Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1

Pagsasanay 1: Describes a healthy person

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Kitaa an mga ladawan.

Hino nga bata an malibsog? Kay ano?

Hino an diri malibsog? Kay ano?

Alam Mo Ba?

Ang isang malusog na indibidwal ay isang tao na balanseng mental at

sosyal. Napakahalaga ng pisikal na fitness para sa isang malusog na buhay.

Ang isang tao na regular sa kanyang diyeta, ehersisyo at sumusunod sa

isang regular na gawain ay isang malusog na indibidwal.

Page 1 of 22
 Magtulungan Tayo!

Panuto: Basahin ang sumusunod na tanong sa bawat bilang. Piliin ang

titik ng iyong tamang sagot.

1. Nakasanayan na ni Nelia na kumain ng mga masusustansiyang prutas at

gulay. Paano mo mailalarawan si Nelia na isang malusog na bata?
a. siya ay sakitin
b. hindi siya aktibo sa mga aralin sa paaralan
c. mayroon siyang mahinang pangangatawan
d. siya ay aktibo at may malusog na pangangatawan

2. Ano ang dapat gawin ng isang bata upang makaiwas sa iba’t-ibang klase ng
sakit?
a. kumain ng mga junk foods
b. maligo araw-araw
c. uminom ng mga soda drinks
d. agad kumain ng hindi naghuhugas ng kamay

3. Natutulog ng tama sa oras si Jane. Anong gawain ang nagpapakita ng may

malusog na kaisipan?
a. may malikot na gawain sa upuan habang may klase
b. aktibong nakikinig sa leksiyon ng may pag-unawa
c. puyat at hindi naiintindihan ang leksiyon ng guro
d. malakas ang boses kung nagsasalita

4. Alin sa mga sumusunod ang nagpapakita ng malusog na pangangatawan?

a. sakitin
b. mataba at pawisin
c. mabagal kumilos
d. aktibo at malakas ang pangangatawan

5. Bakit kailangan ng isang tao ang maging malusog sa lahat ng oras?

a. Upang maging kapaki-pakinabang sa kaniyang bawat gawain
b. Upang maging sakitin at palaging nasa ospital
c. magkaroon ng mababang sa sarili
d. mawalan ng tamang pagpapahalaga sa sarili

Page 2 of 22
 Magagawa Mo!

Panuto: Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B. Isulat ang titik ng iyong

tamang sagot mula sa Hanay B na nagpapakita ng pagkakaroon ng malusog na
katawan patungo sa Hanay A na tumutukoy sa mga gawain upang maging
malusog ang pangangatawan.

A B
_____1. Pag-eehersisyo a. malayo sa iba’t-ibang klase ng sakit
_____2. Pagkain ng b. pagkakroon ng malakas na
masusustansiyang pagkain pangangatawan
_____3. Pagiging malinis sa c. may malusog na katawan
pangangatawan d. maiiwasan ang dehydration o tubig
_____4. Pagkaroon ng tamang oras sa e. aktibong pag-iisip at may kasana yan
pagtulog sa pag-intindi sa mga gawain
_____5. Pag-inom ng tamang bilang f. may malayang pagkilala sa bawat
ng baso ng tubig sa gawaing pangkalusugan
katawan

Page 3 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 2: Discusses the different
Nutritional guidelines for Filipino

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Ano ang makukuha natin sa pagkain ng masustansyang pagkain? Itugma ang
larawan sa tamang salita.

Page 4 of 22
 Alam Mo Ba?

Ang Nutritional Patnubay para sa mga Pilipino (NGF) ay isang hanay ng

mga alituntunin sa pagkain batay sa pattern ng pagkain, pamumuhay, at
katayuan sa kalusugan ng mga Pilipino.

Ang NGF ay naglalaman ng lahat ng mga mensahe ng nutrisyon sa malusog

na pamumuhay para sa lahat ng mga pangkat ng edad mula sa mga sanggol
hanggang sa mga matatanda, mga buntis at mga nagpapasuso sa kababaihan, at
mga matatanda.

Magtulungan Tayo!

Panuto: Basahin at suriin ang mga tanong sa bawat bilang. Piliin ang titik ng
tamang sagot.

1. Anong pagkain ang mayaman sa Bitamina A?

a. tinapay c. kendi
b. carrot d. orange

2. Sa paanong paraan maiiwasan ang obesity o pagtaba ng katawan?

a. pag-eehersisyo araw-araw c. matulog ng 10-12 oras araw-araw
b. pagkain ng matatamis d. kumain ng maaalat na pagkain

3. Bakit kailangang sundin ang mga gabay sa nutrisyon?

a. upang maging malusog
b. upang magandang tingnan
c. upang makakuha ng mataas na grado
d. upang magpasikat sa ibang tao

3. Alin sa mga sumusunod na pagkain ang nararapat kainin upang

maging malusog ang katawan?
a. prutas at tubig c. tinapay at softdrinks
b. chichirya at juice d. doughnut at kape

5. Anong karamdamang dulot sa kawalan ng Bitamina A?

a. Osteoporosis c. Beriberi
b. lagnat d. night blindness

Page 5 of 22
 Magagawa Mo!

Panuto: Isulat ang tama kung may katotohanan ang mga pahayag at
mali kung walang katotohanan ang mga pahayag.

________ 1. Ilagay ang pagkain sa malinis at may tamang takip upang maiwasan
ang pagdapo ng mga insekto at mga hayop na may dalang mikrobyo.

________ 2. Ang kontaminadong tubig ay sanhi ng sakit sa puso.

________ 3. Ang pagluluto ng maayos sa pagkain ay paraan upang maiwasan ang

mga sakit.

________ 4. Ang paghuhugas ng kamay tuwing kakain ay makakaiwas sa

pagkakaroon ng iba’t-ibang sakit.

________ 5. Agad na kainin ang pagkain upang maiwasan ang pagkapanis nito na
pwede maging sanhi ng pagsakit ng tiyan dahil sa mikrobyong maging
sanhi ng pagsakit ng tiyan dahil sa mikrobyong pu wedeng dumapo
dito.

Page 6 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 3: Describes ways of maintaining
healthy lifestyle

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Panuto: Gumuhit sa loob ng supot ng mga pagkaing masusustansya na iyong
kinakain sa araw-araw. Isulat rin ang pangalan nito.

Alam Mo Ba?

May mga paraan upang mapanatili ang isang malusog na pamumuhay.

Isama ang mga prutas at gulay sa iyong diyeta. Ang pagdaragdag ng mga prutas at
gulay ay isang perpektong pundasyon para sa pagsisimula ng isang malusog na
gawain.

Page 7 of 22
 Uminom ng tubig. Maaari kang makatipid ng pera at mapabuti ang iyong
kalusugan sa pamamagitan ng pag-inom ng tubig sa buong araw. Pamahalaan ang
iyong kalusugan sa kaisipan. Mag-ehersisyo.

Magtulungan Tayo!

Test I
Panuto: suriin ang mga pahayag sa bawat bilang. isulat ang TAMA
kung may katotohanan ang mga nakasaad at MALI kung walang katotohanan.

________ 1. Ang pagbibisikleta at paraan ng malusog na pamumuhay

________ 2. Ang pagkain ng mga maaalat at matatabang mga pagkain ay
nakakatulong sa paglakas ng katawan.
________ 3. Ang mabisang pag-iwas sa sakit ay ang pag-eehersisyo at pagkain ng
masustansiyang pagkain.
________ 4. May mga nutrisyon ang pagkain ng tinapay, prutas, gulay, gatas at
mani.
________ 5. Ang mahalagang oras ng pagkain ng pagkain ay ang almusal,
tanghalian at hapunan.

TEST II
Panuto: Basahin ang mga pahayag. Tukuyin ang mga tamang pamamaraan tungo
sa malusog na pamumuhay. Isulat ang sagot sa patlang bago ang bilang.

____________ 1. Ito ay pagpapalakas ng katawan sa paraang

pagtakbo at pag jogging.
____________ 2. Ito ay gawaing nakapagpapaganda sa kondisyon ng
katawan at kaisipan.
____________ 3. Ito ay nalalanghap mula sa malinis na simoy sa
kapaligiran.

____________ 4. Ito ay nagpapaganda ng kutis at nagpapalusog ng

katawan.
____________ 5. Ito ay maiiwasan kung may malusog na pamumuhay.

Magagawa Mo!

Panuto: Basahin ang mga sumusunod na katanungan. Tukuyin ang

mga paraan ng pagpapanatili ng malusog ang pamumuhay
at piliin ang titik ng tamang sagot.

Page 8 of 22
1. Ang gawaing ito ay nakatutulong sa katawan upang maging malusog, hindi
agad magkakasakit, maiwasan ang pagtaas ng timbang at maging masaya ang
pananaw sa buhay. Anong istilo ito sa pagpapatatag ng malusog na
pamumuhay.
a. regular ng ehersisyo
b. pagkakaroon ng kasanayan
c. pagsali sa palatuntunan
d. pag-iwas sa mga sakit sa sarili

2. Anong bisyo ang dahilan ng pagkakaroon ng kanser sa baga, impeksyon at

sakit sa balat na sa kalaunan ay nakakasagabal sa malusog na
pangangatawan?
a. pagkanta at pagsayaw c. paninigarilyo
b. pagsasagot sa mga tanong sa sarili d. pagkain ng tama

3. Ang mag-anak ni Mang Ramon ay mahilig sa mga pagkaing masustansiya. Ito

ay nakatutulong sa pamilya upang maging malusog at makaiwas sa mga sakit.
Alin sa mga sumusunod na mga pagkain ang pinipiling kainin ng mga mag-
anak upang mapanatili ang pagiging malusog sa bawat miyembro ng pamilya?
a. mga matatamis na pagkain c. mga matatabang pagkain
b. mga prutas at gulay d. mga maaalat na pagkain

4. Ilang baso ng tubig ang kailangan upang maging sapat ang pangangailangan ng
katawan sa araw-araw?
a. 8 – 10 c. 6 – 9
b. 5 – 8 d. 4 – 8
5. Alin sa mga sumusund ang pangunahing tungkulin ng mga magulang upang
magkaroon ng malusog na pamumuhay ang bawat pamilyang Pilipino.
a. respeto, responsibilidad, at tamang pag-uugali pangkalusugan
b. paglalaro, pagpapabaya
c. walang disiplina sa sarili
d. may mga bisyo at maling gawi sa pagkain

Page 9 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 4: Evaluates one’s lifestyle

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Alin sa mga larawan ang mga pagkain at gawaing nagdudulot ng malusog na
pamumuhay?

Alam Mo Ba?

Hingyap han mga kag-anak nga magkaada hin mabaskog nga istilo hin
kinabuhi an ira kabataan. Kinahanglan mamintinar ini para maupay ang pagtubo
ngan pagdako hin bata ngan diri hiya magkasakit.

Kaapi ha healthy lifestyle hin bata an sakto nga pagkaon, disiplina, maupay
nga habits, mga responsibilidad ha balay ngan eskwelahan , pagrespeto ngan
pagkilala han ira kalugaringon nga lawas.

Page 10 of 22
 Magtulungan Tayo!

Panuto: Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B. Tukuyin ang mga bagay o gawain
na nagpapanatiling malusog ang ating katawan. Isulat ang sagot sa patlang sa
bawat bilang.

A B
______ 1. Pag-eehersisiyo a. matugunan ang eksaktong kailangan

______ 2. Tubig b. may malusog na pisikal na pangangatawan

______ 3. Prutas at gulay c. upang maiwasan ang pagiging “second hand

smoker”
______ 4. Gatas
d. matugunan ang protinang kailangan ng
______ 5. Isda at manok katawan

e. maiwasan ang mga sakit sa pagkain

f. maiwasan ang mga sakit sa buto

Magagawa Mo!

Panuto: Punan ng tamang salita sa patlang upang mabuo ang ideya sa bawat
pahayag. Kunin ang sagot mula sa kahon sa ibaba.

gatas puyat marumi

pag-ehersisyo paninigarilyo

1. Ang __________ ay nakakatulong upang ang katawan ay maging matibay, hindi

agad magkasakit, naiiwasan ang pagtaas ng timbang at nagiging masayahin sa
buhay.

2. Ang pag-inom ng ______________ ay natutulungan ang katawan upang maiwasan

ang sakit sa buto.

3. Ang inuming ________ ay nagiging sanhi ng malnutrisyon at kakulangan sa

bitamina.

4. Ang pagiging laging _______ sa bawat gabi na iginugugol sa paglalaro sa

makabagong teknolohiya ay masama sa katawan.

5. Ang ________ ay nagiging sanhi ng kanser sa baga, impeksiyon, mga sakit sa

balat at hika.

Page 11 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 5: Adopts habits for a healthier life

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Gusto mo bang mabuhay ng matagal?

Anu-ano ang gagawin mo para matamo ito?

Paano tayo maaring magkaroon ng malusog na pamumuhay?

Alam Mo Ba?

 Ang pag-inom ng alak ay nagdudulot ng karamdaman sa katawan.

 Ang prutas at gulay ay nagpapalakas ng ating katawan.

 Malusog ang katawan kung mayroong Balanced Diet.

 Ang pagkaing may preservative ay may mga halong kemikal na sangkap.

 Ang pag-inom ng 8-10 baso ng tubig ay makabubuti sa ating katawan.

Page 12 of 22
 Magtulungan Tayo!

Panuto: Basahin ang bawat pahayag. Isulat ang tama kung totoo ang
pahayag at mali kung walang katotohanan.

______ 1. Ang pagkain ng tsokolate at kendi ay nagpapatibay ng mga ngipin.

______ 2. Mainam ang ehersisyo sa pagpapanatiling malusog ng katawan at isipan.
______ 3. Ang pagbababad sa telebisyon sa panonood ay mainam na gawain upang
bumuti an gating karamdaman sa katawan.
______ 4. Ang pagkain ng maalat at matabang pagkain ay nagiging sanhi ng iba’t
ibang sakit.
______ 5. Ang pagbibiseklita ay malusog na gawain para sa katawan.

Magagawa Mo!

Panuto: Basahin at unawain ang bawat sitwasyon. Piliin at bilugan ang

titik ng iyong tamang sagot.
1. Si Boyet ay palaging umiinom ng gatas araw-araw. Ano ang magandang dulot
ng pag-iinom ng gatas.
a. magiging malinis ang mga ugat sa ating katawan
b. nagbibigay ito ng tulong upang maiwasan ang sakit sa buto
c. napapalago nito ang ating buhok
d. nagpapakapal ito ng balat sa ating katawan

2. Alin sa mga sumusunod na sitwasyon ang may malusog na istilo sa buhay

upang mapanatili ang malusog na katawan?
a. nanonood ng telebisyon sa araw-araw
b. lumalapit sa mga taong naninigarilyo
c. umiinom ng 8 – 10 basong tubig araw-araw
d. umiinom ng 3 baso ng softdrinks araw-araw

3. Mayroong kanser sa baga si Mang Lito. Alin sa mga sumusunod na Gawain ang
nagihing sanhi ng kaniyang karamdaman?
a. paninigarilyo
b. junk foods
c. pagtratrabaho
d. pagkain ng masustansyang pagkain

4. Ito ay inuming hindi nakapagbibigay ng mabuting dulot sa katawan at nagiging

sanhi ng malnutrisyon at kakulangan sa bitamina. Anong inuming ito?
a. Tubig b. junk foods c. alakd. gatas

5. Payat at mababa ang timbang ng magkapatid na Liza at Lita at dahil sa pagkain

ng hindi masustansiyang pagkain. Alin sa mga sumusunod na pagkain ang
tinutukoy sa sitwasyon?
a. Prutas c. gulay
b. junk foods d. karne at isda

Page 13 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
c.

Pagsasanay 6: Explains the concept of malnutrition

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Ano ang malnutrisyon?

Anu-ano ang mga salik na nakakapekto dito?

Alam Mo Ba?

“Under Nutrition" ay nangangahulugang kumain ng kaunting pagkain at

hindi nakakakuha ng sapat na nutrisyon na kinakailangan ng katawan. Ang mga
taong HINDI kumain ng maayos ay nagdurusa sa maling nutrisyon o
“Malnutrisyon”.

Ang “Overeating” naman ay nangangahulugang kumain ng sobra. Ito ay isa

ring anyo ng malnutrisyon dahil mali o nagiging labis dami ng pagkain na
nagdudulot ng pagigin overwieght o obesity.

Magtulungan Tayo!

Panuto: Basahin ang kuwento sa loob ng kahon. Pilliin ang titik ng

tamang sagot sa bawat bilang.

Ang Batang si Marlon

Walang gana sa pagkain si Marlon. Payat at siya ang pinakamaliit na

bata sa kanilang klase. Palagi siyang huli kung gumising kaya palagi rin siyang
nahuhuli sa pagpasok sa paaralan at hindi siya nag-aalmusal.

Page 14 of 22
 Malayo-layo rin ang nilalakad ni Marlon patungo sa paaralan at pagod
na siya kung dumarating sa paaralan. Puyat at walang maintindihaan sa klase
dahil ang kaniyang
kinakain ay kanin lamang at ang kaniyang ulam ay asin sapagkat siya ay
mahirap lamang. Nagkasakit si Marlon at ang pahayag ng doctor ay biktima si
Marlon ng “Malnutrisyon”.

1. Base sa inyong nabasang maikling kuwento paano mailalarawan ang pisikal na

hitsura ni Marlon?
a. mataba at matangkad
b. maitim at payat na payat
c. pinakamaliit at payat ang pangangatawan
d. maliit at may malaking katawan

2. Anong mga pagkain ang kinakain ni Marlon ayon sa kuwentong binasa?

a. prutas at gulay c. kanin at asin
b. kendi d. softdrinks

3. Biktima ng anong karamdaman ang batang si Marlon?

a. Lagnat c. Malnutrisyon
b. sakit sa mata d. sakit sa tiyan

4. Upang maging malusog si Marlon, anong mga uri ng pagkain ang dapat niyang
kainin?
a. mga maaalalat na pagkain c. mga pagkaing matataba
b. mga pagkaing matatamis d. mga pagkaing masusustansiya

5. Ano ang dahilan at bakit madaling mapagod si Marlon?

a. walang ehersisyo c. mabilis maglakad
b. may mahinang katawan d. mayroon siyang bagong sapatos

Magagawa Mo!

Panuto: Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B. Piliin ang titik ng iyong

sagot sa Hanay B na tumutukoy sa konsepto ng malnutrition patungo sa Hanay A
na tungkol sa pisikal na paglalarawan sa isang bata.

Column A Column B
1. Malusog na katawan a. kumain ng sobra-sobra
2. Mataba ngunit kulang ng timbang b. kumain ng kaunting pagkain
3. Payat c. kumain ng hindi sapat na
4. Mataba nutrisyong kailangan ng katawan
5. Payat na payat d. tamad kumain
e. kumakain ng sapat na pagkain
f. hindi kumakain

Page 15 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 7: Identifies nutritional problems

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Nagkasakit ka na ba?

Anu-ano ang mga karamdamang naranasan mo?

Papaano mo maiiwasan ang ganitong mga sitwasyon?

Alam Mo Ba?

 Ang kakulangan sa nutrisyon ay sanhi ng pagkain ng maling uri ng pagkain.

Ito ay sanhi din ng hindi malusog na pamumuhay at kapaligiran.

 Ang isang lumalaking bata ay nangangailangan ng iba't ibang mga bitamina

sa tamang dami at proporsyon. Ang mga bitamina na ito ay kinakailangan
ng katawan upang gumananormal.

 Ang mga bitamina A, B, C at D ay ilang uri ng mga bitamina. Sakop nito ang
mga nutrisyon na naglalaman ng carbon at kinakailangan sa maliit halaga
upang mapanatili ang kalusugan at payagan ang paglaki.

 Ang protein, carbohydrates at fats ay kailangan upang normal na tumubo at

kumilos ang ating katawan.

Magtulungan Tayo!

Panuto: Suriin ang mga pahayag at intindihin ito. Piliin ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.

Page 16 of 22
1. Anong nutrisyon ang kulang sa taong biktima ng Protein-Energy Malnutrition
(PEM)?
a. protina at enerhiya c. tubig at taba
b. bitamina at mineral d. mineral at protin

2. Anong problema sa nutrisyon ang nagkaroon ng komplikasyon sa iba’t-ibang

klaseng sakit sa kadahilanang hindi sapat ang nutrisyon na natatanggap ng
katawan?
a. overnutrition
b. Secondary Protein-Energy Malnutrition
c. undernutrition
d. Protein-Energy Malnutrition

3. Ano ang tawag sa nutrisyong kinabibilangan ng protein, carbohydrates at fats?

a. macronutrients c. malnutrition
b. micronutrients d. overnutrition

4. Bakit nagiging biktima ang isang indibidwal ng Protein-Energy Malnutrition

(PEM)?
a. kakulanagn sa alat at tamis ng pagkain
b. kawalan ng sapat na pagkain
c. kakulanagn sa micro at macronutrients
d. kawalan ng protina at enerhiya

5. Maliban sa mineral, ano pang nutrisyon ang kailangan ng katawan upang

gumana ng maayos ang ating katawan.
a. bitamina c. carbohydrates
b. protina d. fats

Magagawa Mo!

Panuto: Isulat sa patlang bago ang bilang ang salitang TAMA kung nagsasaad ng
katoohanan at MALI kung hindi totoo ang pahayag.

_________ 1. Ang batang kulang sa pagkain ay biktima ng overnutrition.

_________ 2. Ang batang sobra sa pagkain ay biktima ng malnutrition.
_________ 3. Ang malaking bata ay biktima ng Protein-Energy Malnutrition.
_________ 4. Ang mabagal na bata ay biktima ng Protein-Energy Malnutrition.
_________ 5. Ang biktima ng Protein-Energy Malnutrition ay may kakulangan sa
protina.

Page 17 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 8: Describes the characteristics, signs and
symptoms, effect of the various forms of malnutrition

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Masdan ang larawan sa ibaba. Ipaliwanag kung ano ang napapansin sa mga ito.

Alam Mo Ba?

Ang Obesity ay isang uri ng higit sa nutrisyon kung saan may labis na
pagbuo ng katawan at nagbibigay ng enerhiya sa nutrisyon sa diyeta.

Page 18 of 22
 Magtulungan Tayo!

Panuto: Basahin ang sitwasyon sa bawat bilang. Tukuyin ang mga

sintomas, epekto ng mga karamdamang malnutrisyon. Piliin ang titik ng tamang
sagot.

