GQ Praveshika 2017 PDF

www.gujaratquiz.
in
{kík]¼qr{ økwshkík «íÞuLke rLkck,

rLkMkçkík yLku økkihðLkku y™ku¾ku {kÃkËtz
økwshkík
«ðurþfk
‚tðuË™þe÷ y™u «ò÷ûke

{k™™eÞ {wÏÞ{tºke©e rðsÞ Y…kýe™k «rŒƒØ ™uŒ]íð nuX¤
™ðk Y…-MðY… y™u yk„ðk yËks{kt
{k™™eÞ ðzk«Äk™©e ™huLÿ {kuËe™k MðÃLk™u ™ðe ô[kE yk…Œwt
™¬h y™u ‚kÚkof ykÞkus™
„wshkŒ rõðÍ 2017
rðïMŒheÞ „wshkŒfuLÿe rõðÍ fkurB…xeþ™
æÞuÞ Au
Gujarat Quiz - 2010-11
[email protected]
yk M…üŒk ‚kÚku ‚ki™u yu ðkŒ™e ™kutÄ ÷uðk rð™tŒe fu nfefŒËku»k, {krnŒeËku»k fu rð‚t„ŒŒk ÄhkðŒk «§™ku
sku M…Äko{kt ‚{kðuþ ÚkÞku nkuÞ Œku M…Äofu yk …wrMŒfk™k ykÄkhu ŒiÞkhe fhe nkuðk™k fkhýu yk …wrMŒfk™k
sðkƒ™u s ytrŒ{ „ýðk™ku hnuþu.
GQ
{kík]¼qr{ økwshkík «íÞuLke
rLkck, rLkMkçkík yLku
økkihðLkku y™ku¾ku {kÃkËtz
„wshkŒ «íÞu ÷k„ýe™ku ‚tƒtÄ ÄhkðŒk ‚ki fkuE™u „wshkŒ™e

yirŒnkr‚f, ‚ktMf]rŒf, ‚krnríÞf, ¼ki„kur÷f, ykiãkur„f y™u
þiûkrýf yku¤¾ ‚{k™ rðþu»kŒkyku™ku ‚k[ku r[Œkh yk…e Œu™e
¿kk™™e rûkrŒsku rðf‚kððk™e rËþk{kt „wshkŒ rõðÍ yíÞtŒ
{níð™wt …„÷wt Au.
…kuŒk™e {kŒ]¼qr{ «íÞu ‚ki ykËh, „kihð y™u …kuŒefk…ýk™e
÷k„ýe y™w¼ðu Œuðk «ÞJ™k ¼k„Y…u ÞkuòE hnu÷e yk M…Äko™k
fkhýu „wshkŒ™e ™ðe …uZe ðÄw ŒusMðe, «rŒ¼kþk¤e, ¿kk™‚{]Ø
ƒ™þu y™u …kuŒk™e {kŒ]¼qr{ „wshkŒ™u ‚t…qýo…ýu òýŒe Úkþu.
yk M…Äko{kt ¼k„ ÷uðk {kºkÚke yk… „wshkŒ «íÞu yk…ýwt Éý
yËk fhe hÌkkt nkuðk™e ÷k„ýe y™w¼ðþku. ‚ki M…Äofku™u ¿kk™ y™u
„kihð ŒhV ÷R sŒe „wshkŒ rõðÍ {kxu ÓËÞ…qðof þw¼uåAk.
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík hkßÞ
«k[e™ „wshkŒ™e rðïrðÏÞkŒ rðãk…eX™wt ™k{ Þkus™k*„wshkŒ hksÞ™k ‚ki«Úk{ {wÏÞ{tºke fkuý
sýkðku . ð÷¼e rðãk…eX * „w s hkŒ{kt ‚ki « Úk{ nŒk?zkì. Sðhks {nuŒk*„wshkŒ™k fÞk òýeŒk
Ã÷u ™ u x ku r hÞ{ fÞkt MÚk…kÞw t nŒw t ? ‚w h Œ * …ku Œ k™k …ûkerðË™u ‘…È¼q » ký’Úke ‚L{kr™Œ fhkÞk Au ?
þk‚™fk¤{k VhrsÞkŒ «kÚkr{f rþûký Ëk¾÷ fh™kh 2017 ‚÷e{y÷e*„ktÄeS fku™u [hkuŒh™wt {kuŒe fnuŒk?
hksðe fku ý nŒk?{nkhkò ‚ÞkShkð „kÞfðkz- {kuŒe¼kR y{e™*„ktÄe™„h, y{ËkðkË, ‚whŒ,
ðzkuËhk*hkßÞ ‚hfkh îkhk f]r»k {nkuí‚ð ytŒ„oŒ f]r»khÚk Þkºkk ðzkuËhk y™ hksfkux r‚ðkÞ yLÞ fâkt þnuh™ku M{kxo r‚xe Œhefu
ÚkkÞ Au, Œu Ëh ð»kuo fÞk rËð‚Úke þY ÚkkÞ Au?y¾kºkes™k ‚{kðuþ ÚkÞku Au? ËknkuË*„wshkŒ rðÄk™‚¼k™k «Úk{ yæÞûk fkuý
rËð‚Úke*„wshkŒ{kt …wMŒfk÷Þ «ð]r¥k™k «ýuŒk fkuý „ýkÞ Au? nŒk ?fÕÞký ðe. {nuŒk*„wshkŒ™k «Úk{ ¼kirŒf rð¿kk™e fkuý
{kuŒe¼kR y{e™*„wshkŒ{kt ‚kiÚke {kuxwt …wMŒfk÷Þ fÞwt Au?‚uLxÙ÷ nŒk? zkì. rð¢{ ‚khk¼kR*frð f÷k…e™wt …wÁt ™k{ þwt Au? ‚wh®‚nS
÷kÞƒúuhe-ðzkuËhk*„wshkŒ{kt ò{™„h ™Sf ‚ir™f þk¤k fÞkt ŒÏŒ®‚nS „kurn÷*„wshkŒ ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k '‚uðk
ykðu÷e Au? ƒk÷kAze *„wshkŒ™k ËrhÞkfktXk™k ƒu ƒtËhku ðå[u ‚uŒw'™ku «kht¼ fâkt {wÏÞ{tºke îkhk fhðk{kt ykÔÞku Au? rðsÞ
÷kt ƒ ku ƒt Ä ƒkt Ä ðk™e {níðfkt û ke Þku s ™k fE Au ? fÕ…‚h Y…kýe*‚ku÷tfeðtþ™k hksðe fw{kh…k¤u fku™e «uhýkÚke si™ Ä{o
Þkus™k*„wshkŒ{kt hk»xÙ¼k»kk™k «[kh {kxu fR ‚tMÚkk fk{ fhu yt„efkh fÞkuo nŒku? nu{[tÿk[kÞo*ykÞo‚{ks™e MÚkk…™k fkuýu fhe
Au?„wshkŒ «ktŒeÞ hk»xÙ¼k»kk ‚r{rŒ*fÞk ¢ktrŒfkhe Ëuþ¼fŒ nŒe?Mðk{e ËÞk™tË ‚hMðŒe*®nË Akuzku yktËku÷™ Ëhr{Þk™
ykuf‚Vzo{kt ‚tMf]Œ™kt yæÞk…f nŒk?~Þk{Sf]»ý ð{ko*„wshkŒ{kt „wshkŒ fkì÷us{kt rŒht„ku ÷nuhkððk sŒkt fkuýu þneËe ðnkuhe?rð™kuË
sL{u÷k fÞk „rýŒ¿kyu þqLÞ™ku ykrð»fkh fÞkuo nkuðk™wt {™kÞ Au? rf™kheðk÷k*„úkBÞ fûkk™k ÷kufku™ku ‚hfkhe yrÄfkheyku ‚kÚku ‚tðkË
ƒúñ„wó*„wshkŒ{kt ykfkh …k{™khe fÕ…‚h Þkus™k{kt fÞk ‚kÄe™u Œuyku™u sYhe ËMŒkðusku Íz…Úke RMÞq fhðk™ku y™u rðrðÄ
y¾kŒ{kt ™Ëeyku ™ k ðne sŒk …kýe™u ƒ[kðe þfkþu ? ‚hfkhe Þkus™k ‚tƒtÄe ÷k¼kÚkeoyku™k «§ku™ku MÚk¤ …h s r™fk÷
¾t¼kŒ™k*«¿kk[ûkwyku {kxu „wshkŒ{kt fR ‚tMÚkk fkÞohŒ Au y™u Œu ÷kððk™e Þkus™k fE Au? ‚uðk ‚uŒw*nrhs™ yk©{{kt ÓËÞfwts fku™wt
fÞkt ykðu÷e Au?ytÄs™ {tz¤-y{ËkðkË *Mºkeyku™u Mðkð÷tƒe r™ðk‚MÚkk™ nŒwt?„ktÄeS*‚nò™tË Mðk{e™wt {q¤ ™k{ þwt nŒwt?
ƒ™kððk {kxu MÚk…kÞu ÷ e sÞku r Œ‚t ½ ‚t M Úkk™k «ýu Œ k fku ý ½™~Þk{*¼khŒ™u ykÍkËe {éÞk ƒkË ‚ku{™kÚk {trËh™ku rsýkuoæÄkh
nŒkt?[kY{Œe ÞkuØk*hkßÞLke fE ‚tMÚkk …kihkrýf nMŒ«Œku y™u fkuýu fÞkuo?‚hËkh ðÕ÷¼¼kR …xu÷*'‚uðk ‚uŒw' fkÞo¢{™ku «kht¼
rþ÷k÷u¾ku™e òýðýe Œu{s ‚tþkuÄ™™wt fk{ fhu Au?÷k÷¼kR {wÏÞ{tºke rðsÞ Y…kýeyu fâktÚke fÞkuo nŒku? fåA,
Ë÷…Œ¼kR ELzku÷kuS*¾t¼kŒ™k y¾kŒ{kt {eXk …kýe™wt ‚hkuðh ¼wskuze*„wshkŒ™k «Úk{ {rn÷k {tºke fkuý nŒk?RLËw{Œeƒu™
r™{koý fhðk™e {níðfktûke Þkus™k{kt fÞk ƒu ƒtËhku ðå[u ƒtÄ r™{koý þu X * s„«r‚Ø rh÷kÞL‚ ELzMxÙ e Í™k ykãMÚkk…f fku ý
Úkðk™ku Au?½ku½k y™u Ënus*y{ËkðkË{kt ‚ki«Úk{ fLÞkþk¤k fkuýu nŒk?ÄeÁ¼kE ytƒkýe*‘ƒk’ ™k nw÷k{ýk ™k{Úke fkuý rðï «r‚Ø
MÚkk…e?nhfwtðh þuXkýe (1850)*„wshkŒ{kt ‚ki«Úk{ ‚wŒhW Au?fMŒwhƒk „ktÄe*1.50 ÷k¾ fu ŒuÚke ykuAe ykðf {ÞkoËk ÄhkðŒk
fk…z™e {e÷™e MÚkk…™k fku ý u fhe?hýAku z ÷k÷ Aku x k÷k÷ {æÞ{ …rhðkh™k fwxwtƒ {kxu „t¼eh ƒe{kheyku {kxu ðkr»kof {n¥k{
*{nk„wshkŒ yktËku÷™ fku™e yk„uðk™e nuX¤ ÚkÞwt nŒwt?ELËw÷k÷ fux÷k Yr…Þk ‚wÄe™e {ËË '{wÏÞ{tºke y{]Œ{' Þkus™k nuX¤ fhðk{kt
Þkr¿kf*„úk{eý ™k„rhfku™ku ÔÞrõŒ„Œ ‚t…fo fhe™u yuf r{ºk Œhefu ykðu Au? 2 ÷k¾*„ktÄeS™kt {kŒk r…Œk™k ™k{ sýkðku.{kŒk
{k„oËþo™ yk…™khe hkßÞ ‚hfkh™e Þkus™k ftE Au?„úk{r{ºk …qŒ¤eƒkE y™u r…Œk fh{[tË „ktÄe*…kuhƒtËh{kt ykðu÷wt „ktÄeS™wt
Þkus™k*„wshkŒ{kt ‘rðÄðk rððkn’ …h r™ƒtÄ ÷¾ðk fÞk ‚wÄkhf™u {fk™ fÞk ™k{u yku¤¾kÞ Au?ferŒo {trËh*„wshkŒ{kt ykrËðk‚e
½h Akuzðwt …zTâwt?fhþ™Ëk‚ {q¤S*„wshkŒ rðÄk™‚¼k fÞk y™u nrhs™ku™k ƒk…k Œhefu fkuý yku¤¾kŒk?y{]Œ÷k÷ rðê÷Ëk‚
{nk™w¼kð™k ™k{Úke yku¤¾kÞ Au?rðê÷¼kR …xu÷*„wshkŒ X¬h (X¬hƒk…k)*„wshkŒ™k ÞkºkkÄk{ku{kt MðåAŒk s¤ðkÞ Œu
hksÞ™kt ‚ki «Úk{ hksÞ…k÷ (1960{kt) fkuý nŒk?{nutËe ™ðkÍ {kxu {wÏÞ{tºke ©e rðsÞ Y…kýeyu þk™e …nu÷ fhe Au? MðåA
st„*„úkBÞ rðMŒkh™e „heƒ {rn÷kyku ‚nfkhe Äkuhýu …þw…k÷™ ÞkºkkÄk{*…hËuþ{kt ‚ki«Úk{ ¼khŒeÞ hk»xÙæðs Vhfkð™kh
ÔÞð‚kÞ îkhk ykðf™wt W…kso™ fhe™u Sð™ Äkuhý{kt ‚wÄkhku „wshkŒe fkuý nŒk?{uz{ r¼¾kES fk{k*‚þMºk ¢ktrŒ™e rn{kÞŒ
÷kððk{kt {ËËY… ÚkkÞ Œuðe hkßÞ ‚hfkh™e Þkus™k fE Au?{rn÷k fh™kh ‚ki « Úk{ „w s hkŒe fku ý nŒk?~Þk{Sf] » ý ð{ko *
Ëq Ä Wí…kËf ‚nfkhe {t z ¤e™u hknŒ Ëhu s{e™ Vk¤ðýe
ðtr[íkkuLkk rðfkMk {kxu frxçkØ Mkhfkh rðfkMkLke ßÞkuíkÚke Ëhuf ½h Åk¤n¤þu

Mkk{krsf fÕÞký yLkwMkqr[ík òríkLke zkì.çkkçkkMkknuçk yktçkuzfh Wãkuøk WËÞ ÞkusLkk:
yLku Wíf»ko {kxu rðãkÚkoeoLkeykuLku rðLkk{qÕÞu MkkEf÷: fuLÿ MkhfkhLkk MxuLz yÃk ErLzÞk fkÞo¢{ ytíkøkoík
Yk.2,857 fhkuz ¾[koþu yLkwMkqr[ík òrík-sLkòríkLkk ÷k¼kÚkeoyku {kxu ¾kMk Ãkufus:
Yk.48 fhkuzLke òuøkðkE {k¤¾køkík MkwrðÄkyku {kxu ðÄkhkLke MknkÞ
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk
økwshkík ÂõðÍ GQ 4 www.gujaratquiz.in

„w s hkŒ hksÞ™k WË½kxf fku ý nŒk?hrðþt f h ‚r[ð fkuý nŒk?{nkËuð¼kR Ëu‚kR*E.‚. 640{kt
{nkhks*‚ku{™kÚk™k 3D ÷kEx yuLz ‚kWLz þku{kt „wshkŒ™kt «ðk‚u fÞku [e™e «ðk‚e ykÔÞku nŒku?
ƒkur÷ðwz™k fâk ‚w…hMxkh™ku yðks W{uhkÞku Au? 2017 Ìkw-yu™-í‚t„*rðï«r‚Ø „wshkŒe rƒ÷eÞzo ¾u÷kze™wt
yr{Œk¼ ƒå[™*nrhs™ku™k Wíf»ko {kxu „ktÄeSyu fÞwt ™k{ sýkðku.„eŒ þuXe*„wshkŒ ‚hfkhu Y. 1000™e
rð[kh…ºk þY fÞwO nŒwt ?nrhs™ ƒtÄw („wshkŒe)*Mðk{e ËÞk™tË xkuf™ ®f{Œu Þwðk™ku™u xuƒ÷ux yk…ðk™ku r™ýoÞ ÷uŒkt [k÷w þiûkrýf
‚hMðŒe™ku sL{ fÞkt ÚkÞku nŒku ?xtfkhk (rs. hksfkux)*Mðk{e ð»ko{kt yk r™ýoÞÚke fux÷k rðãkÚkeoyku™u ÷k¼
ËÞk™tË ‚hMðŒeyu h[u÷k „útÚk™wt ™k{ sýkðku.‚íÞkÚko«fkþ*ð»ko Úkþu?3,50,000*òýeŒk ™kxâfkh sÞþtfh ‚wtËhe™wt {q¤ ™k{
2017-18™k ƒsux{kt {wÏÞ{tºke rðsÞ Y…kýeyu MSME {kxu sýkðku.sÞþtfh ¼kusf*‘[fkuh’ Œhefu yku¤¾kŒkt „wshkŒ™k
fux÷k fhkuz™e sku„ðkE fhe nŒe? 1000 fhkuz*™h®‚n {nuŒk™e òýeŒk fkxqor™Mx™wt ™k{ sýkðku.ƒt‚e÷k÷ ð{ko*fÞk òýeŒk
Ëefhe™wt ™k{ þwt nŒwt? fwtðhƒkR*fÞk ‚tŒu …kuŒk™e yk¾e ®sË„e r[ºkfkhu ‚ktMf]rŒf {u„uÍe™ ‘fw{kh’™e þYykŒ fhe nŒe?hrðþtfh
hfŒr…¥k™kt ËËeoyku™e ‚uðk{kt ðeŒkðe?‚tŒ y{hËuðe Ëk‚*{k- hkð¤*Ve r™Þ{™ fkÞËk ytŒ„oŒ «kÚkr{f þk¤k {kxu ‚hfkhu ðkr»kof
ƒk…™u ¼q÷þku ™rn - ¼s™™e h[™k fkuýu fhe nŒe?‚tŒ …wr™Œ Äkuhýu {n¥k{ fux÷e Ve hk¾ðk™ku r™ýoÞ fÞkuo? Y. 15000
{nkhks*hkßÞ™k yAŒ y™u y‚h„úMŒ rsÕ÷k™k …þwÄ™ {kxu *{nkËuð¼kR Ëu‚kR™wt Sð™[rhºk ‘yrø™fwtz{kt Q„u÷wt „w÷kƒ’ ™k
hkßÞ ‚hfkhu hrsMxzo ÚkÞu÷e …ktshk…ku¤ y™u „kiþk¤kyku™u «rŒrË™ ÷u¾f fkuý Au ?™khkÞý Ëu‚kR*„ktÄeS™u ‚kWÚk ykr£fk{kt huÕðu™e
…þwrËX 4 rf„úk ½k‚ fux÷k Yr…Þk™k hknŒËhu yk…ðk™ku r™ýoÞ ÷eÄku VMxof÷k‚™e rxrfx nkuðk AŒkt rƒ™ „kuhk nkuðk™u ™kŒu [k÷w
Au?Y. 2 *‚tŒ …wr™Œ {nkhksu þY fhu÷wt fÞwt {kr‚f yksuÞ ÷kufr«Þ {w‚kVheyu ‚k{k™ ‚kÚku xÙu™{ktÚke Ä¬ku {khe™u WŒkhe Ëuðk{kt ykÔÞk.
Au?s™fÕÞký*™rzÞkË{kt nrh yku{ yk©{ þY fh™kh ‚tŒ fÞk yu huÕðu Mxuþ™ fÞwt nŒwt ?…exh {krhíÍƒ„o*¼khŒ™e ‚kiÚke {kuxe
nŒk? ‚tŒ …qsÞ ©e {kuxk*‚MŒwt ‚krníÞ™k MÚkk…f fkuý nŒk?r¼ûkw ‚kuVxðuh ft…™e rð«ku™k [uh{u™ fÞk „wshkŒe Au ?yÍe{ «u{S*Ve
y¾tzk™tË*MðåAŒk ‚ðuoûký-2017{kt Ëuþ™k «Úk{ 50 MðåA r™Þ{™ fkÞËk ytŒ„oŒ Wå[Œh {kæÞr{f þk¤k (‚k{kLÞ «ðkn)
þnuh{kt „wshkŒ™k fux÷kt þnuhku™ku ‚{kðuþ ÚkÞku Au?12 þnuh*‚tŒ {kxu ‚hfkhu ðkr»kof Äkuhýu {n¥k{ fux÷e Ve hk¾ðk™ku r™ýoÞ fÞkuo? Y.
ƒkuzkýk™ku sL{ fÞkt ÚkÞku nŒku?zkfkuh*™h®‚n {nuŒk™ku sL{ fÞkt 25000*„ktÄe sÞtŒe (2 ykufxkuƒh) Ëwr™Þk¼h{kt ƒeò fÞk ™k{u
ÚkÞku nŒku ? Œ¤kò * ¼fŒ fðrÞºke „t „ k‚Œe™w t ðŒ™ fÞw t WsðkÞ Au?yktŒhhk»xÙeÞ y®n‚k rË™*„wshkŒ¼h{kt ƒk¤fku{kt
nŒwt?‚{rZÞk¤k (rs. ¼kð™„h)*MðåAŒk ‚ðuoûký-2017 r«Þ yuðe fktfrhÞk™e ƒk÷ðkrxfk™k ‚sof fkuý nŒk? Árƒ™
ytŒ„oŒ ‚whŒ þnuh™u fux÷k{ku hk»xÙeÞ MðåAŒk ‚ðuoûký ¢{ktf «kó zurðz*ytƒkS ŒeÚko fR …ðoŒ{k¤k{kt ykðu÷wt Au? yhðÕ÷e*Ve
ÚkÞku Au?[kuÚkku*zkfkuh {trËh™e ‚kÚku fÞk ‚tŒ™e ¼rfŒfÚkk skuzkÞu÷e r™Þ{™ fkÞËk ytŒ„oŒ Wå[Œh {kæÞr{f þk¤k (rð¿kk™ «ðkn) {kxu
Au? ‚tŒ ƒkuzkýk*…qsÞ {kuxkyu ÷kufku™u fÞk {tºk™e ‚kÄ™k fhðk ‚hfkhu ðkr»kof Äkuhýu {n¥k{ fux÷e Ve hk¾ðk™ku r™ýoÞ fÞkuo? Y.
fÌkw t ? nrh H * Mðkr{™khkÞý ‚t « ËkÞ™k MÚkk…f fku ý nŒk 27000 * ‚k…w Œ khk fR …ðo Œ {k¤k{kt ykðu ÷ w t Au ? ‚Ìkkrÿ
?‚nò™tË Mðk{e*hkßÞ ‚hfkh™e {níðkfktûke Þkus™k ‚uðk ‚uŒw * …k÷eŒkýk™k si ™ {t r Ëhku fÞk …ðo Œ …h ykðu ÷ k Au ?
ytŒ„oŒ VõŒ ºký {k‚ sux÷k xqtfk„k¤k{kt fux÷e yhSyku™ku MÚk¤ þuºkwtsÞ*‚whŒ þnuh fR ™Ëe™k fktXu ð‚u÷wt Au ?Œk…e*Ve r™Þ{™
…h s ™efk÷ fhðk{kt ykÔÞku Au?35,66,370/-*fktfrhÞk Œ¤kð fkÞËk™ku «Úk{ ðkh ¼t„ fh™kh þk¤k™u fux÷k Yr…Þk™ku Ëtz Úkþu? Y.
fkuýu ƒtÄkðu÷wt?‚w÷Œk™ fwíƒwËe™*y{q÷ zuhe™k MÚkk…f™wt ™k{ …kt[ ÷k¾*„wshkŒ™ku ‚kiÚke {kuxku ƒtÄ fÞku Au ?‚hËkh ‚hkuðh
sýkðku.rºk¼wð™Ëk‚ …xu÷*hýS xÙkìVe fku™k ™k{ ‚kÚku ‚tf¤kÞu÷ zu{*‚ÞkShkð BÞwÍeÞ{ fÞkt ykðu÷wt Au ? ðzkuËhk*‚eËe ‚iÞË™e
Au?ò{ hýSŒ‚®nS *Þwðk™ku™e ûk{Œk™k rðfk‚™ku ÿZ r™ýoÞ ò¤e fÞkt ykðu÷e Au ?y{ËkðkË*Ve r™Þ{™ fkÞËk™ku ƒeS ðkh
fh™khe „wshkŒ ‚hfkhu Y. 8000™e ®f{Œ™wt xuƒ÷ux fux÷k Yr…Þk™e ¼t„ fh™kh þk¤k™u fux÷k Yr…Þk™ku Ëtz Úkþu? Y. Ë‚ ÷k¾*
xkuf™ ®f{Œu yk…ðk™ku r™ýoÞ fÞkuo Au?Y. 1000*„ktÄeS™k yt„Œ
økwshkíkLkk ÞwðkÄLkLke yktøk¤eLkk xuhðu nðu yk¾w rðï LkðeLk ¼khík {kxu Þwðk þÂõíkLkku WÃkÞkuøk
ÞwðkykuLku økwshkík{kt [k÷w þiûkrýf ð»ko{kt fkì÷us yLku Ãkkur÷xufLkef{kt
{kºk Yk.1000Lke xkufLk ®f{íku ðÄw 3,50,000 rðãkÚkoeo «ðuþ {u¤ðLkkh rðãkÚkoeo ¼kE-çknuLkkuLku {¤þu xuçk÷ux
Yk.8000Lke ®f{íkLkwt xuçk÷ux ¼kE-çknuLkkuLku MkeÄku ÷k¼ ÞkusLkkLkku ÷k¼: Yk.200 fhkuz ¾[koþu
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík
MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe
«ÄkLk{tºke, ¼khík Mkhfkh

RLÿkuzk …kfo («kýe ‚t„únk÷Þ) fÞkt ykðu÷wt A? ™Ëe™k ™eh yufrºkŒ fhðk™wt fkÞo ‚ki «Úk{ fÞk hkßÞyu
„ktÄe™„h*„wshkŒ{kt yûkhÄk{ {trËh fÞkt ykðu÷wt fÞwO Au? „wshkŒ *„wshkŒ{kt Ëe…zk y™u ‚kƒh {kxu fÞwt
Au? „ktÄe™„h*WfkR ƒtÄ fÞkt ykðu÷ku Au ?‚whŒ*Ve 2017 y¼ÞkhÛÞ Au? ƒhze…kzk (rs. zkt„)*hetA {kxu
r™Þ{™ fkÞËk™ku ºkeS ðkh ¼t„ fh™kh þk¤k …híðu fÞwt „wshkŒ{kt fÞk MÚk¤u y¼ÞkhÛÞ ƒ™kððk{kt ykÔÞwt Au
…„÷wt ÷uðk{kt ykðþu? {kLÞŒk hË Úkþu*„wshkŒ{kt zkÞ™ku‚kuh™kt ?hŒ™{nk÷*„kiníÞk hkufðk hkßÞ ‚hfkhu …þw ‚thûký r™Þ{{kt
$zkt fÞktÚke {¤e ykÔÞk Au?hiÞk÷e*„wshkŒ{kt fR søÞkyu ‚hËkh ‚wÄkhku fhe „kiníÞk fh™kh fu „ki{kt‚™e nuhVuh fh™kh™u fux÷k
‚hkuðh ykðu÷wt Au ?fuðrzÞk fku÷ku™e*rðï«r‚Ø fkr¤Þkh …kfo Yr…Þk™k Ëtz™e sku„ðkE fhe Au?ykuAk{kt ykuAk yuf ÷k¾
„wshkŒ{kt fÞkt ykðu÷wt Au ?ðu¤kðËh*Ve r™Þ{™ fkÞËk ytŒ„oŒ Yr…Þk*„wshkŒ{kt ‚kiÚke Ÿ[w rþ¾h fÞwt Au?„kuh¾™kÚk™wt rþ¾h-
r™ÞŒ ÚkÞu÷ Ve fhŒkt ðÄw ÷eÄu÷ Ve fux÷k rËð‚{kt …hŒ fhðk™e r„h™kh*„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt huÕðu Mxuþ™ fÞwt Au? y{ËkðkË
hnuþu? 15 rËð‚*„wshkŒ{kt fÞk MÚk¤u ‚kŒ ™Ëeyku™ku ‚t„{ ÚkkÞ *„wshkŒ™e ‚hnË fÞk Ëuþ™u M…þuo Au? …krfMŒk™*ð»ko 2017{kt
Au? ðkiXk*¼Y[ þnuh fR ™Ëe™k rf™khu ð‚u÷wt Au? ™{oËk „wshkŒ ‚hfkhu fux÷e ™ðe {urzf÷ fkì÷us ¾ku÷ðk {kxu™e {tsqhe yk…e
*„wshkŒ™kt {æÞ¼k„{ktÚke fÞwt ð]¥k …‚kh ÚkkÞ Au? ffoð]¥k Au?7*R‚ƒ„w÷™wt ‚kiÚke ðÄw Wí…kË™ fÞk rsÕ÷k{kt ÚkkÞ Au
*ËkYƒtÄe™k fzf y{÷ {kxu „wshkŒ ‚hfkhu ËkY …e™khk, ðu[™khk, ?{nu‚kýk*„wshkŒ™wt ‚ki«Úk{ ™u[h yusÞwfuþ™ ‚uLxh fÞkt Au
‚t„ún fh™khk fu nuhVuh fh™khk {kxu ‚ò™e sku„ðkE 3 ð»koÚke ?®n„ku¤„Z*„wshkŒ{kt fw÷ fux÷e {kuxe ™Ëeyku ykðu÷e Au
ðÄkhe™u fux÷k ð»ko fhe ™kt¾e Au?10 ð»ko*WËðkzk{kt ykðu÷e fR ?‚kŒ*ð»ko 2017{kt „wshkŒ ‚hfkhu 7 ™ðe {urzf÷ fkì÷us ¾ku÷ðk
yr„Þkhe skuðk÷kÞf Au ?…rðºk Ehk™þku VkÞh xuB…÷*„wshkŒ™k {kxu ™ e {t s q h e yk…e Ëu Œ kt yu { ƒeƒeyu ‚ ™e fu x ÷e ƒu X fku
fÞk {u¤k{kt Ÿxku™wt ðu[ký ÚkkÞ Au ?fkíÞkuf*„wshkŒ™kt fÞkt ðÄþu?1050*„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt ‘f]rºk{ ‚hkuðh’ fÞwt Au?‚hËkh
™„hku{kt rþÞk¤k{kt ‚kiÚke ðÄw Xtze y™u Q™k¤k{kt ‚kiÚke ðÄw „h{e …zu ‚hkuðh*„wshkŒ™e ‚kiÚke {kuxe ®‚[kR Þkus™k fR Au?‚hËkh
Au ?Xtze-™r÷Þk y™u „h{e-ze‚k*ËkYƒtÄe™k fzf y{÷ {kxu ‚hkuðh ™{oËk Þkus™k *„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt ¾kŒh™wt fkh¾k™wt fÞwt
„wshkŒ ‚hfkhu ËkY …e™khk, ðu[™khk, ‚t„ún fh™khk fu nuhVuh Au?„wshkŒ ™{oËkðu÷e Vxeo÷kRÍh ft…™e*{wÏÞ{tºke rðsÞ
fh™khk {kxu 5 ð»ko™e ‚ò™e sku„ðkE ‚kÚku fux÷k Yr…Þk™k Ëtz™e Y…kýeyu PESA r™Þ{ku-2017™wt y{÷efhý fâktÚke fhkÔÞwt
sku„ðkE …ý fhe Au?Y. 5 ÷k¾*„wshkŒ hksÞ™ku fÞku «Ëuþ nŒw t ? Aku x k WËu … w h * „w s hkŒ™w t ‚ki Ú ke {ku x w t ƒt Ë h fÞw t Au
‘„wshkŒ™k ƒ„e[k’ Œhefu yku¤¾kÞ Au ?{æÞ „wshkŒ*„wshkŒ™k ?ftz÷k*„wshkŒ{kt ykðu÷e yurþÞk™e ‚kuÚke {kuxe nkurM…x÷ fR Au
«r‚æÄ ½ô™e òrŒ™wt ™k{ sýkðku.¼k÷eÞk*¼kð™„h™k fÞk ?r‚rð÷ nkurM…x÷-y{ËkðkË *„wshkŒ ™Sf fÞku ‚{wÿ Au
Ähk{ktÚke Ëw»fk¤{kt …ý …kýe ¾qxŒwt ™Úke ?ŒkŒýeÞku Ähku*ËkYƒtÄe™k ?yhƒe ‚{wÿ *PESA r™Þ{ku-2017™k y{÷efhýÚke fku™u ÷k¼
fzf y{÷efhý {kxu hkßÞ ‚hfkhu „w™u„khku™u ™k‚e sðk{kt {ËË Úkþu?ykrËòrŒ-ð™ƒtÄwykuLku*„wshkŒ™e ‚kiÚke {kuxe ™Ëe fR Au
fh™khk yrÄfkhe™u fux÷k ð»ko™e fuË™e sku„ðkE fhe Au?7 ð»ko ?™{oËk *«Úk{ „wshkŒe ðzk«Äk™ fkuý nŒk ?{kuhkhS Ëu‚kE
*rðþk¤ n{eh‚h Œ¤kð fÞkt ykðu÷wt Au? ¼qs*ËqÄ‚k„h zuhe fÞkt *„wshkŒ{kt ‚kiÚke ðÄw ðh‚kË fÞkt …zu Au ?zkt„ *PESA r™Þ{ku-
ykðu÷e Au?{nu‚kýk*™uþ™÷ zuhe zuð÷…{uLx fku…kuohuþ™™wt ðzw {Úkf 2017 ytŒ„oŒ hkßÞ ‚hfkhu ykrËðk‚e rðMŒkhku{kt þwt þY fhðk™ku
fÞkt Au ?ykýtË*„kiníÞk hkufðk hkßÞ ‚hfkhu …þw ‚thûký r™Þ{{kt r™ýoÞ ÷eÄku Au?{urzf÷ fkì÷usku*rðï«r‚Ø …xku¤k „wshkŒ{kt fÞkt
‚wÄkhku fhe „kiníÞk fh™kh fu „ki{kt‚™e nuhVuh fh™kh™u fux÷k ð»ko™e ƒ™u Au?…kxý*frð ™{oË™u fÞwt rƒÁË yk…ðk{kt ykÔÞwt Au ?ðeh *
fuË™e ‚ò™e sku„ðkE fhe Au?7Úke 10 ð»ko*¼khŒ{kt ƒu swËe - swËe
Lk{oËk ÞkusLkkÚke økwshkík çkLÞwt LktËLkðLk økwshkíkLke SðkËkuhe Lk{oËk ÞkusLkkLkk ð»kkuo sqLkk «&™kuLkku íðheík Wfu÷
MkhËkh Mkhkuðh zu{Lkk
çktÄ ÚkÞk Ëhðkò [kh fhkuz økwshkíkeykuLku MkhËkh MkknuçkLkwt Lk{oËk çktÄLkwt MðÃLk ÚkÞwt Mkkfkh
økwshkíkLkk rðfkMkLkk {éÞwt ÃkeðkLkwt þwØ Lk{oËks¤ økwshkík{kt ¾qÕÞkt Mk{]rØLkkt îkh
¾qÕÞk Lkðk Ëhðkò
©e rðsÞ YÃkkýe MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe
{wÏÞ{tºke, økwshkík «ÄkLk{tºke, ¼khík Mkhfkh

„wshkŒ™k fÞk frð™u hk»xÙeÞ þkÞh™wt rƒYË {éÞwt Au? {wí‚Æe hksðe fkuý nŒku?r‚Øhks sÞ®‚n *hkßÞ™k
Íðuh[tË {u½kýe *fux÷k yufhÚke {kuxk ‚hðu ™tƒh{kt ðrhc ™k„hefku™u hknŒ Ëhu ŒeÚkoMÚkk™ku™e Þkºkk fhkðu Œu
¾u z q Œ ku ƒesw t ðessku z ký {u ¤ ðe þfþu ? 8 yu f h 2017 Þkus™k ftE Au?©ðý ŒeÚko Ëþo™ Þkus™k*„wshkŒ™wt fÞwt
*[kt…k™uh™e yirŒnkr‚f ‚kExT‚™u Þw™uMfkuyu fuðe ònuh þnuh ‘{¬k™wt «ðuþîkh’ „ýkŒwt nŒwt?‚whŒ *R.‚.
fhe Au ?ðÕzo nuhexus ‚kEx *si™ku™kt …rðºkÄk{ …kr÷Œkýk{kt fux÷kt 1919{kt fÞk yufx rðÁØ „wshkŒ{kt nzŒk¤ …ze níke? hku÷ux yufx
Ëuhk‚hku Au ?863*rðMŒkh™e árüyu „wshkŒ™ku ‚kiÚke {kuxku rsÕ÷ku *„ktÄeSyu Ëktzefq[ fÞk yLÞkÞe fkÞËk™k ¼t„ fhðk™k ykþÞÚke
fÞku Au ?fåA *„wshkŒ ‚hfkhu fâkhÚke ‚kŒ{wt …„kh…t[ ÷k„w fhe nŒe? {eXkLkk fh *©ðý ŒeÚko Ëþo™ Þkus™k ytŒ„oŒ ÷k¼
fhðk™ku r™ýoÞ ÷eÄku Au?1 òLÞwykhe, 2016*yurþÞk{kt ‚ki«Úk{ ÷u™khkt ™k„rhfku™e ô{h fux÷e nkuðe skuEyu?60 ð»ko fu ŒuÚke
VhŒe huMxkuhLx fÞkt rLk{koý Ãkk{e Au?‚whŒ *r‚æÄ…wh™wt «k[e™ ™k{ ðÄw*™khkÞý ‚hkuðh™e …k‚u fÞwt si™ ŒeÚko ykðu÷wt Au?þt¾uïh
þwt nŒwt ?©eMÚk÷ *yuf {kLÞŒk «{kýu Œk…e ™Ëe fÞk ËuðŒk™e …wºke *¼e÷ku™k Qíf»ko {kxu 1922{kt ‘¼e÷ ‚uðk {tz¤’™e MÚkk…™k fkuýu
fnuðkÞ Au?‚qÞo *„wshkŒ ‚hfkhu ‚kŒ{wt …„kh…t[ ÷k„w fhðk™ku fhe nŒe?X¬hƒk…k *„ktÄeS™ku sL{ fÞkt y™u fÞkhu ÚkÞku nŒku?2
r™ýoÞ ÷uŒk hkßÞ ‚hfkh™k fw÷ fux÷kt f{o[kheyku™u ÷k¼ ykufxkuƒh 1869, …kuhƒtËh *‚ku÷kh …kðh YVxku… Þkus™k
{¤þu?8.77 ÷k¾*y{ËkðkË{kt „ktÄeSyu ‚ki«Úk{ yk©{ fÞkt ytŒ„oŒ hkßÞLkk fux÷kt ½hku™u ykðhe ÷uðk™ku ytËks Au?yuf ÷k¾
MÚkkÃÞku?fku[hƒ yk©{ *„wshkŒ{kt ykð™khe «Úk{ Þwhkur…Þ™ ½h*‘Œ{u ¼÷u Ëqƒ¤kt nku, …ý fk¤swt ðk½ y™u ®‚n™wt hk¾ku’ yuðwt
‚¥kk fR nŒe?…kuxwo„eÍ *„wshkŒ™kt fÞk þnuh …h …kuxwo„eÍ þk‚™ fnu™kh ™uŒk fkuý nŒkt? ‚hËkh ðÕ÷¼¼kR …xu÷ *„ktÄeS™ku
nŒwt?Ëeð *„úkBÞ rðMŒkh{kt ¾uzqŒku y™u …þw…k÷fku™u Zkuh ƒktÄðk™k r™ðkoý rË™ fÞku Au?30 òLÞwykhe 1948 *‚{ks ‚uðf y™u
ðkzk ™kutÄkÞu÷k ¾kŒuËkhku™k ™k{u «rŒ [ku. {exhu fux÷e ®f{Œ ð‚q÷e™u Ëuþ¼fŒ ©e. hrðþtfh {nkhks™u fÞwt W…™k{ ykÃÞwt nŒwt?{qXe ô[uhku
™k{u fhe yk…ðk{kt ykðþu?Y. 50*‘ƒkhzku÷e ‚íÞk„ún’ fR {k™ðe *‚ku÷kh …kðh YVxku… Þkus™k ytŒ„oŒ r‚Mx{™e LÞq™¥k{
‚k÷{kt ÚkÞku nŒku?૧૯૨૮*‘y‚nfkh’ [¤ð¤™ku ykht¼ fR ûk{Œk fux÷e nkuðe skuEyu?yuf rf÷kuðkux*„wshkŒ {kxu ‘„wsoh Ëuþ’
‚k÷{kt ÚkÞku nŒku?1920*ðÕÕ¼¼kR …xu÷™u '‚hËkh'™wt rƒYË yu þçË «Þku „ fÞk þk‚f™k ‚{Þ{kt þÁ ÚkÞku ? {q ¤ hks
fÞk ‚íÞk„ú n ™e ‚V¤Œk…q ð o f yk„u ð k™e fhðk ƒË÷ {éÞw t ‚ku÷tfe*‘{q™‚h’ Œ¤kð fkuýu ƒtÄkðu÷wt?{e™¤Ëuðe *nu{[tÿk[kÞo™wt
nŒwt?ƒkhzku÷e ‚íÞk„ún*„úkBÞ rðMŒkh{kt ¾uzqŒku y™u …þw…k÷fku™u sL{MÚk¤ fÞwt Au?ÄtÄqfk *‚ku÷kh …kðh YVxku… Þkus™k ytŒ„oŒ
Zkuh ƒktÄðk™k ðkzk fÞku rð¼k„ ™Sðe ®f{Œu ™kutÄkÞu÷k ¾kŒuËkhku™u hkßÞ ‚hfkh {n¥k{ ‚ƒr‚ze fux÷e {¤u Au? Yr…Þk 20,000
™k{u fhe yk…þu?{nu‚q÷ rð¼k„ îkhk*{kZuhk™wt ‚qÞo{trËh fkuýu *nu{[tÿk[k[o™wt ‚kt‚krhf ™k{ þwt nŒwt?[kt„Ëuð*„wshkŒ™k
ƒ™kðzkÔÞwt?¼e{Ëuð …nu÷ku *„ktÄeS™u ‘ƒk…w’™wt rƒYË fÞk ErŒnk‚{kt fÞk fk¤™u ‚wðýofk¤ fnuðk{kt ykðu Au?‚ku÷tfe fk¤
‚íÞk„ún Ëhr{ÞkLk {éÞwt?[t…khý ‚íÞk„ún *„wshkŒ hksÞ™e *y{ËkðkË{kt …Œt„ BÞwÍeÞ{ fÞkt ykðu÷wt Au?xk„kuh nku÷, …k÷ze
MÚkk…™k …Ae fÞwt þnuh …kx™„h ƒLÞwt?y{ËkðkË *hkßÞ™k *hkßÞ™e «Úk{ {rn÷k SykEze‚e fÞk þnuh{kt fkÞohŒ ÚkE
{nu‚q÷ rð¼k„ îkhk «rŒ [ku. {exhu Yr…Þk 50{kt ðkzk r™Þr{Œ fhe Au?‚kýtË*frð y¾ku y{ËkðkË{kt fÞkt hnuŒk nŒk?Ëu‚kR™e …ku¤,
yk…ðk™e …nu÷ fku™u ÷k¼ fhkðþu?¾uzqŒku y™u ¾krzÞk *nk÷™wt ðz™„h «k[e™fk¤{kt fÞk ™k{u yku¤¾kŒwt
…þw…k÷fku™u*ðzkuËhk hksÞ{kt fÞk {hkXk hksðeyku™wt þk‚™ nŒwt?yk™Œo…wh *fÞku {ku„÷ hkò „wshkŒ™u ®nË™wt yk¼q»ký {k™Œku
nŒwt?„kÞfðkz *ykƒw{kt ykrË™kÚk™wt ykh‚{trËh fkuýu ƒtÄkÔÞw nŒku?ykiht„Íuƒ*ƒeò Œƒ¬k{kt …nkut[u÷kt ‚kƒh{Œe rhðh£Lx™k
nŒwt?rð{÷ {tºke *‚ku÷tfe ðtþ™ku ‚kiÚke ðÄw …hk¢{e, ®n{Œðk™ y™u fkÞo{kt ytËkrsŒ fux÷ku ¾[o Úkðk™ku Au?Yr…Þk 350 fhkuz*
nðu {ktËøkeÚke fkuELkwt çksux Lknª ¾kuhðkÞ MkkiLku MkMíkk Ëhu ©uc Ëðk {u¤ððkLkku yrÄfkh Au
hkßÞ¼h{kt Ãktrzík ËeLkËÞk÷ MkMíke ËðkLkk {kU½eËkx Ëðkyku nðu {¤þu
«ÄkLk{tºke MkMíke ËðkLkk ðÄw 500 MxkuMko 40Úke 80 xfk sux÷k MkMíkk Ëhu
132 MxkuMko fkÞohík ¾ku÷ðkLkwt ykÞkusLk yLku íku Ãký økwýð¥kkLke çkktÞÄhe MkkÚku

nu{[tÿk[kÞo hr[Œ r‚Ønu{ fR ¼k»kk{kt h[kÞu÷?«kf]Œ …rù{*„wshkŒ™k fw÷ fux÷k rf.{e. rðMŒkh{kt hý
*‘LÞkÞ skuðk nkuÞ Œku {÷kð Œ¤kð swyku’ yk {÷kð …ÚkhkÞu÷wt Au?ykþhu 27,000 [ku. rf{e.*¾uzqŒku™k
Œ¤kð fÞk þnuh{kt ykðu÷wt Au?Äku¤fk*EMx ErLzÞk 2017 ¾k™„e {kr÷fe{kt ykðu÷kt fux÷kt òŒ™kt ð]ûkku™u fk…ðk
ft…™e «Úk{ ð¾Œ ‚whŒ{kt ykðe íÞkhu „wshkŒ …h fku™wt {kxu …hðk™„e{kt Ú ke ‚hfkhu {w r õŒ yk…e Au ? 86
hks nŒwt?snkt„eh *Ëhuf ™k„rhf™wt ½h™wt ½h nkuÞ Œu ‚…™wt ‚kfkh òŒ™kt * ‚k…wŒkhk þçË™ku þku yÚko ÚkkÞ Au? ‚k…ku™wt
fhŒe «Äk™{tºke ykðk‚ Þkus™k™ku «kht¼ hkßÞ™k fÞk þnuhÚke r™ðk‚MÚkk™ * „w s hkŒ™e fR ºký ™Ëeyku yt Œ MÚk: „ýkÞ
y{÷e ƒLÞku Au?ykýtËÚke*„wshkŒ{kt huÕðu™e þÁykŒ fÞkhu Au?‚hMðŒe, ƒ™k‚ y™u Y…uý*fåA rsÕ÷k{kt fÞwt hý ykðu÷wt
ÚkR?1855*xur÷rðÍ™™ku „wshkŒ{kt «kht¼ fÞkhu ÚkÞku?15 Au?Úkh…khfh™wt hý*Wßsð÷k Þkus™k þk™e ‚kÚku ‚tf¤kÞu÷e Au?
ykìì„ü, 1975 *„wshkŒ hksÞ{kt nk÷{kt fux÷k rsÕ÷kyku *„wshkŒ™k fÞk rðMŒkh{kt rþÞk¤k Ëhr{Þk™ ‚kiÚke ykuAwt Œk…{k™
Au?33*…u‚k yuõx ytŒ„oŒ ‘st„÷…uËkþ™k yrÄfkhku ykrËòrŒ™k Lkku t Ä kÞ Au ? ™r÷Þk * yzk÷s™w t «k[e™ ™k{ þw t Au ? „Z
nkÚk{kt’ yu ÏÞk÷™ku y{÷ hkßÞ™k fux÷kt ykrËòrŒ Œk÷wfkyku{kt …kxý*„wshkŒ™k òýeŒk Wãku„…rŒ ÄeÁ¼kR ytƒkýe fÞkt™k {q¤
Úkðk™ku Au?50*„wshkŒ{kt …kh‚eyku™u yk©Þ yk…™kh hkò™wt r™ðk‚e nŒk?[kuhðkz*ð™…uËkþku™k ‚t„ún y™u ðu[ký™k n¬ku
™k{ sýkðku. òËe hkýk *{kuZuhk™wt ‚qÞo{trËh fÞk hkò™k þk‚™fk¤ ykrËðk‚e ƒktÄðku™u yk…Œku fÞku yrÄr™Þ{ y{÷e ƒ™kððk{kt
ËhBÞk™ ƒktÄðk{kt ykÔÞwt nŒwt ?hkò ¼e{Ëuð …nu÷ku *÷kuÚk÷ ykÔÞku Au?…u‚k*„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt {trËh fÞwt Au?yûkhÄk{
÷„¼„ fux÷k ð»ko …nu÷k™wt ƒtËh nþu yu{ {™kÞ Au ? ykþhu 4000 {trËh, „ktÄe™„h*«k[e™fk¤{kt „wshkŒ™wt fÞwt ƒtËh {he-{‚k÷k
ð»ko …qðuo™wt *™{oËk Þkus™k™e …qýkonqrŒ {kxu {níð™e …nu÷ fnuðkÞ Œu y™u huþ{™k ÔÞk…kh {kxu™wt òýeŒwt nŒwt?¼Y[*„wshkŒ™ku fÞku
{kxu ºke‚ Ëhðkò ƒtÄ fhðk™e {tsqhe fkuýu yk…e Au?™{oËk fLxÙku÷ rsÕ÷ku rðï™e ‚kiÚke {kuxe V÷u®{„ku ð‚knŒ {kxu òýeŒku
ykuÚkkurhxe *…kh‚eyku „wshkŒ™k fÞk ƒtËh …h ykÔÞk níkk?‚tòý Au?fåA*ËuþLkk fh{k¤¾k{kt yk{q÷ ÃkrhðTíkoLk ÷kðLkkhwt Syu‚xe
ƒtËh *fktfrhÞk Œ¤kð™k {æÞu ykðu÷e ™„e™kðkze ƒ™kððk™wt ƒe÷ fâkhÚke y{÷e ƒLÞwt Au?1, sw÷kE 2107*z[ ÷kufkuyu
«Þkus™ þwt nŒwt?‚w÷Œk™ku™wt „úe»{fkr÷™ r™ðk‚MÚkk™ *ƒ™k‚ „wshkŒ{kt fR ‚k÷{kt ÔÞk…khe Úkkýwt MÚkkÃÞwt nŒwt?R.‚. 1606*£ut[
™Ëe™wt «k[e™ ™k{ þwt Au ?…ýkoþk *™{oËk fLxÙku÷ ykuÚkkurhxeyu ™{oËk ÷kufkuyu „wshkŒ{kt fR ‚k÷{kt ÔÞk…khe Úkkýwt MÚkkÃÞwt nŒwt?R.‚.
ƒtÄ™k ºke‚ Ëhðkò ƒtÄ fhðk™e {tsqhe fâkhu yk…e?16 sq™, 1668*y‚whku™k ‚tnkh {kxu ðr‚c {wr™yu fÞk …ðoŒ …h Þ¿k fÞkuo
2017*Ëktze fq[™e þYykŒ fÞkhu ÚkR nŒe?12 {k[o - 1930 nŒku?yƒwoËf …ðoŒ *xÙkL‚MxurzÞk MxurzÞ{™wt ÷kufk…oý fÞk þnuh{kt
*„wshkŒ™wt …kx™„h fÞwt Au?„ktÄe™„h*„wshkŒ™wt fÞwt þnuh ‚kiÚke ÚkÞwt?y{ËkðkË*fåA™k hr¤Þk{ýk hý{kt fR …qrýo{k™e hkºku
ðÄw ð‚Œe Ähkðu Au?y{ËkðkË*ð»ko 2017{kt rðïÞku„ rËð‚™e Wí‚ð Qsððk{kt ykðu Au?þhË …qrýo{k *nzÃ…eÞ ‚ÇÞŒk™e ‚kEx
Qsðýe hkßÞ îkhk fÞk þnu h {kt ÚkE nŒe?y{ËkðkË Äku¤kðehk fR ‚k÷{kt þkuÄkR nŒe?R.‚. 1967*rþÞk¤k{kt
¾kŒu*„wshkŒ™ku fÞku rsÕ÷ku rðMŒkh™e árüyu ¼khŒ¼h{kt ‚kiÚke y{ËkðkË rsÕ÷k™k fÞk MÚk¤u 200Úke ðÄkhu òrŒ™k rðËuþe …ûkeyku
{kuxku „ýkÞ Au?fåA*rðMŒkh™e árüyu „wshkŒ ¼khŒ{kt fÞk ‚ki™wt ykf»koý™wt fuLÿ ƒ™u Au?™¤ ‚hkuðh*Þw™uMfku îkhk Ëuþ{kt «Úk{
MÚkk™u ykðu Au ? Ãkkt [ {k * „w s hkŒ hksÞ™e {w Ï Þ ¼k»kk fR nu r hxu s r‚xe Œhefu fÞk þnu h ™e …‚t Ë „e fhðk{kt ykðe
Au?„wshkŒe *„ktÄeS™k Sð™fð™ y™u ‚íÞk„ún ‚kÚku skuzkÞu÷kt Au?y{ËkðkË*„wshkŒ hksÞ™ku fÞku rðMŒkh „e[ st„÷ku, rðrðÄ
MÚk¤ku™ku «ðk‚ fhkðŒe fE xÙu™ hu÷ðu rð¼k„ îkhk þY fhðk{kt ykðe òrŒ™k ðLÞSðku, ykrËðk‚e ‚tMf]rŒ Œu{s yË¼qŒ fwËhŒe ‚kËÞo™u
Au? „ktÄe Ëþo™ xÙu™*„wshkŒ™ku fÞku rsÕ÷ku ‚kiÚke ÷ktƒku ËrhÞkfktXku fkhýu yLÞ «Ëuþku fhŒkt y÷„ Œhe ykðu Au?zkt„*Œkht„k fÞk Ä{o™wt
Ähkðu Au?ò{™„h *„wshkŒ Ëuþ{kt fE rËþkyu ykðu÷wt Au? òýeŒwt ŒeÚkoMÚk¤ Au?si™*
yktíkrhf Mkwhûkk yLku Mkuðk{kt yøkúuMkh økwshkík nku{økkzoTMk Ë¤{kt òuzkRLku hk»xÙLke Mkuðk fhðkLkku Õnkðku {u¤ðku
Vhs¼ÚÚkk{kt 50%Lkk 50 nòhÚke ðÄw fkÞËku ÔÞðMÚkkLke ò¤ðýe, xÙkrVf rLkÞ{Lk, fwËhíke yLku
ðÄkhk MkkÚku økwshkíkLkk Ãkwhw»k/{rn÷k nku{økkzoTMkLku {kLkðMkŠsík ykÃkr¥k Mk{Þu sLkíkkLke Mkuðk fhðk íkíÃkh
nku{økkzoTMkLku «kuíMkknLk {¤þu ÷k¼ nku{økkzoTMkLke fËh fhðe yu Mk{ksLke Vhs Au

fÞku ®nËw Œnuðkh yt„úuS Œkhe¾ {wsƒ WsðkÞ Œ¤kð fux÷e ƒkswyku Ähkðu Au?34*yurþÞk™wt ‚kiÚke
Au?W¥khkÞý*‚ki™e Þkus™k ytŒ„oŒ hksfkux™k ykS {kuxwt yku…™ yuh rÚkÞuxh fÞkt ykðu÷wt Au?y{ËkðkË
zu{{kt fÞk ™Ëe™k ™eh …nkutåÞk Au?™{oËk*fk¤ku zwt„h 2017 (zÙkEð E™ r‚™u{k)*¼khŒ™k ‚ðo«Úk{ RLxh™uþ™÷
„wshkŒ{kt fÞkt ykðu÷ku Au?fåA*îkhfkÄeþ {trËh™e yu õ ‚[u L s™ku «kht ¼ fâkt ÚkÞku Au ? r„VT x r‚xe,
Äò rËð‚{kt fux÷e ðkh ƒË÷ðk{kt ykðu Au?ºký*{nkí{k „ktÄeyu „ktÄe™„h*y{ËkðkË{kt ‚ki«Úk{ rÚkÞuxh™e MÚkk…™k fkuýu fhe
‚kƒh{Œe yk©{™e MÚkk…™k fÞkhu fhe nŒe?R.‚. 1917 nŒe?zkÌkk¼kR Íðuhe*„wshkŒ™k „kihð‚{k s{þuËS ŒkŒk y™u
*ðzk«Äk™ ™huLÿ {kuËe™k W…rMÚkrŒ{kt rËÔÞkt„ku™u ‚kiÚke ðÄw ‚kÄ™ ËkËk¼kR ™ðhkuS™wt sL{MÚk¤ fÞwt Au?™ð‚khe*R.‚. 1844{kt
‚nkÞ rðŒhý™ku r„™e‚ ƒwf ykuV ðÕzo hufkuzo fÞk þnuh{kt ™kutÄkÞku rƒúxeþ LÞkÞŒtºk{kt skuzk™khk ‚ki«Úk{ „wshkŒe fkuý nŒk?¼ku¤k™kÚk
Au?hksfkux{kt *ò{™„h{kt ykðu÷k fÞk rfÕ÷k™u ‚t„únk÷Þ{kt ‚khk¼kR *ðkRƒúLx „wshkŒ ø÷kuƒ÷ ‚r{x - 2017{kt fkiþÕÞ
…rhðrŒoŒ fhðk{kt ykÔÞku Au?÷k¾kuxk Vkuxo*{nkhkò VŒun®‚n rðfk‚ ûkuºku fux÷kt fhkuz™k MoU ÚkÞk nŒkt?2,110 fhkuzÚke
BÞwrÍÞ{ fÞk þnuh{kt ykðu÷wt Au?ðzkuËhk*r„h™kh …ðoŒ™u fux÷kt ðÄw*ðhk¤Úke [k÷Œk ‚kì S™™e þYykŒ y{ËkðkË{kt ‚ki«Úk{ fkuýu
…„rÚkÞkt Au?4000*hksfkux{kt rËÔÞkt„ku™u ‚kiÚke ðÄw ‚kÄ™ ‚nkÞ fhe?rºk¼wð™ þuX*y{ËkðkË-{wtƒR™u skuzŒe xur÷Vku™ ÷kE™
rðŒhý™ku r„™e‚ ƒwf ykuV ðÕzo hufkuzo{kt fux÷kt rËÔÞkt„ku ÷k¼kÚkeo ‚ki«Úk{ fR ‚k÷{kt ™kt¾ðk{kt ykðe?1850*„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt
ƒLÞk Au?18,515*r„h™kh …ðoŒ …h {Õ÷e™kÚk™wt ‚w«r‚Ø {trËh ‚hkuðh ™¤ ‚hkuðh fux÷k rðMŒkh{kt Vu÷kÞu÷wt Au?186 [ku. rf.{e.
fkuýu ƒtÄkÔÞwt nŒwt?ðMŒw…k÷-Œus…k÷*…kðk„Z{ktÚke ™ef¤Œe yuf *Ërûký „wshkŒ™k fÞk rsÕ÷k{kt xÙkÞƒ÷ BÞwrÍÞ{ r™{koý Úkðk™wt
{n¥ð™e ™Ëe™w t ™k{ fÞk Ér»k™k ™k{ …hÚke …zT Þ w t Au ? Au?™{oËk*¼khŒeÞ yðfkþ ‚tþkuÄ™™k r…Œk fkuý Au? zkì. rð¢{
rðïkr{ºk*„ktÄeS nrhs™ yk©{{kt fux÷ku ‚{Þ hÌkk nŒk?13 ‚khk¼kR*„wshkŒ™e «Úk{ {rn÷k yðfkþÞkºke™wt ™k{ sýkðku.
ð»ko*ð»ko 2017{kt ¼khŒ™k «Úk{ {u„k xuõ‚xkEÕ‚ xÙuz Vuh™wt ‚wr™Œk rðr÷ÞB‚*ykELMxkE™™k ‚k…uûkðkË™k r‚ØktŒ …h
ykÞkus™ „wshkŒ™k fÞk þnuh{kt ÚkÞwt nŒwt?„ktÄe™„h*ðzkuËhk ‚tþkuÄ™ fkÞo fh™kh „wshkŒe „rýŒ¿k™wt ™k{ sýkðku.zkì. …e.‚e.
þnuh{ktÚke fR ™Ëe ðnu Au?rðïkr{ºke*„wshkŒ™k ‚kiÚke Ÿ[k rþ¾h ðiã*ð»ko 2017{kt fåA™k fÞk zu{{kt ™{oËk ™eh ðnuðk ÷køÞk
„kuh¾™kÚk™e Ÿ[kR fux÷e Au?3666 Vqx*hksfkux rsÕ÷k{kt Au?xÃ…h*ði¿kkr™f ‚tþkuÄ™ ûkuºku Wíf]ü «Ëk™ fh™kh ‚tþkuÄfku™u
ykðu÷k s‚Ëý ™Sf fÞku yirŒnkr‚f rfÕ÷ku ykðu÷ku Au? ®n„ku¤„Z fÞk yu u ð kì z o Ú ke ™ðksðk{kt ykðu Au ? zkì . rð¢{ ‚khk¼kR
*hkßÞ{kt ykðu÷e su÷™k fuËeyku{kt Ëir™f ðuŒ™{kt fux÷ku ðÄkhku yuuðkìzo*„wshkŒ™wt ‚ki «Úk{ 3-ze rÚkÞuxh fÞkt ykðu÷wt Au ?‚kÞL‚
fhðk{kt ykÔÞku Au?ƒ{ýku*nzÃ…eÞ ‚tMf]rŒ™ku WËÞ „wshkŒ{kt ‚exe-y{ËkðkË*y{ËkðkË{kt ykðu÷k yktŒhhk»xÙeÞ fûkk™k r¢fux
fÞkhu ÚkÞku nŒku?R.‚. …qðuo 2400*¾uŒeðkze™kt ykuòhku {kxu MxurzÞ{™wt ™k{ þwt Au ?{kuxuhk MxurzÞ{*„wshkŒ™k fÞk {níð™k
„wshkŒ™wt ‚kiÚke òýeŒwt MÚk¤ fÞwt Au?hksfkux*„ehk ÄkuÄ fÞk ƒtËh™u rðf‚kððk™ku «kht¼ ð»ko 2017{kt ÚkÞku Au?ftz÷k*„wshkŒ
rsÕ÷k{kt ykðu÷ku Au?zkt„*„wshkŒ™wt fÞwt þnuh …qðo™k Ëuþku™wt r¢fux yu‚kur‚yuþ™(S‚eyu)™wt {wÏÞ {Úkf fÞkt ykðu÷wt Au?
{kL[uMxh Œhefu yku¤¾kŒwt? y{ËkðkË*…kuhƒtËh rsÕ÷k™k fÞk y{ËkðkË*„wshkŒ™k fÞk þnuh{kt ‚r[™ Œutzw÷fhu …kuŒk™e
„k{{kt ©ef]»ý, ƒ÷hk{ y™u Árf{ýeS™wt «k[e™ {trËh ykðu÷wt yktŒhhk»xÙeÞ r¢fux™kt 30,000 h™ …qhk fÞko? y{ËkðkË*¼fŒ
Au?{kÄð…wh*R.‚. 1930{kt y{ËkðkËÚke fux÷k rf.{e. [k÷e™u frðÞºke {ehkt fE ‚k÷{kt „wshkŒ™e îkrhfk ™„he{kt ykðe™u ðMÞkt
Ëktzefq[ fhðk{kt ykðe nŒe?385 rf.{e.*ðkRƒúLx „wshkŒ nŒkt? E.‚.1537*ykr£f™ zuð÷…{uLx ƒuLf™e ƒkð™{e ðkr»kof
ø÷kuƒ÷ ‚r{x - 2017{kt Ëuþ-rðËuþ™e fw÷ fux÷e ft…™eykuyu ¼k„ ƒuXf™e Þs{k™e fÞk þnuhu fhe nŒe?„ktÄe™„h*
÷eÄku nŒku? ytËksu 1500*„ktÄeSyu hksfkux™e fR þk¤k{kt
yÇÞk‚ fÞkuo nŒku?‚h ykÕ£uz nkEMfq÷*y{ËkðkË™wt fktfheÞk
«ÄkLk{tºke ykðkMk ÞkusLkkLkk y{÷{kt økwshkík yøkúuMkh Mkki fkuELku ½hLkwt ½h {¤u íku {kxu Mkhfkh frxçkØ Au
þnuhe rðMíkkhLkk økúk{eý rðMíkkhLkk 2022 MkwÄe «íÞuf økheçkLku ½hLkwt ½h
2 ÷k¾Úke ðÄw 3.20 ÷k¾Úke ðÄw {¤u íku {kxu y¼qíkÃkqðo LkkýktfeÞ MknkÞ
økheçk yLku {æÞ{ðøkoLkk ÷kufkuLku ÔÞksçke ®f{íku {¤þu Ãkkuíkefwt ½h

‘nrh™ku {k„o Au þqhk™ku’ - …Ëh[™k fku™e Au?frð S{ þY fhðk™wt ykÞkus™ Au?Ë‚ nòh *„wshkŒ™e
«eŒ{Ëk‚*sÞkt ‚wÄe „wshkŒe ¼k»kk™u „kihð ™net {¤u ‚ki«Úk{ f]r»k Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k fÞkt y™u fÞkhu
íÞkt ‚wÄe …k½ze ™net …nuhwt. - ykðe «rŒ¿kk fkuýu ÷eÄe 2017 ÚkR? ËktŒeðkzk-R.‚. 1973*©e ‚ku{™kÚk ‚tMf]Œ
nŒe?{nk frð «u{k™tË*{nkfrð «u{k™tË™ku {wÏÞ Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k fÞkt y™u fÞkhu ÚkR?ðuhkð¤-
ÔÞð‚kÞ þwt nŒku?{ký¼è*yk ð»kuo „wshkŒ …ku÷e‚ Ë¤{kt yuf ‚kÚku R.‚.2008*„wshkŒ™e yuf{kºk ykÞwðuoË Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k
yirŒnkr‚f fne þfkÞ Œuðe fux÷e ¼hŒe ÚkE Au?18,217 fÞkt y™u fÞkhu ÚkR?ò{™„h R.‚.1967*Ëuþ™ku ‚kiÚke ÷ktƒku
W{uËðkh*«Úk{ „wshkŒe þk¤k fÞkt y™u fÞkhu þY ÚkE?‚whŒ - fuƒ÷ MxuEz rƒús fâkt r™{koý …kBÞku Au? ¼Y[*„wshkŒ xuf™ku÷kuS
E.‚. 1836*frð fkLŒ™wt {q¤ ™k{ þwt nŒwt?{ýeþtfh hJS Þwr™ðr‚oxe fÞkt ykðu÷e Au? „ktÄe™„h*Ëuþ¼h{kt ykrfoxufx™k
¼è * ‚w h ®‚nS ŒÏŒ®‚nS „ku r n÷™w t Œ¾Õ÷w ‚ sýkðku . yÇÞk‚ {kxu òýeŒe ‘CEPT’ ™e MÚkk…™k fÞkt y™u fÞkhu
f÷k…e*ònuh rðŒhý ÔÞðMÚkk™u fuþ÷u‚ ƒ™kð™kÁt „wshkŒ ÚkR? y{ËkðkË R.‚.1963 * „w s hkŒ{kt H.S.C.E. y™u
fux÷k{wt hkßÞ ƒLÞwt Au? «Úk{*frð f÷k…e™ku fÞku fkÔÞ‚t„ún ¾qƒ S.S.C.E. ™e þYykŒ fÞkhu ÚkR? R.‚.1972* ð»ko 2017™k
«r‚Ø Au?f÷k…e™ku fufkhð*f÷k…e fÞk hksÞ™k hksðe nŒk? ykt Œ hkr»xÙ Þ {rn÷k rË™u „kt Ä e™„h{kt fÞw t ‚t { ÷u ™ Þku ò Þw t
÷kXe*‘sÞkt sÞkt ™sh {khe Xhu, ÞkËe ¼he íÞkt yk…™e’ - …trfŒ nŒwt?¼khŒ™e {rn÷k ‚h…t[ku™wt {nk‚t{u÷™*rzÍkR™ {kxu™e fR
fÞk frð™e Au?frð f÷k…e*„wshkŒ{kt ykrËðk‚eyku™k yrÄfkhku rðï «r‚Ø ‚tMÚkk „wshkŒ{kt ykðu÷e Au? fÞkt?™uþ™÷ RrLMxxâwx
{kxu ÷k„w ÚkÞu÷ku ‘…u‚k’ yuõx™wt …qýo ™k{ sýkðku.…t[kÞŒ ykuV zeÍkR™- y{ËkðkË*yuxkur{f rþûký {kxu „wshkŒ{kt fR
yuõ‚xuLþ™ xw Ä rþzTÞw÷ yurhÞkÍ*‘s™™e™e skuz ‚¾e, ™n szu hu ‚t M Úkk fkÞo h Œ Au ? ¼k¼k yu x ku r {f he‚[o ‚u L xh *
÷ku÷’ - òýeŒe fkÔÞ…trfŒ™k h[rÞŒk fkuý Au? Ëk{kuËh ¾wþk÷Ëk‚ yu÷.ze.yurLsr™Þ®h„ fku÷us™wt yk¾wt ™k{ þwt Au?÷k÷¼kR
ƒkuxkËfh*‘{™u yu skuR™u n‚ðwt nòhkuðkh ykðu Au, «¼w, Œkhkt Ë÷…Œ¼kR fku÷us ykuV yurLsr™Þ®h„*2017{kt ¼khŒ™e
ƒ™kðu÷kt yksu Œ{™u ƒ™kðu Au’ - «MŒwŒ …trfŒ fÞk „Í÷fkh™e Au? {rn÷k ‚h…t[ku™wt {nk‚t{u÷™ „wshkŒ™k fÞk þnuh{kt ÞkuòÞwt
nhS ÷ðS Ëk{kýe ‘þÞËk’ *hýSŒhk{ ðkðk¼kR {nuŒk™u ™k{u nŒwt?„ktÄe™„h{kt*„wshkŒe ‚krníÞ ûkuºku ™kutÄ…kºk «Ëk™ ƒË÷ fÞku
fR ‚tMÚkk îkhk hýSŒhk{ ‚wðýo[tÿf yk…ðk{kt ykðu Au?„wshkŒ ‚wðýo[tÿf yu™kÞŒ fhðk{kt ykðu Au?hýrsŒhk{ ‚wðýo[tÿf
‚krníÞ‚¼k*rƒh‚k {wtzk xÙkÞƒ÷ Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k fÞk * „w s hkŒ{kt ‚ki « Úk{ fE fku ÷ u s þY ÚkE?„w s hkŒ fku ÷ u s -
rsÕ÷k{kt Úkðk™e Au?™{oËk*{nkí{k „ktÄeS™u ‚íÞðúŒÄkhf ƒ™ðk y{ËkðkË-R.‚.1887*ËqhðŒeo rþûký {kxu™e „wshkŒ™e «r‚Ø
fÞk ™kxfu «uhýk …qhe …kze nŒe?‚íÞðkËe hkò nrhùtÿ*fÞk Þwr™ðr‚oxe fR Au? zkì. ƒkƒk‚knuƒ yktƒuzfh yku…™ Þwr™ðr‚oxe
rƒ™„wshkŒe ‚krníÞfkh ‘‚ðkR „wshkŒe’ Œhefu „ý™k …kBÞk *¾wÕ÷k{kt þki[r¢Þk {wõŒ «{krýŒ „úk{ …t[kÞŒku™e ‚tÏÞk{kt
nŒk? fkfk‚knu ƒ fk÷u ÷ fh * Mðk{e yk™t Ë ™w t {q ¤ ™k{ þw t „wshkŒ Ëuþ{kt fÞk ¢{u ykÔÞwt Au?«Úk{*y{ËkðkË{kt {tËƒwrØ™k
Au?®n{Œ÷k÷ hk{[tÿ Ëðu*MxuåÞw ykuV Þwr™xe™k ‚kr™æÞ{kt fE ƒk¤fku™u Œk÷e{ yk…Œe hk»xÙeÞ fûkk™e ‚tMÚkk fR
Þw r ™ðr‚o x e r™{ko ý …k{™khe Au ? rƒh‚k {w t z k xÙ k Þƒ÷ Au?ƒe.yu{.ELMxexâwx ykìV {uLx÷ nuÕÚk*ðuÄþk¤k™e MÚkk…™k fÞkt
Þwr™ðr‚oxe*‘nðuÚke MðuåAkyu fkuR™u …ý skuzýe fhðk™ku yrÄfkh y™u fÞkhu ÚkR?y{ËkðkË-R.‚.1947*fu¤ðýefkh ™k™k¼kR
™Úke.’ - yk rðÄk™ fkuýu fÞwo Au?{nkí{k „ktÄe *‘‚wLËh{T’™wt {q¤ ¼èu „úk{÷ûke y™u ‚ðkuoËÞ÷ûke fu¤ðýe {kxu fR fR ‚tMÚkkyku
™k{ sýkðku. rºk¼wð™Ëk‚ …wh»kku¥k{Ëk‚ ÷wnkh*‘Ëþof’ W…™k{ MÚkk…e?„úk{Ërûkýk{qrŒo-yktƒ÷k y™u ÷kuf¼khŒe-‚ýku‚hk*
fÞk rðÏÞkŒ ‚krníÞ ‚sof™wt Au? {™w¼kR hkòhk{ …t[ku¤e*¾r™s ¼Y[{kt ¾wÕ÷k {qfkÞu÷k Ëuþ™k ‚kiÚke ÷ktƒk fuƒ÷ MxuEz rƒús™e
[kuhe ‚k{u VrhÞkË {kxu™e {kuƒkE÷ yu…™wt ™k{ sýkðku. GujMine ÷tƒkE fux÷kt {exh Au?1344 {exh*rþûký ûkuºku …kuŒk™wt y{qÕÞ
*„wshkŒe nkMÞ‚krníÞ™k ‘nkMÞ ‚{úkx’ ™wt rƒYË fku™u {éÞwt «Ëk™ yk…e hnu÷e ‚hËkh …xu÷ Þwr™ðr‚oxe fÞkt ykðu÷e Au?ðÕ÷¼
Au?sÞkuŒeLÿ n. Ëðu*‘sÞ sÞ „hðe „wshkŒ’ fkÔÞ h[™k fku™e rðãk™„h*{nkí{k „ktÄe™k ykæÞkrí{f {k„oËþof fkuý nŒk?©e{ËT
Au?frð ™{oË*„wshkŒ{kt hu÷ðu xÙuR®™„ fku÷us fÞk þnuh{kt ykðu÷e hks[tÿ*
Au?ðzkuËhk*hkßÞ{kt ÔÞkÞk{ «ð]r¥k™u ðu„ yk…ðk yÚkuo fux÷kt Yh÷
økúeLk økwshkík, Âõ÷Lk økwshkík ð]ûkkuLkwt ðkðuíkh yux÷u ÃkÞkoðhýLkwt síkLk

ÃkÞkoðhý Mkwhûkk ðehktsr÷ ðLk økwshkíkLku ðÄw nrhÞk¤w
{kxu yux÷u çkLkkðe ¼khíkLkk
Yk.10 fhkuz ÃkÞkoðhýLkk síkLkLkk
ð]ûkku ðkððkLkku ð]ûkkuLkwt y¼ÞkhÛÞ yknðkLkLku MkkÚkof fheyu
©e rðsÞ YÃkkýe
{nkÞ¿k MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe

hkßÞ ‚hfkh™k y‚Äkhý rðfk‚{kt {níð™e ¼qr{fk Þkus™k*„úkBÞ rðMŒkh™e rðrðÄ «fkh™e {k¤¾kfeÞ
¼sð™kh ðkEƒúLx „wshkŒ ‚{ex fux÷kt ð»kuo ÞkuòÞ Au?Ëh ‚wrðÄk r™{koý fhðk yÚkuo þY fhðk{kt ykðu÷e „úk{ ‚wrðÄk
ƒu ð»kuo*hkßÞ ‚hfkh îkhk 2004Úke y{÷{kt {qfkÞu÷e Þkus™k fâkhÚke y{÷{kt {qfðk{kt ykðe Au?2006-
„úkBÞ Sð™ yk™tËeŒ fhðk™e y™u þnuh ŒhV™k MÚk¤ktŒh™u 2017 07Úke*…þwyku™k Aký-{qºk™u yufrºkŒ fhe™u Œu{ktÚke «kó
yxfkððk™e Þkus™k ftE Au?…t[ðxe Þkus™k*2006-07Úke ÚkŒkt r{ÚkuE™ „u‚™k ðkrýrsf yÚkuo fE Þkus™k þY fhðk{kt
hkßÞ ‚hfkh îkhk „úk{ rðMŒkh{kt {k¤¾kfeÞ ‚wrðÄk Q¼e fhðk yÚkuo ÷k„w ykðe Au?„kuƒh ƒutf Þkus™k*økúkBÞ rðMŒkh{kt rðrðÄŒk{kt yufŒk ÷kððk
fhðk{kt ykðu÷e Þkus™k ftE Au?„úk{ ‚wrðÄk Þkus™k*ð»ko 2016™k ðÕzo {kxu fE Þkus™k ÷k„w fhðk{kt ykðe Au?ŒeÚko „úk{ Þkus™k*ŒeÚko „úk{
nuÕÚk zu™k rËð‚u ònuh Úk™khe ftE Au, su ytík„oŒ hkßÞ™k Ëhuf ™k„rhfku™u Þkus™k ytŒ„oŒ fÞk „k{ku™u y„úŒk yk…ðk{kt ykðu Au?‚{h‚
rð™k{qÕÞu þheh Œ…k‚ fhe yk…ðk{kt ykðu Au?{wÏÞ{tºke r™Ëk™ „k{ku™u*ºký ð»ko ‚wÄe „k{{kt fkuE „w™ku ™ ™kutÄkÞ Œku hkßÞ ‚hfkh Œu
Þkus™k*2016{kt ÷k„w Úk™khe Þkus™k ftE Au, su ytík„oŒ hkßÞ™k „k{™u fÞku Ëhßsku yk…u Au?…kð™„úk{™ku*„úk{ …t[kÞŒ{kt ‚h…t[ y™u
ŒusMðe Œkh÷kyku™u Qå[ yÇÞk‚ yÚkuo ykrÚkof ‚nkÞ …qhe …kzðk{kt ykðu yLÞ nkuÆuËkhku™e …‚tË„e rƒ™nheV Äkuhýu ÚkkÞ Au, Œu hkßÞ ‚hfkh™e
Au?{wÏÞ{tºke Þwðk Mðkð÷tƒ™ Þkus™k*Ëuþ{kt ™Ëeyku™k skuzký™e …nu÷ Þkus™k ftE Au?‚{h‚ „k{ Þkus™k*hkßÞ ‚hfkh îkhk „k{{kt r™Þr{Œ
fh™kh «Úk{ hkßÞ „wshkŒ ƒLÞwt Au, ™Ëeyku™u skuzýkh yk Þkus™k ftE MðåAŒk hnu y™u „k{™k ÷kufku™wt MðkMÚÞ ‚kÁt hnu Œu {kxu 2006-07{kt fE
Au?‚ki™e Þkus™k*ykrËðk‚e rðMŒkhku{kt …ht…hk„Œ nkx ƒòh™e Þkus™k y{÷{kt {qfðk{kt ykðe nŒe?MðåA „k{, MðMÚk „k{*ð»ko
ÔÞðMÚkk™u ‚wÿZ fhðk {kxu «Úk{ Œƒ¬k{kt fux÷kt nkx ƒòh™wt r™{koý Úkðk™wt 2004{kt hkßÞ ‚hfkh îkhk ÷k„w fhðk{kt ykðu÷e …t[ðxe Þkus™k™ku WÆuþ
Au?16*„úkBÞ MŒhu h{Œku™u «kuí‚kn™ yk…ðk {kxu ¼khŒ ‚hfkh™e þwt Au?„úkBÞ Sð™™u yk™tËeŒ ƒ™kððwt y™u þnuhku ŒhV™wt {kE„úuþ™
„úkr{ý ykur÷rB…õ‚ M…Äko hkßÞ{kt fâkhÚke y{÷{kt Au?2004- yxfkððwt*hkßÞ ‚hfkh™e „úk{ …t[kÞŒku™u ðe-‚ux ykÄkheŒ RLxh™ux
05*„w s hkŒ{kt M…ku x T ‚ o Þw r ™ðr‚o x e™e MÚkk…™k fÞk ð»ko u ÚkE f™uõxrðxeÚke skuzŒe Þkus™k fE Au?R-„úk{ rðï „úk{ Þkus™k*hkßÞ
níke?2011{kt*{kAe{khku y™u ‚k„h¾uzqyku™e ykrÚkof …rhrMÚkrŒ{kt ‚hfkh™e R-„úk{ rðï „úk{ Þkus™k™ku WÆuþ sýkðku.hkßÞ™e Œ{k{ „úk{
‚wÄkhku ÷kððk {kxu hkßÞ ‚hfkhu fE {níðfktûke Þkus™k ÷k„w fhe …t[kÞŒku™u RLxh™ux f™uõxrðxeÚke skuzðe*RLxh™ux ‚wrðÄkÚke Œ{k{ „úk{
Au ? ‚k„h¾u z q Þku s ™k* {kAe{khku y™u ‚k„h¾u z q y ku ™ e ykrÚko f …t[kÞŒku™u skuz™kÁt „wshkŒ Ëuþ{kt fux÷k{wt hkßÞ Au?«Úk{*¾uŒe™ku …kf
…rhrMÚkrŒ{kt ‚wÄkhku ÷kððk {kxu hkßÞ ‚hfkhu ÷k„w fhu÷e ‚k„h¾uzq Þkus™k ÷uŒk y„kW s{e™™e Œ…k‚ýe™e fhe™u Wí…kËfŒk ðÄkhðk {kxu hkßÞ{kt
fÞk ð»koÚke y{÷{kt Au?2008-09*ykrËðk‚e ð™ƒtÄw(xÙkEƒ÷) fE Þkus™k ÷k„w Au?‚kuR÷ nuÕÚk fkzo*s{e™™e Œ…k‚ýe fhe™u Wí…kËfŒk
¿kkrŒ™k „heƒ …rhðkh™k fÕÞký yÚkuo hkßÞ{kt ÷k„w fhðk{kt ykðu÷e ftE ðÄkhðk™e Þkus™k ‚kuR÷ nuÕÚk fkzo™ku ÏÞk÷ „wshkŒ™e ftE Þwr™ðr‚oxe îkhk
Þkus™k ð»ko 2015-16Úke …qhk ¼khŒ¼h{kt ÷k„w fhðk{kt ykðe Au?ð™ƒtÄw rðf‚kððk{kt ykÔÞku nŒku?ykýtË yu„úefÕ[h Þwr™ðr‚oxe*„wshkŒ{kt
fÕÞký Þku s ™k*fÞk ykrËðk‚e ƒnw ÷ f rsÕ÷k{kt „w Á „ku ® ðË ‚kuR÷ nuÕÚk fkzo Þkus™k™u {¤u÷e ‚V¤Œk ƒkË ðzk«Äk™ ™huLÿ {kuËeyu …qhk
Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k fhðk{kt ykðe Au?…t[{nk÷*ð»ko 2000{kt þY Ëuþ {kxu yk Þkus™k fÞk hkßÞ{ktÚke ¾wÕ÷e {qfe Au? hksMÚkk™{ktÚke
fhðk{kt ykðu÷e fuLÿ ‚hfkh™e ytíÞkuËÞ yÒk Þkus™k fÞk {nk…wÁ»k™k *„wshkŒ{kt ‚V¤ Úk™khe ‚kuR÷ nuÕÚk fkzo Þkus™k™u ðzk «Äk™ ™huLÿ
ÏÞk÷™u ‚kÚkof fhu Au?„ktÄeS*hkßÞ ‚hfkh îkhk {wÏÞ{tºke y{]Œ{T {k {ku Ë eyu hksMÚkk™™k fÞk MÚk¤u Ú ke Ëu þ {kxu …ý ¾w Õ ÷e {q f e
Þkus™k fÞk ð»koÚke ÷k„w fhðk{kt ykðe Au?2012-13*½ku½k ƒtËh y™u Au?‚whŒ„ZÚke*‚t‚Ë™k …kuŒk™k {ŒrðMŒkh™k fux÷ktf „k{ku™u ykËþo
Ërûký „wshkŒ™k Ënus ƒtËh ðå[u ËrhÞkE {k„uo {k÷‚k{™™e nuhVuh {kxu „úk{ Œhefu rðf‚‚kðk™e Þkus™k™wt ™k{ þwt Au?‚kt‚Ë ykËþo „úk{
fE Vuhe ‚rðo‚ þY Úkþu?½ku½k Ënus hku-hku Vuhe ‚rðo‚ Þkus™k*½ku½k Ënus Þkus™k*‚t‚Ë™k …kuŒk™k {ŒrðMŒkh™k fux÷ktf „k{ku™u ykËþo „úk{ Œhefu
hku-hku ‚rðo‚ Þkus™kÚke 360 rf{e™wt y„kW™wt ytŒh nðu fux÷kt rf÷ku{exh™wt rðf‚kððk™e Þkus™k fÞk ðzk «Äk™ îkhk ¾wÕ÷e {qfðk{kt ykðe Au?™huLÿ
hÌkwt Au?{kºk 31 rf÷ku{exh™wt*½ku½k Ënus hku-hku ‚rðo‚ Þkus™kÚke su ytŒh {kuËe*ðzk«Äk™ ™huLÿ {kuËe îkhk ‚kt‚Ë ykËþo „úk{ Þkus™k fÞk
y„kW ‚kŒ f÷kf{kt f…kŒwt nŒwt, Œu nðu fux÷kt f÷kf{kt fÃkkþu?yuf ÷ku f ™u Œ k™k sL{rËð‚u y{÷{kt {q f ðk{kt ykðe Au ? sÞ«fkþ
f÷kf*fuLÿ ‚hfkh™e {níðfktûke rËÕne-{wtƒE RLzMxÙey÷ fkuhezkuh ™khkÞý*…þwr[rfí‚k™u ™ðk ykÞk{ …h ÷E sðk yÚkuo hkßÞ ‚hfkh îkhk
Þkus™k ytŒ„oŒ „wshkŒ™k fux÷kt ƒtËhku™u rðf‚kððk{kt ykðþu?ƒu*r„VTx fE Þwr™ðr‚oxe™e MÚkk…™k fhðk{kt ykðe Au?fk{Äu™w Þwr™ðr‚oxe
‚exe™k ™k{Úke yku¤¾kŒk {níðfktûke «kusuõx™wt …qÁt ™k{ sýkðku.„wshkŒ *…þwr[rfí‚k™u ðÄw ði¿kkr™f Zƒu rðfk‚ fhðk yÚkuo fk{Äu™w Þwr™ðr‚oxe™e
RLxh™uþ™÷ VkE™kL‚ xuf‚exe*¾uzqŒku™u ðes «ðkn™k W…Þku„{kt MÚkk…™k fâkt fhðk{kt ykðe Au?®n{Œ™„h*hkßÞ™k rðrðÄ MÚk¤kuyu
y„ðzŒk Ëqh fhe ¾uzqŒku™u ‚ð÷Œ …qhe …kzŒe rf‚k™ Qòo þrõŒ rnŒ ðkr»kof Äkuhýu ÚkŒwt ð]ûkkhku…ý y™u st„÷ rðf‚kððk™k ÏÞk÷ Y…u ftE Þkus™k
Þkus™k yLÞ fÞk ™k{u «[r÷Œ Au?¾wþe Þkus™k*„úkBÞ rðMŒkh™k y{÷{kt {qfðk{kt ykðe Au?ð™ {nkuí‚ð*hkßÞ™k rðrðÄ MÚk¤kuyu
s{e™™k hufkuzo™e ò¤ðýe y™u ™f÷™e yku™÷kE™ «kró yÚkuo þY fhðk{kt ð]ûkkhku…ý y™u st„÷ rðf‚kððk yÚkuo ÞkuòŒku ð™ {nkuí‚ð™e þYykŒ
ykðu÷e R-Ähk Þkus™k fâkhÚke y{÷{kt {qfðk{kt ykðe fâkhÚke ÚkE Au?2004Úke*„úk{s™ku™u yrðhŒ ðes «ðkn {¤e hnu Œu
Au?2004Úke*hkßÞ ‚hfkh îkhk ÷k„w fhðk{kt ykðu÷e R-Ähk Þkus™k™u WÆu ~ ÞÚke hkßÞ ‚hfkh™e ft E Þku s ™k y{÷{kt Au ? ßÞku r Œ„ú k {
{kE¢ku‚kuVTx E-„ð™oL‚ yuðkuzo fÞk ð»ko{kt {éÞku nŒku? 2006{kt Þkus™k*„úk{s™ku™u yrðhŒ ðes «ðkn {¤e hnu Œu WÆu~ÞÚke þY fhðk{kt
*„wshkŒ™k Ë‚ ‚qfk rsÕ÷kyku y™u …uxk¤™e ™Ëeyku™u RLxh÷etfe„ fhŒe ykðu÷e ßÞkurŒ„úk{ Þkus™k suðe …nu÷ fh™kÁt „wshkŒ fux÷k{wt hkßÞ
{níðfktûke Þkus™k ftE Au?‚ws÷k{ ‚wV÷k{T Þkus™k*…kýe™k ™uxðo®f„ Au?«Úk{*hkßÞ ‚hfkh îkhk f]r»k {nkuí‚ð fÞk ð»koÚke WsðkÞ
îkhk …kýe ÔÞðMÚkk…™™e ftE Þkus™k hkßÞ{kt ÷k„w ÚkE Au, su …qhk Au?2005Úke*
Ëuþ¼h{kt «Úk{ „wshkŒ{kt þY fhðk{kt ykðe Au?‚ws÷k{ ‚wV÷k{T
hkßÞ Mkhfkh ¾uzqíkkuLke Ãkz¾u Au søkíkLkk íkkíkLku íkkíke MknkÞ yu s rLkÄkoh

xufkLkk ¼kðu ¾uzqíkkuLku {¤íke
fuLÿLkk f]r»k, Mknfkh yLku ¾uzqík fÕÞký rð¼køkLkk
1,00,000 ðes¤eLkkt Mk{Þ{kt
Mktf÷LkÚke ¾uzqíkkuLku íku{Lke WÃksLkku
{uxÙef xLk ðÄkhku yux÷u
íkwðuhLke ¾heËeLkku íku{Lke Mkw¾kfkhe{kt ÞkuøÞ ¼kð {¤u íkuðku {¬{ yLku Lk¬h rLkÄkoh
©e rðsÞ YÃkkýe
rð¢{ MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ðÄkhku MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe

¼khŒ Ëuþ™e hk»xÙeÞ {wÿk fE Au?[kh ®‚nkuðk¤e nŒwt?¾uŒe*A¥ke‚„Z{kt ykrËðk‚eyku™e s™‚tÏÞk
rþÕ…kf]rŒ* ¼khŒ Ëuþ™ku hk»xÙeÞ {wÿk÷u¾ fÞku fux÷k xfk Au?ykþhu 32 xfk*heÍðo ƒìLf ykìV
Au ? ‚íÞ{u ð sÞŒu * A¥ke‚„Z™w t «Úk{ {kr‚f 2017 RrLzÞk™wt hk»xÙeÞfhý fE ‚k÷{kt fhðk{kt ykTÔÞwt
‚{k[kh…ºk fÞwt nŒwt? A¥ke‚„Z r{ºk*¼khŒ Ëuþ™wt ‚kiÚke nŒwt?R. ‚.1949*A¥ke‚„Z{kt ð™ûkuºk™ku rnM‚ku fux÷k
ykuAe ðMŒe„e[Œk ÄhkðŒwt hkßÞ fÞwt Au? r‚r¬{ *A¥ke‚„Z{kt xfk Au?44 xfkÚke ðÄw*heÍðo ƒìLf ykìV RrLzÞk™k «Úk{ ¼khŒeÞ
fÞk MÚk¤u ‚kiÚke ðÄw ðh‚kË …zu Au?yƒwÍ{kz ûkuºku*Ëwr™Þk{kt „ð™oh fkuý nŒk?‚e. ze. Ëuþ{w¾*nk÷{kt s A¥ke‚„Z™k fÞk
÷ku¾tz™k fw÷ sÚÚkk™ku fux÷k{ku ¼k„ ¼khŒ{kt Au? [kuÚkku * rsÕ÷k{kt Vqz …kfo™e MÚkk…™k fhðk{kt ykðe Au?Ä{Œhe*¼khŒeÞ
A¥ke‚„Z{kt fÞk þnuh™wt Œk…{k™ ‚kiÚke ðÄkhu nkuÞ Au? [kB…k hu÷ðu™wt …rù{ Íku™™wt ðzwt {Úkf fÞwt
*¼khŒ{kt «Úk{ …t[ð»keoÞ Þkus™k fÞk ð»koÚke þY fhðk{kt ykðe Au?{wtƒE([[o„ux)*A¥ke‚„Z™k fÞk rsÕ÷k™u yußÞwfuþ™ nƒ
nŒe?R.‚.1951*fE ™Ëe™u A¥ke‚„Z™e „t„k fnuðk{kt ykðu ƒ™kððk{kt ykðe hÌkwt Au?fkuhƒk*¼khŒ{kt x…k÷ îkhk {™eykìzoh
Au?{nk ™Ëe*¼khŒeÞ heÍðo ƒìLf™e MÚkk…™k fE ‚k÷{kt ÚkE nŒe? ‚uðk™ku ykht¼ fÞk ð»ko{kt fhðk{kt ykÔÞku nŒku? R.‚. 1880
R.‚.1935*A¥ke‚„Z rðÄk™‚¼k™wt ™k{fhý fku™k ™k{ …hÚke *{kA÷e ƒes Wí…kË™ y™u {kA÷eWAuh™k ûkuºk{kt WÕ÷u¾™eÞ
ÚkÞwt Au?r{™e{kŒk*ðk½™wt y¼ÞkhÛÞ ‘‚wtËhð™’ fÞk hkßÞ{kt W…÷rçÄ nkt‚÷ fh™kh fÞk hkßÞ™u yu„úefÕ[h ÷ezhrþ… yuðkuzoÚke
ykðu÷wt Au?…rù{ ƒt„k¤*ûkuºkV¤™e ÿrüyu A¥ke‚„Z™wt MÚkk™ ™ðksðk{kt ykÔÞwt Au? A¥ke‚„Z*rƒúrxþ …k÷ko{uLx™k ‚ÇÞ Œhefu
Ëuþ{kt fux÷k{wt Au?Lkð{wt*rËÕne{kt Þ{w™k ™Ëe™k rf™khu ykðu÷k [qtxkE ykð™khk ‚ki«Úk{ ¼khŒeÞ fkuý nŒk?ËkËk¼kE ™ðhkuS
÷k÷ƒnkËwh þkMºke™k ‚{krÄMÚk¤™u fÞk ™k{Úke yku¤¾ðk{kt ykðu *Ëuþ™e ‚ðo«Úk{ fkì{rþoÞ÷ fkuxo™wt ¼qr{…qs™ fÞk hkßÞ{kt fhðk{kt
Au?rðsÞ½kx*A¥ke‚„Z hkßÞ™e «Úk{ ‚tfÕ…™k fkuýu fhe ykÔÞwt?A¥ke‚„Z*¼khŒ{kt ‚w«e{ fkuxo™k «Úk{ {rn÷k LÞkÞ{qrŒo
nŒe?…trzŒ ‚wtËh÷k÷ þ{ko*{nkí{k „ktÄe™wt ‚{krÄMÚk¤ hks½kx fkuý nŒk?{ehk ‚krnƒ VkŒe{kƒeƒe*A¥ke‚„Z{kt fE Œkhe¾u
fE ™Ëe™k rf™khu ykðu÷wt Au?Þ{w™k*fÞk {nk™w¼kð™u A¥ke‚„Z™k ð]Øs™ rËð‚ Wsððk{kt ykðu Au?1 ykuõxkuƒh*¼khŒeÞ ‚krníÞ
{t„÷…ktzu Œhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au?n™w{k™®‚n*{nkhk»xÙ{kt ûkuºk™ku ‚ðkuoå[ ¿kk™…eX yìðkuzo {u¤ð™kh «Úk{ {rn÷k fkuý
ðÄko ™Sf ykðu÷e „ktÄeS™e f{o¼qr{ fÞk ™k{Úke yku¤¾kÞ nŒk?ykþk…qýkoËuðe*A¥ke‚„Z hkßÞ™k fÞk rsÕ÷k{kt ‚w«r‚Ø
Au?‚uðk„úk{*A¥ke‚„Z™k ‚kiÚke {kuxku hk»xÙeÞ Wãk™™wt ™k{ „rZÞk {nkuí‚ð™wt ykÞkus™ fhðk{kt ykðu Au?fktfuh*¼khŒeÞ
sýkðku.„wÁ ½k‚eËk‚*¼khŒ™k ‚ðo«Úk{ W…hk»xÙ…rŒ fkuý ‚t‚Ë{kt fuLÿeÞ «Äk™ ƒ™™kh ‚ki«Úk{ {rn÷k fkuý nŒk?hksfw{khe
nŒk?zkì. ‚ðo…Õ÷e hkÄkf]»ý™ *A¥ke‚„Z™e ¼k»kk{kt ƒ™u÷e …nu÷e y{]Œfkih*y÷„ hkßÞ {kxu A¥ke‚„Zu fhu÷k ‚t½»ko™wt {q¤ fkhý þwt
rVÕ{ fE nŒe?frn Ëuƒu ‚tËuþ*MðŒtºk ¼khŒ™k «Úk{ [qtxýe nŒwt?ykrËðk‚eyku™e s{e™ y™u Œu{™e yku¤¾*fÞk ¢ktrŒfkhe
fr{þ™h fkuý nŒk?‚wfw{kh ‚u™*A¥ke‚„Z{kt fux÷k rðÄk™‚¼k ™uŒk ‘÷kuf™kÞf’™k W…™k{Úke yku¤¾kŒk nŒk?sÞ«fkþ ™khkÞý
ûku º k Au ? 90 * ¼khŒ ‚hfkh™k ðneðxe ðzk fku ý „ýkÞ *A¥ke‚„Z™e h[™k {kxu ‚ki«Úk{ hksfeÞ «Þk‚ fâkhu fhðk{kt
Au ? ðzk«Äk™ * A¥ke‚„Z™ku ‚ki Ú ke ‚kûkh rsÕ÷ku fÞku ykÔÞku nŒku?ð»ko 1998{kt*$ø÷uLz™k «kæÞk…f r{. ykìR÷ ‚kÚku
A? hkÞ…w h * ¼khŒ ‚hfkh™k ƒt Ä khýeÞ ðzk fku ý „ýkÞ ‚tþkuÄ™ fhe™u ykR™MxkE™™k ‚k…uûkðkË{kt ‚wÄkhk ‚q[ð™khk
Au?hk»xÙ…rŒ*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt fux÷k rsÕ÷k Au?18*¼khŒ™e ¼khŒeÞ ði¿kkr™f fkuý nŒk?zkì. sÞtŒ ™k÷eofh*
«Úk{ …t[ð»keoÞ Þkus™k{kt fÞk ûkuºk™u «kÄkLÞ yk…ðk{kt ykÔÞwt
ÃkþwÄLkLkwt {n¥ð yLku {qÕÞ òýíke yLku yktfíke Mkhfkh økkiMkuðk yLku {qtøkk ÃkþwÄLk «íÞu Mkhfkh MktðuËLkþe÷ Au
yAík yLku yMkhøkúMík «ríkrËLk ÃkþwrËX
rsÕ÷kLkk ÃkþwÄLk {kxu 4 rf.økúk. ½kMk økki{kíkk, økkiðtþ Mkrník Mk{økú ÃkþwÄLkLkku
hrsMxzo ÃkktshkÃkku¤ yLku Y. 2/-Lkk hkníkËhu ÞkuøÞ rLk¼kð yu ykÃkýk MkkiLke MkrnÞkhe Vhs Au
økkiþk¤kykuLku rðþu»k MknkÞ ykÃkðkLkku rLkýoÞ
©e LkhuLÿ¼kE {kuËe
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk «ÄkLk{tºke, ¼khík Mkhfkh

W…„ún ŒiÞkh fh™khe ‚tMÚkk ‘R‚hku ‚ìxu÷kEx ‚uLxh’ zw t „ ¤e™e ‚ki Ú ke ðÄw ¾u Œ e fÞk hkßÞ{kt ÚkkÞ
fÞk þnuh{kt ykðu÷e Au?ƒut„÷wÁ*y÷„ hkßÞ Œhefu Au?{nkhk»xÙ*A¥ke‚„Z hkßÞ™e ‚hnËku fux÷k hkßÞku
A¥ke‚„Z™e MÚkk…™k fâkhu ÚkE?1 ™ðu B ƒh, 2017 ‚kÚku skuzkÞu÷e Au?6*Ëwr™Þk{kt [k™k Wí…kË™ y™u
2000*¼khŒ™k «Úk{ yðfkþÞkºke hkfuþ þ{koyu fÞk ð…hkþ{kt ¼khŒ™ku ¢{ fÞku ykðu Au?«Úk{*A¥ke‚„Z
Ëuþ™k yðfkþÞk™{kt «ðk‚ fÞkuo nŒku?hrþÞk*A¥ke‚„Z hkßÞ™wt hkßÞ™e W¥kh rËþkyu fÞwt hkßÞ ykðu÷wt Au?W¥kh «Ëuþ*¼khŒ™wt
ûkuºkV¤ Ëuþ™k fw÷ ûkuºkV¤™k ÷„¼„ fux÷k xfk sux÷wt Au?4.11 hk»xÙeÞ „eŒ ‘s™ „ý {™...’ ‚ki«Úk{ fku÷fkŒk{kt fâkhu „kðk{kt
xfk*rn{k÷Þ rþ¾h™e Ÿ[kE {k…ðk™wt ‚ki«Úk{ fkÞo fkuýu fÞwO ykÔÞwt nŒwt?27 rz‚uBƒh 1911*A¥ke‚„Z™e ‚kiÚke {kuxe ™Ëe™wt
nŒwt?y{÷Ëkh hkÄk™kÚk r‚fËkh*A¥ke‚„Z™e yuf y÷„ hkßÞ ™k{ sýkðku.{nk*ykìõxkuƒh 1940{kt ÔÞrõŒ„Œ ‚íÞk„ún™e
Œhefu {k„ýe ‚ki « Úk{ðkh fâkhu fhðk{kt ykðe nŒe?ð»ko [¤ð¤ þY ÚkE nŒe, Œu{kt «Úk{ ‚íÞk„úne fkuý ƒLÞk nŒk?rð™kuƒk
1923*¼khŒ ‚hfkh ŒhVÚke ‚krníÞ, f÷k, rð¿kk™ y™u ¼kðu*A¥ke‚„Z{kt ðk½™k ‚thûký {kxu MÚkk…ðk{kt ykðu÷ku ™uþ™÷
‚{ks‚uðk™k ûkuºkku{kt rðþu»k Þku„Ëk™ ƒË÷ y…kŒku ¼khŒhJ yìðkzo …kfo «kusuõx fâkt ykðu÷ku Au?RLÿkðŒe*{rý…wh hkßÞ™e hksÄk™e
fÞk ð»koÚke yk…ðk{kt ykðu Au?R.‚. 1954*{æÞ«Ëuþ™k fux÷k fE Au?RBVk÷*fÞk MÚk¤™u A¥ke‚„Z™wt «Þk„, {nkŒeÚko Œu{s
rsÕ÷k ¼u„k fhe™u A¥ke‚„Z hkßÞ™e MÚkk…™k fhðk{kt ykðe ‚tMfkh™„he Œhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au?hkrs{*¼khŒ™k
Au?16*¼khŒ{kt ‚ki«Úk{ …qýo Mðhks™ku rËð‚ fâkhu {™kððk{kt ƒtÄkhý™e h[™k fhðk{kt ykðe íÞkhu ƒtÄkhý ‚¼k™k «{w¾ Œhefu
ykÔÞku nŒku?26 òLÞwykhe 1930*«Äk™{tºke ykðk‚ Þkus™k fku™u [qtxðk{kt ykÔÞk nŒk?zkì. hksuLÿ«‚kË*A¥ke‚„Z{kt ®‚[kE™e
ytŒ„oŒ Ëuþ™ku ‚ðo«Úk{ «kusuõx fÞk hkßÞ {kxu Mðef]Œ fhðk{kt ‚kiÚke {kuxe Þkus™k fE Au?{nk™Ëe Þkus™k*¼khŒ™e ‚kiÚke {kuxe
ykÔÞku nŒku?A¥ke‚„Z*¼khŒ{kt ðu…kh fhðk ykð™khe «Úk{ ÔÞk…khe ƒìLf ‘Mxux ƒutf ykìV RrLzÞk’™wt hkr»xÙÞfhý ÚkÞwt Œu y„kW Œu
Þwhku…eÞ «ò fE nŒe?…kuxwo„eÍ*rðï ƒutf™e 'RÍ ykìV zw$„ fÞk ™k{Úke yku¤¾kŒe nŒe?RB…erhÞ÷ ƒìLf ykìV RrLzÞk*Ëuþ{kt
rƒÍ™u‚' hu®f„ y™w‚kh, ÔÞk…kh fhðk {kxu™k ©uc hkßÞku{kt A¥ke‚„Z hkßÞ™u fÞk …kf™k ðkxfk Œhefu yku¤¾ðk{kt ykðu
A¥ke‚„Z™ku ¢{ fÞku Au?[kuÚkku*‘rËÕ÷e [÷ku’ ‚qºk fÞk ¢ktrŒfkhe Au?Äk™*«k[e™ …rðºk „t„k ™Ëe™u fÞk ð»ko{kt hkr»xÙÞ ™Ëe ònuh
™uŒkyu ykÃÞwt nŒwt?‚w¼k»k[tÿ ƒkuÍ*A¥ke‚„Z™wt ‚w«r‚Ø ¼kuh{Ëuð fhðk{kt ykðe nŒe?ð»ko 2008*fÞk MÚk¤™u A¥ke‚„Z™e Qòo
{trËh fE þi÷e™e ðkMŒwf¤k™wt WËknhý Au?™k„h þi÷e*‚w¼k»k [tÿ hksÄk™e Œhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au?fkuhƒk* ¼khŒ [ìrB…Þ™ ƒLÞwt
ƒkuÍu MÚkk…u÷e ykÍkË ®nË ‚u™k™e h[™k fâkt ÚkE nŒw t Œu «Úk{ xT ð u L xe20 ðÕzo f… fâkt h{kÞku nŒku ? Ërûký
nŒe?ò…k™*A¥ke‚„Z™k RrŒnk‚{kt ‚ku™k¾k™ ƒ¤ðku fku™e ‚kÚku ykr£fk*A¥ke‚„Z hkßÞ™ku {wÏÞ …kf fÞku Au?Äk™*¼khŒ™wt
‚tƒtrÄŒ Au?ðeh ™khkÞý®‚n*¼khŒ™e «Úk{ yìh÷kE™ fÞk ð»ko{kt ‚kiÚke {kuxwt [[o ‘‚e fuÚkuzÙ÷’ fÞkt ykðu÷wt Au? …ýS(„kuðk)
þY ÚkE nŒe?ð»ko 1946*A¥ke‚„Z MðŒtºkŒk ‚t„úk{ yktËku÷™™k *A¥ke‚„Z hkßÞ{kt fux÷k hk»xÙeÞ Wãk™ ykðu÷k Au?3*«Úk{
AuÕ÷kt þneË fkuý nŒkt?‚whuLÿ ‚kÞ*{wtƒE Mxkuf yìõ‚[uts™k «Úk{ ykìMfkh yìðkzo SŒ™kh ¼khŒeÞ ¼k™w yÚkiÞk™u fE rVÕ{ {kxu
{rn÷k «{w¾ fkuý nŒk?Ëe™k {nuŒk*A¥ke‚„Z{kt ‚rð™Þ fk™q™ …whMfkh {éÞku nŒku?„ktÄe*A¥ke‚„Z hkßÞ™wt ‚kiÚke {kuxwt þnuh fÞwt
¼t „ ykt Ë ku ÷ ™™ku «kht ¼ fku ý u fÞku o nŒku ? …t r zŒ hrðþt f h Au?hkÞ…wh* «rŒrcŒ {uø‚u‚ yìðkuzo {u¤ðkhk «Úk{ ¼khŒeÞ fkuý
þwõ÷*yurþÞk™wt «Úk{ ‚kÞL‚ r‚xe ¼khŒ{kt fÞk þnuh{kt nŒk?rð™kuƒk ¼kðu*ð»ko 2011™e ð‚Œe „ýŒhe y™w‚kh
ƒktÄðk{kt ykÔÞwt nŒwt?fku÷fŒk*A¥ke‚„Z™e r‚nkðk ™„he{kt fÞk ð‚Œe™e ÿrüyu A¥ke‚„Z™ku Ëuþ{kt fux÷k{ku ¢{ Au?17{ku*
Ér»kyu Œ… fÞwO nkuðk™wt {™kÞ Au?©]t„e Ér»k*{uz{ ¼e¾kES ¼khŒ™wt ‚kiÚke ðÄw ð¾Œ ƒsux hsq fh™khk ™kýk{tºke fkuý
YMŒ{S fk{kyu ¼khŒ™k hk»xÙeÞ æðs™e h[™k fÞk Ëuþ{kt fhe nŒk?{kuhkhS Ëu‚kE*A¥ke‚„Z{kt Œk÷wfkyku™e ‚tÏÞk fux÷e
nŒe?s{o™e*ð»ko 2008Lkku ¼khŒ yrM{Œk ©uc s™«rŒr™rÄ Au?146*
…whMfkh fku™u yu™kÞŒ fhðk{kt ykÔÞku Au?zkì. h{ý®‚n*¼khŒ{kt
rfþkuh ðøko (Äkuhý 6-8)Lkk MÃkÄofkuLkk «&™ku ynª Ãkqýo ÚkkÞ Au. íku{ýu ynª
MkwÄe íkiÞkhe fhðe.

‘{qAk¤e {k’ ™k{u yku¤¾kŒk „wshkŒe ÷uðzkÔÞk nŒk ?hrðþtfh {nkhks* ðzk«Äk™ ™huLÿ
ƒk¤‚krníÞfkh™w t ™k{ yk…ku . r„sw ¼ kR ƒÄu f k {kuËeyu hkßÞ™k fux÷kt Mxux nkEðu ™uþ™÷ nkEðu{kt
*ð]ûkkåAkrËŒ rðMŒkh™k ûkuºku nk÷{kt hk»xÙ{kt „wshkŒ 2017 …rhðrŒoŒ Úkðk™e ònuhkŒ fhe Au?ykX*yzk÷s™e
hkßÞ fux÷k{kt ¢{u Au?ºkeò*‚ku÷tfe ðtþ™k «r‚Ø ðkð fkuýu y™u fÞk ð»ko{kt ƒ™kðe nŒe ?hkýe YzkƒkR -
hksðe r‚Øhks sÞ®‚n™k þk‚™fk¤{kt fku™u ‘fr÷ fk÷ ‚ðo¿k’™wt R.‚.1477*nœ…eÞ ‚tMf]rŒ™k {n¥ð™k MÚk¤ ÷kuÚk÷™e þkuÄ fÞk
rƒÁË «kó ÚkÞwt nŒwt?nu{[tÿk[kÞo*„wshkŒ{kt ¢ktrŒfkhe «ð]r¥k™k …whkŒ¥ðþkMºkeyu fhe nŒe ? zkì. yu‚.ykh.hkð*fåA{kt Ëh ð»kuo
ykã «ýuŒk fkuý økýkÞ Au? {nr»ko yh®ðË*{sqh {nks™ ‚t½™e fku™e ÞkË{kt {u¤ku ¼hkÞ Au ?‚tŒ {ufhý ËkËk* hkßÞ™k ykX Mxux
MÚkk…™k fkuýu fhe nŒe?{nkí{k „ktÄe*„wshkŒ{kt yks rË™ ‚wÄe nkEðu ™uþ™÷ nkEðu{kt …rhðrŒoŒ Úkþu, yk …rhðrŒoŒ nkEðu fux÷k
fux÷k ‚ktMf]rŒf ð™ku™wt r™{koý ÚkÞwt Au?16*fMŒqhƒk™u su÷{kt fkuýu rf÷ku{exh™k Au?1200*‚tŒhk{ {nkhks™wt «ÏÞkŒ {trËh fÞkt
¼ýŒh …qÁt …kzTÞwt? …qrýo{kƒu™ …fðk‚k*„ktÄeS fku™u …kuŒk™ku ykðu÷wt Au?™rzÞkË*ht„ yðÄqŒ {nkhks™wt {q¤ ™k{ þwt nŒwt?…ktzwht„
…kt[{ku …wºk „ýŒk?s{™k÷k÷ ƒòs*„wshkŒ{kt y™kÚk yk©{™e rðê÷k ð¤k{u*fÞk ‚tŒu ƒktÄu÷e Íqt…ze ‚ŒkÄkh™k ™k{Úke «ÏÞkŒ
«ð] r ¥k þY fh™kh ‚ki « Úk{ ‚w Ä khf fku ý nŒk?{rn…Œhk{ ƒ™e?‚tŒ©e yk…k „e„k ƒk…w* Ërûký yurþÞk™ku ‚kiÚke {kuxku
Y…hk{*‚wV÷k{ ‚ws÷k{ Þkus™k ytŒ„oŒ W¥kh „wshkŒ™k „k{ku «uxÙkufur{f÷ Ã÷kLx hkßÞ{kt fâkt MÚkk…ðk{kt ykÔÞku Au?Ënus
{kxu fu x ÷e ‚t Ï Þk{kt …kE…÷kE™ku ™k¾ðk™w t ykÞku s ™ *ƒsht„Ëk‚ƒk…kyu fÞkt ‚{krÄ ÷eÄe nŒe?ƒ„Ëkýk*{nwze si™
Au?11*ðzkuËhk™ku ði¼ðe ÷û{erð÷k‚ …u÷u‚ fkuýu ƒ™kÔÞku ŒeÚko™e MÚkk…™k fkuýu fhe nŒe?yk[kÞo ƒwrØ‚k„hS*Ak…¾k™wt þY
nŒku?{nkhkò ‚ÞkShkð „kÞfðkz*yuyu{yu, ykRykRyu{ fh™kh «Úk{ „wshkŒe fkuý nŒk?Ëw„kohk{ {nuŒk * Ërûký yurþÞk™ku
y™u …eykhyu÷ fÞk {nk™w¼kð™e Ëe½o árü™wt …rhýk{ Au?zkì. ‚kiÚke {kuxku ÃkuxÙkufur{f÷ Ã÷kLx – yku…k÷ – fux÷kt rðMŒkh{kt «‚Þkuo
rð¢{¼kE ‚khk¼kE*y{ËkðkË yusÞwfuþ™ ‚ku‚kÞxe™k MÚkk…™k Au?508 yufh*„wshkŒ™k «Úk{ fkuþfkh fkuý nŒkt ?frð ™{oË
fkuýu fhe nŒe?fMŒwh¼kE ÷k÷¼kE*¼khŒ{kt {eXk™k fw÷ *¼ðkR™k «ýuŒk™wt ™k{ sýkðku ?y‚kRŒ Xkfh*y{ËkðkË{kt
Wí…kË™{kt „wshkŒ hkßÞ™ku rnM‚ku fux÷k xfk™ku Au? 70 ykðu÷e y™u MÚkk…íÞf¤k™ku W¥k{ ™{q™ku yuðe swB{k {rMsË fkuýu
xfk*y{ËkðkË BÞwr™r‚…k÷exe™kt ‚ðo«Úk{ ¼khŒeÞ «{w¾ fkuý ƒtÄkðe nŒe?yn{Ëþkn ƒkËþkn* ðzk«Äk™ fhu÷e ònuhkŒ {wsƒ
nŒkt?hkðƒnkËwh hýAkuz÷k÷ Akuxk÷k÷*„wshkŒ{kt ‚ki«Úk{ hkßÞ™k 40 ƒtËhku™k fux÷kt ¾[oÚke rðf‚kððk{kt ykðþu?45 nòh
hurzÞku fuLÿ fkuýu þY fhkÔÞwt?{nkhkò ‚ÞkShkð „kÞfðkz- fhkuz Yr…Þk™k ¾[uo*„ktÄeSyu fE fku÷us{kt yÇÞk‚ fÞkuo
ðzku Ë hk * sÞku r Œ‚t ½ ™e MÚkk…™k fku ý u fhe nŒe? {] Ë w ÷ k nŒku?þk{¤Ëk‚ fkì÷us-¼kð™„h*…kuhƒtËh{kt ykðu÷ {nkí{k
‚khk¼kE*…kf ðe{k Þkus™k nuX¤ ¾uzqŒku™u ¼hðk™k ÚkŒkt …kt[ xfk „ktÄe ferŒo {trËh fkuýu ƒtÄkÔÞwt?™k™S fkr÷Ëk‚ {nuŒk*ðMŒw…k¤™u
«er{Þ{{kt fux÷k xfk ðÄkhk™e ‚nkÞ ònuh fhðk{kt ykðe Au?ºký „wshkŒ™k {nky{kíÞ™wt …Ë fkuýu ykÃÞwt?hkò rðþ¤Ëuð ðk½u÷k*
xfk*MðŒtºk ¼khŒ™e ƒtÄkhý ‚¼k™k yæÞûk Œhefu fÞk „wshkŒe™e fuLÿ ‚hfkh™e ftE Þkus™k ytŒ„oŒ ËrhÞk rf™khk™k rðMŒkh{kt
‚ki«Úk{ r™{ýqf ÚkR nŒe?„ýuþ {kð¤tfh*Mºke…kºkku™e ¼qr{fk™u hkus„khe™e Œfku ðÄþu?‚k„h{k÷k*MðkŒtºÞ ‚u™k™e ~Þk{S f]»ý
ht„¼qr{ …h SðtŒ fh™kh ™x fkuý nŒk?sÞþtfh ‚wtËhe*MðŒtºk ð{koyu ÷tz™{kt MÚkk…u÷ rðãkÚkeo Akºkk÷Þ™wt ™k{ yk…ku.ErLzÞk
¼khŒ™e «Úk{ …k÷ko{uLx™k yæÞûk fkuý nŒk?„ýuþ ðk‚wËuð nkW‚*„wshkŒe ‚krníÞ …rh»kË™k MÚkk…f fkuý nŒk ?hýrsŒhk{
{kð¤tfh*«r‚Ø ÞkºkkÄk{ ytƒkS ¾kŒu r™{koý ÚkÞu÷k ‚ktMf]rŒf ðkðk¼kR*„wshkŒ™k fÞk yýwrð¿kk™eyu yktŒhhk»xÙeÞ MŒhu
ð™™u fâk ™k{u yku¤¾ðk{kt ykðu Au?{kt„ÕÞ ð™*ykÍkËe …Ae ™k{™k {u¤ðe nŒe?zkì. nku{e ¼k¼k*Ënus {kxu™ku yku…k÷ Ã÷kLx
‚kihk»xÙ™k ÷kufþkne hksÞ™k «Úk{ {wÏÞ{tºke fkuý ƒLÞk?WåAt„hkÞ fÞk ûkuºku Wí…kË™ {kxu y„úu‚h Au?Ã÷krMxf {urzf÷ ûkuºku*
Zuƒh*¼khŒeÞ ¼qr{‚u™k™k «Úk{ „wshkŒe rVÕz{kþo÷ fkuý nŒk ?
s™h÷ {kýufþk*„wshkŒ™e «Úk{ ‚hfkh™u ƒtÄkhý™k þ…Úk fkuýu
ykrËðkMke Mk{ksLkwt Mð-yrÄfkh Úkfe Mð-MkþÂõíkfhý ykrËðkMke çktÄwykuLku Mk{ksLkk {wÏÞ«ðkn{kt ÷kððk {kxu frxçkØ Mkhfkh
PESA rLkÞ{ku, 2017 Lkkýkt ÄehLkkhkyku Ãkh ytfwþ ykrËðkMke Mk{ksLke ykrsðefk s¤ðkE hnu
ytíkøkoík ykrËðkMke Mk{ksLku økúk{Mk¼k{kt ðÄw ÷kuf¼køkeËkhe íku {kxu fkÞËkLkku [wMík y{÷ yLku íku{Lkk MktíkkLkkuLku
{¤e Au rðþu»k Mk¥kkyku ©{çktÄwyku yLku {rn÷kykuLku rþûkýÚke {ktzeLku íkçkeçkeMkuðk MkwÄe
MktÃkqýo hûký Ëhuf Mkð÷ík ykÃkðk {kxuLke frxçkØíkk
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe

Wþ™‚T fÞk frð™w t Q…™k{ Au ? ™xðh÷k÷ ft…™e™e ŒhVuý{kt fu‚ ÷zðk „Þk nŒk? ËkËk yƒËwÕ÷k
…tzÞk*hksuLÿ þkn™u fÞk fkÔÞ‚t„ún {kxu ¿kk™…eX yuLz ft…™e* „wshkŒ{kt ðuË{trËhku™k MÚkk…f fkuý
yuðkuzo yu™kÞŒ ÚkÞku ? r™ÁÆuþu*‚kƒh zuhe™e MÚkk…™k 2017 nŒk?Mðk{e „t„uïhk™tËS*#ø÷ìtz s™khk ‚ki«Úk{
fkuýu fhe nŒe?¼ku¤k¼kR ¾kuzeËk‚ …xu÷*„wshkŒ „wshkŒe ‚krníÞfkh fkuý nŒk?{rn…Œhk{
‚hfkh™e rðãk÷û{e ƒkuLz Þkus™k ytŒ„oŒ fLÞkyku™u fux÷k Yr…Þk™wt ™e÷ftX*„wshkŒ™wt «Úk{ Œu÷ûkuºk fÞkt ykðu÷wt Au ?÷wýus*„wshkŒ
ƒkuLz yk…ðk{kt ykðu Au?2000 Yr…Þk*…kðk„Z{kt {nkfk¤e ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k {{Œk ŒÁýe yr¼Þk™™ku WÆu~Þ þwt
{kŒkS™e MÚkk…™k fkuýu fhe Au ?rðïkr{ºk Ér»k*{ki™ {trËh™k Au?ŒÁýe™u …kirüf ¾kuhkf …qhku …kze ŒtËwhMŒe ƒûkðe*„ehkÄkuÄ fR
MÚkk…f fku ý nŒk? …q s Þ ©e {ku x k * ÷t z ™{kt ‘ErLzÞ™ ™Ëe …h ykðu÷ku Au ?ytrƒfk*‚whŒ …k‚u fÞku ËrhÞkrf™khku «ÏÞkŒ
‚ku r þÞku ÷ ku S Mx’ y¾ƒkh fku ý u þY fÞw O nŒw t ? ~Þk{Sf] » ý Au ?zwB{‚*Ërûký „wshkŒ{kt fÞwt nðk ¾kðk™wt MÚk¤ ykðu÷wt Au ?
ð{ko*rðãk÷û{e ƒkuLz Þkus™k™k ÷k¼ {u¤ððk „k{{kt {rn÷k ‚k…wŒkhk*{{Œk ŒÁýe yr¼Þk™ yu „wshkŒ ‚hfkh™k fÞk
‚kûkhŒk™wt «{ký fux÷wt nkuðwt sYhe Au?35%*þuf‚r…Þh hr[Œ {níðkfktûke «ku„úk{ nuX¤ [k÷e hnu÷ Íwtƒþu Au?Mfw÷ nuÕÚk
nuB÷ux™wt …]Úðe AtË{kt ¼k»kktŒh fkuýu fÞwO Au?nt‚k {nuŒk*„wshkŒe «ku „ ú k { * fÞk þnu h ™u Vq ÷ ku ™ w t þnu h fnu ð k{kt ykðu Au ?
¼k»kk™e «Úk{ nkMÞ™ð÷ yk…™kh ÷u¾f fkuý nŒk?h{ý÷k÷ …k÷™…wh*‘…ehkux™’ xk…w ‚kihk»xÙ™k fÞk rsÕ÷k{kt ykðu÷ Au ?
™e÷ftX*R.‚. 1849 „wshkŒe ¼k»kk{kt «Úk{ ‚kókrnf fkuýu ò{™„h*sq™k„Z{kt W…hfkux{kt fR ðkð skuðk÷kÞf Au ?yze
«fkrþŒ fÞwO?yu÷ufÍkLzh rfL÷kuf Vkuç‚o *÷û{e ÷kz÷e Þkus™k fze™e ðkð*{rn÷kyku™u MðkMÚÞ ƒûkðk {kxu „wshkŒ ‚hfkhu þY
ytŒ„oŒ fLÞk 21 ð»ko™e ÚkŒkt Œu™u fux÷e hf{ [qfððk{kt ykðu Au?1 fhu÷e Þkus™k™wt ™k{ sýkðku.{{Œk yr¼Þk™*fåA{kt „wshkŒ™wt
÷k¾ Yr…Þk*„wshkŒe {nk™ð÷ ‘‚hMðŒe [tÿ’™k ÷u¾f fkuý fÞwt ¾k™„e ykÄwr™f ƒtËh ykðu÷wt Au ?{wLÿk*„wshkŒ™wt ‚kiÚke {kuxwt
Au?„kuðÄo™hk{ rºk…kXe*„wshkŒ{kt ‚ki «Úk{ yu{.yu.™e …Ëðe ƒtËh fÞwt Au ?ftz÷k*™khkÞý ‚hkuðh {trËh fÞk rsÕ÷k{kt ykðu÷wt
fkuýu {u¤ðe nŒe? ytƒk÷k÷ ‚ktfh÷k÷ Ëu‚kR*„wshkŒ™kt fÞk Au ? fåA * {rn÷kyku ™ u MðkMÚÞ ƒûk™khe „w s hkŒ ‚hfkh™e
y„úýe Wãku„…rŒyu fur÷fku r{÷™e MÚkk…™k fhe nŒe?ytƒk÷k÷ {níðkfktûke Þkus™k {{Œk yr¼Þk™™ku «kht¼ fh™khk {wÏÞ{tºke™wt
‚khk¼kR*swËe-swËe hkßÞ ‚hfkhku îkhk y{÷{kt {wfðk{kt ykðu÷ ™k{ sýkðku.™huLÿ {kuËe*„wshkŒ™k fw÷ fux÷k {wÏÞ ƒtÄ ykðu÷k
÷û{e ÷kz÷e Þkus™k™ku «kht¼ fÞk hkßÞ îkhk ÚkÞku nŒku? „wshkŒ Au? …kt[*™{oËk ™Ëe fÞk fÞk hksÞku{ktÚke …‚kh ÚkkÞ Au ?
*„wshkŒ™k òýeŒk ¼e÷ ÷kuf„krÞfk fkuý Au?rËðk¤eƒnu™ {æÞ«Ëuþ, {nkhk»xÙ y™u „wshkŒ *ËktŒeðkzk ƒtÄ fR ™Ëe …h
¼e÷*„ktÄeSyu fÞk MðkŒtºÞ ‚u™k™e {rn÷k™u þMºk hk¾ðk™e Aqx ƒktÄðk{kt ykðu÷ku Au ?ƒ™k‚ ™Ëe*hku„e fÕÞký ‚r{rŒ Þkus™k
yk…e nŒe ?…qrýo{kƒnu™ …fðk‚k*¼khŒ™e ‚ki «Úk{ {kuzo™ nuX¤ „wshkŒ ‚hfkh îkhk fux÷k Yr…Þk™wt ¼tzku¤ Q¼wt fhðk{kt ykÔÞwt
zkÞMxV ft…™e fkuýu MÚkk…e ?fMŒwh¼kR ÷k÷¼kR *fLÞkyku™u Au?Yr…Þk 4 fhkuz*r‚¬k Úk{o÷ …kðh Mxuþ™ fÞkt ykðu÷wt Au ?
ykrÚkof ‚ØhŒk ƒûkðk fuLÿ ‚hfkh îkhk y{÷e ƒ™kððk{kt ykðu÷ ò{™„h*„wshkŒ™k fÞk ƒtÄ™u ‘{u„k «kusufx’ Œhefu „ýðk{kt
÷kz÷e Þkus™k yLÞ fÞk ™k{Úke òýeŒe Au?Ä™÷û{e fkÞo¢{*®nËe ykðu Au ?WfkR ƒtÄ*„wshkŒ™wt ‘™uþ™÷ {he™ …kfo’ fÞkt ykðu÷wt Au?
rVÕ{ku™k òýeŒk „wshkŒe yr¼™uŒk ‚tSðfw{kh™wt {q¤ ™k{ ò{™„h*hku„e fÕÞký ‚r{rŒ Þkus™k™ku WÆu~Þ þwt Au?„heƒe hu¾k
sýkðku.nrh÷k÷ sheðk÷k*¼kð™„h™k fÞk Ëeðk™™u ÷kufku yksu ™e[u™k ËËeo™u rð™k{qÕÞu ¾[ko¤ ‚khðkh …qhe …kzðe*¾t¼kŒ™k
…ý Œu{™e rŒûý ƒwrØ«rŒ¼k y™u ÷kufku…Þku„e fkÞkuo™u fkhýu ÞkË fhu y¾kŒ{kt fÞku ƒux ykðu÷ku Au ?yr÷Þk ƒux*ò{™„h …k‚u fÞk
Au?«¼kþtfh …èýe*„ktÄeS Þwðk fk¤u Ërûký ykr£fk{kt fR xk…w™ku ‚{qn Au ?r…hkux™*
MkeÄe íkk÷wfk fûkkLke MÃkÄko{kt ¼køk ÷uðk {kxu gujaratquiz.in ðuçkMkkRxLke

{w÷kfkík ÷ku yLku íÞkt ykÃku÷ rðøkíkku {wsçk MÃkÄko{kt ¼køk ÷ku.

™{oËk zu{ ™Sf r™{koýkÄe™ ‚hËkh …xu÷™e «rŒ{k™e Au?þrõŒËqŒ Þkus™k*h{Œ„{Œ ûkuºkku™k h{Œðehku
Ÿ[kE fu x ÷e hk¾ðk{kt ykðe Au ? 182 {exh yuf {t[ …h yufrºkŒ fhe Œuyku™e ûk{Œkyku rðf‚u Œu
*y{ËkðkË-ðzkuËhk yuõ‚«u‚ nkEðu™u fÞk ð»ko{kt 2017 {kxu hkßÞ{kt h{Œ„{Œ™e ftE M…Äko ÞkuòÞ Au?¾u÷
¾wÕ÷ku {qfðk{kt ykÔÞku nŒku?ð»ko 2003{kt*ð»ko {nkfwt¼*hkßÞ™k h{Œðehku™u yuf {t[ …h ÷kðŒkt ¾u÷
2003{kt y{ËkðkË-ðzkuËhk yuõ‚«u‚ nkEðu™wt ÷kufk…oý Œífkr÷™ {nkfwt¼™e þYykŒ fÞk ð»ko{kt fhðk{kt ykðe nŒe? 2010
fÞk ðzk«Äk™u fÞwO nŒwt?yx÷ rƒnkhe ðks…uÞe*fktfheÞk Œ¤kð™k *hkßÞ™k «ðk‚™ fuLÿku™k rðfk‚ y™u ònuhkŒ yÚkuo skuhþkuhÚke
VhŒu ËkuzŒe xÙu™™wt ™k{ þwt yk…ðk{kt ykÔÞwt Au?yx÷ yuõ‚«u‚ [÷kððk{kt ykðŒwt fuB…uE™ fÞwt Au?¾w~ƒw „wshkŒ fe*hkßÞ™u
*‚hËkh ‚hkuðh{ktÚke ykuðhVT÷ku ÚkE™u ËrhÞk{kt ðne sŒwt …kýe nðu yktŒhhkr»xÙÞ ™kýktfeÞ ÔÞðMÚkk™u fuLÿ ƒ™kð™khe „eVTx ‚exe fÞk
ftE Þkus™k nuX¤ ‚kihk»xÙ™k s¤kþÞku{kt …nkut[kzðk{kt ykðþu?‚ki™e þnuh{kt r™{koýkÄe™ Au?„ktÄe™„h*¼khŒ™u ‚kiÚke ðÄw ðzk«Äk™
Þkus™k*'‚ki™e'(‚kihk»xÙ ™{oËk yðŒhý Rrh„uþ™) Þkus™kÚke fÞk hkßÞ{ktÚke {éÞk Au?W¥kh «Ëuþ*A¥ke‚„Z{kt fw÷ fux÷k rsÕ÷k
„w s hkŒ™k fu x ÷kt rsÕ÷kyku { kt ®‚[kE ûku º ku ÷k¼ Úkþu ? ‚kŒ Au?27*rðï{kt …þwÄ™{kt ¼khŒ fÞk ¢{u ykðu Au? «Úk{
rsÕ÷k{kt*'‚ki™e'(‚kihk»xÙ ™{oËk yðŒhý Rrh„uþ™) Þkus™kÚke *A¥ke‚„Z hkßÞ™wt …kx™„h fÞwt Au?hkÞ…wh*Ëuþ{kt þý™wt ‚kiÚke
‚ki h k»xÙ ™ k fu x ÷kt „k{ku ™ u ®‚[kE™ku ÷k¼ {¤þu ? yt Ë ksu ðÄw Wí…kË™ fÞk hkßÞ{kt ÚkkÞ Au?…rù{ ƒt„k¤*A¥ke‚„Z Ëuþ™wt
™ð‚ku*ðrhc ™k„rhfku™u ÞkºkkÄk{ku™e {w÷kfkŒ ÷uðk yÚkuo fE fux÷k{wt hkßÞ Au?26{wt*Ëuþ{kt þuhze™wt Wí…kË™ fÞk hkßÞ{kt ‚kiÚke
Þkus™k y{÷{kt {qfðk{kt ykðe Au?©ðý ŒeÚko Ëþo™ Þkus™k*hkßÞ ðÄw ÚkkÞ Au?W¥kh «Ëuþ*{nk™Ëe™wt WË„{ MÚkk™ fÞk hkßÞ{kt
‚hfkh îkhk «Úk{ ykrËòrŒ Þwr™ðr‚oxe fÞk rsÕ÷k{kt MÚkk…ðk™wt Au?A¥ke‚„Z*¼kirŒfþkMºk{kt ™kuƒu÷ …krhŒkur»kf {u¤ð™khk «Úk{
Xhkððk{kt ykÔÞwt Au?™{oËk rsÕ÷k{kt*…trzŒ Ëe™ËÞk¤ W…kæÞkÞ™k ¼khŒeÞ fkuý nŒk? ‚e.ðe.hk{™ *¼khŒ™k fÞk hkßÞ{kt hkßÞ
sL{ þŒkçËe ð»ko™u fuðe heŒu Wsððk™ku r™ýoÞ fhðk{kt ykÔÞku ‚hfkhu ¼úük[kh hkufðk {kxu xkì÷ £e ™tƒh™e þYykŒ fhe
Au?„heƒ fÕÞký ð»ko Œhefu*Ëuþ™e ‚ki«Úk{ ÷u‚h xuf™ku÷eSÚke Au?A¥ke‚„Z*ykìMfkh{kt ÷kEV xkE{ yur[ð{uLx {u¤ðk™khk
‚ßs yuðeyu{yu‚ [uf…kuMx™wt r™{koý „wshkŒ{kt fE [uf…kuMxÚke ¼khŒeÞ fkuý nŒk?‚íÞSŒ hu*A¥ke‚„Z{kt ¼khŒeÞ s™Œk …kxeo™k
fhðk{kt ykÔÞwt Au?þk{¤kS*þk{¤kS ¾kŒu Ëuþ™e ‚ki«Úk{ ÷u‚h W{uËðkh zkì. h{ý®‚n ‚ŒŒ fux÷k{e ðkh {wÏÞ{tºke Œhefu [qtxkE ykÔÞk
xuf™ku÷kuSÚke ‚ßs yuðeyu{yu‚ [uf…kuMx™ku þw¼kht¼ fâkhÚke ÚkÞku Au?ºkýðkh*…krfMŒk™ ‚k{u xuMx {u[{kt yr™÷ fwtƒ÷uyu yuf
Au?rz‚uBƒh, 2016*2015{kt þY ÚkÞu÷k M{kxo r‚xeÍ r{þ™ R®™„{kt Ë‚ rðfux fÞk MxurzÞ{{kt ¾uhðe nŒe?rVhkuÍ þkn
ytŒ„oŒ ònuh ÚkÞu÷kt «Úk{ ‚ku þnuhku™e ÞkËe{kt „wshkŒ™k fux÷k fkux÷k*{æÞ «Ëuþ{ktÚke y÷„ hkßÞ Œhefu AŒe‚„Z™e MÚkk…™k
þnuhku™u ‚{kððk{kt ykÔÞk Au?A þnuhku™u*2015{kt þY ÚkÞu÷k fâkhu ÚkE Au?1, ™ðuBƒh 2000 t*h{Œ„{Œ™k ‚kÄ™ku {kxu
M{kxo r‚xeÍ r{þ™ ytŒ„oŒ ònuh ÚkÞu÷e «Úk{ ‚ku þnuhku™e ÞkËe{kt …tòƒ™wt fÞwt þnuh rðÏÞkŒ Au? s÷tÄh*A¥ke‚„Z™e hks¼k»kk fE
‚kihk»xÙ™k fÞk þnuh™u ‚{kððk{kt ykÔÞwt Au?hksfkux*yur«÷, Au?rnLËe*‚kŒ {kuûkËkrÞ™e ™„heyku{kt™e yuf ™„he Wßsi™ fÞk
2017{kt ƒktÄfk{ ûkuºk™k ©r{fku™k ykuAe ®f{Œu yknkh {¤e hnu Œu ™Ëe rf™khu ð‚u÷wt Au?rûk«k*A¥ke‚„Z{kt rsÕ÷kyku™e ‚tÏÞk fux÷e
{kxu fE Þkus™k ÷k„w fhðk{kt ykðe Au?„wshkŒ ©r{f yÒk…wýko Au?27*{nkí{k „ktÄe™k sL{rŒrÚk ‚kÚku Ëuþ™k fÞk ðzk«Äk™™e
Þkus™k*MðåA ‚ðuoûký yuðkuzo-2017{kt „wshkŒ™wt fÞwt þnuh …ý sL{rŒrÚk ykðu Au?÷k÷ ƒnkËwh þkMºke*A¥ke‚„Z™e fE
hkßÞ{kt ‚kiÚke MðåA ònuh ÚkÞwt Au?‚whŒ*MðåA ‚ðuoûký yuðkuzo- rËþk{kt Íkh¾tz hkßÞ™e ‚e{k ykðu Au?W¥kh-…qðo*{nkí{k™k …wºk
2017{kt „wshkŒ™k fÞk ƒu þnuhku xku…-10{kt ykÔÞk Au?‚whŒ y™u ËuðËk‚ „ktÄeyu fÞk hksfeÞ ™uŒk™e …wºke ‚kÚku ÷ø™ fÞkO nŒk?‚e.
ðzkuËhk*2017™k hkßÞ ‚hfkh™k ƒsux{kt fÞk …Þox™ MÚk¤u ‚kiÚke hks„ku…k÷[khe *«k[e™ fk¤{kt A¥ke‚„Z ûkuºk fÞk ™k{Úke
{ku x w t yu õ ðu r hÞ{ r™{ko ý fhðk™e sku „ ðkE fhðk{kt ykðe yku¤¾kŒwt nŒwt?Ërûký fkuþ÷*rƒúxeþ ‚hfkh ‚k{u hksÿkun™k
Au?‚ku{™kÚk*ftE Þkus™k ytŒ„oŒ „heƒ y™u Ëw„o{ rðMŒkhku{kt ykhku…‚h …nu÷eðkh {nkí{k „ktÄe™e Äh…fz fÞk þnuh{kt ÚkE nŒe?
{kŒ]íð Äkhý fh™khe „¼oðŒe Œ{k{ «fkh™e ‚nkÞ …qhe …kzðk{kt y{ËkðkË * A¥ke‚„Z™w t Wå[ LÞkÞk÷Þ fâkt ykðu ÷ w t Au ?
ykðu Au?{kŒ]ðtË™k Þkus™k*„úk{eý rðMŒkhku{kt ®‚„÷ VuÍ 24 rƒ÷k‚…wh*„ktÄeSyu fÞk þnuh ¾kŒu fkÞ{ {kxu {kÚku {wtz™ fhkÔÞwt
f÷kf ðes¤e™e ‚w r ðÄk yk…™kÁt Ëu þ ™w t «Úk{ hkßÞ fÞw t y™u …kuþkf{kt …kuŒze y…™kðe?{ËwhkE*
Au ? „w s hkŒ * hkßÞ™k Þw ð f-Þw ð Œeyku ™ e h{Œ ‚t ƒ t Ä e ‚w » kw ó
þrõŒyku™u ƒnkh ÷kððk {kxu „wshkŒ ‚hfkh™e fE Þkus™k fkÞohŒ
MkkiLke ÞkusLkk Úkfe s¤kþÞku A÷fkÞk, ¾uzqík Ãkrhðkhku {÷fkÞk MkkiLku Ãkkýe {¤e hnu íku {kxu frxçkØ yLku «ríkçkØ Mkhfkh
MkkiLke ÞkusLkkÚke 1500 fhkuzLkk Lk{oËkLkk LkehÚke
1,26,277 yufh s{eLkLku fk{kuLkwt ÷kufkÃkoý MkkiLke ÃÞkMk yLku ykMk çkwÍkÞ
1695 fhkuzLkk íku {kxu
®Mk[kELkku VkÞËku íðrhík, yMkhfkhf yLku ÔÞkÃkf Ãkøk÷kt
fk{kuLkku þw¼kht¼ ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe
©e rðsÞ YÃkkýe

A¥ke„Z{kt hu÷ðu ðu„™™wt ‚{khfk{ ÚkkÞ Œu fuLÿ fÞk þYykŒ fÞk ð»kuo ÚkE nŒe?ð»ko 1987*A¥ke‚„Z
þnuh{kt ykðu÷wt Au?hkÞ…wh*{nkí{k „ktÄe™u rƒúxeþ hkßÞ{kt Ú ke hkßÞ‚¼k{kt «rŒr™rÄíð fh™khkt
‚hfkh ŒhVÚke fi‚h-yu-®nË™ku r¾Œkƒ fÞk ð»ko{kt 2017 ‚kt‚Ëku™e ‚tÏÞk fux÷e Au?…kt[*¼khŒ{kt fÞk þnuh{kt
yk…ðk{kt ykÔÞku nŒku?ð»ko 1915*A¥ke‚„Z{kt fksw «Úk{ {urzf÷ fk÷us þY ÚkE nŒe?fku÷fkŒk*A¥ke‚„Z
‚tþkuÄ™ fuLÿ fâkt MÚkk…ðk{kt ykÔÞwt Au?ƒMŒh*ƒeS „ku¤{uS hkßÞ{kt hkus„khe f[uhe™wt {wÏÞk÷Þ fâkt ykðu÷wt
…rh»kË Ëhr{Þk™ „ktÄeS™k ‚÷knfkh™e ¼qr{fk fkuýu ¼sðe Au?Ëw„o*hksMÚkk™{kt ykðu÷ fÞk hkr»xÙÞ Wãk™{kt 375 «fkh™k
nŒe?{Ë™ {kun™ {k÷rðÞk*A¥ke‚„Z{kt RLÿkðŒe ™uþ™÷ …kfo swËk swËk …ûkeyku òðk {¤u Au, su Wãk™™u Þw™uMfku îkhk ðirïf
fÞk rsÕ÷k{kt ykðu÷wt Au?ËktŒuðkzk*‘R™ Ä þuzku ykìV Ä {nkí{k: y ðkh‚k™e ÞkËe{kt ‚{kðkÞwt Au?fuyku÷krzyku ™uþ™÷
…‚o™÷ {u{he’ ™k{™k …wMŒf{kt fÞk Wãku„…rŒyu {nkí{k ‚kÚku™k …kfo*A¥ke‚„Z{kt {trËhku™k þnuh Œhefu fÞk MÚk¤™u yku¤¾kÞ
y™w¼ðku ðýoÔÞk Au?rz. S. rƒh÷k*A¥ke‚„Z hkßÞ™k fÞk Au?ykuht„*hksMÚkk™{kt ykðu÷ku nðk {n÷ fÞk hksðeyu ƒtÄkðu÷ku
rsÕ÷k{kt ‚ku™wt y™u MVxef {¤e ykðu Au?hksËý„ktð*y{ËkðkË Au?‚ðkE «Œk…®‚n*A¥ke‚„Z{kt fÞk rsÕ÷k™k A ¾kýku{ktÚke
¾kŒu ykðu÷k ‚kƒh{Œe yk©{™u yLÞ fÞk ™k{Úke yku¤¾kÞ f÷E ÄkŒw {¤e ykðu Au?ËktŒuðkzk*Þw™uMfkuyu ðÕzo nurhxus ‚kEx
Au?‚íÞk„ún yk©{*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt {k{k-¼ktò ™k{™wt Œhefu ònuh fhu÷k fÞwt hkr»xÙÞ Wãk™ ¼khŒ y™u ƒktø÷kËuþ™e ‚hnË
yirŒnkr‚f {trËh fâkt ykðu÷wt Au?ƒh‚wh*«Úk{ ykŒthhkr»xÙÞ „ktÄe ðå[u Au?‚wtËhð™ hkr»xÙÞ Wãk™*A¥ke‚„Z™e òýeŒe sqx r{÷ su™u
þkt r Œ …krhŒku r »kf fÞk ð»ku o yk…ðk{kt ykÔÞku nŒku ? ð»ko {kun™ sqx r{÷ fnuðk{kt ykðu Au, Œu fÞk rsÕ÷k{kt rMÚkŒ Au? hkÞ„Z
1995*yurþÞk™ku «Úk{ ƒkÞku rhÍðo …kfo A¥ke‚„Z hkßÞ{kt fâkt *„kuðk ¾kŒu …kuxwo„eÍ þk‚™{kt r™{koý …k{u÷wt fÞwt [[o yurþÞk™wt
ykðu÷ku Au?fk™fuh*1948{kt {nkí{k „ktÄe™e níÞk ÚkE íÞkhu Œuyku ‚kiÚke ÷ktƒw({kuxwt) [[o {™kÞ Au?‚uLx fuÚkuzÙ÷ * A¥ke‚„Z{kt fÞk
fâkt hnuŒk nŒk?rƒh÷k nkW‚*A¥ke‚„Z™k fÞk rsÕ÷k{kt ¾r™s™ku ‚ðkorÄf ¼tzkh {¤u Au?fku÷‚ku*R.‚. 1588{kt nshŒ
„ku { hkzk y¼ÞkhÛÞ ykðu ÷ w t Au ? hkÞ„Z * {nkí{k „kt Ä e™e r{yk™ r{hSyu …tòƒ™k fÞk {trËh™wt rþ÷khku…ý fÞwO nŒwt?‚wðýo
ykí{fÚkk™ku yt„úS y™wðkË ‘{kÞ yuõ‚…he{uLxT‚ rðÚk xÙwÚk’ fkuýu {trËh*fÞk ð»ko{kt A¥ke‚„Z™k Ëuþe hsðkzkyku ¼khŒ ‚t½{kt
fÞku o Au ? {nkËu ð Ëu ‚ kE * A¥ke‚„Z Ëu þ ™w t fu x ÷k{w t hkßÞ ‚k{u÷ ÚkÞk nŒk?òLÞwykhe, 1948*W¥kh «Ëuþ™e hksÄk™e
Au?AÔðe‚{wt*¼khŒ™wt fÞwt hkßÞ Rïh™ku Ëuþ(yÚkðk „kuzT‚ ykW™ ÷¾™W þnuh fÞk ™Ëe™k rf™khu ð‚u÷wt Au?„ku{Œe*A¥ke‚„Z{kt
fLxÙe) Œhefu yku¤¾kÞ Au?fuh¤*A¥ke‚„Z hkßÞ™e h[™k ÚkE Œu™e ykðu÷kt rƒ÷k‚…wh ™Sf fÞwt ykiãkur„f rðfk‚ fuLÿ MÚkk…™k ÚkE
…]c¼qr{{kt sEyu Œku Œu™ku ©uÞ fÞk hksfeÞ …ûk™u {¤u Au?¼khŒeÞ Au?r‚hr„èe*‘rhÍðo ƒìLf ykìV RLzeÞk’™wt ðzwt {Úkf fâkt ykðu÷wt
s™Œk …ûk*«Úk{ rðïÞwØ{kt þrnË ÚkÞu÷k y‚tÏÞ ¼khŒeyku™u Au?{wtƒE*A¥ke‚„Z{kt ftE ™Ëe …rù{ ŒhV ðnu Au?$ÿkðŒe
©Øktsr÷ yk…ðk {kxu rËÕne ¾kŒu fÞwt M{khf ƒ™kððk{kt ykÔÞwt ™Ëe*Mðk{e ËÞk™tË ‚hMðŒeyu ykÞo ‚{ks™e MÚkk…™k fÞk þnuh{kt
Au?RrLzÞk „ux*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt ‚kiÚke ðÄw ‚kûkhŒk Ëh fhe nŒe?{wtƒE*A¥ke‚„Z{kt «Úk{ rðãwŒ Wí…kË™ fuLÿ™e(VMxo
Ähkð™khku rsÕ÷ku fÞku Au?ËktŒuðkzk*Ëuþ™e ‚kiÚke ÷ktƒe ¼q„¼o R÷urõxÙf «kuzõþ™ ‚uLxh) MÚkk…™k fÞk Ëuþ™k ‚nÞku„Úke ÚkE Au?
„wVkyku™e nkh{k¤k fÞk hkßÞ{kt ykðu÷e Au?{uÄk÷Þ*A¥ke‚„Z y{urhfk*ð‚Œe™e ÿrüyu ¼khŒ™wt ™k™k{kt ™k™wt hkßÞ fÞwt Au?
hkßÞ fux÷kt rzrðÍ™{kt ðnu[kÞu÷wt Au?ºký*¼khŒ{kt fwxwtƒ r‚r¬{*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt ™ðe Wãku„ ™erŒ fÞk ð»koÚke ÷k„w ÚkE
r™Þku s ™™k fkÞo ¢ {™e þYykŒ fÞk ð»ko { kt ÚkE nŒe?ð»ko Au? 1, ™ðuBƒh 2014*‘‚kR÷Lx ðu÷e’ fÞk hkßÞ{kt ykðu÷e Au?
1952*A¥ke‚„Z hkßÞ{ktÚke ÷kuf‚¼k{kt «rŒr™rÄíð fh™khkt fuh¤*fÞk ð»ko{kt A¥ke‚„Z hkßÞ™k rƒúxeþ ûkuºk™u {æÞ «ktŒ(‚uLxÙ÷
‚kt‚Ëku™e ‚tÏÞk fux÷e Au?11*¼khŒ{kt ‚ki«Úk{ ð¾Œ ç÷z ƒìLf™e «kurðrL‚‚){kt ‚k{u÷ fhðk{kt ykÔÞk nŒk?‚™
þYykŒ fh™kh fkuý nŒwt?Þw. yu™. ƒúñ[khe*ðes¤e™k Wí…kË™™k 1861{kt*hksMÚkk™{kt ykðu÷wt {kWLx ykƒw rn÷ Mxuþ™ fE
«{ký{kt ykuAe ðes¤e ð…hkþ fh™khkt hkßÞku{kt A¥ke‚„Z™ku ¢{ …ðoŒ{k¤k{kt ykðu÷wt Au?yhðÕ÷e*
fÞku ykðu Au?«Úk{*¼khŒ{kt hkr»xÙÞ yuRzT‚ r™Þtºký fkÞo¢{™e
íkÁý ðøko (Äkuhý 9-12)Lkk MÃkÄofkuLkk «&™ku ynª Ãkqýo ÚkkÞ Au.
íku{ýu ynª MkwÄe íkiÞkhe fhðe.

rþÞk¤k{kt ™¤ ‚hkuðh™e {w÷kfkŒu ykðŒk ÞkÞkðh níkwt? yu™e ƒu‚Lx*¼khŒ ‚hfkh™e {níðkfktûke
…ûkeyku{kt ‚kiÚke rðþu»k ykf»koý fÞk …ûkeyku™wt nkuÞ Þkus™k ƒk¤ MðåAŒk r{þ™™ku «kht¼ fh™kh ðzk
Au?‚qh¾kƒ (V÷u®{„ku)*„wshkŒ hkßÞ{kt y{÷{kt 2017 «Äk™™wt ™k{ sýkðku.™huLÿ {kuËe*©e yh®ðË ½ku»k
{w f kÞu ÷ rðrþü Þku s ™k y¼Þ{T 181™ku WÆu ~ Þ „wshkŒ{kt fR Þwr™ðr‚oxe{kt yt„úuS™k yæÞk…f Œhefu
sýkðku.{rn÷kyku™k Wí…ez™™u hkufðwt*yksðk zu{ fkuýu ƒ™kÔÞku Vhs ƒòðŒk nŒk? {nkhkò ‚ÞkShkð Þw r ™ðr‚o x e-
nŒku?{nkhkò ‚ÞkShkð „kÞfðkz*îkhfk™wt {trËh fR ™Ëe™k ðzkuËhk*„wshkŒ{kt y{ËkðkË ¾kŒu …nu÷e ÷ku fku÷us MÚkk…™kh fkuý
fktXk W…h ykðu÷wt Au ?„ku{Œe ™Ëe*„wshkŒ™wt ‚kiÚke Ÿ[wt …ðoŒrþ¾h nŒk?‚h ÷Õ÷w¼kR ykþkhk{ þkn*fuLÿeÞ Äkhk‚¼k™kt «Úk{
fÞwt Au ?„kuh¾™kÚk-r„h™kh *{rn÷k Wí…ez™™k yxfkððk y{÷e ¼khŒeÞ yæÞûk «Úk{ „wshkŒe fkuý nŒk?rðê÷¼kR …xu÷*ƒk¤
ƒ™kððk{kt ykðu÷ y¼Þ{T Þkus™k ytŒ„oŒ {rn÷kyu fÞk ™tƒh …h MðåAŒk r{þ™™wt ‚t[k÷™ y™u {kur™x®h„ ¼khŒ ‚hfkh™k fÞk
Vku™ fhðk™ku hnu Au?181*„wshkŒ™k fÞk skuðk÷kÞf ƒtËh™ku Ve rð¼k„ îkhk fhðk{kt ykðe hÌkwt Au?{rn÷k y™u ƒk¤ rðfk‚
xÙuz Íku™ Œhefu rðfk‚ ÚkÞku Au ?ftz÷k*ytƒkS™e ™Sf{kt ykðu÷wt fÞwt {tºkk÷Þ*™ð‚khe fR ™Ëe™k rf™khu ykðu÷wt Au ?…qýko*„wshkŒ{kt
MÚk¤ Œu™e ykh‚ …h™e yË¼qŒ fkuŒhýe {kxu òýeŒwt Au?fwt¼krhÞk™kt ‚kiÚke sq™wt BÞwrÍÞ{ fÞwt Au? fåA BÞwrÍÞ{*nu{[tÿk[kÞuo MÚkk…u÷wt
Ëuhk*„qshkŒ rðãk…eX™k «Úk{ fw÷…rŒ fkuý nŒk?{nkí{k ¿kk™{trËh „wshkŒ{kt fÞkt ykðu÷wt Au ?…kxý*¼khŒ ‚hfkh™e
„ktÄe*{rn÷k Wí…ez™™k yxfkððk y{÷e ƒ™kððk{kt ykðu÷ {níðkfktûke Þkus™k ƒk¤ MðåAŒk r{þ™™ku WÆu~Þ þwt Au?ƒk¤fku{kt
y¼Þ{T Þku s ™k yt Œ „o Œ {rn÷k™u þw t …q Á t …kzðk{kt ykðu MðåAŒk y™u MðkMÚÞ™k ‚tMfkh rðf‚kððk*fåA rsÕ÷k™wt ðzw{Úkf
Au?fkWL‚u®÷„*‘CEPT’™wt yk¾wt ™k{ þwt Au ?‚uLxh Vkuh fÞwt Au ?¼ws*„wshkŒ™k fÞk rsÕ÷k™u ‚kiÚke ÷ktƒku ËrhÞk rf™khku
yuLðkÞo{uLx Ã÷k®™„ yuLz xuf™ku÷kuS*yrxhk™wt yk¾wt ™k{ þwt Au ? {¤u÷ku Au ?ò{™„h*‚kihk»xÙ™ku Wå[«Ëuþ þu™ku ƒ™u÷ku Au ?
y{ËkðkË xuf‚xkR÷ ELzMxÙeÍ yuLz he‚[o yu‚kur‚yuþ™ ƒu‚kÕx™kt yrø™f]Œ ¾zf*fuLÿ ‚hfkh™e Þkus™k ‚wfLÞk ‚{]rØ
*„wshkŒ™e ‚ki«Úk{ ÷kì Þwr™ð‚eoxe fÞkt ykðu÷e Au? „ktÄe™„h Þkus™k™ku WÆu~Þ þwt Au?fLÞkyku™u ykrÚkof ‚{]rØ ƒûkðe*„wshkŒ™e
*„wshkŒ ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k suLzh rh‚ku‚o ‚uLxh™ku WÆu~Þ þwt yrÄfŒ{ ƒkh{k‚e ™Ëeyku fÞk …tÚkf{ktÚke ðnu Au ?Ërûký
Au?Mºke-…wÁ»k ðå[u™k ¼uË¼kðku Ëqh fhðk*„wshkŒ™k «Úk{ {rn÷k „wshkŒ*…kuhƒtËh y™u ò{™„h SÕ÷k™u skuzŒku fÞku zwt„h Au
fw÷…rŒ fkuý nŒk? nt‚k {nuŒk*„wshkŒe ¼k»kk™k «k[e™ ? ƒhzku * „w s hkŒ{kt fÞk {ku ‚ {e …ð™ku ðh‚kË yk…u
nMŒr÷r¾Œ …wMŒfku™k ‚t„ún {kxu fR ‚tMÚkk fkÞohŒ nŒe?Vkƒo‚ Au?™iÉíÞfkuýeÞ*fuLÿ ‚hfkh™e {níðkfktûke Þkus™k ‚wfLÞk ‚{]rØ
„wshkŒe ‚¼k*‚ðkuoå[ yËk÷Œ™k ‚ki«Úk{ „wshkŒe LÞkÞ{qrŒo fkuý Þkus™k™ku «kht¼ fÞk ð»kuo ÚkÞku nŒku?ð»ko 2015*„wshkŒ™e fR
nŒk?nrh÷k÷ frýÞk*„wshkŒ ‚hfkh™e fE Þkus™k ytŒ„oŒ ™Ëe Ëh ð»kuo huŒe™k Z„{kt VuhðkÞ Au?fku÷f *„wshkŒ «ðk‚™
Mºkeyku™e ËÞ™eÞ rMÚkrŒ ‚wÄkhe Œu™u {kŒk™ku Ëhßsku yk…ðk{kt ykðu r™„{™e MÚkk…™k fÞkhu ÚkR ?R.‚. 1975*„wshkŒ™e W¥kh
Au ? {kŒ] ð t Ë ™k Þku s ™k * y{ËkðkË™k «Úk{ {u Þ h fku ý nŒk ‚hnËu …ÚkhkÞu÷e …ðoŒ{k¤k fR Au?yhðÕ÷e*fuLÿ ‚hfkh™e
?r[™w¼kR r[{™¼kR ƒuhku™ux*y{ËkðkË™ku ¼ÿ™ku rfÕ÷ku fÞk {níðkfktûke Þkus™k ‚wfLÞk ‚{]rØ Þkus™k™wt MðY… fuðwt Au?{kr‚f
ð»ko{kt ƒtÄkÞku nŒku ?R.‚. 1411*îkhfkÄeþ™wt r™s{trËh ‚ki ƒ[Œ Þkus™k*„wshkŒ™wt …nu÷wt …wMŒfk÷Þ fÞwt Au ?ne{k¼kR
«Úk{ðkh fkuýu ƒtÄkÔÞwt nŒwt?ðús™k¼*„wshkŒ ‚hfkh™e fE Þkus™k RLMxexâwx *þknsnktyu ƒtÄkðu÷ku {kuŒeþkne {nu÷ fÞkt ykðu÷ku Au
ytŒ„oŒ „heƒ …rhðkh™e ‚„¼ko {rn÷kyku™u Ëh {rn™k™e 9{e ?y{ËkðkË *fku™k þk‚™fk¤ ËhBÞk™ „wshkŒ™wt …kx™„h
Œkhe¾u Œƒeƒe ‚khðkh …qhe …kzðk{kt ykðu Au? {kŒ]ðtË™k Þkus™k y{ËkðkËÚke [kt…k™uh ¾‚uzkÞwt?{nt{Ë ƒu„zku *fuLÿ ‚hfkh îkhk
*…t[{nk÷ ¼e÷ ‚uðk{tz¤™e MÚkk…™k fkuýu fhe? X¬hƒk…k þY fhðk{kt ykðu÷e {kŒk ÞþkuËk ¼rð»Þ r™rÄ Þkus™k fku™k {kxu™e
*xkuÕ‚xkuÞ™e ‘ðkìh yuLz …e‚’ {nk™ð÷™ku „wshkŒe y™wðkË fkuýu yuf ‚k{krsf ‚whûkk Þkus™k Au?ykt„ýðkze fkÞofhku y™u Œuzk„h™e
fÞkuo Au? sÞtrŒ Ë÷k÷*„ktÄeS™u hksfkhý{kt «ðuþíkk yøkkW yuf ƒnu™ku*
ð»ko ‚wÄe hksfkhý™ku yÇÞk‚ fhðkLkwt fE rðËuþe {rn÷kyu ‚q[ÔÞwt
MðåAíkk ûkuºku økwshkík yøkúuMkh MðåA ¼khíkLkk rLk{koý {kxu MktÃkqýo frxçkØíkk
ËuþLkk MðåAíkk Mkðuoûký-2017
MðåA ¼khík r{þLk ytíkøkoík ÔÞÂõíkøkík yLku
«Úk{ 50 MÃkÄko{kt økwshkíkLke
MðåA þnuhku{kt 8 {nkLkøkhÃkkr÷fk Mkk{wËkrÞf MðåAíkk yu ykÃkýk MkkiLke
økwshkíkLkk yLku 23 LkøkhÃkkr÷fk {¤e fw÷ «kÚkr{õíkk çkLke hnu
42 þnuhku 31 ‘y{]ík' þnuhkuLkku Mk{kðuþ
©e rðsÞ YÃkkýe
{wÏÞ{tºke, økwshkík MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk MkkiLkku MkkÚk MkkiLkku rðfkMk ©e LkhuLÿ¼kE {kuËe

y{ËkðkËÚke ‚whŒ ðå[u hu÷ðu™e «Úk{ þYykŒ fÞkhu {.‚. Þwr™.™k fw÷…rŒ …ý hne [qfÞk Au?zkì. nt‚kƒu™
ÚkR ?20-01-1863 *¼khŒ™e ƒtÄkhýeÞ‚¼k{kt {nuŒk*y{ËkðkË™k yur÷‚rƒús™k MÚk…rŒ fkuý nŒk?
{w‚Æk ‚r{rŒ{kt fR „wshkŒe ÔÞrfŒyu {níð™wt 2017 hkð ƒnkËwh ®n{Œ÷k÷ Äehshk{*{kŒk ÞþkuËk
Þku„Ëk™ ykÃÞwt Au?f™iÞk÷k÷ {wLþe *„wshkŒ™e …whMfkh Þkus™k ytŒ„oŒ hkßÞ fûkkyu «Úk{ ykð™kh
¼ki„kur÷f ‚e{kyku™ku rðMŒkh fÞk fw¤™kt þk‚™{kt ‚kiÚke ðÄkhu ÚkÞku? ykt„ýðkze fkÞofh y™u Œuzk„h ƒnu™ku™u y™w¢{u fux÷k Yr…Þk™wt
‚ku÷tfe ðtþ *ykt„ýðkze ŒÚkk Œuzk„h ƒnu™ku™u {kŒk ÞþkuËk ¼rð»Þ R™k{ yk…ðk{kt ykðu Au?Y. 51,000 y™u Y. 31,000 *
r™rÄ ytŒ„oŒ fux÷k Yr…Þk™wt ðe{kfð[ …qÁt …kzðk{kt ykðu Au?Y. „wshkŒ{kt ð™kofÞw÷h ‚ku‚kÞxe™e MÚkk…™k fkuýu fhe ?yu÷ufÍkLzh
50,000*yt„úus ‚{Þ{kt ‚hfkhe fu¤ðýe™ku ƒrn»fkh fhðk {kxu rfL÷kuf Vkuç‚o*„wshkŒe „]rnýeyku{kt y…kh ÷kuf[kn™k {u¤ð™kh
fR ‚tMÚkk MÚkk…ðk{kt ykðe?„qshkŒ rðãk…eX *„qshkŒ rðãk…eX™u ‘½h½h™e sÞku Œ ’ fkì ÷ {™k ÷u r ¾fk fku ý nŒkt ? rð™ku Ë e™e
zeBz Þwr™ðr‚oxe™ku Ëhssku fÞkhu {éÞku?R.‚.1963*„wshkŒ{kt ™e÷ftX*¼khŒ™wt ƒtÄkhý ½zðk{kt zkì.ƒe.ykh.yktƒuzfh ‚kÚku
‚ðo«Úk{ ykÞwðuoË fku÷us™e MÚkk…™k fÞkt y™u fÞkhu ÚkE nŒe?…kxý- {níð™e ¼qr{fk ¼sð™kh „wshkŒe {nk™w¼kð fkuý nŒk?
R.‚.1923*„wshkŒ ‚hfkh îkhk ÷k„w fhðk{kt ykðu÷e ƒk÷ ‚¾k f™iÞk÷k÷ {w™þe*Mºke ¼úqý níÞk yxfkððk „wshkŒ ‚hfkh îkhk
Þkus™k™ku WÆu~Þ þwt Au?„heƒ …heðkh™k ™ðòŒ rþþw™ku ƒk¤{]íÞw Ëh þY fhðk{kt ykðu÷ rðrþü yr¼Þk™™wt ™k{ sýkðku.ƒuxe ƒ[kðku
yxfkððku*„wshkŒ™e ‚ki«Úk{ fku{‚o fku÷us™wt ™k{ yk…ku. yr¼Þk™*y{ËkðkË{kt ‚ki«Úk{ ykÞwðuorËf fku÷us™e MÚkk…™k fkuýu
yu[.yu÷. fku{‚o fku÷us-y{ËkðkË - R.‚.1937*„wshkŒ™e f]r»k fhe nŒe? r¼ûkw y¾tzk™tË*{uïku ƒtÄ Þkus™k™wt MÚk¤ fÞwt Au
Þwr™ðr‚oxeyku™wt ðzwt {Úkf fÞwt Au? ËktŒeðkzk*„wshkŒ Þwr™ðr‚oxe™k ?þk{¤kS*…k÷™…wh ™Sf fÞku he‚kuxo ykðu÷ku Au ?ƒk÷khk{
«Úk{ fw÷…rŒ fkuý nŒk?nhr‚Ø¼kR rËðurxÞk*„heƒ …rhðkh™k he‚kuxo*Mºke ¼úqý níÞk yxfkððk „wshkŒ ‚hfkh îkhk þY fhðk{kt
ƒk¤fku™u „wshkŒ ‚hfkh™e ƒk÷¼ku„ Þkus™k ytŒ„oŒ …kirüf ykðu ÷ ƒu x e ƒ[kðku yr¼Þk™ fE Þku s ™k™ku yu f ¼k„
yknkh™ku ÷k¼ fâkt {¤u Au?ykt„ýðkze*¼khŒ - …krfMŒk™™k Au?{kŒ]ðtË™k*„wshkŒ™k fÞk rsÕ÷k{kt ½kuhz …ûke skuðk {¤u Au
¼k„÷k …Ae ƒt™u Ëuþku™e r{÷fŒ y™u sðkƒËkheyku™e ðnut[ýe{kt ?fåA*÷kuf¼khŒe, ‚ýku‚hk îkhk rðf‚kððk{kt ykðu÷e ½ô™e òŒ
{n¥ð™e ¼qr{fk ¼sð™kh „wshkŒe fkuý nŒk?yu[. yu{. sýkðku.÷kufð™*îkhfk y™u yku¾k ðå[u ykðu÷ku …tÚkf fÞk ™k{u
…xu÷*fÞk „wshkŒe Rø÷utz™e W{hkð ‚¼k™k ‚ËMÞ Œhefu r™{kÞk yku¤¾kÞ Au?yku¾k {tz¤*„wshkŒ™k {wÏÞ{tºke Œhefu ™huLÿ
nŒk?÷kuzo {u½™kË Ëu‚kR*Ëktzefq[ Ëhr{Þk™ …kuŒk™e Äh…fz ÚkkÞ {kuËeyu þY fhu÷ ƒuxe ƒ[kðku Þkus™k™u Œu{ýu ðzk «Äk™ ƒLÞk ƒkË
Œku Ëktzefq[™wt ™uŒ]íð fhðk {kxu „ktÄeSyu fku™e …‚tË„e fhe fÞk MðY…u hk»xÙeÞ Þkus™k Œhefu ÷k„w fhe?ƒuxe ƒ[kðku, ƒuxe …Zkyku
nŒe?yçƒk‚ ŒiÞƒS*ykt„ýðkze fkÞofh ŒÚkk Œuzk„h ƒnu™ku {kxu *fk™{™ku «Ëuþ fÞk …kf {kxu òýeŒku Au?f…k‚*sw™k„Z{kt
‚kze Þkus™k™ku „wshkŒ ‚hfkh îkhk fâkhu «kht¼ fhðk{kt ykÔÞku ykðu÷k yirŒnkr‚f rfÕ÷k™wt ™k{ þwt Au ?W…hfkux™ku rfÕ÷ku
nŒku?ð»ko 2007*ykrËðk‚eyku™k WíÚkk™ {kxu Ërûký „wshkŒ{kt *‚w«r‚Ø …whkŒ¥ðþkMºke zkì. n‚{w¾ ‚ktfr¤Þkyu fÞk „k{™k
ðuzAe ¾kŒu yk©{þk¤k fkuýu MÚkk…e nŒe? sw„Œhk{ Ëðu*òýeŒe ®xƒk™wt Wí¾™™ fhe™u „wshkŒ{kt …kt„hu÷e «k„yirŒnk‚ef
þi û krýf ‚t M Úkk ðÕ÷¼ rðãk™„h y™u [hku Œ h yu s Þw f u þ ™ ‚tMf]rŒ™k …whkðk {u¤ÔÞk nŒk?÷kt½ýs*ðzk «Äk™ ™huLÿ {kuËe îkhk
‚ku‚kÞxe™k ykãMÚkk…f fkuý nŒk? ¼kR÷k÷¼kR …xu÷*MðkŒtºÞ ƒuxe ƒ[kðku, ƒuxe …Zkyku Þkus™k™u fÞk ð»koÚke ÷k„w fhðk{kt ykðe
[¤ð¤™wt r[ö ‘[¢’ hk¾ðk™wt „ktÄeS™u fkuýu ‚q[ÔÞwt nŒwt?„t„kƒu™ nŒe? ð»ko 2015*„wshkŒ hksÞ™ku MÚkk…™k™ku {nk ‚{khkun fÞkt
{s{wËkh*{kŒk ÞþkuËk …whMfkh Þkus™k™ku «kht¼ fÞk ð»koÚke ÚkÞku Þkusðk{kt ykÔÞku nŒku?‚kƒh{Œe yk©{-y{ËkðkË *rðïY…
nŒku?ð»ko 2007*ºkýuÞ rËÕne Ëhƒkh{kt nksh hnu÷k yuf {kºk rð»ýw™e ¼ÔÞ «rŒ{k „wshkŒ{kt fÞkt ykðu÷e Au?þk{¤kS *„wó
hksðe™wt ™k{ yk…ku. ¾ut„khS ºkeò*[tÿ„wó {kiÞuo sq™k„Z{kt fÞwt Þw„ ËhBÞk™ „wshkŒ{kt ®nËw Ä{o™k fÞk ‚t«ËkÞ™ku «[kh ÚkÞku?ði»ýð
s¤kþÞ ƒtÄkÔÞw nŒwt? ‚wËþo™ Œ¤kð *„wshkŒ Þwr™ðr‚oxe™e *ðzk «Äk™ ™huLÿ {kuËe îkhk ƒuxe ƒ[kðku, ƒuxe …Zkyku Þkus™k™u
MÚkk…™k fÞkhu ÚkR nŒe ?R.‚.1949*„wshkŒ ‚hfkh™e rðrþü fâktÚke ÷k„w fhðk{kt ykðe?…kýe…Œ, nrhÞkýk*„wshkŒ™e
Þkus™k {kŒk ÞþkuËk …whMfkh™ku «kht¼ fh™kh {wÏÞ{tºke™wt ™k{ ‚ki«Úk{ VkR™ ykxo‚ fku÷us fÞk þnuh{kt MÚk…kR nŒe? ðzkuËhk
sýkðku.™huLÿ {kuËe*„ktÄeS™k ™R Œk÷e{ rþûký rð[kh™k Œ¥ðku *„wshkŒ™k fÞk {nk™w¼kð ‚ki«Úk{ ð¾Œ hksÞ…k÷ ƒLÞk nŒk?
‚ki«Úk{ fÞk fr{þ™™e ¼÷k{ý{kt skuðk {éÞk nŒk? fkuXkhe fÞk hksÞ{kt? [tËw÷k÷ rºkðuËe-ykurhM‚k*
fr{þ™ (1964 - 66)*fÞk „wshkŒe {rn÷k MðkŒtºk ‚u™k™e


y{ËkðkË™ku ¼ÿ™ku rfÕ÷ku fkuýu ƒ™kÔÞku nŒku ?‚w÷Œk™ yuõ[uts*¼khŒ{kt hkßÞ™k „ð™oh™e LÞq™Œ{ ðÞ
yn{Ëþkn*fuLÿ ‚hfkh™e Þkus™k '‚¾e {tz¤’ fÞk fux÷e nkuðe òEyu?35 ð»ko*¼khŒ{kt ‚ki«Úk{
yÚkoþkMºke™k {kR¢ku VkR™kL‚™k ÏÞk÷™u {qrŒo{tŒ fhu 2017 ¼k»kk™k ykÄkhu ƒ™™kÁt hkßÞ fÞw t Au ? ykt Ä ú
Au?zkì. {nt{Ë Þw™w‚ (ƒktø÷kËuþ)*‚tMf]Œ y™u yt„úuS «Ëuþ*fuLÿeÞ «Ëuþ ytË{k™ y™u r™fkuƒkh xk…w fÞk
‚tMfkhðk¤e „ãþi÷e „wshkŒ™k fÞk frð™e h[™kyku{kt rðf‚u÷e nkEfkuxo™k rðMŒkh{kt ykðu Au?fku÷fkŒk nkEfkuxo* fku÷fkŒk(…rù{
skuðk {¤u Au?‚wLËh{T*fuLÿ ‚hfkh™e Þkus™k '‚¾e {tz¤' ytŒ„oŒ ƒt„k¤) y™u Zkfk(ƒktø÷kËuþ)™u fE …u‚uLsh xÙu™ òzu Au?{iºke
ðÄw { kt ðÄw fu x ÷e ƒnu ™ ku MkkÚku {¤e™u {t z ¤ ƒ™kðe þfu yuõ‚«u‚*÷kuf‚¼k{kt ‚ÇÞ Œhefu yutø÷ku RrLzÞ™ ‚{ks{ktÚke
Au?20*„wshkŒ ‚hfkh îkhk y{÷e ƒ™kððk{kt ykðu÷e r{þ™ fux÷k W{uËðkhku™e …‚tË„e hk»xÙ…rŒ fhu Au?ƒu* ðeh ‚kðhfh
{t„÷{T Þkus™k ytŒ„oŒ fku™u ÷k¼ ÚkŒku nkuðkÚke Œu™wt ™k{ yk «fkh™wt yìh…kuxo fÞk þnuh{kt ykÔÞwt Au?…kuxo ç÷uyh*Ëuþ™k ‚ki«Úk{ rþûký
hk¾ðk{kt ykÔÞwt Au?„heƒ {rn÷kyku™u*¼khŒ ‚hfkh îkhk „heƒ {tºke fkuý nŒk?{ki÷k™k yƒw÷ f÷k{ ykÍkË*òýeŒe ÚkÞu÷e
{rn÷kyku™k WØkh {kxu þY fhðk{kt ykðu÷e fE Þkus™k™wt ÃkrhðŠíkík ‘Ëu ð Ëk‚’ ™ð÷fÚkk™k ÷u ¾ f fku ý Au ? þhŒ[t ÿ [xhS
fhe™u „wshkŒ ‚hfkhu r{þ™ {t„÷{T Þkus™k þY fhe Au?‚wðýo sÞtŒe *hkßÞ‚¼k™k ‚ÇÞku™ku fkÞofk¤ fux÷k ð»ko™ku nkuÞ Au?A
„úk{ Mðhks Þkus™k*rfþkuhe þrõŒ Þkus™k ytŒ„oŒ „heƒe hu¾k ð»ko*¼khŒ{kt ƒesku ‚kiÚke Ÿ[ku …ðoŒ fkt[™„t„k fÞk hkßÞ{kt
™e[u SðŒkt fwxwtƒku™e fux÷k ðÞ™e rfþkuheyku™u rþûký y™u ykðu÷ku Au?r‚r¬{*ð»ko 1951{kt rð™ku¼k ¼kðuyu ¼qËk™
ÔÞkð‚krÞf Œk÷e{ …qhe …kzðk{kt ykðu Au?11Úke 18 ð»ko*„wshkŒ yktËku÷™™e þYykŒ fÞk MÚk¤uÚke fhe nŒe?…ku[B…÷e*¼khŒ™k
‚hfkh™e rðrþü Þkus™k …ku»kýûk{ [kuf÷ux Þkus™k ytŒ„oŒ ‚ki«Úk{ LÞqrõ÷yh rhyuõxh™wt ™k{ sýkðku.yÃ‚hk*MðŒtºÞ
ykt„ýðkze{kt ¼ýŒk fux÷k ð»ko™k ƒk¤fku™u …ku»kýÞwõŒ [kuf÷ux …qhe ®nË™k «Úk{ fkÞËk {tºke fkuý nŒk?zku.ƒkƒk‚knuƒ ykBƒuzfh
…kzðk{kt ykðu Au?3Úke 6 ð»ko*„wshkŒ ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k *‘™uþ™÷ RrLMxxâwx ykuV ykur‚yku™ku„úkVe’™wt ðzwt {Úkf fâkt
{kuƒkR÷ ykt„ýðkze ðk™™ku WÆu~Þ þwt Au?ytŒrhÞk¤ rðMŒkh{kt ykðu÷wt Au? „kuðk*nkðoz rƒÍ™u‚ Mfw÷{ktÚke ‚ki«Úk{ M™kŒf Úk™kh
ð‚Œkt ™k™k ƒk¤fku™u ykt„ýðkze ‚wÄe ÷kððk-÷E sðk*rðãkËe… {rn÷k fkuý nŒkt?™i™k ÷k÷ rfzðkE*¼khŒ yðfkþ fkÞo¢{™k
Þkus™k™k ytŒ„oŒ þk¤k{kt ¼ýŒk rðãkÚkeoyku™u fux÷k Yr…Þk™wt r…Œk{n Œhefu fÞk ði¿kkr™f yku¤¾kÞ Au?rð¢{ ‚khk¼kE*‚r[™
ðe{kfð[ …qÁt …kzðk{kt yk Au?Y. 50,000*rŒrÚk ¼kus™ Þkus™k ŒuLzw÷fh …Ae hkSð „ktÄe ¾u÷hJ™wt ‚L{k™ {u¤ðk™kh ƒeò r¢fuxh
ytŒ„oŒ „k{™k …i‚k…kºk ÷kufku îkhk fÞk rËð‚u ykt„ýðkze™k „heƒ fkuý Au?{nuLÿ®‚½ Äku™e*MðŒtºÞ ¼khŒ™k ‚ki«Úk{ „ð™oh-s™h÷
rðãkÚkeoyku™u …kirüf ¼kus™ rð™k{qÕÞu …qhku …kzðk{kt ykðu fkuý nŒk?‚e. hks„ku…k÷[khe*®nËe …Ae ¼khŒ{kt ‚kiÚke ðÄw
Au?Mðs™ku™e rŒrÚk™k rËð‚u*„wshkŒ ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k ƒku÷k™khe ¼k»kk fE Au?ƒt„k¤e*¼khŒ™ku ‚ðkuoå[ ™k„hef ‚L{k™
W{t„ Wí‚ð™ku WÆu~Þ þwt Au?{tËƒwrØ fu ¾kuz¾kt…ý ÄhkðŒk ƒk¤fku™k ¼khŒ hJ {u¤ðk™kh «Úk{ {rn÷k fkuý nŒkt?$rËhk „ktÄe* ð»ko
Sð™{kt W{t„ Wí‚kn ÷kððku*¼khŒ ‚hfkh îkhk ‚t[kr÷Œ ÚkŒe 1922{kt r[¥khts™ Ëk‚ y™u {kuŒe÷k÷ ™unÁyu fÞk hksfeÞ …ûk™e
r{þ™ ƒ÷{T ‚w¾{T Þkus™k™ku WÆu~Þ þwt Au?„heƒ ƒk¤fku{ktÚke MÚkk…™k fhe nŒe?Mðhks …ûk*rƒúxeþ $rzÞk ð¾Œu „úe»{ ÉŒw{kt
fw…ku»ký Ëqh fhðwt*¼khŒ ‚hfkh îkhk ‚t[kr÷Œ ÚkŒe r{þ™ ƒ÷{T fÞwt rn÷ Mxuþ™ hksÄk™e hnuŒe nŒe?r‚{÷k*¼khŒ™k r{r÷xhe™k
‚w¾{T Þkus™k ytŒ„oŒ rðrðÄ ¾kŒktyku ‚kÚku ‚tf÷™ ‚kÄðk {kxu þu™e ‚ðkuoå[ …Ëf …h{ ðeh [¢™e rzÍkE™ fkuýu fhe Au?‚krðºke
h[™k fhðk{kt ykðe Au?‚tfr÷Œ ƒk¤rðfk‚ ‚ku‚kÞxe*¼khŒ ¾k™ku ÷ fh * ¼khŒ{kt ƒ™u ÷ e «Úk{ rV[h rVÕ{ ‘hkò
‚hfkh™e r{þ™ ƒ÷{T ‚w¾{T Þkus™k™u „wshkŒ{kt ÷k„w fhðk {kxu nheþ[tÿ’(1913)™k rzhuõxh fkuý nŒk?ËkËk‚knuƒ
hkßÞ ‚hfkh™k ykhkuøÞ y™u …rhðkh fÕÞký rð¼k„ îkhk þu™e Vk¤fu*…x™k{kt „t„k ™Ëe …h r™{koý …k{u÷ku fÞku rƒús ¼khŒ{kt
h[™k fhðk{kt ykðe nŒe?„wshkŒ Mxux LÞwxÙeþ™ r{þ™* ¼khŒ™wt ™Ëe …h ƒ™u÷ku ‚kiÚke ÷ktƒku rƒús Au?{nkí{k „ktÄe ‚uŒw*ð»ko
fÞwt hu÷ðu Ã÷uxVku{o rðï™wt ‚kiÚke ÷ktƒw Ã÷uxVku{o Au? ¾z„…wh 1928{kt MÚk…kÞu÷k ƒúñku ‚{ks(ƒúñku ‚¼k)™k MÚkk…f fkuý
* yu r þÞk™w t ‚ki Ú ke sw ™ w t Mxku f yu õ [u t s fÞw t Au ? ƒku B ƒu Mxku f nŒk?hkò hk{{kun™ hkÞ*
MkuðkMkuíkw fkÞo¢{ Úkfe ÃkkhËþeo «þkMkLkLke «íkerík yufÃký Mkk[ku ÷k¼kÚkeo {¤ðkÃkkºk ÷k¼Úke ðtr[ík Lk hnu
53 ÷k¾Úke hksÞLkk ík{k{ ykðf, òrík, ð]Ø ÃkuLþLk suðk Ëk¾÷kyku íkÚkk
ðÄw yhSykuLkku MÚk¤ 18000 WÃkhktík økk{zkykuLku ÔÞrõík÷ûke ÞkusLkkykuLkku ÷k¼ ÷uðk nðu íkk÷wfk fu
WÃkh nfkhkí{f rLkfk÷ ykðhe ÷uíkku {nkÞ¿k rsÕ÷k {Úkfku MkwÄe Ä¬k ¾kðk Lknª Ãkzu
©e LkhuLÿ¼kE {kuËe
©e rðsÞ YÃkkýe

fÞk ð»ko{kt A¥ke‚„Z™k Ëuþe hsðkzkyku ¼khŒ ‚t½{kt ‚k{u÷ fkt„kY {Äh fuh ytŒ„oŒ fku™e rðþu»k Œƒeƒe fk¤S ÷uðk{kt
ÚkÞk nŒk?òLÞwykhe, 1948*A¥ke‚„Z{kt ykðu÷kt ykðu Au?™ðòŒ rþþw*„wshkŒ ‚hfkh™e fE Þkus™kyku
rƒ÷k‚…wh ™Sf fÞwt ykiãkur„f rðfk‚ fuLÿ MÚkk…™k ÚkE nuX¤ fk{ fhe hnu÷k zkìõxhku ‚kÚku yu{ykuÞw fhe™u Œu{™u
2017
Au?r‚hr„èe*A¥ke‚„Z{kt ftE ™Ëe …rù{ ŒhV ðnu fkt„kY {Äh fuh Þkus™k{kt ‚k{u÷ fhðk{kt ykÔÞk Au?r[htSðe
Au ? $ÿkðŒe ™Ëe* A¥ke‚„Z{kt «Úk{ rðãw Œ Wí…kË™ Þkus™k y™u ƒk¤‚¾k Þkus™k*„rŒþe÷ „wshkŒ™wt {rn÷k
fuLÿ™e(VMxo R÷urõxÙf «kuzõþ™ ‚uLxh) MÚkk…™k fÞk Ëuþ™k ‚nÞku„Úke ÚkE ‚þrõŒfhý™wt yirŒnkr‚f yr¼Þk™ ytŒ„oŒ Ëh ð»kuo fux÷k rËð‚™k ‚¤t„
Au?y{urhfk*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt ™ðe Wãku„ ™erŒ fÞk ð»koÚke ÷k„w ÚkE fkÞo¢{ku™wt ykÞkus™ y™u Œu™ku ÔÞk…h «[kh-«‚kh fhðk{kt ykðu Au?15
Au?1, ™ðuBƒh 2014*fÞk ð»ko{kt A¥ke‚„Z hkßÞ™k rƒúxeþ ûkuºk™u {æÞ rËð‚*„w s hkŒ ‚hfkh™e rðrþü Þku s ™k r™hkÄkh rðÄðkyku ™ k
«kt Œ (‚u L xÙ ÷ «ku r ðrL‚‚){kt ‚k{u ÷ fhðk{kt ykÔÞk nŒk?‚™ …w™:MÚkk…™ {kxu™e ykrÚkof Þkus™k™u fÞk {wÏÞ{tºke îkhk y{÷{kt {qfðk{kt
1861{kt*‚rð™Þ fk™q™¼t„ Ëhr{Þk™ ‚™ 1930{kt A¥ke‚„Z{kt ykðe nŒe?™huLÿ {kuËe*r™hkÄkh rðÄðkyku™k …w™:MÚkk…™ {kxu™e ykrÚkof
ÚkÞu÷kt ‚íÞk„ún fÞk ûkuºk{kt ÚkÞku nŒku?Œ{kuhk*r™B™r÷r¾Œ fÞk «fkh™e Þkus™k ytŒ„oŒ su r™hkÄkh rðÄðk™ku …wºk ™ nkuÞ Œu™u „wshkŒ ‚hfkh îkhk
…rhðn™ ÔÞðMÚkk A¥ke‚„Z ‚hfkh îkhk ‚t[kr÷Œ fhðk{kt ykðŒe Ëh {rn™u fux÷k Yr…Þk™e ykrÚkof ‚nkÞ yk…ðk{kt ykðu Au?750
™Úke?{k„o …rhðn™*A¥ke‚„Z hkßÞ{kt 90 ƒuXfku{ktÚke fux÷e ƒuXfku Yr…Þk*r™hkÄkh rðÄðkyku™k …w™:MÚkk…™ {kxu™e ykrÚkof Þkus™k ytŒ„oŒ
y™q‚wr[Œ s™òrŒ y™u y™q‚wr[Œ òrŒ {kxu ykhrûkŒ hk¾ðk{kt ykðe r™hkÄkh rðÄðk™e ðÞsqÚk fux÷e nkuÞ Œku Œu™u hkßÞ ‚hfkh îkhk rð™k {qÕÞu
Au?44*ð‚Œe™e árüyu A¥ke‚„Z hkßÞ™k ƒu {kuxk þnuh fÞk Au?hkÞ…wh ÔÞkð‚krÞf Œk÷e{ yk…ðk{kt ykðu Au?18Úke 40 ð»ko*fuLÿ ‚hfkh™e
y™u r¼÷kE-Ëw„o*®nË Akuzku yktËku÷™ Ëhr{Þk™ A¥ke‚„Z hkßÞ™k Þkus™k ykþk(ASHA)™wt …qýo ™k{ þwt Au?Accredited Social
hkÞ…wh rsÕ÷k rMÚkŒ fÞk þiûkrýf ‚tMÚkk™k rðãkÚkeoykuyu ‚r¢Þ heŒu ¼k„ Health Ac vist*¼khŒ ‚hfkh™k fÞk r{þ™ nuX¤ ykþk Þkus™k™wt
÷eÄku nŒku?A¥ke‚„Z fku÷us*{khðk Úk{o÷ …kðh Ã÷kLx A¥ke‚„Z ‚t[k÷™ ÚkkÞ Au?hk»xÙeÞ „úk{eý nuÕÚk r{þ™*fuLÿ ‚hfkh™e ƒkr÷fk
hkßÞ™k fÞk rsÕ÷k{kt rMÚkŒ Au?òts„eh-[kt…k*A¥ke‚„Z{kt fÞk ‚{]rØ Þkus™k ytŒ„oŒ ƒk¤fe™ku sL{ ÚkŒkt Œu™k …rhðkhs™™u fux÷k
s™òrŒ™ku Wí‚ð '‚hn÷q' Au?Whktð*A¥ke‚„Z{kt fE s™òrŒ™wt {wÏÞ Yr…Þk™e ‚nkÞ fhðk{kt ykðu Au?Y. 500*fuLÿ ‚hfkh™e ƒkr÷fk ‚{]rØ
fkÞo ðkt‚ …h fkhe„he fhðk™wt Au?ftzhk*A¥ke‚„Z™e ftE ™Ëe …h Þkus™k ytŒ„oŒ ƒk¤fe sku 1Úke 10 Äkuhý ‚wÄe™ku yÇÞk‚ ‚V¤Œk…qðof
hrðþtfh ‚k„h …rhÞkus™k r™{koý fhðk{kt ykðe Au?{nk™Ëe*f÷[whe …qýo fhu Œku Œu™u ¢r{f heŒu fux÷k Yr…Þk™e rþ»Þð]r¥k yk…ðk{kt ykðu Au?Y.
þk‚™™k ytŒ ƒkË A¥ke‚„Z{kt «Úk{ {hkXk þk‚f fkuý nŒk?®ƒƒkS 300Úke Y. 1000*fuLÿ ‚hfkh™e ƒkr÷fk ‚{]rØ Þkus™k ytŒ„oŒ fwxwtƒ
¼ku‚÷k*A¥ke‚„Z™k ÷Œk {t„uþfh Œhefu yku¤¾™khkt „krÞfku fkuý rËX ðÄw{kt ðÄw fux÷e ƒk¤feyku™u yk Þkus™k™k ÷k¼ {¤u Au?2*„wshkŒ
Au?rfM{ŒƒkE*A¥ke‚„Z{kt [¢Äh ‚{khkun™wt ykÞkus™ fÞk rsÕ÷k{kt ‚hfkh™e yÒk«kþ™ Þkus™k™ku WÆu~Þ þwt Au?„heƒ fwxwtƒ™k ƒk¤fku™u …qh
ÚkkÞ Au?hkÞ„Z*A¥ke‚„Z{kt ykðu÷k fÞk MÚk¤u {kxeÚke ƒ™kððk{kt …ku»ký ÄhkðŒku ¾kuhkf yk…e fw…ku»ký Ëqh fhðwt*yÒk«kþ™ Þkus™k ytŒ„oŒ
ykðu÷k hkðý™ku ðÄ fhðk{kt ykðu Au?r‚nkðk* A¥ke‚„Z hksÞ{kt ™ðòŒ rþþw™u fux÷k {k‚ ‚wÄe {kŒk™k ËqÄ ‚kÚku ‚hfkh îkhk …qhf yknkh
Œu L Ëw … ¥kk ™ku ‚ki Ú ke ðÄkhu W…Þku „ fÞk Wãku „ {kt ÚkkÞ Au ? ƒeze …qhku …kzðk{kt ykðu Au?6 {k‚*„wshkŒ{kt {uxÙku hu÷™ku {n¥ðfktûke Þkus™k
Wãku„*A¥ke‚„Z hksÞ{kt yuf{kºk fu‚h r[rfí‚f fuLÿ fÞk rMÚkŒ fÞk ƒu þnuhku™k ðå[u þÁ Úkðk™e Au?y{ËkðkË-„ktÄe™„h*„wshkŒ
Au?hkÞ…wh*rðï™k ‚kiÚke sw™k ÚkeÞuxh™k yðþu»kku A¥ke‚„Z™e fE hkßÞ™e ftE {níðfktûke Þkus™k 2022 ‚wÄe hkßÞ™k Ëhuf …rhðkh™u
„wVk{ktÚke «kó ÚkkÞ Au?‚eŒkƒut„hk „wVk*A¥ke‚„Z{kt "r¼÷kE Mxe÷ …kuŒk™wt ½h™wt ½h nkuÞ yu ‚…™wt ‚kfkh fhþu?yuVkuzuoƒ÷ nkW®‚„
Ã÷kLx"™e MÚkk…™k fâkhu ÚkR?1957*rðï™e «r‚Ø ÷kuZk™e ¾ký Mfe{*…tòƒ™e ðk½k ƒkuzoh™e su{ „wshkŒ{kt fÞk rsÕ÷k{kt ‚e{k Ëþo™
A¥ke‚„Z{kt fÞk ykðu÷ Au?ƒi÷kze÷k*A¥ke‚„Z{kt "y{]ŒÄkhk …kýe™ku fuLÿ ¾wÕ÷wt {qfðk{kt ykÔÞwt Au?™zkƒux, ƒ™k‚fktXk*hkßÞ™k ÷kufku™u ƒòh
ÄkuÄ" fE ™Ëe …h rMÚkŒ Au?n‚Ëku ™Ëe*A¥ke‚„Z{kt {uU„urLkÍ™wt ‚kiÚke fhŒkt 80 xfk ‚wÄe ykuAe ®f{Œu Ëðkyku {¤e hnu Œu {kxu fÞk Mxku‚o™wt
ðÄkhu Wí…kË™ fÞk rsÕ÷k{kt ÚkkÞ Au?rƒ÷k‚…wh* A¥ke‚„Z{kt 'RMƒk' þwt ÷ku f k…o ý fhðk{kt ykÔÞw t Au ? Ëe™ËÞk¤ «Äk™{t º ke s™ yki » krÄ
Au? ƒk¤fku™e yuf h{Œ*A¥ke‚„Z{kt '¾u÷ rËð‚' ™e[u™k{ktÚke fâk Mxku‚o*„úk{eý ™k„rhfku™wt «§ku™wt MÚkkr™f MŒhu s r™hkfhý ÚkkÞ Œu {kxu
rËð‚u {k™ðk{kt ykðu Au?29 yku„Mx*‚tMfkh «{kýu A¥ke‚„Z™wt «{w¾ hkßÞ ‚hfkhu fÞku fkÞo¢{{kt y{÷{kt {qfâku Au?‚uðk ‚uŒw*„wshkŒ™wt fÞwt
÷kuf„eŒ fÞwt Au?‚kunh „eŒ*frð fkr÷Ëk‚™e {nk™Œ{ f]rŒ '{u½ËqŒ'™ku hu÷ðu Mxuþ™ rðï™wt ‚ki«Úk{ {rÕx{kuzu÷ xÙkL‚…kuxuoþ™ nƒ Œhefu r™{koý
A¥ke‚„Ze ¼k»kk{kt y™wðkË fku™u fÞkuo? {wfwxÄh …ktzu*A¥ke‚„Z{kt fhðk{kt ykð™kh Au?‚whŒ*y{ËkðkË þnuh{kt Ëh ð»kuo VT÷kðh þku fâkt
'Œ{‚E' fâkt …fðk™™u fnuðk{kt ykðu Au? ¾eh *A¥ke‚„Z™k ÞkuòÞ Au?‚kƒh{Œe rhðh£Lx*¼khŒ™ku «Úk{ fu™k÷ ƒuÍTz ‚ku÷kh …kðh
rðÄk™‚¼k yæÞûk™k r™ðk‚™wt ™k{ þwt hk¾ðk{kt ykÔÞwt «kusuõx „wshkŒ™k fÞk rsÕ÷k{kt t r™{koý fhðk{kt ykÔÞku Au?{nu‚kýk
Au?‚Ë¼kð™k*yurþÞk™ku «Úk{ ‚kÞV™ zu{ fÞku Au?{kz{r‚Õ÷e rsÕ÷ku*™{oËk zu{ ™Sf ykðu÷k ‚kÄw ƒux …h fÞk hksfeÞ yk„uðk™™e
s¤kþÞ*rðï™e «k[e™ ™kxâþk¤k™k yðþu»kku ™e[u™k{ktÚke fE ‚kiÚke Ÿ[e «rŒ{k r™{koýkÄe™ Au?‚hËkh …xu÷*
„wVk{ktÚke «kó ÚkÞk Au?‚eŒkƒut„hk „wVk*fuLÿ ‚hfkh™e rðrþü Þkus™k


GQ Praveshika 2017 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GQ Praveshika 2017 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

GQ Praveshika 2017 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.gujaratquiz.

{kík]¼qr{ økwshkík «íÞuLke rLkck,

‚tðuË™þe÷ y™u «ò÷ûke

Gujarat Quiz - 2010-11

„wshkŒ «íÞu ÷k„ýe™ku ‚tƒtÄ ÄhkðŒk ‚ki fkuE™u „wshkŒ™e

ðtr[íkkuLkk rðfkMk {kxu frxçkØ Mkhfkh rðfkMkLke ßÞkuíkÚke Ëhuf ½h Åk¤n¤þu

økwshkík ÂõðÍ GQ 4 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 5 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 6 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 7 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 8 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 9 www.gujaratquiz.in

økúeLk økwshkík, Âõ÷Lk økwshkík ð]ûkkuLkwt ðkðuíkh yux÷u ÃkÞkoðhýLkwt síkLk

økwshkík ÂõðÍ GQ 10 www.gujaratquiz.in

hkßÞ Mkhfkh ¾uzqíkkuLke Ãkz¾u Au søkíkLkk íkkíkLku íkkíke MknkÞ yu s rLkÄkoh

økwshkík ÂõðÍ GQ 11 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 12 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 13 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 14 www.gujaratquiz.in

MkeÄe íkk÷wfk fûkkLke MÃkÄko{kt ¼køk ÷uðk {kxu gujaratquiz.in ðuçkMkkRxLke

økwshkík ÂõðÍ GQ 15 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 16 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 17 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 18 www.gujaratquiz.in

MkeÄe íkk÷wfk fûkkLke MÃkÄko{kt ¼køk ÷uðk {kxu gujaratquiz.in ðuçkMkkRxLke

økwshkík ÂõðÍ GQ 19 www.gujaratquiz.in

økwshkík ÂõðÍ GQ 20 www.gujaratquiz.in

MkeÄe íkk÷wfk fûkkLke MÃkÄko{kt ¼køk ÷uðk {kxu gujaratquiz.in ðuçkMkkRxLke

økwshkík ÂõðÍ GQ 21 www.gujaratquiz.in

You might also like