HaZar strateJİ enstİtÜsÜ yayınıDır
publıcatıon of caspıan strategy ınstıtute
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
KÜRESEL
GÜÇLERİN
HAZAR
POLİTİKALARI
Е
И
ЕН
Ж
О
зл
И
Е
О
РА
ТК
К
Fİyat- PRICE 5 tL
CASPIAN
POLICIES
OF GLOBAL
POWERS
Süleyman Seba Caddesi BJK Plaza
No:48 B Blok 34357 Beşiktaş-İstanbul
T: +90 216 381 8000 F: +90 216 381 8048
E:
[email protected] W: www.gsimeridian.com
www.hazarworld.com
ÖNSÖZ / EDITORIAL
YÖNETİM / MANAGEMENT
İMTİYAz SAhİbİ
hazar İletişim, Tanıtım ve
Yayıncılık A.Ş. Adına
Haldun YAVAŞ
GENEl YAYıN YÖNETMENİ
EDıTOR-ıN-ChıEF
Gökhan ÇAY
MEDYA GRup KOORDİNATÖRü
MEDıA GROup COORDıNATOR
Hayreddin AYdınbAŞ
haldun yavaş
hazar Strateji Enstitüsü
Genel Sekreter
haldun yavaş
Caspian Strategy Institute
Secretary General
Genç Hazar ülkelerinin ortak özelliği, bölgesel dengeleri gözeten ve kazan-kazan prensibine dayanan politikalarıyla, enerji kaynaklarını farklı ülkelere ulaştırmak ve müşteri
çeşitliliğini sağlamak istemeleridir. Dünya
güçleri ve bölgesel güçlerin Hazar Bölgesi’ne
bakışı pragmatik ortaklığa dayalı bir tutum
sergilemekte, yeni ekonomik alanları ve özellikle stratejik sahaları kapsamaktadır.
Öte yandan, eşsiz jeostratejik konumları ile
ticaret, ulaştırma ve transit güzergahı olan
«Orta Koridor» üzerindeki Türkiye, Gürcistan
ve Azerbaycan hayati öneme sahip bir kesişim
noktasında bulunmaktadır. Bu ülkelerin işbirliği ile hayata geçirilen projeler Geniş Hazar
Bölgesi’nin istikrar ve kalkınmasının öncüsü
olacaktır. Bu açıdan değerlendirildiğinde,
Avrupa’nın enerji çeşitliliğine büyük katkı
sağlayacak Güney Gaz Koridoru’nun gerçekleşen ilk adımı, enerjinin ipek yolu TANAP projesi, ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı,
Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan’ın stratejik
önemini katbekat arttırmaktadır. Dünyanın
tüm büyük güçlerinin ekonomi politikalarında önemi gittikçe artan Hazar Bölgesi’ni zengin yeraltı kaynakları yönüyle değerlendirdik
ve bu sayıda kapak dosyası yaptık.
Başbakan Erdoğan yerel seçimler sonrası ilk
yurtdışı ziyaretini Azerbaycan’a gerçekleştirdi. Nisan ayının öne çıkan en önemli gelişmelerden biri de Ermenistan Cumhurbaşkanı
Serj Sarkisyan’ın 1915 olayları ile ilgili
Prag’dan Türkiye’ye yönelik sözlü saldırısı
karşısında Azerbaycan Cumhurbaşkanı
İlham Aliyev’in Türkiye’yi savunması oldu.
Bu sayımızda ayrıca Türk Hava Yolları Rusya
Genel Müdürü Mefail Deribaş ile gerçekleştirdiğimiz özel röportajı, At Bayramı vesilesiyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün
Türkmenistan’a yaptığı ziyareti ve
Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi
Canseyit Tüymebayev’in Kazakistan’la ilgili
kaleme aldığı yazıyı okuyabilirsiniz.
Bir sonraki sayıda görüşmek üzere…
The common feature of young Caspian countries is the transportation of energy resources
to different countries and ensuring customer
diversification with their policies based on the
win-win principle by considering regional stability. The approach of world powers and
regional powers to the Caspian region is based
on the attitude of pragmatic partnership which
covers new economic fields and particularly
strategic areas.
On the other hand, Turkey, Georgia and
Azerbaijan are located at a vital intersection
point in the “Central Corridor” which has the
most unique trade, transport and transit
routes with its geostrategic position. Projects
implemented with the cooperation of these
countries will lead the way in terms of stability
and development for Broader Caspian region.
From this angle, Southern Gas Corridor’s first
step, which will contribute greatly to the
European energy diversity, has increased the
significance of TANAP; the Baku-Tbilisi-Kars
railway and the strategic importance of
Turkey, Georgia and Azerbaijan. We evaluated
the rich mineral resources of the Caspian
region which becomes increasingly important
in the economic policies of world’s great powers and we have made it our cover story.
Prime Minister Erdogan made his first visit
abroad to Azerbaijan after the local elections.
One of the most important news covered the
headlines in April was Azerbaijani President
Ilham Aliyev’s defense of Turkey against
Armenian President Serzh Sargsyan’s verbal
attacks from Prague about the 1915 incidents.
In this issue you will also find the exclusive
interview we made with Turkish Airlines
Russia Director General Mefail Deribaş;
President Abdullah Gül’s visit to
Turkmenistan on the occasion of ‘Horse Day’,
and the Republic of Kazakhstan’s Ambassador
to Turkey Canseyit Tüymebayev’s article
about Kazakhstan.
Hope to meet you in the next month’s issue...
hAbER MüDüRü
NEWS MANAGER
Selin Şen SAltAŞ
YAzı İŞlERİ MüDüRü (SORuMlu)
MANAGıNG EDıTOR
Merve dAMcı
EDİTÖR
EDıTOR
Hande YAŞAr ÜnSAl
YAYıN KuRulu
publıCATıON bOARD
Prof. dr. Mesut Hakkı cAŞın
doç. dr. bekir GÜnAY
doç. dr. Fatih ÖzbAY
doç. dr. Fatih MAcİt
dr. cemil erteM
dr. efgan nİFtİ
emin AkHundzAdA
İlETİŞİM
MAılıNG ADDRESS
Veko Giz Plaza, Maslak Meydan Sok. no:3
kat:4 daire 10 Maslak, 34398
Şişli / İstanbul - tÜrkİYe
tel: +90 212 999 66 00
Faks: +90 212 999 66 01
www.hazarworld.com
[email protected]
YAYıN YÖNETİM
publıCATıON MANAGEMENT
DİREKTÖR
DıRECTOR
emin GÖrGÜn
OpERASYON vE MüŞTERİ
İlİŞKİlERİ KOORDİNATÖRü
OpERATıON AND CuSTOMER
RElATıONS COORDıNATOR
can GÜrSu
YAYıNlAR KOORDİNATÖRü
publıCATıONS COORDıNATOR
Aynur Şenol Altun
EKONOMİ YAYıNlARı
YÖNETİCİ EDİTÖRü
MANAGıNG EDıTOR
OF ECONOMıC publıCATıONS
nesrin koÇASlAn
pROJE YÖNETİCİSİ vE
EKONOMİ EDİTÖRü
pROJECT SupERvıSOR
AND ECONOMY EDıTÖR
Figen AYPek AYVAcı
pROJE ASİSTANı
pROJECT ASSıSTANT
baran kArAkuzu
KREATİF DİREKTÖR
DESıGN DıRECTOR
Özkan orAl
YÖNETİCİ ART DİREKTÖR
MANAGıNG ART DıRECTOR
Fatih duMlu
ART DİREKTÖR
ART DıRECTOR
Sertan VurAl
GRAFİKER
GRAphıC DESıGNER
SeVAl YArAr
FOTOĞRAF EDİTÖRü
phOTO EDıTOR
Şeref YılMAz
kollektif Yayıncılık
reklam tasarım ve İçerik Hizm. A.Ş.
Mat-Set Plaza, Yeşilce Mah. emektar Sok no:5
kat: 4 kağıthane / İStAnbul
bASKı / pRıNTıNG
bilnet Matbaacılık biltur basım Yay. ve Hiz. A.Ş.
dudulu organize Sanayi bölgesi 1.cadde no: 16
esenkent – Ümraniye 34476 İStAnbul
tel: 444 44 03
bASKı TARİhİ / publıCATıON DATE
Mayıs 2014 / May 2014
Yayın Türü / publication Type
Yaygın Yerel Süreli
Yayın Süresi - Dili
publication period - language
Aylık - türkçe, İngilizce, rusça
Monthly - turkish, english, russian
İlETİŞİM / CONTACT
[email protected]
www.collective.com.tr
ıSSn: 2148-4759
HAZAR WORLD
1
IÇINDEKILER
HaZar strateJİ enstİtÜsÜ yayınıDır
publıcatıon of caspıan strategy ınstıtute
CONTENTS
04
18
HAZAR’A DAİR
CASPIAN OVERVIEW
18
20
58
50
4
8
10
14
10
TÜRKMENİSTAN’DA KABİNE
REVİZYONU
GOVERNMENT RESHUFFLE IN
TURKMENISTAN
YIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
KÜRESEL
GÜÇLERİN
HAZAR
POLİTİKALARI
08
ETKİNLİK / EVENT
Е
И
ЕН
Ж
О
К
РА
ТК
О
Е
И
зл
Fİyat- PRICE 5 tL
CASPIAN
POLICIES
OF GLOBAL
POWERS
34
KAPAK / COVER
PETKİM 49’UNCU KURULUŞ
YIL DÖNÜMÜNÜ KUTLADI
PETKIM CELEBRATES ITS
49TH ANNIVERSARY
10
ETKİNLİK / EVENT
KÜRESEL GÜÇLERİN
HAZAR POLİTİKALARI
CASPIAN POLICIES
OF GLOBAL POWERS
TANAP’IN İNŞAATI
NİSAN 2015’TE
BAŞLIYOR
CONSTRUCTION OF TANAP
TO BEGIN IN APRIL 2015
Küresel güç dengeleri Batı’dan
Doğu’ya doğru kayıyor. Geniş
Hazar coğrafyasının konumu ve
gelecekte üstleneceği rolün
önemi her geçen gün daha artıyor. Tarih boyunca büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış
Hazar Havzası dünya güçlerinin
de ilgi odağında.
ETKİNLİK / EVENT
34
Global power balance is shifting
from the West towards the East.
The importance of the broader
Caspian geography and the role
it will assume in the future is
increasing every passing day.
The Caspian basin which hosted
many great civilizations
throughout the history is in the
spotlight of world powers.
2
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
14
ENERJİ PROFESYONELLERİ
İSTANBUL’DA BULUŞTU
ENERGY PROFESSIONALS
GATHERED IN ISTANBUL
16
ETKİNLİK / EVENT
TARİHİ İPEK YOLU
TURİZME
KAZANDIRILACAK
HISTORIC SILK ROAD WILL
BE OPEN TO TOURISM
ETKİNLİK / EVENT
MÜZİĞİN EVRENSEL GÜCÜ
TÜRK DÜNYASINI
BİRLEŞTİRDİ
UNIVERSAL POWER
OF MUSIC UNITES
TURKIC WORLD
20
YAZI DİZİSİ / ARTICLE SERIES
GÜRCİSTAN
HAKKINDA BİLİNMESİ
GEREKEN 15 ŞEY
15 THINGS TO KNOW
ABOUT GEORGIA
58
BLOG / BLOG
KÜRESEL GAZ PİYASASINDA
TÜRKMENİSTAN’IN
YÜKSELEN ÖNEMİ
GROWING IMPORTANCE OF
TURKMENISTAN AS A
GLOBAL GAS MARKET
50
HABER ANALİZ / IN DEPTH
SEÇİM SONRASI
İLK ZİYARET
FIRST VISIT AFTER
THE ELECTIONS
www.hazarworld.com
44
72
72
GÖRÜŞ / OPINION
44
62
66
KÜLTÜR & SANAT
CULTURE & ART
UKRAYNA KRİZİNİN
DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
THOUGHTS ABOUT THE
UKRAINE CRISIS
bölge ile ilgili konser, sergi ve
tiyatro faaliyetlerini sizin için
derledik.
We compiled cultural activities such
as concerts, exhibitions, and plays
about the region.
62
GÖRÜŞ / OPINION
KAZAKİSTAN’IN ADI
“KAZAK ELİ” OLABİLİR
THE NAME OF KAZAKHSTAN
CAN BE “KAZAK ELI”
44
72
66
RÖPORTAJ / INTERVIEW
74
74
“MÜZİĞİN DİLİ VE
MİLLİYETİ YOK”
“MUSIC DOES NOT HAVE A
LANGUAGE OR NATIONALITY”
ROTA / ROUTE
CİHAN NAKŞI NAHÇIVAN
NAKS-I CIHAN/WORLD’S
EMBROIDERY NAKHCHIVAN
24
66
HABER ANALİZ
IN DEPTH
24
54
ALİYEV: “TÜRKİYE
YOKSA BEN VARIM”
ALIYEV: “THERE ARE NO
TURKISH REPRESENTATIVES
AT THIS TABLE,
BUT I AM HERE”
54
TÜRKMENİSTAN AT BAYRAMI
LİDERLERİ BULUŞTURDU
74
54
TURKMEN HORSE DAY
BROUGHT LEADERS
TOGETHER
HAZAR WORLD
3
H
’ DAİR / CASPIAN OVERVIEW
KAZAKİSTAN-TÜRKİYE
UÇAK SEFERLERİ
ARTIRILDI
THE NUMBER OF FLIGHTS
BETWEEN KAZAKHSTAN
AND TURKEY INCREASED
Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı
yaz boyunca Türkiye ile olan uçak
seferlerini haftada 16’ya çıkardı.
Bakanlık’tan yapılan açıklamaya
göre, geçen hafta varılan anlaşma
sonrasında Kazakistan’ın Almatı,
Astana, Karaganda merkezlerinden karşılıklı olarak haftada 8
sefer düzenlenecek.
Kazakhstan Ministry of Transport
increased the number of flights
to Turkey to 16 per week for the
entire summer season. According
to the statement from the Ministry,
8 mutual flights from Almaty,
Astana and Karaganda will be
carried out per week following the
agreement signed last week.
TÜRKMENİSTAN’DA KABİNE
REVİZYONU
KAFKASYA’DA
İŞBİRLİĞİ
COOPERATION IN
CAUCASUS
Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan
parlamentolarının Dış İlişkiler
Komisyonları arasında işbirliği
protokolü imzalandı. Bakü’de
düzenlenen toplantıda üç ülkenin
parlamentoları arasındaki ilişkiler, ülkelerin enerji, ulaşım, ticaret
ve bölgesel güvenlik konularındaki işbirliğinin mevcut ve gelecekteki durumu, Yukarı Karabağ,
Güney Osetya ve Abhazya sorunları ve Ukrayna’da yaşanan son
gelişmeler müzakere edildi.
Cooperation Protocol was signed
between the Foreign Relations
Commissions of Turkish,
Azerbaijani, and Georgian
Parliaments. Relations between the
parliaments of three countries; the
present and future of cooperation
between the countries on energy,
transportation, trade and regional
security; Nagorno-Karabakh, South
Ossetia, and Abkhazia issues, and the
latest developments in Ukraine were
discussed at the meeting in Baku.
4
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
Sağlık sorunları nedeniyle istifa eden
Türkmenistan Devlet Başkanı Yardımcısı
Bagül Nurmuradova’nın yerine Maysa
Meredova getirildi. Türkmenistan Devlet
Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov,
enerji bakanlığını vekaleten yürüten Geldi
Sarıyev’i bu makama asaleten atadı. Tarım
ve Köyişleri Bakanı Recep Bazarov’u görevden alan Berdimuhamedov, Bazarov’dan
boşalan göreve Çargeldi Çarlıyev’i getirdi.
Türkmenistan Hammadde Borsası Başkanı
Şaberdi Meredov’un yerine yardımcısı
Amadurdı İşanov atandı.
GOVERNMENT RESHUFFLE IN
TURKMENISTAN
Maysa Meredova took the post of Turkmen
Deputy Prime Minister Bagul Nurmyradova
who resigned due to health problems.
President Gurbanguly Berdimuhamedov
appointed the Energy Minister Geldi
Sariyev as principal for the office.
Berdimuhamedov removed the Minister
of Agriculture and Rural Affairs Rejep
Bazarov and appointed Charygeldi Charlyev
as the new Minister. Shaberdi Meredov
was relieved of Chairman of the State
Commodity and Raw Materials Exchange of
Turkmenistan, and he was replaced by the
Former Deputy Chairman of the Exchange
Amandurdi Ishanov.
www.hazarworld.com
YUKARI KARABAĞ’DA
ANITLARIN
DENETLENMESİ
SUPERVISION OF
MONUMENTS IN
NAGORNO-KARABAKH
Azerbaycan Kültür ve Turizm
Bakanı Ebulfez Garayev,
Ermenistan’ın, işgal ettiği
Azerbaycan topraklarında bulunan anıtların uluslararası uzmanlar tarafından denetlenmesine
müsaade etmediğini söyledi.
Bakan Garayev hükümet olarak
tarihi anıtların ve sitlerin korunmasına önem verdiklerini, bu
konuda hem kendilerinin hem de
Azerbaycan kamuoyunun çok
hassas olduğunu ifade etti.
Azerbaijani Minister of Culture
and Tourism Abulfas Garayev
said that Armenia did not allow
the supervision of monuments by
international experts, which are
located in Azerbaijani territories
occupied by Armenia. Minister
Garayev expressed that the
government attaches importance
to the protection of historical
monuments and sites, and both the
government and Azerbaijani people
are very sensitive on this issue.
ĞDAT-ERBİL PETROL
GERGİNLİĞİ
BA
Geçtiğimiz ay Türkiye’yi ziyaret edip
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüşen
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı
Neçirvan Barzani ziyaretle ilgili olarak Rudaw
gazetesine konuştu. Bağdat ve Erbil arasındaki sorunlara da değinen Barzani “Sorunların
bir anlaşmaya ulaşmasını bekliyorduk. Bunun
için çok sabrettik, ama sabrın da bir sınırı var.
Eğer anlaşma olmayacağını anlarsak, biz de
kendi başımızın çaresine bakarız” dedi.
BAGHDAD-ERBIL OIL DISPUTE
Iraq Kurdistan Regional Government Prime
Minister Nechirvan Barzani visited Turkey
last month and met Turkish Prime Minister
Recep Tayyip Erdogan. Barzani gave an
interview to Rudaw newspaper about the
visit. He mentioned about the problems
between Baghdad and Erbil, and said “We
were expecting to reach an agreement. For
that we showed a lot of patience, but our
patience has a limit. If we know we will not
be able reach an agreement, we will have our
own solution.”
TÜRK RUS İLİŞKİLERİ
KONFERANSI
Türkiye ve Rusya Dışişleri Bakanlıkları’na bağlı
Diplomasi Akademileri’nin işbirliğiyle düzenlenen Türk- Rus İlişkileri Konferansı Rusya
Federasyonu Dışişleri Bakanlığı’na bağlı
Diplomasi Akademisi’nde
gerçekleştirildi. Konferansa Türkiye Cumhuriyeti
Moskova Büyükelçisi Aydın Sezgin, Rus
Diplomasi Akademisi Başkanı Yevgeniy Bajanov,
Türk Diplomasi Akademisi Başkanı Mesut
Özcan, Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.
Dr. Mesut Hakkı Caşın, İstanbul Üniversitesi
Avrasya Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Bekir Günay
ve İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Ali Resul Usul katıldı.
CONFERENCE ON TURKISH-RUSSIAN RELATIONS
Conference on Turkish-Russian Relations was held at the Diplomacy
Academy under Russian Federation Ministry of Foreign Affairs.
The conference was organized with the cooperation of Diplomacy
Academies under the Turkish and Russian Foreign Affairs
Ministries. Turkey’s Ambassador to Moscow Aydın Sezgin, Russian
Diplomatic Academy President Yevgeniy Bajanov, Turkish Diplomatic
Academy President Mesut Özcan, Yeditepe University Academic
Member Prof. Dr. Mesut
Hakkı Caşın, Istanbul
University Institute of
Eurasia Director Assoc.
Prof. Bekir Günay, and
Istanbul Commerce
University Academic
Member Assoc. Prof. Ali
Resul Usul attended the
conference.
HAZAR WORLD
5
’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW
DÜNYA BANKASI’NDAN
ÖZBEKİSTAN’A KREDİ
WORLD BANK LOAN
TO UZBEKISTAN
Dünya Bankası’nın web sitesinde
yayınlanan bir açıklamaya göre
banka, ülkenin doğusundaki
Angren-Pap demiryolu hattının
inşası için Özbekistan’a 200 milyon dolar kredi verilmesini düşünüyor. Mart ayında banka ile
Özbek hükümeti arasında proje
belgelerinin hazırlıklarının başladığı ve Ağustos ayında tamamlanacağı belirtiliyor.
The World Bank is planning to
issue Uzbekistan a $200 million
loan for the construction of
Angren-Pap railway line in the
East of the country. It is stated
in the report that World Bank
and the Uzbek government
started drafting documents
for the loan in March and
will finish the paperwork in
August.
TANAP’TA ÇELİK BORU TEMİNİ
İHALESİNDE TEKLİFLER ALINDI
Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz
2 sahasından çıkarılacak doğal gazı Türkiye
üzerinden Avrupa’ya ulaştıracak olan Trans
Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP)
projesinde geri sayım sürüyor. 2015 Nisan
ayında ilk kazmanın vurulacağı boru hattının inşaatında kullanılacak çelik boru alımı
için açılan ihalenin teklif verme süresi geçtiğimiz ay sona erdi. 2.5 milyar dolar tutarlı
ihaleye 18 firma teklif verdi. Tekliflerin
değerlendirilmesi sonrası önümüzdeki aylarda ihale sonucunun açıklanması bekleniyor.
BIDS WERE RECEIVED IN
TANAP STEEL PIPE SUPPLY
TENDER
Countdown continues in Trans Anatolia
Natural Gas Pipeline (TANAP) Project
which will transport Azerbaijan’s Shah
Deniz II natural gas to Europe through
Turkey. The tender was initiated for the
supply of steel pipes to be used in the
construction which will start in April 2015,
and the bidding period was concluded last
month. 18 companies submitted bids with a
total amount of $2.5 billion. Tender results
are expected to be announced in upcoming
months following the assessment of bids.
6
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
KIRGIZİSTAN’DA YENİ
HÜKÜMET İŞ BAŞINDA
NEW GOVERNMENT
IN KYRGYZSTAN
Kırgızistan’da Sosyal Demokrat
Partisi, Sosyalist Ata Meken ve
Ar-Namus Partisi’nin oluşturduğu
üçlü koalisyon hükümeti göreve
başladı. Cumhurbaşkanı Almazbek
Atambayev’in de bulunduğu Meclis
Genel Kurulu’ndaki törende geçici
Başbakan Coomart Otorbayev’in
başkanlığındaki kabine üyeleri anayasa üzerine yemin etti.
Three-party coalition
government formed by the Social
Democratic Party, Ar-Namys
and Ata Meken took office.
Cabinet members swore on the
constitution at the ceremony
chaired by provisional Prime
Minister Joomart Otorbaev and
held in the General Assembly
with the participation of
President Almazbek Atambayev.
www.hazarworld.com
MAYIS 2014
15
MAY 2014
5-6 MAYIS 2014
ROMA-iTALYA
G7 Enerji Bakanları toplantısı 5-6
Mayıs tarihlerinde İtalya’nın
başkenti Roma’da yapılacak.
Toplantıya katılacak olan G7 enerji
bakanları, ortak enerji güvenliği
üzerinde işbirliğini güçlendirmeyi
amaçlıyor. Toplantıda Ukrayna
üzerinden Rusya ile artan
gerginlikler ve Avrupa’daki enerji
durumu masaya yatırılacak.
13
15-16 MAYIS 2014
AVAZA-TÜRKMENiSTAN
18. ÖZBEKİSTAN
ULUSLARARASI PETROL
VE GAZ KONFERANSI
13-15 MAYIS 2014
TAŞKENT-ÖZBEKiSTAN
Bu yıl 18’incisi düzenlenen
Özbekistan Uluslararası Petrol ve
Gaz Zirvesi, Özbekistan’ın başkenti
Taşkent’te gerçekleştiriliyor. 13
Mayıs’ta başlayıp 15 Mayıs’ta sona
erecek olan etkinlik Uzexpocentre’da
ziyaretçileri ağırlayacak. Zirve
uluslararası petrol ve gaz
şirketlerinin yanı sıra servis
sağlayıcılar için de üst düzey bir iş
platformu sağlıyor.
18th Uzbekistan International
OIL & GAS
Exhibition and Conference
G7 ENERGY MINISTERS
MEETING
MAY 5-6, 2014
ROME-ITALY
13–15
G7 Energy Ministers Meeting will
take place in the capital of Italy,
Rome, on May 5-6, 2014. G7 Energy
Ministers aim to enhance
cooperation on common energy
security. Increasing tension with
Russia over Ukraine and energyrelated problems in Europe will be
discussed in detail at the meeting.
EN
May 2014
Tashkent • Uzbekistan
18TH UZBEKISTAN INTERNATIONAL
OIL AND GAS CONFERENCE
MAY 13-15, 2014
TASHKENT-UZBEKISTAN
The 18th Uzbekistan International Oil
and Gas Conference will take place
in the capital of Uzbekistan,
Tashkent at Uzexpocentre on May
13-15, 2014. The conference offers a
high level business platform to
service providers as well as
international oil and gas companies.
Kongre, Türkmenistan’ın gaz
endüstrisine dikkati çekiyor.
Kongrede 500 delege ve 50
konuşmacı bir araya gelecek.
TURKMENISTAN GAS CONGRESS
MAY 15-16, 2014
AVAZA-TURKMENISTAN
The congress draws attention to
Turkmenistan’s gas industry. 500
delegates and 50 speakers will attend
the congress which will bring the
business world together.
MAYIS 2014
MAY 2014
G7 ENERJİ BAKANLARI
TOPLANTISI
HAZAR TAKVİMİ / CASPIAN CALENDAR
05
M İSTAN
GAZ KONGRESİ
T ÜK
DÜNYA KAYA GAZI VE DOĞAL GAZ:
AVRUPA ZİRVESİ
WORLD SHALE OIL & GAS: THE
EUROPE SUMMIT
20 Mayıs / May 20, 2014
Kiev, Ukrayna / Kiev, Ukraine
TÜRKMENİSTAN PETROL VE GAZ
KONGRESİ
TURKMENISTAN OIL & GAS
CONGRESS
20-21 Mayıs / May 20-21, 2014
Aşkabat Sergi Sarayı, Türkmenistan
Ashgabat Exhibition Palace,
Turkmenistan
7. ASTANA EKONOMİ FORUMU
7TH ASTANA ECONOMIC FORUM
21-23 Mayıs / May 21-23, 2014
Astana, Kazakistan
Astana, Kazakhstan
PETROL REZERVLERİ VE
KAYNAKLARI TAHMİNİ
PETROLEUM RESERVES &
RESOURCES ESTIMATION
21-23 Mayıs 2014 / May 21-23, 2014
Moskova, Rusya / Moscow, Russia
8. AZERBAYCAN ULUSLARARASI
TARIM FUARI
8TH AZERBAIJAN INTERNATIONAL
AGRICULTURE EXHIBITION
22-24 Mayıs 2014 / May 22-24, 2014
Bakü, Azerbaycan
Baku, Azerbaijan
HAZAR WORLD
7
ETKİNLİK / EVENT
PETKİM / PETKIM
PETKİM 49’UNCU
KURULUŞ YIL
DÖNÜMÜNÜ KUTLADI
PETKIM
CELEBRATES ITS 49TH
ANNIVERSARY
1965 yılında kurulan ve
bugün Türkiye’nin sanayi
devi olan Petkim, 49’uncu
yaş gününü törenle kutladı.
Established in 1965, Petkim
has become an industrial
giant in Turkey and this
year it celebrates its 49th
anniversary with a ceremony.
ürkiye’nin sanayi devi Petkim, kuruluşunun 49’uncu yıl dönümünü SOCAR
Türkiye CEO’su Kenan Yavuz ve Petkim
Genel Müdürü Sadettin Korkut’un yanı
sıra, şirket çalışanları, müşterileri ve tedarikçi
firma temsilcileri ile birlikte Petkim Kültür
Merkezi’nde düzenlenen bir törenle kutladı.
Törene ev sahipliği yapan Petkim Genel
Müdürü Sadettin Korkut, “Geçmişe dönüp
baktığımızda, Petkim’in hangi zorluklarla
bugünlere getirildiğini unutamayız. Kardeş
ülke Azerbaycan’ın Petkim’e olan yatırımları ile
başarılarımıza başarı katarak ülkemize olan
katma değeri artıran bir kuruluş haline geldik.
Özelleştirmenin ardından her sene 100 milyon
dolarlık yatırımlara imza atılan Petkim’de 2014
yılında 115 milyon dolar seviyesinde bir yatırım
gerçekleştirilecek.” dedi.
49 YILLIK BİR AŞK HİKAYESİ
SOCAR Türkiye CEO’su ve Petkim Yönetim
Kurulu Üyesi Kenan Yavuz da Petkim’in 49 yıllık bir aşk hikayesi olduğunu söyledi. Yavuz,
“Aliağa’da yapılan yatırımları gördükçe gurur
duyuyoruz. 49 yıl boyunca petrokimya işine
gönül vererek Türkiye için oluşturulan bu
değeri geleceğe taşımak herkesin vazifesidir”
dedi. Kutlamalar kapsamında, iş ortaklarına
ödülleri, emektar Petkimlilere plaketleri verildi.
8
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
A
PETKİM 2014
YILINDA 115 MİLYON
DOLAR YATIRIM
GERÇEKLEŞTİRMEYİ
PLANLIYOR.
115-BILLION DOLLAR
INVESTMENT wILL
BE MADE IN 2014 BY
PETKIM.
s an industrial giant in Turkey, Petkim
celebrates its 49th anniversary with a
ceremony held in Petkim Culture Center
with the participation of SOCAR Turkey
CEO Kenan Yavuz, Petkim General Manager
Sadettin Korkut as well as company employees,
customers and representatives of suppliers.
Petkim General Manager Sadettin Korkut said,
“We cannot forget how Petkim have come to
these days. We have turned into a company
which makes a great contribution to Turkey
with various achievements thanks to investments in Petkim by our sister country
Azerbaijan. After privatization, 115-billion dollar
investment will be made in 2014 by Petkim
where 100-million dollar investments are signed
every year.”
A 49-YEAR LOVE STORY
SOCAR Turkey CEO and Petkim Board
Member Kenan Yavuz stated that Petkim was a
49-year love story. Yavuz said, “We are proud of
the investments made in Aliağa. It is everyone’s
duty to bring to future the value that we created
for Turkey by setting our heart on petro-chemistry for 49 years.” At the ceremony, awards
were given to business partners, and plaques
were presented to senior employees of Petkim.
www.hazarworld.com
TOURISM
PROFESSIONALS
MEET IN BAKU
TURİZMCİLER
BAKÜ’DE
BULUŞTU
Baku EXPO Center
hosted the 13th Azerbaijan
International Travel and
Tourism Fair, AITF 2014,
on April 3-5.
Azerbaycan’da bu yıl
13’üncüsü düzenlenen
Uluslararası Turizm ve
Seyahat Fuarı (AİTF 2014)
3-5 Nisan tarihlerinde
kapılarını Bakü EXPO
Merkezi’nde açtı.
zerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı
Ebulfez Garayev açılış töreninde, fuar
ile gerçekleştirilecek olan BM Dünya
Turizm Örgütü Avrupa
Komisyonu’nun 57. Toplantısı’nın
Azerbaycan turizmine yönelik ilgi ve güvenin
göstergesi olduğunu kaydetti. Türkiye’nin
Bakü Büyükelçiliği Kültür ve Tanıtma
Müşaviri Seyit Ahmet Arslan ise “Şu an
Türkiye’den 15’in üzerinde firma var. Sağlık
turizmini de ön plana çıkardık.
Azerbaycan’da, Türkiye’nin sağlık turizmine
yönelik ayrı bir ilgi ve alaka uyandırdık”
dedi. Öte yandan Azerbaycan Medeniyet ve
Kültür Bakanlığı’nın ev sahipliğinde Türk
Konseyi Ortak Fotoğraf Sergisi ve Ortak
Turizm Bilgilendirme Turu düzenlendi.
Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan Türk
Konseyi üye ülkelerinin turizm güzergahlarına yönelik fotoğraflarının yer aldığı sergiyi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev,
Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı
Ebülfez Garayev ve BM Dünya Turizm
Örgütü Genel Sekreteri Taleb Rifai gezdi.
D
38
ÜLKEDEN 360 KURUM
VE ŞİRKET
360 INSTITUTIONS AND
COMPANIES FROM 38 COUNTRIES
40
%
FUARA YERLİ KATILIM ORANI
LOCAL PARTICIPANT
RATE
60
%
STANTLARDAKİ YABANCI
KATILIMCI ORANI
FOREIGN PARTICIPANTS OPENED
BOOTHS
uring the opening ceremony,
Azerbaijan’s Culture and Tourism
Minister Abulfas Garayev stated
that the 57th Meeting of the UN
World Tourism Organization
Commission for Europe would take place
in the fair and this is an indicator of
interest and reliability towards
Azerbaijan tourism. Advisor for Culture
and Promotion of the Turkish Embassy
in Baku Seid Ahmed Arslan said, “There
are more than 15 companies in Turkey
now. We have featured health tourism,
and aroused special interest about
Turkish health tourism in Azerbaijan.”
On the other hand, Turkic Council Joint
Photo Exhibition and Information Tour
were held by the Ministry of Civilization
and Culture of Azerbaijan. The President
of Azerbaijan Ilham Aliyev, Azerbaijan’s
Culture and Tourism Minister Abulfas
Garayev, and Secretary-General of the
United Nation World Tourism
Organization Taleb Rifai visited the exhibition displaying tourism photographs on
the tourism destinations of the Turkic
Council Member States located along the
historic Silk Road.
HAZAR WORLD
9
ETKİNLİK / EVENT
TUROGE 2014 / TUROGE 2014
01
’IN İNŞAATI
CONSTRUCTION OF TANAP
NİSAN 2015’TE BAŞLIYOR TO BEGIN IN APRIL 2015
TUROGE 2014, 13’üncü Türkiye Uluslararası
Petrol ve Gaz Konferansı 9-10 Nisan
tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. ITE
ve EUF tarafından düzenlenen etkinliğe
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız’ın da aralarında bulunduğu enerji
dünyasının önemli isimleri katıldı.
10
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
TUROGE 2014, the 13th Turkish
International Oil & Gas Conference took
place on April 9-10, 2015 in Ankara.
Important figures from the energy sector
including the Minister of Energy and
Natural Resources Taner Yıldız attended
the event held by ITE and EUF.
www.hazarworld.com
K
ey issues related to Turkey, its close
neighbors and the sector were discussed at the conference. In his speech,
Minister Yıldız pointed out the increasing importance of the TANAP project and the
developments about Iraqi oil.
EMİN EMRah DaNIş
T
ürkiye ve yakın çevresi ile enerji sektörüne ilişkin konuların tartışıldığı
konferansta önemli açıklamalarda
bulunan Bakan Yıldız, Irak petrolleri
konusundaki gelişmelerle TANAP projesinin artan önemine dikkat çekti.
YILDIZ: “TANAP ÖNEMLİYDİ, SON 3 AYDA
DAHA ÖNEMLİ HALE GELDİ”
01
tANAP Doğal Gaz
İletim A.Ş. Genel
Müdürü Saltuk Düzyol.
01
TANAP Natural Gas
Transmission Co.
General Manager
Saltuk Düzyol.
Ülkelerin izledikleri politikaların uluslararası gelişmeleri öngörebildikleri ölçüde
başarılı olduğunu vurgulayan Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız,
Türkiye’nin enerjide son 11 yıldır izlediği
politikalarla gelişen bir olay karşısında
şaşırmamaya özen gösterdiğini söyledi.
Alternatif enerji kaynaklarının artırılması
ve farklı projelerin geliştirilmesi, bölgedeki
siyasi istikrarsızlıktan kaynaklanan sebeplere rağmen enerji yollarının çeşitlendirilmesi konusunda çabalarda bulunduklarını
anlatan Yıldız, Azerbaycan ve
Türkmenistan’la enerji alanındaki işbirliklerini bu çabalara örnek gösterdi.
Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilere de
değinen Yıldız, “Irak’ta geliştirilecek projelerin hem Türkiye hem Irak hem de AB
üyesi ülkeler için önemli olduğunun altını
çizmemiz lazım” dedi. Doğu Akdeniz’de
Güney Kıbrıs Yönetimi’nin ve İsrail’in geliştireceği projelerin KKTC’nin makul siyasi
şartlarıyla, siyasi şartlarıyla buluşmasıyla
beraber yeni bir enerji kaynağının daha
ortaya çıkacağına değinen Yıldız, AB ülkelerinin kaynağa ne kadar yakın seçenekler
geliştirirlerse projelerin o kadar uygun olacağını belirtti. Bakan Yıldız şöyle konuştu:
“Türkiye de bunun farkındadır. Yaklaşık
6-8 bin kilometre uzaktaki Venezuela,
Kolombiya ile geliştirmeye çalıştığı petrol
projelerinin yanında hemen yanı başındaki
200 kilometrelik bir hinterlantta geliştirilecek projeler olduğunu bilmektedir. Suriye
YILDIZ: TANAP WAS ALREADY IMPORTANT; BUT
IT HAS BECOME MUCH MORE IMPORTANT IN
THE LAST THREE MONTHS
The Minister of Energy and Natural
Resources Taner Yıldız emphasized that countries were successful to the extent their policies foresaw international developments, and
said that Turkey paid attention not to be surprised by an incident occurred on the basis of
the policies it pursued in the last 11 years.
Yıldız stated that there were efforts to increase
alternative energy resources, develop different
projects, and diversify energy routes despite
political instability in the region; and as an
example he pointed out the energy cooperation between Azerbaijan and Turkey.
Mentioning about Turkey-Iraq relations,
Yıldız said; “It is necessary to underline that
projects to be developed in Iraq are important
for Turkey, Iraq, and EU member states.”
Yıldız told that when the projects to be developed by the Greek Cypriot Administration of
Southern Cyprus and Israel met with reasonable political terms of the Turkish Republic of
Northern Cyprus (TRNC), a new energy
resource would appear; and the closer the EU
states developed options to the resource, the
more convenient projects would be. The
Minister Yıldız added:
“Turkey is also aware of that. Venezuela, nearly 6-8 thousands km away from us, knows
that there are projects to be developed in a
hinterland of 200 km at its doorstep in addition to the oil projects it tries to develop with
Columbia. I have to underline the importance
of the point we have reached together with
Syria crisis, Crimea and Ukraine crisis.
TANAP project was already important but it
has become much more important in the last 3
months.”
Minister Yıldız outlined that Turkey would
maintain its positive attitude in the energy
projects without abusing its geographical
advantages, and said, “Turkey will continue
the policies that are liberalized, privatized,
and not ignoring the strategic projects in
the same way.”
HAZAR WORLD
11
ETKİNLİK / EVENT
TUROGE 2014 / TUROGE 2014
krizi, Kırım ve Ukrayna kriziyle beraber
geldiğimiz noktanın önemini bir kez daha
vurgulamalıyım. TANAP projesi önemliydi
ama son 3 aydan bu yana daha da önemli
hale gelmiştir.” Türkiye’nin enerji projelerindeki pozitif tutumunu, coğrafyasının
avantajlarını istismar etmeden sürdüreceğini vurgulayan Bakan Yıldız, “Bundan sonra
da aynı şekilde liberalleşen, özelleşen ve
stratejik projeleri gözden kaçırmayan politikalarına devam edecektir” dedi.
“GÜVENLİ ENERJİ TEDARİKİNDE
TÜRKİYE ÖNEMLİ”
Konferansta konuşan ABD’nin Ankara
Büyükelçisi Francis Ricciardone ise
Türkiye’nin gaz ve enerji akımları açısından
güvenli ve stabil bir enerji tedariki sağlayabilmek için çok önemli bir ülke olduğunu
söyledi.
ABD ve Türkiye’nin enerji alanında da birlikte çalıştıklarını dile getiren Ricciardone,
hidrokarbon ve gaz alanında çeşitli işbirlikleri bulunduğunu ifade etti.
Türkiye’nin son dönemde geliştirilen boru
hatlarıyla hem kendisi hem de Avrupa ülkeleri açısından enerji çeşitliliği ve tedarik
güvenliği konusunda stratejik adımlar attığını belirten Ricciardone, “Sayın Bakan
Yıldız, hükümetinizi, sizin huzurunuzda
tebrik etmek istiyorum, özellikle son
dönemde Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle
birlikte yapmış olduğunuz başarılar açısından. Çünkü burada da aslında günde 100
bin varillik bir ihracat başlatılmış oldu IrakTürkiye boru hattı arasında” diye konuştu.
02
“TURKEY IS IMPORTANT IN SECURE
ENERGY SUPPLIES”
Addressing a speech at the conference,
Francis Ricciardone, US Ambassador to
Ankara, said that Turkey was a very important country for providing secure and stable
energy supply in terms of gas and energy
streams. Ricciardone told that the USA and
Turkey worked together in the field of energy
and they collaborated in hydrocarbon and gas
fields.
Ricciardone stated that Turkey took strategic
steps for energy diversification and supply
security both for itself and European countries via recently developed pipelines, and said
“H.E. Minister Yıldız, I would like to congratulate your government before you for especially recent achievements with Iraqi Kurdish
Regional Government. In the Turkey-Iraq
pipeline, 100 million barrels of exports per day
started.”
TANAP’IN İNŞAATI
NİSAN 2015’TE BAŞLAYACAK
TANAP Doğal Gaz İletim A.Ş. Genel
Müdürü Saltuk Düzyol ise konuşmasında
Şah Deniz doğal gazını Azerbaycan üzerinden Türkiye’ye ve buradan Avrupa’ya taşıyacak olan TANAP’ın bu yıl içinde başlaması planlanan inşaatının gelecek yılın
Nisan ayında başlayacağını dile getirdi.
TANAP projesinin Türkiye için önemli katkılar sağlayacağının altını çizen Düzyol,
“1,5-2 milyar dolar değerinde 1 milyon 200
bin ton çelik boru satın alınacak. Hattın
inşaat müteahhitlik sözleşmeleri de yaklaşık 3,5-4 milyar dolarlık sözleşme değerine
sahip” dedi.
“GÜNEY GAZ KORİDORU, AB ENERJİ ARZ
GÜVENLİĞİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ”
Arnavutluk Enerji ve Sanayi Bakan
Yardımcısı Dorian Ducka ise konuşmasında
12
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
THE CONSTRUCTION OF TANAP WILL BEGIN IN
2015
02
Irak Petrol Bakanı
Abdulkerim Luaibi
ülkesinin petrol
üretimini artırmayı
amaçladığına değindi.
02
Iraqi Oil Minister
Abdulkerim Luaibi
stated that he aims to
increase the oil
production in Iraq.
General Manager of TANAP Natural Gas
Transmission Co. Saltuk Düzyol stated that
the construction of TANAP Project, which
will transport Shah Deniz natural gas in
Azerbaijan to Europe through Turkey, will
start in April next year. Düzyol underlined
that TANAP project will make a great contribution to Turkey and said “1 million 200 thousands ton steel pipes, which cost $1.5-2 billion,
will be purchased. Construction undertaking
contracts of the pipeline have approximately
$3.5-4 billion contract value.”
www.hazarworld.com
03
Luaibi, Irak’ın Türkiye
ile 40 yıl öncesine
dayanan stratejik
ortaklığı bulunduğunu
belirtti.
03
Luaibi indicated that
Iraq has a strategic
partnership with Turkey
for more than 40 years.
03
TAP projesinin Arnavutluk ve Avrupa için
öneminin altını çizdi.
Arnavutluk’un Güney Gaz Koridoru’nda rol
alarak güvenli bir gaz koridoru sağlamada
önemli rol alacağını dile getiren konuk
Bakan Ducka konuşmasında şunları söyledi: “Arnavutluk için TAP ve Güney Gaz
Koridoru’nda yer almak büyük önem taşıyor. Ukrayna krizi sonrası kaynak çeşitliliğinin önemi tekrar görüldü. Arnavutluk,
Güney Gaz Koridoru için önemli bir geçiş
güzergahı olacak. Güney Gaz Koridoru, AB
enerji arz güvenliği için çok önemli. TAP
projesinin Arnavutluk ayağı için yaklaşık 1
milyar Euro’luk bir yatırım yapılacak.”
