Επιστροφή στην Αγέλαστη Πολιτεία

Στέκομαι περίκλειστος σε κύκλο και περιστρέφομαι. Γύρω απο τον εαυτό μου, γύρω από αναμνήσεις, μυρωδιές, ήχους.

"Γύρω γύρω όλοι/ στη μέση ο Μανόλης", ακούω παιδικές φωνούλες, βλέπω χεράκια απλωμένα και παλάμες κλειδωμένες, μια αλυσίδα απο κοντά παντελονακια, ροζ κοτσιδάκια γεμίζει την αυλή. "Κοπερτί, το κοπερτί" στη μεση μια παιδική φιγούρα που μου μοιάζει, είμαι εγώ αλήθεια; ψιθυρίζω, τραγουδάω, ομφαλοσκοπώ, και έπειτα παίρνω το τσαντάκι μου και επιστρέφω στο πατρικό μου.

"Θα 'ρθω να σε πάρω το μεσημέρι, μην κλαις γιε μου. Η κυρία σε αγαπάει, δες πώς πάιζουν και τ' άλλα παιδάκια." Δάκρυα πολλά και μετά ζωγραφιες με μαρκαδόρους, κίτρινα δέντρα, πορτοκαλί ηλιοι, χάρτινα ανθρωπάκια και πεταλούδες, φεγγάρια και ζωάκια στραβοκομμένα, όλα πολύχρωμα μπογιατισμένα. Τα δάχτυλα μουτζουρωμένα, η δασκάλα όμορφη και χαμογελαστή. "Μην αγκαλιάζεις σφικτά τα παιδάκια γιατί τρομάζουν! Αγάπα τα χωρίς να τα πνίγεις!"

Χώνω τα χέρια στις τσέπες του σακακιού μου και πιάνω δυο μερεντάκια. Βουτώ τα δάχτυλα μου στη σοκολάτα με τα μάτια κλειστά, κι όταν τ' ανοίγω βρίσκομαι σ' ένα ολόκληρο λούνα παρκ ζαχαρωτών. Σκάλες από σοκοφρέτα, λάμπες από τσιχλόφουσκα, σπίτια από λευκή σοκολάτα.

Ξημερώνει και ακόμα στριφογυρίζω στο πάλαι ποτέ παιδικό μου κρεβάτι. Το δωμάτιο μου ακόμα όπως τότε: "Ο Τσάρλυ και το εργοστάσιο σοκολάτας" στο κομοδίνο, ο Μίκυ Μάους στον τοίχο. Αύριο επιστρέφω στην Αγέλαστη Πολιτεία και δε θέλω.

Κάνω σπιτάκι με τα σκεπάσματα και κρύβω εμένα και τον Ερμη το αλογάκι. Στο σαλόνι το δεντρο αναβοσβήνει, τα λαμπάκια παίζουν την ίδια με τότε χριστουγεννιάτικη μελωδία, η κάλτσα για τον Άγιο Βασίλη παραφορτωμένη σοκολάτες και μελομακάρονα για τον παππούλη άγιο. Χώνω ανυπόμονα το χερι μου και βγάζω ενα μεγάλο καράβι πλειμομπίλ, ένα μεγάλο παζλ χιλίων κομματιών και μια πολύχρωμη καρτούλα:

"Χρόνια πολλα Μανόλη. 2012 ευχες για υγεία, αγάπη και αισιοδοξία"

"Ρουμ παπαρούμ παπαρούμ παπαρούνα..."

---

Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας- Επίλογος. Στίχοι/ μουσική: Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας. Άλμπουμ: Η αγέλαστος πολιτεία και οι καλικάτζαροι (1995).

τώρα που 'ρθαν όλα τούμπα

τώρα που 'ρθαν  όλα τούμπα
μια ελλάδα κωλοτούμπα



έλα απάνω μου κι ακούμπα

---

«Κωλοτούμπα» (ζεϊμπέκικο του Αλέξανδρου), ερμηνεία Στέλιος Διονυσίου, στίχοι Γιάννης Κακουλίδης, μουσική Σταμάτης Κραουνάκης από το δίσκο «Τραγούδια του Καραγκιόζη» (1996). Τραγούδια και μουσική από τη θεατρική παράσταση «ΚΑΡΑΓΚΙΟΖdream», που ανέβηκε το καλοκαίρι του 1996 στο θέατρο «Μενάνδρειο» του Πειραιά, σε σκηνοθεσία του Θύμιου Καρακατσάνη.

Ησυχία

Έχω μέσα μου μιαν ησυχία- όχι ηρεμία
μια δυνατή σιωπή, σαν κάποιος να πάτησε το mute σε αισθήσεις, αισθήματα, εσωτερικές εποχές.

Ένα παρατεταμένο φθινόπωρο ζει η πόλη, λες και δεν ήρθε η άνοιξη, δεν πέρασε ανθοφορία κι είναι μόνο μαραμένες αντοχές, ελπίδες καταγής, όνειρα σκόρπια φύλλα σε αυλές και ταράτσες.

Οι πόρτες που κάποτε αφήνονταν ανοιχτές, τώρα διπλοκλειδωμένες.
Οι κήποι ερημοι με γλάστρες σαπισμένες και κατοικίδια παρατημένα- σε λίγο θα γαυγίζουν κι αυτά σε ρόδες και θα αλυχτούν λυσσασμένα στους δρόμους.

Χέρια απλωμένα παντού.
Δρόμοι χωρίς οδούς, τοίχοι ζωγραφισμένοι φόβο.

Γκράφιτι μοναξιάς πλάι σε συνθήματα μίσους.

Τα βήματά μας πλάι σε λαβωμένα μάρμαρα και τα σπασμένα τζάμια στις σόλες και τα πέλματα.

Βία και θάνατος.

Και η καθημερινή τραγωδία:
Άστεγες, ακρωτηριασμένες ζωές, που μυρίζουν σάπιο κρέας.

Έχω μέσα μου μιαν ησυχία.
Όχι σιωπή. Κραυγή σε τοπίο χωρίς ζωή.

Όχι ηρεμία.
Απελπισία σε ανήκοη πόλη.

---

Δαγκωματιά Αλέξανδρου Βούλγαρη. Ερμηνεία: The boy. Άλμπουμ: "Κουστουμάκι" (2010).

Πίσω απ' τις τριανταφυλλιές μου ήρθαν κάτι ακεφιές

Για να πας απέναντι έχει δυο δρόμους.
Η μια περνάει δίπλα από μια γλάστρα με ένα ταλαιπωρημένο φυτό εσωτερικού χωρου. Προφανώς όχι τριανταφυλλιά. Κι όμως, ένα τραγούδι μου έχει καρφωθεί από την πρώτη στιγμή και το επαναλαμβάνω κάθε μέρα που περνώ, 20-30-50 φορές;

Πίσω απ' τις τριανταφυλλιές
μου ήρθαν κάτι ακεφιές

Είμαι σοβαρά γιατρέ μου; Να αλλάξω διαδρομή ή δουλειά;
Ούτε καν ρητορικό το ερώτημα. Η μία διαδρομή περνά από το γραφείο του προϊστάμενου, η  άλλη από το γραφείο του ΟΑΕΔ.

---

"Πίσω απ΄ τις τριανταφυλλιές" στίχοι-μουσική: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Νάνα Μούσχουρη.
Το τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά από την Νάνα Μούσχουρη στην ταινία του Σωκράτη Καψάσκη ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΘΥΕΛΛΑ (1960-61) (από εκεί προέρχεται το παραπάνω βίντεο).

