Gaan na inhoud

Pous Innocentius XI

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pous Innocentius XI
Geboortenaam Benedetto Odescalchi
Pontifikaat begin 21 September 1676
Pontifikaat eindig 12 Augustus 1689
Voorganger Clemens X
Opvolger Alexander VIII
Gebore 16 Mei 1611
Como, Italië
Sterf 12 Augustus 1689
Rome, Italië
Ander pouse genaamd Innocentius

Innocentius XI was die 240ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1676 tot 1689. Hy is veral bekend weens sy asketiese lewe, die stryd teen die Turke en sy struwelinge met die Franse koning Lodewyk XIV.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Pous Innocentius XI[1] is gebore as Benedetto Odescalchi op 16 Mei 1611 in Como, Italië. Sy pa was Livio Odescalchi 'n edelman van Como en sy ma was Paola Castelli Giovannelli van Gandino. Sy pa is oorlede in 1626 en Benedetto het begin studeer in die geesteswetenskappe by die Jesuïte in Como en later in Genua. Die Odescalchi's was entrepreneurs. In 1619 begin Benedetto se broer saam met drie van sy ooms 'n bank wat gou uitgroei tot 'n belangrike finansier. In 1626 begin Benedetto ook vir die bank werk en doen besigheid met die vernaamste Europese stede soos Neurenburg, Milaan, Krakau en Rome. Iewers tussen 1632 en 1636 gaan Benedetto eers na Rome en dan na Napels waar hy publieke reg studeer. Op 15 Mei 1640 word hy apostoliese protonotarius en later president van die Apostoliese Kamer. Op 6 Maart 1645 stel Pous Innocentius X hom aan as kardinaal-diaken van Santi Cosma e Damiano. Die pous stuur hom as legaat na Ferrara. Op 4 April 1650 word Odescalchi biskop van Novara en op 21 April 1659 kardinaal-priester van San Onofrio. Hy word camerlengo van die kollege van kardinale op 12 Januarie 1660. Op 21 September 1676 volg hy Pous Clemens X op en word gekroon op 4 Oktober 1676 deur kardinaal Francesco Maidalchini. Hy regeer tot sy dood op 12 Augustus 1689 en word opgevolg deur Pous Alexander VIII. Die naam ‘Innocentius’ beteken 'onskuldige'.

Kerklike loopbaan

[wysig | wysig bron]

Pontifikaat

[wysig | wysig bron]

Odescalchi[2] was reeds 'n sterk pouslike kandidaat met die dood van Pous Clemens IX maar die Franse het hulle veto teen hom gebruik. Met die dood van Pous Clemens X wou die Franse weer so maak, maar die oortuiging van die ander kardinale en die volk van Rome het daartoe gelei dat die Franse kardinale teësinnig ingestem het dat Odescalchi pous word. Hy word op 12 September 1676 verkies en neem die naam Innocentius XI aan.

Hervorming van die administrasie van die Vatikaan

[wysig | wysig bron]

Onmiddellik na sy kroning begin Innocentius om die uitgawes van die kurie te besnoei. Hy het ook streng reëls teen nepotisme afgekondig. Hy het self spaarsamig gelewe en die kardinale aangespoor om sy voorbeeld te volg. Hy het die begrotingstekort van 170 000 scudi teruggebring na 'n klein oorskot. Hy het sowel die geestelikes as die leke opgeroep tot 'n hoë morele lewensstandaard. Op 12 Februarie 1679 het hy die teaters in Rome gesluit omdat hulle sentrums van immoraliteit geword het. Op 2 Maart 1679 veroordeel hy die 65 stellings van die Jesuïtiese kasuïste (wat reeds deur Pascal verwerp is), in die bul "Sanctissimus Dominus". Hy het veral te velde getrek teen die "stricte mentalis" (heimlike voorbehoud) wat kullery sonder spesifieke leuens goedgekeur het.

Op 20 November 1687 publiseer hy die bul "Coelestis Pastor" waarin die stellings van Miguel de Molinos as kettery en godslasterlik beskryf word.

Joodse sake

[wysig | wysig bron]

Innocentius was baie sensitief teenoor die Jode in die Kerklike Staat. In 1685 dwing hy Venesië om Joodse gevangenes van Francesco Morisini vry te laat. Hy het ook gedwonge doop ontmoedige hoewel hy nie praktyk heeltemal kon uitroei nie. Op 30 Oktober 1682 het hy egter 'n edik uitgevaardig waarin die Jode van Rome verbied is om geld uit te leen. Dit sou sy eie familie-bank ten goede gekom. Die toepassing van die edik is twee keer uitgestel.

Buitelandse sake

[wysig | wysig bron]

Pous Innocentius was 'n entoesiastiese ondersteuner van die Heilige Liga. Op 31 Maart 1683 slaag hy daarin om die Poolse koning Jan Sobieski en die Duitse keiser Leopold I in 'n verdedigingsverdrag saam te bind. Op 12 September 1683 slaag hulle daarin om Wene te ontset van die Turke. Innocentius het Oostenryk en Hongarye se oorlog teen die Turke met miljoene scudi gesteun en geleef om die ontsetting van Belgrado op 6 September 1688 te beleef.

Die Franse koning Lodewyk XIV het met die pous gebots oor die hegemonie oor die kerk in Frankryk. In 1673 brei die koning sy heerskappy oor die kerk uit na Languedoc, Guyenne, die Provence en Dauphiné. Alle pogings van Innocentius om Lodewyk van sy beleid te laat afsien was vrugteloos. Op 19 Maart 1682 laat die koning die Franse geestelikes die vier artikels van die Galliese Vryhede aanvaar. Op 11 April 1682 annuleer die pous die artikels en wyer erkenning aan al die biskoplike kandidate wat daaraan deelgeneem het. Die koning het die pous probeer paai deur die herroeping van die Edik van Nantes op 22 Oktober 1685 en die vervolging van Hugenote. Die pous was egter nie daarmee gedien nie en het steeds sy erkenning van die Franse biskoplike kandidate weerhou.

Innocentius het op 7 Mei 1685 die Franse koning verder die josie in gemaak deur die asielreg van die Franse ambassade in Rome op te hef. Hy het die nuwe Franse ambassadeur, die markies de Lavardin, laat weet dat hy nie erken sou word as hy nie die asielreg opgee nie. Lavardin het egter in November 1687 met 'n leër van 800 man Rome binnegetrek. Die pous het toe op 24 Desember 1687 die kerk van Sint Lodewyk, waar die ambassadeur die dienste bygewoon het, onder interdik geplaas.

In 1688 ontvang Innocentius 'n diplomatieke afvaardiging van Narai, die koning van Siam. Die afvaardiging onder leiding van Vader Guy Tachard en Ok-khun Chamnan begin diplomatieke betrekkinge met die Vatikaan en Frankryk.

Die Keulse kwessie

[wysig | wysig bron]

Die spanning tussen die pous en die Franse koning het verhoog weens Innocentius se hantering van die aanstelling van die aartsbiskop van Keulen. Die twee kandidate was kardinaal Wilhelm Egon van Fürstenburg wat toe biskop van Straatsburg was en Joseph Clemens von Wittelsbach, 'n broer van Max Emanuel, keurvors van Beiere. Eersgenoemde was in die sakkie van die Franse koning en sy aanstelling as aartsbiskop van Keulen (wat ook 'n keurvors was), sou Lodewyk die mag oor Noordwes Duitsland gegee het. Joseph Clemens was die keuse van die keiser Leopold I en die ander Europese vorste behalwe koning Jacobus II van Engeland. Tydens die verkiesing op 19 Julie 1688 het nie een van die kandidate die vereiste aantal stemme gekry nie. Die pous moes die deurslag gee en hy het Joseph Clemens aangestel.

Koning Lodewyk XIV het teruggeslaan en besit geneem van die pouslike gebiede in Avignon, die pouslike nuntius gevange geneem en na 'n konsilie geappelleer. Hy het probeer om die Franse kerk heeltemal uit die mag van Rome te neem. Die pous het vasgestaan. Na die val van Jakobus II van Engeland het die Franse mag gekwyn en kort na die dood van Innocentius is die saak besleg in die voordeel van die Kerk.

Willem III van Oranje

[wysig | wysig bron]

Pous Innocentius XI het Ferdinando d'Adda as nuntius na die hof van koning Jacobus II van Engeland gestuur. Dit was die eerste pouslike gesant na Engeland in meer as 100 jaar. Die pous het egter nie Jakobus se hardhandige herstel van die Katolieke Kerk in Engeland goedgekeur nie, veral omdat Jakobus die Franse koning Lodewyk XIV, 'n groot vyand van die pous, gesteun het. Die pous het ook nie Jakobus gehelp toe Willem III van Oranje hom uit die kussings gelig het nie. Daar is onlangs (2007) deur twee Italiaanse skrywers Rita Monaldi en Francesco Sorti in die boek Imprimatur beweer dat die pous se familie van bankiers Willem sou gefinansier het. Geen verdere bewyse daarvoor kon gevind word nie.

Dood en saligverklaring

[wysig | wysig bron]

Innocentius XI sterf op 12 Augustus 1689 na 'n lang siekte. Sy liggaam is begrawe in 'n tombe in die Vatikaan saam met Pous Pius X en Pous Johannes XXIII. Sy monument in die Sint Pieterskerk is ontwerp en gebeeldhou deur Pierre-Ėtienne Monnot.

Die proses van saligverklaring is begin in 1714 deur Pous Benedictus XIV en verder gevoer deur Pous Clemens XI en Pous Clemens XII. Franse teenstand en beskuldigings van Jansenisme het gelei tot opskorting in 1744. In die 20ste eeu is dit hervat en op 7 Oktober 1956 het Pous Pius XII Innocentius salig verklaar. Sy feesdag is 12 Augustus, sy sterfdag.

Saligverklarings

[wysig | wysig bron]

2 Julie 1679 – Turibius van Mogroveio

Die kollege van kardinale

[wysig | wysig bron]

Pous Innocentius het 43 nuwe kardinale aangestel in twee konsistories.

Die konsistorie van 1 September 1681

[wysig | wysig bron]
  • Giambattista Spinola, senior, voormalige aartsbiskop van Genua.
  • Antonio Pignatelli del Rastrello, aartsbiskop-biskop van Lecce. (later Pous Innocentius XII)
  • Stefano Brancaccio, biskop van Viterbo.
  • Stefano Agostini, titulêr aartsbiskop van Eraclea.
  • Francesco Buonvisi, titulêr aartsbiskop van Tessalonica.
  • Savo Millini, titulêr aartsbiskop van Cesarea.
  • Federico Visconti, verkose aartsbiskop van Milaan.
  • Marco Galli, biskop van Rimini.
  • Flaminio Taja, ouditeur van die heilige Roomse Rota.
  • Raimondo Capizucchi, O.P., meester van die Apostoliese paleis.
  • Giovanni Battista De Luca, referendaris van die tribunaal van die Apostoliese Signatura vir Geregtigheid en Genade.
  • Lorenzo Brancati di Lauria, O.F.M.
  • Urbano Sacchetti, ouditeur van die Apostoliese Kamer.
  • Gianfrancesco Ginetti, tesourier-generaal van die Apostoliese Kamer.
  • Benedetto Pamphilj, O.S.Io.Hieros.
  • Michelangelo Ricci, sekretaris van die S. C. van Aflate en relikwieë.

Die konsistorie van 2 September 1686

[wysig | wysig bron]
  • Giacomo de Angelis, voormalige aartsbiskop van Urbino.
  • Opizio Pallavicini, titulêr aartsbiskop van Efeso.
  • Angelo Maria Ranuzzi, biskop van Fano.
  • Maximilian Gandolph von Künburg, aartsbiskop van Salzburg.
  • Veríssimo de Lencastre, voormalige aartsbiskop van Braga, Portugal.
  • Marcello Durazzo, titulêr aartsbiskop van Calcedonia.
  • Orazio Mattei, titulêr aartsbiskop van Damasco.
  • Marcantonio Barbarigo, aartsbiskop van Corfù.
  • Carlo Stefano Anastasio Ciceri, biskop van Como.
  • Leopold Karl von Kollonitsch Lipót, biskop van Wiener Neustadt.
  • Étienne Le Camus, biskop van Grenoble.
  • Johannes von Goes, biskop van Gurk.
  • Augustyn Michał Stefan Radziejowski, biskop van Ermland, Pole.
  • Pier Matteo Petrucci, Orat., biskop van Iesi.
  • Pedro de Salazar Gutiérrez de Toledo, O. de M., biskop van Salamanca, Spanje.
  • Wilhelm Egon von Fürstenberg, biskop van Straatsburg.
  • Jan Kazimierz Denhoff, preseptor van die hospitaal S. Spirito in Sassia van Rome.
  • José Sáenz de Aguirre, O.S.B.
  • Leandro Colloredo, Orat.
  • Fortunato Ilario Carafa della Spina.
  • Domenico Maria Corsi, ouditeur van die Apostoliese Kamer.
  • Giafrancesco Negroni, tesourier van die pous.
  • Fulvio Astalli, priester van die Apostoliese Kamer.
  • Gasparo Cavalieri, priester van die Apostoliese Kamer.
  • Johannes Walter Sluse, sekretaris van Apostoliese sake.
  • Francesco Maria de' Medici.
  • Rinaldo d'Este.

Bulle, Ensiklieke en Dekrete

[wysig | wysig bron]
  • 2 Maart 1679 – Sanctissimus Dominus – teen laksheid.
  • 20 November 1679 – Sollicitudo pastoralis – Oor die religieuse ordes.
  • 20 November 1687 – Coelestis Pastor – teen die kettery van Miguel de Molinos.

Verering

[wysig | wysig bron]

Pous Innocentius XI word as salige vereer in die Rooms-Katolieke Kerk. Sy feesdag is op 12 Augustus. Hy is salig verklaar deur Pous Pius XII op 7 Oktober 1956.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Innocent XI Blessed. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  2. Ott, M. (1910). Pope Innocent XI. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Desember 6, 2010 by: http://www.newadvent.org/cathen/08021a.htm

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikisource
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)
  • Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)
  • Inskrywing in die Giga Catholic Information (Engels).

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

[wysig | wysig bron]
Voorafgegaan deur
Clemens X
Pous (Pontifex Maximus)
1676 – 1689
Opgevolg deur
Alexander VIII

Basis URL: en:Pope Innocent XI