2018: Розніца паміж версіямі
Выгляд
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
шаблон |
Artsiom91Bot (размовы | уклад) др →Памерлі: clean up, Task 16: replaced (2×) / removed (0×) deprecated |dead-url= and |deadurl= with |url-status=; з дапамогай AWB |
||
(Не паказана 46 прамежкавых версій 14 удзельнікаў) | |||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Навігацыя для года}} |
|||
{{Год |
|||
|гм1 = 2016 |
|||
|год = 2017 |
|||
|гп1 = 2018 |
|||
|гп2 = 2019 |
|||
|гп2 = 2020 |
|||
|дм2 = 1990-я |
|||
|дм1 = 2000-я |
|||
|дзесяцігоддзе = 2010-я |
|||
|дп1 = 2020-я |
|||
|дп2 = 2030-я |
|||
|см1 = 20 |
|||
|стагоддзе = 21 |
|||
|сп1 = 22 |
|||
}} |
|||
{{Год паводле тэм}} |
{{Год паводле тэм}} |
||
{{Будучыня}} |
|||
'''2018''' — невысакосны год. |
'''2018''' — невысакосны год. |
||
[[Год малой радзімы ў Беларусі]]. |
|||
== Падзеі == |
== Падзеі == |
||
[[Файл:Эмблема 100-годдзя БНР.jpg|thumb |
[[Файл:Эмблема 100-годдзя БНР.jpg|thumb|Эмблема адзначэння 100-годдзя БНР]] |
||
* [[100-годдзе Беларускай Народнай Рэспублікі]] |
* [[100-годдзе Беларускай Народнай Рэспублікі]] |
||
=== Студзень === |
=== Студзень === |
||
[[Выява:Lunar_eclipse_January_31_2018_California_Alfredo_Garcia_Jr_mideclipse.jpg|150px|right|thumb|Зацьменне Месяца 31 студзеня 2018, Каліфорнія, ЗША]] |
|||
* [[2 студзеня]] |
* [[2 студзеня]]: У [[Перу]], недалёка ад [[Ліма|Лімы]], пры падзенні [[аўтобус]]а ў прорву загінулі 48 чалавек. |
||
* [[25 студзеня]] |
* [[25 студзеня]]: Прэзідэнт Беларусі [[Аляксандр Лукашэнка]] падпісаў дэкрэт аб садзейнічанні занятасці насельніцтва (у яго не ўвайшлі [[Дэкрэт аб папярэджанні сацыяльнага ўтрыманства|ўведзеныя раней]] нормы аб спагнанні з працаздольных непрацуючых грамадзян збору на фінансаванне дзяржрасходаў). |
||
* [[28 студзеня]] |
* [[28 студзеня]]: [[Саўлі Нійнісцё]] перавыбраны на пасаду Прэзідэнта [[Фінляндыя|Фінляндыі]]. |
||
* [[31 студзеня]] |
* [[31 студзеня]]: Адбылося [[зацьменне Месяца]]. |
||
=== Люты === |
=== Люты === |
||
[[Выява:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|right|thumb |
[[Выява:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|right|thumb|Эмблема Зімовых Алімпійскіх гульняў 2018]] |
||
* [[4 лютага]] |
* [[4 лютага]]: [[Нікас Анастасіадзіс]] перавыбраны Прэзідэнтам [[Рэспубліка Кіпр|Рэспублікі Кіпр]]. |
||
* [[9 лютага]] |
* [[9 лютага]]: У [[Пхёнчхан]]е ўрачыста адкрыліся [[Зімовыя Алімпійскія гульні 2018]]. |
||
* [[11 лютага]] |
* [[11 лютага]]: Самалёт [[Ан-148]] «Саратаўскіх авіяліній», які накіроўваўся з маскоўскага аэрапорта [[Аэрапорт Дамадзедава|Дамадзедава]] ў [[Орск]] пацярпеў крушэнне ў Падмаскоўі, на борце знаходзіўся 71 чалавек, усе яны загінулі. |
||
* [[15 лютага]] |
* [[15 лютага]]: [[Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка|Аляксандр Лукашэнка]] вызваліў ад займаных пасад міністра лясной гаспадаркі [[Міхаіл Міхайлавіч Амельяновіч|Міхаіла Амельяновіча]] і міністра спорту і турызму [[Аляксандр Ігаравіч Шамко|Аляксандра Шамко]] за непрыняцце дзейсных мер па барацьбе з [[карупцыя]]й і эканамічнымі правапарушэннямі ў падведамасных арганізацыях. |
||
* [[17 лютага]] |
* [[17 лютага]]: Прах беларускай мецэнаткі [[Магдалена Радзівіл|Магдалены Радзівіл]] перапахаваны ў [[Касцёл Святой Тройцы на Залатой Горцы|Касцёле Найсвяцейшай Тройцы]] ў [[Мінск]]у<ref>{{cite web|url=https://www.svaboda.org/a/29045160.html|title=У Менску перапахавалі прах Магдалены Радзівіл|publisher=«''[[Радыё Свабода]]''»|lang=be|access-date=2018-02-17}}</ref>. |
||
* [[18 лютага]] |
* [[18 лютага]]: [[Выбары ў мясцовыя Саветы дэпутатаў Беларусі (2018)|Выбары ў мясцовыя Саветы дэпутатаў Беларусі]]. |
||
* [[18 лютага]] |
* [[18 лютага]]: Беларускі [[тэніс]]іст [[Максім Мірны]] правёў свой 100-ы фінальны матч у кар'еры. |
||
* [[21 лютага]] |
* [[21 лютага]]: Нарвежская [[лыжныя гонкі|лыжніца]] [[Марыт Б'ёрген]] выйграла 14-ы алімпійскі медаль і стала самай тытулаванай спартсменкай у гісторыі Алімпіяд. |
||
* [[22 лютага]] |
* [[22 лютага]]: Беларуская каманда ў складзе [[Надзея Валер’еўна Скардзіна|Надзеі Скардзіна]], [[Ірына Валер’еўна Крыўко|Ірыны Крыўко]], [[Дзінара Талгатаўна Алімбекава|Дзінары Алімбекавай]] і [[Дар’я Уладзіміраўна Домрачава|Дар’і Домрачавай]] выйграла залатыя медалі ў [[Біятлон на зімовых Алімпійскіх гульнях 2018 — эстафета (жанчыны)|біятлоннай эстафеце]] на [[Зімовыя Алімпійскія гульні 2018|Алімпійскіх гульнях]]. |
||
* [[25 лютага]] |
* [[25 лютага]]: Скончыліся [[Зімовыя Алімпійскія гульні 2018]] у карэйскім [[Пхёнчхан]]е. |
||
=== Сакавік === |
=== Сакавік === |
||
[[File:Дзень Волі 2018.jpg |
[[File:Дзень Волі 2018.jpg|thumb|Дзень Волі-2018 у [[Мінск]]у]] |
||
* [[9 сакавіка]] |
* [[9 сакавіка]]: Беларуска [[Дар’я Домрачава]] атрымала 31-ю перамогу на этапах Кубка свету па [[біятлон]]е. |
||
* [[10 сакавіка]] |
* [[10 сакавіка]]: ФК [[ФК Дынама-Брэст|«Дынама-Брэст»]] выйграў [[Суперкубак Беларусі па футболе 2018]]. |
||
* [[14 сакавіка]] |
* [[14 сакавіка]]: [[Ангела Меркель]] перавыбрана на пасаду канцлера [[Германія|Германіі]] на чацвёрты тэрмін. |
||
* [[16 сакавіка]] |
* [[16 сакавіка]]: [[Беласток]] і [[Гродна]] падпісалі дамову аб супрацоўніцтве. |
||
* [[17 сакавіка]] |
* [[17 сакавіка]]: [[Сі Цзіньпін]] пераабраны старшынёй [[КНР]] на трэці тэрмін. |
||
* [[18 сакавіка]] |
* [[18 сакавіка]]: Прэзідэнцкія выбары ў [[Расія|Расіі]]. Перамогу атрымаў [[Уладзімір Пуцін]]. |
||
* [[25 сакавіка]]: |
|||
* [[25 сакавіка]] — Лаўрэатам [[Абелеўская прэмія|Абелеўскай прэміі]] «за дальнабачную праграму, якая звязвае тэорыю прадстаўленняў з [[Тэорыя лікаў|тэорыяй лікаў]]» стаў [[Роберт Ленглендс]]. |
|||
** Лаўрэатам [[Абелеўская прэмія|Абелеўскай прэміі]] «за дальнабачную праграму, якая звязвае тэорыю прадстаўленняў з [[Тэорыя лікаў|тэорыяй лікаў]]» стаў [[Роберт Ленглендс]]. |
|||
* [[25 сакавіка]] — Святочным канцэртам і мітынгам адзначаны [[Дзень Волі]] ў [[Мінск]]у. |
|||
** Святочным канцэртам і мітынгам адзначаны [[Дзень Волі]] ў [[Мінск]]у. |
|||
* [[25 сакавіка]] — Пажар у гандлёвым цэнтры ў [[Кемерава|Кемераве]], загінулі 60 чалавек, з іх большасць — дзеці. |
|||
** Пажар у гандлёвым цэнтры ў [[Кемерава|Кемераве]], загінулі 60 чалавек, з іх большасць — дзеці. |
|||
=== |
=== Красавік === |
||
[[Выява:2018_inter-Korean_summit_square.jpg |
[[Выява:2018_inter-Korean_summit_square.jpg|150px|thumb|Сустрэча Кім Чэн Ына і Мун Чжэ Іна]] |
||
[[Файл:The ruins of the American missile attack on Syria 03.jpg|thumb|Разбурэнні ў Дамаску]] |
|||
* [[3 красавіка]] — Нарвежскі [[біятлон|біятланіст]] [[Уле-Эйнар Б’ёрндален]] аб’явіў пра завяршэнне спартыўнай кар’еры. |
|||
* [[3 красавіка]]: Нарвежскі [[біятлон|біятланіст]] [[Уле-Эйнар Б’ёрндален]] аб’явіў пра завяршэнне спартыўнай кар’еры. |
|||
* [[6 красавіка]] — Былы прэзідэнт [[Рэспубліка Карэя|Рэспублікі Карэя]] [[Пак Кын Хе]] прыгаворана да 24 гадоў турмы ў выніку карупцыйнага скандалу. |
|||
* [[6 красавіка]]: Былы прэзідэнт [[Рэспубліка Карэя|Рэспублікі Карэя]] [[Пак Кын Хе]] прыгаворана да 24 гадоў турмы ў выніку карупцыйнага скандалу. |
|||
* [[6 красавіка]] |
* [[6 красавіка]] |
||
** [[Хакей з шайбай|Хакеісты]] [[Гродна|гродзенскага]] [[ХК Нёман Гродна|«Нёмана»]] абаранілі тытул чэмпіёнаў Беларусі ў [[Беларуская экстраліга|зкстралізе]]. |
** [[Хакей з шайбай|Хакеісты]] [[Гродна|гродзенскага]] [[ХК Нёман Гродна|«Нёмана»]] абаранілі тытул чэмпіёнаў Беларусі ў [[Беларуская экстраліга|зкстралізе]]. |
||
** Нарвежская [[лыжныя гонкі|лыжніца]] [[Марыт Б’ёрген]] |
** Нарвежская [[лыжныя гонкі|лыжніца]] [[Марыт Б’ёрген]] аб’явіла пра завяршэнне спартыўнай кар’еры. |
||
* [[7 красавіка]]: |
|||
* [[7 красавіка]] — У правінцыі [[Саскачэван]] ([[Канада]]) у выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек<ref>{{Cite web | url = http://www.interfax.ru/world/607368 | title = У Канадзе ў выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек | publisher = Інтэрфакс | accessdate = 2018/04/16}}</ref>. |
|||
** У правінцыі [[Саскачэван (правінцыя)|Саскачэван]] ([[Канада]]) у выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек<ref>{{Cite web | url = http://www.interfax.ru/world/607368 | title = У Канадзе ў выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек | publisher = Інтэрфакс | access-date = 2018/04/16}}</ref>. |
|||
* [[8 красавіка]] — У [[Японія|Японiі]] ўпершыню з [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] была адноўлена [[марская пяхота]]<ref>{{cite web | url = https://mil.in.ua/v-yaponiyi-vidnovyly-morsku-pihotu / | title = В Японії відновили морську піхоту | author = | date = 2018/04/17 | website = https: //mil.in.ua/ | publisher = Український мілітарний партал | accessdate = 17 красавіка 2018}} {{ref-uk}}</ref>. |
|||
** [[ЗША]], [[Францыя]] і [[Вялікабрытанія]] нанеслі [[Ракетны ўдар па Сірыі ў красавіку 2018 года|серыю ракетных удараў]] па ўрадавых аб’ектах у [[Сірыя|Сірыі]]. |
|||
* [[11 красавіка]] — Пры крушэнні ваенна-транспартнага самалёта Іл-76ТД у [[Алжыр]]ы загінулі 257 чалавек<ref>[http://blr.belta.by/world/view/pry-krushenni-samaleta-u-alzhyry-zaginuli-257-chalavek-67949-2018/ blr.belta.by]</ref>. |
