21 Batalion Saperów (1939)

21 Batalion Saperów
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	mjr Maksymilian Ormowski
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	saperzy
Podległość	21 Dywizja Piechoty Górskiej

21 Batalion Saperów (21 bsap) – pododdział saperów Wojska Polskiego II RP z okresu kampanii wrześniowej.

Batalion nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w 1939 przez 5 batalion saperów z Krakowa.

Formowanie i działania

24 kwietnia 1939^[1] 5 batalion saperów sformował w alarmie batalion saperów dla 21 Dywizji Piechoty Górskiej^[2]. 21 baon saperów o składzie: dowództwo baonu, dwie kompanie liniowe po 4 plutony, jedna kompania zmotoryzowana, pluton minerski, pluton transportowy oraz kolumna saperska. W dniu 8 maja 1939 r., 21 baon saperów w składzie – dowództwo baonu, 1 kompania saperów i 3 kompania zmotoryzowana osiągnęły gotowość bojową i wyjechały transportem kolejowym na Śląsk do prac saperskich. Dnia 25 sierpnia 1939 dowództwo batalionu, 2 kompania saperów, kolumna saperska osiągnęły gotowość bojową i transportem kolejowym udały się na Śląsk.

Struktura i obsada personalna

Obsada personalna we wrześniu 1939^[3]:

Dowództwo batalionu

dowódca – mjr Maksymilian Orłowski

zastępca dowódcy – ppor. rez. Władysław Patek

adiutant – ppor. rez. inż. Patek
oficer materiałowy – ppor. Wojciech Zippel († 1940 Katyń)
oficer płatnik – ppor. rez. Koch
1 kompania saperów – kpt. Zygmunt Wincenty Konopka
szef kompanii – sierż. Kmiecik
2 kompania saperów – por. Jerzy Jarecki
dowódca plutonu – ppor. rez. Kania Stanisław
dowódca plutonu – ppor. rez. inż. Matlak
dowódca plutonu – ppor. rez. Wojciechowski
3 zmotoryzowana kompania saperów – kpt. inż. Jan Szaciłło
dca plutonu – ppor. Twardowski Feliks
szef kompanii – sierż Miernik
kolumna saperska – ppor. rez. Marian Matlak
kolumna pontonowa – ppor. rez. Witold Pirszel

Przypisy

↑ Cutter Zdzisław. Mobilizacja wojsk saperskich we wrześniu 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3, s. 5-33, 2000.
↑ Cutter 2003 ↓, s. 161.
↑ Cutter 2003 ↓, s. 322.

Bibliografia

Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Adam Szugajew "Saperzy w służbie Polsce" Londyn 1985r.
Cutter Zdzisław. Mobilizacja wojsk saperskich we wrześniu 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3, s. 5-33, 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.

[cutter-1] Cutter Zdzisław. Mobilizacja wojsk saperskich we wrześniu 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3, s. 5-33, 2000.

[CITEREFCutter2003161-2] Cutter 2003 ↓, s. 161.

[CITEREFCutter2003322-3] Cutter 2003 ↓, s. 322.

[1]

[2]

[3]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918–1922) Prezydent RP (1922–1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919–1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924–1939) Obrona Narodowa (1937–1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937–1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. „W” Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan „Zachód” Plan „Wschód”
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna