F8 Q2 Modyul 7
F8 Q2 Modyul 7
F8 Q2 Modyul 7
Filipino
Kwarter 2 – Modyul 7
Tula ng Buhay
i
Filipino – Baitang 8
Kwarter 2 – Modyul 7: Tula ng Buhay
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
i
Paunang Salita
Bilang tugon sa makabagong tunguhin sa pagkatuto ay binuo ang serye ng
modyul na ito. Nilalaman nito ang mga pinakamahahalagang kasanayang
pampagkatuto o Most Essential Learning Competencies (MELC) sa ilalim ng
kasalukuyang kalagayan ng edukasyon. Upang matugunan ang hamong kinakaharap
sa edukasyon, kalusugan at kaligtasan malaking tulong ang modyul na ito sa patuloy
na pag-aaral ng kabataan sa loob at labas ng paaralan sa pakikipagtulungan ng mga
magulang at tagagabay. Ang modyul na ito ay may dalawang aralin. Nakapaloob dito
ang lahat ng mga aralin na inyong pag-aaralan at mga pagsasanay na kailangang
sagutan.
Inaasahan na ang modyul na ito ay higit na makatutulong sa paglinang ng
kasanayan at kakayahan ng mga mag-aaral.
Para sa Tagagabay:
Upang mas maging kapaki-pakinabang ang modyul na ito , bibigyan ng
pansin ang pagbibigay impormasyon sa mga mag-aaral at miyembro ng
pamilya tungkol sa paano gagamitin at iingatan nang mabuti ang modyul na
ito. Nang sa gayon ito ay mas kagigiliwan gamitin at pag-aralan ng mga mag-
aaral.
Para sa mag-aaral:
Inihanda ang modyul na ito para sa iyo. Ang mga
gawaing nakapaloob rito at kailangan mong saguting mag-
isa. Huwag kang mag-alala, kayang-kaya mo ito. Tiniyak
kong matutuwa ka habang natututo.
Ingatan at iwasang masira ang modyul na ito.
Huwag mong susulatan at iwasang mapunit ang mga
pahina. Gumamit ka ng sagutang papel o ang iyong
kuwaderno. Sige, simulan na natin!
ii
Aralin 1: Interpretasyon sa Tula
Panimula
Magandang Araw.
Kumusta ka?
Umupo at maghanda sa gawain na magbibigay
sa’yo ng kaligayahan at bagong kaalaman na
nakapaloob sa modyul na ito.
Tara, umpisahan na natin.
Sa panahon ngayon ang mga kabataan ay
nakaliliimot na sa panitikan kasabay ang pagkalimot ng
pagbabasa ng mga panulaan Filipino dahil sa
impluwesiya ng K-Pop at mga makabagong palabas.Sa
modyul na ito ikaw ay hahasain na magbigay ng
sariling pananaw sa tulang iyong pakikinggan.
Layunin
Matapos mong pag-aralan ang modyul na ito, inasahan na
1
Panimulang Pagsubok
A.
Ako
Ni: Mailene B. Banel
B.
Naghihintay sa`yo
Ni: Prinsesa Nakuda Ni: Gonzalo K. Flores
Isinalin ni: M.O. Jocson
Naghintay ako,oo Ulilang damo
Nanabik ako sayo. Sa tahimik na ilog
Piit-mata nga ako Halika, sinta
Gulo sa dampi
Nitong taglagas
2
CHIT CHIRIT CHIT
Ang babae sa lansangan
Chitchiritchit alibangbang
Kung gumiri’y parang tandang
Salaginto salagubang
Alam mo ba?
Interpretasyon
-Nangangailanagan ng mas mataas na antas ng pag-iisip.
-Ang mga sagot sa mga tanong sa kategoryang ito ay hindi tuwirang
nakalahad sa teksto ngunit nagpapahiwatig lamang.
-Upang masagot ang mga tanong kailangan taglay ng mambabasa ang
kakayahan sa paglutas ng mga suliranin.
-Tumutukoy sa pinakamababaw na kahulugan ng isang salita o alinmang
pahayag.
-Bagamat nangangailangan lamang ito ng mababaw na antas ng pag-
ipapakahulugan mahalaga ito bilang pundasyon ng malalim na antas ng
pag-iisip.
3
Pagsasanay 1
TULA
Dahil madali mong nakuha ang unang pagsasanay, narito pa ang isang
gawaing magpapatibay ng iyong kaalaman.
4
Pagsasanay 2
PANUTO: Gumawa ng islogan ayon sa iyong interpretasyon sa tula.
