Yerel Gazetecilik

Katılımcı demokrasinin önemli ayaklarından birisi olan yerel gazetecilik konusunda bugüne kadar yapılmış olan çalışmaların büyük çoğunluğu, şehir basın tarihi yazınlarıyla/monografileriyle birlikte yerel gazetelerin maddi imkânsızlıklar ve bu durumun doğal bir sonucu olarak teknik/teknolojik yetersizlikleri üzerine inşa edilmiştir. Bu çalışma kapsamında yerel gazeteler yeni bir bilimsel bakış açısı perspektifinde incelenmekte, coğrafi kısıtlamanın zihinsel izdüşümü olan yerellik algısına odaklanılmaktadır. Yeni iletişim teknolojileriyle birlikte zaman ve uzamın/mekânın sınırlarının/ sınırlılıklarının ortadan kalkmasıyla birlikte yerel gazetelerin yerellik anlayışındaki dönüşümler ve yeni iletişim ortamlarının yerel gazetelere sağladığı/sağlayacağı imkânlar konusunda perspektifler sunulmaktadır. Ayrıca yerel gazetelerin zaman ve mekân sınırlılıklarını boyunsamış basılı versiyonları ile çevrimiçi ortamda yerelliği ne ölçüde yansıttıkları ele alınacaktır. Bu kapsamda örneklem olarak Konya' da yayın yapan 15 yerel gazete içerik analizi ve yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak incelenmiştir.

Bu çalışmamızda 1933 - 1955 yılları arasında Burdur'da çıkarılan gazete ve dergilerde yayınlanmış Burdur konulu şiirlere yer verdik. Bu dönemde Burdur'da "Gül", "Ülker" ve "Burdur Halkevi" dergileri ile "Altıok Burdur", "Yeşil Burdur", "Burdur Sesi", "Burdur", "Yeni Burdur", "Fedayi", "Demokrat Burdur" ve "Burdur'un Sesi" gazeteleri yayımlanmıştır.
Şiirlerle birlikte bu dönemde yayımlanan gazete ve dergiler hakkında da kısa bilgilere yer verdik.

ÖZET Bu çalışma Türk basınının kırılma noktalarından biri olan 1960'dan bugüne Konya yerel basını hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Ulusal basının aksine yerel basın yapılanma ve içerik olarak oldukça zayıf ve geridir. Aynı zamanda yerel basın ülkenin içinde bulunduğu demokratik gelişmişlik düzeyi ile doğrudan ilintilidir. Diğer taraftan ulusal ve küresel basın araştırmalarının yanında yerel basın hakkında özellikle belirlenmiş ve tarihsel kökenleri geçmişe dayalı çalışmalar oldukça azdır. Özellikle basının 1960'lı yıllara kadar geçirdiği evreler üzerine yapılan çalışmalar genel bir yaklaşım içerinde ele alınarak mikro düzeyde incelemeler bulunmamakta, bundan sonraki süreçte ise yerel basının geçirdiği evreler üzerinde yeterince durulmamaktadır. Araştırmada, Konya örnekleminden yola çıkarak yerel basının içinde bulunduğu durum tarihsel bir bakış açısıyla ele alınmak istenmektedir. Konya yerel basını, aynı zamanda diğer yerel basınların bir örneği durumundadır. Anahtar Kelimeler: Yerel Basın, Konya ABSTRACT The aim of this study is to overview the local press of Konya since 1960, a date which is considered a historical breaking point. In contrast to the national press, the local press is fairly poor and backward in aspects of structure and content. Besides, the local press is directly related with the democratic development level of the whole country. Beyond the studies about the national and the global press, specific and historical approaches to the local press are quite rare. Although there are historical studies studying the pre-1960 era in more general approaches and without a specific micro-level subject in focus; the development process after this date was not yet able to attract the attention it deserved. The aim of this study was to overview the situation of the local press in a historical context, on the example of the Konya press. The local press of Konya is considered as a typical sample of mainstream local press in Turkey.

Yerel gazetelerin hizmet ettikleri bölgelerde bilgilendirme, öğretme, eğlendirme, yerel yönetimleri denetleme, kamuoyu oluşturma ve demokratik katılımın sağlanması gibi konularda işlevleri bulunmaktadır. Yereldeki gazeteleri ulusal gazetelerden ayıran en önemli özellik içeriğidir. Yerel basındaki içerik üretme sorunu üzerine yoğunlaşan bu çalışma, yerel gazetelerdeki içerik problemini ortaya çıkarma amacı taşımaktadır. Bu hedef doğrultusunda ele alınan üç gazete (Niğde Günaydın, Niğde Haber ve Dünden Bugüne Gündem) içeriklerinin analiz edilmesi sonucunda, üç farklı gazetede çoğunlukla aynı haberlerin
yapıldığı, özel haberin neredeyse hiç olmadığı ve yerel halkın sorunlarına yönelik haberlerin çok az yer bulduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yerel gazete, Yerel haber, İçerik analizi, Niğde
The Problem of Producing Content of Local Newspapers: Niğde Sample

Local newspapers have functions in areas such as informing, teaching, entertaining, monitoring local governments, creating public opinion and ensuring democratic participation. The most important feature that separates local newspapers from national newspapers is the content. This study, which focuses on the problem of producing content in local media, aims to reveal the content problem in local newspapers. As a result of analyzing the contents of the three newspapers (Niğde Günaydın, Niğde Haber and Dünden Bugüne Gündem) which were dealt with in line with this target, it was found that mostly the same news stories were made in three different newspapers, there was almost no special news and the news about the problems of the local people found very little space.
Keywords: Local newspaper, Local news, Content analysis, Niğde

Kitlelere sunduğu haberlerle ve haberleri aktardığı konumla, bireyler üzerinde büyük bir etkiye sahip olan gazeteler, en önemli kitle iletişim araçlarından biridir. Bu etkiye istinaden hiç şüphesiz ki, yerel basın da yayın yaptığı bölgedeki toplum üzerinde, yönlendirici bir gücü elinde bulundurmaktadır. Aidiyet duygusuyla hareket eden bireylerin kendi yöresindeki haberleri okumak için ilgi gösterdiği yerel gazeteler, haberleri veriş biçimiyle bölgede yaşayan bireylerin düşüncelerini şekillendirmektedir. Bu perspektiften hareketle, bu çalışmada yerel gazetelerin birinci sayfalarında kadın konulu haberlerin içerik ve konumsal açıdan nasıl bir biçimde aktarıldığı ve bu haberler yayınlanırken nelerin gözetildiği araştırılmıştır. Buna ek olarak çalışmada, yerel basının içeriği oluşturmasında etkili olan sorunlar da incelenmiştir. Bu doğrultuda, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinde yayın yapan, yedi yerel gazete üzerinde içerik analizi yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, yerel gazetelerin kadın içerikli haberleri yaparken bölgelerindeki yerel, sosyal, toplumsal, kültürel ve ahlaki değerleri gözeterek ve kadın erkek ayrımı yaparak aktardığı saptanmıştır. Ayrıca yerel basında var olan maddi ve manevi sorunların, içeriğin oluşturulmasında etkili olduğu sonucuna da varılmıştır. ABSTRACT Newspapers, which have great effects on individuals, are one of the most significant mass media because of its news serving and informing role. Undoubtedly, on the basis of this effect local press have directive role on the society where they perform. By the help of anunciation style of the news of local newspapers, the ideas of local community who act with their sense of belonging are formed. From this point of view, it is studied not only how women themed news in the first pages of the local newspapers are given in contextual and positional terms, but also which factors are concerned. In addition to this, problems which are influential on content development of local press are analyzed. Accordingly, a content analysis were conducted on seven local newspapers from seven geographical regions of Turkey. Sexual discrimination is found within women themed news in local newspapers and the news are given by looking after local, social, cultural and moral values. Additionaly, current material and moral problems of local press are influential on the content.

Bu çalışma Türk basınının kırılma noktalarından biri olan 1960'dan bugüne Konya yerel basını hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Ulusal basının aksine yerel basın yapılanma ve içerik olarak oldukça zayıf ve geridir. Aynı zamanda yerel basın ülkenin içinde bulunduğu demokratik gelişmişlik düzeyi ile doğrudan ilintilidir. Diğer taraftan ulusal ve küresel basın araştırmalarının yanında yerel basın hakkında özellikle belirlenmiş ve tarihsel kökenleri geçmişe dayalı çalışmalar oldukça azdır. Özellikle basının 1960'lı yıllara kadar geçirdiği evreler üzerine yapılan çalışmalar genel bir yaklaşım içerinde ele alınarak mikro düzeyde incelemeler bulunmamakta, bundan sonraki süreçte ise yerel basının geçirdiği evreler üzerinde yeterince durulmamaktadır. Araştırmada, Konya örnekleminden yola çıkarak yerel basının içinde bulunduğu durum tarihsel bir bakış açısıyla ele alınmak istenmektedir. Konya yerel basını, aynı zamanda diğer yerel basınların bir örneği durumundadır.

Yapmış olduğu haberlerle yerel halkın gündemini belirleyen yerel gazetecilik yayın yapılan coğrafyada yaşanan gelişmeler hakkında halkı bilgilendirmek, bilinçlendirmek ve eğitmek gibi birtakım görevlere sahiptir. Bu yönüyle halkın farkındalık düzeyinin artırılmasında önemli bir rolü bulunan yerel gazeteler demokratik gelişim adına oldukça kıymetlidir. Günümüzde internet teknolojisinde yaşanan gelişmelerle birlikte rolünü güçlendiren yerel gazeteler etki alanını genişletme imkânına kavuşmuştur. Yayın yapılan bölgenin yanı sıra ülke genelinde ve küresel ölçekte içerik üreten yerel gazetelerde farklı bir yayıncılık ortaya çıkmıştır. Nitekim bu çalışmada yerel gazetelerde yaşanan dönüşüme odaklanılmış ve İstanbul’da yayımlanan gazetelerdeki haberler ‘yerellikleri’ üzerinden incelenmiştir. Örneklem olarak; Ataşehir’de Gündem, Dost Beykoz, Damga, Gazete Kadıköy, Kent 34, Sarıyer Gazetesi, Silivri Hür Haber, İstanbul Gazetesi, Aydınses, İstanbul Times isimli gazeteler ele alınmış ve bu yayınlar 10.01.2022-16.01.2022 tarihleri arasında analiz edilmiştir. Bu doğrultuda irdelenen yerel gazetelerdeki haberlerin ne kadarının yerel olduğunu ortaya koymak hedeflenmiştir. Türkiye’nin en büyük şehri olan İstanbul’daki 10 yerel gazetenin nasıl bir yerel gazetecilik yaptığını yansıtması nedeniyle önemli olan çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İncelemelerin sonucunda; 178 haberin yerel, 151 haberin ulusal içerikli olduğu saptanmıştır. Bulgulara göre yerel haberlerin az bir farkla olsa da çoğunlukta olduğu görülmüştür. Ancak yerel gazetelerin İstanbul’un gündemiyle birlikte ülkenin genelini ilgilendiren olaylara da odaklandığını söylemek mümkündür. Öyle ki analiz edilen gazetelerde yerel haberlere yakın bir sayıda ulusal haberin yapıldığı tespit edilmiştir. Bu noktada ülkenin genelini ilgilendiren siyaset, spor ve ekonomi alanındaki olaylara ağırlık veren İstanbul yerel basınının yerel gazetecilik bağlamında yetersiz bir habercilik örneği sergilediği sonucuna varılmıştır.

Yerel internet gazeteciliği, dijitalleşmenin coğrafi bağlamda yereli temsil eden bölgelerde yazılı basını dönüştürmesiyle ortaya çıkan bir olguyu oluşturmaktadır. Gerek güncel içeriği gerekse interkatif yapısıyla öne çıkan bu mecralarda haber içerikleri kadar köşe yazılarının profili de kullanıcıları etkilemektedir. Nitekim mevcut çalışmanın merkezini bu husus teşkil etmektedir ve yerel internet gazeteciliğinde köşe yazarlığının genel anlamda nasıl bir görünüme sahip olduğunu ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Bu amacı yerine getirmek doğrultusunda içerik analizine müracaat eden çalışmada, Kars ilindeki yerel internet gazeteleri örneklem olarak incelenmiştir. Elde edilen nicel ve nitel veriler mevcut analiz yöntemiyle irdelenerek bulgulara yansıtılmıştır ve hazırlanan tablolar üzerinden yorumlanmıştır.

Bu calisma Turk basininin kirilma noktalarindan biri olan 1960’dan bugune Konya yerel basinihakkinda bilgi vermeyi amaclamaktadir. Ulusal basinin aksine yerel basin yapilanma ve icerik olarak oldukca zayif ve geridir. Aynizamanda yerel basin ulkenin icinde bulundugu demokratik gelismislik duzeyi ile dogrudan ilintilidir. Diger taraftan ulusal ve kuresel basin arastirmalarinin yaninda yerel basin hakkinda ozellikle belirlenmisve tarihsel kokenleri gecmise dayalicalismalar oldukca azdir. Ozellikle basinin 1960’liyillara kadar gecirdigi evreler uzerine yapilan calismalar genel bir yaklasim icerinde ele alinarak mikro duzeyde incelemeler bulunmamakta, bundan sonraki surecte ise yerel basinin gecirdigi evreler uzerinde yeterince durulmamaktadir. Arastirmada, Konya ornekleminden yola cikarak yerel basinin icinde bulundugu durum tarihsel bir bakisacisiyla ele alinmak istenmektedir. Konya yerel basini, aynizamanda diger yerel basinlarin bir ornegi durumundadir.