Mięsień tarczowo-nalewkowy
Mięsień tarczowo-nalewkowy (ang. thyroarytenoid muscle, łac. musculus thyroarytenoideus) – w anatomii człowieka mięsień krtani, należący do grupy mięśni głębokich[1], nazywanych również wewnętrznymi[2].
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Mięsień ten jest mięśniem poprzecznie prążkowanym szkieletowym. Dzieli się na trzy części[1][3]:
- mięsień tarczowo-nalewkowy wewnętrzny (głosowy) – biegnie w wardze głosowej od dolnej połowy wewnętrznej powierzchni kąta chrząstki tarczowatej do wyrostka mięśniowego i dołka podłużnego dolnej części chrząstki nalewkowatej (jest to tzw. część tarczowo-mięśniowa); górne włókna tego mięśnia biegną do wyrostka głosowego (jest to część tarczowo-głosowa)[1];
- mięsień tarczowo-nalewkowy zewnętrzny (również nazywany po prostu mięśniem tarczowo-nalewkowym) – zaczyna się na wewnętrznej powierzchni kąta płytek chrząstki tarczowatej i od więzadła pierścienno-nalewkowego, kończy się zaś na powierzchni przednio-bocznej i bocznym brzegu chrząstki nalewkowatej[1];
- przedsionkowy – biegnie przez fałd przedsionkowy[1], kończy się najczęściej na bocznym brzegu chrząstki nagłośniowej[3], przy czym występują tu liczne zmienności anatomiczne[1].
Mięsień tarczowo-nalewkowy ma więc takie same przyczepy, jak więzadło kieszonki krtaniowej[4].
Topografia
[edytuj | edytuj kod]Mięsień ten leży po wewnętrznej stronie chrząstki tarczowatej, znajdując się zewnętrznie w stosunku do mięśnia pierścienno-nalewkowego bocznego[2]. Włókna mięśnia tarczowo-nalewkowego bocznego biegną bocznie, a mięśnia przedsionkowego powyżej, mięśnia głosowego[1].
Czynność
[edytuj | edytuj kod]Ponieważ wszystkie chrząstki krtani są połączone więzadłami i powleczone po obu stronach licznymi mięśniami, możliwy jest ruch krtani i w konsekwencji modyfikowanie głosu – m.in. wydawanie dźwięków w różnych tonach i śpiew[5]. Jednym z takich mięśni jest mięsień pierścienno-nalewkowaty boczny. Jego funkcją jest przede wszystkim przywodzenie fałdów głosowych (zamykanie szpary głośni), co powoduje przejście do tonów wyższych lub tłumienie dźwięków[2][6]. Każda część mięśnia działa w inny sposób:
- mięsień tarczowo-nalewkowy wewnętrzny (głosowy) – zwęża i zamyka część błoniastą szpary głośni, napina fałdy głosowe[3];
- mięsień tarczowo-nalewkowy zewnętrzny – zwęża i zamyka całość szpary głośni[3];
- przedsionkowy – zwęża szparę przedsionka, w związku z czym głos staje się bardziej przytłumiony[1].
Unerwienie
[edytuj | edytuj kod]Nerw krtaniowy dolny unerwia ten mięsień ruchowo[3].
Unaczynienie
[edytuj | edytuj kod]Unaczynienie tętnicze mięśnia tarczowo-nalewkowego pochodzi od dwóch głównych źródeł – tętnicy tarczowej górnej (odchodzącej od tętnicy szyjnej zewnętrznej) i tętnicy tarczowej dolnej (która odchodzi od tętnicy podobojczykowej)[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Witold Sylwanowicz: Anatomia człowieka Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1978, s. 472-478.
- ↑ a b c Michael Schunke, Erik Schulte, Udo Schumacher: Prometeusz Atlas anatomii człowieka Tom III. Wrocław: Med-Pharm Polska, 2017, s. 202-209. ISBN 978-83-7846-043-5.
- ↑ a b c d e Witold Woźniak: Anatomia człowieka Podręcznik dla studentów i lekarzy. Wrocław: Urban & Partner, 2003, s. 214. ISBN 978-83-87944-74-2.
- ↑ Aleksander Michajlik, Witold Ramotowski: Anatomia i fizjologia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, s. 257-258. ISBN 978-83-200-3982-5.
- ↑ Czesław Sielużycki: Głos. W: Stefan Śledziński: Mała encyklopedia muzyki. Wyd. III. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 342. ISBN 83-01-00958-6.
- ↑ a b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka. Tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2014, s. 305. ISBN 978-83-200-4501-7.