IRAK GAZI AVRUPA’YA TÜRKİYE ÜZERİNDEN
ULAŞACAK
Irak Petrol Bakanı Abdulkerim Luaibi
ise, ham petrol ve doğal gaz üretimini artırmayı amaçladıklarını, bunun yanında yeni
alanların keşfedilmesine yönelik çalışmalar
yaptıklarını belirtti ve mevcut petrol rezervlerinin 143 milyar varilden fazla olduğunu,
bunu 200 milyar varile çıkarmaya çalıştıklarını ifade etti. Irak’ın Türkiye ile 40 yıl
öncesine dayanan stratejik ortaklığı bulunduğunu belirten Luaibi, Ceyhan üzerinden
ham petrol ihracatının gerçekleştirildiğini
anımsattı. Luaibi, “Aynı zamanda bir doğal
gaz sistemi oluşturmaya çalışıyoruz. Doğu
Arap ülkeleri ki Mısır, Ürdün, Suriye ve
Lübnan’ı kapsamaktadır ve Irak ile
Türkiye’yi içine alacaktır. Böylece Türkiye
üzerinden Avrupa’ya bağlantı sağlanacaktır” dedi.
TANAP İNŞAAT
MÜTEAHHİTLİK
SÖZLEŞMELERİ
YAKLAŞIK 3,5-4
MİLYAR DOLARLIK
SÖZLEŞME DEĞERİNE
SAHİP.
TANAP
CONSTRUCTION
CONTRACTOR
AGREEMENTS HAVE
A VALUE OF 3.5-4
BILLION DOLLARS.
“Southern Gas Corridor is very important for
EU energy supply security”
Dorian Ducka, Deputy Minister of Energy and
Industry of Albania outlined the significance
of TAP project for his country.
Minister Ducka expressed that Albania will
play an important role in the Southern Gas
Corridor for ensuring a secure gas corridor
and said “It is really important to take part in
TAP and Southern Gas Corridor. Following
the Ukraine crisis, the importance of resource
diversity has come to the forefront once again.
Albania will be a crucial transition route for
the Southern Gas Corridor. The Southern Gas
Corridor is essential for EU energy supply
security. €1 billion investment will be made for
the Albanian part of TAP project.”
IRAqI GAS WILL REACH EUROPE THROUGH
TURKEY
Iraqi Oil Minister Abdul Kareem Luaibi stated
that they aimed to increase the production of
crude oil and natural gas, they made researches for exploring new fields as well; current oil
reserves are more than 143 billion barrels and
they expect to increase the number to 200 billion barrels.
He expressed that Turkey and Iraq had a strategic partnership that went back to 40 years
ago and reminded that crude oil exports were
carried out through Ceyhan. Luaibi said “We
are trying to establish a natural gas system at
the same time. Eastern Arabian countries consist of Jordan, Egypt, Syria, and Lebanon and
will include Iraq and Turkey. Thus, link to
Europe will be provided through Turkey.”
HAZAR WORLD
13
ETKİNLİK / EVENT
15. UlUSlaRaRaSI ENERjİ aRENaSI / 15Th INTERNaTIONal ENERGy aRENa
01
ENERJİ PROFESYONELLERİ ENERGY PROFESSIONALS
İSTANBUL’DA BULUŞTU
GATHERED IN ISTANBUL
Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar
Merkezi (STEAM) tarafından düzenlenen
“15. Uluslararası Enerji Arenası” 11 Nisan
tarihinde İstanbul’da gerçekleştirildi.
“15th International Energy Arena”
was held on April 11 in Istanbul by the
Strategic Technical Economic Research
Center (STEAM).
M
EMİN EMRah DaNIş
E
nerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız, Enerji Piyasası Düzenleme
Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa
Yılmaz, Türkiye Elektrik İletim A.Ş.
(TEİAŞ) Genel Müdürü Kemal Yıldır’ın da
katıldığı etkinlik enerji bürokrasisi ve iş dünyasından çok sayıda profesyoneli bir araya getirdi. Ukrayna ve Rusya arasındaki doğal gaz
sorununa değinen Yıldız, risk olmasına rağmen Türkiye’ye Ukrayna üzerinden gelen doğal
gazda kesinti olmasını beklemediklerini ifade
etti. Bakan Yıldız konuşmasında şunları söyledi: “Türkiye’nin mutlaka arz çeşitliliğine gitmesi gerek. TANAP, Türkiye için önemli bir fırsat,
projenin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için
Türkiye gereken tüm adımları atıyor. Önceki
hafta Bakü ziyaretimizde Sayın Aliyev’le çok iyi
bir görüşme gerçekleştirdik. TANAP’ın kamulaştırma kararı alındı ve 21 ilde kamulaştırma
süreci başladı.”
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)
Başkanı Mustafa Yılmaz ise sektördeki son
gelişmeleri değerlendirdi. Yılmaz, “Doğal gaz
piyasasına yönelik olarak ülkemizin doğal gaz
tedariki ve fiyatlandırması açısından çok
büyük önem arz eden doğal gaz depolarının
kurulması için geçtiğimiz ay iki özel sektör şirketine lisans verdik” dedi.
14
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız ve EPDK Başkanı
Mustafa Yılmaz Grand
Tarabya Oteli’ndeki
konferansta bir araya
geldi.
01
The conference held in
Grand Tarabya Hotel
gathered the Minister of
Energy and Natural
Resources Taner Yıldız,
and EMRA President
Mustafa Yılmaz.
inister of Energy and Natural
Resources Taner Yıldız, President of
the Energy Market Regulatory
Authority (EMRA) Mustafa Yılmaz,
and General Manager of Turkish Electricity
Transmission Company (TEİAŞ) Kemal
Yıldır attended the event which gathered various professionals from energy bureaucracy
and business world. Mr. Yıldız discussed the
natural gas problem between Ukraine and
Russia and noted that although there was a
disruption risk, they did not interrupt the
natural gas flow from Ukraine to Turkey. In
his speech, Minister Yıldız said: “Turkey has
to diversify the natural gas supply channels.
TANAP is an important opportunity for
Turkey, and Turkey takes all necessary steps
to develop the project well. We had a comprehensive meeting with Mr. Aliyev during our
visit to Baku last week. Expropriation decision was taken for TANAP and the process
started in 21 provinces.”
President of the Energy Market Regulatory
Authority (EMRA) Mustafa Yılmaz commented on the recent developments in the
sector. Yılmaz said, “We granted licenses to
two private sector companies last month for
the establishment of natural gas storage facilities, which is highly important for natural gas
supplies and pricing in Turkey.”
www.hazarworld.com
HAZAR WORLD
15
ETKİNLİK / EVENT
İPEK yOlU / SIlK ROaD
TARİHİ İPEK
YOLU TURİZME
KAZANDIRILACAK
Türk dünyası, tarihi İpek Yolu coğrafyasını
canlandırmak amacıyla düzenlenen “Türk
Konseyi Turizmden Sorumlu Bakanlar
1. Toplantısı” için İstanbul’daydı.
HISTORIC SILK ROAD WILL BE
OPEN TO TOURISM
Turkic World gathered in Istanbul for
the “First Meeting of Ministers of Turkic
Council in Charge of Tourism” organized
for the revival of the historic Silk Road.
T
ürk Konseyi Turizmden Sorumlu
Bakanlar 1. Toplantısı İstanbul’da
düzenlendi. Tarabya Oteli’nde gerçekleşen etkinlikte Türkiye’yi Kültür
ve Turizm Bakanı Ömer Çelik temsil etti.
Toplantıya Azerbaycan Kültür ve Turizm
Bakanı Ebulfez Garayev’in yanı sıra
Kırgızistan ve Kazakistan turizm bakanlıkları temsilcileri katıldı.
Bakanlar toplantıya hitaplarında, tarihi
İpek Yolu üzerinde yer alan üye ülkelerin
turizm potansiyellerinin geliştirilmesinin
önemine işaret ederek, üye ülkeler arasında işbirliğinin artırılması gereğini vurguladı. Toplantıda turizm alanında imzalanan “Ortak İşbirliği Protokolü”nde ise söz
konusu işbirliğinin esasları kaydedildi. Bu
kapsamda, üye ülkelerin tarihi ve kültürel
mirası ile doğal güzelliklerinin tanıtımının
ortak bir şekilde güçlendirilmesi için
gerekli adımlar ortaya konuldu.
Toplantıda ayrıca, “Türk Konseyi-Modern
İpek Yolu” isimli ortak bir tur paketinin
16
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
T
he First Meeting of Ministers of
Turkic Council in Charge of Tourism
was held in İstanbul. Minister of
Tourism and Culture Ömer Çelik represented Turkey at the event held in
Tarabya Hotel. Azerbaijani Minister of
Tourism and Culture Abulfas Garayev and
Officials from the Ministries of Tourism of
Kyrgyzstan and Kazakhstan also attended
the meeting.
Ministers underlined the importance of
increasing the tourism potential of member
countries located on the historic Silk Road
and noted that cooperation among member
countries should be increased in this way.
Principles of cooperation were set out in the
“Joint Cooperation Protocol” signed at the
meeting. In this context, necessary steps
were jointly taken for strengthening and
promoting the historic and cultural heritage
as well as the natural beauty of member
countries.
Moreover, it is decided to form a task force
www.hazarworld.com
TÜRK KONSEYİ
TURİZMDEN SORUMLU
BAKANLAR İKİNCİ
TOPLANTISI’NIN 2015
YILINDA AZERBAYCAN
EV SAHİPLİĞİNDE
GERÇEKLEŞTİRİLMESİ
PLANLANIYOR.
THE SECOND
MEETING OF
MINISTERS OF
TURKIC COUNCIL IN
CHARGE OF TOURISM
IS PLANNED TO BE
HELD IN AZERBAIJAN
IN 2015.
planlanmasına ilişkin olarak Türk Konseyi
Sekretaryası’nın önerisi doğrultusunda
üye ülkelerin ilgili bakanlık ve özel sektör
temsilcilerinden müteşekkil bir görev
gücü oluşturulması kararlaştırıldı. Söz
konusu görev gücü, ortak tur paketinin
güzergahlarının belirlenmesi için 2015
yılında üye ülkelerde alan inceleme ziyaretlerine başlayacak. Öte yandan Bakanlar,
Türk Konseyi bünyesinde üye ülkelerin
turizmle ilgili özel sektör çatı kuruluşlarının temsil edileceği ortak bir yapı kurulması hususunda Çalışma Grubu’nun önerisini destekledi.
Türk Konseyi bünyesinde turizm alanında
işbirliği 2014 yılının Haziran ayında
Türkiye’de gerçekleştirilecek 4. Devlet
Başkanları Zirvesi’nin konusunun turizm
işbirliği olarak belirlenmesinin ardından
başlatılmıştı. Türk Konseyi Turizmden
Sorumlu Bakanlar İkinci Toplantısı’nın
Azerbaycan’ın ev sahipliğinde 2015 yılında
gerçekleştirilmesi planlanıyor.
01
Bakanlar, toplantıda
tarihi İpek Yolu üzerinde
yer alan üye ülkelerin
turizm potansiyellerinin
geliştirilmesinin
önemine işaret etti.
01
In the meeting,
Ministers underlined
that tourism potential of
member countries
located on the historic
Silk Road should be
improved.
composed of related ministries and private
sector representatives of member countries
for planning a joint tourist package named
as “Turkic Council-Modern Silk Road”
according to the proposal of the Turkic
Council Secretariat. The task force will
carry out study visits in member countries
in 2105 for determining the route of joint
tourist package.
On the other hand, Ministers supported the
proposal of the Working Group for establishing a joint structure which will represent member countries’ tourism-related
umbrella organizations in the private sector
within the Turkic Council.
The process of tourism cooperation within
the Turkic Council has been initiated following the determination of the theme of
the 4th Heads of State Summit of Turkic
Council which will be held in Turkey in
June 2014. The Second Meeting of Ministers
of Turkic Council in Charge of Tourism is
planned to be held in Azerbaijan in 2015.
HAZAR WORLD
17
ETKİNLİK / EVENT
ICTM / ICTM
01
MÜZİĞİN EVRENSEL
GÜCÜ TÜRK DÜNYASINI
BİRLEŞTİRDİ
UNIVERSAL POWER OF
MUSIC UNITES TURKIC
WORLD
Uluslararası Geleneksel Müzik
Konseyi (ICTM), Türk Dünyası Müzik
Araştırmaları Grubu 4. Buluşması,
18-20 Nisan 2014 tarihleri arasında
İstanbul Teknik Üniversitesi’nde
gerçekleştirildi.
Fourth Symposium of the Turkic
World Music Research Group of the
International Council for Traditional
Music (ICTM) was held at Istanbul
Technical University on April 18-20,
2014.
U
luslararası Geleneksel Müzik Konseyi
(ICTM), Türkçe konuşan ülkeler ve
komşuları arasındaki müzik alanında
benzerlik ve farklılıkları gündeme
getiriyor. Bu şekilde Türk müzik kimliği ve
dünya müziğine Türk etkisi irdelenebiliyor.
Bu yılki buluşma “Türk Dünyası ve
Komşuları, Müzikte Benzerlikler ve
Farklılıklar” başlığı altında yapılırken,
18
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
I
nternational Council for Traditional Music
(ICTM) brings up the similarities and differences among Turkish speaking countries and their neighbors in the field of
music. In this way, identity of the Turkish
music and its influence on the world music
can be examined. This year, “Music of
Turkish Speaking Countries and Their
Neighbors: Similarities and Differences”
www.hazarworld.com
01
ICTM’nin bir sonraki
genel toplantısı gelecek
yıl Astana’da
gerçekleştirilecek.
01
ICTM’s next plenary
meeting will be held in
Astana next year.
etkinliğe aralarında ABD, İngiltere, Çin
Halk Cumhuriyeti, Rusya ve Macaristan
gibi ülkelerin bulunduğu 15 farklı ülkeden
50’nin üzerinde araştırmacı katıldı.
ICTM, TÜRKSOY, TİKA, İTÜ, Başkent
Üniversitesi ve MIAM işbirliğiyle düzenlenen etkinlik Cambridge Üniversitesi
Orta Asya Müzik Merkezi Direktörü Razia
Sultanova başkanlığında, İTÜ Müzikoloji
Bölüm Başkanı Şehvar Beşiroğlu ve
Başkent Üniversitesi Konservatuarı Müzik
Bölümü Başkan Yardımcısı Okan Murat
Öztürk’ün koordinasyonuyla gerçekleştirildi. Etkinliğe dünyaca ünlü etnomüzikologlar, akademisyenler ve Türk dünyasının
ünlü sanatçıları katıldı.
“GELENEKSEL MÜZİĞİN ARAŞTIRILMASI
ÖNEM ARZ EDİYOR”
Sempozyumun açılış konuşmasını yapan
TÜRKSOY Genel Sekreteri Duşen
Kaseinov, ICTM’nin tüm dünyada geleneksel müziğin araştırılması ve korunmasında önemli bir işlevi olduğunu belirterek
“Bu sempozyum aynı zamanda ICTM ile
Türksoy arasındaki işbirliğinin bir göstergesi. TÜRKSOY olarak özellikle müziğin
evrensel dili ve mesajı ile Türkçe konuşan
halklar arasında iletişimin güçlendirilmesi
için çalışmalar yapıyoruz” dedi.
Kaseinov, “Avrasya’nın çeşitli yerlerinde
yaşayan Türk halklarının geleneksel
müziğinin araştırılması, Türk dünyasının
müzik kültürünün ortaya konması açısından ihtiyaç duyulan bir konu. Bu konuda
farklı alanlarda yapılmış bireysel çalışmalar bulunuyor. Dünyanın dört bir yanından bu sempozyuma alanında uzman
isimlerin katılması büyük önem arz ediyor” sözleriyle sempozyumun önemini
vurguladı. ICTM’nin bir sonraki genel
toplantısı 16-25 Temmuz 2015’te Astana’da
gerçekleştirilecek.
symposium hosted more than 50 participants
from 15 countries including the U.S., Britain,
China, Russia and Hungary.
Organized by the ICTM in cooperation with
TURKSOY, the Turkish International
Cooperation and Development Agency
(TIKA), Istanbul Technical University,
Başkent University, and the Center for
Advanced Studies in Music (MIAM); the
symposium was chaired by Dr. Razia
Sultanova, Director of the Centre for Central
Asian Music at the University of Cambridge
with the coordination of Okan Murat Öztürk,
Deputy Chair of the Faculty of Music of
Baskent University, and Şehvar Beşiroğlu,
Head of Department of Musicology at
Istanbul Technical University. The meeting
gathered world-famous ethnomusicologists,
scholars and artists of the Turkic World.
“TRADITIONAL MUSIC STUDIES ARE
IMPORTANT”
Delivering the opening speech of the symposium, TURKSOY Secretary General Duşen
Kaseinov pointed out that ICTM has an important function in researching and preserving
traditional music all over the world. Kaseinov
said, “This symposium is also an indicator of
cooperation between ICTM and TURKSOY. As
TURKSOY, we are working for strengthening
the communication between Turkish-speaking
people especially with the universal language
of music.”
Kaseinov underlined the importance of the
symposium as; “In order to reveal the traditional music of Turkic world, studies should be
conducted on traditional music of Turkic people living in various parts of Eurasia.” There
are individual works carried out in different
areas in this subject. Participation of experts
from around the world in this symposium is
very important.” ICTM’s next plenary meeting
will be held in Astana on July 16-25, 2015.
HAZAR WORLD
19
YAZI DİZİSİ / ARTICLE SERIES
GÜRCİSTaN / GEORGIa
15 THINGS
TO KNOW ABOUT GEORGIA
Georgia is a
synthesis of Eastern
and Western
civilizations.
Let’s get some
more information
about our border
neighbor to which
we are historically,
politically,
economically and
culturally linked.
1
Gürcistan etnik ve kültürel
olarak zengin yapısıyla
biliniyor.
Georgia is famous for its
rich and cultural ethnic
structure.
GÜRCİSTAN
HAKKINDA BİLİNMESİ
GEREKEN
15 ŞEY
2
Gelati Manastırı ve Bagrati
Katedrali UNESCO Dünya
Miras Listesi’nde yer
almaktadır.
The Bagrati Cathedral and
the Gelati Monastery are in
the UNESCO World Heritage
list.
Gürcistan, Doğu ve Batı uygarlıklarının birleşimi. Tarihi,
siyasi, ekonomik ve kültürel bağlarımızın bulunduğu sınır
komşumuzu gelin biraz daha yakından tanıyalım.
MERVE DaMCI
3
26 Mayıs Bağımsızlık
Günü Gürcistan’ın milli
bayramıdır.
Independence Day on May
26 is Georgia’s national
holiday.
20
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
4
Batum Botanik
Parkı dünyanın en
önemli botanik
bahçeleri arasında
sayılır.
Batumi Botanical
Garden is one of
the most important
botanical gardens
in the world.
5
Gürcülerin
şarapları kadar
limonataları ve
mineral suları da
meşhurdur.
Georgian lemonade
and mineral water
is as famous as
Georgian wine.
6
Gürcistan’da okur yazarlık
oranı, 15 yaş ve üzeri kadın
ve erkeklerde %100’dür.
7
Literacy rate in Georgia is
100% for males and females
at the age of 15 and above.
Ülkenin başlıca
yeraltı kaynakları
kömür, manganez,
talk ve mermerdir.
Main underground
sources of the country
are coal, manganese,
talc, and marble.
8
Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşları sadece
kimliklerini yanlarına alarak
Gürcistan’da 90 gün
kalabilir.
Only ID is adequate for the
citizens of the Republic of
Turkey to stay in Georgia for
90 days.
HAZAR WORLD
21
GÜRCİSTaN / GEORGIa
9
10
11
Gürcistan’da ilk sinema 16 Kasım
1896 tarihinde Tiflis’te kurulmuştur.
The first cinema in Georgia was built
in Tbilisi on November 16, 1896.
12
Gürcistan’ın para
birimi Lari’dir. 1
Lari yaklaşık 1,25
TL değerindedir.
Georgian currency
is Lari. 1 Lari
approximately
equals to 1.25 TRY.
22
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
13
Gürcistan, Hazar
bölgesinin en
önemli şarap
üretici
ülkelerindendir.
Georgia is one of
the most
important wine
makers in the
Caspian region.
14
Batum kentinde Mimar Georgi
Hmaladze’nin inşa ettiği
McDonald’s binası ünlü ArchDaily
mimarlık dergisinin yılın en iyi
ticari binası ödülünü almıştır.
“Yüzyılın
Projesi” olarak
bilinen Bakü-TiflisCeyhan Petrol Boru
Hattı ve Bakü-TiflisErzurum Doğal Gaz
Boru Hattı’nda elde
edilen transit
gelirler ülke
ekonomisinin en
önemli
kaynaklarındandır.
McDonald’s building, built by
architect Giorgi Khmaladze in
Batumi, was awarded as the best
commercial building of the year
by the architecture website
ArchDaily.
Transit incomes
obtained in the
Baku-Tbilisi-Ceyhan
Oil Pipeline, which is
called as the “Project
of the Century”, and
the Baku-TbilisiErzurum Natural Gas
Pipeline are one of
the most important
revenues of the
national economy.
Gürcülerin en ünlü
çorbası pirinçli
şehriye çorbasına
benzeyen
Harço’dur.
The most
famous soup in
Georgia is
Kharcho which
is like vermicelli
soup with rice.
Dünyada
kullanılan 14
alfabeden biri olan
Gürcü alfabesi
yazıldığı gibi
okunmaktadır.
15
The Georgian
Alphabet, one of 14
alphabets used in the
world, is pronounced
as written.
HABER ANALİZ / IN DEPTH
aZERBayCaN - TÜRKİYE / AZERBAIJAN - TURKEY
ALİYEV: “TÜRKİYE
YOKSA BEN VARIM”
Azerbaycan ile Türkiye arasındaki “İki devlet bir millet”
ilkesi Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da düzenlenen 5.
Doğu Ortaklığı Zirvesi’ne damgasını vurdu.
ALIYEV: “THERE ARE NO
TURKISH REPRESENTATIVES
BUT I AM HERE”
“One Nation, Two States”
principle between Turkey
and Azerbaijan marked
the 5th Eastern Partnership
(EaP) Summit held in
Prague, capital of the Czech
Republic.
SElİN şEN SalTaş
A
zerbaycan Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev, zirveye katılan ve kürsüyü Türk
düşmanlığını sergilemek için bir şov
arenasına çevirmeye çalışan
Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’a
sert bir tepki gösterdi. Sarkisyan’ın konuşmasının ardından kürsüye gelen Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Bugün maalesef, Ermenistan Cumhurbaşkanı fırsatçılık
yaparak Türkiye’ye yeniden saldırmaktadır.