V
Si Nanay at Tatay,
Nangarap na ika’y makapag-aral
Na balang araw sila’y giginhawa sa buhay
Kahit maghapong bumilad sa araw
VI
Handang matugunan ang pangangailangan
Kaya di patitinag sa kahirapan
Sa laban ng buhay di baling maputikan
Kung ang kapalit ay magandang kinabukasan
VII
Huwag lagging barkada
Di sila ang kapamilya
Isipin ang kapakanan
Huwag ang kapritsot kagustuhan
Alin pipiliin mo makikita sa kanto o tambay o mskits sa magandang pasilyo?
Pagsasanay 3
Panuto: Ipabasa sa iyong kaibigan o kapamilya ang tula. Unawain ito at gawin
ang gawain na nasa ibaba.
6
Panapos na Pagsubok
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
7
KARAGDAGANG GAWAIN
8
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian:
-Panitikang Asyano 9
http://arkongbatopanitikantula.blogspot.com/2017/02/uri-ng-tula.html
Lunes, Pebrero 6, 2017
https://www.google.com/search?q=isang+guro&sxsrf=ALeKk02p50udkmcl0XMvOsHUbqq2OOe7fg:1
594981597048&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiTo4-8idTqAhVXxYsBH
9
Aralin 2: Tula ng Buhay
Panimula:
Isang pagbati!
Layunin
Sa modyul na ito, inaasahan na
naihahambing mo ang anyo at mga elemento ng tulang
binasa sa iba pang anyo ng tula.
10
Panimulang Gawain
PANUTO: Basahin at suriin ang sumusunod na tula sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga tanong. Isulat ang salitang TAMA kung ang pahayag ay naglalahad
ng tama tungkol sa mga tula at salitang MALI kung ang pahayag ay mali.
1. PANALANGIN 2. SALOT
ni ABB ni Mam G.
Diyaryo at babasahin akin nang binuklat Pandemya’y nararanasan
Ngunit isip ko’y tuliro at naguguluhan Panganib sa kalusugan
Ano nga ba ang iaalay sa mahal kong nanay Laganap na kahirapan
Sa kanyang espesyal na araw ng kanyang buhay Kamatayan ang hantungan
ELEMENTO NG TULA
1. SUKAT- ang bilang ng pantig sa bawat taludtod. Pinakagamitin ang
wawaluhin, lalabindalawahin at lalabing animing pantig sa mga tulang Filipino.
Pan/ dem/ ya’y na/ ra/ ra/ na/ san
1 2 3 4 5 6 7 8
2. TUGMA- ang pagkakaroon ng pare-parehong tunog sa dulo ng mga
panghuling salita ng taludtod.
11
2. Tugmang di-ganap- ang mga taludtod ay nagtatapos sa katinig bagamat may
iisang uri ng pantig ang huli namang titik ay magkakaiba.
ANYO ng TULA
1. MALAYANG TALUDTURAN- isang tula na isinulat nang walang sinusunod na patakaran
kungg hindi ang anumang naisin ng sumusulat
2. TRADISYONAL NA TULA- ito ay isang anyo ng tula na may sukat, tugma at mga salitang
may malalim na kahulugan.
3. MAY SUKAT NA WALANG TUGMA
4. WALANG SUKAT NA MAY TUGMA
https://www.slideshare.net/mobile/KairaGo/elemento-ng-tula-8743182
https://www.tagaloglang.com/uri-ng-tugma/
Ipagpatuloy mo ang
pagbasa at gawin ang mga gawain.
.
Gawain 1
Basahin at suriin ang sumusunod na tula. Sagutin ang mga tanong pagkatapos nito.
Letra na lamang ang isulat.
ABS-CBN
Jhansen Belga
Kinagiliwan at sinuportahan
Teleserye ninyo’y laging inaabangan
Kayo ang tinututukan pagdating sa
balitaan
Ngunit kami ay nalungkot nang biglaan
Nang ang Pambansang awit ang isinalang
Isa sa halimbawa ng ipinaglaban pero
biglang binitawan.
12
Mga Una sa Tahanan
Jhansen Belga
Sa tahanan nagsimula
Kung paano ka nagsalita
Dito unang natutunan
Dahil dito unang naging mag-aaral
Unang naramdaman
Ang tunay na pagmamahal
Pagmamahal ng pamilya
Pagmamahal na walang hanggan
Sa tahanan ika’y unang umiyak
Dahil sa masamang nagawa
Dito ka nanimula
Sa munting tahanan
Na kung saan nagsimula ang mga una.
