1.

საით ქრის ქარი

aqtivobis tipi - Sesavali.
wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~
miznebi - monawileTa gamxneveba da gamofxizleba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas garkveuli drois ganmavlobaSi yoveli monawile yuradRebis centrSi
eqceva.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 5-10 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - monawileebi sxedan wreSi an naxevar-wreSi. wamyvani dgas da
monawileebis SekiTxvaze ~saiT hqris qari?~ - acxadebs: ~qari hqris imaTken, visac tansacmelSi
wiTeli urevia~ (visac Savi Tmebi aqvs, vinc icinis, vinc isauzma...). moTamaSeebi, visac
warmoTqmuli Seesabameba, unda wamoxtnen da skamebi gacvalon. sakuTar skamze dajdoma ar
SeiZleba. wamyvanic cdilobs daikavos ganTavisuflebuli skami da darCenili moTamaSe, exla ukve
wamyvani, agrZelebs TamaSs. SesaZlebelia ~qariSxlis~ gamocxadebac, rodesac yvela moTamaSe
unda wamoiSalos.

N2
aqtivobis tipi - Sesavali.
wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - monawileTa gamxneveba da gamofxizleba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 5-10 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - monawileebi wyvilebSi sxdebian iatakze. erTmaneTs zurgebiT eyrdnobian da
xelebiT gadaejaWvebian. instruqciaze ~wamodeqi!~ isini unda wamodgnen. TamaSis garTuleba
SeiZleba monawileTa ricxvis gazrdiT.
N 3 სანთლები
aqtivobis tipi - Sesavali.
wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - monawileTa gamxneveba da gamofxizleba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 5-10 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - patarebi wreSi dgebian. taSis Semokvraze ~sanTlebi~ inTeba, xelebs maRla
aweven da ~aliviT~ aTrToleben, amoZraveben. fasilitatoris mier Zlier ~sulis Sebervaze~, sanTlebi
~qrebian~, xelebi dabla eSveba da patarebi welSi ixrebian. taSis Semokvraze kvlav ~enTebian~,
SesaZlebelia am dros verbaluri gaformebac: ~SSS-SSS!~ da TamaSi grZeldeba. am TamaSis
variaciaa ~dRe da Rame~, rodesac ~dRe~ cxaddeba, bavSvebi xelebs maRla sweven, ~Ramis~ dros
isini ixrebian, sxdebian an Cacucqdebian. SesaZlebelia Seicvalos gavocxadebis tempi (aCqardes) an
rigiToba (zedized ori ~Rame~), SesaZlebelia ~gaTenebis~ wreze gadacema da a. S.

N 4 წრის გარღვევა
aqtivobis tipi - Sesavali.
wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - sisustisa da damokidebulobis gancdebTan gamklaveba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas garkveuli drois ganmavlobaSi yoveli monawile yuradRebis centrSi
eqceva.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 10-15 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - monawileebi dgebian wreSi xelCakidebulni. jgufis erTi wevri darCenilia wris
gareT, is cdilobs gaarRvios wre da SeaRwios masSi nebismieri xerxiT. moTamaSe Seecdeba
gamoqandes, SeZvres an gadaaxtes dabrkolebas. wreSi CarTuli monawileebi cdiloben yvelanairad
SeuSalon xeli mas. wreSi SeRweva ~gvirgvindeba~ gundSi CarTviT, sxva moTamaSe ki agrZelebs
TamaSs. SesaZlebelia wris garRveva ~Signidanac~, rodesac monawile, romelic zedmetad
~Caylapulia~ jgufis mier, cdilobs sxvadasxva xerxiT gaarRvios wre.

N 5 საიმედო ვარდნა

aqtivobis tipi - Sesavali.

wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - ndobis gaRviveba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yodeli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - saSualo.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 10-15 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - am savarjiSos msvlelobisas TიToeulma monawilem saimedo vardnis
gamocdileba unda gaiaros. TamaSi xorcieldeba wyvilebSi. patarebTan ~damWeri~ sjobs fasilitatori
iyos, xolo mozardebma TviTonac unda gamoscadon oriვe pozicia. damWeri dgeba centrSi, vardnis
moxalise zurgSeqceviT dgeba mis win, xuWavs Tvalebs, odnav Slis xelebs da nabijis moucvlelad
~moriviT~ vardeba ukan. damWeri momzadebulia - erTi fexi odnav win aqvs wadgmuli, da odnav
Caxrilia, xelebi momarTuli aqvs, raTa saWiro momentSi iRliebiT daiWiros partniori. vinc ver
SeZlebs ndobiT vardnas, an gauWirdeba igi, survilisamebr SeuZlia ramodenimejer gaimeoros igi,
an Seicvalos partniori. es savarjiSo sakuTar problemebSi garkvevis saSualebas iZleva.

N6

aqtivobis tipi - Sesavali.

wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - ndobis gaRviveba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas garkveuli drois ganmavlobaSi yoveli monawile yuradRebis centrSi
eqceva.
dinamika - saSualo.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 10-20 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - moxalise dgeba wris SuagulSi, jgufis wevrebi Semoexvevian mas xelis
gawvdenis manZilze. moxalise xuWavs Tvalebs da ~miendoba~ xelebs, romelnic gadascemen,
~atrialeben~ mas saaTis isris mimarTulebiT an sawinaaRmdegod. Semdeg momdevno moxalise
dgeba wreSi. garCevisas, sakuTar gancdebze saubris garda, irkveva wris romel ~monakveTSi~
grZnobda moxalise Tavs yvelaze usafrTxod, romel nawils ver endoboda da ratom. monawileebi
uziareben erTmaneTs miRebul gamocdilebas.

N7
aqtivobis tipi - Sesavali.
wyaro - ~travma da fsiqologiuri daxmareba~.
miznebi - yuradRebis, mexsierebisa da reaqciis unaris gaumjobeseba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoda - 10-15 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - monawileebi dgebian wreSi, erT-erTi maTgani marjvniv an marcxniv
momdevno monawiles gadascems sityvas ~zum~, ~zum~ mogzaurobs wreSi. magram Tu monawile
ityvis ~a~-s, ~zumi~ icvlis mimarTulebas da sapirispiro mxares gadacema. dayovneba da Secdoma
TamaSidan gasvliT isjeba. SesaZlebelia aikrZalos orjer ~a~-s Tqma erTi da imave moTamaSis mier
da a. S. darCenili sami moTamaSe gamarjvebulad cxaddeba. TamaSi moiTxovs sisxartes,
yuradRebis mobilizebas, reaqciis swraf unars.

8. “dila”

aqtivobis tipi - Sesavali.

miznebi - sxeulis moTelva, monawileTa gamofxzileba, an gadaxaliseba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas - yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 5 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - monawileebi wreSi dganan. wamyvani maT Txovs warmoidginon Tu rogoria
maTi yoveldRiuri dilis rituali: piris dabana, tansacmlis Cacma, sauzme, mowesrigeba da
 saxlidan gasvla. mas Semdeg rac yvelani am rituals warmoadgenen, wamyvani maT Txovs, rom
yvelaferi es pantomimiT ganasaxieron. pantomimis magaliTis ganxorcielebisas, wamyvani
amavdroulad sityvieradac aRniSnavs Tu romeli momenti aris gansaxierebuli: ~exla pirs vibanT,
vicvamT, vsauzmobT (SeuZlia ganavrcos es scena) da sabolood vamowmebT, Tu ramdenad
kargad varT mowesrigebulebi saxlidan gasasvlelad~.

9.

aqtivobis tipi – gamaxurebeli da gamamxnevebeli.

miznebi – koordinaciis, gunduri suliskveTebis da TanamSromlobis ganviTareba
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba – 5 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera – wamyvani monawileebs Txovs oTaxSi nela ZunZuliT irbinon, TiToeukli
monawile cdilobs MmTeli oTaxis sivrce aiTvisos, mas Semdeg rac monawileebi sivrces
aiTviseben wamyvani asaxelebs ricxvebs – sami, xuTi, rva (monawileebis raodenobidan
gamomdinare – ris Semdegac monawileebma dasaxelebuli raodenobis mqone jgufebi unda
Sekran da ganagrZon moZraoba. Qvejgufebi manam moZraoben erToblivad, sanam wamyvani
gancalkevebas ar ubrZanebs. mniSvnelovania, rom erToblivi moZraobisas gundis wevrebs Soris
moZraobaTa maqsimaluri harmonia iyos miRweuli (monawileebi erTmaneTs xels ar unda
uSlidnen)

N 10
aqtivobis tipi - mTavari aqtivoba.
miznebi - yuradRebis koncentraciisa da dakvirvebulobis ganviTareba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas garkveuli drois ganmavlobaSi yoveli monawile yuradRebis centrSi
eqceva.
dinamika - saSualo.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 10 w.
masalebi - Tavsafari.
savarjiSos aRwera - wamyvani gundidan moxalises iwvevs. moxalise yovel monawiles
yuradRebiT unda daukvirdes. savarjiSos momdevno etapze wamyvani moxalises sTxovs gunds
zurgi Seaqcios, an TavsafriT Tvals auxvevs mas. Tvalaxveulma, an zurgSeqceulma moxalisem
wamyvanis mier dasaxelebuli monawiles Cacmulobis detaluri aRwera unda moaxdinos. Tuki
moxalise warmatebiT gaarTmevs Tavs amocanas, wamyvani arTulebs mas da amjerad
moxalises sTxovs dasaxelebuli monawiles ganwyoba da xasiaTi aRweros. savarjiSo grZeldeba
manam, sanam misi Sesrulebis msurvelebi iqnebian. dasasruls wamyvani monawileebs
 diskusiaze iwvevs, ZiriTadad ganixileba Tu ram ganapiroba ganwyobisa da xasiaTis Sesaxeb
daskvnebis gamotana.

11

aqtivobis piri - Sesavali.

wyaro - UNISEF
miznebi - monawileTa gadaxaliseba, garToba.
fokusi - savarjiSos msvlelobisas yoveli monawile Tanabrad aris CarTuli procesSi.
dinamika - maRali.
monawileTa ricxvi - 10-15.
xangrZlivoba - 10-15 w.
masalebi - ar saWiroebs.
savarjiSos aRwera - moxalises garda, yvela monawile wreSi zis, moxalisesaTvis wreSi skami ar
aris. wamyvani monawileebs sTxovs maTTvis cnobili xilis sami saxeobis dasaxeleba moifiqron.
Semdeg igi wreze Camoivlis da monawileebs CamoTvlili xilis dasaxelebebs aniWebs. Semdeg
moxalisem romelime xilis dasaxeleba unda warmoTqvas. yvelani visac am xilis dasaxeleba
mianiWa skamebidan dgebian da cdiloben romelime monawiles adgili daikavon. moxalisemac
unda scados adgilis dakaveba. Tuki is amas SesZlebs, moxalises adgils uadgilod darCenili
monawile ikavebs da amjerad man unda ganagrZos TamaSi. moxalises SeuZlia aseve daiZaxos
~xilis salaTi~. am SemTxvevaSi yvelani dgebian adgilebidan da cdiloben sxvisi adgili daikavon.
isev da isev uadgilod darCenili ganagrZobs TamaSis warmarTvas.

12

სავარჯიშო/ენერგაიზერი _ შვიდი

ყველანი ვდგებით წრეში (იხ. სურათი N1). A ამბობს: “ერთი” და თან მარჯვენა ხელს
დაიდებს მარცხენა მხარზე ან მარცხენა ხელს დაიდებს მარჯვენა მხარზე. პირველ
შემთხვევაში “ორი” უნდა თქვას B-მ, მეორე შემთხვევაში კი F-მა, მარჯვენა ან მარცხენა
ხელით იმავე მოქმედების გამეორებით. ამ პრინციპით ხდება დათვლა შვიდამდე –
თვლას აგრძელებს იმ მიმართულებით მდგომი მონაწილე, რომელ მხარზეც იდებს
გვერდით მდგომი მონაწილე ხელს.
 სურათი N1

ის მონაწილე, რომელსაც მოუწევს “შვიდის” თქმა, უნდა ახტეს და ხელი თავზე დაიდოს
მარჯვენა ან მარცხენა მიმართულებით. საითაც იქნება ხელი გაშვერილი, იმ მხარეს
მდგომმა მონაწილემ კვლავ უნდა თქვას “ერთი” ზუსტად ისე, როგორც
თავდაპირველად. შვიდამდე დათვლა იქამდე უნდა გაგრძელდეს, სანამ მონაწილე არ
დატოვებს თამაშს ორი მონაწილის გარდა.
მონაწილე თამაშს ტოვებს, თუ:
1. არ გააგრძელა დათვლა მაშინ, როდესაც მისი ჯერი იყო;
2. გააგრძელა დათვლა მაშინ, როდესაც მისი ჯერი არ იყო;
3. გააკეთა ხელის არასწორი მოძრაობა, მაგალითად, მარჯვენა ხელი დაიდო
მარჯვენა მხარზე ან “შვიდის” წარმოთქმის დროს კვლავ მხარზე დაიდო ხელი.
მონაწილე არ ტოვებს თამაშს (ეპატიება), თუ:
1. “შვიდის” თქმის დროს არ ახტა, მაგრამ დანარჩენი სწორად შეასრულა;
2. შეცდომით წარმოთქვა ციფრი, მაგალითად, “ოთხის” ნაცვლად თქვა “ხუთი”.
თავდაპირველად ვაცდით ბავშვებს, რომ უშუალოდ თამაშის პროცესში აითვისონ
წესები და მხოლოდ ამის შემდეგ იწყება “გავარდნა”. თანდათან ვთხოვთ, რომ უფრო
ააჩქარონ თამაშის ტემპი და მცირე შეყოვნების შემთხვევაშიც კი მონაწილე ტოვებს
თამაშს. თამაშში მონაწილეთა რაოდენობა შეზღუდული არ არის.

13. ”სახლი, მიწისძვრა, ადამიანი” (”ქარიშხალი”/”ტორნადო)

ბავშვებმა უნდა გათვალონ ”ვაშლი, მსხალი, ატამი”. პირველი ორი ბავშვი ასახიერებს ”სახლს”.
ისინი დგებიან ერთმანეთის პირისპირ, ატყუპებენ ხელებს და წევენ ზევით. მესამე დგება მათ
შორის და ასახიერებს ”ადამიანს”. თუ ტრენერი ამბობს ”სახლი”, ის ბავშვები, რომლებიც
”სახლები” არიან, სწრაფად ცვლიან მეწყვილეს და ახალ ”სახლს” აშენებენ, ”ადამიანები” დგანან
გაუნძრევლად. თუ ტრენერი ამბობს ”ადამიანი”, ამ შემთხვევაში ”ადამიანები” ცვლიან
”სახლებს”, ხოლო თუ ტრენერი ამბობს ”მიწისძვრა”, ყველა ირევა და იცვლის ადგილს.

14. ენერჯაიზერი: ”ცოცხალი კვანძი”

ინსტრუქცია:
მონაწილეები დგებიან წრეში, ყველა კიდებს ერთმანეთს ხელს, წამყვანი იწყებს: მარცხენა
ხელით უჭერს მის გვერდით მდგომს მარჯვენა ხელზე, რომელიც, თავის მხრივ, მარცხენა ხელს
უჭერს მის მარცხნივ მდგომს მარჯვენა ხელზე და ა.შ. ასე ტრიალებს მთელს წრეში
რამოდენიმეჯერ, სანამ წამყვანი არ მიხვდება, რომ მოწტინდა ჯგუფს. სრულდება ტაშის
დაკვრით.

15. ენერგაიზერი: ცხვირით საჰაერო ბუშტების გადატანა

მიზანი:
- თანამშრობლობით, გაერთიანებული ძალებით საერთო მიზნის მიღწევა.

მასალა: გასაბერი ბუშტები.

ინსტრუქცია:

ტრენერი ყოფს ბავშვებს 3-4 კაციან გუნდებად და აძლევს შემდეგ ინსტრუქციას:

”თითოეულმა გუნდმა ხელის შეხების გარეშე ცხვირით ბუშტი დანიშნულ ადგილამდე უნდა
მიიტანოს. მოგებული იქნება გუნდი, რომელიც მოცემულ დავალებას ყველაზე სწრაფად
შეასრულებს.”

`mesame zedmetia~ saWiroebs sivrces, sadac SesaZlebelia moZraoba da sirbili. monawileebi

wyvildebian, mxardamxar dgebian, erTmaneTs xelkavs ukeTeben, mxolod sxvadasxva (sapirispiro)
mimarTulebiT iyurebian.. SeiZleba instruqciis Semdegnairad micema: `gaukeTeT erTmaneTs
xelkavi _ TiToeulma marjvena xeliT~. rCeba ori monawile, romelTagan erTi garbis, meore ki
`iWers~. isini darbian moTamaSeTa wyvilebs garSemo, magram ara moSorebiT (TamaSi
`daWerobanaSi~ ar unda gadaizardos). rodesac moTamaSe daWeris saSiSroebas grZnobs, is
romelime wyvils uerTdeba _ TviTon ukeTebs erT-erT maTgans xelkavs, maSin mesame zedmeti
aRmoCndeba, is unda gamoexsnas axlad dawyvilebulT da gaiqces. daWeris SemTxvevaSi rolebi
icvleba.

`wamodeqi~. monawileebi wyvilebSi sxdebian iatakze. erTmaneTs zurgebiT eyrdnobian da

xelebiT gadaejaWvebian. instruqciaze `wamodeqi!~ isini unda wamodgnen. TamaSis garTuleba
SeiZleba monawileTa ricxvis gazrdiT (3–4).

`energiis gadacema wreSi~. es SedarebiT uxmauro da aramobiluri savarjiSoa. monawileebi

wreSi dgebian, xelCakidebulni da erTerTi maTgani, SeTanxmebisamebr, `gadascems~ romelime
monawiles (an marjvniv, an marcxniv) xelis moWeriT `energias~. meorem unda gadasces mesames
da a. S. `energiam~ wre unda Semoiaros da gadamcems unda daubrundes. Semdeg SesaZlebelia
energiis gadacema xelis moWeris gareSec scadoT.
 `sanTlebi tortze~. patarebi wreSi dgebian. taSis Semokvraze `sanTlebi~ inTeba, xelebs maRla
aweven da `aliviT~ aTrToleben, amoZraveben. fasilitatoris mier Zlier `sulis Sebervaze~, sanTlebi
`qrebian~, xelebi dabla eSveba da patarebi welSi ixrebian. taSis Semokvraze kvlav `enTebian~,
SesaZlebelia am dros verbaluri gaformebac: `SSS_SSS!~ da TamaSi grZeldeba. am TamaSis
variaciaa `dRe da Rame~; rodesac `dRe~ cxaddeba, bavSvebi xelebs maRla sweven, `Ramis~ dros
isini ixrebian, sxdebian an Cacucqdebian. SesaZlebelia Seicvalos gamocxadebis tempi (aCqardes)
an rigiToba (zedized ori `Rame~), SesaZlebelia `gaTenebis~ wreze gadacema da a. S.

`wvima, setyva, quxili~. kvlav wreSi vdgebiT. fasilitatori aCvenebs bavSvebs

Tanmimdevrobas, rogor `avdrdeba~ _ jer TiTebis gatkacunebiT ecemian pirveli wveTebi, Semdeg
wvima xSirdeba da Zlierdeba... matulobs tkacuni... ukve namdvilad wvims – monawileebi
fasilitatorTan erTad tanze irtyamen xelebs wvimisa da setyvis xmis gasaZliereblad... quxilis dros
amas fexebis braxunic emateba... Semdeg TandaTan avdari gadaivlis da Tanmimdevrulad
vubrundebiT TiTebis msubuq tkacuns da bolos _ siCumes.

raRa Tqma unda, bevri xalisiani TamaSis gamoyeneba SeiZleba aRniSnuli miznisaTvis. isini
xels gviwyoben, rom gavamravalferovnoT aqtivobebi, avubaT mxari bavSvebisaTvis esoden
damaxasiaTebel moZraobisa da garTobis survils da moTxovnilebas.

2) jgufis Sekvraze mimarTuli TamaSebis mizani dasaxelebidan ukve cxadi xdeba. jgufis
gaerTianebisaTvis, gundurobis, solidarobisa da erTmaneTisadmi ndobis grZnobis gasaRviveblad
gamodgeba Semdegi savarjiSoebi: `gaarRvie wre~, `bayayebi da niangi~, `sandoobis wre~,
`saimedo vardna~, `erTmaneTis muxlebze~ da sxva.

`gaarRvie wre~. monawileebi dgebian wreSi xelCakidebulni. jgufis erTi wevri darCenilia wris
gareT, is cdilobs gaarRvios wre da SeaRwios masSi nebismieri xerxiT. moTamaSe Seecdeba
gamoqandes, SeZvres an gadaaxtes dabrkolebas. wreSi CarTuli monawileebi cdiloben yvelanairad
SeuSalon xeli mas. wreSi SeRweva `gvirgvindeba~ gundSi CarTviT, sxva moTamaSeEki agrZelebs
TamaSs.

SesaZlebelia wris garRveva `Signidanac~, rodesac monawile, romelic zedmetad `Caylapulia~

jgufis mier, cdilobs sxvadasxva xerxiT gaarRvios wre. es gamocdileba SeiZleba moexmaros mas
sakuTari sisustis an damokidebulobis gancdebTan muSaobaSi.

`bayayebi da niangi~. iatakze an asfaltze ixateba patara kunZulebi, romlebzec yvela monawile
Tavisuflad unda daetios. fasilitatori asrulebs `niangis~ rols, bavSvebi xdebian `bayayebi~, romelnic
niangis gamoCenisTanave wylidan xtebian da kunZulze aRmoCndebian. vinc ver moaswrebs, is
`niangis~ `msxverpli~ xdeba da TamaSidan gadis. TamaSis instruqciaSi mivuTiTebT, rom mizania
_ rac SeiZleba meti bayayi dauZvres niangis xaxas, anu maT unda Seagrovon qulebi nebismieri
`xerxiT~ da gadarCnen. TamaSis dawyebidan 1–2 wuTis Semdeg erTi kunZuli `feTqdeba~ (iSleba)
da bayayebi TandaTan mWidrovdebian darCenil kunZulebze, bolos rCeba mxolod erTi kunZuli da
masze dateuli `gadarCenilebi~ gamarjvebulad gamocxaddebian. am TamaSSi bavSvebi swavloben
erTmaneTTan Seguebas, wonasworobis dacvas, erTmaneTis gadarCenas da a. S.

`saimedo vardna~. TamaSi xorcieldeba wyvilebSi. patarebTan `damWeri~ sjobs fasilitatori

iyos, xolo mozardebma TviTonac unda gamoscadon orive pozicia. damWeri dgeba centrSi, vardnis
moxalise zurgSeqceviT dgeba mis win, xuWavs Tvalebs, odnav Slis xelebs da nabijis moucvlelad
`moriviT~ vardeba ukan. damWeri momzadebulia _ erTi fexi odnav win aqvs wadgmuli, da odnav
Caxrilia, xelebi momarTuli aqvs, raTa saWiro momentSi iRliebiT daiWiros partniori.

vinc ver SeZlebs ndobiT vardnas, an gauWirdeba igi, survilisamebr SeuZlia ramodenimejer
gaimeoros igi, an Seicvalos partniori.

es savarjiSo sakuTar problemebSi garkvevis saSualebas iZleva.

`sandoobis wre~. moxalise dgeba wris SuagulSi, jgufis wevrebi Semoexvevian mas xelis
gawvdenis manZilze. moxalise xuWavs Tvalebs da `miendoba~ xelebs, romelnic gadascemen,
`atrialeben~ mas saaTis isris mimarTulebiT an sawinaaRmdegod. Semdeg momdevno moxalise
dgeba wreSi.

garCevisas, sakuTar gancdebze saubris garda, irkveva wris romel `monakveTSi~ grZnobda
moxalise Tavs yvelaze usafrTxod, romel nawils ver endoboda da ratom. monawileebi uziareben
erTmaneTs miRebul gamocdilebas.

`erTimeoris muxlebze~ _ cnobili savarjiSoa, rodesac monawileebi akeTeben wres, Semdeg

brundebian ise, rom erTmaneTis zurgs uyureben (mwkrivi), amWidroeben wres da fasilitatoris
niSanze TiToeuli ukana monawilis muxlebze jdeba.

savarjiSo aCvenebs, rogori efeqturia principi _ `exmarebi sxvas, exmarebi sakuTar Tavs~.

3) TamaSebi mimarTuli unar-Cvevebis ganviTarebaze. am unar-CvevebSi Sedis yuradReba,

mexsiereba, reaqciis unari, ritmika da smena, metyveleba, warmodgena-fantazireba da sxva. maTi
gavarjiSeba-ganviTarebisaken mimarTuli TamaSebidan aq mxolod zogierTs moviyvanT.
 reaqcia, yuradReba _ `zum". monawileebi dgebian wreSi, erT-erTi maTgani marjvniv an
marcxniv momdevno monawiles gadascems sityvas `zum~. `zum~ mogzaurobs wreSi. magram Tu
monawile ityvis `a~-s, `zumi~ icvlis mimarTulebas da sapirispiro mxares gadaecema. . dayovneba
da Secdoma TamaSidan gasvliT isjeba. SesaZlebelia aikrZalos 2-jer `a~-s Tqma erTi da imave
moTamaSis mier da a. S. darCenili 3 moTamaSe gamarjvebulad cxaddeba. TamaSi moiTxovs
sisxartes, yuradRebis mobilizebas, reaqciis swraf unars.

yuradReba, mexsiereba `buzi~. wamyvani furcelze xazavs kvadrats, yofs mas ori paraleluri da
perpendikularuli xaziT 6 Tanabar kvadratad, romelime kvadratSi aTavsebs, `buzs~-wertils da
sTavazobs moTamaSeebs, romelnic wreSi sxedan amogzauron buzi ise, rom ar Sexedon furcels,
daimaxsovron misi wina gadaadgileba da SemogvTavazon Semdegi. amrigad, furcels uyurebs
mxolod wamyvani da masze daitans gadaadgilebis wertilebs. `buzs~ SeuZlia imoZraos marjvniv,
marcxniv, zeviT, qveviT, mxolod ara diagonalurad da ara didi kvadratis gareT. am SemTxvevaSi
moTamaSe TamaSs tovebs da `buzi~ mogzaurobas agrZelebs. TamaSis garTuleba SeiZleba
kvadratTa ricxvis zrdiT.

koordinacia _ TamaSi `bilikebi~. gamoiyeneba skolamdeli asakis bavSvebTan. wamyvani

iatakze ori sxvadasxva feris Tokisagan (sigrZe 10 m) qmnis daxlarTul bilikebs _ gadamkveTs da
areuls. moTamaSem unda amoirCios sakuTari `feris~ gza da Tokidan iatakze gadausvlelad gaiaros
igi.

sjobs bilikebi viwro sivrceSi CastioT, raTa bavSvebma daxvewili moxvevebi da garTulebuli
brunvebi gaivarjiSon.

ferebisa da figurebis aRqma _ TamaSi `ferTa esTafeta~. am TamaSsac, ZiriTadad, skolamdeli

asakis bavSvebTan viyenebT. ferebisa da formebis garCevis da amocnobis unaris ganviTarebis
garda is axalisebs siswrafes, gundurobis gancdas da a. S. (ix. qveTavi `skolamdeli asakis
bavSvebTan muSaobis specifika~).

riTmika, smena, _ musikaluri TamaSi `papuasebi~. monawileebi iyofian or gundad,

`bananebad~ da `ananasebad~. orive gundis wevrebs momarjvebuli aqvT xelnakeTi musikaluri
instrumentebi (carieli araJnisa da iogurtis qilebi, romelSic lobios marcvlebi an kenWebi yria;
dasartyami joxebi an kovzebi, saJRaruno gasaRebebis asxma da a. S.). TiToeuli gundi varjiSobs
sakuTari melodiisa da cekvis ileTebis SeqmnaSi; Semdeg pirispir dgebian da sTavazoben
erTmaneTs `bananebs~ da `ananasebs~ _ simRerisa da cekvis saSualebiT.
 gamartivebuli variantia, rodesac wamyvani `instumentze~ gamoscems bgerebs, romelic
monawileebma rig-rigobiT unda gaimeoron sakuTari instrumentebiT.

sxeulis gasacnobiereblad, spontanuri da SemoqmedebiTi moZraobebis gansaviTareblad

mowodebulia mTeli rigi e. w. sacekvao teqnikebi, romelTagan davasaxelebT `mocekvave
mwkrivs~: monawileebi iyofian 4–5 kacian qvejgufebad da mwkrivdebian. mwkrivis TavSi mdgari
bavSvi gadaiqceva wamyvanad. man rac SeiZleba Tavisuflad da SeuzRudvelad unda imoZraos
oTaxSi, icekvos, Seasrulos sxvadasxva improvizirebuli `ileTi~, jgufis danarCeni wevrebi
mihyvebian mas, cdiloben SeinarCunon mwkrivi da gaimeoron wamyvanis moZraobebi. 2–3 wuTis
Semdeg wamyvani sakuTari patara mwkrivis boloSi gadainacvlebs da Semdegi wevri xdeba
wamyvani. savarjiSo sruldeba iqamde, sanam yvela monawile ar gamoscdis wamyvanobas da ar
Seitans sakuTar stils mwkrivis cekvaSi.

TamaSebs da savarjiSoebs, mimarTulT warmosaxvisa da fantaziis unaris, komunikaciur Tu

konfliqtis mogvarebis unarebis ganviTarebisaken _ Sesabamis TavebSi ganvixilavT.