Türkiye heyetinin bulunmadığı bir ortamda
bunu yapmak çok kolaydır. Fakat ben buradayım.” diyerek konuşmasını tarihi gerçekleri
anlatmaya ayırdı.
SARKİSYAN’IN ŞOV ÇABASI
Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan,
AB’nin Azerbaycan, Moldova, Ermenistan,
Gürcistan, Ukrayna ve Beyaz Rusya ile ilişkilerini geliştirmek amacıyla kurmuş olduğu bir
platform olan Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde, kürsüyü diplomatik teamüllerle bağdaşmayan bir
şekilde işgal etti. Türkiye’nin temsil edilmediği
zirvede, konuşmasının büyük bir kısmını 1915
olaylarına ayırarak, Türkiye’ye karşı asılsız
itham ve suçlamalarda bulunan Sarkisyan,
Türkiye`nin hala bu konuda gerekeni yapmadığını ve inkar politikası güttüğünü iddia etti.
Bu durumun, Türkiye’nin AB üyelik süreciyle
bağdaşmadığını öne süren Sarkisyan,
Türkiye`nin tüm çabalarına rağmen bu soykırımı tanıyanlara ve destek olanlara teşekkür
etti.
ALİYEV’DEN SARKİSYAN’A:
“FIRSATÇILIK YAPIYORSUNUZ”
Sarkisyan’ın nefret dolu söylemleri karşısında sessiz kalmayan Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise kürsüye gelerek, sözlerine Ermenistan
Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’nin temsil edilmediği bir ortamda fırsatçılık
24
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
yaptığını ifade ederek başladı. Azerbaycan
Cumhurbaşkanı Aliyev, “Bugün maalesef,
Ermenistan Cumhurbaşkanı fırsatçılık yaparak Türkiye’ye yeniden saldırmaktadır.
Türkiye heyetinin bulunmadığı bir ortamda
bunu yapmak çok kolaydır. Fakat ben buradayım ve Türkiye-Ermenistan sınırının neden
kapalı olduğunu açıklayabilirim” diyerek
Türkiye’yi savundu.
Aliyev “Türkiye-Ermenistan sınırı
Azerbaycan’ın Kelbecer şehrinin Nisan 1993’te
işgalinden sonra kapatılmıştır. Bundan önce
ise Dağlık Karabağ’ın yüzde 30 nüfusunu oluşturan tüm Azerbaycanlılar Dağlık Karabağ’dan
kovulmuştur. Şu anda Azerbaycan’ın topraklarının yüzde 20’si Ermeni işgali altındadır” dedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
Ermenistan’a gönderdiği tarihi taziye mesajının
öneminin de altını çizen Aliyev, Ermenistan’ın
tavırları ile bölgede barışı istemeyen taraf olduğunu bir kez daha kanıtladığını kaydetti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, “TürkiyeErmenistan ilişkilerine gelince, Başbakan
AZERBAYCAN
CUMHURBAŞKANI
ALİYEV, TÜRKİYE’Yİ
ERMENİSTAN’A
KARŞI SAVUNDU.
AZERBAIJANI
PRESIDENT ALIYEV
STOOD UP FOR
TURKEY AGAINST
ARMENIA.
A
Azerbaijani President İlham Aliyev
showed a strong reaction to Armenian
President Serzh Sargsyan who tried to use
the event as a show arena for turcophobia.
Following Sargsyan’s speech, Azerbaijani
President İlham Aliyev said “Unfortunately, the
Armenian President has taken the advantage of
the opportunity to launch another attack on
Turkey. It is easy to do so because there are no
Turkish representatives around this table. But I
am here.” and he devoted his speech to historical
facts.
SARGSYAN’S EFFORT TO SHOW OFF
Armenian President Serzh Sargsyan occupied the
stage in a way that was not in compliance with
diplomatic practices in the Eastern Partnership
(EaP) Summit, a platform of the European Union
established for improving its relations with
Azerbaijan, Moldova, Armenia, Georgia, Ukraine,
and Belarus. Sargsyan devoted the biggest part of
his speech at the summit, where Turkey was not
represented, to the 1915 events, and made accusations against Turkey. Then he argued that Turkey
did not take necessary steps on the issue and carried out a denial policy. He asserted that this situation contradicted to the EU process and he
thanked those who recognize the genocide and
support it despite all the efforts of Turkey.
ALIYEV TO SARGSYAN: “YOU ARE TAKING THE
OPPORTUNITY”
Azerbaijani President İlham Aliyev could not keep
his silence against the hate speech of Sargsyan,
took the floor and started his speech by stating
that Armenian President took the opportunity in
the absence of Turkish representatives.
Azerbaijani President İlham Aliyev defended
Turkey by saying, “Unfortunately, the Armenian
President has taken advantage of the opportunity
to launch another attack on Turkey. It is easy to do
so because there are no Turkish representatives
around this table. But I am here and I can tell you
why the Turkish-Armenian border remains
closed.”
Aliyev said, “The Turkish border with Armenia
was closed after the occupation of Azerbaijan’s
Kalbajar District in April 1993. Prior to that, all the
Azerbaijanis were driven out of NagornoKarabakh. The Azerbaijanis accounted for 30 per
cent of the Karabakh population. Before Kalbajar,
the Armenians occupied a total of seven
Azerbaijani districts which constitute 20 per cent
of Azerbaijan’s internationally recognized territory.”
Aliyev underlined the importance of the historic
condolence message of the Prime Minister Recep
Tayyip Erdoğan to Armenia and recorded that
HAZAR WORLD
25
AZERBAYCAN - TÜRKİYE / AZERBAIJAN - TURKEY
Erdoğan birkaç yıl önce tarihçilerin iki halk
arasındaki ilişkilerin tarihi sürecini aydınlatmaları için arşivlerin açılmasını Ermenistan
tarafına önermiş, fakat Ermenistan gereken
karşılığı vermemiştir. Başbakan Erdoğan
Ermeni asıllı insanlara taziyede bulunmuş
fakat ne yazık ki, bu taziye de Ermenistan tarafında karşılık bulmamıştır. Her ne kadar
Avrupa Birliği ve ABD, Türkiye Başbakanı’nın
açıklamalarını iyi bir şekilde değerlendirse de,
anlaşılan bu açıklama Ermenistan hükumeti
için yeterli olmamıştır. Böylece bölgede barışı
kimin istemediği açıkça görülmüştür. Biz barış
istiyoruz, biz topraklarımızın geri verilmesini
istiyoruz. Ermenistan işgal ettiği Azerbaycan
topraklarından çekilmelidir. Bunu yapmak çok
kolaydır. Ermenistan bu konuda siyasi irade
göstermelidir” ifadelerini kullandı.
ERMENİSTAN İçERİDE VE DIŞARIDA TÜRK
DÜŞMANLIĞI POMPALIYOR
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in
Türkiye’yi savunması iki ülkenin kardeşliğini
tüm dünya kamuoyuna bir kez daha vurgularken uzmanlar Sarkisyan’ın tavrının ise
diplomatik teamüllere aykırı olduğunu belirtiyor. Hazar Strateji Enstitüsü Uzmanı Prof. Dr.
Mesut Hakkı Caşın, Sarkisyan’ın şov girişiminin
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 9 dilde
yayınladığı tarihi başsağlığı mesajının ardından
gelmesinin, barışı istemeyen tarafın kim olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor.
Caşın, “Sarkisyan’ın tavrı uluslararası hukukla
ve uluslararası diplomatik kurallarla bağdaşmıyor. Sarkisyan’ın açıklamasında 24 Nisan’da
İstanbul’da gerçekleşen tutuklamaları soykırım
olarak göstermeye çalışması tuhaftır.
Yaşananlar, her 24 Nisan geldiğinde Türk
kamuoyunda gerginlik yaratmak isteyen
Ermenistan’ın bilinen tutumudur. Ancak Sayın
Başbakan erken davranarak, tarihi açıklamasıyla Erivan’ın 2015 kartını elinden almıştır.
Halbuki ehli vicdanı olan bütün kamuoyu Sayın
Başbakanın açıklamalarını son derece olumlu
karşılamıştır. Bana göre bu açıklama tarihidir”
diye konuştu.
“ALİYEV’İN MESAJI KARDEŞLİĞİ
VURGULADI”
Aliyev’in mesajlarının önemini vurgulayan Prof.
Dr. Mesut Hakkı Caşın, Türkiye’nin kardeş ülke
Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü hiçe sayan
ve burada katliam yapan bir ülkeyle sınırlarını
kapatmasının gayet normal olduğunu belirtti.
Caşın, “Sayın Aliyev’in ifadeleri çok önemlidir.
Azerbaycan-Türkiye kardeşliğinin devamıdır.
Türkiye’nin olmadığı bir ortamda Türkiye’yi
savunduğu için kendisine teşekkür ederiz.
26
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
CAŞIN:
“YAŞANANLAR,
KAMUOYUNDA
GERGİNLİK
YARATMAK İSTEYEN
ERMENİSTAN’IN
BİLİNEN
TUTUMUDUR.”
CAŞIN: “THIS IS THE
FAMILIAR ATTITUDE
OF ARMENIA THAT
WANTS TO RAISE
TENSION IN TURKISH
PUBLIC OPINION.”
01
Armenia’s attitude clearly showed who did not
want peace in the region. Azerbaijani President
Aliyev expressed, “As far as Turkish-Armenian
relations are concerned, Turkish Prime Minister
Recep Tayyip Erdoğan made a statement several
years ago, suggesting that the Armenian leadership open all the archives and historians review
the historical aspects of the relations between the
two nations again. However, this suggestion was
not properly received. Yesterday, Prime Minister
Erdogan extended his condolences to people of
Armenian origin, but unfortunately the
Armenian side did not issue a relevant reaction to
that either. Although, as I know, the United States
and the European Union have praised the position of the Turkish Prime Minister, it appears that
this is not enough for the Armenian government.
This clearly shows who it is that does not want
peace in the region. We want peace. We want our
lands to be returned. Armenia must start withdrawing its troops from Azerbaijan’s occupied
lands. It is very easy to do that. It only requires
political will from the Armenian side”.
ARMENIA PUMPS TURCOPHOBIA
ABROAD AND AT HOME
While Azerbaijani President İlham Aliyev’s
defense of Turkey emphasizes the brotherhood of
two states once again, experts say that Sargsyan
attitude was against diplomatic practices. Caspian
Strategy Institute expert Prof. Dr. Mesut Hakkı
Caşın stated that Sargsyan’s speech after the historical condolence message of the Prime Minister
Recep Tayyip Erdoğan, which was published in 9
languages, revealed who it was that did not want
peace. Caşın said, “Sargsyan’s attitude is against
international law and international diplomatic
rules. It is weird that Sargsyan tries to define the
www.hazarworld.com
arrests on April 24 in Istanbul as genocide in his
speech. This is the familiar attitude of Armenia
that wants to raise tension in Turkish public opinion. But Turkish Prime Minister acted early and
reversed the 2015 move of Yerevan with his historical statement. However, every person who has
conscience reacted positively to Prime Minister’s
statement. I think the statement is historical”.
“ALIYEV’S MESSAGE EMPHASIZED BROTHERHOOD”
01
Prag’da düzenlenen
Doğu Ortaklığı zirvesi
liderleri.
01
Leaders attending the
Eastern Partnership
Summit in Prag.
Sarkisyan’ın bizi itham etmesi zaten uluslararası
hukuk kurallarına ters. Sayın Aliyev TürkiyeErmenistan sınırının neden kapandığını gayet
güzel vurguluyor. Diyor ki, ‘Sınır, Kelbecer’in
1993 işgalinden sonra kapanmıştır.’ Mesele şu;
siz kardeşimiz bir ülkenin topraklarının
%20’sini işgal ederseniz oradaki halkı öldürürseniz, Hocalı’da katliam yaparsanız Türkiye sizi
tanımaz. Elbette ki diplomatik ilişkilerini askıya
alacaktır. Bu egemen bir devletin hakkıdır. Hem
Başbakan Erdoğan’ın hem de Dışişleri Bakanı
Davutoğlu’nun, Karabağ meselesi olmaksızın
normalleşme sürecine gitmeyeceklerini ifade
etmesi de bu açıdan önemlidir. Ermenistan,
Dağlık Karabağ’da self determinasyon hakkını
kullandığını söylüyor. Halbuki uluslararası
yargı kararları Ermenistan’ı desteklemiyor.
Ayrıca, her kafasına esen self determinasyon
hakkını kullanabilir mi? Sayın Aliyev’in Doğu
Ortaklığı Zirvesi’nde yaptığı konuşmada verdiği
örnek çok açık. Çek Cumhuriyeti’nde de
Amerika’da da Ermeniler yaşıyor, o zaman
orada da bir Ermenistan kurulsun. Bunlar
kabul edilebilecek şeyler değildir” diye konuştu.
“BARIŞI İSTEMEYENLER ORTADA”
Aliyev’in “Bölgede barışı kimin istemediği ortadadır” şeklindeki sözlerinin altını çizen Caşın,
“Biz Kafkasya’da barışı istiyoruz, savaş istemiyoruz. Sayın Aliyev’in de söylemi bu yöndedir.
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar
Memmedyarov’un söylemine de atıfta bulunmak istiyorum. Ermenistan’ı; Azerbaycan’ın,
Gürcistan’ın, Türkmenistan’ın katıldığı enerji
projelerine davet ediyor. Biliyorsunuz tarih yeni
bir yöne gidiyor. TANAP ve TAP projeleri konuşuldu. Ermenistan bu tavrıyla bölgedeki bu
projelerin dışında kalıyor.
Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın emphasized the
importance of Aliyev’s messages and he said that it
was normal for Turkey to close borders with
Armenia which neglected the territorial integrity
of its brother country Azerbaijan and which
slaughtered the people therein.
Caşın said, “Mr. Aliyev’s statement is very important. It is the continuance of Azerbaijan-Turkey
brotherhood. We thank him for defending Turkey
in its absence. Accusation of Sargsyan is against
international legal rules. Mr. Aliyev emphasizes
why the Turkish-Armenian border is closed. He
said that the Turkish-Armenian border has been
shut down since the Armenian occupation of the
Kalbajar region in April 1993. The problem is that
if you occupy 20% of our brother’s territories and
kill people in Khojaly, then Turkey will not recognize you. Of course diplomatic relations are suspended. It is the right of a sovereign state. Both the
Prime Minister Erdoğan and the Minister of
Foreign Affairs Davutoğlu expressed that the normalization process would not start before solving
the Nagorno-Karabakh issue. Armenia claims that
it used the self-determination right in NagornoKarabakh. But international judicial decisions do
not support Armenia. Also, can everyone use the
self-determination right whenever and wherever
they want? The example given by Mr. Aliyev in his
speech in the Eastern Partnership Summit is very
clear. There are Armenians living in the Czech
Republic and the USA, so let’s establish Armenia
therein. This is unacceptable.”
“IT IS CLEAR WHO IT WAS THAT
DID NOT WANT PEACE”
ULUSLARARASI
YARGI KARARLARI
ERMENİSTAN’I
DESTEKLEMİYOR.
INTERNATIONAL
JUDICIAL DECISIONS
DO NOT SUPPORT
ARMENIA.
Caşın underlined Aliyev’s words “it is clear who it
was that did not want peace in the region” and
said “We want peace in Caucasia, we do not want
war. The discourse of Mr. Aliyev is in the same
direction. I would like to refer to the discourse of
Azerbaijani Foreign Minister Elmar
Mammadyarov. He invited Armenia to the energy
projects which Azerbaijan, Georgia, and
Turkmenistan participate as well. As you know,
history takes a new direction. TANAP and TAP
projects have been discussed. Armenia is left out
of these projects in the region because of its attitude.
HAZAR WORLD
27
RÖPORTAJ / INTERVIEW
28
TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
THY, RUSYA
İLE TİCARİ
İLİŞKİLERİMİZİ
ARTIRIYOR
Türk Hava Yolları Rusya Genel
Müdürü Mefail Deribaş, Türk
Hava Yolları’nın pazar liderliğine
doğru giden süreci anlattı.
HAYREDDİN ayDINBaş
B
TARIK ÜZGÜN
ize kısaca Mefail Deribaş’tan bahseder misiniz, Mefail Deribaş kimdir? Hayat hikayenizi sizden dinleyelim.
Bendeniz, 1953’te Adapazarı’nda doğdum.
İlkokulu Adapazarı’nda bitirdikten sonra,
çocuk denilebilecek bir yaşta, ailemle birlikte
İsveç’e göçtük. İsveç’te ortaöğrenimi, yani
ortaokulu, liseyi, üniversiteyi okudum.
İşletme ağırlıklı ekonomi bölümü mezunuyum. Hatırlanacağı gibi 80’li yılların ortasında Türkiye’de faizsiz bankacılık yapan özel
finans kurumları açıldı. Bunlardan biri olan
Faysal Finans’ın kuruluş çalışmalarında
bulundum ve toplam 5 yıl çeşitli görevler
aldım. En son Bütçe Kontrol ve İştirakler
Müdürü iken oradan ayrıldım. Sonrasında 5
yıl süreyle Vefa Yayıncılık’ın Genel
Müdürlüğünü yaptım. Türkiye’deki 10 yıllık
çalışmamdan sonra, 93’ten 98’e kadar birkaç
arkadaşımızla birlikte Rusya’da bir ticari
maceramız oldu. 98’de Rusya’da büyük bir
ekonomik kriz gerçekleşti. Bu da bizim çapımızda olan girişimcilerin %80’inden fazlasının iflas etmesine yol açtı. İşler iyi gitmeyince
hep birlikte tekrar İsveç’e gitmeye karar verdik. Ve 2000’li yılların başından itibaren yaklaşık 3-4 yıl İsveç’te kaldıktan sonra, 2004
yılında Türk Hava Yolları Stockholm
Müdürlüğü’nde işe alındım. Ama orada çok
fazla çalışmadım. Genel Müdürlük’te havacılıkla alakalı oryantasyonlara katıldım, çeşitli
TURKISH AIRLINES
INCREASES OUR
COMMERCIAL
RELATIONS WITH
RUSSIA
Turkish Airlines Russia Director
General Mefail Deribaş told
Turkish Airlines’s story of
becoming a market leader.
C
an you briefly tell us about yourself, who is Mefail Deribaş? We
would like to hear your life story.
I was born in Adapazarı in 1953, after
I graduated from primary school in
Adapazarı, we moved to Sweden when I
was a child. I went to secondary school,
high school and university in Sweden. I am
a Business Management-Economics graduate. As you can remember, special finance
institutions were established in middle
1980s. I worked in the establishment of
Faysal Finance and I carried out different
duties for 5 years in total therein. Then, I
left my job while I was the Budget Control
and Investments Director. After that, I
became the Director General in Vefa
Publishing for 5 years. I worked in Turkey
for 10 years. When the Soviet Union collapsed in early 1990s, I had a commercial
adventure in Russia with my friends from
1993 to 1998. As I said, there was a severe
economic crisis in Russia in 1998. This led
to bankruptcy of more than 80% of entrepreneurs in our size. So we ended our business there and decided to go back to
Sweden together. After living in Sweden
for 3-4 years since the beginning of 2000, I
was employed in Turkish Airlines
Stockholm Directorate in 2004. But I did
not work for a long time there. I attended
the orientation exercises in General
HAZAR WORLD
29
TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs
kurslar aldım. Bunların sonrasında da 20042005 yılında Moskova’ya atandım. 2005’ten
beri Moskova’da Türk Hava Yolları’de çalışıyorum.
Dilerseniz biraz da iş hayatındaki Mefail
Deribaş profiline dönelim. Rusya’da daha
önce bir iş tecrübeniz olduğundan bahsetmiştiniz. O dönemde yaşadıklarınızı
bizlerle paylaşır mısınız?
Rusya, Sovyetler Birliği dağılmadan önce çok
kapalı bir ülkeydi. Rusya’daki herkesin bu
ülkeyle alakalı olarak ayrı bir hayali vardı
diye düşünüyorum. 90’lı yıllara geldiğimizde
Sovyetler Birliği dağıldı ve Rusya
Federasyonu başlı başına bir ülke haline
geldi. O dönemde ciddi bir kargaşa yaşandı.
Sistem belli bir süre oturmadı. Yani bir geçiş
dönemiydi. Belki bu dönemin hala devam
ettiğini söyleyebiliriz ama o zaman süreç daha
belirgin bir şekilde yaşanıyordu. Bu, Yeltsin
döneminde de aynı şekilde devam etti. Ama
Sayın Putin iktidara geldikten sonra Rusya
daha çok toparlanmaya başladı. Ve kanaatimce, ülkede taşlar yerine oturmaya başladı.
90’lı yıllardaki kargaşa süresince Rusları
yakinen tanıma imkânı buldum. Rusların
bire bir ilişkilere çok önem verdiğini daha
ziyade o dönemde anladım. Tabii bu tecrübe
Türk Hava Yolları ile tekrar Rusya’ya gelmemde çok işime yaradı. Dolayısıyla Türk
Hava Yolları’daki faaliyetlerimizde bu tecrübelerimin çok büyük rol oynadığını düşünüyorum.
Peki bu 10 yıllık Türk Hava Yolları deneyimi içerisinde başarınızı sıçratan bir
dönem var mı?
Biz daha önce ağırlıklı olarak Şeremetyevo
Havaalanı’ndan uçuyorduk. Birkaç uçuşumuz da Vnukovo’ya geçinceye kadar
Domodedovo Havaalanı’ndan olmaya başlamıştı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla nispeten işlevsiz hale gelen, Rusya’nın ulusal
havayolu şirketi Aeroflot’un base’i
Şeremetyevo Havaalanı idi. Sayın Putin’in
talimatıyla, Aeroflot’un tekrar oluşturulmasına karar verilince şirket büyümeye geçti ve
havaalanı da diğer havayolu şirketleri için
yetersiz gelmeye başladı. Ben bu durumu fark
ettim. Vnukovo Havaalanı’nın Rusların
bulunduğu bölgenin içinde oluşu, business
yolcularımız için bir potansiyel oluşturuyordu. Bunu farklı fırsatlara da çevirebiliriz diye
düşündüm ve bunun üzerine Vnukovo
Havaalanı otoritesiyle görüşmelere başladım.
Vnukovo’da, Şeremetyevo ve Domodedovo’ya
göre yer işletme masraflarımızda neredeyse
30
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
Directorate, took different courses. After
that, I was appointed to Moscow in 20042005. I have been working in Turkish
Airlines in Moscow since 2005.
01
Türk Hava Yolları,
Rusya’da 10 noktaya
sefer düzenliyor.
01
Turkish Airlines has
scheduled flights to 10
destinations in Russia.
Now, let’s talk about Mefail Deribaş’s
business life. You mentioned that you
had a business adventure in Russia
before. Can you tell us your experiences in that period?
Russia was a strictly closed country before
the collapse of the Soviet Union. I think
everyone in Russia had a dream about
Russia. As it was a closed country to all
nations, no one knew what Russia was
exactly. But, the Soviet Union collapsed in
1990s. The Russian Federation became a
country by itself. It was a chaos. The systems were not settled properly. So, Russia
was in a transitional period, maybe it still
continues, but it was more significant in
that period. It continued in the Yeltsin era.
But after Mr. Putin came into power,
Russia started to recover much better. In
my opinion, everything fell into place in
the country. I found a chance to get to
know Russians well during the disorder in
1990s. I learned that Russians attached
importance to one-to-one relations. Of
www.hazarworld.com
course this experience was very useful in
coming to this position in Turkish Airlines.
Accordingly, my experiences played huge
role in our activities in Turkish Airlines.
Is there a peak point of success within
your 10-year Turkish Airlines experience?
For example, we mostly flied from the
Sheremetyevo International Airport previously. Some of our flights were from
Domodedovo International Airport until
we had a place in Vnukovo. Sheremetyevo
was the base of Aeroflot, Russia’s national
airlines, which became non-functional with
the collapse of the Soviet Union. But then
Mr. Putin wanted to re-establish Aeroflot,
the company started to grow again, and the
airport became smaller for other airlines. I
realized this situation. Since Vnukovo
Airport was in the Russian region, it created a potential for our business passengers.
And I thought we could turn that into
another kind of opportunity. I started to
talk to Vnukovo Airport authorities. They
offered almost fifty-fifty opportunity for
our business costs in Vnukovo in comparison with Sheremetyevo and Domodedovo
airports. Therefore, we recorded them,
made agreements and decided to move
there with the expectation to make great
savings. Fortunately, we moved. The number of passengers increased almost 300
thousand including new planes in 2 years.
yarı yarıya imkânlar tanıdılar bize. Bunları da
kayıt altına aldık, anlaşmalar yaptık ve çok
büyük tasarruflar elde edebileceğimizi görünce oraya taşınma kararı aldık. İyi ki taşınmışız. Bu 2 yıl içinde, yeni planladığımız uçakları da hesaba kattığımızda 300 bine yakın
yolcu artışımız oldu.
Türk Hava Yolları açısından Rusya destinasyonlarının, genel olarak Rusya’nın
önemi nedir size göre? Türk Hava
Yolları’nın Rusya vizyonunu bize anlatabilir misiniz?
2005 yılında buraya tayin olduğum sıralarda
Rusya Federasyonu’yla Türkiye arasında
sadece Moskova-İstanbul hattımız çalışıyordu
ve her gün 1 tane olmak üzere haftada 7 seferimiz vardı. 2006 yılında Türk Hava Yolları
genel, yeni hatlar açmak için bir hamle yaptı.
6 ay gibi kısa bir sürede Türk Hava Yolları
dünya rekoru sayılabilecek bir sürede 24 hat
açtı. St. Petersburg, Kazan, Yekaterinburg ve
Rostov’da olmak üzere bu açılan 24 hattın 4
tanesi Moskova’daydı. Yani buradaki esas
hamlemiz 2006 yılında başladı. Moskova’da
sefer sayılarımızı artırmaya başladık. Rusya
içinde bu 4 hatla atağımıza başladık. Sonra
sırasıyla gelen yıllarda Ufa, Novosibirsk, Soçi
hatlarımızı açtık. Böylece 2010 yılında
“2 YIL İçİNDE 300
BİNE YAKIN YOLCU
ARTIŞIMIZ OLDU.”
“THE NUMBER OF
PASSENGERS
INCREASED BY
ALMOST 300
THOUSAND IN TWO
YEARS.”
What is the importance of Russia in
general and the destinations in Russia
for Turkish Airlines? Can you give us
brief information about Turkish
Airlines’s vision for Russia?
When I was appointed here in 2005, there
were flights only between Moscow and
Istanbul, and we had only 7 flights per
week, one flight a day. Turkish Airlines
Director General made a move for opening
new lines in 2006. Then, Turkish Airlines
opened 24 lines in 6 months, which could
be a world record. 4 of these 24 lines were
in Moscow; St. Petersburg, Kazan,
Ekaterinburg, and Rostov. So, our main initiative here began in 2006. We started to
increase the number of flights in Moscow.
We started to grow by these 4 lines in
Russia. Then we opened Ufa, Sochi and
Novosibirsk lines respectively. Thus, we
reached 8 new lines in 2010 counting
Moscow. In the meantime, we quadrupled
the number of flights per day between
HAZAR WORLD
31
TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs
Moskova’yla birlikte 8 hatta ulaşmış olduk.
Bu sırada da Moskova-İstanbul arasında günlük sefer sayılarımızı yaklaşık 4 katına çıkardık. Yaz kış uçmaya devam eden Antalya ve
Ankara hattımızı açtık. Ve durmadık, devam
ediyoruz. 9. yeni hattımız Astrahan-İstanbul
oldu. 22 Nisan’da açtığımız Stavropol hattıyla
birlikte rakamı 10’a çıkarmış olduk. 2005’te
yıllık taşıdığımız yolcu sayısı toplam 60 bindi,
2013 yılında bu sayı, 600 bini Moskova’da
olmak üzere 1 milyona ulaştı.
Ruslar en çok hangi şehrimize ilgi gösteriyorlar, Türkler Rusya’da hangi şehre
ilgi gösteriyor?
İki ülke arasındaki sivil havacılık anlaşması
gereği, Türk Hava Yolları ve diğer yabancı
hava yolları, Rusya’dan sadece tarifeli sefer
uçuşları yapabiliyor. Rusya’dan yolcu alarak
Charter (tarifesiz) seferler düzenleyemiyoruz.
Sadece Türk yolcuyu Türkiye’den alıp tekrar
geri götüreceksek charter sefer için izin alabiliyoruz. Böyle olunca da Türkiye’ye giden
turistlerin büyük bölümü Rusya’dan charter
seferleriyle götürülüyor. Onun için
Moskova’dan yapılan İstanbul ve özellikle
Ankara seferlerimizde daha ziyade iş amaçlı
giden turistlerimiz bulunuyor. Yeni koyacağımız 2 Antalya seferimizle birlikte, tatil amaçlı
seyahat eden turistleri de götüreceğiz. Geçen
sene Rusya’dan Türkiye’ye yaklaşık olarak 1
milyon 400 bin turist gitti. Türkiye’den
Rusya’ya, yanılmıyorsam 350 bin civarında
Türk turist geldi. Bu turistler daha çok
Moskova ve St. Petersburg’u ziyaret ediyorlar.
Bu potansiyelin 1 milyon 200 binini Türk
Hava Yolları’nın taşıdığını düşünecek olursak
turistlerin %25’ini biz taşımış oluyoruz. Bu
oran geldiğim yıllarda %1 idi.
TÜRKİYE-RUSYA TARİFELİ SEFERLERİNDE
TüRK HAVA YOLLARI PAZAR LİDERİ!
Charter dışı seferlerdeki durumunuz
nedir?
Charter dışında biz pazar lideriyiz. Tarifeli
seferlerde toplam yolcu sayısının %60’lara
yakın bir kısmını taşıyoruz, Türkiye pazarında biz hâkimiz.
O halde Rusya nezdinde Türk Hava
Yolları’nın diğer markaların önüne geçtiğini söyleyebilir miyiz?
Kesinlikle öyle. Türk Hava Yolları markası en
çok bilinen markalardan bir tanesi oldu bu
coğrafyada ve yolcular bundan oldukça memnun. Türk Hava Yolları, Almanya’ya göre 11
kat daha fazla biliniyor Rusya’da.
32
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
03
Moscow and Istanbul. We opened Antalya
and Ankara lines which are active
throughout the year. And we do not stop,
we continue. We opened AstrakhanIstanbul line, this was our 9th line. We
opened Stavropol line on April 22 and
reached 10 lines. Total number of passengers we carried in a year was 60 thousand
in 2005, and this number reached 1 million
in 2013, 600 thousand of which is in
Moscow.
“THY, RUSYA’DA EN
ÇOK BİLİNEN
MARKALARDAN
BİRİ. THY BURADA
ALMANYA’YA GÖRE
11 KAT DAHA FAZLA
BİLİNİYOR.”
“TURKISH AIRLINES
IS A wELL-KNOwN
BRAND IN RUSSIA.
TURKISH AIRLINES
IS 11 TIMES MORE
POPULAR HERE
THAN GERMANY.”
In Turkey, which city attracts Russian
people’s interest the most, and in
Russia, which city attracts Turkish
people’s interest the most?
According to the civil aviation agreement
between two countries, only scheduled
flights are allowed for all airlines, including Turkish Airlines. We cannot make
charter flights from Russia. We get permission only when we want to take Turkish
passengers from Turkey and return them.
Therefore, most tourists visiting Turkey
are transported from Russia by charter
flights. So, we mostly have passengers visiting Istanbul and particularly Ankara
from Moscow for business purposes. We
will carry tourists visiting Antalya for holiday when we schedule 2 Antalya flights.
Last year, 1 million 400 thousands tourists
visited Turkey from Russia last year. On
the other hand, nearly 350 thousand
Turkish tourists visited Russia. They
mostly visit Moscow and St. Petersburg.
Considering that we carry 1 million 200
thousand of this potential, we transport
almost 25% of the total number of tourists.
This rate was 1% when I came here.
www.hazarworld.com
TURKISH AIRLINES IS THE MARKET LEADER
IN SCHEDULED TURKEY-RUSSIA FLIGHTS!
What is your situation in non-charter
flights?
We are the market leader in non-charter
flights. We carry almost 60% of passengers in
scheduled flights, and we dominate the
Turkish market.
Can we say that Turkish Airlines is now
ahead of other brands in Russia?
Exactly. Turkish Airlines (THY) is a wellknown brand in this geography, and passengers are highly satisfied with our brand.
Turkish Airlines is 11 times more popular
here than Germany.
04
Peki sizce Rus turistler bu kadar artan
ölçüde, hatta oran olarak Türklerden bile
daha fazla artan bir ölçüde neden Türk
Hava Yolları’nı tercih ediyor olabilirler?
Çünkü Türk Hava Yolları, sizin de bildiğiniz
gibi en genç filoya sahip Avrupa’da. Son teknolojiye sahip uçaklarımız var. Ayrıca uçak
içi servisimiz çok kaliteli. Havacılık sektörüne
yönelik güvenilir araştırmalarıyla bilinen
Skytrax tarafından son 3 yıldır peş peşe
Avrupa’nın en iyi hava yolu seçiliyoruz. Bu
sonuç 20 milyon yolcu arasında yapılan
anketlerle ortaya çıkıyor.
Türkiye ve Rusya arasındaki ticari ilişkilerin arttırılmasında Türk Hava
Yolları’nın önemiyle ilgili neler söylemek
istersiniz?
Bilindiği gibi Sayın Başbakanımız Recep
Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı
Sayın Vladimir Putin’in iki ülke arasındaki
ticaret hususunda koydukları bir hedef var.
Ticaret hacminin en kısa süre içinde 100 milyar dolara çıkarılması isteniyor. Bu noktada
Türk Hava Yolları olarak önemli bir fonksiyon icra edebileceğimizi düşünüyorum. Bizim
her açtığımız hattan sonra o bölgeyle veya o
ülkeyle olan ticari ilişkimiz birkaç misli artıyor. İş adamları direkt uçmayı daha çok tercih ediyorlar. Yani aktarmalı uçuşlar, riskli
uçuşlar, zaman kaybettiren uçuşlarla ticaret
yapmak üzere bir yere gitmek istemiyorlar.
Onun için ne kadar çok direkt uçuş açarsak, ne kadar çok ülkeye uçuş planlarsak ticaretimizin artmasına da o
kadar çok vesile oluyoruz. Böylece
hedeflenen ticari hacme ulaşmamızda büyük bir katkımız olacağını düşünüyorum.
03
Türk Hava Yolları
Istanbul Lounge
misafirlerine yüksek
konfor sunuyor.
03
Turkish Airlines offers
great comfort to
Istanbul Lounge guests.
04
Türk Hava Yolları
Lounge Bilardo Odası.
04
Turkish Airlines Lounge
Billiard Room.
In your opinion, why do Russian tourists
prefer Turkish Airlines even more than
Turkish people in an increasing ratio?
As you know, Turkish Airlines has the
youngest fleet in Europe. We have state of the
art technology planes. Also, our in-flight service is high quality. According to all criteria,
we are chosen as the best airlines of Europe
for three years successively by Skytrax. This
is obvious in surveys conducted among 20
million passengers.
What would you like to say about the
importance of Turkish Airlines in
increasing the commercial relations
between Turkey and Russia?
There is a commercial target between two
nations determined by Prime Minister
Recep Tayyip Erdoğan and Vladimir
Putin. The target is planned to be
increased to 100 billion dollars as soon as
possible. At this point, I think we can
play an important role as Turkish
Airlines. After we open a line, our commercial relations with that region or
nation increase to a great extent. usinessmen mostly prefer direct flights. They
do not want to go to a region for
commercial purposes by
transfer flights which are a
waste of time, and risky
flights. So, the more
direct flights we schedule,
the more countries we fly,
the more we contribute to
commercial relations.
Thus, I think we will make
a great contribution to
reaching the targeted commercial volume.
HAZAR WORLD
33
KAPAK / COVER
HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN
KÜRESEL GÜçLERİN
HAZAR POLİTİKALARI
Küresel güç dengeleri Batı’dan Doğu’ya doğru kayıyor.
Geniş Hazar coğrafyasının konumu ve gelecekte
üstleneceği rolün önemi her geçen gün daha da artıyor.
Tarih boyunca büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış
Hazar Havzası dünya güçlerinin de ilgi odağında.
Modern İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması
açısından taşıdığı kritik değerin yanı sıra bölge enerji,
ticaret, ulaşım ve güvenlik başta olmak üzere birçok
alanda sayısız işbirliği imkanı sunuyor.
MERvE DAMCI
CASPIAN POLICIES
OF GLOBAL POWERS
Global power balance is shifting from the West towards
the East. The importance of the broader Caspian
geography and the role it will assume in the future
is increasing every passing day. The Caspian basin
which hosted many great civilizations throughout the
history is in the spotlight of world powers. In addition
to the critical value it carries in respect to reviving the
modern Silk Road, the region is providing countless
co-operation opportunities in many fields particularly
energy, trade, transportation and security.
34
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
HAZAR WORLD
35
HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN
D
ünyada birçok bölge küresel ilişkiler
kapsamında sahip olduğu değerleri keşfetmeye ve bunları ispat edebilmek için
alanlar yaratmaya çalışır. Dünya ekonomisinin dinamiklerinin hızla değişim gösterdiği
bir konjonktürde de Hazar Havzası hem sahip
olduğu zengin enerji kaynakları, hem de Doğu
ve Batı arasında iletişim ve ulaşım imkanlarıyla
dünya ülkelerinin dikkatini çekmeyi başardı.
Yüzümüzü Doğu’ya çevirdiğimizde Hazar’ın
jeostratejik konumunun, bölgeyi Doğu ve Batı
arasında “İpek Yolu” olarak anılan ticaret, ulaştırma ve transit güzergahı üzerinde hayati
öneme sahip bir kesişim noktası haline getirmiş
olduğunu rahatlıkla görebiliriz. İşte bu nedenle
yeraltı kaynakları açısından son derece zengin
olan, dünya petrol ve doğal gaz rezervlerinin
önemli bir kısmını barındıran Hazar
Havzası’nın konumu gelecekte çok daha değerlenecek. Geçtiğimiz yüzyılda olduğu gibi içinde
bulunduğumuz yüzyılda da dünyadaki büyük
güçlerin özellikle üzerinde duracakları konuların başında şüphesiz enerji gelecek.
01
ABD’DE PETROL TALEBİ BÜYÜYOR
ABD’nin Orta Asya ve Kafkasya’ya yönelik
politikaları incelendiğinde en önemli etken
olarak ekonomik beklentiler ön plana çıkıyor.
En temel enerji kaynaklarından biri olan petrol, ABD’nin bölgeyle alakalı yürüttüğü dış
politikasında da çok önemli bir yer tutuyor.
Hazar Bölgesi’nin zengin petrol ve doğal gaz
kaynaklarının işletilmesi ve Batı pazarlarına
istikrarlı ve güvenli olarak ulaştırılması hem
ekonomik hem de politik açıdan önemli.
Büyüyen petrol talebi ile birlikte ABD’nin petrol ihraç eden ülkelere olan bağımlılığı artarken, petrol ihracatında Körfez ülkelerine olan
bağımlılığının azaltılmasının ve çeşitlilik yaratılmasının yolu Hazar’ın kaynaklarından geçiyor. Türkiye ve Azerbaycan’ın güçlü işbirliğiyle ortaya çıkan Güney Gaz Koridoru, Hazar’ın
kaynaklarını Avrupa’ya açacak olan Şah
Deniz 2, 2018’de ilk gaz akışının gerçekleştirileceği TANAP ve Şah Deniz gazını TürkiyeYunanistan sınırından alarak YunanistanArnavutluk-İtalya üzerinden Avrupa piyasalarına ulaştıracak TAP projesinin enerjinin
geleceği için son derece büyük bir öneme
sahip olduğunu söyleyen ABD Dışişleri
Bakanlığı Enerji Kaynakları Bürosu Müsteşar
Yardımcısı Julia Nesheiwat, Amerikan şirketlerinin Hazar Bölgesi’nde hem enerji hem de
ekonomiyle bağlantılı diğer sektörlerde aktif
olduğunu, Hazar’ın küresel ekonomide daha
büyük bir rol oynarken ticari ve ekonomik
angajman düzeyinin artmasını beklediklerini
ifade ediyor.
36
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
Büyüyen petrol talebi ile
birlikte ABD’nin petrol
ihraç eden ülkelere olan
bağımlılığı arttı.
01
USA’s dependency on oil
exporting countries is
increasing with the
growing demand for oil.
02
Kazakistan
Cumhurbaşkanı
Nursultan Nazarbayev
ve ABD Başkanı Barack
Obama.
02
Kazakhstan President
Nursultan Nazarbayev
and US President
Barack Obama.
M
any regions in the world try to discover their values within the scope of
global relations and to create fields to
prove them. In a conjuncture where
the dynamics of the world economy is changing fast, the Caspian Basin has managed to
attract the attention of the world both with its
rich energy resources and its communication
and transportation means between the East
and the West. When we turn our face to the
East, we can easily see that the geostrategic
position of the Caspian has transformed the
region into a vital junction point on the commercial, transportation and transit route
between the East and the West which is
known as the ‘Silk Road’. For this reason, the
Caspian Basin, which is extremely rich in
terms of underground resources constituting
a significant part of the oil and natural gas
reserves of the world, will further increase in
value and importance in the future. As in the
previous century, one of the matters that the
major world powers will particularly deal
with in the current century will be the issue of
energy.
OIL DEMAND IS INCREASING IN USA
When the Middle East and the Caucasia policies of the USA are examined, the most
important factor seems to be economic expectations. As one of the major energy resources,
oil plays an important role in the foreign policy of the USA regarding the region.
Operation of rich oil and natural gas resources of the Caspian Region and transporting
them to the Western markets in a stable and
secure manner are important both in terms of
economy and politics. While the USA’s
dependency on oil exporting countries is
increasing with the growing demand for oil,
www.hazarworld.com
02
ENERJİDE ALTERNATİF KAYNAK ARAYIŞI
Ukrayna kriziyle birlikte dünyanın yeniden
gündemine oturan doğal gaz ve enerji sorunu
ise tartışılmaya devam ediyor. Obama yönetimi
Rusya’ya ekonomik yaptırımlar uygularken,
ABD’nin Texas eyaletinde Kongre Üyesi olan
Steve Stockman, Avrupa’nın Rusya’ya olan
enerji bağımlılığından kurtulmasının yolunun
alternatif kaynaklardan geçtiğini söylüyor.
“ABD, dünyanın en büyük enerji üreticilerinden
biri ve kapasitemiz her geçen gün artıyor.
Rusya’ya baktığımızda Putin, Avrupa’ya enerji
ile bağlanıyor ve bunun kendisi de farkında.
Eğer Avrupa kendi gazını bulabilir, gaz ve petrol dışında yeni kaynaklar bulabilirse enerjide
daha özgür hale gelebilir. ABD ve Hazar
Bölgesi, Avrupa’nın Rusya’dan özgürlüğünü
garanti etmesine yardımcı olup yeni imkanlar
yaratabilir. Bu yüzden diğer gelişen enerji kaynaklarına katılmamız bizim açımızdan iyi olacaktır.”
ABD’nin Hazar ülkeleri ile iyi ilişkiler yürüttüğünü belirten ABD Kongresi’nin kıdemli üyelerinden eski Cumhuriyetçi Parti Indiana
Milletvekili Dan Burton ise, ABD’den doğal
enerji kaynaklarının Avrupa pazarına gönderilmesi hakkında “Buradan Avrupa’ya gönderilen
enerji yatağı ile onların uzun vadede özgürlüklerini devam ettireceklerini zannetmiyorum.
Ama ABD’nin kendi enerjisini satarken dünyanın herhangi bir parçasına enerji yüzünden
bağımlı olmayacağından emin olmak istiyorum.
Bu, Avrupa’ya yardım etmemizi istemiyorum
anlamına gelmiyor. Sadece boru hattını elde
ettikten sonra enerjide özgürleştiğimizden emin
olmak istiyorum. Tüm bu söylediklerimden
sonra Avrupalı müttefiklerimizle aramızda
enerji ihtiyacı konusunda hiçbir problem yoktur. Bundan emin olmanın yollarından bir tanesi Azerbaycan ve onların Avrupa’ya gönderdik-
dependency on Gulf countries for oil exports
can be decreased and diversification can be
ensured with the resources of the Caspian.
Julia Nesheiwat, Deputy Assistant Secretary
of State for Implementation, Bureau of
Energy Resources underlined the importance
of the Southern Gas Corridor that is formed
with strong co-operation of Turkey and
Azerbaijan, Shah Deniz 2 which will put the
resources of the Caspian to European markets, and the TAP Project which will be operational in 2018 and begin to receive TANAP
and Shah Deniz natural gas at the TurkishGreek border and deliver it to European markets through Greece-Albani-Italy. Nesheiwat
also expressed that American companies are
active in the Caspian region in other sectors
which are related to energy and economy, and
that they are expecting an increase in the
commercial and economic engagement levels
of the Caspian as it play greater role in global
economy.
SEARCH FOR ALTERNATIVE ENERGY RESOURCES
NESHEIWAT:
“AMERİKAN
ŞİRKETLERİ HAZAR
BÖLGESİ’NDE HEM
ENERJİ HEM DE
EKONOMİYLE
BAĞLANTILI DİĞER
SEKTÖRLERDE
AKTİF.”
NESHEIWAT:
“AMERICAN
COMPANIES ARE
ACTIVE IN THE
CASPIAN REGION IN
OTHER SECTORS
WHICH ARE RELATED
TO ENERGY AND
ECONOMY.”
With the Ukraine crisis, natural gas and energy
issues have been placed on the top of the agenda again. While the Obama administration is
imposing economic sanctions on Russia, Steve
Stockman, the Congressman from the State of
Texas, USA, states that finding alternative
resources is the only way for Europe to get rid
of their dependency on Russia for energy.
“The USA is one of the biggest energy producers of the world and our capacity is increasing
each passing day. When we look at Russia,
Putin is connected to Europe by means of energy and he is aware of it. If Europe can produce
its own gas and find resources other than gas
and oil, it can become less dependent on energy
imports. The USA and the Caspian Region
might ensure Europe to be free from Russia
and might create new opportunities. For this
reason, having a share in newly developed
energy resources would be good for us.”
On the other hand, stating that the USA maintains good relations with the Caspian countries,
Dan Burton, former Republican Party Indiana
Senator – one of the senior members of the
USA Congress, makes the following statement
with regard to exporting natural energy
resources of the USA to the European market:
“I don’t think Europe can maintain its freedom
with the energy resources sent from here in the
long term. But I want to make sure that the
USA is not dependent on any part of the world
because of energy, while it sells its own energy.
It does not mean that I do not want to help
Europe. I only want to be sure that we are liber-
HAZAR WORLD
37
HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN
leri boru hattının tamamlanması olacaktır” ifadelerini kullanıyor.
DÜNYANIN EN ZENGİN ENERJİ KAYNAĞININ
SAHİBİ RUSYA
Rusya ise dünyanın en büyük doğal gaz tedarikçisi olarak liderliği sürdürüyor. Rusya ekonomisi mercek altına alındığında zengin enerji
kaynaklarına sahip olan ülkenin ekonomisini
enerji kaynaklarının dış pazarlara satılmasına
dayandırdığı görülüyor. Bu nedenle doğal gaz
ve petrol, Putin liderliğindeki Moskova için
hayati bir önem taşıyor.
İngiliz enerji devi BP’nin hazırladığı 2013 Dünya
Enerji Görünümü Raporu’nda da dünyanın en
zengin enerji kaynağına sahip ülke olarak
Rusya öne çıkıyor. Raporda 87 milyar varil petrol rezervi, 1,163 trilyon metreküp doğal gaz ve
157 milyon ton kömür ile Rusya’nın elindeki
enerji kaynaklarının değerinin 40,7 trilyon
dolar olduğu belirtiliyor. Rusya’nın enerji politikaları arasında uluslararası enerji piyasasında
ülkenin konumunu güçlendirmeyi, yakıt ve
enerji sisteminin ihracat imkanlarını en üst
düzeyde gerçekleştirmeyi, enerji taşıma sistemlerinin küresel rekabete dayanıklılığını sağlamayı, Rus enerji şirketlerinin yabancı enerji
kaynakları piyasalarına, yabancı finans sektörlerine ve enerji üretim ve taşıma teknolojilerine
ulaşmalarını sağlamayı ve daha fazla yabancı
yatırımın ülkeye gelmesini sağlamayı sayabiliriz. Uluslararası Enerji Ajansı Rusya Program
Müdürü Marc Antoine, Rusya’nın enerji alanındaki portresini şu sözlerle çiziyor:
“Rus petrol ve doğal gaz üretimi şu an çok yüksek düzeyde. Üç yılı aşkın süredir de doğal gaz
üretiminde artış gözlemliyoruz. Gazprom’un
yanı sıra Novatek ve Rosneft’in üretimleri arttı.
Bu üretim artışının en önemli sebeplerinden
biri de Greenfield projesi olmuştur. Rusya’nın
halen şu ankinden daha fazla gaz üretebilecek
potansiyeli var. Gazprom’un muhtemelen 50
milyar metreküp üretim kapasitesi mevcut.
Novatek ve Rosneft de ayrıca yeni alan gelişmelerinde üretimini artırabilir.”
Kırım işgaliyle Ukrayna ile yaşadığı krizi tırmandıran Rusya, doğal gazın yüzde 32’sini
Rusya’dan sağlayan Avrupa endişeli... Antoine’e
göre, alternatif kaynak arayışına giren
Avrupa’nın enerji kaynaklarını çeşitlendirme
hedefi Rus doğal gazının Avrupa’ya ihracatını
etkilemeyecek.
“Gazprom’un Avrupalı müşterileriyle uzun
vadeli sözleşmeleri var. Bu uzun vadeli sözleşmelerle 25 yıllık süresi olan doğal gaz anlaşmaları yapılıyor.”
Rusya halen enerji kaynaklarının yüzde 7’sini
Asya pazarına ihraç ediyor. 2030 yılına kadar
38
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
İNGİLİZ ENERJİ DEVİ
BP’NİN HAZIRLADIĞI
2013 DÜNYA ENERJİ
GÖRÜNÜMÜ
RAPORU’NDA DA
DÜNYANIN EN
ZENGİN ENERJİ
KAYNAĞINA SAHİP
ÜLKE OLARAK RUSYA
ÖNE ÇIKIYOR.
IN THE 2013 WORLD
ENERGY OUTLOOK
REPORT PREPARED
BY THE BRITISH
ENERGY GIANT BP,
RUSSIA COMES TO
THE FOREFRONT AS
RICHEST COUNTRY
IN TERMS OF ENERGY
RESOURCES.
ated in terms of energy after acquiring the gas
line. There is no problem between us and our
European allies in terms of the need for energy.
This will be proven when the pipeline which is
sent to Europe by Azerbaijan is completed.”
OWNER OF THE RICHEST ENERGY RESOURCE OF
THE WORLD IS RUSSIA
Russia is taking the lead as the biggest natural
gas provider of the world. When Russian economy is closely examined, it is seen that the
economy of the country which owns rich energy resources primarily depends on selling its
energy resources to foreign markets. For this
reason, natural gas and oil has a crucial importance for Moscow under the leadership of
Putin.
In the 2013 World Energy Outlook Report prepared by the British energy giant BP, Russia
comes to the forefront as the country which has
the richest energy resources in the world. In the
report, it is stated that the value of the energy
resources of Russia; 87 billion barrels of oil,
1.163 trillion cubic meters of natural gas and 157
million tons of coal is $40.7 trillion. Among the
energy politics of Russia; improving the position of the country in international energy market, realizing the exportation means of fuel and
energy systems at the highest scale, ensuring
the endurance of energy transportation systems
for global competition, enabling Russian energy
companies to reach foreign energy markets,
foreign financial sectors and energy production
and transportation technologies, and bringing
more foreign investments to the country. Marc
Antoine, International Energy Agency
Program Manager for Russia, draws the portrait of Russia in the energy field as follows:
“Russian oil and natural gas production continues at a high level today. We also witness an
increase in the production of natural gas for
more than three years. Novatek and Rosneft
have increased their production as well as
Gazprom. One of the most important reasons
for this increase is the Greenfield project.
Russia still has a potential to produce more gas
than its current level. Gazprom probably has a
production capacity of 50 billion cubic meters
of gas. Also Novatek and Rosneft can increase
their production with new field developments.”
Russia is escalating the Ukraine crisis with
Crimea occupation. Europe is anxious as it
imports 32 percent of its natural gas from
Russia... According to Antoine, Europe’s aim to
diversify its energy resources will not affect
Russia’s natural gas exports to Europe.
“Gazprom has long term agreements with its
European clients. These long term agreements
www.hazarworld.com
03
Rusya’nın planları arasında Çin, Kuzey Kore ve
Japonya ‘ya gaz ihracatını artırmak yer alıyor.
are natural gas contracts valid for 25 years.”
Currently Russia is exporting 7 percent of its
energy resources to the Asian market. Russia is
planning to increase its natural gas exports to
China, North Korea and Japan by 2030.
AVRUPA ARZ GÜVENLİĞİNİ GARANTİ ALTINA
ALMAK İSTİYOR
Avrupa’ya baktığımızda karşımıza ilginç bir
tablo çıkıyor. Daha fazla yenilebilir enerji projeleri geliştirmeye çalışan Avrupa’nın doğal gaza
olan bağımlılığını azaltmaya çalıştığı görülüyor.
Ancak istatistikler doğal gaz ithalatında talebin
artmaya devam edeceğini ortaya koyuyor.
Rusya-Ukrayna doğal gaz kriziyle beraber ortaya çıkan enerji güvenliği ve alternatif kaynak
ihtiyacı, Hazar’dan gelecek kaynakların önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Avrupa
Enerji ve Kaynak Güvenliği Merkezi (EUCERS)
Direktörü Prof. Dr. Friedbert Pflüger’e göre
Rusya 2030’da da en önemli gaz tedarikçisi
olmaya devam edecek.
“Avrupa Birliği, 2009’daki Rusya-Ukrayna krizinden beri, potansiyel enerji arzı kesintilerini
azaltarak enerji güvenliğini arttırmak için
büyük çaba sarf ediyor. Bu durum, gaz altyapısı
bağlantılarının arttırılmasını, gaz depolama
kapasitesinin geliştirilmesini ve ters akış kapasitelerinin getirilmesini gerektiriyor.
Ukrayna’daki son gelişmeler ışığında, AB’nin
tek ve etkili bir sıvı iç enerji pazarı yaratmak
EUROPE WANTS TO ENSURE SUPPLY
SECURITY
03
BP 2013 Dünya Enerji
Raporu.
03
BP 2013 World Energy
Outlook Report.
When we look at Europe, we come across an
interesting picture. Europe tries to develop
renewable energy projects and decrease its
dependence on natural gas. Yet the statistics
show that the demand for natural gas imports
will continue to increase. Energy security and
the need for alternative resources emerged with
Russia–Ukraine natural gas crisis proves the
importance of resources that come from the
Caspian Region. According to Prof. Dr.
Friedbert Pflüger, Director of the European
Center for Energy and Resource Security
(EUCERS), Russia will continue to be the most
important natural gas provider in 2030.
“Since the Russia–Ukraine crisis in 2009,
European Union is making a great effort to
increase resource security by decreasing potential energy supply cuts. This situation requires
an increase in gas infrastructure connections,
improvement of gas storage capacity and back
HAZAR WORLD
39
HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN
için bu politikayı önümüzdeki birkaç yıl daha
sürdürmesi bekleniyor. Buna rağmen Rusya,
2030 yılına dek en önemli gaz tedarikçisi olmaya devam edecek ve Avrupa’ya gaz arzını keseceğine dair herhangi bir gösterge de bulunmuyor. Rusya, Soğuk Savaş döneminde bile güvenilir bir enerji partneri olduğunu kanıtladı. AB
arz güvenliğini sağlamak isterken Rusya da
talep güvenliğini sağlamak istiyor.”
Güney Gaz Koridoru’nun, Avrupa’nın çeşitlilik
stratejileri açısından çok önemli bir proje olduğunun altını çizen Pflüger, Avrupa’nın Rus
gazına alternatif arayışıyla ilgili olarak ise orta
ve uzun vadede Azerbaycan, Doğu Akdeniz,
Kuzey Irak ya da İran’dan gelecek doğal gazın,
Kuzey Afrika ve ABD’de de LNG olabileceğini
söylüyor.
HAZAR, ÖNEMİNİ 2000’LERDE DE KORUMAYA
DEVAM EDECEK
Türkiye’nin Hazar ülkeleri ile tarihten gelen
işbirliği son 10-15 yıldır süratle artıyor. Hem
siyasi, hem ekonomik hem de askeri alanda
yürütülen işbirliklerinin yanı sıra Hazar
Bölgesi’yle olan ilişkilerin kuşkusuz en önemli
boyutlarından birini enerji alanındaki ortaklıklar oluşturuyor. Hazar Havzası, zengin petrol ve
doğal gaz kaynaklarıyla Türkiye’nin artan enerji ihtiyacının karşılanması bakımından önem
arz ederken, ülkemiz de hem tüketici olarak
hem de bölge kaynaklarının Avrupa’daki pazarlara taşınmasında kilit bir transit ülke olarak
doğal köprü rolü oynuyor. Bu bağlamda sadece
enerji değil aynı zamanda bir barış projesi olan
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP)
ve Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) projelerinin yanı sıra, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru
Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru
Hattı, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı ve
Mavi Akım, bölge ülkeleriyle yapılan işbirliklerini üst düzeye çıkarıyor, istihdama katkı sağlıyor. Uluslararası Stratejik Araştırmalar
Kurumu (USAK) Avrasya ve Enerji Uzmanı
Hasan Selim Özertem’e göre Türkiye’nin başta
Azerbaycan olmak üzere Hazar ülkeleriyle ilişkisi gelecekte daha büyük projelerin kapısını
aralayabilir.
“1990’lardan 2000’lere doğru geldiğimizde özellikle küresel ekonomi için önem arz eden petrolün dışında bu sefer doğal gaz alanında daha
çok inisiyatifler geliştirilmeye başlandığı, bölgesel ve temelde Avrupa enerji güvenliği bağlamında bu konuların değerlendirilmeye başlandığı görülüyor. Bu yönüyle Türkiye yine önemli
bir güzergâh olarak öne çıkmış ve doğu-batı,
kuzey-güney hatları üzerinde önemli bir geçiş
güzergâhı olabileceğini ve bunu da dış politikanın önemli bir unsuru olarak Avrupa Birliği
40
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
04
TÜRKİYE’NİN BAŞTA
AZERBAYCAN OLMAK
ÜZERE HAZAR
ÜLKELERİYLE
İLİŞKİSİ GELECEKTE
DAHA BÜYÜK
PROJELERİN
KAPISINI
ARALAYABİLİR.
TURKEY’S
RELATIONSHIP WITH
CASPIAN STATES,
PARTICULARLY WITH
AZERBAIJAN, MIGHT
LEAD TO BIGGER
PROJECTS IN THE
FUTURE.
flow capacities. In light of recent developments
in Ukraine, Europe is expected to maintain this
policy for the next few years to create a single
and effective domestic energy market. In spite
of this, Russia will continue to be the most
important gas supplier by 2030 and we do not
expect a disruption by Russia in the gas supplies to Europe. Even during the Cold War,
Russia proved to be a reliable energy partner.
While EU wants to ensure its supply security,
Russia wants to ensure its demand security.”
Underlying the fact that Southern Gas Corridor
is a very important project in terms of Europe’s
diversity strategies, Pflüger stated that gas
reserves in Azerbaijan, the Eastern
Mediterranean, Northern Iraq or Iran as well
as potential LNG imports from the North
Africa and the USA would be great alternatives
to Russian gas for Europe.
CASPIAN REGION WILL MAINTAIN ITS IMPORTANCE IN 2000S
Turkey’s historical cooperation with Caspian
region countries has been rapidly increasing
for the last 10-15 years. Undoubtedly one of the
most important dimensions of the relations
with Caspian countries is the cooperation in
the field of energy besides the political, economic and military fields. While the Caspian
Basin is crucial with its rich oil and natural gas
resources in terms of meeting Turkey’s increasing energy demand, Turkey plays an important
role both as a consumer and as a natural bridge
that is a key transit country transferring the
www.hazarworld.com
üyelik sürecinde kullanacağını ifade etmiştir.
Önümüzdeki süreçte Türkmenistan gazıyla
ilgili olarak Azerbaycan üzerinden Türkmen
gazı getirilmesi ve farklı alternatiflerin konuşulması söz konusudur. Türkiye’nin özellikle
Kazakistan, Türkmenistan ve Azerbaycan özelinde inşaat firmalarıyla etkili bir pozisyonda
olduğu, özellikle bu ülkelerin altyapı yatırımları
konusunda önemli bir rol oynadığı ifade edilebilir.” Türkiye ve Azerbaycan’ın ortak girişimiyle gerçekleşen TANAP projesiyle Azerbaycan,
Türkiye’nin en büyük yabancı yatırımcısı oldu.
Türkiye için önemli bir stratejik kurum olan
‘PETKİM’ ve STAR Rafinerisi gibi yatırımlar da
bunun en iyi örnekleri arasında sayılıyor.
Özertem’e göre bunlar göze alındığında Hazar,
önemini 2000’lerde de korumaya devam edecek.
“Türkiye 2020’lere doğru giderken yaklaşık yıllık 70 milyar metreküp doğal gaz tüketecektir.
Bu bağlamda bugün 48 milyar metreküp gaz
tüketen Türkiye’nin 20 milyar metreküpün üzerinde bir gaz açığı söz konusudur. Bunu Hazar
Havzası’ndan bugün veya Ortadoğu veya Doğu
Akdeniz Havzası’ndan elde etme yönünde belli
girişimleri vardır. Bu yönüyle bugün Hazar
Havzası’nda özellikle Azerbaycan’la imzalamış
olduğu TANAP en makul görülen seçeneklerin
başında gelmektedir. Türkiye’den geçecek bu
projenin önemli ölçüde maliyeti de SOCAR şirketi tarafından sağlanacaktır. O yüzden oluşturulacak iş imkânları veya sağlanacak bu altyapı
yatırımında, 1900’larda Türkiye nasıl önemli bir
rol oynadıysa, bugün aslında Azerbaycan’ın da
04
Trans Anadolu Doğal
Gaz boru Hattı’nın
(tAnAP) resmi
anlaşması Başbakan
Erdoğan ve Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev tarafından 26
Haziran 2012’de
imzalandı.
04
The official agreement
of the Trans Anatolian
Natural Gas Pipeline
(TANAP) Project has
been signed on June
26th by Prime Minister
Recep Tayyip Erdoğan
and İlham Aliyev,
President of Azerbaijan.
resources of the region to European markets.
In this respect, Trans Anatolian Natural Gas
Pipeline (TANAP), which is not only an energy
project but also a peace project, and Trans
Adriatic Pipeline (TAP) project as well as BakuTbilisi-Ceyhan Oil Pipeline, Baku-TbilisiErzurum Natural Gas Pipeline, Baku-TbilisiKars Railway Project and the Blue Stream
Project are maximizing the cooperation opportunities with Caspian countries and contributing to the employment. According to Hasan
Selim Özertem, International Strategic
Research Organization (USAK) Expert on
Eurasia and Energy, Turkey’s relationship with
Caspian states, particularly with Azerbaijan,
might lead to bigger projects in the future.
“From 1990s to 2000s, it is observed that more
initiatives are taken for natural gas besides oil
which has an importance particularly for global
economies and in terms of regional energy
security, particularly European energy security.
In this respect Turkey steps up as an important
route. It is regarded as a key transit route on
the East-West and North-South lines and also
an important element of foreign policy in the
European Union full membership process. In
the coming period, regarding Turkmenistan
natural gas, delivery of Turkmen gas through
Azerbaijan and other alternatives might be discussed. Turkey has an effective position with
its construction companies, especially in
Kazakhstan, Turkmenistan and Azerbaijan,
and Turkey plays an important role with its
infrastructure investments in these countries.”
With TANAP project which is being implemented with joint initiative of Turkey and
Azerbaijan, Azerbaijan has become the biggest
foreign investor of Turkey. Investments such as
‘PETKIM’ and STAR Refinery can be given as
the best examples for this. According to
Özertem, when they are taken into consideration, the Caspian Region will maintain its
importance in 2000s.
“By 2020s Turkey will be consuming approximately 70 billion cubic meters of natural gas
per year. In this context, Turkey consumes 48
billion cubic meters of gas today, and it has a
gas deficit of more than 20 billion cubic meters.
Today there are certain initiatives to meet this
need from the Caspian Basin or from the
Middle East or the Eastern Mediterranean. In
this respect, today the Caspian Region, especially TANAP is one of the most reasonable
options. The cost of this project that will pass
through Turkey will be mostly funded by
SOCAR. For this reason, by creating new job
opportunities and making this infrastructure
investment, we are evolving into a position
HAZAR WORLD
41
HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN
önemli rol oynadığı bir pozisyona doğru evrilmekteyiz.”
HAZAR DENİZİ’NİN HUKUKİ
STATÜSÜ çÖZÜM BEKLİYOR
Yaptırımlar nedeniyle derin bir ekonomik krize
giren İran’da Batı tarafından uygulanan ekonomik yaptırımlar ülkenin enerji pazarındaki
oyunculuğunu kısıtlıyor. Yaptırımlar, ülkenin
ham petrolünün dünya pazarlarına ulaşmasını
engelleyerek, ekonomik istikrarın bozulmasına
yol açtı. Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore ve
Türkiye gibi ülkeler ise geçtiğimiz yıl İran’dan
aldıkları petrol miktarlarını önemli ölçüde
düşürdü. Uzmanlar, yaptırımların kaldırılması
durumunda, İran’ın üretiminin hızla yükseleceği fikrinde. Ankara Strateji Enstitüsü Uzmanı
Doç. Dr. Mehmet Akif Okur’a göre İran enerji
kaynaklarını Batı pazarıyla paylaşmak istiyor.
“İran’ın kendisinin Basra Körfezi dâhil birçok
alanda kullanamadığı enerji kaynakları var.
Gelecekte, Batı’yla ilişkileri normalleştiğinde
bunların Doğu pazarlarına olduğu gibi Batı
pazarlarına da akmasını istiyor. O yüzden kendisini dışarıda bırakarak veya alternatif
güzergâhlar üzerinden Orta Asya, Azerbaycan,
Kafkasya gibi coğrafyaların Batı’yla enerji pazarı bakımından, enerji tedarik hatları bakımından entegre olmasını arzu etmiyor. Böyle bir
makro stratejik bakışı var. O makro stratejik
bakış, mikroda tek tek boru hatları, Hazar’ın
statüsü sorununun çözümü, Türkmen gazının
Hazar altından geçişi gibi tek tek sorun alanlarında, projelerde, tartışma alanlarında karşımıza çıkıyor.”
Okur, İran’ın Hazar ülkeleriyle ilişkilerini ise
şu sözlerle değerlendiriyor: “İran, bölge ülkeleriyle ilişkilerini arttırmaya çalışıyor.
Türkmenistan’dan aldığı doğal gazın aşağı
yukarı buna denk bir miktarını örneğin
Türkiye’ye satıyor, pazarlıyor. Azerbaycan’la
son dönemde ilişkilerini iyileştirmek, geliştirmek istedi. Bu doğrultuda bir kısım gelişmelerin olduğunu görüyoruz. Burada belki
Türkiye faktörü de etkili olmuş olabilir veya
güvenlikle ilgili bir kısım kaygılarını
Azerbaycan’la, Bakü’yle daha yakın ilişkiler
kurarak dengelemek, hafifletmek istiyor olabilir.” Petrol sektörü uzmanlarına göre ambargoların kaldırılması durumunda İran petrol
sektörünün toparlanmasının bir yıla yakın
süreceğini tahmin ediliyor.
çİN, İPEK YOLU PROJESİNİ
HAYATA GEçİRMEK İSTİYOR
Çin, ekonomik ve politik açıdan varlığını her
geçen gün daha da genişletiyor. Uluslararası
sistemdeki güç dengelerinde Çin geleneksel
42
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
05
today where Azerbaijan is playing an important role such as Turkey played in 1900s.”
LEGAL STATUS OF THE CASPIAN SEA
IS AWAITING SOLUTION
05
İpek Yolu Projesi Çin
Cumhurbaşkanı Xi
Jinping’in Berlin ziyareti
sırasında gündemdeydi.
05
Silk Road Project was
on the agenda during
Chinese President Xi
Jinping’s visit to Berlin.
Iran is going through a deep economic crisis
due to sanctions imposed by the West, and the
sanctions are restricting it as an actor in the
energy sector. These sanctions caused economic instability in the country by hindering the
country’s raw oil from reaching the world markets. Countries such as China, India, Japan,
South Korea and Turkey decreased their oil
imports from Iran last year to a great extent.
According to experts, if sanctions are lifted,
production in Iran will rapidly increase. Assoc.
Prof. Mehmet Akif Okur, Ankara Strategy
Institute Expert, stated that Iran wants to share
its energy resources with the Western market.
“Iran has energy resources in many places
including the Persian Gulf but it cannot utilize
all these resources. In the future, when IranWest relations are normalized, Iran will want
to transport these resources to the Western
markets as well as the Eastern markets. For
this reason it does not want the geographies
such as Central Asia, Azerbaijan, and Caucasia
to integrate with the West in terms of energy
markets and energy supply routes either by
excluding itself or by creating alternative
routes. Iran has such a macro strategic outlook.
This macro strategic outlook confronts us at
the micro level as separate problem areas, projects and discussion topics such as individual
pipelines, settlement of the legal status of the
Caspian Sea, transit of Turkmen gas under the
Caspian Sea”.
www.hazarworld.com
Okur evaluates Iran’s relationship with Caspian
countries as follows: “Iran is trying to improve
its relations with the countries of the region. For
example, it is selling, marketing almost an equal
volume of the natural gas it purchases from
Turkmenistan to Turkey. It has taken a step to
improve its relations with Azerbaijan recently.
We see certain developments in this direction. At
this point, Turkey may have been an effective
factor in this regard or Iran may want to relieve
its worries about security by building closer relations with Azerbaijan.”
According to the experts of the oil sector, it is
estimated that Iran oil sector will get together
within almost a year if sanctions are lifted.
CHINA WANTS TO REALIZE
THE SILK ROAD PROJECT
politikaları çerçevesinde enerji ve gaz zengini
ülkelerle önce ekonomik ve teknik yardımlarda bulunarak ikili ilişkileri geliştirdi. Her
geçen gün büyüyen ekonomisiyle uluslararası
politikayı etkileme gücüne sahip olan ülke,
yıllar içinde önemli bir aktör haline dönüştü.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
(OECD) tarafından yapılan analizler Çin’in
2020’ye kadar ekonomik süper güç olabileceğini ortaya koyuyor. Pekin hükümetinin önem
verdiği projelerin başında ise geleneksel ‘İpek
Yolu’ ticaretini canlandırmak geliyor. ‘İpek
Yolu Projesi’ Çin Cumhurbaşkanı Xi
Jinping’in geçtiğimiz ay Almanya’ya yaptığı
ziyaretinde de gündemdeydi. Şanghay Sosyal
Bilimler Akademisi’nden Yrd. Doç. Dr. Li
Lifan’a göre, Jinping’in İpek Yolu kemeri için
önerisi bölge gelişimine görülmemiş imkanlar
getirdi. “Hazar Denizi’nin yanındaki ülkeler
kemer hattı olarak bu kemerin içinde yer alıyorlar. Avrasya ülkeleri de aynı şekilde ve
İpek Yolu’yla bu İpek Yolu kemeri fikri uygulanabilir ölçüde hayata geçirildiğinde ülkeler
daha yüksek seviyeye çıkacak, sınır ilişkilerinde ortaklık başlayacak. Bu sayede insanlar
daha büyük yarar sağlayacaklar.” Çin’in
Hazar’a yönelik politikalarını değerlendiren Li
Lifan, Pekin hükümetinin daha çok pragmatik ortaklığa dayalı bir tutum sergilediğini
söylüyor. “Çin dünyada gelişmekte olan bir
ülkedir ve bu gelişim diğer ülkelere birçok fırsat getiriyor, Hazar ülkeleri de buna dahil.
Bana göre İpek Yolu yalnızca ticaret güzergahı
değil aynı zamanda barış ve kültür yoludur.
Yapılan projeler ve önerilerde en kritik ön
koşul kazan-kazan mantığına ve kapsayıcılığa
açık olmaktır.”
LİFAN: “İPEK YOLU
YALNIZCA TİCARET
GÜZERGAHI DEĞİL
AYNI ZAMANDA
BARIŞ VE KÜLTÜR
YOLUDUR.”
LIFAN: “SILK ROAD
IS NOT ONLY A
TRADE ROUTE BUT
ALSO A PEACE AND
CULTURE ROUTE.”
China is expanding its economic and politic
presence more and more every passing day.
Within the frame of its traditional policies for the
balance of power in the international arena,
China first developed bilateral relations with
energy-rich and gas-rich countries by means of
economic and technical aids. The country has
the power to influence international politics with
its ever growing economy, and it has become an
important actor over the years. The analyses
conducted by the Organization for Economic
Cooperation and Development (OECD) put forth
that China might become a super power by 2020.
One of the primary projects for the Beijing government is the revival of the traditional ‘Silk
Road’ trade. The ‘Silk Road Project’ was also on
the agenda during Chinese President Xi Jinping’s
visit to Germany last month. According to Assoc.
Prof. Li Lifan from the Shanghai Social Sciences
Academy, Jinping’s suggestion for the Silk Road
Belt brings extraordinary opportunities for the
development of the region.
“The countries surrounding the Caspian Sea are
included in this belt as the belt line. If this Silk
Road belt is actualized together with Eurasian
countries, countries included in this belt will further develop and border relations will lead to
partnership. In this way, people will benefit to a
great deal.”
Evaluating China’s policies for the Caspian
region, Li Lifan states that the Beijing government displays an attitude based on pragmatic
partnership. “China is a developing country in
the world and this development brings many
opportunities to other countries, including the
Caspian countries. In my opinion, the Silk Road
is not only a trade route, but also a peace and
culture route. The most critical precondition for
the projects and suggestions is to be open to the
win-win rationale and comprehensiveness”.
HAZAR WORLD
43
GÖRÜŞ / OPINION
UKRAYNA / UKRAINE
UKRAYNA
KRİZİNİN
DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
Son yaşanan Ukrayna
krizi, dünya politikasında
ne oluyor diye soranlar
tarafından farklı
perspektiflerden okundu.
THOUGHTS ABOUT
THE UKRAINE
CRISIS
The recent crisis in Ukraine
was evaluated from
different perspectives by
the ones who asked what
was going on in world
politics.
DoÇ. Dr. VİŞne KorKMaZ
yılDıZ teKnİK ÜnİVersİtesİ sİyaset bİlİMİ
Ve uluslararası İlİŞKİler bÖlÜMÜ
assoc. prof. VİŞne KorKMaZ
yılDıZ tecHnıcal unıVersıty
DepartMent of polıtıcal scıence anD
ınternatıonal relatıons
44
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
HAZAR WORLD
45
UKRAYNA / UKRAINE
K
riz, kimine göre güç politikalarına
geri dönüş ve Rusya Federasyonu’nun
2010 senesinden itibaren çok açıkça
kendi güvenlik ve savunma dokümanlarında ifade ettiği “ben de varım”
(assertiveness) stratejisinin bir sonucuydu1.
Kimine göre ise ABD’nin yapmış olduğu
stratejik seçimlerin dışında kalan bir alan
olarak “büyük güç politikaları”nın bedelinin somutlaşmasıydı2. Her iki yorumun
hattından giderek Avrupa ve Avrupa
güvenliği açısından Ukrayna krizinin anlamını çözmeye çalışanlar da güç politikası ve
büyük güç siyaseti yanında Avrupalılar/AB
ve Rusya arasındaki enerji bağımlılığının
ve enerji güvenliğinin doğasının anlaşılması gerektiğini vurguladılar.
Enerji güvenliği son yıllarda sıkça duyulmaya başlayan bir “şemsiye kavram”.
Enerjinin kesintisiz, uygun fiyata ve çevreyle barışık bir şekilde elde edilmesini anlattığı gibi, güvenliğin geleneksel ayağıyla da
ilişkili bir biçimde enerji, ulusal güç unsurları ve iktisadi gelişme arasında doğrudan
bir bağ kuruyor. Bu açıdan bakıldığında
enerji güvenliği sadece enerjinin arz ve
talep güvenliğini içermiyor, aktörlerin
güvenlik gündemlerinin ve ulusal stratejilerinin de bir parçası haline geliyor. Buraya
kadarki hikâye aslında basit ve anlaşılabilir. Enerji olmadan günlük hayatın rutinini
gerçekleştirmek, üretim-tüketim zincirini
kurmak, büyümek, zenginleşmek ve güçlenmek mümkün değil. Bu nedenle 1970’lerden itibaren aktörler stratejik rezerv tutma
ve enerji ihtiyaçlarını hem enerjinin kendisi
hem de kaynak ülke bakımından çeşitlendirme stratejileriyle enerji güvenliklerini
sağlamlaştırmaya çalıştılar. Ancak 1990’lardan itibaren kullandığımız enerji güvenliği
kavramı biraz daha derin bir tartışmanın
parçası. Birbiri ardına gelen 2006-20092013 Ukrayna krizlerini ve bu krizlerin
etkisini analiz etmemiz bakımından anlamlı. Enerji güvenliği artık bir aktörün ekonomisinin enerji arz ve talebinde yaşanabilecek kesintiler karşısında ortaya çıkacak
maliyetten ne şekilde ve ne kadar derin
etkilendiğinin tespiti üzerinden ölçülüyor
ve tanımlanıyor3. Kısaca enerji güvenliğinin
güçlendirilmesi, bir aktörün diğer aktör
karşısında yaşadığı “hassasiyet ve zayıflıkların” (sensibilities and vulnerabilities) aşılabilir hale gelmesi anlamını taşıyor. Bu açıdan enerji güvenliğinin sadece bir iktisadi
var olma meselesi olmadığı, aktörün siyasi
bekasıyla ve siyasi istikrarıyla ilgili olduğu
Ukrayna krizlerinde ve doğal gaz akışının
46
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
01
Putin, batının Ukrayna’daki
olaylara karşı yaptırım uygulama
tehdidinin sorunun çözümüne katkı
sağlamayacağını öne sürüyor.
01
Putin asserted that the West’s
threat to apply sanctions due to the
events in Ukraine will not
contribute to the settlement of this
problem.
02
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve
Rusya Dişişleri Bakanı Sergey
Lavrov Ukrayna sorununu
görüşüyor.
02
USA Secretary of State John Kerry
and Russian Minister of Foreign
Affairs Sergey Lavrov are
discussing the Ukraine problem.
A
ccording to some, the event was
linked to the return of power politics
and a result of the Russian
Federation’s “I exist” (assertiveness)
strategy which has been stated explicitly in
their security and defense documents since
20101. According to others, it was the
embodiment of the cost of Great Power
Politics as an area outside the strategic
choices made by the United States2. Those
who tried to understand the meaning of the
crisis in Ukraine in terms of Europe and
Security of Europe by evaluating both comments emphasized that the nature of energy security and dependency between
Europeans/EU and Russia should be
understood along with the great power
www.hazarworld.com
02
03
Ukrayna’daki
belirsizlik
bölgedeki enerji
istikrarını tehdit
ediyor.
03
Uncertainty in
Ukraine
threatens the
energy stability
in the region.
03
Moskova’nın elinde bir siyasi-askeri kart
haline dönüşmesiyle bir kez daha görüldü.
Kuramsal açıklamaları bir yana bıraksak
bile enerji güvenliğinin bugünkü halinin
bir yandan “karşılıklı bağımlılık” meselesiyle, diğer yandan “kazanan ve kaybedenlerin olduğu stratejik oyunlarla” ilişkili hale
geldiği açık. Üstelik hikâye burada bitmiyor; çünkü karşılıklı bağımlılık ekolünün
en önemli kalemlerinden Nye ve Keohane4
dahi mutlak kazanç ve göreceli kazançla
ilgili meselelerin birbirlerinden çok kolay
ayırt edilemeyeceklerini, bu yüzden askeri
güç kullanma tehdidinin enerji ekonomisi
gibi bir “mutlak kazanç” alanında (yani
herkesin kazanabileceği bir alanda) bile söz
konusu olabileceğini yadsımıyorlar. Üstelik
ENERJİ GÜVENLİĞİ
AKTÖRLERİN
GÜVENLİK
GÜNDEMLERİNİN
BİR PARÇASI
HALİNE GELİYOR.
ENERGY SECURITY IS
BECOMING A PART
OF THE ACTORS’
SECURITY AGENDA.
politics and power diplomacy.
Energy security is an “umbrella concept”
that is frequently used in recent years.
While it means that energy should be consumed in a continuous, affordable and
environment-friendly way, it also establishes a direct link between energy, associated
with the traditional perspective of security
as well, and the elements of national power
and economic development. In this perspective, energy security does not only
include the security of energy supply and
demand, it is also a part of the actor’s security agenda and national strategy. So far,
the story is actually simple and understandable. Living the daily routine of life,
building the production-consumption
chain, growing, prospering and getting
stronger is not possible without energy.
Therefore, the actors tried to consolidate
their energy security in terms of keeping
strategic reserves and determining a ‘diversification strategy’ –for both the energy
itself and the source country- since the
1970s. However, the concept of energy security that we use since the 1990s is a part of a
slightly deeper discussion and it is meaningful in terms of analyzing the 2006-20092013 Ukraine crises and their impacts.
Energy security is now calculated and
defined through ‘how’ and ‘how much’ the
actor got affected by the costs arose from
possible supply and demand interruptions3.
In short, strengthening of energy security
means; the “sensibilities and vulnerabilities” experienced by an actor becomes surmountable against the other. Therefore, it
has already been acknowledged – with the
Ukraine crisis and the natural gas flow
turning into a politico-military card in the
hands of Moscow- that energy security is
not only a matter of economic ‘existence’, it
is also about the actor’s political survival
and political stability.
Even if we leave aside the theoretical
descriptions, it is obvious that the current
state of energy security is an “interdependence” issue, and it is also about “strategic
games with winners and losers”. Moreover,
the story does not end here; because even
two scholars among the most important
representatives of interdependence school,
Nye and Keohane4 say that issues about
absolute gain and relative gain cannot be
easily distinguishable. Therefore the threat
of using military force is possible even in
energy economics which is an “absolute
gain” area (an area where everyone wins).
HAZAR WORLD
47
UKRAYNA / UKRAINE
Nye ve Keohane normların Avrupa’sında
yaşamadılar, yani normların bağımlılık ilişkilerini ve pazarlıkları nasıl etkilediklerini
düşünmediler. Normların, Avrupa enerji
politikasına etkisini dillendiren pek çok ses
var -bu konuda hem F. Umbach’ın hem de
N. Güney’in çalışmalarına bakılabilir-. Ama
kanaatimce norm farklılığının (yani enerji
kaynağı ülkeyle/Rusya, enerji alan ülkelerin/Avrupa devletlerinin farklı iktisadisiyasi normlara tabi olmasının) Avrupa
enerji güvenliğine etkisini dillendirmek de
gerekli ve bu açıdan Avrupa devletleri ve
AB’nin Gazprom’a karşı takınacağı tavır ve
tekelleşme karşıtı politikaları nereye kadar
takip edebilecekleri sorusuna muhtemel
cevaplar geleceğe yönelik bir işaret niteliği
taşıyacak.
Avrupa Birliği ve Avrupalı ülkeler, 2006
Ukrayna gaz krizinden hemen sonra mevcut altyapı-boru hatları- jeopolitiği nedeniyle petrol alımında bağımlı olmadığı
kadar bağımlı olduğu Rus doğal gazına
karşı hassasiyetin ne şekilde azaltabileceğini düşünerek, hem alternatif enerji biçimlerine, örneğin LNG’ye doğru yöneldiler hem
de normatif açıdan Rus enerji diplomasisini
(yani Rusya’nın stratejik amaçlarını güçlendirmek için enerji arzını manipüle etme
stratejisini) sekteye uğratabilecek ilkeler
geliştirdiler. Bu ilkeler Avrupa Enerji
Topluluğu bünyesinde5 kaynak ülke ile
enerji naklinin altyapısının birbirinden
ayrılmasını içeriyor yani enerji tekelleşmesine -kaynak ve transitin tek elde toplanmasına- karşı çıkıyordu. AB’nin ortak
enerji politikasını görebileceğimiz Green
Paper’da da belirtilen bu husus aslında
Gazprom’un Naftogaz Ukrainy’i alma talebine bir tepki niteliğindeydi. Ancak AB, bu
tepkisini kendi ilkeleri doğrultusunda ve
kendi enerji güvenliğinin bir parçası olarak
1990’ların sonundan itibaren benimsediği
enerji piyasasının liberalleşmesi içerisinde
gerçekleştirmek zorundaydı. Bu bağlamda
liberalleşmenin değil devletleşmenin stratejik sektörlerde bir ilke haline geldiği Rusya
karşısında pazarlıkları asimetrik yarar sağlayacak şekilde sürdürme şansına sahip
değildi. Kısaca, Gazprom ve Rusya
Federasyonu’nun AB ve Avrupalı ülkelerde
şirketlerle beraber ortak yatırımlara girmesi engellenemediği gibi, bu yatırımların
sonucunda ortaya çıkan yeni projeler
(Kuzey Akım ve Güney Akım), bu projelere
dâhil olan ülke ve şirketler için enerji arz
güvenliğini artırıcı bir unsur olarak görüldü, görülmeye hala devam ediyor. Oysa son
48
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
AB, TEPKİSİNİ
1990’LARIN
SONUNDAN
İTİBAREN
BENİMSEDİĞİ ENERJİ
PİYASASININ
LİBERALLEŞMESİ
İÇERİSİNDE
GERÇEKLEŞTİRMEK
ZORUNDAYDI.
EU HAS TO
ExPERIENCE THIS
REACTION WITHIN
THE LIBERALIZATION
OF THE ENERGY
MARKET AS IT WAS
DETERMINED LATE
1990S.
01
Rusya’nın Ukrayna
sınırına yaptığı yığınak
bölgedeki gerilimi artırdı.
01
Russia’s build-up in
Ukrainian borders
increased the tension in
the region.
Moreover, Nye and Keohane did not live in
the Europe of norms, so they did not think
how norms affected the bargain or the
dependency relations. There are many
scholars and researchers who studied on
how norms had an impact on Europe’s
energy policy; both F. Umbach and N.
Güney’s studies must be seen. But in my
opinion, it is also necessary to talk about
the impacts of norm differences (which
means energy source country/Russia and
energy consuming countries/Europe are
subject to different economic and political
norms) on European energy security. In
this regard, attitudes of European countries
and the EU toward Gazprom and their possible replies to the question of how further
they can follow anti-monopoly policies will
be considered as a sign for the future.
European Union and European countries,
by considering how to reduce the vulnerability against the Russian natural gas which
they were never so dependent on before,
led themselves to alternative energy forms
(for example, LNG) immediately after the
2006 Ukraine gas crisis (because of existing
infrastructure pipeline geopolitics), and
they also developed principles to disrupt
the Russian energy diplomacy from a normative point (strategy of manipulating the
energy supply in order to strengthen
Russia’s strategic objectives). These principles were opposed to the monopolization of
energy –a single party’s dominance on
resources and transit - by including the
separation of source country and infrastructure of the energy transport within
the European Energy Community5. This
issue, which was stated in Green Paper
where we can see EU’s common energy
policies, is actually a response to Gazprom’s
demand to purchase Naftogaz Ukrainy.
However the EU has to experience this
reaction within the liberalization of the
energy market (in line with its principles
and as a part of its own energy security) as
it was determined late 1990s. In this context, EU did not have the chance to pursue
asymmetric benefits from the bargain
against Russia where becoming a state
(instead of liberalization) has become a
principle in strategic sectors. Briefly, while
it was not possible to prevent Gazprom and
the Russian Federation from making
investments with EU and European countries; new projects that incurred as a result
of these investments (Nord Stream and
South Stream) were perceived by the coun-
www.hazarworld.com
01
yaşanan Ukrayna krizi ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne yönelik tehlikenin belirmesi Avrupa ve AB’nin uzun dönemli
çıkarlar üzerinden, yani Avrupa istikrarının sarsılmazlığı inancı üzerinden tanımlanan Avrupa güvenliği için bir ikaz niteliğindeydi. Bu ikaz, Avrupa devletlerinin
büyük yatırımlarla ve Gazprom ile beraber
girdikleri projelerin benzeri krizlerde
Moskova’nın eline asimetrik pazarlık gücü
verdiği gerçeğinin de görülmesini kapsıyor.
