prawnych. Od 1998 był pełnomocnikiem rektora ds. Filii Uniwersytetu Łódzkiego w Tomaszowie Mazowieckim. Z funkcji tej zrezygnował po uzyskaniu w 2019 mandatu poselskiego[5]. Od 2001 kierował Katedrą Filozofii Prawa i Etyki w Salezjańskiej Wyższej Szkole Ekonomii i Zarządzania w Łodzi. W 2005 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk prawnych. Został kierownikiem Katedry Doktryn Polityczno-Prawnych na UŁ, a w 2007 objął funkcję kierownika Centrum Myśli Polityczno-Prawnej im. Alexisa de Tocqueville’a. Został też członkiem rady naukowej kwartalnika „Prawo i Więź”[6]. Doktoraty pod jego kierunkiem napisali m.in. Tomasz Tulejski (2002), Maciej Chmieliński (2003) i Kazimierz Michał Ujazdowski (2004)[4].
W 2005 był członkiem Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku uzyskał mandat senatora VI kadencji z ramienia Prawa i Sprawiedliwości w okręgu piotrkowskim. Reprezentował polski parlament w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy[7]. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 nie ubiegał się o reelekcję. We wrześniu 2008 znalazł się we władzach stowarzyszenia Ziemia Łódzka XXI[8]. Wchodził także w skład rady ogólnopolskiej ruchu Polska XXI. Był uczestnikiem seminariów lucieńskich organizowanych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego[9].
8 grudnia 2015 został powołany na stanowisko wojewody łódzkiego[10]. W 2018 kwestionował dopuszczalność sprawowania urzędu prezydenta Łodzi przez Hannę Zdanowską w związku z wyrokiem skazującym ją na karę grzywny. Deklarował działania nadzorcze w ramach kompetencji wojewody w razie jej ponownego zwycięstwa w wyborach samorządowych, których jednak nie podjął[11].
W wyborach w 2019 z ramienia PiS uzyskał mandat posła IX kadencji z okręgu łódzkiego[12]. W związku z tym wyborem 11 listopada 2019 zakończył urzędowanie na funkcji wojewody[13]. W Sejmie objął funkcję przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych[14]. Był też przewodniczącym delegacji polskiego parlamentu do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Został też członkiem rady programowej Warsaw Enterprise Institute[15].
26 sierpnia 2020 prezydent RP Andrzej Duda na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego powołał go na stanowisko ministra spraw zagranicznych[16]. W 2022 Zbigniew Rau pełnił funkcję przewodniczącego OBWE[17]. Wstąpił do Prawa i Sprawiedliwości; w wyborach w 2023 został liderem listy tej partii w okręgu łódzkim[18]. W trakcie kampanii wyborczej media ujawniły informacje o postępowaniu w sprawie procederu nielegalnego wydawania polskich wiz obcokrajowcom (w tym z Azji i Afryki) i nielegalnego przerzutu ludzi do USA, w którym mieli brać udział urzędnicy polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Media okrzyknęły proceder ten mianem afery wizowej, Zbigniew Rau zanegował jednak istnienie afery[19]. W wyborach po raz drugi został wybrany do Sejmu, otrzymując 32 387 głosów[18]. 27 listopada tego samego roku zakończył pełnienie funkcji ministra.
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Krzyż Zasługi (2001)[20]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (2007)
- Brązowa Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” (2017)[21]
- Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej (2019)[22]
- Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina, 2022)[23][24]
- Odznaka Honorowa Krzyż Pamięci Szlaku Nadziei (2022)[25]
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Jako autor
- Contractarianism versus Holism: Reinterpreting Locke’s Two Treatises of Government, University Press of America, Lanham 1995.
- From communism to liberalism: Essays on the individual and civil society, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.
- Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Fundacja Aletheia, Warszawa 2000.
- Forgotten freedom. In search of the historical foundation of liberalism, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
- Jako redaktor i współredaktor
- The Reemergence of Civil Society in Eastern Europe and the Soviet Union, Westview Press, Boulder 1991.
- Księga cnót (wybór i wstęp), Księgarnia Akademicka, Kraków 2006.
- Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, wraz z Maciejem Chmielińskim, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.
- Tocquevillian Ideas: Contemporary European Perspectives, wraz z Markiem Tracz-Trynieckim, University Press of America, Lanham 2014.
- Bellum iustum versus bellum sacrum. Uniwersalny spór w refleksji średniowiecznej. Konstancja 1414–1418, wraz z Tomaszem Tulejskim, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
- Magna Carta. A Central European Perspective of our Common Heritage of Freedom, wraz z Przemysławem Żurawskim vel Grajewskim i Markiem Tracz-Trynieckim, Routledge, Londyn 2016.
