Dergicilik Tarihi

Türk modernleşme tecrübesinde basın ve yayın önemli bir görev üstlenmiş ve kurucu bir hüviyete sahip olmuştur. Düşünce dünyasının farklı kesimleri fikirlerini gazete ve dergiler vasıtasıyla halka iletmiş, halka modern anlamda vatan, millet, milliyet gibi kavramlar bu unsurlarla tanıtılmıştır. Cumhuriyet’in ilanının ardından din işlerini tanzim etmek maksadıyla kurulan Diyanet İşleri Başkanlığı, 1968’de Diyanet Gazetesi’ni neşretmeye başlamıştır. Dini meselelerin yanında halkın genel kültürünü de tahkim etme çabası gösteren Diyanet Gazetesi, devletin ortaya koyduğu politikalar hususunda da devlet siyasetini destekleyen bir duruş sergilemiştir. Bu duruşun önemli örneklerinden biri de 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sürecinde gazetenin yaptığı yayıncılık faaliyetlerinde görülebilir. Türkiye için büyük bir öneme sahip olan Kıbrıs Adası’nda çeşitli antlaşma ve sistemler denenmiş olmasına rağmen barış ve düzenin sağlanamamış olması ve Yunanistan’ın desteklediği askeri unsurların adanın meşru yönetimine askeri darbe gerçekleştirmesi sebebiyle Türkiye, uluslararası antlaşmalardan doğan garantörlük hakkı doğrultusunda 20 Temmuz 1974’te adaya bir harekât düzenlemiştir. Devleti destekleme misyonu doğrultusunda Diyanet Gazetesi Kıbrıs Barış Harekatı’na, harekât öncesi, harekât anı ve sonrasında yer vermiş ve devletin söylemine muvafık bir söylem ortaya koymuştur. Sonuç olarak Diyanet İşleri Başkanlığı Diyanet Gazetesi vasıtası ile Türk düşünce geleneğindeki din ve siyasetin kardeş olduğu, devletin dini koruma ve yüceltme dinin ise onu desteklemekle görevli bulunduğu tasavvurunu hayata geçirmiştir. Çalışmada uluslararası meseleler karşısında Diyanet Gazetesi’nin nasıl bir söylem geliştirdiği probleminin Kıbrıs Barış Harekâtı süreci etrafında tetkik edilmesi amaçlanmış ve bu istikamette söylem analizi yöntemi ile gazetedeki Kıbrıs konulu yazılar incelenmiştir. Varılan sonuç ise Diyanet Gazetesi’nin Kıbrıs Barış Harekâtı sürecinde devlet siyasetini tahkim edici bir yayıncılık politikası izlediği olmuştur.

In the Turkish modernization experience, the press and media played an important role and had a founding identity. Different segments of the world of thought conveyed their ideas to the public through newspapers and magazines, and concepts such as homeland, nation and nationality were introduced to the public in these modern terms. The Presidency of Religious Affairs, which was established to organize religious affairs after the proclamation of the Republic, started to publish the Diyanet Gazetesi (Religious Affairs Newspaper) in 1968. The Diyanet Gazetesi, which strives to support the general culture of the people as well as religious issues, has taken a stance that supports the policy of the state regarding the policies put forward by the state. One of the important examples of this stance can be seen in the publishing activities of the newspaper during the 1974 Cyprus Peace Operation. Because even though various treaties and systems have been tried on the Cyprus which is an important island for Turkey, there has been always a failure to maintain order and peace, Greece supported to perform military coup to the island’s legitimate government, Turkey has made an operation in accordance with the right of guarantee arising from international treaties on 20 July 1974. In line with its mission to support the state, Diyanet Gazetesi included the Cyprus Peace Operation before, during and after the action and put forward a parallel discourse with the state. As a result, the Presidency of Religious Affairs has realized the understanding that religion and politics are brothers in the Turkish thought tradition and that the state is responsible for protecting and exalting religion while the religion supports it through Diyanet Gazetesi. In this study, it was aimed to examine the problem of how Diyanet Gazetesi developed discourse in the face of international issues around the Cyprus Peace Operation process and accordingly, the articles on Cyprus in the newspaper were analyzed by discourse analysis method. The conclusion was that Diyanet Gazetesi followed a publishing policy that supported state policy during the Cyprus Peace Operation.

Sinema Dergilerinin Ulusötesi Temalı Filmlere Yaklaşımı Bağlamında Kültürlerarası Farklılıklar: Positif (Fransa) ve Altyazı (Türkiye) Dergileri Üzerine Bir Karşılaştırma

Globalization has various direct effects on politics, economics, culture and arts, especially on cinema. Cross-cultural approaches, multi-cultural and multi-national relations transform the notion of nation and its cinema This study aims to analyse the approaches to transnational films within the context of two movie journals: Positif (France) and Altyazı, (Turkey) which can show the cultural reactions of the mentioned countries to globalization. The method of the study is document review and content analysis. By this methods, the following headlines were searched; total film reviews related to transnational cinema, nationality of transnational film’s productions, critics’ rate on film analyse and similar film analyses on both journals. In the conclusion, ıt was seen that Altyazı has more critique than Positif related to transnational cinema between the years 2011-2015. While 79 articles were published in Positif magazine, 169 transnational themed film critiques have been published in Altyazı magazine. It can be evaluated that France has less interest in globalization or it is less affected by it than Turkey. French critics criticize the films which have French co-producers. Co-produced films also show the Frenchs’ low-rate intention to globalization. When it comes to Altyazı, the results are totally different as much more interest is shown to international films. This interest shows that Turkey is more keen to be affected by foreign cultures and globalization. Also it was seen that usually same people are writing for Positif about international movies, while Altyazı’s critics about the same issue are different and various. This shows that Positif has more specifications on transnational film analyses. According to basic problematic of this study, which based on the question of whether countries have been able to preserve locality and national values against globalization or not, France is more conservative and nationalist when it comes to issues related to globalization.

Keywords: French Cinema, Cinema Magazine, Film Criticism, Cinema, Transnational Cinema

***************************************************************************************

Küreselleşme ve onun alt başlıklarından olan ulusötesileşme, siyasetten ekonomiye sanatta kültüre kadar günümüzde etkileri doğrudan hissedilen bir olgu olarak öne çıkmaktadır. Bu olgunun ülke sinemalarına yansıması da kaçınılmazdır. Küreselleşme sürecindeki çok yönlü kültürel ilişkiler, çok dilli ve çok uluslu yapımlar ulus düşüncesini yeniden biçimlendirmektedir. Bu makale, Fransa’dan Positif, Türkiye’den de Altyazı dergilerinin küreselleşmenin etkisinde gelişen ulusötesi sinemaya dair yaklaşımlarına bakarak küreselleşme karşısında her iki ülkenin tutumlarını incelemekte bunu da doküman incelemesi ve içerik analizi yöntemleri ile gerçekleştirmektedir. Ulusötesi temalı film eleştirilerinin her iki dergideki toplam oranı, yapımcı ülke yoğunlukları, eleştirmenlerin dağılımı ve her iki derginin sayfalarında yer verdiği aynı filmlerin eleştirisi tema olarak belirlenmiştir. Her iki dergide 2011-2015 yılları arasında yapılan taramalar neticesinde Positif dergisinde 79; Altyazı dergisinde ise 169 ulusötesi temalı film eleştirisinin yer aldığı tespit edilmiştir. Bunların 22’si her iki derginin de ortak şekilde konu edindiği eleştirilerdir. İstatistiklerden yola çıkıldığında Altyazı dergisine oranla Fransa’daki ulusötesi sinemaya yönelik ilginin daha az oluşu; Fransa’nın küreselleşme olgusuna görece daha az ilgi gösterip ondan daha az etkilendiği şeklinde yorumlanmaktadır. Positif dergisinde eleştirisi yer alan ulusötesi filmlerin ortak yapımcısının çoğunluğunun Fransız şirketleri olması da bu yönelimin bir yansıması şeklinde okunabilir. Altyazı’daki durum ise Türkiye’nin yabancı kültürlere ve dolayısıyla küreselleşme sürecinin etkisine daha açık olduğunun bir işareti sayılmaktadır. Diğer yandan Altyazı dergisinde gündeme alınan film eleştirileri hep farklı yazarlar tarafından kaleme alınmışken Positif dergisinde çoğunlukla aynı yazarların ulusötesi temalı filmleri eleştirdikleri görülmektedir. Bu da Fransızların uzmanlaşmaya gösterdikleri ilginin bir açıklaması sayılabilir. Araştırmanın dayandığı temel problem olarak küreselleşme karşısında ne kadar ulusal ve yerel kalınmıştır sorusu karşısında Fransa’nın Türkiye’ye oranla daha yerli ve milli bir tutum içinde olduğu görülmekledir. 

Anahtar Kelimeler: Fransız sineması, sinema dergisi, film eleştirisi, sinema, ulusötesi sinema