13
Mahusay! Isang pagbati sa matagumpay mong pag-abot
sa unang hakbang ng modyul na ito.
Ipagpatuloy mo.
Lubosnanaunawaan
Naunawaan
Naguluhan
Halina’t magsimula.
Pagsasanay1
Pagpupugay Frontliners
Mam G. Mam G.
Salamat, pag-alala’t pag-aaruga Maputi at dalisay
Salamat, pagmamahal at sa alaga hangarin na matibay
Salamat, sa handog na taos sa puso nagbibigay ng buhay
Salamat, natatanging alay ko sa’yo. Doktor
14
Kamusta ang unang pagsasanay? MADALI ba o MAHIRAP?
Tingnan ang sagot sa pahina 20.
Nakuhamo bang lahat ng wastong sagot sa pagsasanay 1?
Kung nakuha mo na’ng lahat, binabati kita!
Maaari mo nang gawin ang Pagsasanay 2.
Kung mababasa 3, balikan mong muli ang hindi mo nakuha at pag-aralang muli at
pagkatapos, magpatuloy na sa pagsasanay 2.
Tinig Bayan
Mam G. Mam G.
15
Balikan ang mga natutuhan sa naunang mga gawain upang
masagutan ang sumusunod na pagsasanay
3 Tulang Pambayan
Iňigo Ed. Regalado
I- Sa Sariling Bayan
Ang simoy ng hangin sa sariling bayan,
halik ng pag-asa’t kundiman ng buhay
waring nagsasabing ang kaligayahan
sa nagisnang pugad tanging makakamtan.
V- Alalahanin…
Sa ngalan ng ating minumutyang lahi
at sa karangalan nitong ating lipi, kasayaha’y nating limiting sandal
at alalahanin ang mga nasawi.
16
I- Sa Sariling Bayan II- Sa Dalampasigan
1. Sukat:_____________________ 1. Sukat:_____________________
2. Tugma:____________________ 2. Tugma:____________________
3. larawang- diwa:______________ 3. larawang- diwa:______________
III- Alalahanin…
1. Sukat:_____________________
2. Tugma:____________________
3. larawang- diwa:______________
☺
17
Panapos na Pagsubok
At kung ang guryon mo’y sakaling madaig, Ikaw naman tambakan ng mga aklat
Matangay ng iba o kaya’y mapatid; Na ang bunga’y pawang hilaw kung mapitas,
Kung saka-sakaling di na mapabalik Sa pinto mo’y nanaw akong diwa’y hubad
Maawaing kamay nawa ang mgakamit! Datapuwat may putong din kahit tunggak!
18
Ang Guryon Pamagat ng Tula Tinig ng “Teen-Ager”
Sukat
Tugma
Talinghaga
Larawang- diwa
Anyo ng tula
Binabati kita!
Malapit mo nang matapos ang araling ito. Iwasto ang
iyong mga sagot sa pahina 21.
Ilang bituin kaya ang iyong matatanggap? Suriin sa ibaba.
Panuto: Magsaliksik ng dalawang maikling tula sa internet, aklat at iba pang mapagkukunang materyal
at pagkatapos ay paghambingin ang mga elemento ng tula na tinalakay: sukat, tugma, talinghaga,
larawang- diwa. Sundin ang format.
Pamagat ng Tula
Sukat
Tugma
Talinghaga
Larawang diwa
Sa wakas nagawa
ko!
Yaho!!! Ibabalita
ko ito ki Nanay.
19
Susi sa Pagwawasto
Pagsasanay 1
Elemento ng TULA “PAGPUPUGAY” “FRONTLINERS”
A. anyo tradisyonal Malayang tula
B. sukat Lalabindalawahing pantig(12) Walang sukat
Gawain 1
1. B 6. C
2. B 7. A
3. C 8. C
4. B 9. B
5. A 10.B
20
21
Sanggunian
Nakpil, Lolita R. Gintong Pamana Wika at Panitikan, SD Publications, Inc, 2000
https://www.slideshare.net/mobile/KairaGo/elemento-ng-tula-8743182
https://www.google.com/search?q=reading%20cartoons&tbm=isch&hl=fil&hl=fil&tbs=rimg%3ACaR
3zZNM5GM4YWj1L8fG91Kk&client=ms-android-oppo-
rev1&prmd=imvn&ved=0CBIQuIIBahcKEwi4tJPY7tHqAhUAAAAAHQAAAAAQFQ&biw=360&bih=672
https://www.google.com/search?q=writing%20cartoon%20images&tbm=isch&hl=fil&hl=fil&tbs=rim
g%3ACQYQ9ai6cBRwYYA9jxpGpJL9&client=ms-android-oppo-
rev1&prmd=ivbn&ved=0CBgQuIIBahcKEwiYm5HS8NHqAhUAAAAAHQAAAAAQOA&biw=360&bih=67
2#imgrc=TjoOZ8tv4yZpFM&imgdii=9BmNgfKiwklIcM
https://www.google.com/search?q=writing%20poems%20cartoon&tbm=isch&tbs=rimg%3ACfzoEC8
-ug1XYVa3USVjdSU2&client=ms-android-oppo-
rev1&prmd=ivn&hl=fil&ved=0CBMQuIIBahcKEwio4uqtm9TqAhUAAAAAHQAAAAAQEQ&biw=360&bi
h=672
https://www.tagaloglang.com/uri-ng-tugma/
https://www.google.com/search?q=pag-uyam+kahulugan+at+halimbawa&oq=pag-
uyam&aqs=chrome.2.69i57j0l3.7990j1j9&client=ms-android-oppo-rev1&sourceid=chrome-
mobile&ie=UTF-8
canva app.com
22
Aralin 3: Tula Ko Para Sa’yo
Panimula:
Ito ang mga bagong salita na dapat mong pag-aralan para maunawaan
mo ang ating paksa.
Basahin Mo.
Talasalitaan
Ang sumusunod ay mga bagong salita na magbibigay saiyo ng kalinawan sa paksang pag-
aaralan mo:
at malayang paggamit ng mga salita sa iaba’t ibang istilo.Kung minsan, ito ay maikli o
23
❖ Orihinal- nangangahulugan na nilikha nang direkta at personal na sinulat ng may-akda;
pananalita sa tula.
sa iba.
24
Kinabukasan langit ay maaliwalas,
Salamat sa Diyos at araw ay di malas,
Baka makita ko na naman itong si Kulas,
Sa katatakbo at iwas, baka ako’y madulas,
At bigla na naman siyang lumabas,
Ayoko nga….ako’y talagang tatakas.
25
PANIMULANG PAGSUSULIT:
Panuto: Batay sa iyong binasang tula,sagutin ang mga tanong sa ibaba.
1.Tungkol saan ang paksa ng tula?________________________.
2. Ilang saknong ang bumubuo nito?_____________.
3. Sa bawat saknong ng tula ay may _______ na taludtod.
4. Ano ang ibig sabihin ng anino niya’y di ko maaninag?____________________.
5. Anong anyo ng tula ito?_________________.
BASAHIN MO.
Sa naunang gawain ay nabasa mo ang isang tula. Alam mo ba ang mga anyo ng
tula? Narito ang mga kaalamang tiyak mapupulutan mo ng maraming
impormasyon ukol sa tula.
1. Malayang Taludturan- isang tula na isinulat nang walang sinusunod na patakaran kung
hindi ang anumang naisin ng sumusulat. Ayon kay Ginoong Alejandro G. Abadilla,maaaring
makalikha ng tula na walang sukat at walang tugma ngunit dapat manatili ang kariktan nito.
2. Tradisyonal na Tula- ito ay isang anyo ng tula na may sukat, tugma at mga salitang
may malalim na kahulugan.
3. May Sukat na Walang Tugma- anyo ng tula na may sukat ang bawat taludtod ngunit wala
itong tugma sa hulihan.
4. May Tugma na Walang Sukat - anyo ng tula na may tugma ang bawat taludtod subalit
walang sinusunod na sukat o bilang ang bawat linya nito.
26
Nakuha mo bang mabuti ang ating pinag-
uusapan? Malinaw na ba saiyo ang iba’t ibang
anyo ng tula?
GAWAIN I
Basahin at suriin ang susunod na tula. Pagkatapos, sagutin ang mga
tanong. Isulat ang titik ng tamang sagot.
Nasaan na?……
( dhacbruto)
Nang mamulat mata ko,
Paligid ko’y kay bango-bango,
Paruparo’y may iba’t ibang kulay,
Inspirasyon ng bawat buhay.
Nasaan na?
Nasaan na?
Unti-unting naglalaho na di ba?
Sino ang may gawa, tao ba kaya?
Mga Tanong:
27
4. Ano ang sinasabi sa tulang ito?
A. Ang tao ay naging pabaya sa kanyang kapaligiran.
B.Nasira ang mga likas na yaman dahil sa mga tao.
C.Wala nang daratnang maayos na kalikasan ang susunod na henerasyon.
D. Ang tao’y magsisisi ngunit ito’y huli na.
PAGSASANAY 1
Panuto: Batay sa iba’t ibang anyo ng tula, sumulat ng isang orihinal na tulang may malayang taludturan
na binubuo ng lima o higit pang saknong. Gamitan ito ng mga salitang may masining na antas o tayutay.
Ang mga paksa sa ibaba ay maaaring gabay sa paksang nais piliin o maaaring mag-isip ng sariling
pamagat :
Paksang Gabay:
28
Galing! Simula palang iyan ng iyong pagiging makata o manunulat ng tula.
May mga susunod ka pang gawain na susukat sa iyong kagalingan sa pagsulat
ng orihinal na tula.
Gusto mo pa bang ipagpatuloy?
Sige maghanda ka na.
PAGSASANAY 2
Panuto: Sa Gawain 1 ay sumulat ka ng isang tulang may malayang taludturan. Sa pagsasanay na ito
ay tingnan naman natin ang iyong kakayahan sa pagbuo ng tradisyonal na tula- tulang may sukat, may
tugma at may mga salitang may malalim na kahulugan. May mga paksa sa ibaba na maaaring maging
gabay mo sa pagbuo ng iyong pamagat. Tandaan, ang tula ay dapat orihinal at ang paksa ay ukol sa
pag-ibig, kalikasan at sa bayan. Dapat ito ay may apat o higit pang saknong at gamitan ng mga masining
na salita.
15 10 5
Pagkakabuo Angkop at wasto May iilang salitang Malayo ang
ang mga salitang ginamit na hindi kaugnayan sa paksa
ginamit sa pagbubuo angkop at wasto, may at hindi wasto ang
ng tula. May kakulangan sa sukat mga salitang ginamit.
sukat,may tugma at at tugma at kulang Hindi magkakatugma
nauukol sa pag- ang pokus sa paksa. ang salita at sukat na
ibig,kalikasan at sa ginamit sa bawat
bayan ang paksa. saknong.
Nilalaman Mabisang Hindi gaanong Hindi naipahayag
naipahayag ang naipahayag nang nang mabisa ang
mensahe ng tula, ito’y mabisa ang mensahe nilalaman ng tula.
nakasentro sa paksa ng tula. Kulang sa
ukol sa pag-ibig, sa nilalaman.
bayan at kalikasan.
29
Ayan, talagang pinapangatawanan mo na ang pagiging makata.
Batay sa binuo o isinulat mong tula, ilan kayang puntos ang
nakuha mo?
PAGSASANAY 3
Panuto: Nasubukan mo nang sumulat ng tulang may sukat at may tugma. Ngayon subukin mong
sumulat o bumuo ng tulang may sukat ngunit walang tugmao kaya’y may tugma, walang sukat. Alinman
sa dalawa ay maaari mong pagpilian. Tandaan pa rin ang saknong ay dapat binubuo ng apat o higit pa,
masining ang gamit ng mga salita at ito’y ayon sa paksang pag-ibig, kalikasan o sa bayan at ito’y orihinal
na gawa. Nasa ibaba ang mga paksang maaari mong maging gabay.Subalit, malaya ka pa ring mamili
ng gusto mong pamagat.
❖ Ang Chatmate Ko
❖ Kaligtasan Ko’y Mahalaga
❖ ABS- CBN, Station Ko ‘Yan
Yaho!!! Ibabalita
ko ito ki Nanay.
30
Tama ka, ipaabot mo ang iyong tagumpay sa iyong mga
magulang! Para sila’y masiyahan dahil marami kang natutuhan
kahit nasa panahon tayo ng pandemya.
Panapos na Pagsubok
Panuto: Batay sa apat na anyo ng tula na natutuhan mo, sumulat ng isang tulang orihinal para sa
Mahal Mong Magulang. Gamitan ito ng masining na antas ng wika, may sukat,may tugma at binubuo
ng apat o higit pang saknong. Ang tema ng iyong tula ay tungkol sa pag-ibig.Pagkatapos, bigkasin ito
sa harap nila.
31
Binabati kita dahil naisakatuparan mo ang
lahat ng gawain nang walang halong
pangamba.
Karagdagang Gawain
32
Susi sa Pagwawasto
1. Tungkol sa Pag-ibig 1. C
2. Pito 2. B
3. Anim 3. C
4. Di makita 4. A
5. May tugma walang sukat 5. B
33
Sanggunian
https://pinoycollection.com
i-com.cdn.ampproject.org
https://brainly.ph
https://www.gograph.com
34
Para sa iba pang tanong at puna, maaaring sumulat o tumawag sa: