1961
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1961 (MCMLXI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye sundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 961ma yaro di la duesma yarmilo, la 61ma yaro di la 20ma yarcento, e la 2ma yaro di la yari 1960a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 12ma di februaro - Sovietia lansas kosmonavo Venera 1 vers Venuso.
- 12ma di aprilo - Sovietiana kosmonauto Yuri Gagarin flugas kom unesma homo en kosmo. Kosmonavo Vostok 1 cirkumiras Tero unfoye e la flugo duras dum 108 minuti.[1]
- 5ma di mayo - Alan Shepard divenas l'unesma Usan astronauto en kosmo.
- 21ma di julio - Virgil Grissom divenas la duesma Usan astronauto en kosmo.
- 6ma di agosto - Sovietiana kosmonauto German Titov flugas dum 24 hori en kosmo.[2]
- 28ma di mayo - Angla advokato Peter Benenson publikigas l' artiklo The Forgotten Prisoners en The Observer. L' artiklo duktas kelka semani pose til fondo dil Amnesty International.
- 13ma di agosto - Konstrukto di la Muro di Berlin komencas.[3]
- 8ma di septembro - Eventas atento kontre Charles de Gaulle, prezidanto di Francia, en Pont-sur-Seine.[4]
- 10ma di septembro - Esas grava acidento dum la Italiana Grand Prix en Monza, la maxim grava di irga Grand Prix. La vehilo di konkursanto Wolfgang von Trips livas la konkurso-voyo e frapas spektantaro-platformo: von Trips e 15 spektanti esas ocidata. La konkurso ne esas haltigata, supozeble pro faciligar la sokurso di la vunditi. La vinkanto di la konkurso esas Usano Phil Hill, membro, quale von Trips, di la Ferrari-esquadro.
- 17ma di oktobro - En Paris, Francia, policisti atakas demonstranti e multa homi perisas.[5]
- 30ma di oktobro - Sovietia explozigas la maxim granda hidrogena bombo til ta yaro.
- 31ma di oktobro - En Sovietia, kadavro di Iosif Stalin diplasesas ek Lenin-mauzoleo.
- Decembro - Albania ruptas diplomacala relati kun Sovietia.
- 31ma di decembro - Marshall-projeto di Usana helpo a westal Europa finas.
- 28ma di januaro - Penn Nouth divenas chefministro di Kambodja.
- 11ma di aprilo - Israel komencas judiciar Adolf Eichmann.[6]
- 16ma di mayo - Park Chung Hee asumas la povo en Sud-Korea pos stato-stroko.
- 19ma di junio - Kuwait nedependanteskas de Unionita Rejio.
- 11ma di decembro - Milito di Vietnam komencas.
- 15ma di decembro - En Ierusalem, Israel, Adolf Eichmann kondamnesas a mortopuniso.
- 17ma di decembro - India komencas l'invado di Goa.
- 18ma di decembro - Indonezia invadas Nederlandana Nova-Guinea.
- 17ma di januaro - Patrice Lumumba, chefministro di Republiko Kongo, mortigesas. En julio 2002, Usa asumos ke CIA helpis enemiki di Lumumba.
- 26ma di februaro - Hassan la 2ma divenas rejo di Maroko, pos la morto di ilua patro Mohammed la 5ma.[7]
- 1ma di marto - Uganda recevas propra guvernerio e l'unesma elekti eventas en la lando.
- 15ma di marto - Sudafrika abandonas Britaniana komunitato.
- 9ma di aprilo - Sylvanus Olympio elektesas prezidanto di Togo.
- 27ma di aprilo - Sierra Leone nedependanteskas.[8]
- 21ma di agosto - Jomo Kenyatta livas karcero en Kenia.
- 12ma di septembro - L'Organizuro pri Afrikana Uniono (OAU) fondesas en Antananarivo, Madagaskar.
- 18ma di septembro - Chefsekretario dil UN Dag Hammarskjöld mortas en aeroplan-acidento en Nord-Rhodesia, la nuna Zambia.
- 9ma di decembro - Tanganyika nedependanteskas de Unionita Rejio.
- 3ma di januaro - Dwight Eisenhower anuncas rupto di diplomacala relati inter Usa e Kuba.
- 20ma di januaro - Usa sendas unesma chimpanzeo, Ham, aden kosmo.
- 20ma di januaro - John F. Kennedy komencas lua ofico kom 35ma prezidanto di Usa.
- 17ma til 19ma di aprilo - Eventas l'invado di bayo di Porki en Kuba, quo falias.[9]
- 2ma di decembro - En Kuba, Fidel Castro anuncas ke la lando komencos aplikar komunismo.
- 25ma di agosto - En Brazilia, Janio Quadros renuncas la prezidanteso di la lando.
- 7ma di septembro - Pos politikala krizo, Brazilia adoptas parlamentarismo e João Goulart asumas kom prezidanto di Brazilia, e Tancredo Neves kom chefministro.
- 23ma di junio - Kontrato di Antarktika divenas efektigiva.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1ma di januaro - Aziz Akhannouch, chefministro di Maroko[10]
- 2ma di januaro - Aram Sargsyan, chefministro di Armenia
- 24ma di januaro - Nastassja Kinski, Germana aktorino
- 26ma di januaro - Wayne Gretzky, Kanadana hokeo-ludisto
- 30ma di januaro - Liu Gang, Chiniana matematikisto, jurnalisto ed aktivisto
- 2ma di februaro - Rinchinnyamin Amarjargal, chefministro di Mongolia
- 12ma di februaro - Michel Martelly, muzikisto, kompozisto e prezidanto di Haiti
- 12ma di februaro - James R. M. Harris, Kanadana skriptisto e politikisto
- 16ma di februaro - Andy Taylor, Britaniana muzikisto (Duran Duran)
- 18ma di februaro - Armin Laschet, Germana politikisto
- 21ma di februaro - Abhijit Banerjee, Indian ekonomikisto, Nobel-laureato
- 24ma di februaro - Erna Solberg, chefministrino di Norvegia
- 26ma di februaro - Monika Fagerholm, Finlandana skriptistino
- 8ma di marto - Maurice Glasman, Angla politikala teoriisto, profesoro e politikisto
- 8ma di marto - Kokhir Rasulzoda, chefa ministro di Tajikistan[11]
- 15ma di marto - Moungi Bawendi, Usana-Tuniziana-Franca kemiisto, Nobel-laureato
- 21ma di marto - Lothar Matthäus, Germana futbalisto
- 24ma di marto - Yanis Varoufakis, Greka ekonomikisto, profesoro e politikisto
- 27ma di marto - Christian Ntsay, chefministro di Madagaskar
- 2ma di aprilo - Emmanuel Issoze-Ngondet, diplomacisto e chefa ministro di Gabon (m. 2020)
- 3ma di aprilo - Eddie Murphy, usan aktoro e komediisto
- 4ma di aprilo - Jack Guy Lafontant, chefministro di Haiti
- 4ma di aprilo - Gyrðir Elíasson, Islandana skriptisto
- 12ma di aprilo - Lisa Gerrard, Australiana kantistino e kompozistino (Dead Can Dance)
- 15ma di aprilo - Carol Widney Greider, Usana biologiistino, Nobel-laureato
- 18ma di aprilo - Élisabeth Borne, chefministro di Francia
- 18ma di aprilo - Svetlana Alexandrovna Dyomina, Sovietiana sporta pafisto
- 23ma di aprilo - George Lopez, Usana komediisto ed aktoro
- 25ma di aprilo - Juha Sipilä, chefministro di Finlando
- 26ma di aprilo - Anthony Cumia, Usana radio-komikisto
- 27ma di aprilo - Moana Pozzi, Italiana porn-aktorino (m. 1994)
- 6ma di mayo - George Clooney, Usan aktoro
- 6ma di mayo - Frans Timmermans, Nederlandana politikisto
- 7ma di mayo - Phil Campbell, Britaniana muzikistulo (Motörhead)
- 13ma di mayo - Siobhan Fallon, Usan aktorino
- 15ma di mayo - Nyamin Narantuyaa, Mongoliana boxisto
- 17ma di mayo - Enya, (Eithne Patricia Ní Bhraonáin), Irlandana kantistino
- 17ma di mayo - Omar Razzaz, chefministro di Jordania
- 29ma di mayo - Melissa Etheridge, Usana kantistino
- 4ma di junio - Ferenc Gyurcsány, chefministro di Hungaria
- 9ma di junio - Michael J. Fox, Usan aktoro
- 14ma di junio - Boy George, Britaniana kantisto (Culture Club)
- 19ma di junio - Dubravka Ostojić, Kroata cinem-aktorino
- 21ma di junio - Joko Widodo, prezidanto di Indonezia
- 22ma di junio - Jimmy Somerville, Skota kantisto
- 30ma di junio - Ksenija Pajić, Kroata cinem-aktorino
- 1ma di julio - Diana Spencer, princino di Wals (m. 1997)
- 1ma di julio - Carl Lewis, Usan atleto
- 4ma di julio - Alberto Vaquina, chefa ministro di Mozambik
- 17ma di julio - António Luís Santos da Costa, chefministro di Portugal
- 21ma di julio - Mokgweetsi Masisi, prezidanto di Botswana
- 23ma di julio - Martin Gore, Angla muzikisto e kompozisto (Depeche Mode)
- 28ma di junio - Mike Lindell, Usana entraprezisto e politikal aktivisto
- 29ma di junio - Jörg Meuthen, Germana politikisto
- 30ma di julio - Laurence Fishburne, Usan aktoro
- 1ma di agosto - Imad Khamis, chefministro di Siria
- 4ma di agosto - Barack Obama, prezidanto di Usa
- 4ma di agosto - Pumpuang Duangjan, Tailandana kantistino (m. 1992)
- 6ma di agosto - Kjell Westö, Finlandana jurnalisto e skriptisto
- 9ma di agosto - John Phillip Key, chefministro di Nova-Zelando
- 20ma di agosto - Manuel Arturo Merino, prezidanto di Peru
- 21ma di agosto - Stephen Hillenburg, Usana biologiisto e skriptisto, kreinto di SpongeBob SquarePants (m. 2018)
- 28ma di agosto - Kim Leine, Norvegiana-Daniana skriptisto
- 2ma di septembro - Carlos Valderrama, Kolumbiana futbalisto
- 6ma di septembro - Scott Travis, Usana muzikistulo (Judas Priest)
- 13ma di septembro - Dave Mustaine, Usana muzikisto (Metallica, Megadeth)
- 18ma di septembro - James Gandolfini, Usan aktoro (m. 2013)
- 25ma di septembro - Heather Locklear, Usan aktorino
- 29ma di septembro - Julia Gillard, chefministrino di Australia
- 7ma di oktobro - Charles Dantzig, Franca skriptisto
- 18ma di oktobro - Wynton Marsalis, Usana muzikisto
- 23ma di oktobro - Andoni Zubizarreta, Hispana futbalisto
- 29ma di oktobro - Randy Jackson, Usana muzikisto
- 31ma di oktobro - Peter Robert Jackson, Nova-Zelandana filmifisto
- 2ma di novembro - K.D. Lang, Kanadana kantistino e kompozistino
- 2ma di novembro - Sigrid Kaag, Nederlandana politikistino e diplomacistino
- 4ma di novembro - Ralph Macchio, Usan aktoro
- 6ma di novembro - Hans Stuifbergen, Nederlandan Idisto
- 11ma di decembro - Macky Sall, prezidanto di Senegal
- 12ma di novembro - Nadia Comăneci, Rumana gimnastikisto
- 13ma di novembro - Mahamat Kamoun, chefministro di Centrafrika
- 19ma di novembro - Meg Ryan, Usan aktorino
- 28ma di novembro - Māris Kučinskis, chefministro di Latvia
- 9ma di decembro - Einars Repše, chefministro di Latvia
- 19ma di decembro - Eric Allin Cornell, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 24ma di decembro - İlham Əliyev, prezidanto di Azerbaijan
- 25ma di decembro - David Howard Thompson, chefministro di Barbados (m. 2010)
- 25ma di decembro - Ingrid Betancourt, Kolumbiana politikistino
- 25ma di decembro - Pravind Jugnauth, chefministro di Maurico
- 30ma di decembro - Ben Johnson, Kanadana sportisto
- 30ma di decembro - Bill English, chefministro di Nova-Zelando
- Miguel Abia Biteo Boricó, chefa ministro di Equatorala Guinea (m. 2012)
- Germán Londoño, Kolumbiana piktisto e skultisto
Morti
[redaktar | redaktar fonto]
- 4ma di januaro - Erwin Schrödinger, Austriana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1887)
- 9ma di januaro - Emily Greene Balch, Usana skriptisto e pacifisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1867)
- 10ma di januaro - Dashiell Hammett, Usana skriptisto (n. 1894)
- 15ma di januaro - Andrzej Pronaszko, Polona piktisto (n. 1888)
- 17ma di januaro - Patrice Lumumba, chefministro di Republiko Kongo (n. 1925)
- 21ma di januaro - Blaise Cendrars, Suisa skriptisto (n. 1887)
- 9ma di februaro - Carlos Luz, prezidanto di Brazilia (n. 1894)
- 26ma di februaro - Rejulo Mohammed 5ma di Maroko (n. 1909)
- 3ma di marto - Paul Wittgenstein, Austriana pianisto (n. 1887)
- 15ma di marto - Akiba Rubinstein, Polona shakoludisto (n. 1880)
- 6ma di aprilo - Jules Bordet, Belga imunologiisto, Nobel-laureato (n. 1870)
- 7ma di aprilo - Vanessa Bell, Angla piktistino (n. 1879)
- 9ma di aprilo - Ahmet Zogu, prezidanto e pose rejulo di Albania (n. 1895)
- 3ma di mayo - Lajos Dinnyés, chefministro di Hungaria (n. 1901)
- 13ma di mayo - Gary Cooper, Usan aktoro (n. 1901)