Δισκογραφία: Η ΝΑΝΑ ΜΟΥΣΧΟΥΡΗ ΤΡΑΓΟΥΔΑ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ No 1
Συλλογή από δίσκους 45 στροφών της περιόδου 1958-1960.
Δεύτερη έκδοση (1967): Δίσκος 33 στροφών (με την προσθήκη των τραγουδιών Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ (Έγινε παρεξήγηση) &  ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ).
Τρίτη έκδοση (1993) CD (αυτή η εκτέλεση στο youtube).
(πηγή: http://www.hadjidakis.gr)

Κι επειδή η Νανα Μούσχουρη έχει κάνει όντως διεθνή καριέρα, ιδού ένα μπλογκ αφιερωμένο σε αυτήν από τη μακρινή (και σεισμόπληκτη) Ιαπωνία: together with Nana Mouskouri ή ナナ　ムスクーリを囲んで ή PLAISIR with NANA MOUSKOURI  ή απλώς Χαμένοι στη Μετάφραση.

Μύρισε ο κόσμος γιασεμί

Αν είναι Σάββατο χλωμό, μη μένεις άλλο σπίτι. Τράβα στο αρχαίο βήμα της πόλης, που στέκει πολλές ζωές ξεχασμένο από κατοίκους κι επισκέπτες.

Πάρε μαζί σου φαγητό σε αλουμινόχαρτο και τάπερ, πολύχρωμους χαρταετούς στην πλάτη σα φτερά φορεμένους -για τις καταπιεσμενες παιδικότητες και τα ανυπόμονα όνειρα- και υφαντά αγάπης να στρώσεις στην ιερή χλόη -κιλίμια να ξαπλώσουν καινούριοι φίλοι, ξεχασμένες αναμνήσεις και τωρινές χαρές.

Και η παρέα των φίλων και η ζεστασιά του ανοιξιάτικου ήλιου (ή μήπως η ζεστασιά των φίλων και η παρέα του ανοιξιάτικου ήλιου;) θα κάνουν τη δουλειά της. Όπως και η προαιώνια ενέργεια του χωρου.

Από ψηλά όλα φαντάζουν ασήμαντα θα δεις.
Η πόλη μοιάζει ομορφότερη, ο ορίζοντας πιο ανοιχτός, ο ουρανός με τα παιχνιδίσματα των κλωστών πιο ευοίωνος.

---

Μυρίζει ο κόσμος γιασεμί Μάνου Χατζιδάκι- Μιχάλη Μπουρμπούλη. Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη. "Για την Ελένη" (1985). Πρώτη εκτέλεση: Στέλιος Μαρκετάκης, "Για την Ελένη" (1978)

από το Λαύριο τα παιδιά

Αρχικά με εντυπωσίασαν οι πρώτες  φράσεις: "... επιστολή... από την άγνωστη σε μένα κι ούτε θέλω να τη μάθω -Δανάη Παναγιωτοπούλου...", "η συκοφαντική επιστολή τής ας πούμε κυρίας Δανάης, εμπίπτει στην αρμοδιότητα του εισαγγελέα. ". Εκφράσεις της διπλανής πόρτας. Θα μπορούσε κάλλιστα να  αλλάξουν τα λόγια και να μείνει το ύφος, άντε κι ένα μαλλιοτράβηγμα στα πεταχτά: "Ποια είσαι 'συ που τολμάς να ριχνείς νερά στο μπαλκόνι μου; Σας ξέρω 'γω τι νοικοκυράδες είστε εσείς οι νέες. Θα καλέσω την αστυνομία!". Πιασάρικες και καθόλου ψύχραιμες εκφράσεις που ανοίγουν ένα σοβαρό (στις προθέσεις του) κείμενο ενός -κοντά στα εβδομηντά- καλλιτέχνη που "δεν θα 'πρεπε να απαντήσει καν", κι όμως το 'κανε.

Αφιέρωσε πάνω από το ένα τρίτο της επιστολή του για να εξηγήσει πως δεν έχει εξαγοραστεί ή δωροδοκηθεί. Δεκτό. Ο κύριος Σαββόπουλος είναι "καθαρός". Εμείς οι υπόλοιποι όμως δεν μπορεί να είμαστε. Γιατί "Στην κρίση που περνάμε, κανείς δεν έχει δικαίωμα να λέει ότι η κρίση δεν τον αφορά και ότι ως συνήθως φταίνε μόνο και πάλι οι άλλοι." Από την άλλη, λεκτική παλινωδία αν θες το λες, "Αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι συμφωνώ με το «μαζί τα φάγαμε»". Τώρα πώς αυτές οι δύο θέσεις ισορροπούν στη φράση (που δεν θα έπρεπε να μας ενοχλεί καν) «μας δωροδοκούσαν», με την συμβολική-καλλιτεχνική έννοια, είναι μια άλλη υπόθεση. Μόνο ορισμένοι "πνευματικοί κάφροι" δεν το κατάλαβαν, καθώς είναι σίγουρος ότι  "Όλοι το καταλαβαίνουν αυτό".

Οι γενικεύσεις χρησιμοποιήθηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση προφορικά και γραπτά από τον κύριο Σαββόπουλο.  Ας τις εφαρμόσω κι εγώ αναρωτούμενη: Κάφροι ή κάτι παρόμοιο είμαστε και οι υπόλοιποι που δεν  καταλάβαμε εξ αρχής το συμβολισμό της λέξης "δωροδοκηθήκαμε" και δεν συντασσόμαστε με την παραμυθένια υπόσταση της πραγματικότητας που μας πλάσαρε τηλεοπτικά ο κύριος Σαββόπουλος; "Μια φορά κι έναν καιρό τα κάναμε θάλασσα και είπαμε να συμμαζευτούμε".  Εν προκειμένω λέω απλά να σοβαρευτούμε.

Ωστόσο, κι εγώ μαζί προφανώς, αναλωνόμαστε σε τέτοιου είδους συζητήσεις που συχνά καταλήγουν  σε ανησυχίες τύπου "το αυγό έκανε την κότα ή το ανάποδο". Η αναζήτηση των "δωροδοκούμενων" είτε στο σύνολο ενός λαού, είτε εστιάζοντας σε συγκεκριμένα πρόσωπα, μας δείχνει το δέντρο και κρύβει το δάσος. Εκεί, στο σκοτεινό δάσος βρίσκεται χωμένο ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα που μια χαρά τα βγάζει πέρα όσο εμείς ενδοσκοπούμαστε.

από το Λαύριο τα παιδιά πολύ νωρίς μαθαίνουν
να μη μιλάν με το θυμό,
να καταπίνουν τον καιρό

Υ.Γ. Άσχετο, αλλά η άγνοια που εκφράζει ο κύριος Σαββόπουλος για την ύπαρξη της τραγουδοποιού Δανάης Παναγιωτοπούλου, δίνει μια κάποια εξήγηση  για τις κατά καιρούς δηλώσεις του, όπως: " Ακούω ενδιαφέροντα πράγματα κι απ’ τους νεότερους. Τον Μάλαμα, τον Περίδη, τον Αγγελάκα, τον Παυλίδη και άλλους.". Όλοι αυτοί, νεότεροι μεν του Σαββόπουλου, αλλά έχουν κλείσει  πάνω από 20ετία στη δισκογραφία (Αγγελάκας 1984, Παυλίδης 1986, Περίδης και Μάλαμας 1989). "Αλλά και τα λεγόμενα σκυλάδικα και λαϊκοπόπ δεν είναι πάντα σκουπίδια. Μ’ αρέσουν πολύ ορισμένα του Βέρτη, του Κουρκούλη...". Πειράζει που επιλέγω να τους αγνοώ;

---

Η συνέντευξη του Διονύση Σαββόπουλου στον ΑΝΤ1

Η ανοιχτή επιστολή της Δανάης Παναγιωτοπούλου

Η απάντηση του Διονύση Σαββόπουλου

"Λαύριο" της Δανάης Παναγιωτοπούλου από το άλμπουμ ''Οίκος Αντοχής'' (2007).

Μη σε νοιάζει

Μη σε νοιάζει που το φως είναι λιγοστό/
και περπάτα δίπλα μου όπως περπατώ

---

Άστο το χεράκι σου Κώστα Καπνίση- Αλέκου Σακελλάριου। Ερμηνεία: Νατάσσα Μποφίλιου।Ζωντανή ηχογράφηση από την παράσταση "Ραντεβού" στο Μετρό (Γύζη και Κάλβου, Γκύζη)। Το τραγούδι πρωτακούστηκε με τη φωνή της Αλίκης Βουγιουκλάκη στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου "Το δόλωμα" (1964).

Και μη γελάς και μην κλαίς και μην χαίρεσαι

Ούτε γελάω ούτε κλαίω ούτε χαίρομαι.

Γενικά δεν ξέρω τι κάνω. Αν κάνω δηλαδή κάτι. Επίσημα, δεν κάνω τίποτα.

Κι εκεί που έψαχνα τι να κάνω, ήρθε ο ποιητής και μου είπε στο αυτί τα γνωστά περί γέλιου, κλάματος και χαράς. Εντάξει, δεν γελάω, δεν κλαίω, δεν χαίρομαι, δε φτιάχνω κι ένα βιντεάκι να ανεβάσω στο γιουτιούμπ; Κι έφτιαξα αυτό το μικρό και μισερό, αφού όπως παρατήρησε κι ο συν-μπλόγκερ, κόβεται το τραγούδι απότομα εκεί που ο ποιητής είχε ανοίξει τα σύνορα ψάχνοντας να βρει τι είναι ο σταυραητός: συμπεθεριό με τούρκους, με αυστραλούς πανηγύρι και λημέρι των ούγγρων. Η ιστορία με τους ούγγρους, που λες, έχει συνέχεια και στο επόμενο track (με αμείωτο το ενδιαφέρον):

Εἶναι λημέρι τῶν Οὔγγρων

Ποὺ τὸ χινόπωρο οἱ φουντουκιὲς πᾶνε κρυφὰ κι ἀνταμώνουνται

Βλέπουν τοὺς φρόνιμους πελαργοὺς νὰ βάφουν μαῦρα τ᾿ αὐγά τους

Καὶ τόνε κλαῖνε κι αὐτὲς

Καῖνε τὰ νυχτικά τους καὶ φοροῦν τὸ μισοφόρι τῆς πάπιας

Στρώνουν ἀστέρια καταγῆς γιὰ νὰ πατήσουν οἱ βασιλιάδες

Μὲ τ᾿ ἀσημένια τους χαϊμαλιὰ μὲ τὴν κορώνα καὶ τὴν πορφύρα

Σκορπᾶνε δεντρολίβανο στὶς βραγιὲς

Γιὰ νὰ περάσουν οἱ ποντικοὶ νὰ πᾶνε σ᾿ ἄλλο κελλάρι

Νὰ μποῦνε σ᾿ ἄλλες ἐκκλησιὲς νὰ φᾶν τὶς Ἅγιες Τράπεζες

Κι οἱ κουκουβάγιες παιδιά μου...

(Σε άλλο track το τι κάνουν οι κουκουβάγιες κ.ο.κ.).

Κι αν όλα αυτά σου φαίνονται αλλόκοτα και τραβηγμένα, ο υπερρεαλισμός μια άλλης εποχής, ένα σου λέω: Μη σφίγγεις άδικα τα παπούτσια σου σα να φυτεύεις πλατάνια.

Πέρα από τις δικές μου ανοησίες, ποιος έχει 49' για να δει την εκπομπή Παρασκήνιο - αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο από το αρχείο της ΕΡΤ;

Ή 10' για ένα παλιό άρθρο του Νίκου Μωραϊτη από το Βήμα;

---

"Και μη γελάς και μην κλαις και μην χαίρεσαι", ποίηση Νίκου Γκάτσου, μουσική Μάνου Χατζιδάκι, ερμηνεία Μαρία Φραντούρη και Τάσης Χριστογιαννόπουλος από το δίσκο "Αμοργός".
Το ποίημα "Αμοργός" εκδόθηκε πρώτη φορά το 1943.
Το μουσικό έργο "Αμοργός" Έργο 46 (1970 - 1987) Καντάτα βασισμένη στο ομώνυμο ποίημα του Νίκου Γκάτσου, για μια γυναικεία φωνή, δυο ανδρικές, μικτή χορωδία και συμφωνική ορχήστρα κυκλοφόρησε το 2005 σε ενορχήστρωση - αναπροσαρμογή του Νίκου Κυπουργού.

Τι να μου κάμει η σταλαγματιά

Λόγια δεν υπάρχουν πολλά -το μαρτυρεί και το αραχνιασμένο μπλογκ- αλλά μπρος στο τραγούδισμα αυτής της φωνής τί χρειάζονται;

Η Φλέρυ Νταντωνάκη, σε μια ανέκδοτη ηχογράφηση στο σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι τραγουδάει ένα ποίημα από την "Αμοργό" του Νίκου Γκάτσου.

Κρατήστε την αναπνοή σας, μη χάσετε την παραμικρή στιγμή μαγείας...

---

Τί να μού κάμει η σταλαγματιά Ποίηση Νίκου Γκάτσου σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Από την ποιητική συλλογή "Αμοργός" (1943). Ανέκδοτη ηχογράφηση.
Η καντάτα "Αμοργός" βασισμένη στο ομώνυμο ποίημα του Νίκου Γκάτσου δεν κυκλοφόρησε παρά το 2005 -έντεκα χρόνια μετά το θάνατο του συνθέτη- σε προσαρμογή και ενορχήστρωση του Νίκου Κυπουργού . Τραγουδούν η Μαρία Φαραντούρη, ο Tάσης Χριστογιαννόπουλος και ο Δώρος Δημοσθένους, ενώ περιλαμβάνεται και μια ιδιωτική ηχογράφηση του τραγουδιού "Τί να μου κάμει η σταλαγματιά" με τη φωνή του Μάνου Χατζιδάκι.

Στέλλα Βλαχογιάννη- Με λένε Θάνατο

Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου, Ώρα: 19.00.
Στον Ιανό (Σταδίου 24, Αθήνα)

Στέλλα Βλαχογιάννη
Με λένε Θάνατο

Εκδόσεις Μετρονόμος

Θα μιλήσουν:
Ο κινηματογραφιστής – δημοσιογράφος Αντώνης Μποσκοϊτης,
ο μουσικός – μαθηματικός Δημήτρης Λέκκας
και ο πεζογράφος Νίκος – Αδάμ Βουδούρης

Ποιήματα θα διαβάσουν οι ηθοποιοί:
Σοφία Καραγιάννη, Θεοδώρα Σιάρκου, Ειρήνη Μουρελάτου και Υρώ Μιχαλακάκου

Μουσικά θέματα: Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης

---

Το αίμα Θέμη Καραμουρατίδη- Στέλλας Βλαχογιάννη. Ερμηνεία: Θέμης Καραμουρατίδης. Τραγούδι γραμμένο για τις ανάγκες του θεατρικού έργου "Μην παίζεις με τα χώματα" της Στέλλας Βλαχογιάννη. Από το αφιέρωμα που έγινε για τη θρυλική πια ραδιοφωνική εκπομπή της ίδιας με τίτλο "Ιατρείο Ασμάτων", στις 16/03/2010 στον Ιανό. Ακυκλοφόρητο.

Μονόγραμμα

Πενθώ τον ήλιο και πενθώ τα χρόνια που έρχονται
Χωρίς εμάς και τραγουδώ τ’ άλλα πού πέρασαν
Εάν είναι αλήθεια

Μιλημένα τα σώματα και οι βάρκες πού έκρουσαν γλυκά
Οι κιθάρες που αναβόσβησαν κάτω από τα νερά
Τα "πίστεψέ με" και τα "μη"
Μια στον αέρα , μια στη μουσική

Τα δυο μικρά ζώα, τα χέρια μας
Που γύρευαν ν’ ανέβουνε κρυφά το ένα στο άλλο
Η γλάστρα με το δροσαχί στις ανοιχτές αυλόπορτες
Και τα κομμάτια οι θάλασσες που ερχόντουσαν μαζί
Πάνω απ’ τις ξερολιθιές, πίσω απ’ τους φράχτες
Την ανεμώνα που κάθισε στο χέρι σου
Κι έτρεμε τρεις φορές το μωβ τρεις μέρες πάνω από
τους καταρράχτες

Εάν αυτά είναι αλήθεια τραγουδώ
Το ξύλινο δοκάρι και το τετράγωνο φαντό
Στον τοίχο, τη Γοργόνα με τα ξέπλεκα μαλλιά
Τη γάτα που μας κοίταξε μέσα στα σκοτεινά

Παιδί με το λιβάνι και με τον κόκκινο σταυρό
Την ώρα που βραδιάζει στων βράχων το απλησίαστο
Πενθώ το ρούχο που άγγιξα και μου ήρθε ο κόσμος.

---

Πενθώ τα χρόνια που έρχονται Ποίηση: Οδυσσέα Ελύτη («Μονόγραμμα», Εκδόσεις Ίκαρος, 1972), μουσική: Γιάννη Ζουγανέλη. Ερμηνεία: Δήμητρας Γαλάνη. Ακυκλοφόρητο.

Αυλαία για το Δίφωνο

Ένα περιοδικό που είχε συνδεθεί στενά με το ελληνικό "έντεχνο" τραγούδι έκλεισε οριστικά. Ο βίος του υπήρξε πολύπαθος τα 16 χρόνια που μεσουράνησε στον τύπο. Έζησε μεγαλες δόξες -επί Άννας Βλαβιανού και της ομάδας της, στην οποία ανήκε και η αγαπημένη μου Στέλλα Βλαχογιάννη (αργότερα θα διατελούσε και διευθύντρια) αλλά ως περιοδικό επλήγη σημαντικά όταν η ίδια η πρώτη ύλη του -το αποκαλούμενο "έντεχνο"- άρχισε να καταρρέει.

Τον τελευταίο καιρό, μετά από πολλά σκαμπανεβάσματα -αλλαγές διεύθυνσης, αποχωρήσεις συνεργατών, κρίσεις ταυτότητας, πτώση τιράζ και διαφημίσεων- είχε μαζέψει μια αρκετά ενδιαφέρουσα συντακτική ομάδα και φαινόταν να βρίσκει το βηματισμό του, όμως η εκδοτική κρίση δεν θα μπορούσε να το αφήσει ανεπηρέαστο.

Προσωπικά είναι ένα περιοδικό που μού άσκησε μεγάλη επιρροή, με διαμόρφωσε αισθητικά μέσα στο '90, μού χάρισε εξαιρετικές μουσικές συλλογές (τις επιμελούνταν ο Γιώργος Τσάμπρας) και με δίδαξε ό,τι γνωρίζω για το ελληνικό τραγούδι. Η είδηση του κλεισίματός του με θλίβει αφάνταστα αλλά δεν μπορώ να την δω αποκομμένη από την ευρύτερη δυσώδη κατάσταση που επικρατεί στο τραγούδι και τη δισκογραφία.

Λυπάμαι πραγματικά για τους ανθρώπους που απασχολούνταν σ' αυτό, αλλά είμαι σίγουρος ότι τα καινούρια μέσα -όπως είναι το διαδίκτυο- θα είναι πιο φιλόξενα για εκείνους από ότι ο παραδοσιακός τύπος. Καλή τους συνέχεια.

---

Στο πα και στο ξαναλέω Παραδοσιακό. Ερμηνεία: Νατάσσα Μποφίλιου. Από το cd που είχε κυκλοφορήσει μαζί με το τεύχους 141 του Διφώνου στις 05/2007.