Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich
53°33′N 19°57′E/53,550000 19,950000
| |
| park krajobrazowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie |
gminy: Lubawa, Dąbrówno, Ostróda, otulina także w gminie Grunwald |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
4 stycznia 1994 |
| Akt prawny |
Rozporządzenie Nr 4 Wojewody Olsztyńskiego[1] |
| Powierzchnia | |
| Powierzchnia otuliny | |
| Obszary chronione |
2 rezerwaty przyrody w parku oraz 1 w otulinie |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 53°33′N 19°57′E/53,550000 19,950000
| |
| Strona internetowa | |
Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich – park krajobrazowy o powierzchni 71,7 km² leżący w województwie warmińsko-mazurskim, na terenie trzech gmin powiatów ostródzkiego (Dąbrówno, Ostróda) oraz iławskiego (Lubawa)[2]. Wokół Parku utworzono otulinę o powierzchni 146,6 km² – poza wymienionymi gminami leży ona także na terenie gminy Grunwald[2].
Park powstał w 1994 roku w celu ochrony bardzo urozmaiconej rzeźby, unikatowych walorów krajobrazowo-widokowych, bogatej ilościowo i zróżnicowanej gatunkowo flory i fauny i dużych wartości historyczno-kulturowych terenu. Obejmuje swymi granicami najwyższą część Garbu Lubawskiego, zwaną Wzgórzami Dylewskimi[3]. Należą one do najbardziej urozmaiconych morfologicznie obszarów Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego i najwyższych wzniesień polskich pojezierzy (najwyższe wzniesienie Dylewska Góra 312 m n.p.m.).
Obszar Parku usytuowany jest powyżej rzędnej 165 m n.p.m. Najniższe miejsca położone są w dolinach cieków wodnych, np. w dorzeczy Poburzanki. Charakterystyczną cechą ukształtowania terenu jest wyjątkowo silna dynamika rzeźby terenu, wyrażająca się wielkością lokalnych deniwelacji i intensywnością występowania form morfologicznych. Deniwelacje 40–60 m są powszechne, a nierzadko osiągają 80 m. Spadki na zboczach często przekraczają 25%.
Wody powierzchniowe odpływają promieniście w różnych kierunkach. Rzeki i strumienie biorą tu swój początek, a ich źródła zlokalizowane są głównie na obrzeżach Parku i w otulinie: rz. Dylewka, rz. Poburzanka, rz. Gizela, rz. Sandela, rz. Świniarc, rz. Struga, rz. Mała Wkra, rz. Wel.
Obszar Wzgórz Dylewskich jest jedynym w województwie warmińsko-mazurskim stanowiskiem występowania bodziszka żałobnego, fiołka trwałego i ułudki leśnej[4].
Rezerwaty przyrody
[edytuj | edytuj kod]W obrębie parku krajobrazowego i jego otuliny utworzono następujące rezerwaty przyrody:
- Jezioro Francuskie
- Dylewo
- Rzeka Drwęca (w otulinie)
Planowane rezerwaty przyrody:
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-02-08].
- ↑ a b c d Uchwała Nr XXXIX/838/18 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 28 sierpnia 2018 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich. [w:] Dz. Urz. Województwa Warmińsko-Mazurskiego poz. 4158 [on-line]. 2018-10-03. [dostęp 2019-02-08].
- ↑ Położenie Parku. [w:] Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich [on-line]. [dostęp 2018-09-28].
- ↑ Piotr Skurzyński Warmia, Mazury, Suwalszczyzna Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 217
- ↑ Rezerwaty przyrody. [w:] Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich [on-line]. Parki Krajobrazowe Województwa Warmińsko-Mazurskiego. [dostęp 2018-09-28].