- 30ma di mayo - Rafael Leónidas Trujillo, diktatoro di Dominikana Republiko (n. 1891)
- 2ma di junio - George S. Kaufman, Usana dramatifisto (n. 1889)
- 6ma di junio - Carl Gustav Jung, Suisa psikiatriisto (n. 1875)
- 6ma di junio - Alfons Karpiński, Polona piktisto (n. 1875)
- 27ma di junio - Muxtar Äwezov, Kazakstanana skriptisto (n. 1897)
- 30ma di junio - Lee de Forest, Usan inventisto e pioniro di elektroniko (n. 1873)
- 1ma di julio - Louis-Ferdinand Céline, Franca skriptisto (n. 1894)
- 2ma di julio - Ernest Hemingway, Usana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1899)
- 6ma di julio - Konstantinos Logothetopulos, chefministro di Grekia (n. 1878)
- 3ma di agosto - Zoltán Tildy, chefministro e prezidanto di Hungaria (n. 1889)
- 20ma di agosto - Percy Williams Bridgman, Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1882)
- 7ma di septembro - Pieter Gerbrandy, chefministro di Nederlando (n. 1885)
- 17ma di septembro - Adnan Menderes, chefministro di Turkia, mortigita (n. 1899)
- 18ma di septembro - Dag Hammarskjöld, chefo di Unionita Nacioni (n. 1905)
- 11ma di oktobro - Chico Marx, Usan cinem-aktoro (n. 1887)
- 14ma di oktobro - Paul Ramadier, chefministro di Francia (n. 1888)
- 19ma di oktobro - Şemsettin Günaltay, chefministro di Turkia (n. 1883)
- 30ma di oktobro - Luigi Einaudi, prezidanto di Italia (n. 1874)[12]
- 31ma di oktobro - Augustus John, Walsana piktisto (n. 1878)
- 20ma di decembro - Earle Page, chefministro di Australia (n. 1880)
- 25ma di decembro - Otto Loewi, Germana farmakologiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1873)
- Carl Eugen Keel, Suisa piktisto (n. 1885)
Nobel premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Robert Hofstadter, Rudolf Mößbauer
- Kemio: Melvin Calvin
- Fiziologio o Medicino: Georg von Békésy
- Literaturo: Ivo Andrić
- Paco: Dag Hammarskjöld
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Há 57 anos, Yuri Gagarin se tornava o primeiro homem a ser lançado no espaço - Publikigita da Canaltech. Dato di publikigo: 12ma di aprilo 2018. URL vidita ye 30ma di agosto 2020. Idiomo: Portugalana.
- ↑ 1961: Russian cosmonaut spends day in space - Publikigita da BBC. URL vidita ye 6ma di agosto 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ 1961: Berliners wake to divided city - Publikigita da BBC. URL vidita ye 31ma di julio 2016.
- ↑ Les conjurés de Pont-sur-Seine, auteurs de l'attentat dirigé contre le général de Gaulle le 8 septembre 1961 comparaîtront mercredi devant les assises de l'Aube - Publikigita da Le Monde. URL vidita ye 29ma di marto 2020. Idiomo: Franca.
- ↑ O que se passou em 17 de outubro de 1961 - Publikigita da Passa Palavra. URL vidita ye 29ma di marto 2020. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Arendt, Hannah:Eichmann in Jerusalem: A Report on the Banality of Evil. Publikigita da Penguin. Loko di publikigo: New York.
- ↑ Gregory, Joseph:Hassan II of Morocco Dies at 70; A Monarch Oriented to the West Nomo di la publikigo: The New York Times. Dato di publikigo: 24ma di julio 1999. URL vidita ye 17ma di januaro 2022. Idiomo: Angla.
- ↑ 1961: Sierra Leone wins independence - Publikigita da BBC. URL vidita ye 30ma di septembro 2018. Idiomo: Angla.
- ↑ Bay of Pigs: The 'perfect failure' of Cuba invasion - Publikigita da BBC. Dato di publikigo: 14ma di aprilo 2011. URL vidita ye 23ma di junio 2017.
- ↑ https://fr.wikipedia.org/wiki/Aziz_Akhannouch
- ↑ Кохир Расулзода. Биография - Publikigita da TASS. Dato di publikigo: 23ma di novembro 2013. URL vidita ye 11ma di februaro 2024. Idiomo: Rusa.
- ↑ Biografía de Luigi Einaudi (Su vida, historia, bio resumida) - URL vidita ye 18ma di julio 2021. Idiomo: Hispana.