Ekonomika Kultury

Dla przedstawicieli nauk społeczno-ekonomicznych placówki muzealne są szczególnym rodzajem przedsiębiorstw non profit. Działalność muzeów, prowadzona w kontekście szerokiej gamy uwarunkowań o charakterze ekonomicznym i pozaekonomicznym, jest wypadkową wielości funkcji i specyficznych celów kolekcjonerskich, konserwatorskich, naukowych, edukacyjnych, integracyjnych, tożsamościowych, wizerunkowych oraz w zakresie przyciągania publiczności i stymulowania ruchu turystycznego, stawianych przed nimi przez muzealników, organizatorów i społeczeństwo. Definiując obszary badawcze ekonomii muzeów, w książce pokazano, iż jest to już dość dobrze ugruntowane pole badań w ramach ekonomii kultury, łączące się ze spojrzeniem na tego typu instytucje w szerszym kontekście rozwoju cywilizacyjnego. Wkład ekonomistów w rozważania na temat muzeów nie dotyczy zatem, wbrew stereotypowym oczekiwaniom, oceny krótkoterminowej efektywności finansowej muzeów, lecz polega przede wszystkim na wskazywaniu potencjalnych uwarunkowań i implikacji podejmowania decyzji oraz wyborów związanych z działalnością muzeów i dążeniem przez nie do osiągnięcia złożonych celów.
Jest to pierwsza na polskim rynku wydawniczym publikacja łącząca refleksje teoretyczne z zakresu ekonomii muzeów ze szczegółowymi badaniami empirycznymi prowadzonymi na terenie Polski. Zgłębiając jedną z ważnych kwestii dotyczących muzeów, obecną w dyskursie z zakresu ekonomii kultury, posłużono się zarówno danymi zastanymi, jak i wynikami autorskich badań studiów przypadku (muzea w Małopolsce, muzea rezydencjonalne w Łańcucie i Pszczynie). W opracowaniu omówiono determinanty popytu prywatnego i społecznego na muzea. Szczegółowej analizie poddano problem interesariuszy muzeów oraz wartościowania muzeów przez ich szeroko rozumianą publiczność, w tym kwestie skł onności do wnoszenia opł at na rzecz muzeów w formie biletów za wstęp oraz podatków, a także sprawę wkładu muzeów w budowanie i wzmacnianie kapitał u społecznego w kontekście lokalnym i regionalnym.

W wielu krajach równolegle przebiegają głębokie transformacje kulturowe, których głównym aktorem są media. Kultura druku nauczyła nas obcowania z zamkniętym, linearnie poprowadzonym tekstem, ale sposób ten nie wyczerpuje możliwości literatury. Chociaż cyfryzacja rynku książki przebiega wolniej niż np. rynku muzycznego czy filmowego, to jednak ulega on głębokiej transformacji – we własnym tempie i na własnych zasadach. Właśnie te zmiany w "Kulturowej i ekonomicznej" interesują mnie najbardziej.
Jak twierdzi Marshall McLuhan, artysta-pisarz ma obowiązek zająć miejsce w wieży kontrolnej społeczeństwa, a nie w wieży z kości słoniowej. Jest bowiem jedyną osobą, która posiada odwagę wystarczającą, aby patrzeć prosto w oczy teraźniejszości i przewidzieć przyszłość w niej już zawartą. Sprawdźmy, jak sobie z tym radzi reszta rynku.

This paper investigates the determinants of long-term unemployment in Poland for workers in the creative economy. Over 2,100 unemployed artists, journalists, architects, designers, craftspeople and creative industry technicians
registered in public employment agencies are examined to discover the relationship between the probability of long-term unemployment and basic socio-demographic variables, human capital characteristics, as well as type of the local labour market. The outcomes based on the sample of creative workers are compared to a study of almost 44,000 registered unemployed representing all professions. Results indicate
that such characteristics as: male gender, age under 30, married, first unemployed registration within the last three years, extensive work experience, high qualifications and multi-skilling each considerably decrease the likelihood of being
unemployed for more than 365 days, both among creative workers and among all unemployed. The strength of this influence, however, differs within these two groups, with some co-variates significantly affecting the likelihood of long-term
unemployment in the general sample. For example health, having children, or a willingness to take any job all appear to be non-significant for creative workers.

W artykule przedstawiono wyniki badań nad determinantami długookresowego bezrobocia pracowników kreatywnej gospodarki w Polsce. Analizie poddano ponad 2100 bezrobotnych artystów, dziennikarzy, architektów, projektantów, rzemieślników oraz techników przemysłów kreatywnych, zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy.Modelowano relacje między ilorazem szans długookresowego bezrobocia a podstawowymi
zmiennymi społeczno-demograficznymi, charakterystykami kapitału ludzkiego, a także typem lokalnego rynku pracy. Rezultaty badań wśród pracowników kreatywnych zestawiono z wynikami na grupie niemal 44.000 zarejestrowanych bezrobotnych reprezentujących wszystkie zawody. Wykazano, że takie cechy jak: płeć męska, wiek poniżej 30 lat, pozostawanie w związku małżeńskim, odległy czas pierwszej rejestracji, wieloletnie doświadczenie zawodowe, wysokie kwalifikacje oraz wielozawodowość obniżają istotnie
ryzyko długotrwałego bezrobocia, zarówno w próbie kreatywnej, jak i generalnej. Siła tego wpływu różni się jednak w obu badanych populacjach. Natomiast niektóre ze zmiennych – przykładowo stan zdrowia, posiadanie dzieci lub gotowość podjęcia jakiejkolwiek pracy – determinują ryzyko długiego pozostawania bez pracy wyłącznie wśród ogółu zarejestrowanych bezrobotnych.

Myślę, że przede wszystkim odbiorcami najlepszymi -takimi, które chłoną i które są bardzo elastyczne, jeśli chcą działać -to są dzieci, a dzieci… poprzez dzieci bardzo fajnie można współpracować z rodzicami, jeśli te dzieci są bardzo zadowolone i są chętne. No, te dzieci swoim takim, takim właśnie… tą radością i tym, co chcą robić, a bo co robią powodują, że rodzice się zaczynają otwierać, że przychodzą, że chcą też brać udział czy w warsztatach, czy w zajęciach, czy w określonych działaniach takich, jak w tej chwili mam. Zmieniamy świat naszego podwórka. (wywiad 5., Gąski) (…) żeby mu dać jakąś alternatywę. Czyli i praca z rodziną, i oferta dla tego dziecka, tak żeby mu pokazać inny świat, że on nie musi tak jak ojciec siedzieć i pić piwo, czy matka, bo to też się dzisiaj zdarza. Nie musieć stosować przemocy w domu, tylko można żyć inaczej. I chyba nie ma lepszej metody niż pójście w takim kierunku… Bo ten młody dzieciak kiedyś, jak dorośnie, nie będzie bezrobotnym, nie będzie kosztem dla społeczeństwa, tak? Nie będzie bił, pił i narkotyzował się itd., nie będzie trzeba go leczyć za publiczne pieniądze. Czy patrzeć jak, nie wiem, umiera może gdzieś na ławce. Więc taka działalność w systemie, gdyby była zapoczątkowana i systematycznie realizowana, ona powinna przynieść efekty. Tylko to jest oczywiście działanie długofalowe. (wywiad 24., Świnoujście)

Citation:
Raszkowski A., Culture-based creativity in relation to enterprise development strategies, [in:] Biniek K., Winnicki T., (eds), Academic Coordination Centre and Technology Transfer in Euroregion Neisse-Nisa-Nysa, Karkonosze College in Jelenia Góra, Jelenia Góra 2014.

This paper addresses the issues related to culture-based creativity in respect of the operation of economic operators, using the example of enterprise development strategies. At the beginning, an attempt is made to define culture-based creativity, with particular regard to the analysis of its constituents (such as artistic skills, lateral thinking skills and a favourable environment). Further, this paper presents selected areas of the positive impact of culture-based creativity on the creation and implementation of the development strategies of economic operators. The impact of culture-based creativity in the areas of innovative products and services, human resources, business communications and brand marketing is discussed.

Celem artykułu jest analiza działań podejmowanych na poziomie UE, dotyczącychotwierania cyfrowych zasobów, takich jak wytwory kultury, prace naukowe bądź materiały edukacyjne, wraz z rozpoznaniem ich motywów oraz skutków. Unia Europejska,w której tworzy się wiele dzieł należących do każdej z wymienionych dziedzin i któraprzyznaje, że są to zasoby strategiczne dla jej rozwoju, podejmuje działania w zakresiepolityki publicznej w celu zachowania równowagi pomiędzy interesem publicznym (społecznym), czyli dostępem do owych zasobów, jak i interesem prywatnym, a więc prawamiwłaścicieli. Ze względu na odmienny charakter i miejsce tych zasobów w gospodarce,działania te nie mają jednorodnego charakteru. Zasobami naukowymi i edukacyjnymizajęto się około 10 lat wcześniej niż zasobami kultury. Również interes społeczny, czylidostęp odbiorców, okazał się w ich wypadku ważniejszy niż prywatne prawa własności.