Catanduanes Colleges

COLLEGE OF EDUCATION
Salvacion Virac, Catanduanes

GE - 11
MARIEL JOY S. ANGELES
2ND YR. BSED
MODULE #1

Gawain: Blg. 1


Mahalaga ang retorika Sa pang araw-araw Na buhay ng tao dahil ito ay nagbibigay daan SA mga
aktibidades Na ginagawa ng tao tulad ng pakikipag-usap, pakikipag-argumento at paghahanap ng
impormasyon at kaalaman. Sa pakikipag-usap, mahalagang sangkap ang retorika upang
maipahayag ng mabuti at komprehensibo ang mga damdamin ng nag-uusap. Mahalaga rin ito sa
pakikipag-argumento dahil ito ay tanda ng pagbibigay diin sa mga puntong nais na ipahayag.
Mahalaga rin ito upang magkaroon ng maayos na pagkakaintindihan sa pagitan ng dalawang
panig na hindi magkasundo sa iisang pamamaraan o paniniwala. Higit sa lahat, ang retorika ay
mainam na instrumento sa pagkakalap ng impormasyon at pamamahagi nito. Sapagkat
kinakailangan ng tao ang matuto at malinang ang pag-iisip.

Ang kahalagahan ng retorika ay maihahalintulad sa mga sangkap o rekado sa isang putahe. Ito'y
nakapagbibgay lasa sa isang sulatin o kaya'y kapag ang isang tao ay bumibigkas gamit ang
retorika. Nasusukat din dito ang kalaliman ng isang tao. Ito'y pinag-iisipan. Napakasarap
pakinggan ng mga salitang ginamitan ng retorika. Nakakaaliw din basahin ang isang sanaysay
kapag ito'y ginamitan ng retorika.

Gawain: Blg. 2

 Mahalaga ang pag-aaral ng retorika sapagkat ito ang isa sa epektibong pamamaraan ng pag
usbong ng isang manunulat. Kung kaya't ginagamit ito upang mas mabigyang buhay ang isang
kwento. Nililinang din ng retorika ang pagkakaroon ng mapanuring kaisipan sa pagbuo ng mga
ideya, at makapamahala sa maangking kakayahan.

Gawain: Blg. 3
Gawain 4:

1. Kinain ng pusa ang ulam sa misa nang iwan niya

2. Ito’y isang awiting nagpasalin-salin na henerasyon ng isang mang-aawit.

TAKDA:
1. Butas ang bulsa - walang pera - Palagi na lang butas ang bulsa mo dahilpalagi kang
nagsusugal
2. Ilaw ng tahanan - Ina - Magaling ang aming ilaw ng tahanan pagdating sapagluluto.
3. Alog Na ang baba - matanda Na - Kayo ay alog Na ang baba paramagbuhat ng mabigat.
4. Alimuom - baho - Ang alimuom naman po ninyo.
5. Bahag ang buntot - duwag - Bakit ba bahag ang buntot mo?
6. Ikurus sa kamay (o ibang bahagi ng katawan) - tandaan - Ikurus mo na sa noo mo,
akong bahala sa iyo.
7. Bukas ang palad - matulungin -Napakabukas-palad mo.
8. Kapilas ng buhay - asawa - Ang aking Ina ay may kapilas ng buhay.
9. Nagbibilang ng poste - walang trabaho - Bakit ba siya nagbibilang ng poste?
10. Basag ang pula - luko-luko- Napaka basag ng pula mo.
11. Ibaon sa hukay - kalimutan - Huwag mo akong ibaon sa hukay.
12. Taingang kawali - nagbibingi-bingihan
13. Buwayang lubog - taksil sa kapwa.
14. Pagpaging alimasag - walang laman.
15. Tagong bayawak - madaling makita sa pangungubli.
 Catanduanes Colleges
COLLEGE OF EDUCATION
Salvacion Virac, Catanduanes

GE - 12
MARIEL JOY S. ANGELES
2ND YR. BSED
MODULE #1

Gawain: Blg. 1

1. Ang tunay Na panitikan ay nagpapahayag ng diwa, kaisipan, mga karanasan, at mga

damdamin, at mga hangarin ng mga tao. Ang panitikan ay isa ring pagsulat ng pinalapayak
Na paglalarawan ng tuluyan o tuwiran at patula.

2. Dalawang Uri ng Panitikan:

 Patula
 Prosa o Tuluyan

 Ang patula ay Uri ng panitikan Na nabuo sa pamamagitan ng pagsasama sama ng mga

malikhaing salita sa bawat taludtod na may sukat o bilang ang pantig at may tugma sa hulihan ng
bawat taludtod. Ito ay kinabibilangan ng mga liriko, patnigan, tulang pantanghalan, at tulang
pasalaysay. Ang ilan sa mga halimbawa nito ay ang "Sa Dalampasigan" ni Teodoro A.
Agoncillo, "Isang Punungkahoy" ni Jose Corazon de Jesus, at "Sa Aking mga Kabata" ni
Dr. Jose Rizal.

 Ang prosa o tuluyan ay Uri ng panitikan Na nabuo sa pamamagitan ng pagsasama sama ng mga

salita upang makabuo ng isang pangungusap. Sapagkat ito ay malayang pagsulat, walang
limitasyon o Hindi pinipigilan ang paggamit ng mga pangungusap ng may - akda. Ito ay
kinabibilangan ng mga alamat, balita, dula, editoryal, maikling kwento, nobela, pabula,
sanaysay, at talambuhay. Ang ilan sa mga halimbawa nito ay ang Alamat ng Lanzones, mga
pabulang isinulat ni Aesop tulad ng "Ang Inahing Manok at ang Kanyang mga Sisiw", at
ang mga nobela ni Dr. Jose Rizal na El Filibusterismo at Noli Me Tangere.
 3. Mga halimbawa ng Tuluyan:

 Alamat - ito ay ang mga kwento o salaysay ng mga tao tungkol sa pinagmulan ng mga bagay-bagay sa
mundo.
 Nobela o Kathambuhay - ito ay mga kwento na nagpapakita ng mga kaganapan mula sa pagiisip ng may
akda.
 Maikling kwento - ito ay mga kwento na maiikli lamang ngunit kapupulutan ng aral.
 Talambuhay - ito ay ang kasulatan ng tumutukoy sa buhay at mga pinagdaanan ng isang tao, ito ay
maaring nagsasaad ng mga tunay na pangyayari o impormasyon.
 Sanaysay - ito ay isang maikling kasulatan na nglalahad ng mga pinagdaanan o opinyo ng nag
sasalaysay.
 mga halimbawa ng Patula:
 Awit - ito ay ang mga kantang tungkol sa pagibig, bagay, pagkakaibigan o mga tao.
 Oda - ito ay ang klase ng Tula Na nagpapahayag ng kagakilaan ng isang tao.
 Dalit - ito ay ang klase ng tula na nagpapahayag ng kagalakan sa poong maykapal
 Soneto - Tula na walang saknong pero may bilang na 14 na taludtod at nagbibigay aral tungkol sa buhay.
 Epiko - ito ang mga tula ng nagbibigay puri sa pagkabayani ng isang tao.
 Balagtasan - ito ang pagsasagutan ng dalawang panig sa pamamagitan ng tula

Gawain: Blg. 2
-
Gawain: Blg. 3
1.
 BIBLYA
 KORAN
 LLIAD AT ODYSSEY
 MAHABARATA
 DIVINA KOMEDYA
 AKLAT NG MGA ARAL NI CONFICIUS
 AKLAT NG MGA PATAY
 CANTERBURY TALES
 ELCID CAMPEODOR
 UNCLE TOM’S CABIN
 2. Panitikan Noong Unang Panahon

     Ang panitikang nang unang panahon ay tumatalakay sa Uri ng mga hanap buhay, sistema ng
pamahalaan, pagpapatulog ng bata, at pagtuligsa sa pamahalaang kastila.

     Ang mga manunulat noong una ay naglalayong ipakita ang ganda ng kalikasan at hanap buhay ng mga
katutubong Pilipino. Tulad ng pagtatanim o pagsasaka ang pangunahing hanap buhay ng mga ito. Ang
iba't ibang panig ng bansa ay kakikitaan ng iba't ibang paraan ng pakikipag ligawan at pakikitungo sa
pamamagitan ng mga kultura at gawi ng mga ito.

   Sa paglaon ng panahon makikita ang mga bakas ng mga pananakop ng mga dayuhan. Ang sakit at dusa
ay nakalathala sa mga sulatin. Ang kalagayan ng ekonomiya at mamamayan ay naging paksa. Makikita
dito ang mga Pilipino bilang matitiyaga at masayahing tao Na kahit sa kabila ng hirap ay patuloy na
lumalaban para sa pagkamit ng kalayaan.

Modernong Panitikan

   Ang panitikan sa panahon ngayon ay kakikitaan ng pagsibol o pagsulputan ng mga makabagong salita.
Ito marahil ay dala ng kalayaan ng ating bansa. Malaya Na tayong nakapaghahayag ng ating mga
saloobin. Ang paraan ng paglathala ng panitikan ngayon ay maaring sa website/blog. Ang bawat may
akda sa panahon ngayon ay naipapahayag ang kanilang saloobin sa pamamagitan ng malikhaing
pagpapahayag gamit ang mga makabagong teknolohiya.

    Mahalagang makilala ang bawat panitikan na sumibol sa bawat panahon. Sapagkat ang panitikan ay
larawan o mukha ng isang bansa. Ito ang naglalarawan sa kultura at pamumuhay ng mga tao sa panahong
nailathala ang panitikan.

Gawain: Blg. 4

1. Ang panitikan ay mga panulat Na nagpapahayag ng mga karanasan, damdamin, kaisipan, o

kwento ng isang tao. Ito ay maaring batay sa katotohanan o gawa-gawa lamang para sa isang
layunin.
2. Sinasabing ang panitikan ay sumasalamin at nagsasabi Kung gaano kayaman; ang isang
kultura. Binibigyang diin nito ang bawat damdamin na kung saan ipinapahayag ng iba’t-ibang
tao. Sa ganito patuloy at patuloy ang pagdaloy na nagsisisunod sa mga salin – lahi ang mga
kaisipan.        
 

- Namamatay ang mga tao at nagpapalipat-lipat ang mga henerasyon ngunit patuloy sa sirkulasyon
at mananatiling walang kamatayan ang panitikan. Mananatiling isang mayamang panitikan
mayroon ang isang lahi ngayon, kahapon at bukas. Magkaroon man ng pagbabago pero Hindi
mawawala ang kaiyang sinimulan na naging pundasyon ng isang makasaysayan at mayamang
panitikan.
3. Tum utukoy ang nas yonalis mo sa damda ming makabansa ng mga taong nagpapakita ng
katapatan sa kanilang bayan. Itoang pagkakaisa ng mga taong naniniwala na kabilang sila sa
iisang bansa athandang ipagtanggol at pangalagaan ito.A n g “ P a n a t a n g M a k a b a y a n ” ,
k u n g i i n t i n d i h i n a t i s a s a p u s o a n g nakasaad dito, ito ay isang panata na nagbibigay ng
ideya sa nasyonalismo.Hindi ba nakasaad sa “Panatang Makabayan” ang mga salitang
“…Dahil mahal ko ang Pilipinas, diringgin ko ang payo ng aking magulang,susundink o
ang tuntunin ng Paaralan. Tutuparin ko ang tungkulin ng
i s a n g mamamayang makabayan….” At isa pa ang “…iaalay ko ang aking buhay,
pangarap, pagsisikap sa bansang Pilipinas.” Tanda ng nasyonalismo ang mga ito sapagkat
mensahe nito ang pagiging tapat ng mamamayang Pilipinosa kanyang sariling bayan at ibibigay
at gagawin ang lahat para dito. “Ang na syonalism o ang pagm ama hal, paggal ang at
mar ami pang sangay sa bayan ngunit dataptwat hindi lang sa bayan kundi sa sariling lahirin,
nasabi nang sa lahi maisasama rin dito ang malalim na obligasyon ng
I s a n g i n d i bi d w a l n a m a k a n a s y o n a l i s m o. M a hi r a p, ya n a n g k a l i m i t a n g nasasabi
ng mga tao sa kadahilanan na maski ang mga tao ay nalimutan nang kahulugan ng
nasyonalismo at sa ngayon hindi na nila maipahayag kung ano nga ba ang tunay na
kahulugan ng pagmamahal at paggalang, angm g a n a r a r a p a t n a p a m a n t a y a n
u p a n g m a s a b i n g n a g t a t a g l a y n g nasyonalismo ang isang indibidwal.