|||
* [[8 красавіка]]: У [[Японія|Японіі]] ўпершыню з [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] была адноўлена [[марская пяхота]]<ref>{{cite web | url = https://mil.in.ua/v-yaponiyi-vidnovyly-morsku-pihotu / | title = В Японії відновили морську піхоту | date = 2018/04/17 | website = https: //mil.in.ua/ | publisher = Український мілітарний партал | access-date = 17 красавіка 2018}} {{ref-uk}}</ref>. |
|||
* [[12 красавіка]] — [[Грамадзянская вайна ў Сірыі]]: Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў [[Башар Асад|Асада]]<ref>{{Cite news|title=Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў Асада|last=Korrespondent.net|url=https://korrespondent.net/world/3960606-vostochnaia-huta-pereshla-pod-kontrol-voisk-asada|accessdate=2018-04-17|language=ru}}</ref>. |
|||
* [[11 красавіка]]: Пры крушэнні ваенна-транспартнага самалёта Іл-76ТД у [[Алжыр]]ы загінулі 257 чалавек<ref>[http://blr.belta.by/world/view/pry-krushenni-samaleta-u-alzhyry-zaginuli-257-chalavek-67949-2018/ blr.belta.by]</ref>. |
|||
* [[14 красавіка]] — Ракетныя удары кааліцыі ЗША, Вялікабрытаніі і Францыі па шэрагу ваенных і грамадзянскіх аб’ектаў у [[Дамаск]]у ([[Сірыя]])<ref>[http://xn----ctbsbaa3aibxhck.ru-an.info/%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80-%D1%81%D1%88%D0%B0-%D0%BF%D0%BE-%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B8/ Амерыкана-французска-англiйскiя ракетныя ўдары па Сiрыi]</ref> |
|||
* [[12 красавіка]]: [[Грамадзянская вайна ў Сірыі]]: Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў [[Башар Асад|Асада]]<ref>{{Cite news|title=Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў Асада|last=Korrespondent.net|url=https://korrespondent.net/world/3960606-vostochnaia-huta-pereshla-pod-kontrol-voisk-asada|access-date=2018-04-17|language=ru}}</ref>. |
|||
* [[14 красавіка]]: [[Ракетны ўдар па Сірыі ў красавіку 2018 года|Ракетныя ўдары]] кааліцыі [[ЗША]], Вялікабрытаніі і Францыі па шэрагу ваенных і грамадзянскіх аб’ектаў у [[Дамаск]]у ([[Сірыя]])<ref>[http://xn----ctbsbaa3aibxhck.ru-an.info/%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80-%D1%81%D1%88%D0%B0-%D0%BF%D0%BE-%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B8/ Амерыкана-французска-англійскія ракетныя ўдары па Сірыі]</ref> |
|||
* [[19 красавіка]] |
* [[19 красавіка]] |
||
** Кіраўнік Дзяржаўнага савета [[Куба|Кубы]] [[Рауль Кастра]] сышоў у адстаўку. Новым кіраўніком |
** Кіраўнік Дзяржаўнага савета [[Куба|Кубы]] [[Рауль Кастра]] сышоў у адстаўку. Новым кіраўніком краіны стаў [[Мігель Дыяс-Канель]]<ref>[https://ria.ru/world/20180419/1518994138.html?referrer_block=index_archive_2 Новым лідарам Кубы стаў Мігель Дыяс-Канель]</ref>. |
||
** Кароль [[Свазіленд]]а [[Мсваці III]] афіцыйна перайменаваў краіну, дзяржава вярнулася да гістарычнай назвы — Эсваціні<ref>[http://blr.belta.by/world/view/karol-svazilenda-perajmenavau-krainu-68211-2018/ blr.belta.by]</ref>. |
** Кароль [[Свазіленд]]а [[Мсваці III]] афіцыйна перайменаваў краіну, дзяржава вярнулася да гістарычнай назвы — Эсваціні<ref>[http://blr.belta.by/world/view/karol-svazilenda-perajmenavau-krainu-68211-2018/ blr.belta.by]</ref>. |
||
* [[23 красавіка]] |
* [[23 красавіка]]: У выніку пратэстаў у [[Арменія|Арменіі]] прэм’ер-міністр [[Серж Азатавіч Саргсян|Серж Саргсян]] падаў у адстаўку.<ref>{{Cite web|url=http://www.primeminister.am/hy/press-release/item/2018/04/23/Prime-Minister-Serzh-Sargsyans-statement/|title=Վարչապետ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը - Մամլո հաղորդագրություններ - Լրատվություն - Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ|publisher=www.primeminister.am|lang=hy|access-date=2018-04-24}}</ref> |
||
* [[27 красавіка]] |
* [[27 красавіка]]: Лідары [[КНДР]] і [[Рэспубліка Карэя|Рэспублікі Карэя]] [[Кім Чэн Ын]] і [[Мун Чжэ Ін]] падпісалі дэкларацыю, у якой абвясцілі аб пачатку «эры міру» паміж краінамі<ref>{{cite web |url=https://www.bbc.com/russian/news-43922171 |title=КНДР і Рэспубліка Карэя дамовіліся пакласці канец вайне і пазбавіць паўвостраў ад ядзернай зброі|date=2018-04-27 |publisher=BBC |access-date=2018-04-27}}</ref>. |
||
=== Май === |
=== Май === |
||
[[Файл:USGS Kīlauea multimediaFile-1955.jpg|right |
[[Файл:USGS Kīlauea multimediaFile-1955.jpg|right|thumb|Вулканічная лава цячэ па вуліцы населенага пункта Леілані-Эстэйтс, Гаваі, 5 мая]] |
||
[[Файл:Netta (3) 20180508 EuroVisionary.jpg|right |
[[Файл:Netta (3) 20180508 EuroVisionary.jpg|right|thumb|[[Нета Барзілай]] на прэс-канферэнцыі, [[Конкурс песні Еўрабачанне 2018|«Еўрабачанне»-2018]], 8 мая]] |
||
* [[2 мая]] |
* [[2 мая]]: [[Уладзімір Мікалаевіч Патупчык|Уладзімір Патупчык]] зняты з пасады міністра энергетыкі [[Беларусь|Беларусі]] за садзейнічанне незаконнаму сямейнаму бізнесу. |
||
* [[4 мая]] |
* [[4 мая]]: Улады [[Гаваі|Гаваяў]] аб’явілі эвакуацыю насельніцтва ў раёне вывяржэння вулкана [[Кілаўэа]]. |
||
* [[7 мая]] |
* [[7 мая]]: [[Чэмпіянат свету па снукеры 2018]] скончыўся перамогай валійца [[Марк Уільямс|Марка Уільямса]]. |
||
* [[10 мая]] |
* [[10 мая]]: Парламент [[Венгрыя|Венгрыі]] зацвердзіў [[Віктар Орбан|Віктара Орбана]] на пасаду прэм’ер-міністра краіны на новы тэрмін. |
||
* [[12 мая]]: |
|||
* [[12 мая]] — Першы ў Беларусі помнік [[Тадэвуш Касцюшка|Тадэвушу Касцюшку]] ўрачыста адкрылі на тэрыторыі [[Музей-сядзіба Тадэвуша Касцюшкі|музея-сядзібы]] ва ўрочышчы [[Мерачоўшчына]] ля горада [[горад Косава|Косава]]. |
|||
** Першы ў Беларусі помнік [[Тадэвуш Касцюшка|Тадэвушу Касцюшку]] ўрачыста адкрылі на тэрыторыі [[Музей-сядзіба Тадэвуша Касцюшкі|музея-сядзібы]] ва ўрочышчы [[Мерачоўшчына]] ля горада [[Косава (горад)|Косава]]. |
|||
* [[12 мая]] — Фінал конкурсу песні [[Конкурс песні Еўрабачанне 2018|«Еўрабачанне»-2018]] ([[Лісабон]], [[Партугалія]]). Перамогу атрымала прадстаўніца [[Ізраіль|Ізраіля]] [[Нета Барзілай]] з песняй «[[Toy (песня)|Toy]]». |
|||
** Фінал конкурсу песні [[Конкурс песні Еўрабачанне 2018|«Еўрабачанне»-2018]] ([[Лісабон]], [[Партугалія]]). Перамогу атрымала прадстаўніца [[Ізраіль|Ізраіля]] [[Нета Барзілай]] з песняй «[[Toy (песня)|Toy]]». |
|||
* [[15 мая]] — Адкрыццё Крымскага моста праз [[Керчанскі праліў]]. |
|||
* [[15 мая]]: |
|||
* [[15 мая]] — Аргенцінец [[Дыега Арманда Марадона|Дыега Марадона]] падпісаў кантракт з [[ФК Дынама-Брэст|брэсцкім «Дынама»]]. |
|||
** Адкрыццё Крымскага моста праз [[Керчанскі праліў]]. |
|||
* [[16 мая]] — Мадрыдскі [[ФК Атлетыка Мадрыд|«Атлетыка»]] трэці раз выйграў [[Ліга Еўропы УЕФА|Лігу Еўропы]] па [[футбол]]е. |
|||
** Аргенцінец [[Дыега Арманда Марадона|Дыега Марадона]] падпісаў кантракт з [[ФК Дынама Брэст|брэсцкім «Дынама»]]. |
|||
* [[19 мая]] — Японскі фільм «[[Крамныя зладзеі]]» рэжысёра [[Хірокадзу Корээда|Хірокадзу Корээды]] ўзнагароджаны «[[Залатая пальмавая галіна|Залатой пальмавай галінай]]» [[Канскі кінафестываль|Канскага кінафестывалю]]<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2018/05/cannes-film-festival-2018-winners-palme-d-or-full-list-1202394678/|title=Cannes Winners: ‘Shoplifters’ Takes Palme D’Or; Spike Lee’s ‘BlacKkKlansman’ Is Grand Prize – Full List|author=Nancy Tartaglione|date=2018-05-19|website=Сайт «''Deadline''»|publisher=«''Deadline''»|accessdate=2018-06-02|lang=en}}</ref>. |
|||
* [[16 мая]]: Мадрыдскі [[ФК Атлетыка Мадрыд|«Атлетыка»]] трэці раз выйграў [[Ліга Еўропы УЕФА|Лігу Еўропы]] па [[футбол]]е. |
|||
* [[19 мая]] — У фінале [[Кубак Беларусі па футболе 2017/2018|Кубка Беларусі па футболе 2018]] [[ФК Дынама-Брэст|«Дынама-Брэст»]] атрымала перамогу над [[ФК БАТЭ|«БАТЭ»]]. |
|||
* [[19 мая]]: |
|||
* [[21 мая]] — [[Грамадзянская вайна ў Сірыі]]: у прыгарадах [[Дамаск]]а знішчана апошняя апора тэрарыстычнай арганізацыі «[[Ісламская дзяржава]]». Сталіца [[Сірыя|Сiрыі]] ўпершыню з [[2011]] года апынулася па-за зонай баявых дзеянняў. |
|||
** Японскі фільм «[[Крамныя зладзеі]]» рэжысёра [[Хірокадзу Корээда|Хірокадзу Корээды]] ўзнагароджаны «[[Залатая пальмавая галіна|Залатой пальмавай галінай]]» [[Канскі кінафестываль|Канскага кінафестывалю]]<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2018/05/cannes-film-festival-2018-winners-palme-d-or-full-list-1202394678/|title=Cannes Winners: ‘Shoplifters’ Takes Palme D’Or; Spike Lee’s ‘BlacKkKlansman’ Is Grand Prize – Full List|author=Nancy Tartaglione|date=2018-05-19|website=Сайт «''Deadline''»|publisher=«''Deadline''»|access-date=2018-06-02|lang=en}}</ref>. |
|||
* [[26 мая]] — [[Баскетбол|Баскетбалісты]] клуба «[[Цмокі-Мінск]]» у дзясяты раз запар сталі чэмпіёнамі Беларусі. |
|||
** У фінале [[Кубак Беларусі па футболе 2017/2018|Кубка Беларусі па футболе 2018]] [[ФК Дынама-Брэст|«Дынама-Брэст»]] атрымала перамогу над [[ФК БАТЭ|БАТЭ]]. |
|||
* [[26 мая]] — Мадрыдскі [[ФК Рэал Мадрыд|«Рэал»]] выйграў [[Ліга чэмпіёнаў УЕФА|Лігу чэмпіёнаў УЕФА]] трэці раз запар. |
|||
* [[21 мая]]: [[Грамадзянская вайна ў Сірыі]]: у прыгарадах [[Дамаск]]а знішчана апошняя апора тэрарыстычнай арганізацыі «[[Ісламская дзяржава]]». Сталіца [[Сірыя|Сірыі]] ўпершыню з [[2011]] года апынулася па-за зонай баявых дзеянняў. |
|||
* [[26 мая]]: |
|||
** [[Баскетбол|Баскетбалісты]] клуба «[[Цмокі-Мінск]]» у дзясяты раз запар сталі чэмпіёнамі Беларусі. |
|||
** Мадрыдскі [[ФК Рэал Мадрыд|«Рэал»]] выйграў [[Ліга чэмпіёнаў УЕФА|Лігу чэмпіёнаў УЕФА]] трэці раз запар. |
|||
=== Чэрвень === |
=== Чэрвень === |
||
* [[1 чэрвеня]] |
* [[1 чэрвеня]]: У [[Гродна|Гродне]] пачаўся [[XII Рэспубліканскі фестываль нацыянальных культур]] і ўрачыста адкрыты [[помнік Давыду Гарадзенскаму]]. |
||
* [[1 чэрвеня]] |
* [[1 чэрвеня]]: Парламент [[Іспанія|Іспаніі]] пазбавіў [[Марыяна Рахой|Марыяна Рахоя]] пасады прэм’ер-міністра. |
||
* [[9 чэрвеня]] |
* [[9 чэрвеня]]: [[Голдэн Стэйт Уорыярз]] другі раз запар і трэці раз за чатыры гады [[Фінал НБА 2018|сталі чэмпіёнамі НБА]]. |
||
* [[14 чэрвеня]] |
* [[14 чэрвеня]]: Стартаваў [[Чэмпіянат свету па футболе 2018]] ([[Расія]]). |
||
* [[ |
* [[15 чэрвеня]]: выпушчана камп'ютарная і мабільная гульня [[Among Us]]. |
||
* [[24 чэрвеня]]: Прэзідэнцкія і парламенцкія выбары ў [[Турцыя|Турцыі]]: перамогу атрымалі дзеючы прэзідэнт [[Рэджэп Таіп Эрдаган]] i яго [[Партыя справядлівасці і развіцця]]. |
|||
=== Ліпень === |
=== Ліпень === |
||
* [[1 ліпеня]] |
* [[1 ліпеня]]: Усеагульныя выбары ў Мексіцы. Былі абраны 500 дэпутатаў Кангрэсу, 128 членаў Сената і новы прэзідэнт [[Андрэс Мануэль Лопес Абрадор]]. |
||
* [[3 ліпеня]] |
* [[3 ліпеня]]: Паводка ў [[Японія|Японіі]], больш за 400 загінулых і пацярпелых. |
||
* [[11 ліпеня]] |
* [[11 ліпеня]]: У [[Брусель|Бруселі]] пачаўся саміт [[НАТА]]. |
||
* [[15 ліпеня]] |
* [[15 ліпеня]]: У фінале [[Чэмпіянат свету па футболе 2018|Чэмпіянату свету па футболе]] зборная [[Зборная Францыі па футболе|Францыі]] атрымала перамогу над [[Зборная Харватыі па футболе|Харватыяй]]. |
||
* [[21 ліпеня]] |
* [[21 ліпеня]]: Пасля пагранічнага сутыкнення ізраільскія вайскоўцы атакавалі 60 аб'ектаў у [[Сектар Газа|Сектары Газа]]. |
||
* [[27 ліпеня]] |
* [[27 ліпеня]]: Самае працяглае ў XXI стагоддзі [[Месяцавае зацьменне 27 ліпеня 2018 года|месяцавае зацьменне]]. |
||
* [[30 ліпеня]] |
* [[30 ліпеня]]: Прэзідэнцкія выбары ў [[Зімбабвэ]], перамогу адтрымаў [[Эмерсан Мнангагва]]. |
||
=== Жнівень === |
=== Жнівень === |
||
* [[4 жніўня]] |
* [[4 жніўня]]: Няўдалая спроба замаху на прэзідэнта [[Венесуэла|Венесуэлы]] [[Нікалас Мадура|Нікаласа Мадура]]. |
||
* [[10 жніўня]] |
* [[10 жніўня]]: У Бухарэсце ў ходзе масавай антыкарупцыйнай маніфестацыі паліцыя ўжыла слёзатачывы газ. Пацярпела 440 чалавек. |
||
* [[12 жніўня]] |
* [[12 жніўня]]: [[Расія]], [[Іран]], [[Азербайджан]], [[Туркменія]] і [[Казахстан]] падпісалі Канвенцыю аб прававым статусе Каспійскага мора. |
||
* [[12 жніўня]] |
* [[12 жніўня]]: У [[Берлін]]е завяршыўся [[Чэмпіянат Еўропы па лёгкай атлетыцы 2018]]. |
||
=== Верасень === |
=== Верасень === |
||
* [[7 верасня]]: Канстанцінопальскі патрыярхат ўмяшаўся ў царкоўнае сітуацыю на [[Украіна|Украіне]]: патрыярх Варфаламей адправіў на Украіну дваіх экзархаў, дэ-факта запусціўшы працэс стварэння на Украіне аўтакефальнай царквы на аснове «Кіеўскага патрыярхата». РПЦ расцаніла гэтыя дзеянні як раскол Праваслаўнай царквы. |
|||
* [[8 верасня]] — [[Мексіка|Мексіканскі]] [[фільм]] «''[[Рым (фільм, 2018)|Рым]]''» рэжысёра [[Альфонса Куарон]]а ўзнагароджаны прэміяй «''[[Залаты леў]]''» на [[Венецыянскі кінафестываль|Венецыянскім кінафестывалі]]<ref name="LaBiennale">{{cite web|url=http://www.labiennale.org/en/news/official-awards-75th-venice-film-festival|title=Official Awards of the 75th Venice Film Festival|author=|date=2018-09-08|publisher=«''La Biennale di Venezia''»|lang=en|accessdate=2018-09-09}}</ref>. |
|||
* [[9 верасня]]: |
|||
* [[30 верасня]] — Рэферэндум аб перайменаванні краіны ў [[Македонія|Македонiі]]. |
|||
** Адзіны дзень галасавання ў Расіі. |
|||
** Парламенцкія выбары ў Швецыі. |
|||
* [[8 верасня]]: [[Мексіка]]нскі [[фільм]] «''[[Рома (фільм, 2018)|Рым]]''» рэжысёра [[Альфонса Куарон]]а ўзнагароджаны прэміяй «''[[Залаты леў]]''» на [[Венецыянскі кінафестываль|Венецыянскім кінафестывалі]]<ref name="LaBiennale">{{cite web|url=http://www.labiennale.org/en/news/official-awards-75th-venice-film-festival|title=Official Awards of the 75th Venice Film Festival|date=2018-09-08|publisher=«''La Biennale di Venezia''»|lang=en|access-date=2018-09-09}}</ref>. |
|||
* [[17 верасня]]: [[катастрофа Іл-20 у Сірыі]]. |
|||
* [[30 верасня]]: Рэферэндум аб перайменаванні краіны ў [[Македонія|Македоніі]] дзеля ўступлення ў [[Еўрапейскі Саюз]] і НАТА; у выніку, нягледзячы на пераважную колькасць тых, хто прагаласаваў за пагадненне (з тых, хто прыйшоў на ўчасткі), рэферэндум не адбыўся ў сувязі з нізкай яўкай. |
|||
=== Кастрычнік === |
=== Кастрычнік === |
||
* [[4 кастрычніка]] |
* [[4 кастрычніка]]: Ва [[Узброеныя сілы Украіны|Узброеных сілах Украіны]] зацверджана новае прывітанне «[[Слава Украіне!|Слава Украіне» — «Героям Слава]]». Слова «таварыш» заменяць на «пан» і «пані». |
||
* [[5 кастрычніка]] |
* [[5 кастрычніка]]: Лаўрэатамі [[Нобелеўская прэмія міру|Нобелеўскай прэміі міру]] сталі [[Дэніс Муквегэ]] з [[ДР Конга]] і [[Надзя Мурад]] з [[Ірак]]а. |
||
* [[6 кастрычніка|6]] |
* [[6 кастрычніка|6]]: [[18 кастрычніка]]: Адбыліся [[Летнія Юнацкія Алімпійскія гульні 2018|Летнія юнацкія Алімпійскія гульні 2018]]. |
||
* [[11 кастрычніка]] |
* [[11 кастрычніка]]: Запуск [[касмічны карабель|пілатаванага касмічнага карабля]] [[Саюз МС-10]] завяршыўся аварыйнай пасадкай, касманаўты [[Аляксей Мікалаевіч Аўчынін|Аляксей Аўчынін]] і [[Тайлер Хэйг]] былі [[Сістэма аварыйнага выратавання|эвакуяваны]]. |
||
* [[11 кастрычніка]] |
* [[11 кастрычніка]]: [[Літаратурная прэмія Ежы Гедройца|Літаратурную прэмію Ежы Гедройца]] атрымаў [[Уладзімір Аляксеевіч Арлоў|Уладзімір Арлоў]] за кнігу «Танцы над горадам». |
||
* [[15 кастрычніка]] |
* [[15 кастрычніка]]: На праведзеным у [[Мінск]]у пасяджэнні [[Свяшчэнны сінод Рускай праваслаўнай царквы|Свяшчэннага сінода РПЦ]] прынята рашэнне аб [[Разрыў еўхарыстычных зносін паміж Рускай правслаўнай царквой і Канстанцінопальскім патрыярхатам (2018)|поўным разрыве]] [[Еўхарыстычныя зносіны|еўхарыстычных зносін]] з [[Канстанцінопальская праваслаўная царква|Канстанцінопалем]] пасля [[Прадастаўленне аўтакефаліі праваслаўнай царкве ва Украіне|прадастаўлення аўтакефаліі праваславнай царкве ва Украіне]]. |
||
* [[16 кастрычніка]] |
* [[16 кастрычніка]]: Прэм’ер-міністр Арменіі [[Нікол Пашынян]] абвясціў аб сваёй адстаўцы. |
||
* [[16 кастрычніка]] |
* [[16 кастрычніка]]: Стартаваў [[Сезон НБА 2018/2019|73-і сезон]] [[НБА]]. |
||
* [[17 кастрычніка]] |
* [[17 кастрычніка]]: У выніку [[Масавае забойства ў Керчанскім політэхнічным каледжы|выбухаў і стральбы ў Керчанскім політэхнічным каледжы]] загінуў 21 чалавек. |
||
* [[17 кастрычніка]] |
* [[17 кастрычніка]]: Лаўрэатам [[Букераўская прэмія|Букераўскай прэміі]] стала брытанская пісьменніца {{нп5|Анна Бёрнс||en|Anna Burns}} за раман «{{нп5|Малочнік (раман)|Малочнік|en|Milkman (novel)}}». |
||
* [[19 кастрычніка]] |
* [[19 кастрычніка]]: Падчас індуісцкага свята [[Віджаядашамі|Дашара]] каля горада [[Амрытсар]] у індыйскім штаце [[Пенджаб (рэгіён)|Пенджаб]] у натоўп людзей {{нп5|Крушэнне цягніка ў Амрытсар (2018)|урэзаўся цягнік|en|2018 Amritsar train incident}}. Загінула больш за 60 чалавек і каля 200 атрымалі раненні. |
||
* [[20 кастрычніка]] |
* [[20 кастрычніка]]: [[Чэмпіянат свету па валейболе сярод жанчын 2018|Чэмпіёнам свету па валейболе сярод жанчын]] у [[Японія|Японіі]] ўпершыню стала [[Жаночая зборная Сербіі па валейболе|зборная Сербіі]]. |
||
=== |
=== Лістапад === |
||
[[Файл:Detained ships in the port of Kerch.jpg|thumb|Захопленыя ўкраінскія караблі на рэйдзе ў [[Керч]]ы.]] |
|||
* [[25 лістапада]] — Міжнародны [[Дзіцячы конкурс песні Еўрабачанне 2018|дзіцячы конкурс песні «Еўрабачанне 2018»]] пройдзе ў «[[Мінск-Арэна|Мінск-Арэне]]» |
|||
* [[4 лістапада]]: [[Рэферэндум аб незалежнасці Новай Каледоніі]]. Рэферэндум паказаў, што насельніцтва не жадае аддзяляцца ад [[Францыя|Францыі]]. |
|||
* [[11 лістапада]]: |
|||
** У [[Парыж]]ы прайшлі памятныя мерапрыемствы з нагоды 100-годдзя заканчэння [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайны]]. |
|||
** У [[Варшава|Варшаве]] прайшоў шматтысячны марш з нагоды 100-годдзя незалежнасці [[Польшча|Польшчы]]. |
|||
* [[18 лістапада]]: 100-годдзе незалежнасці Латвіі. |
|||
* [[25 лістапада]]: |
|||
** [[Інцыдэнт у Керчанскім праліве]], затрыманы караблі Ваенна-марскіх сіл Украіны, што спрабавалі прайсці цераз Керчанскі праліў, які пасля анексіі Крыма ў 2014 годзе знаходзіўся пад кантролем Расіі. |
|||
** Міжнародны [[Дзіцячы конкурс песні Еўрабачанне 2018|дзіцячы конкурс песні «Еўрабачанне 2018»]] прайшоў на «[[Мінск-Арэна|Мінск-Арэне]]». |
|||
* [[28 лістапада]]: другі тур прэзідэнцкіх выбараў у [[Грузія|Грузіі]], перамогу атрымала [[Саламэ Зурабішвілі]], якая стала першай у гісторыі Грузіі жанчынай на пасадзе прэзідэнта і разам з тым сталая апошнім ўсенародна абраным прэзідэнтам Грузіі. |
|||
=== Снежань === |
|||
* [[3 снежня]]: [[Прэзідэнт Малдовы]] [[Ігар Мікалаевіч Дадон|Ігар Дадон]] часова адхілены ад пасады. |
|||
* [[15 снежня]]: |
|||
** У [[Сафійскі сабор (Кіеў)|Сафійскім саборы]] [[Кіеў|Кіева]] прайшоў аб’яднаўчы сабор з удзелам Кіеўскага патрыярхату і УАПЦ, а таксама [[Прэзідэнт Украіны|Прэзідэнта Украіны]] Пятра Парашэнкі, на якім абвясцілі аб стварэнні новай [[Праваслаўная царква Украіны|Праваслаўнай царквы Украіны]], падкантрольнай Канстантынопальскаму патрыярхату; УПЦ МП і [[Руская праваслаўная царква]] адмовіліся прызнаваць новаўтвораную царкву<ref>[https://ria.ru/20181216/1548059130.html УПЦ отказалась признать созданную на "объединительном соборе" церковь]</ref>. |
|||
** [[Еўрапейская кінапрэмія 2018|31-я цырымонія]] прысуджэння [[Еўрапейская кінапрэмія|Еўрапейскай кінапрэміі]] адбылася ў [[Севілья|Севільі]]. [[Еўрапейская кінапрэмія за найлепшы еўрапейскі фільм|Найлепшым фільмам]] названа кінадрама «[[Халодная вайна (фільм, 2018)|Халодная вайна]]», пастаўленая польскім рэжысёрам [[Павел Паўлікоўскі|Паўлам Паўлікоўскім]]. |
|||
* [[22 снежня]]: [[Цунамі ў Зондскім праліве (2018)|цунамі ў Зондскім праліве]], выкліканае вывяржэннем вулкана; 429 чалавек загінулі. |
|||
* [[30 снежня]]: Усеагульныя выбары ў Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга, перамогу на якіх атрымаў кандыдат ад апазіцыі [[Фелікс Чысекеды]] (38,57%). |
|||
== Памерлі == |
== Памерлі == |
||
Радок 159: | Радок 177: | ||
* Не пазней [[20 красавіка]]: Тым Берглінг, больш вядомы як [[Avicii]], [[Швецыя|шведскі]] дыджэй<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=208409 Мегапапулярны шведскі дыджэй Avicii памёр у 28 гадоў]</ref>. |
* Не пазней [[20 красавіка]]: Тым Берглінг, больш вядомы як [[Avicii]], [[Швецыя|шведскі]] дыджэй<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=208409 Мегапапулярны шведскі дыджэй Avicii памёр у 28 гадоў]</ref>. |
||
* [[24 красавіка]]: [[Іван Васільевіч Гайшун]], [[Беларусь|беларускі]] матэматык, доктар фізіка-матэматычных навук (1984), прафесар (1992), акадэмік (1991) [[НАН Беларусі]]<ref>[http://nasb.gov.by/rus/news/3426/ Умер академик Иван Васильевич Гайшун]{{ref-ru}}</ref>. |
* [[24 красавіка]]: [[Іван Васільевіч Гайшун]], [[Беларусь|беларускі]] матэматык, доктар фізіка-матэматычных навук (1984), прафесар (1992), акадэмік (1991) [[НАН Беларусі]]<ref>[http://nasb.gov.by/rus/news/3426/ Умер академик Иван Васильевич Гайшун]{{ref-ru}}</ref>. |
||
* [[1 мая]]: [[Ванда Вілкамірская]], польская скрыпачка і музычны педагог |
|||
* [[2 мая]]: [[Ван Даньфэн]], кітайская актрыса |
|||
* [[3 мая]]: [[Афонсу Длакама]], мазамбіцкі палітык |
|||
* [[4 мая]]: [[Хуан Марана]], іспанскі палітычны дзеяч, мэр Леона (1979–1987, 1989–1995) |
|||
* [[5 мая]]: [[Эрмана Альмі]], італьянскі кінарэжысёр, сцэнарыст і прадзюсар |
|||
* [[6 мая]]: [[Халед Мохі эд-Дын]], егіпецкі палітычны дзеяч, засноўнік левай партыі Тагаму, адзін з лідараў рэвалюцыі 1952 года, лаўрэат Міжнароднай Ленінскай прэміі «За ўмацаванне міру паміж народамі» |
|||
* [[7 мая]]: [[Міхаіл Юр’евіч Герман]], савецкі і расійскі мастацтвазнаўца, прафесар, доктар мастацтвазнаўства, пісьменнік |
* [[7 мая]]: [[Міхаіл Юр’евіч Герман]], савецкі і расійскі мастацтвазнаўца, прафесар, доктар мастацтвазнаўства, пісьменнік |
||
* [[8 мая]]: [[Джордж Дакмеджан]], амерыканскі палітык, член Рэспубліканскай партыі ЗША, губернатар Каліфорніі (1983—1991) |
|||
* [[9 мая]]: [[Амар Дауд]], лівійскі футбаліст, гулец Нацыянальнай зборнай Лівіі; памёр у выніку ДТЗ |
|||
* [[10 мая]]: [[Дэвід Гудал]], англійскі і аўстралійскі геабатанік і эколаг-статыстык |
|||
* [[15 мая]]: [[Рэйман Уілсан]], брытанскі футбаліст, гулец зборнай Англіі, чэмпіён свету 1966 года<ref>[https://www.soccer.ru/news/1049367.shtml Памёр Рэйман Уілсан]{{ref-ru}}</ref>. |
* [[15 мая]]: [[Рэйман Уілсан]], брытанскі футбаліст, гулец зборнай Англіі, чэмпіён свету 1966 года<ref>[https://www.soccer.ru/news/1049367.shtml Памёр Рэйман Уілсан]{{ref-ru}}</ref>. |
||
* [[17 мая]]: [[Рычард Пайпс]], польскі і амерыканскі гісторык (нар. 1923) |
* [[17 мая]]: [[Рычард Пайпс]], польскі і амерыканскі гісторык (нар. 1923) |
||
Радок 189: | Радок 198: | ||
* [[27 ліпеня]]: [[Уладзімір Мікалаевіч Вайновіч]], [[Расія|расійскі]] празаік, паэт і драматург<ref>[http://zviazda.by/be/news/20180728/1532766040-pamyor-uladzimir-vaynovich Памёр Уладзімір Вайновіч]</ref>. |
* [[27 ліпеня]]: [[Уладзімір Мікалаевіч Вайновіч]], [[Расія|расійскі]] празаік, паэт і драматург<ref>[http://zviazda.by/be/news/20180728/1532766040-pamyor-uladzimir-vaynovich Памёр Уладзімір Вайновіч]</ref>. |
||
* [[4 жніўня]]: [[Аляксандр Міхайлавіч Кулінковіч]], беларускі рок-музыкант, заснавальнік і вакаліст гурта «[[Neuro Dubel]]».<ref>[https://www.svaboda.org/a/29412308.html Памёр спявак Аляксандр Кулінковіч]</ref>. |
* [[4 жніўня]]: [[Аляксандр Міхайлавіч Кулінковіч]], беларускі рок-музыкант, заснавальнік і вакаліст гурта «[[Neuro Dubel]]».<ref>[https://www.svaboda.org/a/29412308.html Памёр спявак Аляксандр Кулінковіч]</ref>. |
||
* [[7 жніўня]]: [[Антон Лемдэн]], аўстрыйскі мастак |
|||
* [[14 жніўня]]: [[Мікалай Міхайлавіч Кірычэнка]], беларускі акцёр, Народны артыст Беларусі. <ref>[https://www.svaboda.org/a/29433965.html «Быў чалавекам Тэатра». Памёр акцёр Мікалай Кірычэнка], Радыё Свабода, 14-08-2018</ref>. |
|||
* [[14 жніўня]]: [[Мікалай Міхайлавіч Кірычэнка]], беларускі акцёр, Народны артыст Беларусі.<ref>[https://www.svaboda.org/a/29433965.html «Быў чалавекам Тэатра». Памёр акцёр Мікалай Кірычэнка], Радыё Свабода, 14-08-2018</ref>. |
|||
* [[14 жніўня]]: [[Эдуард Мікалаевіч Успенскі]], савецкі і расійскі пісьменнік, драматург і сцэнарыст, аўтар дзіцячых кніг, тэлевядучы. <ref>[https://www.intex-press.by/2018/08/15/umer-detskij-pisatel-eduard-uspenskij/ Памёр Эдуард Успенскі], Intex-press, 15-08-2018</ref>. |
|||
* [[14 жніўня]]: [[Эдуард Мікалаевіч Успенскі]], савецкі і расійскі пісьменнік, драматург і сцэнарыст, аўтар дзіцячых кніг, тэлевядучы.<ref>[https://www.intex-press.by/2018/08/15/umer-detskij-pisatel-eduard-uspenskij/ Памёр Эдуард Успенскі] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20201029075005/https://www.intex-press.by/2018/08/15/umer-detskij-pisatel-eduard-uspenskij/ |date=29 кастрычніка 2020 }}, Intex-press, 15-08-2018</ref>. |
|||
* [[15 жніўня]]: [[Хведар Нюнька]], беларускі грамадска-культурны дзеяч у [[Літва|Літве]].<ref>[https://www.svaboda.org/a/29435717.html Памёр Хведар Нюнька, шматгадовы лідар беларусаў Літвы], [[Радыё Свабода]], 15-08-2018</ref> |
* [[15 жніўня]]: [[Хведар Нюнька]], беларускі грамадска-культурны дзеяч у [[Літва|Літве]].<ref>[https://www.svaboda.org/a/29435717.html Памёр Хведар Нюнька, шматгадовы лідар беларусаў Літвы], [[Радыё Свабода]], 15-08-2018</ref> |
||
* [[16 жніўня]]: [[Арэта Франклін]], амерыканская спявачка ў стылях рытм-энд-блюз, соўл і госпел |
* [[16 жніўня]]: [[Арэта Франклін]], амерыканская спявачка ў стылях рытм-энд-блюз, соўл і госпел |
||
* [[16 жніўня]]: [[Атал Біхары Ваджпаі]], [[Індыя|індыйскі]] дзяржаўны і палітычны дзеяч, 11-ы і 14-ы прэм’ер-міністр Індыі. |
* [[16 жніўня]]: [[Атал Біхары Ваджпаі]], [[Індыя|індыйскі]] дзяржаўны і палітычны дзеяч, 11-ы і 14-ы прэм’ер-міністр Індыі.<ref>[https://timesofindia.indiatimes.com/india/atal-bihari-vajpayee-health-live-updates/liveblog/65415287.cms Atal Bihari Vajpayee funeral will be held at 4pm on Friday]{{ref-en}}</ref> |
||
* [[18 жніўня]]: [[Кофі Анан]], [[Гана|ганскі]] [[дыпламат]], [[Генеральны сакратар ААН]] (1997—2006), лаўрэат [[Нобелеўская прэмія міру|Нобелеўскай прэміі міру]]<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=214582 Памёр Кофі Анан]</ref>. |
* [[18 жніўня]]: [[Кофі Анан]], [[Гана|ганскі]] [[дыпламат]], [[Генеральны сакратар ААН]] (1997—2006), лаўрэат [[Нобелеўская прэмія міру|Нобелеўскай прэміі міру]]<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=214582 Памёр Кофі Анан]</ref>. |
||
* [[21 жніўня]]: [[Іосіф Робертавіч Варановіч]], беларускі хірург, доктар медыцынскіх навук, [[заслужаны дзеяч навукі БССР]], адзін з заснавальнікаў беларускай школы траўматалогіі і артапедыі, дырэктар БелНДІ траўматалогіі і артапедыі (1972—1993)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29445712.html Памёр заснавальнік беларускай школы траўматалогіі і артапедыі Іосіф Варановіч]</ref>. |
* [[21 жніўня]]: [[Іосіф Робертавіч Варановіч]], беларускі хірург, доктар медыцынскіх навук, [[заслужаны дзеяч навукі БССР]], адзін з заснавальнікаў беларускай школы траўматалогіі і артапедыі, дырэктар БелНДІ траўматалогіі і артапедыі (1972—1993)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29445712.html Памёр заснавальнік беларускай школы траўматалогіі і артапедыі Іосіф Варановіч]</ref>. |
||
* [[23 жніўня]]: [[Алесь Ліпай]], беларускі журналіст і паэт, заснавальнік агенцтва навін [[БелаПАН]]<ref>[https://by.belapan.by/archive/2018/08/23/969864_478556/ Раптоўна памёр заснавальнік БелаПАН Алесь Ліпай]</ref>. |
* [[23 жніўня]]: [[Алесь Ліпай]], беларускі журналіст і паэт, заснавальнік агенцтва навін [[БелаПАН]]<ref>[https://by.belapan.by/archive/2018/08/23/969864_478556/ Раптоўна памёр заснавальнік БелаПАН Алесь Ліпай]{{Недаступная спасылка}}</ref>. |
||
* [[25 жніўня]]: [[Джон Сідні Мак-Кейн]], амерыканскі палітык, кандыдат у прэзідэнты [[ЗША]] 2008 г.<ref>[https://www.svaboda.org/a/29215124.html Памёр амерыканскі палітык Джон Мак-Кейн]</ref>. |
* [[25 жніўня]]: [[Джон Сідні Мак-Кейн]], амерыканскі палітык, кандыдат у прэзідэнты [[ЗША]] 2008 г.<ref>[https://www.svaboda.org/a/29215124.html Памёр амерыканскі палітык Джон Мак-Кейн]</ref>. |
||
* [[30 жніўня]]: [[Іосіф Давыдавіч Кабзон]], савецкі і расійскі эстрадны спявак, [[Народны артыст СССР]] (1987)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29461506.html Памёр спявак і палітык Іосіф Кабзон]</ref>. |
* [[30 жніўня]]: [[Іосіф Давыдавіч Кабзон]], савецкі і расійскі эстрадны спявак, [[Народны артыст СССР]] (1987)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29461506.html Памёр спявак і палітык Іосіф Кабзон]</ref>. |
||
* [[31 жніўня]]: [[Аляксандр Уладзіміравіч Захарчанка]], ваенны і дзяржаўны дзеяч непрызнанай [[Данецкая народная рэспубліка|Данецкай Народнай Рэспублікі]]<ref>[http://www.radyjo.net/4/28/Artykul/380439 У Данецку забіты лідар ДНР]</ref>. |
* [[31 жніўня]]: [[Аляксандр Уладзіміравіч Захарчанка]], ваенны і дзяржаўны дзеяч непрызнанай [[Данецкая народная рэспубліка|Данецкай Народнай Рэспублікі]]<ref>[http://www.radyjo.net/4/28/Artykul/380439 У Данецку забіты лідар ДНР]{{Недаступная спасылка}}</ref>. |
||
* [[11 верасня]]: [[Васіль Сцяпанавіч Казакоў]], першы міністр аховы здароўя незалежнай Беларусі<ref>{{cite web|url= https://news.tut.by/society/607565.html|title= Умер первый министр здравоохранения независимой Беларуси Василий Казаков|publisher= tut.by|access-date= 11.09.2018|lang= ru|archive-url= https://web.archive.org/web/20180911083153/https://news.tut.by/society/607565.html|archive-date= 11 верасня 2018|url-status= dead}}</ref>). |
|||
* [[21 верасня]]: [[Чан Дай Куанг]], прэзідэнт [[В’етнам]]а (2016—2018)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29501797.html Раптоўна памёр прэзідэнт В’етнама Чан Дай Куанг]</ref>. |
|||
* [[21 верасня]]: [[Чан Дай Куанг]], Прэзідэнт [[В’етнам]]а (2016—2018)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29501797.html Раптоўна памёр прэзідэнт В’етнама Чан Дай Куанг]</ref>. |
|||
* [[22 верасня]]: [[Анатоль Анатолевіч Капскі]], беларускі бізнесмен і спартыўны дзеяч<ref>[https://www.svaboda.org/a/29503794.html Памёр старшыня праўлення футбольнага клуба БАТЭ Анатоль Капскі]</ref>. |
* [[22 верасня]]: [[Анатоль Анатолевіч Капскі]], беларускі бізнесмен і спартыўны дзеяч<ref>[https://www.svaboda.org/a/29503794.html Памёр старшыня праўлення футбольнага клуба БАТЭ Анатоль Капскі]</ref>. |
||
* [[1 кастрычніка]]: [[Шарль Азнавур]], [[Францыя|французскі]] спявак, музыкант, акцёр, пісьменнік<ref>[https://www.svaboda.org/a/29519296.html Памёр Шарль Азнавур |
* [[1 кастрычніка]]: [[Шарль Азнавур]], [[Францыя|французскі]] спявак, музыкант, акцёр, пісьменнік<ref>[https://www.svaboda.org/a/29519296.html Памёр Шарль Азнавур — адзін з найпапулярнейшых спевакоў ХХ стагоддзя]</ref> |
||
* [[2 кастрычніка]]: [[Раман Андрэевіч Карцаў]], савецкі і расійскі акцёр эстрады, тэатра і кіно<ref>[http://zviazda.by/be/news/20181002/1538471135-pamyor-artyst-estrady-raman-karcau Памёр артыст эстрады Раман Карцаў]</ref>. |
|||
* [[2 кастрычніка]]: [[Джамаль Хашогі]], журналіст, аглядальнік і пісьменнік з Саудаўскай Аравіі<ref>{{Навіна|загаловак=Цела забітага журналіста Хашогі знайшлі ў рэзідэнцыі саудаўскага генконсула ў Стамбуле|спасылка=https://m.nn.by/articles/218031/|выдавец=[[Наша Ніва (1991)|Наша Ніва]]|дата публікацыі=23 кастрычніка 2018|дата доступу=23 кастрычніка 2018}}</ref>. |
|||
* [[8 кастрычніка]]: [[Мансерат Кабалье]], [[Іспанія|іспанская]] оперная спявачка (сапрана)<ref>[https://www.svaboda.org/a/article/a/29528789.html У Барселоне памерла спявачка Мансерат Кабалье]</ref>. |
|||
* [[22 кастрычніка]]: [[Фёдар Данілавіч Клімчук]], [[Беларусь|беларускі]] [[мовазнаўства|мовазнавец]]-[[дыялекталогія|дыялектолаг]], [[гісторыя|гісторык]]<ref>[https://www.svaboda.org/a/29557991.html Памёр чалавек, які пераклаў Новы Запавет на заходнепалескі дыялект]</ref>. |
|||
* [[26 кастрычніка]]: [[Мікалай Пятровіч Карачанцаў]], савецкі і расійскі акцёр<ref>[https://www.svaboda.org/a/29564999.html Памёр расійскі акцёр Мікалай Карачанцаў, які праславіў Белыя Росы]</ref>. |
|||
* [[1 лістапада]]: [[Юрый Нарайравіч Варданян]], савецкі цяжкаатлетык, чэмпіён летніх [[Летнія Алімпійскія гульні 1980|Алімпійскіх гульняў у Маскве]] (1980), [[заслужаны майстар спорту СССР]] (1977), бацька [[Нарайр Юр’евіч Варданян|Норыка Варданяна]]<ref>[https://rusarminfo.ru/2018/11/02/ne-stalo-legendarnogo-armyanskogo-tyazheloatleta-yuriya-vardanyana/ Не стало легендарного армянского тяжелоатлета Юрия Вардаяняна]{{ref-ru}}</ref>. |
|||
* [[4 лістапада]]: [[Кацярына Віктараўна Гандзюк]], украінская палітычная і грамадская дзяячка; наступствы тэракта<ref>[https://www.liga.net/incidents/articles/ubiystvo-ekateriny-gandzyuk-vse-izvestnye-fakty Убийство Екатерины Гандзюк: Все интересные факты]{{ref-ru}}</ref>. |
|||
* [[9 лістапада]]: [[Уладзіслаў Ігаравіч Ахроменка]], беларускі пісьменнік, празаік, драматург і кінасцэнарыст. |
|||
* [[12 лістапада]]: [[Стэн Лі]], амерыканскі пісьменнік, акцёр, прадзюсар, тэлевядучы, сцэнарыст, рэдактар і стваральнік мноства натуралістычных персанажаў коміксаў<ref>{{Навіна|загаловак=Памёр стваральнік персанажаў Marvel Стэн Лі|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20181113/1542090315-pamyor-stvaralnik-persanazhau-marvel-sten-li/|выдавец=[[Звязда]]|дата доступу=13 лістапада 2018|дата публікацыі=13 лістапада 2018}}</ref>. |
|||
* [[12 лістапада]]: [[Ігар Міхайлавіч Лучанок]], беларускі кампазітар і педагог, [[народны артыст Беларусі]] (1982) і [[Народны артыст СССР|СССР]] (1987)<ref>{{Cite web |url=https://www.racyja.com/kultura/pamyor-kampazitar-igar-luchanok/ |title=Памёр кампазітар Ігар Лучанок |access-date=12 лютага 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210517001038/https://www.racyja.com/kultura/pamyor-kampazitar-igar-luchanok/ |archive-date=17 мая 2021 |url-status=dead }}</ref>. |
|||
* [[17 лістапада]]: [[Яўген Віктаравіч Осін]], расійскі эстрадны спявак і кампазітар<ref>{{Навіна|загаловак=Памёр спявак Яўген Осін|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20181117/1542477233-pamyor-spyavak-yaugen-osin/|выдавец=[[Звязда]]|дата публікацыі=17 лістапада 2018|дата доступу=17 лістапада 2018}}</ref>. |
|||
* [[18 лістапада]]: [[Уладзімір Іванавіч Журавель]], беларускі футбаліст (абаронца), трэнер<ref>{{Навіна|загаловак=Памёр вядомы беларускі футбаліст і трэнер Уладзімір Журавель|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20181119/1542604718-pamyor-vyadomy-belaruski-futbalist-i-trener-uladzimir-zhuravel/|выдавец=[[Звязда]]|дата публікацыі=18 лістапада 2018|дата доступу=18 лістапада 2018}}</ref>. |
|||
* [[26 лістапада]]: [[Томас Мальданада]], аргенцінскі мастак і дызайнер |
|||
* [[30 лістапада]]: [[Джордж Герберт Уокер Буш]], 41-ы прэзідэнт ЗША (1989—1993)<ref>[https://www.svaboda.org/a/29631698.html Памёр былы прэзідэнт ЗША Джордж Буш-старэйшы. Яму было 94 гады]</ref>. |
|||
* [[1 снежня]]: [[Аляксандр Міхайлавіч Абрамовіч]], беларускі юрыст, дзяржаўны дзеяч, доктар юрыдычных навук<ref>[https://euroradio.fm/pamyor-adzin-z-papyarednikau-yarmoshynay-u-kiraunictve-cvk-belarusi Памёр адзін з папярэднікаў Ярмошынай у кіраўніцтве ЦВК Беларусі] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20181204124946/https://euroradio.fm/pamyor-adzin-z-papyarednikau-yarmoshynay-u-kiraunictve-cvk-belarusi |date=4 снежня 2018 }}</ref>. |
|||
* [[3 снежня]]: [[Андрэй Рыгоравіч Бітаў]], расійскі пісьменнік. Лічыцца адным з пачынальнікаў постмадэрнізму ў рускай літаратуры |
|||
* [[19 снежня]]: [[Кім Дзмітрыевіч Цесакоў]], беларускі кампазітар, заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь<ref>https://minsknews.by/ushel-iz-zhizni-izvestnyiy-belorusskiy-kompozitor-kim-tesakov/ {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20181220230522/https://minsknews.by/ushel-iz-zhizni-izvestnyiy-belorusskiy-kompozitor-kim-tesakov/ |date=20 снежня 2018 }}</ref>. |
|||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
{{Вонкавыя спасылкі}} |
|||
{{Храналагічны пералік}} |
{{Храналагічны пералік}} |
||
[[Катэгорыя:2018]] |
[[Катэгорыя:2018| ]] |
||
[[Катэгорыя:Усе храналагічныя пералікі]] |
[[Катэгорыя:Усе храналагічныя пералікі]] |
||
[[Катэгорыя:Будучыя падзеі]] |
Актуальная версія на 19:19, 27 мая 2024
Тысячагоддзе: | 3 тысячагоддзе |
---|---|
Стагоддзі: | |
Дзесяцігоддзі: | |
Гады: |
2018 год паводле тэм: |
З’явіліся · Зніклі · Нарадзіліся · Памерлі |
Культура і мастацтва |
Навука і тэхналогія |
Палітыка |
2018 — невысакосны год.
Падзеі
[правіць | правіць зыходнік]Студзень
[правіць | правіць зыходнік]- 2 студзеня: У Перу, недалёка ад Лімы, пры падзенні аўтобуса ў прорву загінулі 48 чалавек.
- 25 студзеня: Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка падпісаў дэкрэт аб садзейнічанні занятасці насельніцтва (у яго не ўвайшлі ўведзеныя раней нормы аб спагнанні з працаздольных непрацуючых грамадзян збору на фінансаванне дзяржрасходаў).
- 28 студзеня: Саўлі Нійнісцё перавыбраны на пасаду Прэзідэнта Фінляндыі.
- 31 студзеня: Адбылося зацьменне Месяца.
Люты
[правіць | правіць зыходнік]- 4 лютага: Нікас Анастасіадзіс перавыбраны Прэзідэнтам Рэспублікі Кіпр.
- 9 лютага: У Пхёнчхане ўрачыста адкрыліся Зімовыя Алімпійскія гульні 2018.
- 11 лютага: Самалёт Ан-148 «Саратаўскіх авіяліній», які накіроўваўся з маскоўскага аэрапорта Дамадзедава ў Орск пацярпеў крушэнне ў Падмаскоўі, на борце знаходзіўся 71 чалавек, усе яны загінулі.
- 15 лютага: Аляксандр Лукашэнка вызваліў ад займаных пасад міністра лясной гаспадаркі Міхаіла Амельяновіча і міністра спорту і турызму Аляксандра Шамко за непрыняцце дзейсных мер па барацьбе з карупцыяй і эканамічнымі правапарушэннямі ў падведамасных арганізацыях.
- 17 лютага: Прах беларускай мецэнаткі Магдалены Радзівіл перапахаваны ў Касцёле Найсвяцейшай Тройцы ў Мінску[1].
- 18 лютага: Выбары ў мясцовыя Саветы дэпутатаў Беларусі.
- 18 лютага: Беларускі тэнісіст Максім Мірны правёў свой 100-ы фінальны матч у кар'еры.
- 21 лютага: Нарвежская лыжніца Марыт Б'ёрген выйграла 14-ы алімпійскі медаль і стала самай тытулаванай спартсменкай у гісторыі Алімпіяд.
- 22 лютага: Беларуская каманда ў складзе Надзеі Скардзіна, Ірыны Крыўко, Дзінары Алімбекавай і Дар’і Домрачавай выйграла залатыя медалі ў біятлоннай эстафеце на Алімпійскіх гульнях.
- 25 лютага: Скончыліся Зімовыя Алімпійскія гульні 2018 у карэйскім Пхёнчхане.
Сакавік
[правіць | правіць зыходнік]- 9 сакавіка: Беларуска Дар’я Домрачава атрымала 31-ю перамогу на этапах Кубка свету па біятлоне.
- 10 сакавіка: ФК «Дынама-Брэст» выйграў Суперкубак Беларусі па футболе 2018.
- 14 сакавіка: Ангела Меркель перавыбрана на пасаду канцлера Германіі на чацвёрты тэрмін.
- 16 сакавіка: Беласток і Гродна падпісалі дамову аб супрацоўніцтве.
- 17 сакавіка: Сі Цзіньпін пераабраны старшынёй КНР на трэці тэрмін.
- 18 сакавіка: Прэзідэнцкія выбары ў Расіі. Перамогу атрымаў Уладзімір Пуцін.
- 25 сакавіка:
- Лаўрэатам Абелеўскай прэміі «за дальнабачную праграму, якая звязвае тэорыю прадстаўленняў з тэорыяй лікаў» стаў Роберт Ленглендс.
- Святочным канцэртам і мітынгам адзначаны Дзень Волі ў Мінску.
- Пажар у гандлёвым цэнтры ў Кемераве, загінулі 60 чалавек, з іх большасць — дзеці.
Красавік
[правіць | правіць зыходнік]- 3 красавіка: Нарвежскі біятланіст Уле-Эйнар Б’ёрндален аб’явіў пра завяршэнне спартыўнай кар’еры.
- 6 красавіка: Былы прэзідэнт Рэспублікі Карэя Пак Кын Хе прыгаворана да 24 гадоў турмы ў выніку карупцыйнага скандалу.
- 6 красавіка
- Хакеісты гродзенскага «Нёмана» абаранілі тытул чэмпіёнаў Беларусі ў зкстралізе.
- Нарвежская лыжніца Марыт Б’ёрген аб’явіла пра завяршэнне спартыўнай кар’еры.
- 7 красавіка:
- У правінцыі Саскачэван (Канада) у выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек[2].
- ЗША, Францыя і Вялікабрытанія нанеслі серыю ракетных удараў па ўрадавых аб’ектах у Сірыі.
- 8 красавіка: У Японіі ўпершыню з Другой сусветнай вайны была адноўлена марская пяхота[3].
- 11 красавіка: Пры крушэнні ваенна-транспартнага самалёта Іл-76ТД у Алжыры загінулі 257 чалавек[4].
- 12 красавіка: Грамадзянская вайна ў Сірыі: Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў Асада[5].
- 14 красавіка: Ракетныя ўдары кааліцыі ЗША, Вялікабрытаніі і Францыі па шэрагу ваенных і грамадзянскіх аб’ектаў у Дамаску (Сірыя)[6]
- 19 красавіка
- Кіраўнік Дзяржаўнага савета Кубы Рауль Кастра сышоў у адстаўку. Новым кіраўніком краіны стаў Мігель Дыяс-Канель[7].
- Кароль Свазіленда Мсваці III афіцыйна перайменаваў краіну, дзяржава вярнулася да гістарычнай назвы — Эсваціні[8].
- 23 красавіка: У выніку пратэстаў у Арменіі прэм’ер-міністр Серж Саргсян падаў у адстаўку.[9]
- 27 красавіка: Лідары КНДР і Рэспублікі Карэя Кім Чэн Ын і Мун Чжэ Ін падпісалі дэкларацыю, у якой абвясцілі аб пачатку «эры міру» паміж краінамі[10].
Май
[правіць | правіць зыходнік]- 2 мая: Уладзімір Патупчык зняты з пасады міністра энергетыкі Беларусі за садзейнічанне незаконнаму сямейнаму бізнесу.
- 4 мая: Улады Гаваяў аб’явілі эвакуацыю насельніцтва ў раёне вывяржэння вулкана Кілаўэа.
- 7 мая: Чэмпіянат свету па снукеры 2018 скончыўся перамогай валійца Марка Уільямса.
- 10 мая: Парламент Венгрыі зацвердзіў Віктара Орбана на пасаду прэм’ер-міністра краіны на новы тэрмін.
- 12 мая:
- Першы ў Беларусі помнік Тадэвушу Касцюшку ўрачыста адкрылі на тэрыторыі музея-сядзібы ва ўрочышчы Мерачоўшчына ля горада Косава.
- Фінал конкурсу песні «Еўрабачанне»-2018 (Лісабон, Партугалія). Перамогу атрымала прадстаўніца Ізраіля Нета Барзілай з песняй «Toy».
- 15 мая:
- Адкрыццё Крымскага моста праз Керчанскі праліў.
- Аргенцінец Дыега Марадона падпісаў кантракт з брэсцкім «Дынама».
- 16 мая: Мадрыдскі «Атлетыка» трэці раз выйграў Лігу Еўропы па футболе.
- 19 мая:
- Японскі фільм «Крамныя зладзеі» рэжысёра Хірокадзу Корээды ўзнагароджаны «Залатой пальмавай галінай» Канскага кінафестывалю[11].
- У фінале Кубка Беларусі па футболе 2018 «Дынама-Брэст» атрымала перамогу над БАТЭ.
- 21 мая: Грамадзянская вайна ў Сірыі: у прыгарадах Дамаска знішчана апошняя апора тэрарыстычнай арганізацыі «Ісламская дзяржава». Сталіца Сірыі ўпершыню з 2011 года апынулася па-за зонай баявых дзеянняў.
- 26 мая:
- Баскетбалісты клуба «Цмокі-Мінск» у дзясяты раз запар сталі чэмпіёнамі Беларусі.
- Мадрыдскі «Рэал» выйграў Лігу чэмпіёнаў УЕФА трэці раз запар.
Чэрвень
[правіць | правіць зыходнік]- 1 чэрвеня: У Гродне пачаўся XII Рэспубліканскі фестываль нацыянальных культур і ўрачыста адкрыты помнік Давыду Гарадзенскаму.
- 1 чэрвеня: Парламент Іспаніі пазбавіў Марыяна Рахоя пасады прэм’ер-міністра.
- 9 чэрвеня: Голдэн Стэйт Уорыярз другі раз запар і трэці раз за чатыры гады сталі чэмпіёнамі НБА.
- 14 чэрвеня: Стартаваў Чэмпіянат свету па футболе 2018 (Расія).
- 15 чэрвеня: выпушчана камп'ютарная і мабільная гульня Among Us.
- 24 чэрвеня: Прэзідэнцкія і парламенцкія выбары ў Турцыі: перамогу атрымалі дзеючы прэзідэнт Рэджэп Таіп Эрдаган i яго Партыя справядлівасці і развіцця.
Ліпень
[правіць | правіць зыходнік]- 1 ліпеня: Усеагульныя выбары ў Мексіцы. Былі абраны 500 дэпутатаў Кангрэсу, 128 членаў Сената і новы прэзідэнт Андрэс Мануэль Лопес Абрадор.
- 3 ліпеня: Паводка ў Японіі, больш за 400 загінулых і пацярпелых.
- 11 ліпеня: У Бруселі пачаўся саміт НАТА.
- 15 ліпеня: У фінале Чэмпіянату свету па футболе зборная Францыі атрымала перамогу над Харватыяй.
- 21 ліпеня: Пасля пагранічнага сутыкнення ізраільскія вайскоўцы атакавалі 60 аб'ектаў у Сектары Газа.
- 27 ліпеня: Самае працяглае ў XXI стагоддзі месяцавае зацьменне.
- 30 ліпеня: Прэзідэнцкія выбары ў Зімбабвэ, перамогу адтрымаў Эмерсан Мнангагва.
Жнівень
[правіць | правіць зыходнік]- 4 жніўня: Няўдалая спроба замаху на прэзідэнта Венесуэлы Нікаласа Мадура.
- 10 жніўня: У Бухарэсце ў ходзе масавай антыкарупцыйнай маніфестацыі паліцыя ўжыла слёзатачывы газ. Пацярпела 440 чалавек.
- 12 жніўня: Расія, Іран, Азербайджан, Туркменія і Казахстан падпісалі Канвенцыю аб прававым статусе Каспійскага мора.
- 12 жніўня: У Берліне завяршыўся Чэмпіянат Еўропы па лёгкай атлетыцы 2018.
Верасень
[правіць | правіць зыходнік]- 7 верасня: Канстанцінопальскі патрыярхат ўмяшаўся ў царкоўнае сітуацыю на Украіне: патрыярх Варфаламей адправіў на Украіну дваіх экзархаў, дэ-факта запусціўшы працэс стварэння на Украіне аўтакефальнай царквы на аснове «Кіеўскага патрыярхата». РПЦ расцаніла гэтыя дзеянні як раскол Праваслаўнай царквы.
- 9 верасня:
- Адзіны дзень галасавання ў Расіі.
- Парламенцкія выбары ў Швецыі.
- 8 верасня: Мексіканскі фільм «Рым» рэжысёра Альфонса Куарона ўзнагароджаны прэміяй «Залаты леў» на Венецыянскім кінафестывалі[12].
- 17 верасня: катастрофа Іл-20 у Сірыі.
- 30 верасня: Рэферэндум аб перайменаванні краіны ў Македоніі дзеля ўступлення ў Еўрапейскі Саюз і НАТА; у выніку, нягледзячы на пераважную колькасць тых, хто прагаласаваў за пагадненне (з тых, хто прыйшоў на ўчасткі), рэферэндум не адбыўся ў сувязі з нізкай яўкай.
Кастрычнік
[правіць | правіць зыходнік]- 4 кастрычніка: Ва Узброеных сілах Украіны зацверджана новае прывітанне «Слава Украіне» — «Героям Слава». Слова «таварыш» заменяць на «пан» і «пані».
- 5 кастрычніка: Лаўрэатамі Нобелеўскай прэміі міру сталі Дэніс Муквегэ з ДР Конга і Надзя Мурад з Ірака.
- 6: 18 кастрычніка: Адбыліся Летнія юнацкія Алімпійскія гульні 2018.
- 11 кастрычніка: Запуск пілатаванага касмічнага карабля Саюз МС-10 завяршыўся аварыйнай пасадкай, касманаўты Аляксей Аўчынін і Тайлер Хэйг былі эвакуяваны.
- 11 кастрычніка: Літаратурную прэмію Ежы Гедройца атрымаў Уладзімір Арлоў за кнігу «Танцы над горадам».
- 15 кастрычніка: На праведзеным у Мінску пасяджэнні Свяшчэннага сінода РПЦ прынята рашэнне аб поўным разрыве еўхарыстычных зносін з Канстанцінопалем пасля прадастаўлення аўтакефаліі праваславнай царкве ва Украіне.
- 16 кастрычніка: Прэм’ер-міністр Арменіі Нікол Пашынян абвясціў аб сваёй адстаўцы.
- 16 кастрычніка: Стартаваў 73-і сезон НБА.
- 17 кастрычніка: У выніку выбухаў і стральбы ў Керчанскім політэхнічным каледжы загінуў 21 чалавек.
- 17 кастрычніка: Лаўрэатам Букераўскай прэміі стала брытанская пісьменніца Анна Бёрнс за раман «Малочнік ».
- 19 кастрычніка: Падчас індуісцкага свята Дашара каля горада Амрытсар у індыйскім штаце Пенджаб у натоўп людзей урэзаўся цягнік . Загінула больш за 60 чалавек і каля 200 атрымалі раненні.
- 20 кастрычніка: Чэмпіёнам свету па валейболе сярод жанчын у Японіі ўпершыню стала зборная Сербіі.
Лістапад
[правіць | правіць зыходнік]- 4 лістапада: Рэферэндум аб незалежнасці Новай Каледоніі. Рэферэндум паказаў, што насельніцтва не жадае аддзяляцца ад Францыі.
- 11 лістапада:
- У Парыжы прайшлі памятныя мерапрыемствы з нагоды 100-годдзя заканчэння Першай сусветнай вайны.
- У Варшаве прайшоў шматтысячны марш з нагоды 100-годдзя незалежнасці Польшчы.
- 18 лістапада: 100-годдзе незалежнасці Латвіі.
- 25 лістапада:
- Інцыдэнт у Керчанскім праліве, затрыманы караблі Ваенна-марскіх сіл Украіны, што спрабавалі прайсці цераз Керчанскі праліў, які пасля анексіі Крыма ў 2014 годзе знаходзіўся пад кантролем Расіі.
- Міжнародны дзіцячы конкурс песні «Еўрабачанне 2018» прайшоў на «Мінск-Арэне».
- 28 лістапада: другі тур прэзідэнцкіх выбараў у Грузіі, перамогу атрымала Саламэ Зурабішвілі, якая стала першай у гісторыі Грузіі жанчынай на пасадзе прэзідэнта і разам з тым сталая апошнім ўсенародна абраным прэзідэнтам Грузіі.
Снежань
[правіць | правіць зыходнік]- 3 снежня: Прэзідэнт Малдовы Ігар Дадон часова адхілены ад пасады.
- 15 снежня:
- У Сафійскім саборы Кіева прайшоў аб’яднаўчы сабор з удзелам Кіеўскага патрыярхату і УАПЦ, а таксама Прэзідэнта Украіны Пятра Парашэнкі, на якім абвясцілі аб стварэнні новай Праваслаўнай царквы Украіны, падкантрольнай Канстантынопальскаму патрыярхату; УПЦ МП і Руская праваслаўная царква адмовіліся прызнаваць новаўтвораную царкву[13].
- 31-я цырымонія прысуджэння Еўрапейскай кінапрэміі адбылася ў Севільі. Найлепшым фільмам названа кінадрама «Халодная вайна», пастаўленая польскім рэжысёрам Паўлам Паўлікоўскім.
- 22 снежня: цунамі ў Зондскім праліве, выкліканае вывяржэннем вулкана; 429 чалавек загінулі.
- 30 снежня: Усеагульныя выбары ў Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга, перамогу на якіх атрымаў кандыдат ад апазіцыі Фелікс Чысекеды (38,57%).
Памерлі
[правіць | правіць зыходнік]- 3 студзеня: Людміла Барысаўна Яфімава, народная артыстка Беларусі, харавы дырыжор
- 5 студзеня: Джон Янг, амерыканскі астранаўт (нар. 24.9.1930)
- 8 студзеня: Джордж Максвел Рычардс, прэзідэнт Трынідада і Табага (2003-2013)
- 15 студзеня: Далорэс О’Рыардан, ірландская спявачка, кампазітар
- 15 студзеня: Віктар Іванавіч Анпілаў, расійскі журналіст, палітычны дзеяч
- 17 студзеня: Уладзімір Сяргеевіч Улашчык, беларускі вучоны-медык
- 24 студзеня: Міхаіл Анемпадыстаў, беларускі мастак, паэт
- 28 студзеня: Нэлі Багуслаўская, беларуская эстрадная спявачка
- 1 лютага: Барыс Кіт, беларускі грамадскі дзеяч і навуковец (нар. 6.4.1910)
- 7 лютага: Генадзь Гарбук, народны артыст Беларусі
- 21 лютага: Аляксандр Шымкавяк, беларускі баскетбольны трэнер (нар. 1955)
- 2 сакавіка: Георгій Васілевіч Штыхаў, беларускі археолаг, гісторык
- 3 сакавіка: Валянціна Пятроўна Лемцюгова, беларускі мовазнавец
- 9 сакавіка: Валянцін Уладзіміравіч Вялічка, беларускі дыпламат
- 12 сакавіка: Алег Паўлавіч Табакоў, расійскі акцёр і рэжысёр
- 14 сакавіка: Стывен Уільям Хокінг, англійскі фізік-тэарэтык
- 24 сакавіка: Ліз Асіа, швейцарская спявачка
- 6 красавіка: Аляксандр Курловіч, беларускі цяжкаатлет
- 8 красавіка: Лейла Абашыдзэ, грузінская кінаактрыса, народная артыстка Грузіі (1965)[14].
- 13 красавіка: Мілаш Форман, чэшскі і амерыканскі кінарэжысёр і сцэнарыст[15].
- 15 красавіка: Міхаіл Ільіч Цэйцін, беларускі трэнер і выкладчык, заслужаны трэнер СССР і Рэспублікі Беларусь[16].
- 17 красавіка: Барбара Буш, жонка 41-га прэзідэнта ЗША Джорджа Буша старэйшага, маці 43-га прэзідэнта Джорджа Буша малодшага і 43-га губернатара Флорыды Джэба Буша[17].
- Не пазней 20 красавіка: Тым Берглінг, больш вядомы як Avicii, шведскі дыджэй[18].
- 24 красавіка: Іван Васільевіч Гайшун, беларускі матэматык, доктар фізіка-матэматычных навук (1984), прафесар (1992), акадэмік (1991) НАН Беларусі[19].
- 7 мая: Міхаіл Юр’евіч Герман, савецкі і расійскі мастацтвазнаўца, прафесар, доктар мастацтвазнаўства, пісьменнік
- 15 мая: Рэйман Уілсан, брытанскі футбаліст, гулец зборнай Англіі, чэмпіён свету 1966 года[20].
- 17 мая: Рычард Пайпс, польскі і амерыканскі гісторык (нар. 1923)
- 22 мая: Віктар Піскароў, міністр унутраных спраў БССР
- 23 мая: Філіп Рот, амерыканскі пісьменнік, лаўрэат Пулітцэраўскай прэміі
- 28 мая: Арсень Ліс, беларускі фалькларыст, літаратуразнавец, літаратар (нар. 1934)
- 2 чэрвеня: Віктар Іванавіч Бялевіч, беларускі баскетбольны трэнер
- 6 чэрвеня: Эдуард Зарыцкі, беларускі кампазітар (нар. 1946)
- 6 чэрвеня: Кіра Георгіеўна Муратава, украінскі і савецкі кінарэжысёр, сцэнарыстка і актрыса (нар. 1934)[21]
- 8 чэрвеня: Міхась Мушынскі, беларускі крытык, літаратуразнавец
- 10 чэрвеня: Авенір Вайнштэйн, беларускі джазмен і кампазітар[22].
- 13 чэрвеня: Іосіф Віктаравіч Залуцкі, беларускі вучоны-анколаг.
- 14 чэрвеня: Станіслаў Сяргеевіч Гаварухін, савецкі і расійскі кінарэжысёр і сцэнарыст[23].
- 26 чэрвеня: Алесь Зайка, беларускі краязнавец
- 28 чэрвеня: Крысцінэ Нёстлінгер, аўстрыйская пісьменніца
- 3 ліпеня: Робі Мюлер, нідэрландскі кінааператар
- 10 ліпеня: Мікалай Іванавіч Дземянцей, беларускі савецкі палітычны дзеяч
- 19 ліпеня: Іван Іванавіч Савосцікаў, беларускі футбаліст і трэнер[24].
- 19 ліпеня: Дзяніс Юр’евіч Тэн, казахстанскі фігурыст, бронзавы прызёр Алімпійскіх гульняў 2014 года ў Сочы[25].
- 27 ліпеня: Уладзімір Мікалаевіч Вайновіч, расійскі празаік, паэт і драматург[26].
- 4 жніўня: Аляксандр Міхайлавіч Кулінковіч, беларускі рок-музыкант, заснавальнік і вакаліст гурта «Neuro Dubel».[27].
- 7 жніўня: Антон Лемдэн, аўстрыйскі мастак
- 14 жніўня: Мікалай Міхайлавіч Кірычэнка, беларускі акцёр, Народны артыст Беларусі.[28].
- 14 жніўня: Эдуард Мікалаевіч Успенскі, савецкі і расійскі пісьменнік, драматург і сцэнарыст, аўтар дзіцячых кніг, тэлевядучы.[29].
- 15 жніўня: Хведар Нюнька, беларускі грамадска-культурны дзеяч у Літве.[30]
- 16 жніўня: Арэта Франклін, амерыканская спявачка ў стылях рытм-энд-блюз, соўл і госпел
- 16 жніўня: Атал Біхары Ваджпаі, індыйскі дзяржаўны і палітычны дзеяч, 11-ы і 14-ы прэм’ер-міністр Індыі.[31]
- 18 жніўня: Кофі Анан, ганскі дыпламат, Генеральны сакратар ААН (1997—2006), лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру[32].
- 21 жніўня: Іосіф Робертавіч Варановіч, беларускі хірург, доктар медыцынскіх навук, заслужаны дзеяч навукі БССР, адзін з заснавальнікаў беларускай школы траўматалогіі і артапедыі, дырэктар БелНДІ траўматалогіі і артапедыі (1972—1993)[33].
- 23 жніўня: Алесь Ліпай, беларускі журналіст і паэт, заснавальнік агенцтва навін БелаПАН[34].
- 25 жніўня: Джон Сідні Мак-Кейн, амерыканскі палітык, кандыдат у прэзідэнты ЗША 2008 г.[35].
- 30 жніўня: Іосіф Давыдавіч Кабзон, савецкі і расійскі эстрадны спявак, Народны артыст СССР (1987)[36].
- 31 жніўня: Аляксандр Уладзіміравіч Захарчанка, ваенны і дзяржаўны дзеяч непрызнанай Данецкай Народнай Рэспублікі[37].
- 11 верасня: Васіль Сцяпанавіч Казакоў, першы міністр аховы здароўя незалежнай Беларусі[38]).
- 21 верасня: Чан Дай Куанг, Прэзідэнт В’етнама (2016—2018)[39].
- 22 верасня: Анатоль Анатолевіч Капскі, беларускі бізнесмен і спартыўны дзеяч[40].
- 1 кастрычніка: Шарль Азнавур, французскі спявак, музыкант, акцёр, пісьменнік[41]
- 2 кастрычніка: Раман Андрэевіч Карцаў, савецкі і расійскі акцёр эстрады, тэатра і кіно[42].
- 2 кастрычніка: Джамаль Хашогі, журналіст, аглядальнік і пісьменнік з Саудаўскай Аравіі[43].
- 8 кастрычніка: Мансерат Кабалье, іспанская оперная спявачка (сапрана)[44].
- 22 кастрычніка: Фёдар Данілавіч Клімчук, беларускі мовазнавец-дыялектолаг, гісторык[45].
- 26 кастрычніка: Мікалай Пятровіч Карачанцаў, савецкі і расійскі акцёр[46].
- 1 лістапада: Юрый Нарайравіч Варданян, савецкі цяжкаатлетык, чэмпіён летніх Алімпійскіх гульняў у Маскве (1980), заслужаны майстар спорту СССР (1977), бацька Норыка Варданяна[47].
- 4 лістапада: Кацярына Віктараўна Гандзюк, украінская палітычная і грамадская дзяячка; наступствы тэракта[48].
- 9 лістапада: Уладзіслаў Ігаравіч Ахроменка, беларускі пісьменнік, празаік, драматург і кінасцэнарыст.
- 12 лістапада: Стэн Лі, амерыканскі пісьменнік, акцёр, прадзюсар, тэлевядучы, сцэнарыст, рэдактар і стваральнік мноства натуралістычных персанажаў коміксаў[49].
- 12 лістапада: Ігар Міхайлавіч Лучанок, беларускі кампазітар і педагог, народны артыст Беларусі (1982) і СССР (1987)[50].
- 17 лістапада: Яўген Віктаравіч Осін, расійскі эстрадны спявак і кампазітар[51].
- 18 лістапада: Уладзімір Іванавіч Журавель, беларускі футбаліст (абаронца), трэнер[52].
- 26 лістапада: Томас Мальданада, аргенцінскі мастак і дызайнер
- 30 лістапада: Джордж Герберт Уокер Буш, 41-ы прэзідэнт ЗША (1989—1993)[53].
- 1 снежня: Аляксандр Міхайлавіч Абрамовіч, беларускі юрыст, дзяржаўны дзеяч, доктар юрыдычных навук[54].
- 3 снежня: Андрэй Рыгоравіч Бітаў, расійскі пісьменнік. Лічыцца адным з пачынальнікаў постмадэрнізму ў рускай літаратуры
- 19 снежня: Кім Дзмітрыевіч Цесакоў, беларускі кампазітар, заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь[55].
Зноскі
- ↑ У Менску перапахавалі прах Магдалены Радзівіл . «Радыё Свабода». Праверана 17 лютага 2018.
- ↑ У Канадзе ў выніку аварыі з удзелам аўтобуса загінулі 14 чалавек . Інтэрфакс. Праверана 16 красавіка 2018.
- ↑ / В Японії відновили морську піхоту . https: //mil.in.ua/. Український мілітарний партал (17 красавіка 2018). Праверана 17 красавіка 2018. (укр.)
- ↑ blr.belta.by
- ↑ Korrespondent.net. "Усходняя Гута перайшла пад кантроль войскаў Асада"(руск.). Праверана 2018-04-17.
- ↑ Амерыкана-французска-англійскія ракетныя ўдары па Сірыі
- ↑ Новым лідарам Кубы стаў Мігель Дыяс-Канель
- ↑ blr.belta.by
- ↑ Վարչապետ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը - Մամլո հաղորդագրություններ - Լրատվություն - Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ (арм.). www.primeminister.am. Праверана 24 красавіка 2018.
- ↑ КНДР і Рэспубліка Карэя дамовіліся пакласці канец вайне і пазбавіць паўвостраў ад ядзернай зброі . BBC (27 красавіка 2018). Праверана 27 красавіка 2018.
- ↑ Nancy Tartaglione. Cannes Winners: ‘Shoplifters’ Takes Palme D’Or; Spike Lee’s ‘BlacKkKlansman’ Is Grand Prize – Full List (англ.). Сайт «Deadline». «Deadline» (19 мая 2018). Праверана 2 чэрвеня 2018.
- ↑ Official Awards of the 75th Venice Film Festival (англ.). «La Biennale di Venezia» (8 верасня 2018). Праверана 9 верасня 2018.
- ↑ УПЦ отказалась признать созданную на "объединительном соборе" церковь
- ↑ Памерла легендарная савецкая і грузінская актрыса Лэйла Абашыдзэ
- ↑ Памёр Мілаш Форман — рэжысёр фільма «Палёт над гняздом зязюлі»
- ↑ Памёр вядомы трэнер і выкладчык Міхаіл Цэйцін
- ↑ Памерла Барбара Буш, жонка 41-га прэзідэнта ЗША і маці 43-га
- ↑ Мегапапулярны шведскі дыджэй Avicii памёр у 28 гадоў
- ↑ Умер академик Иван Васильевич Гайшун (руск.)
- ↑ Памёр Рэйман Уілсан (руск.)
- ↑ Памерла рэжысёр Кіра Муратава
- ↑ Памёр вядомы беларускі джазмен і кампазітар Авенір Вайнштэйн
- ↑ Памёр савецкі і расійскі рэжысёр Станіслаў Гаварухін
- ↑ Памёр футбольны трэнер Іван Савосцікаў
- ↑ Фігурыста-чэмпіёна Дзяніса Тэна ў Казахстане забілі нажом
- ↑ Памёр Уладзімір Вайновіч
- ↑ Памёр спявак Аляксандр Кулінковіч
- ↑ «Быў чалавекам Тэатра». Памёр акцёр Мікалай Кірычэнка, Радыё Свабода, 14-08-2018
- ↑ Памёр Эдуард Успенскі Архівавана 29 кастрычніка 2020., Intex-press, 15-08-2018
- ↑ Памёр Хведар Нюнька, шматгадовы лідар беларусаў Літвы, Радыё Свабода, 15-08-2018
- ↑ Atal Bihari Vajpayee funeral will be held at 4pm on Friday (англ.)
- ↑ Памёр Кофі Анан
- ↑ Памёр заснавальнік беларускай школы траўматалогіі і артапедыі Іосіф Варановіч
- ↑ Раптоўна памёр заснавальнік БелаПАН Алесь Ліпай(недаступная спасылка)
- ↑ Памёр амерыканскі палітык Джон Мак-Кейн
- ↑ Памёр спявак і палітык Іосіф Кабзон
- ↑ У Данецку забіты лідар ДНР(недаступная спасылка)
- ↑ Умер первый министр здравоохранения независимой Беларуси Василий Казаков (руск.)(недаступная спасылка). tut.by. Архівавана з першакрыніцы 11 верасня 2018. Праверана 11.09.2018.
- ↑ Раптоўна памёр прэзідэнт В’етнама Чан Дай Куанг
- ↑ Памёр старшыня праўлення футбольнага клуба БАТЭ Анатоль Капскі
- ↑ Памёр Шарль Азнавур — адзін з найпапулярнейшых спевакоў ХХ стагоддзя
- ↑ Памёр артыст эстрады Раман Карцаў
- ↑ "Цела забітага журналіста Хашогі знайшлі ў рэзідэнцыі саудаўскага генконсула ў Стамбуле". Наша Ніва. 23 кастрычніка 2018. Праверана 23 кастрычніка 2018.
- ↑ У Барселоне памерла спявачка Мансерат Кабалье
- ↑ Памёр чалавек, які пераклаў Новы Запавет на заходнепалескі дыялект
- ↑ Памёр расійскі акцёр Мікалай Карачанцаў, які праславіў Белыя Росы
- ↑ Не стало легендарного армянского тяжелоатлета Юрия Вардаяняна (руск.)
- ↑ Убийство Екатерины Гандзюк: Все интересные факты (руск.)
- ↑ "Памёр стваральнік персанажаў Marvel Стэн Лі". Звязда. 13 лістапада 2018. Праверана 13 лістапада 2018.
- ↑ Памёр кампазітар Ігар Лучанок(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 17 мая 2021. Праверана 12 лютага 2019.
- ↑ "Памёр спявак Яўген Осін". Звязда. 17 лістапада 2018. Праверана 17 лістапада 2018.
- ↑ "Памёр вядомы беларускі футбаліст і трэнер Уладзімір Журавель". Звязда. 18 лістапада 2018. Праверана 18 лістапада 2018.
- ↑ Памёр былы прэзідэнт ЗША Джордж Буш-старэйшы. Яму было 94 гады
- ↑ Памёр адзін з папярэднікаў Ярмошынай у кіраўніцтве ЦВК Беларусі Архівавана 4 снежня 2018.
- ↑ https://minsknews.by/ushel-iz-zhizni-izvestnyiy-belorusskiy-kompozitor-kim-tesakov/ Архівавана 20 снежня 2018.