Kościół św. Katarzyny w Będzinie
nr rej. - A/657/2020 z 01.06.2020 (prezbiterium) (woj. śląskie)[1] 10/60 z 23.02.1960 (prezbiterium) (woj. katowickie)[2] | |
kościół parafialny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Parafia | |
Wezwanie | |
Położenie na mapie Będzina | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu będzińskiego | |
50°20′54,07″N 19°05′30,00″E/50,348353 19,091667 |
Kościół parafialny pw. św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu – wybudowano i rozbudowano w latach 1726-1932. Jego patronką jest św. Katarzyna Aleksandryjska z Egiptu.
Parafia grodziecka istniała już od XIII w. (w 1326 r. wymieniana w wykazie świętopietrza w dekanacie sławkowskim), ale najstarsze partie kościoła (dzisiejsze prezbiterium) pochodzą z XVIII w. Pierwotny kościół był drewniany; spłonął w 1620 r. i 1638 r. (wtedy spaliła się także plebania z archiwum parafialnym). Przez sto lat nabożeństwa odbywały się w kościele św. Doroty. Kościół murowany wybudowano w latach 1726-29 za proboszcza ks. Wojciecha Ciołkowicza. Świątynię konsekrował 29 kwietnia 1744 r. biskup Michał Ignacy Kunicki, sufragan krakowski. W latach 1931–32 staraniem parafian i proboszcza ks. Stanisława Bilskiego do kościoła dobudowano część wschodnią - nawę główną i kruchtę oraz wolno stojącą dzwonnicę, a ze starego kościoła utworzono prezbiterium. Projekt rozbudowy wykonał arch. Henryk Oderfeld[3].
Kościół ma 25 m szerokości, 45 m długości i 18 m wysokości. Starsza, jednonawowa część świątyni stanowi konstrukcję murowano-ceglaną, natomiast konstrukcja nośna nowszej części kościoła stanowi szkielet żelbetowy. Część dobudowaną stanowią trzy nawy, rozdzielone rzędami słupów żelbetowych o wysokości 16,5 m. W latach 90. XX w. przeprowadzono gruntowną modernizację prezbiterium. W zbiorach kościoła znajdują się zabytkowe ołtarze (główny późnobarokowy z początku XVIII w. i dwa boczne z tego samego okresu), obrazy i sprzęty liturgiczne z XVII i XVIII w.
Ceglana wolno stojąca dzwonnica ma 35 m wysokości.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-06-02]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Jan Wiśniewski: Diecezja częstochowska. Opis historyczny kościołów i zabytków w dekanatach: będzińskim, dąbrowskim, sączowskim, zawierckim i żareckim oraz parafji Olsztyn. Marjówka Opocz.: 1936, s. 123.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Ciepiela - Grodziec znany i nieznany. Encyklopedia, 1997
- Praca zbiorowa - Będzin 1358-2008, 2008