This research uses a comparative case study approach to explore the Israeli-Palestinian and Ukrai... more This research uses a comparative case study approach to explore the Israeli-Palestinian and Ukrainian-Russian conflicts within the framework of the Security Dilemma. It employs primary and secondary sources. The study analyzes each conflict individually while allowing for meaningful comparisons between them to identify patterns in each case. The research challenges the traditional dichotomy between offensive and defensive realism by proposing that state behavior is influenced by an interplay between both paradigms based on strategic calculations. States may engage in offensive behavior when advantageous or adopt defensive strategies out of necessity. This paper offers insights into these dynamics, thereby generating new perspectives in political science debates.
Падот на Берлинскиот ѕид на 8 ноември 1989 година и соединувањето на Западна
и Источна Германија... more Падот на Берлинскиот ѕид на 8 ноември 1989 година и соединувањето на Западна и Источна Германија во октомври 1990 година се настани кои го означија крајот на биполарната поделеност во Европа и почетокот на интегрирањето на источните европски земји во евроатлантските структури. Во 1990 година бројот на земјите членки соединети во она што денес претстaвува Европска Унија (ЕУ) беа дванаесет, број кој до 2013 година се зголеми на дваесет и осум, а во 2020 година со излезот на Велика Британија се намали на дваесет и седум. Македонија како дел од европскиот континент уште од осамостојувањето во 1991 година се определи за евроатлантска интеграција, а во 2005 година се стекна со статус на земја кандидат за членство во ЕУ. Уште од самиот почеток по прогласувањето на независноста и усвојувањето на уставот Македонија се соочи со пречки по однос на нејзиното признавање од страна на одредени членки на Европската Унија, стана член на Организацијата на Обединетите Нации под привремена референца, нејзиното тогашно официјално знаме не се развеа пред зградата на Обединетите Нации, се соочи со внатрешен вооружен конфликт, кој беше разрешен со поддршка на меѓународната заедница, доби првично вето за влез во НАТО, а процесот за отпочнување на преговорите со ЕУ беше неколку пати одложуван. За земја, која брои околу 2 милиони жители, кои живеаат на 25 436 метри квадратни територија, и која вешто ја избегна војната во кои беа вклучени поранешните југословенски држави (чин за која беше наречена оаза на мирот), земја која прва од регионот го потпиша Договорот за стабилизација и асоцијација и отпочна со примена на сите политики кои ги наложуваше меѓународната заедница, земја која направи суштински измени во однос на одредени конститутивни државни елементи, после 33 години независност и 19 години кандидатски статус, се чини како сѐ уште да се наоѓа на почетната точка, со таа разлика што ентузијазмот кој владееш во периодот на првата половина од независноста, сега скоро и да не постои. Од геополитички аспект, денешната македонска држава не може да се вброи во атрактивни земји доколку се земе предвид нејзината копнена местоположба, без излез на море и не поседување на значајни енергетски ресурси. Иако се наоѓа во центарот на Балканот низ чија територија поминуваат коридорот 8 и 10, се чини дека ова парче земја имало поголема значајност во минатото, кога претставува крстопат помеѓу некогашните трговски патишта: исток - запад (Via Egnatia) и север - југ (Via Militaris), отколку денес. Тргнувајќи од фактот дека денешниот статус на македонската држава во меѓународните односи зависи од политиките на одредени држави, дојдовме до идеја да се вратиме во историјата и да ги најдеме корените на овие политики и на одредени оспорувања, кои после век и половина сѐ уште тлеат, се актуелни и претставуваат пречка за непречен развој на државата општо и во контекст на евроинтегративниот процес. Се чини дека Македонија била непланирано дете на Европа, и тогаш и денес, заради која причина прашањето кое си го поставивме пред да почнеме со пишување на овој монографски труд е: зошто за оваа територија во 19 век, кога се формираат националните држави, никој не се залага да се оствари како државна единка, а денес во 21 век истата како оформена држава, на еден дел од географскиот регион Македонија, повторно е оспорувана и се соочува со пречки на својот пат кон Европската Унија. Преку компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае дакомпарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да умира...Македонците сакаат нивната Македонија да послужи како нишка меѓу различните нации и јазици„. Еден век подоцна се чини дека во евроатлантскиот процес овој мачен пат Македонија повторно го преживува и оди. Преку компаративна анализа на политиките и договорите на големите сили, на балканските држави и на меѓународната заедница, се обидовме да дадеме една детална и јасна слика на целокупната историска и политичка ситуација, пред и после создавањето на македонската држава. Оттука сметаме дека овој монографски труд со својот интердисциплинарен пристап претставува значаен придонес во науката за меѓународните односи и за други сродни научни дисциплини. Веруваме дека истиот ќе им биде од помош како на студентите, така и на академскиот кадар, но и интересно четиво за сите оние кои длабински и детално се заинтересирани да ја запознаат македонската историја, од аспект на меѓународните односи.
Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на севкупниот процес на дез... more Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на севкупниот процес на дезинтегрирање на поранешните источноевропски еднопартиски општества, вклучително и она на СФР Југославија, и промовирањето на политичкиот плурализам и демократијата, како основни конституенти на модерните општества. Македонската независност е трасирана со Референдумот на 8 септември 1991 година, за веднаш потоа да уследи период на внатрешно консолидирање и дипломатска борба за меѓународно признавање. Дипломатската иницијатива, како и севкупните односи со ЕЗ и САД, резултира со прием на Република Македонија (под референцата Поранешна Југословенска Република Македонија) во Организацијата на Обединетите нации. Во следниот период, до есента 1995 година, како резултат на пошироката меѓународна регионална интервенција во поранешна Југославиjа, како и блокадата од Република Грција, Република Македонија се најде во тешка и комплексна состојба. Како резултат на т.н. спор за името, Грција воведува е...
Овој труд се базира на истражување спроведено на Правниот факултет во Штип во периодот 2015/16 го... more Овој труд се базира на истражување спроведено на Правниот факултет во Штип во периодот 2015/16 година. Говорот на омраза како општествен феномен има повеќе димензии. Од правен аспект, тешко е да се определи разграничувањето помеѓу говорот на омраза и слободата на изразување. Од аспект на социјалната интеракција и инклузија, може да се забележи влијанието на повеќе категории врз говорот на омраза врз база на меѓуетничките односи и политичката мобилизација. Екстремната и континуирана манифестација на говорот на омраза може да предизвика криминал од омраза, за кој може да се најдат примери во Република Македонија од последните неколку години. Оттука, неопходна е регулација на интернет просторот за намалување на нивото на говор на омраза, а истото не може да биде само предмет на саморегулација на различните социјални медиуми, но истовремено мора да се внимава на задржување на слободата на говор на највисоко ниво. Клучни зборови: говор на омраза, социјални медиуми, слобода на изразување,...