1. Ano ang sintomas na nagpapakita ng di-tamang porma ng katawan bilang

epekto ng malnutrisyon?
a. malaking tiyan c. mabagal na paglaki
b. malaki ang mga mata d. kulang sa timbang

2. Hindi kumakain ng masustansyang pagkain si Nilo kung kaya’t siya ay kulang

sa timbang. Ano ang epekto nito kay Nilo?
a. mabilis kumilos c. maliit at mataba
b. mapayat at mahinang kumilos d. mabigat ang timbang

3. Kung may mahinang immune system si Liza, ano ang nararapat niyang gawin
upang maiwasan ito?
a. uminom ng maraming tubig
b. Kumain ng mga pagkaing matatamis
c. kumain ng pagkaing sagana sa protina at carbohydrates
d. kumain ng matatabang pagkain
4. Si Andrew ay 12-taong gulang na ngunit maliit siya samantlang ang kaniyang
mga kasabayan ay matatangkad na. Ano ang tawag sa epekto ng malnutrisyon
kay Andrew?
a. mabagal na paglaki c. madaling mapagod
b. kulang sa timbang d. mabigat ang timbang

5. Anong gawain ng nagiging resulta ng pagkakaroon ng mabigat na timbang?

a. kumain ng sobra-sobra c. magkaroon ng diet plan
b. kumain ng kunting pagkain d. matulog sa lahat ng oras

Magagawa Mo!

Panuto: Pagtambalan ang Hanay A sa Hanay B. Tukuyin ang epekto

ng bawat sintomas sa Hanay A patungo sa epekto nito na
nasa Hanay B. Isulat ang titik ng iyong sagot sa patlang bago
ang bilang.

Column A Column B

Page 19 of 22
____ 1. Madaling mapagod a. di-tamang porma ng katawan
____ 2. Kulang sa timbang b. mahina ang immune system
____ 3. Mabagal na paglaki c. malaking pangangatawan
____ 4. Malaking tiyan d. payat at mahinang kumilos
____ 5. Malaki ang mga mata e. kakulangan sa nutrisyon at sa
katawan
f. lumuluwa ang mata

Page 20 of 22
 Sanayang Papel ha Health 3 – Quarter 1
Pagsasanay 9: Discusses ways of preventing the various forms of
malnutrition

Mahahalagang Paalala: Gamitin ang sanayang papel nang may pag-iingat.

Huwag lalagyan ng anumang marka o susulatan ang anumang bahagi ng
sanayang papel. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
Ibalik ang sanayang papel na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.

Simulan Mo!
Panuto: Kilalanin ang larawan ng batang may malnutrisyon.

Alam Mo Ba?

Isa sa pinakamainam na paraan upang maiwasan ang malnutrisyon ay ang

pagkain ng malusog at balanseng pagkain. Nararapat na kumain ng maraming
prutas at gulay; maraming tinapay, kanin, patatas, at iba pang pagkain na mataas
ang starch; gatas at dairy; karne, isda, itlog, beans, at iba pang mapagkukunan ng
protina.

Page 21 of 22
 Ang mga pagkaing nasaad ay nakatutulong upang ating makamtan ang
malusog at balanseng dieta.

Magtulungan Tayo!

Panuto: Lagyan ng tsek ( ) ang sintomas ng malnutrisyon at ekis ( ) kung hindi

nagpapakita ng malnutrisyon.

__________1. Walang ganang kumain.

__________2. Hindi makatulog ng mabuti.
__________3. Maganang kumain ng mga gulay at prutas.
__________4. Namumutla
__________5. May mga singaw sa sulok nbg labi.

Magagawa Mo!

Panuto: Isulat ang TAMA o MALI sa pahayag sa ibaba.

__________1. Isa sa pinakamainam na paraan upang maiwasan ang malnutrisyon

ay ang pagkain ng malusog at balanseng pagkain.
__________2. Ang wastong pagkain at ang kalusugan ay walang mahalagang
gampanin para sa kabuuang pag unlad ng isang indibidwal maging ito
man ay sa pisikal, emosyonal, sosyal at ispiritwal.
__________3. Para maiwasan ang malnutrisyon dapat ay kumain ng prutas at
gulay, tinapay, bigas, patatas, pasta at iba pang mga pagkain na
starchy.
__________4. Pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang malnutrisyon ay ang
kumain ng isang balanseng diyeta.
__________5. Kung ang isang tao ay hindi nakakakuha ng tamang balanse ng mga
nutrisyon, maaari rin silang magkaroon ng malnutrisyon.

Page 22 of 22