- Doktryna Polaków: Klasyczna filozofia polityczna w dyskursie potocznym, wraz z Katarzyną Staszyńską, Maciejem Chmielińskim i Krzysztofem Zagórskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Wydawnictwo Naukowe Scholar, Łódź-Warszawa, 2018.
- Tłumaczenia
- John Locke, Dwa traktaty o rządzie, seria Biblioteka klasyków filozofii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Dane osoby pełniącej funkcje publiczne. ipn.gov.pl. [dostęp 2023-02-13].
- ↑ Doktryna Polaków: Klasyczna filozofia polityczna w dyskursie potocznym. scholar.com.pl. [dostęp 2020-07-30].
- ↑ John Locke: Dwa traktaty o rządzie. Zbigniew Rau (tłum., wstęp., kom.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10836-3.
- ↑ a b Prof. dr hab. Zbigniew Włodzimierz Rau, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-09-11].
- ↑ Zbigniew Rau nie zarządza już tomaszowską filią UŁ. Nie jest już pełnomocnikiem rektora UŁ. naszemiasto.pl, 17 stycznia 2020. [dostęp 2022-02-15].
- ↑ Rada Naukowa. prawoiwiez.edu.pl. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Profil na stronie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
- ↑ Łodzianie tworzą Polskę XXI. gazeta.pl, 30 września 2009. [dostęp 2017-12-20].
- ↑ Seminaria lucieńskie Lecha Kaczyńskiego. gpcodziennie.pl, 13 maja 2013. [dostęp 2020-07-30].
- ↑ Premier Beata Szydło powołała nowych wojewodów. mswia.gov.pl, 8 grudnia 2015. [dostęp 2017-12-20].
- ↑ Mija pięć miesięcy. Bez decyzji wojewody w sprawie prezydent Łodzi. tvn24.pl, 18 kwietnia 2019. [dostęp 2020-12-18].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-15].
- ↑ Premier odwołał ośmiu wojewodów. Zobacz listę nazwisk. dorzeczy.pl, 12 listopada 2019. [dostęp 2019-11-12].
- ↑ Zbigniew Rau przewodniczącym sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych. gazetaprawna.pl, 14 listopada 2019. [dostęp 2019-11-14].
- ↑ Władze. wei.org.pl. [dostęp 2022-08-22].
- ↑ Zmiany w składzie Rady Ministrów. prezydent.pl, 26 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-26].
- ↑ Poland's chairmanship of OSCE to focus on current conflicts, FM says. thefirstnews.com, 3 grudnia 2021. [dostęp 2022-12-04]. (ang.).
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-18].
- ↑ Afera wizowa w rządzie PiS. Kaczyński atakuje Tuska, media piszą o tzw. małym świadku koronnym. polityka.pl, 18 września 2023. [dostęp 2023-09-20].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 2001 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2001 r. nr 31, poz. 512).
- ↑ Postanowienie nr 13/OP/2017 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dziennik Urzędowy MSWiA, 2 czerwca 2017. [dostęp 2019-01-17].
- ↑ Wojewódzkie obchody Święta Policji w Łodzi za nami. policja.pl, 1 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-21].
- ↑ Указ Президента України № 752/2022 Про відзначення державними нагородами України. president.gov.ua, 4 listopada 2022. [dostęp 2022-11-12]. (ukr.).
- ↑ Wołodymyr Zełenski nadał odznaczenia państwowe przedstawicielom polskich władz i dziennikarzom. tvn24.pl, 12 listopada 2022. [dostęp 2022-11-12].
- ↑ Spotkanie Ministra Spraw Zagranicznych Zbigniewa Raua z uzbecką Polonią. gov.pl, 15 czerwca 2022. [dostęp 2022-09-11].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biogram na stronie Senatu (VI kadencja). [dostęp 2017-12-20].
- Prof. dr hab. Zbigniew Włodzimierz Rau, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-09-11].
|
- Absolwenci Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
- Bibliotekarze Uniwersytetu Łódzkiego
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Działacze Ruchu Obywatelskiego „Polska XXI”
- Ministrowie spraw zagranicznych III Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Brązową Odznaką Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką Honorową Krzyż Pamięci Szlaku Nadziei
- Odznaczeni Medalem Stulecia Utworzenia Policji Państwowej
- Polacy odznaczeni Orderem „Za zasługi” (Ukraina)
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości
- Polscy historycy idei
- Polscy przedstawiciele nauk prawnych
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji
- Posłowie z okręgu Łódź
- Senatorowie z województwa łódzkiego (od 2001)
- Wojewodowie łódzcy (od 1999)
- Polscy wykładowcy Uniwersytetu w Cambridge
- Wykładowcy uczelni w Australii
- Wykładowcy uczelni w Holandii
- Wykładowcy uczelni w Niemczech
- Wykładowcy uczelni w Stanach Zjednoczonych
- Wykładowcy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Urodzeni w 1955