Сметаме дека дефинирањето на поимот „мала држава“ е и можно ипожелно и има за цел да послужи како... more Сметаме дека дефинирањето на поимот „мала држава“ е и можно ипожелно и има за цел да послужи како алатка во науката на меѓународните односи. Нашатаосновна забелешка во досегашната теоретска работа кај авторите кои се занимаваат со оваапроблематика, е фактот што во најголем број од случаите кога се обидуваат да дадатдефиниција, тие поаѓаат од погрешната претпоставка дека овој поим (секогаш) е ист со поимот„мала сила“ и практично не прават разлика помеѓу двата термина. Токму тоа е основната задачаи цел на овој труд, т.е. од една страна да ја наметне потребата од дефинирање на поимот „маладржава“ и да го сугерира начинот на дефинирање, како и да направи и да ја образложиразликата со терминот „мала сила“, од друга страна
Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито ... more Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито засновање посвојување, надвор од сите рамки кои ги одредуваат условите и начините на вршење на истото, прераснува во криминалитет сe поинтересен за сторителите поради енормниот профит. Од друга страна, значи болна реалност на биолошките родители, а глобално - еден сосема нов правец во извршување на делото тргување со лица. Сепак, најголемо зло е објективизирањето на животот на детето преку дрзнување за формирање на негов комерцијален еквивалент.
Овој труд ги обработува членовите од Закон за Семејство на РМ во делот за условите за склучување ... more Овој труд ги обработува членовите од Закон за Семејство на РМ во делот за условите за склучување и полноважност на брак како и самата постапка за склучување на брак и нивните измени и доплнувања. Станува збор за членовите 15-22 (услови за склучување и полноважност на брак) и членовите 23-30 од постапка за склучување на брак). За разлика од поранешната практитка на третирање на оваа правна проблематика со посебен Закон како што тоа беше случај со Законот за Брак на Социјалистичка Република Македонија,оваа правна проблематика денес е инкорпорирана во Закон за Семејство на РМ и моментално не постои посебен Закон за Брак.
Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито ... more Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито засновање посвојување, надвор од сите рамки кои ги одредуваат условите и начините на вршење на истото, прераснува во криминалитет сè поинтересен за сторителите поради енормниот профит. Од друга страна, значи бол- на реалност на биолошките родители, а глобално - еден сосема нов правец во извршување на делото тргување со лица. Сепак, најголемо зло е објективизирањето на животот на детето преку дрзнување за формирање на негов комерцијален еквивалент.
Поранешното село, а сега гратче, Зрново е семестено во Зрновската котлина во истoчниот дел на Еге... more Поранешното село, а сега гратче, Зрново е семестено во Зрновската котлина во истoчниот дел на Егејска Македонија. Самата Зрновска котлина се наоѓа на прекрасна географска локација и е виситнски мост помеѓу Егејското море на југ (од кое е оддалечена само 50- 60 километри) и прекрасната Пирин Планина на север. Позната река која тече низ овој крај е Зрновска река која во јужниот дел на котлината се соединува со рекaта Пештерник и Долнобродската река.
Овој труд прави осврт на најважните правни акти од областа на меѓународното право за животна сред... more Овој труд прави осврт на најважните правни акти од областа на меѓународното право за животна средина како дел од меѓународното право во ерата на глобализацијата, каде проблемите се поретко можат да се класифицираат како чисто локани. Заради претходново, трудот ги детектира поважните теории од оваа област како и поважните правни акти на меѓународно ниво комбинирајќи ги меѓусебно. Конечно, се прави увид и во судската пракса на меѓународно ниво. Од сето претходно можат да се извлечат соодветни заклучоци за меѓународното право на животна средина и начинот и степенот на кој истото влијае врз зачувувањето на животната средина ширум целата планета
Delving into the review reports, this paper is aimed at analyzing reviewers` attitudes toward dif... more Delving into the review reports, this paper is aimed at analyzing reviewers` attitudes toward different sections of the manuscripts they review. The research focuses on the consistency of reviewers` evaluation through analysis of their assessment of separate parts of a paper, if it corresponds with the recommendations they made to the editors and whether a paper needs revision or should be accepted/rejected. It is assumed that the assessment of separate parts of a paper should be consistent with the final decision regarding the acceptance or rejection of a manuscript. Based on the analysis presented in this paper it can be concluded that the assessments of separate parts of articles in the evaluation sheets do not fully reflect the final recommendations of the reviewers. The results showed that the most correlated and therefore the most significant sections for the reviewers are the main text and the conclusions. The conditional probability analysis showed that the decision of reviewers, when number of points in the evaluation sheet is taken into consideration, is slightly unpredictable. No significant differences in the reviewers` recommendations based on gender or country of origin of the reviewers were found.
European Journal of Economics, Law and Politics, 2022
The Macedonian and Bulgarian states are two neighboring countries between which there is a rather... more The Macedonian and Bulgarian states are two neighboring countries between which there is a rather unique dispute. Namely, the Republic of Bulgaria believes that the Macedonian language and the Macedonians in general, in the past did not exist and in fact were Bulgarians. The non-recognition of a separate Macedonian language by Bulgaria, for many years caused practical problems between the two countries because it was not possible to sign any bilateral Agreement. In order to overcome the previous disputed situations, two legal acts were signed, the Declaration of 1999 and, later, the 2017 Agreement. These two documents provide specific solutions to these issues. In this paper the texts of the two legal acts are analyzed and compared. The solutions provided in these acts form the framework and trajectory of future relations between the two countries. Having in mind the fact that Republic of Bulgaria is also part of the European Union (EU), and its neighbor is only a candidate, there i...
The Republic of Macedonia became an independent state in 1991 after the break-up of the Yugoslav ... more The Republic of Macedonia became an independent state in 1991 after the break-up of the Yugoslav federation and the referendum held on September 8th. However, it should be noted that the Republic of Macedonia previously had its own statehood as a constituent unit within the Yugoslav federation (after 1945). However, only after the declaration of independence we can talk about the first independent Macedonian republic. The first republic had the 1991 Constitution. It is interesting to note that this Constitution was highly regarded by the famous Badinter Arbitration Committee set up by the EC in the early 1990s. In the opinion of the above-mentioned commission, the Republic of Macedonia met all international and European standards to be recognized as an independent state. However, the Constitution and other components of the state were gradually and significantly changed on several occasions starting from 2001 and followed by the Ohrid Framework Agreement, the Agreement on Friendship, Good Neighborliness and Cooperation between the Republic of Macedonia and the Republic of Bulgaria from 2017, and finally the Prespa Agreement with the Republic of Greece from 2018. These agreements significantly changed the Macedonian Republic, probably to the extent that we can say that we are already in the second Macedonian republic. Of course, speaking in this context, we must not forget the Interim Agreement with Greece from 1995 as well as the Declaration with Bulgaria from 1999, which were only an overture to later agreements with the two neighboring states. This book deals with the analysis of all these legal acts by analyzing them article by article, something that has not been done before in one place and in a scientific and comprehensive way. In all this, this book does not omit the analysis of the Tirana platform from 2017 which, although in many ways is different from the previously listed agreements, still had a certain real impact on the situation in Macedonia in an attempt to be attached to the existing Ohrid Framework Agreement. In making this analysis we use the comparative method. In this book, we analyze the Ohrid Framework Agreement, the Tirana Platform, the Interim Accord with Greece, the Declaration with Bulgaria, and the corresponding agreements with Bulgaria and Greece.
Macedonia has been experiencing a prolonged political crisis, with the country’s Prime Minister, ... more Macedonia has been experiencing a prolonged political crisis, with the country’s Prime Minister, Nikola Gruevski, resigning in January this year ahead of new elections intended to be held in April. Dejan Marolov writes on the roots of the crisis and how the present standoff between the ruling party and the opposition has developed. He argues that resolving the political stalemate will be vital if Macedonia is to meet a number of key challenges it faces, such as the country’s location on one of the main routes for asylum seekers and migrants to travel into northern Europe.
Кога правото почнува да ги оковува семејните и лични прилики на поединците настануваат најжестоки... more Кога правото почнува да ги оковува семејните и лични прилики на поединците настануваат најжестоките расправи за правичноста на законите. Субјективната страна на правичноста, пак, изродува мноштво на дилеми па материјата станува кревка и подложна на промени. Сурогатството и целиот процес на носење дете за друг е најранливата тема која лесна преминува од семејната сфера, во медицинската за да лесно заврши во кривичната. Актите донесени од алтруистички побуди, сосем ретко остануваат недопрени од зло и искористени преку нивната базична намена. Проучувањето на вакви материи е нужно за да се превенираат опструкциите кои можат да бидат сторени на нешто сосем чисто. Сепак со доза на скептицизам, тргнувајќи од идејата „за едни мајка за други маќеа“, мораме да ја потенцираме преголемата инволвираност на човековиот интелект во секоја сфера од животот, дури и онаму каде можеби е не повикан. Развојот на медицината во корист на семејството е секогаш добредојден, но за негова сметка се запоставува...
Овој труд ќе има за цел да ги обработи двете Балкански војни и однесувањето на државите – учесниц... more Овој труд ќе има за цел да ги обработи двете Балкански војни и однесувањето на државите – учесници, притоа користејќи се со теоретскиот концепт на т.н. „безбедносна дилема“ како еден од клучните концепти во науката на меѓународните односи. Идејата е да се изврши обработка на Балканските војни конкретно во сите клучни елементи на оваа теоретската рамка со што ќе може да се увиди дали државите - учесници во Балканските војни се наоѓале во овој теоретски концепт, односно дали примената на овој теоретски концепт во конкретниот случај може да понуди определени одговори во однос на причините за започнување на војната помеѓу завојуваните страни - учесниците во првата и втората Балканска војна, прашањето за балансот на силата и неговата промена како и за променливоста на сојузништвата помеѓу учесниците во војните. Заради успешно постигнување на оваа цел, при изработката на трудот ќе се користиме со релевантна странска и домашна литература која го третира овој теоретски концепт на меѓународн...
This research article is aimed at comparing review reports in which the identity of the reviewers... more This research article is aimed at comparing review reports in which the identity of the reviewers is revealed to the authors of the papers with those where the reviewers decided to remain anonymous. The review reports are gathered as part of the peer review process of the European Scientific Journal (ESJ). This journal maintains a single-blind peer review procedure and optional open review. Reviewers are familiar with the names of the authors but not vice versa. When sending the review reports, the reviewers can opt to reveal their identity to the authors. 343 review reports from members of the ESJ editorial board, gathered within the period of May to July 2019, were analyzed. The data analysis was performed using Python programing language based on NumPy, Pandas, and Scipy packages.Half of the reviewers decided to choose the open option and reveal their names to the authors of the papers. The other half remained anonymous. The results show that female reviewers more often decide to...
With their broad scope, high publishing volume, a peer review process based on the scientific sou... more With their broad scope, high publishing volume, a peer review process based on the scientific soundness of the content, and an open access model, mega journals have become an important part of scholarly publishing.The main aim of this paper is to determine the most important factor that influenced researchers’ decisions to submit their academic work to these type of journal. To this end, an online survey has been disseminated from November 2016 to August 2017, targeting the corresponding authors of the European Scientific Journal, ESJ. Data from 413 corresponding authors was collected.The focus was mainly on how they discover the journal and what led them to submit a paper to the journal. However, questions concerning their satisfaction with the peer review procedure were also part of the survey.The results have shown that a recommendation of a colleague is not only the main channel through which authors found out about the journal, but is also the major reason they decided to submi...
This research uses a comparative case study approach to explore the Israeli-Palestinian and Ukrai... more This research uses a comparative case study approach to explore the Israeli-Palestinian and Ukrainian-Russian conflicts within the framework of the Security Dilemma. It employs primary and secondary sources. The study analyzes each conflict individually while allowing for meaningful comparisons between them to identify patterns in each case. The research challenges the traditional dichotomy between offensive and defensive realism by proposing that state behavior is influenced by an interplay between both paradigms based on strategic calculations. States may engage in offensive behavior when advantageous or adopt defensive strategies out of necessity. This paper offers insights into these dynamics, thereby generating new perspectives in political science debates.
Падот на Берлинскиот ѕид на 8 ноември 1989 година и соединувањето на Западна
и Источна Германија... more Падот на Берлинскиот ѕид на 8 ноември 1989 година и соединувањето на Западна и Источна Германија во октомври 1990 година се настани кои го означија крајот на биполарната поделеност во Европа и почетокот на интегрирањето на источните европски земји во евроатлантските структури. Во 1990 година бројот на земјите членки соединети во она што денес претстaвува Европска Унија (ЕУ) беа дванаесет, број кој до 2013 година се зголеми на дваесет и осум, а во 2020 година со излезот на Велика Британија се намали на дваесет и седум. Македонија како дел од европскиот континент уште од осамостојувањето во 1991 година се определи за евроатлантска интеграција, а во 2005 година се стекна со статус на земја кандидат за членство во ЕУ. Уште од самиот почеток по прогласувањето на независноста и усвојувањето на уставот Македонија се соочи со пречки по однос на нејзиното признавање од страна на одредени членки на Европската Унија, стана член на Организацијата на Обединетите Нации под привремена референца, нејзиното тогашно официјално знаме не се развеа пред зградата на Обединетите Нации, се соочи со внатрешен вооружен конфликт, кој беше разрешен со поддршка на меѓународната заедница, доби првично вето за влез во НАТО, а процесот за отпочнување на преговорите со ЕУ беше неколку пати одложуван. За земја, која брои околу 2 милиони жители, кои живеаат на 25 436 метри квадратни територија, и која вешто ја избегна војната во кои беа вклучени поранешните југословенски држави (чин за која беше наречена оаза на мирот), земја која прва од регионот го потпиша Договорот за стабилизација и асоцијација и отпочна со примена на сите политики кои ги наложуваше меѓународната заедница, земја која направи суштински измени во однос на одредени конститутивни државни елементи, после 33 години независност и 19 години кандидатски статус, се чини како сѐ уште да се наоѓа на почетната точка, со таа разлика што ентузијазмот кој владееш во периодот на првата половина од независноста, сега скоро и да не постои. Од геополитички аспект, денешната македонска држава не може да се вброи во атрактивни земји доколку се земе предвид нејзината копнена местоположба, без излез на море и не поседување на значајни енергетски ресурси. Иако се наоѓа во центарот на Балканот низ чија територија поминуваат коридорот 8 и 10, се чини дека ова парче земја имало поголема значајност во минатото, кога претставува крстопат помеѓу некогашните трговски патишта: исток - запад (Via Egnatia) и север - југ (Via Militaris), отколку денес. Тргнувајќи од фактот дека денешниот статус на македонската држава во меѓународните односи зависи од политиките на одредени држави, дојдовме до идеја да се вратиме во историјата и да ги најдеме корените на овие политики и на одредени оспорувања, кои после век и половина сѐ уште тлеат, се актуелни и претставуваат пречка за непречен развој на државата општо и во контекст на евроинтегративниот процес. Се чини дека Македонија била непланирано дете на Европа, и тогаш и денес, заради која причина прашањето кое си го поставивме пред да почнеме со пишување на овој монографски труд е: зошто за оваа територија во 19 век, кога се формираат националните држави, никој не се залага да се оствари како државна единка, а денес во 21 век истата како оформена држава, на еден дел од географскиот регион Македонија, повторно е оспорувана и се соочува со пречки на својот пат кон Европската Унија. Преку компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае дакомпарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање, нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903 година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да умира...Македонците сакаат нивната Македонија да послужи како нишка меѓу различните нации и јазици„. Еден век подоцна се чини дека во евроатлантскиот процес овој мачен пат Македонија повторно го преживува и оди. Преку компаративна анализа на политиките и договорите на големите сили, на балканските држави и на меѓународната заедница, се обидовме да дадеме една детална и јасна слика на целокупната историска и политичка ситуација, пред и после создавањето на македонската држава. Оттука сметаме дека овој монографски труд со својот интердисциплинарен пристап претставува значаен придонес во науката за меѓународните односи и за други сродни научни дисциплини. Веруваме дека истиот ќе им биде од помош како на студентите, така и на академскиот кадар, но и интересно четиво за сите оние кои длабински и детално се заинтересирани да ја запознаат македонската историја, од аспект на меѓународните односи.
Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на севкупниот процес на дез... more Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на севкупниот процес на дезинтегрирање на поранешните источноевропски еднопартиски општества, вклучително и она на СФР Југославија, и промовирањето на политичкиот плурализам и демократијата, како основни конституенти на модерните општества. Македонската независност е трасирана со Референдумот на 8 септември 1991 година, за веднаш потоа да уследи период на внатрешно консолидирање и дипломатска борба за меѓународно признавање. Дипломатската иницијатива, како и севкупните односи со ЕЗ и САД, резултира со прием на Република Македонија (под референцата Поранешна Југословенска Република Македонија) во Организацијата на Обединетите нации. Во следниот период, до есента 1995 година, како резултат на пошироката меѓународна регионална интервенција во поранешна Југославиjа, како и блокадата од Република Грција, Република Македонија се најде во тешка и комплексна состојба. Како резултат на т.н. спор за името, Грција воведува е...
Овој труд се базира на истражување спроведено на Правниот факултет во Штип во периодот 2015/16 го... more Овој труд се базира на истражување спроведено на Правниот факултет во Штип во периодот 2015/16 година. Говорот на омраза како општествен феномен има повеќе димензии. Од правен аспект, тешко е да се определи разграничувањето помеѓу говорот на омраза и слободата на изразување. Од аспект на социјалната интеракција и инклузија, може да се забележи влијанието на повеќе категории врз говорот на омраза врз база на меѓуетничките односи и политичката мобилизација. Екстремната и континуирана манифестација на говорот на омраза може да предизвика криминал од омраза, за кој може да се најдат примери во Република Македонија од последните неколку години. Оттука, неопходна е регулација на интернет просторот за намалување на нивото на говор на омраза, а истото не може да биде само предмет на саморегулација на различните социјални медиуми, но истовремено мора да се внимава на задржување на слободата на говор на највисоко ниво. Клучни зборови: говор на омраза, социјални медиуми, слобода на изразување,...
Сметаме дека дефинирањето на поимот „мала држава“ е и можно ипожелно и има за цел да послужи како... more Сметаме дека дефинирањето на поимот „мала држава“ е и можно ипожелно и има за цел да послужи како алатка во науката на меѓународните односи. Нашатаосновна забелешка во досегашната теоретска работа кај авторите кои се занимаваат со оваапроблематика, е фактот што во најголем број од случаите кога се обидуваат да дадатдефиниција, тие поаѓаат од погрешната претпоставка дека овој поим (секогаш) е ист со поимот„мала сила“ и практично не прават разлика помеѓу двата термина. Токму тоа е основната задачаи цел на овој труд, т.е. од една страна да ја наметне потребата од дефинирање на поимот „маладржава“ и да го сугерира начинот на дефинирање, како и да направи и да ја образложиразликата со терминот „мала сила“, од друга страна
Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито ... more Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито засновање посвојување, надвор од сите рамки кои ги одредуваат условите и начините на вршење на истото, прераснува во криминалитет сe поинтересен за сторителите поради енормниот профит. Од друга страна, значи болна реалност на биолошките родители, а глобално - еден сосема нов правец во извршување на делото тргување со лица. Сепак, најголемо зло е објективизирањето на животот на детето преку дрзнување за формирање на негов комерцијален еквивалент.
Овој труд ги обработува членовите од Закон за Семејство на РМ во делот за условите за склучување ... more Овој труд ги обработува членовите од Закон за Семејство на РМ во делот за условите за склучување и полноважност на брак како и самата постапка за склучување на брак и нивните измени и доплнувања. Станува збор за членовите 15-22 (услови за склучување и полноважност на брак) и членовите 23-30 од постапка за склучување на брак). За разлика од поранешната практитка на третирање на оваа правна проблематика со посебен Закон како што тоа беше случај со Законот за Брак на Социјалистичка Република Македонија,оваа правна проблематика денес е инкорпорирана во Закон за Семејство на РМ и моментално не постои посебен Закон за Брак.
Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито ... more Тргувањето со деца преку нивно отргање од местото во кое припаѓаат заради нелегално и незаконито засновање посвојување, надвор од сите рамки кои ги одредуваат условите и начините на вршење на истото, прераснува во криминалитет сè поинтересен за сторителите поради енормниот профит. Од друга страна, значи бол- на реалност на биолошките родители, а глобално - еден сосема нов правец во извршување на делото тргување со лица. Сепак, најголемо зло е објективизирањето на животот на детето преку дрзнување за формирање на негов комерцијален еквивалент.
Поранешното село, а сега гратче, Зрново е семестено во Зрновската котлина во истoчниот дел на Еге... more Поранешното село, а сега гратче, Зрново е семестено во Зрновската котлина во истoчниот дел на Егејска Македонија. Самата Зрновска котлина се наоѓа на прекрасна географска локација и е виситнски мост помеѓу Егејското море на југ (од кое е оддалечена само 50- 60 километри) и прекрасната Пирин Планина на север. Позната река која тече низ овој крај е Зрновска река која во јужниот дел на котлината се соединува со рекaта Пештерник и Долнобродската река.
Овој труд прави осврт на најважните правни акти од областа на меѓународното право за животна сред... more Овој труд прави осврт на најважните правни акти од областа на меѓународното право за животна средина како дел од меѓународното право во ерата на глобализацијата, каде проблемите се поретко можат да се класифицираат како чисто локани. Заради претходново, трудот ги детектира поважните теории од оваа област како и поважните правни акти на меѓународно ниво комбинирајќи ги меѓусебно. Конечно, се прави увид и во судската пракса на меѓународно ниво. Од сето претходно можат да се извлечат соодветни заклучоци за меѓународното право на животна средина и начинот и степенот на кој истото влијае врз зачувувањето на животната средина ширум целата планета
Delving into the review reports, this paper is aimed at analyzing reviewers` attitudes toward dif... more Delving into the review reports, this paper is aimed at analyzing reviewers` attitudes toward different sections of the manuscripts they review. The research focuses on the consistency of reviewers` evaluation through analysis of their assessment of separate parts of a paper, if it corresponds with the recommendations they made to the editors and whether a paper needs revision or should be accepted/rejected. It is assumed that the assessment of separate parts of a paper should be consistent with the final decision regarding the acceptance or rejection of a manuscript. Based on the analysis presented in this paper it can be concluded that the assessments of separate parts of articles in the evaluation sheets do not fully reflect the final recommendations of the reviewers. The results showed that the most correlated and therefore the most significant sections for the reviewers are the main text and the conclusions. The conditional probability analysis showed that the decision of reviewers, when number of points in the evaluation sheet is taken into consideration, is slightly unpredictable. No significant differences in the reviewers` recommendations based on gender or country of origin of the reviewers were found.
European Journal of Economics, Law and Politics, 2022
The Macedonian and Bulgarian states are two neighboring countries between which there is a rather... more The Macedonian and Bulgarian states are two neighboring countries between which there is a rather unique dispute. Namely, the Republic of Bulgaria believes that the Macedonian language and the Macedonians in general, in the past did not exist and in fact were Bulgarians. The non-recognition of a separate Macedonian language by Bulgaria, for many years caused practical problems between the two countries because it was not possible to sign any bilateral Agreement. In order to overcome the previous disputed situations, two legal acts were signed, the Declaration of 1999 and, later, the 2017 Agreement. These two documents provide specific solutions to these issues. In this paper the texts of the two legal acts are analyzed and compared. The solutions provided in these acts form the framework and trajectory of future relations between the two countries. Having in mind the fact that Republic of Bulgaria is also part of the European Union (EU), and its neighbor is only a candidate, there i...
The Republic of Macedonia became an independent state in 1991 after the break-up of the Yugoslav ... more The Republic of Macedonia became an independent state in 1991 after the break-up of the Yugoslav federation and the referendum held on September 8th. However, it should be noted that the Republic of Macedonia previously had its own statehood as a constituent unit within the Yugoslav federation (after 1945). However, only after the declaration of independence we can talk about the first independent Macedonian republic. The first republic had the 1991 Constitution. It is interesting to note that this Constitution was highly regarded by the famous Badinter Arbitration Committee set up by the EC in the early 1990s. In the opinion of the above-mentioned commission, the Republic of Macedonia met all international and European standards to be recognized as an independent state. However, the Constitution and other components of the state were gradually and significantly changed on several occasions starting from 2001 and followed by the Ohrid Framework Agreement, the Agreement on Friendship, Good Neighborliness and Cooperation between the Republic of Macedonia and the Republic of Bulgaria from 2017, and finally the Prespa Agreement with the Republic of Greece from 2018. These agreements significantly changed the Macedonian Republic, probably to the extent that we can say that we are already in the second Macedonian republic. Of course, speaking in this context, we must not forget the Interim Agreement with Greece from 1995 as well as the Declaration with Bulgaria from 1999, which were only an overture to later agreements with the two neighboring states. This book deals with the analysis of all these legal acts by analyzing them article by article, something that has not been done before in one place and in a scientific and comprehensive way. In all this, this book does not omit the analysis of the Tirana platform from 2017 which, although in many ways is different from the previously listed agreements, still had a certain real impact on the situation in Macedonia in an attempt to be attached to the existing Ohrid Framework Agreement. In making this analysis we use the comparative method. In this book, we analyze the Ohrid Framework Agreement, the Tirana Platform, the Interim Accord with Greece, the Declaration with Bulgaria, and the corresponding agreements with Bulgaria and Greece.
Macedonia has been experiencing a prolonged political crisis, with the country’s Prime Minister, ... more Macedonia has been experiencing a prolonged political crisis, with the country’s Prime Minister, Nikola Gruevski, resigning in January this year ahead of new elections intended to be held in April. Dejan Marolov writes on the roots of the crisis and how the present standoff between the ruling party and the opposition has developed. He argues that resolving the political stalemate will be vital if Macedonia is to meet a number of key challenges it faces, such as the country’s location on one of the main routes for asylum seekers and migrants to travel into northern Europe.
Кога правото почнува да ги оковува семејните и лични прилики на поединците настануваат најжестоки... more Кога правото почнува да ги оковува семејните и лични прилики на поединците настануваат најжестоките расправи за правичноста на законите. Субјективната страна на правичноста, пак, изродува мноштво на дилеми па материјата станува кревка и подложна на промени. Сурогатството и целиот процес на носење дете за друг е најранливата тема која лесна преминува од семејната сфера, во медицинската за да лесно заврши во кривичната. Актите донесени од алтруистички побуди, сосем ретко остануваат недопрени од зло и искористени преку нивната базична намена. Проучувањето на вакви материи е нужно за да се превенираат опструкциите кои можат да бидат сторени на нешто сосем чисто. Сепак со доза на скептицизам, тргнувајќи од идејата „за едни мајка за други маќеа“, мораме да ја потенцираме преголемата инволвираност на човековиот интелект во секоја сфера од животот, дури и онаму каде можеби е не повикан. Развојот на медицината во корист на семејството е секогаш добредојден, но за негова сметка се запоставува...
Овој труд ќе има за цел да ги обработи двете Балкански војни и однесувањето на државите – учесниц... more Овој труд ќе има за цел да ги обработи двете Балкански војни и однесувањето на државите – учесници, притоа користејќи се со теоретскиот концепт на т.н. „безбедносна дилема“ како еден од клучните концепти во науката на меѓународните односи. Идејата е да се изврши обработка на Балканските војни конкретно во сите клучни елементи на оваа теоретската рамка со што ќе може да се увиди дали државите - учесници во Балканските војни се наоѓале во овој теоретски концепт, односно дали примената на овој теоретски концепт во конкретниот случај може да понуди определени одговори во однос на причините за започнување на војната помеѓу завојуваните страни - учесниците во првата и втората Балканска војна, прашањето за балансот на силата и неговата промена како и за променливоста на сојузништвата помеѓу учесниците во војните. Заради успешно постигнување на оваа цел, при изработката на трудот ќе се користиме со релевантна странска и домашна литература која го третира овој теоретски концепт на меѓународн...
This research article is aimed at comparing review reports in which the identity of the reviewers... more This research article is aimed at comparing review reports in which the identity of the reviewers is revealed to the authors of the papers with those where the reviewers decided to remain anonymous. The review reports are gathered as part of the peer review process of the European Scientific Journal (ESJ). This journal maintains a single-blind peer review procedure and optional open review. Reviewers are familiar with the names of the authors but not vice versa. When sending the review reports, the reviewers can opt to reveal their identity to the authors. 343 review reports from members of the ESJ editorial board, gathered within the period of May to July 2019, were analyzed. The data analysis was performed using Python programing language based on NumPy, Pandas, and Scipy packages.Half of the reviewers decided to choose the open option and reveal their names to the authors of the papers. The other half remained anonymous. The results show that female reviewers more often decide to...
With their broad scope, high publishing volume, a peer review process based on the scientific sou... more With their broad scope, high publishing volume, a peer review process based on the scientific soundness of the content, and an open access model, mega journals have become an important part of scholarly publishing.The main aim of this paper is to determine the most important factor that influenced researchers’ decisions to submit their academic work to these type of journal. To this end, an online survey has been disseminated from November 2016 to August 2017, targeting the corresponding authors of the European Scientific Journal, ESJ. Data from 413 corresponding authors was collected.The focus was mainly on how they discover the journal and what led them to submit a paper to the journal. However, questions concerning their satisfaction with the peer review procedure were also part of the survey.The results have shown that a recommendation of a colleague is not only the main channel through which authors found out about the journal, but is also the major reason they decided to submi...
Во првиот дел од скриптата авторот дава воведни напомени и го обработува поимот
меѓународното јав... more Во првиот дел од скриптата авторот дава воведни напомени и го обработува поимот меѓународното јавно право. Воедно авторот прави и краток осврт на историскиот развој и предмет на изучување на меѓународното јавно право, создавајќи претстава за основите и делокругот на работи што се предмет на негово изучување. Во овој дел се посветува соодветно внимание и на односот на меѓународното право со внатрешното право, преку што реално се детерминира и предметот на изучување на оваа правна дисциплина. Авторот не пропушта да го третира поимот меѓународен систем како специфична средина, односно амбиент каде што функционира и се практикува меѓународното јавно право. Во вториот дел, авторот пристапува кон разработување на изворите на меѓународното јавно право, вклучувајќи ја и нивната кодификација. На тој начин, обработувајќи ги изворите авторот ја обработува и нивната хиерархиска поставеност. Третиот дел од скриптата се однесува на субјектите на меѓународното јавно право. Во овој дел посебно се елаборираат државата и меѓународните организации како основни субјекти на меѓународното право. Во овој контекст се наведуваат и определени специфични случаи. Воедно се обработуваат и органите надлежни за водење на меѓународните односи на државите. Во таа смисла, посебно внимание се посветува на Организацијата на Обединети нации и Лигата на народите како нејзин претходник. Повелбата на Обединетите нации и органите се соодветно елаборирани. Во четвртата глава предмет на обработка е меѓународното договорно право. Поточно, авторот ги обаработува меѓународните договори, нивната форма, фази на склучување, важност, ништовност на договорите и начелото „pacta sunt servanda”. Во петтиот дел се елаборираат дипломатското и конзуларното право како дел од меѓународното право. Во таа смисла, авторот конкретно го објаснува поимот дипломатија, начинот на функционирање, целите на дипломатските и конзуларните мисии и постапката за поставување и разрешување на дипломатските и конзуларните службеници. Како нераскинлив дел од оваа проблематика авторот ги третира и привилегиите и имунитетите кои ги уживаат дипломатските мисии како специфични форми на претставување и нивните службеници. Во шестата глава предмет на проучување е меѓународното право на морето како дел од меѓународното право, вклучувајќи го и меѓународно-правниот статус на меѓународните езера и реки. Во седмата и последната глава од скриптата авторот го заокружува материјалот со обработка на начините за решавање на меѓународни спорови. Овој дел ги обработува начините за мирно решавање на меѓународни спорови, но воедно го третира и меѓународното воено право, како право кое го заменува важењето на мирнодопското меѓународно право во ситуација кога мирно решавање на меѓународните спорови не е успешно и не наоѓа примена.
Universitatea Babeş‐Bolyai Presa Universitară, 2021
This paper analyzes the conflict between Serbia and Austria‐Hungary that practically led to the F... more This paper analyzes the conflict between Serbia and Austria‐Hungary that practically led to the First World War. All the relevant circumstances and actors of international relations are presented from the respective historical epoch. The focus will be on Serbia and Austria‐Hungary. We will try to present thenosptio that were open to Serbia, the choices it made, and why it was decided that way. The goal is to see how two neighboring countries that started with excellent relations ended up in a war of total destruction. In all of this, it is important to determine a certain paradigm of behavior of a small state in a conflict with great power as well as the possible influence of third forces as allies. The above will be analyzed through some aspect of structural realism. The conclusion is that both countries believed in the inevitability of a military solution sooner or later but the support of their great allies were crucial. For Austria‐Hungary, this was a war to preserve its prestige and status as a great power and ensure its internal stability. For Serbia, it was a war for freedom and the preservation of independence which they hoped could grow into a war of unification with the rest South Slavic lands that were part of the Habsburg monarchy. The two neighbors were kingdoms and, hence, this was not an ideological clash in this part. Nonetheless, there seems to have been a direct clash between the multinational concept of the Habsburg Empire and the national concept of the Serbian kingdom.
In book: NTERNATIONAL LAW AND CRISIS – IMPACT AND CHALLENGESPublisher: Comenius University in Bratislava, Faculty of Law, 2021
This paper focuses on analyzing the conflict between Czechoslovakia and Nazi-Germany that had the... more This paper focuses on analyzing the conflict between Czechoslovakia and Nazi-Germany that had the full capacity to lead to the Second World War. It presents all the relevant circumstances and actors of international relations from the respective historical epoch. In these regards the international system and international law in the interwar period is taken into consideration. The focus will be on Czechoslovakia and Germany. The study also presents the options that were opened to Czechoslovakia, the choices it made, and the reason the choices was decided that way. In all this, it is important to determine a certain paradigm of behavior of a small state in conflict with great power as well as the possible influence of third forces as allies. This paper will be analyzed by using some aspect of structural realism. The conclusion is that Czechoslovakia leadership did not believe that can act independently for its ally - France.
Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на
севкупниот процес на дез... more Процесот на создавање на независна Република Македонија се надоврзува на севкупниот процес на дезинтегрирање на поранешните источноевропски еднопартиски општества, вклучително и она на СФР Југославија, и промовирањето на политичкиот плурализам и демократијата, како основни конституенти на модерните општества. Македонската независност е трасирана со Референдумот на 8 септември 1991 година, за веднаш потоа да уследи период на внатрешно консолидирање и дипломатска борба за меѓународно признавање. Дипломатската иницијатива, како и севкупните односи со ЕЗ и САД, резултира со прием на Република Македонија (под референцата Поранешна Југословенска Република Македонија) во Oрганизацијата на Обединетите нации. Во следниот период, до есента 1995 година, како резултат на пошироката меѓународна регионална интервенција во поранешна Југославиjа, како и блокадата од Република Грција, Република Македонија се најде во тешка и комплексна состојба. Како резултат на т.н. спор за името, Грција воведува еднострано трговско ембарго, а блокадата е надополнета со неможноста за интеграција на Република Македонија во останатите меѓународни организации и иницијативи. Статус кво состојбата е надмината со Привремената спогодба,по што уследи процес на стабилизирање и унапредување на односите, во прв ред со САД и поголем дел од земјите членки на ЕУ.
Uploads
Papers by Dejan Marolov
и Источна Германија во октомври 1990 година се настани кои го означија крајот на
биполарната поделеност во Европа и почетокот на интегрирањето на источните
европски земји во евроатлантските структури. Во 1990 година бројот на земјите членки
соединети во она што денес претстaвува Европска Унија (ЕУ) беа дванаесет, број кој до
2013 година се зголеми на дваесет и осум, а во 2020 година со излезот на Велика
Британија се намали на дваесет и седум. Македонија како дел од европскиот континент
уште од осамостојувањето во 1991 година се определи за евроатлантска интеграција,
а во 2005 година се стекна со статус на земја кандидат за членство во ЕУ.
Уште од самиот почеток по прогласувањето на независноста и усвојувањето на
уставот Македонија се соочи со пречки по однос на нејзиното признавање од страна на
одредени членки на Европската Унија, стана член на Организацијата на Обединетите
Нации под привремена референца, нејзиното тогашно официјално знаме не се развеа
пред зградата на Обединетите Нации, се соочи со внатрешен вооружен конфликт, кој
беше разрешен со поддршка на меѓународната заедница, доби првично вето за влез во
НАТО, а процесот за отпочнување на преговорите со ЕУ беше неколку пати одложуван.
За земја, која брои околу 2 милиони жители, кои живеаат на 25 436 метри квадратни
територија, и која вешто ја избегна војната во кои беа вклучени поранешните
југословенски држави (чин за која беше наречена оаза на мирот), земја која прва од
регионот го потпиша Договорот за стабилизација и асоцијација и отпочна со примена на
сите политики кои ги наложуваше меѓународната заедница, земја која направи
суштински измени во однос на одредени конститутивни државни елементи, после 33
години независност и 19 години кандидатски статус, се чини како сѐ уште да се наоѓа на
почетната точка, со таа разлика што ентузијазмот кој владееш во периодот на првата
половина од независноста, сега скоро и да не постои.
Од геополитички аспект, денешната македонска држава не може да се вброи во
атрактивни земји доколку се земе предвид нејзината копнена местоположба, без излез
на море и не поседување на значајни енергетски ресурси. Иако се наоѓа во центарот на
Балканот низ чија територија поминуваат коридорот 8 и 10, се чини дека ова парче земја
имало поголема значајност во минатото, кога претставува крстопат помеѓу некогашните
трговски патишта: исток - запад (Via Egnatia) и север - југ (Via Militaris), отколку денес.
Тргнувајќи од фактот дека денешниот статус на македонската држава во
меѓународните односи зависи од политиките на одредени држави, дојдовме до идеја да
се вратиме во историјата и да ги најдеме корените на овие политики и на одредени
оспорувања, кои после век и половина сѐ уште тлеат, се актуелни и претставуваат
пречка за непречен развој на државата општо и во контекст на евроинтегративниот
процес.
Се чини дека Македонија била непланирано дете на Европа, и тогаш и денес,
заради која причина прашањето кое си го поставивме пред да почнеме со пишување на
овој монографски труд е: зошто за оваа територија во 19 век, кога се формираат
националните држави, никој не се залага да се оствари како државна единка, а денес
во 21 век истата како оформена држава, на еден дел од географскиот регион
Македонија, повторно е оспорувана и се соочува со пречки на својот пат кон Европската
Унија.
Преку компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае дакомпарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да умира...Македонците сакаат нивната Македонија да послужи како нишка меѓу
различните нации и јазици„. Еден век подоцна се чини дека во евроатлантскиот процес
овој мачен пат Македонија повторно го преживува и оди.
Преку компаративна анализа на политиките и договорите на големите сили, на
балканските држави и на меѓународната заедница, се обидовме да дадеме една
детална и јасна слика на целокупната историска и политичка ситуација, пред и после
создавањето на македонската држава. Оттука сметаме дека овој монографски труд со
својот интердисциплинарен пристап претставува значаен придонес во науката за
меѓународните односи и за други сродни научни дисциплини. Веруваме дека истиот ќе
им биде од помош како на студентите, така и на академскиот кадар, но и интересно
четиво за сите оние кои длабински и детално се заинтересирани да ја запознаат
македонската историја, од аспект на меѓународните односи.
и Источна Германија во октомври 1990 година се настани кои го означија крајот на
биполарната поделеност во Европа и почетокот на интегрирањето на источните
европски земји во евроатлантските структури. Во 1990 година бројот на земјите членки
соединети во она што денес претстaвува Европска Унија (ЕУ) беа дванаесет, број кој до
2013 година се зголеми на дваесет и осум, а во 2020 година со излезот на Велика
Британија се намали на дваесет и седум. Македонија како дел од европскиот континент
уште од осамостојувањето во 1991 година се определи за евроатлантска интеграција,
а во 2005 година се стекна со статус на земја кандидат за членство во ЕУ.
Уште од самиот почеток по прогласувањето на независноста и усвојувањето на
уставот Македонија се соочи со пречки по однос на нејзиното признавање од страна на
одредени членки на Европската Унија, стана член на Организацијата на Обединетите
Нации под привремена референца, нејзиното тогашно официјално знаме не се развеа
пред зградата на Обединетите Нации, се соочи со внатрешен вооружен конфликт, кој
беше разрешен со поддршка на меѓународната заедница, доби првично вето за влез во
НАТО, а процесот за отпочнување на преговорите со ЕУ беше неколку пати одложуван.
За земја, која брои околу 2 милиони жители, кои живеаат на 25 436 метри квадратни
територија, и која вешто ја избегна војната во кои беа вклучени поранешните
југословенски држави (чин за која беше наречена оаза на мирот), земја која прва од
регионот го потпиша Договорот за стабилизација и асоцијација и отпочна со примена на
сите политики кои ги наложуваше меѓународната заедница, земја која направи
суштински измени во однос на одредени конститутивни државни елементи, после 33
години независност и 19 години кандидатски статус, се чини како сѐ уште да се наоѓа на
почетната точка, со таа разлика што ентузијазмот кој владееш во периодот на првата
половина од независноста, сега скоро и да не постои.
Од геополитички аспект, денешната македонска држава не може да се вброи во
атрактивни земји доколку се земе предвид нејзината копнена местоположба, без излез
на море и не поседување на значајни енергетски ресурси. Иако се наоѓа во центарот на
Балканот низ чија територија поминуваат коридорот 8 и 10, се чини дека ова парче земја
имало поголема значајност во минатото, кога претставува крстопат помеѓу некогашните
трговски патишта: исток - запад (Via Egnatia) и север - југ (Via Militaris), отколку денес.
Тргнувајќи од фактот дека денешниот статус на македонската држава во
меѓународните односи зависи од политиките на одредени држави, дојдовме до идеја да
се вратиме во историјата и да ги најдеме корените на овие политики и на одредени
оспорувања, кои после век и половина сѐ уште тлеат, се актуелни и претставуваат
пречка за непречен развој на државата општо и во контекст на евроинтегративниот
процес.
Се чини дека Македонија била непланирано дете на Европа, и тогаш и денес,
заради која причина прашањето кое си го поставивме пред да почнеме со пишување на
овој монографски труд е: зошто за оваа територија во 19 век, кога се формираат
националните држави, никој не се залага да се оствари како државна единка, а денес
во 21 век истата како оформена држава, на еден дел од географскиот регион
Македонија, повторно е оспорувана и се соочува со пречки на својот пат кон Европската
Унија.
Преку компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае дакомпарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да компарација на двата периода во кои се третира македонското прашање,
нашата цел е да се види кои се политиките на големите сили во однос на создавање на
македонската држава во деветнаесеттиот век и какви политики води меѓународната
заедница (ООН, ЕУ, НАТО) и одделни нејзини членки кон македонската држава во
дваесет и првиот век. Секој оној што ја познава македонската историја, го познава и
тешкиот и мачен пат за создавањето на македонска држава што најавтентично може да
се отслика преку она што Виктор Берар го напишал во La Revue de Paris, во јуни 1903
година „солунските динамитчии му покажаа на светот дека Македонецот знае да умира...Македонците сакаат нивната Македонија да послужи како нишка меѓу
различните нации и јазици„. Еден век подоцна се чини дека во евроатлантскиот процес
овој мачен пат Македонија повторно го преживува и оди.
Преку компаративна анализа на политиките и договорите на големите сили, на
балканските држави и на меѓународната заедница, се обидовме да дадеме една
детална и јасна слика на целокупната историска и политичка ситуација, пред и после
создавањето на македонската држава. Оттука сметаме дека овој монографски труд со
својот интердисциплинарен пристап претставува значаен придонес во науката за
меѓународните односи и за други сродни научни дисциплини. Веруваме дека истиот ќе
им биде од помош како на студентите, така и на академскиот кадар, но и интересно
четиво за сите оние кои длабински и детално се заинтересирани да ја запознаат
македонската историја, од аспект на меѓународните односи.
меѓународното јавно право. Воедно авторот прави и краток осврт на историскиот развој и предмет
на изучување на меѓународното јавно право, создавајќи претстава за основите и делокругот на
работи што се предмет на негово изучување.
Во овој дел се посветува соодветно внимание и на односот на меѓународното право со
внатрешното право, преку што реално се детерминира и предметот на изучување на оваа правна
дисциплина. Авторот не пропушта да го третира поимот меѓународен систем како специфична
средина, односно амбиент каде што функционира и се практикува меѓународното јавно право.
Во вториот дел, авторот пристапува кон разработување на изворите на меѓународното јавно
право, вклучувајќи ја и нивната кодификација. На тој начин, обработувајќи ги изворите авторот ја
обработува и нивната хиерархиска поставеност.
Третиот дел од скриптата се однесува на субјектите на меѓународното јавно право. Во овој
дел посебно се елаборираат државата и меѓународните организации како основни субјекти на
меѓународното право. Во овој контекст се наведуваат и определени специфични случаи. Воедно се
обработуваат и органите надлежни за водење на меѓународните односи на државите. Во таа
смисла, посебно внимание се посветува на Организацијата на Обединети нации и Лигата на
народите како нејзин претходник. Повелбата на Обединетите нации и органите се соодветно
елаборирани.
Во четвртата глава предмет на обработка е меѓународното договорно право. Поточно,
авторот ги обаработува меѓународните договори, нивната форма, фази на склучување, важност,
ништовност на договорите и начелото „pacta sunt servanda”.
Во петтиот дел се елаборираат дипломатското и конзуларното право како дел од
меѓународното право. Во таа смисла, авторот конкретно го објаснува поимот дипломатија, начинот
на функционирање, целите на дипломатските и конзуларните мисии и постапката за поставување и
разрешување на дипломатските и конзуларните службеници. Како нераскинлив дел од оваа
проблематика авторот ги третира и привилегиите и имунитетите кои ги уживаат дипломатските
мисии како специфични форми на претставување и нивните службеници.
Во шестата глава предмет на проучување е меѓународното право на морето како дел од
меѓународното право, вклучувајќи го и меѓународно-правниот статус на меѓународните езера и реки.
Во седмата и последната глава од скриптата авторот го заокружува материјалот со
обработка на начините за решавање на меѓународни спорови. Овој дел ги обработува начините за
мирно решавање на меѓународни спорови, но воедно го третира и меѓународното воено право, како
право кое го заменува важењето на мирнодопското меѓународно право во ситуација кога мирно
решавање на меѓународните спорови не е успешно и не наоѓа примена.
севкупниот процес на дезинтегрирање на поранешните источноевропски еднопартиски општества, вклучително и она на СФР Југославија, и
промовирањето на политичкиот плурализам и демократијата, како основни конституенти на модерните општества. Македонската независност е трасирана со Референдумот на 8 септември 1991 година, за веднаш потоа да уследи период на внатрешно консолидирање и дипломатска борба за меѓународно признавање. Дипломатската иницијатива, како и севкупните односи со ЕЗ и САД, резултира со прием на Република Македонија (под референцата Поранешна Југословенска Република Македонија) во Oрганизацијата на Обединетите нации. Во следниот период, до есента 1995 година, како резултат на пошироката меѓународна регионална интервенција во поранешна Југославиjа, како и блокадата од Република Грција, Република Македонија се најде во тешка и комплексна состојба. Како резултат на т.н. спор за името, Грција воведува еднострано трговско ембарго, а блокадата е надополнета со неможноста за интеграција на Република Македонија во останатите меѓународни организации и иницијативи. Статус кво состојбата е надмината со Привремената спогодба,по што уследи процес на стабилизирање и унапредување на односите, во прв ред со САД и поголем дел од земјите членки на ЕУ.