Avrupalı devletlerin bugünün konjonktürü
içerisinde bu ikaza nasıl cevap verebileceği,
bu konuda ortak bir politika geliştirip geliştiremeyeceği, 2006-2013 arasında getirdiği
ilkeleri, özellikle tekelleşme karşıtı ilkeleri
liberalleşmeye zarar vermeden hayata geçirip geçiremeyeceği hala belli değil. Rusya’ya
yönelik son yaptırımların tartışıldığı oturumlarda enerji firmalarına yönelik karar
alınmasının AB içerisindeki farklılaşan
çıkarlar nedeniyle güç olduğu kimi
Avrupalı yetkililer tarafından hâlihazırda
açıklandı6. Sözün özü, karşılıklı bağımlılıkta pazarlık gücü Rusya’nın mevcut gücünü
daha da artıran bir çarpan etkisi görüyor.
Bu yüzden önümüzdeki dönem enerji
güvenliğinin karşılıklı bağımlılık içerisinde
güvenlik gündemlerini ve aktörlerin gücünü nasıl etkilediğini AB-Avrupa-Rusya
ekseninde gözlemleyebileceğimiz bir
dönem olacak.
KAYNAKÇA / REFERENCE
1. Nurşin A. Güney, http://www.
ajanshaber.com/rusya-ben-devarim-siyaseti-uyguluyorhaberi/52193.
2. J. J. Mearsheimer, Getting
Ukraine Wrong, The New York
Times, 13 March 2014, http://www.
nytimes.com/2014/03/14/opinion/
getting-ukraine-wrong.html?_r=0.
3. N. Esakova, European Energy
Security, Springer VS, Frankfurt,
2012.
4. R.O. Keohane- J. S. Nye Jr, Power
and Interdependence, Longman,
2011.
5. http://www.energy-community.
org/portal/page/portal/ENC_HOME.
6. http://www.forbes.com/sites/
raoulruparel/2014/04/22/the-euremains-hopelessly-divided-overstronger-sanctions-on-russia/.
1. Nurşin A. Güney, http://www.
ajanshaber.com/rusya-ben-devarim-siyaseti-uyguluyorhaberi/52193).
2. J. J. Mearsheimer, Getting
Ukraine Wrong, The New York
Times, 13 March 2014, http://www.
nytimes.com/2014/03/14/opinion/
getting-ukraine-wrong.html?_r=0).
3. N. Esakova, European Energy
Security, Springer VS, Frankfurt,
2012).
4. R.O. Keohane- J. S. Nye Jr, Power
and Interdependence, Longman,
2011)
5. http://www.energy-community.
org/portal/page/portal/ENC_HOME)
6. http://www.forbes.com/sites/
raoulruparel/2014/04/22/the-euremains-hopelessly-divided-overstronger-sanctions-on-russia/)
tries and the companies involved as an element which enhances energy security. And
it still continues to be seen that way.
However, the latest Ukraine crisis and the
threat against Ukraine’s territorial integrity
was defined as a warning in terms of
European security through EU’s and
Europe’s long-term interests and the belief
of Europe’s steadiness of stability. This
warning includes the fact that major investments European countries made with
Gazprom will give an asymmetric bargaining power to Moscow in a similar crisis. It
is still unclear how European countries will
respond to this warning within today’s conjuncture, whether they will be able to
develop a joint policy or realize the antimonopolization principles they created
between 2006 and 2013 without harming
liberalization. During the forums where the
latest sanctions against Russia were discussed, it was already announced by some
European officials that it was difficult to
make decisions in favor of energy companies due to differing interests within the
EU6. Briefly, the bargaining power in interdependence has a multiplier effect on the
existing power of Russia. So the upcoming
period will be a phase in which we can
observe how interdependence would affect
the security agenda and the power of actors
in the EU-Europe-Russia axis.
HAZAR WORLD
49
HABER ANALİZ / IN DEPTH
ERDoĞAN’IN AZERBAYCAN ZİYARETİ / ERDOGAN’S VISIT TO AZERBAIJAN
SEçİM SONRASI
İLK ZİYARET
Türkiye bir yerel seçim maratonunu daha geride
bırakırken gelenek bozulmadı. Partisi yerel seçimlerden
galip çıkan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ilk yurt
dışı ziyaretini Azerbaycan’a gerçekleştirdi.
FIRST VISIT AFTER
THE ELECTIONS
The tradition carries on while Turkey is leaving
behind another local election marathon. Prime
Minister Recep Tayyip Erdoğan, whose party
won the elections, paid the first international
visit to Azerbaijan.
SElİN şEN SalTaş
01
4
Nisan günü Erdoğan beraberindeki
heyetle birlikte Bakü’ye bir çalışma
ziyareti gerçekleştirdi. Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, heyetler arası toplantılara başkanlık etti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
Azerbaycan ziyaretinde iki ülkenin karşılıklı işbirliği mesajları ön plana çıktı. Özellikle
küresel etkileri olacak enerji projeleri her
iki liderin de gündemindeydi. Türkiye ve
Azerbaycan’ın kararlı duruşuyla hayata
geçirilecek olan ve kamulaştırma süreci
başlayan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru
Hattı (TANAP) projesi görüşmelerin başlıca
konusunu oluşturdu. Baş başa gerçekleşen
görüşmelerin ardından kameraların karşısına geçen Azerbaycan Cumhurbaşkanı
İlham Aliyev ve Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan, Şah Deniz gazını Avrupa pazarına
taşıyacak TANAP ile ilgili kararlılık mesajları verdi.
Görüşmelerde öne çıkan diğer konu ise
Yukarı Karabağ sorunu oldu. Başbakan
Erdoğan, Türkiye olarak bulundukları çizgiden taviz vermelerinin mümkün olmadığını
belirterek bunu özellikle Azerbaycan halkının bilmesini önemsediklerini ifade etti.
50
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
E
01
İki lider, Şah Deniz
gazının Avrupa’ya
TANAP ile taşınmasına
yönelik kararlılık mesajı
verdi.
01
Two leaders displayed
their determination for
the transportation of
Shah Deniz gas to
Europe via TANAP.
rdoğan and accompanying delegation
paid a visit to Baku on April 4.
Azerbaijani President Ilham Aliyev
chaired the meetings between delegations.
During the Prime Minister Recep Tayyip
Erdoğan’s visit to Azerbaijan, mutual cooperation messages of two countries came to
the forefront. Particularly the energy projects which would have global effects were
on the agenda of both leaders. Main topic of
discussion was Trans-Anatolian Pipeline
Project (TANAP), which will be realized
thanks to the determined attitude of Turkey
and Azerbaijan. Expropriation process for
TANAP started. Following the one-to-one
meeting, Azerbaijani President Ilham
Aliyev and Prime Minister Recep Tayyip
Erdoğan appeared before the cameras and
gave determination messages about TANAP
which will transport Shah Deniz gas to
European markets.
The Nagorno-Karabakh issue also came up
on the agenda. Prime Minister Erdoğan
stated that it was impossible to make concessions in Turkey’s position, and especially
Azerbaijani people must know that.
www.hazarworld.com
STRONG COOPERATION MESSAGES FROM
TURKEY AND AZERBAIJAN
ERDOĞAN: “HER
SEÇİMDEN SONRA
İLK ZİYARET
ETTİĞİMİZ YER
AZERBAYCAN OLUR.”
ERDOĞAN: “AFTER
EVERY ELECTION, WE
PAY OUR FIRST VISIT
TO AZERBAIJAN.”
TÜRKİYE VE AZERBAYCAN’DAN
GÜçLÜ İŞBİRLİĞİ MESAJI
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşmesi her zaman olduğu gibi oldukça sıcak bir
atmosferde geçti. Aliyev, Erdoğan›ı
Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın kapısında karşıladı. İki lider baş başa görüşmelerinin ardından, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen heyetler arası toplantıya katıldı. Başbakan
Erdoğan, toplantının açılışında, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e kabulleri
sebebiyle teşekkür etti. Türkiye ile
Azerbaycan arasındaki dayanışmanın geleceğe daha güçlü şekilde taşınması için çalıştıklarını ifade etti. Erdoğan, “Malum, şöyle geçmişimize baktığımızda, her seçimden sonra ilk
ziyaret ettiğimiz yer Azerbaycan olur. Bu
seçimden sonra da ki bu seçimin bizim için
anlamı var, adeta bir güvenoyu, buradan yüksek başarıyla çıktık, o ananemizi yerine getirmek üzere kardeş Azerbaycan’a böyle bir ziyareti benimsedik” dedi.
Çok verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini
belirten Erdoğan ikili ve bölgesel ilişkileri
değerlendirme fırsatı bulduklarını ifade etti.
Başbakan Erdoğan ayrıca, bundan sonraki
Talks between Azerbaijani President Ilham
Aliyev and Prime Minister Recep Tayyip
Erdoğan were carried out in a warm environment as always. Aliyev welcomed
Erdoğan at the door of the Presidency
Palace. After having a one-to-one interview,
two leaders attended the meeting between
the delegations in the Presidency Palace.
Prime Minister Erdoğan thanked
Azerbaijani President Ilham Aliyev for
hosting them. He expressed that they tried
hard to maintain and consolidate the solidarity between Turkey and Azerbaijan.
Erdoğan said “As you know, Azerbaijan is
always the first country tp visit after every
election. After the local elections, which has
a huge meaning for us and which resulted
in the vote of confidence and victory for us,
we decided to pay our traditional visit to
Azerbaijan.”
Erdoğan said they had an efficient meeting
and had the opportunity to discuss bilateral
relations between Azerbaijan and Turkey
on regional issues. He also emphasized that
they wanted to move forward present relations not only at the high level but also at
the technocrat and bureaucrat level.
ERDOĞAN: WE WILL MAKE HUGE
INVESTMENTS TOGETHER
In their statements, both leaders pointed
out the economic cooperation between their
countries. Prime Minister Erdoğan reminded that foreign trade turnover of the two
countries reached 15 billion dollars, and in
this context, he underlined that the infrastructure of both Turkey and Azerbaijan
was getting stronger every day. Prime
Minister Erdoğan stressed that Azerbaijan’s
investments in Turkey such as PETKIM
and TANAP are expected to reach 20 billion
dollars, he said; “Azerbaijan’s investments
in Turkey are really huge. The most significant among them is, of course, the TANAP
project. I believe when we reach our goals
determined for TANAP in 2018, this international project will strengthen our brotherhood to a great extent.”
“FOUNDATIONS OF TANAP MAY BE LAID
UNTIL THE END OF THE YEAR”
Erdoğan emphasized the importance of
other projects such as the Baku-TbilisiCeyhan Oil Pipeline, the Baku-TbilisiErzurum Natural Gas Pipeline, and the
Baku-Tbilisi-Kars Railway; and he
HAZAR WORLD
51
ERDOĞAN’IN AZERBAYCAN ZİYARETİ / ERDOGAN’S VISIT TO AZERBAIJAN
süreçte mevcut ilişkileri gerek üst düzeyde
gerekse teknokrat, bürokrat düzeyinde daha
ileriye taşımak istediklerini vurguladı.
ERDOĞAN: “ÇOK CİDDİ YATIRIMLARI
BİRLİKTE YAPACAĞIZ”
Görüşme sonrası yapılan açıklamalarda her
iki liderin de ekonomik işbirliklerine vurgusu
ön plana çıktı. Başbakan Erdoğan iki ülkenin
dış ticaret hacminin 15 milyar dolara yürüdüğünü hatırlattı ve bu kapsamda hem
Azerbaycan’ın hem de Türkiye’nin geleceğe
bakışındaki altyapının kuvvetlendiğini vurguladı. Azerbaycan’ın Türkiye’de gerçekleştirdiği
PETKİM ve TANAP gibi 20 milyon dolarlık
hacme ulaşması beklenen yatırımlarına vurgu
yapan Başbakan Erdoğan, “Türkiye’deki
Azerbaycan’ın yatırımlarındaki hedefler gerçekten çok büyük. Hele hele bunların en
önemlisi TANAP, 2018’den itibaren inanıyorum ki uluslararası proje aramızdaki kardeşliğimizi çok ama çok daha güçlendirecek” ifadelerini kullandı.
02
“TANAP’IN TEMELİ YIL SONUNA
KADAR ATILABİLİR”
Azerbaycan ile Türkiye’nin Bakü-TiflisCeyhan Petrol Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum
Doğal Gaz Boru Hattı ve Bakü-Tiflis-Kars
Demiryolu gibi diğer önemli projelerini hatırlatan Erdoğan, tüm bunların Azerbaycan ile
Türkiye arasındaki bağların ne kadar güçlü
olduğunu gösterdiğini vurguladı. “Özellikle
doğal gaz konusunda atmakta olduğumuz
adımlar var” diyen Erdoğan “Bu konularla
ilgili daha önce PETKİM’de başlayan süreç ve
PETKİM’deki yeni yatırımlar, bu adımların ne
kadar önem arz ettiğini ifade ediyor. Bizim bu
dayanışmamız, kardeşliğimiz bundan sonraki
süreçte de aynı kararlılıkla devam edecektir.
Taraflarda buna dair en ufak bir endişe yok”
dedi. TANAP’ta Bakanlar Kurulu kararı ile
kamulaştırma sürecinin başlatıldığını hatırlatan Erdoğan, “Bu kamulaştırma süreci devam
edip, bunu yetiştirebilirsek herhalde bu yıl
sonuna kadar atabilirsek atarız, burada endişemiz yok. Bizim bütün derdimiz bir an önce
dozerler çalışmaya başlasın ve TANAP’ın
güzergahı ortaya çıkmış olsun. Zaten proje,
plan bazında bunlar belli ama kanallar açılmaya başladığı andan itibaren, tüm borular
görülmeye başladığı anda zaten bütün dünya
bunu çok yakından takip edecektir” dedi.
ALİYEV: “TANAP ENERJİ HARİTASINI
DEĞİŞTİRECEK”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de
Türkiye’nin ekonomi politikalarını övdü.
52
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
expressed that they showed how strong the
bonds between Azerbaijan and Turkey
were. Erdoğan added; “In particular, current and future investments in the gas sector are vital, and new investments in Petkim
reflect the importance of these steps. Our
solidarity, our brotherhood will continue
with the same determination thereafter.
Parties do not have any concern on this
issue.” Erdoğan reminded that the expropriation process started in TANAP upon
the decree of the Council of Ministers, and
he noted; “If the expropriation process continues and we manage to complete this process, we will be able to lay the foundation of
the pipeline by late 2014; we do not have any
worries about this issue. Our main goal is to
prepare the ground so that bulldozers can
begin to work soon and the route of TANAP
can be laid in a short term. Of course, all
these have been included in the project. But
as soon as the pipe-laying process starts, it
will draw international attention.”
02
Başbakan Erdoğan,
Azerbaycan’ın
Türkiye’deki büyüklüğü
20 milyar doları bulan
yatırımlarına dikkat
çekti.
02
Prime Minister Erdogan
pointed out Azerbaijan’s
investments which are
almost 20 billion
dollars.
ALIYEV: TANAP WILL CHANGE THE ENERGY
MAP
Azerbaijani President Ilham Aliyev praised
Turkey’s economy policies and said, “A few
years ago, there was a financial and economic crisis throughout the world but it
had no effect on Turkey because Turkey has
such a leader like you. This is a wise leader
who loves his people, who leads Turkey forward on this path.”
www.hazarworld.com
Türkiye’nin bugün dünyayı etkisi altına alan
ekonomik krizden etkilenmediğini belirten
Aliyev, “Çünkü Türkiye’nin sizin gibi bir rehberi var. Kendi halkını seven, halka bağlı olan
lideri var” ifadelerini kullandı.
Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinde en iyi dönemin yaşandığını vurgulayan Aliyev, “Dost gibi
müzakere etmediğimiz mesele yoktur. Bizim
ilişkilerimize zerre kadar zarar verecek herhangi bir adıma imkan vermeyiz” dedi.
Dünya siyasetinde Türkiye ve Azerbaycan
kadar iyi dost olan başka ülkelerin bulunmadığını belirten Aliyev, iki ülkenin ekonomi alanında büyük projelere imza attığını hatırlattı
ve Azerbaycan’ın en büyük dış yatırımını
Türkiye’ye yaptığına, bu yatırım tutarının 20
milyar dolara ulaştığına dikkati çekti.
Aliyev iki ülkenin birlikte gerçekleştirdiği
projelerin dünya çapında olduğunun altını
çizdi. Aliyev, “Bizi birleştiren enerji projeleri
vardır. Bunları beraber icra ediyoruz. Türkiye
ve Azerbaycan bu projelerin icrasında liderlik
rolünü sürdürüyor. Bölgesel olmaktan çıkıp
dünyaya açılan Bakü-Tiflis-Ceyhan, BaküTiflis-Erzurum ve TANAP dünyanın enerji
haritasını değiştirmiştir” dedi. TANAP’ın
hayata geçirilmesiyle iki ülkenin siyasi ve ekonomik imkanlarının büyük oranda artacağını
kaydeden Aliyev, projenin zamanında tamamlanması için çalıştıklarını aktardı.
Aliyev, Başbakan Erdoğan’la 2018’de projenin
açılışını yapacaklarını ümit ettiklerini söyledi.
ALİYEV: “TÜRKİYE KARABAĞ’DA
DAİMA DESTEK VERİYOR”
Askeri alanda da fikir birliğinde olduklarının altını çizen Azerbaycan Cumhurbaşkanı
Aliyev, Erdoğan ile görüşmede, Ermenistan’ın
işgali altındaki ettiği Dağlık Karabağ meselesinin de gündeme geldiğini söyledi.
Aliyev, “Türkiye devletine minnettarız ki
daima bize destek veriyor. Azerbaycan’ın haklı
işinde bize destektir, dayanaktır. Biliniz ki
bizim uluslararası alanda tanınmış topraklarımız yılardır işgal altındadır. Adaletsizlik
devam ediyor. Buna son verilmelidir.
Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü sağlanmalıdır. İşgalden zarar gören soydaşlarımız kendi
topraklarına kavuşmalıdır, eminim ki böyle de
olacak” diye konuştu.
Erdoğan da, “Dağlık Karabağ konusunda
bizler bugüne kadar nasıl bir tutum içerisindeysek bundan sonra da yine kararlı
tutum içerisinde olmaya devam edeceğiz.
Burada taviz vermemiz asla söz konusu
değildir. Bunu özellikle bizi ekranların
başında izleyenlerin de bilmesini tekrar istiyorum” ifadelerini kullandı.
ALİYEV: “BİZİ
BİRLEŞTİREN ENERjİ
PROJELERİ VARDIR.
BUNLARI BERABER
İCRA EDİYORUZ.”
ALIYEV: “THERE ARE
ENERGY PROJECTS
WHICH BRING US
TOGETHER. WE
REALIZE THEM IN
COLLABORATION.”
Aliyev emphasized that TurkishAzerbaijani relations were experiencing the
best period ever and he said “We, as friends
and brothers, are working together in all
areas. We do not allow anything that will
damage our relations in the least.”
Aliyev underlined that there were no other
country in the world that were as close to
each other as Turkey and Azerbaijan, and he
reminded that two countries realized major
projects in the economic sphere. He also
noted that Azerbaijan made the largest
investment in Turkey, the amount of the
investment reached about $20 billion dollars.
Aliyev underlined that two countries conducted worldwide projects together. He
said, “There are energy projects that connect us. We will pursue these projects.
Turkey and Azerbaijan are assuming the
leadership role in the implementation of
these projects which have already gone
beyond the regional framework and become
worldwide projects. Baku-Tbilisi-Ceyhan,
Baku-Tbilisi-Erzurum and TANAP have
changed world’s energy map.” Aliyev
recorded that political and economic opportunities of two countries will increase when
TANAP was realized, and they are working
to complete the project in time. Aliyev said
that he expects to hold the opening ceremony of the project with Erdoğan in 2018.
ALIYEV: TURKEY CONSTANTLY SUPPORTS
AZERBAIJAN IN KARABAKH
Azerbaijani President Ilham Aliyev underlined that they had a consensus in the military sphere, and the issue of NagornoKarabakh which under the occupation of
Armenia also came up on the agenda.
Aliyev said: “We are grateful to the Turkish
government for its constant attention and
support in the right cause of Azerbaijan. As
you know, the internationally recognized territorial integrity of our country has been broken for many years by Armenia, our lands
are under occupation. This occupation, this
injustice continues. It must come to an end.
The territorial integrity of Azerbaijan must
be restored and our compatriots affected by
the occupation must return to their native
land. I am sure that it will be so.”
Erdoğan stated: “We will continue to demonstrate the same strong position which we
have demonstrated so far in the NagornoKarabakh issue. Concessions here cannot be
a subject of discussion. Once again, I want
everybody, especially those who are watching us on TV, to know this.”
HAZAR WORLD
53
HABER ANALİZ / IN DEPTH
TÜRKMENİSTaN aT BayRaMI / TURKMEN hORSE Day
TÜRKMENİSTAN AT
BAYRAMI LİDERLERİ
BULUŞTURDU
Türkmen kültürünün ve sosyal hayatının
vazgeçilmez bir parçası olan Ahal Teke atları
adına düzenlenen Türkmen At Bayramı’nın
onur konuğu Cumhurbaşkanı Abdullah
Gül ve Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam
Minnihanov’du.
TURKMEN HORSE DAY BROUGHT
LEADERS TOGETHER
President of Tatarstan Rustam
Minnihanov and President of Turkey
Abdullah Gül were the guests of
honor of the Turkmen Horse Day
celebrations which is annually held
on behalf of Ahalteke horses that are
an indispensable part of Turkmen
culture and social life.
BARAN KARAKUZU
T
ürkmenistan’da her sene Nisan ayının
son pazar günü kutlanan At Bayramı,
bu yıl üst düzeyde katılımcıları ağırladı. Ev sahibi ülke Devlet Başkanı
Gurbanguli Berdimuhamedov’un organize
ettiği kutlamalara, Türkiye Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül ve Rusya Federasyonu’na
bağlı Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam
Minnihanov katıldı. Törenlerin merkezi ise
Uluslararası Atçılık Spor Kompleksi’ydi.
Berdimuhamedov, Gül ve Minnihanov’u
buluşturan törende Türkmenistan, Türkiye
ve Tataristan folklor ekiplerinin gösterileri
göz doldurdu. Türk halk oyunları gösterisinde ünlü sanatçı Zara sahneye çıkarak
şarkılarını seslendirdi. At yarışlarının
düzenlendiği hipodromda Türkmen atçılar,
at üzerinde yaptıkları çeşitli gösterilerle
54
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
T
urkmen Horse Day is celebrated on
the last Sunday of April every year in
Turkmenistan. This year, the Horse
Day was celebrated with the participation of high-level participants. President
Abdullah Gül and President Rustam
Minnihanov attended the celebrations
organized by the host country
Turkmenistan’s President Gurbanguly
Berdimuhamedov. International
Equestrian Sports Complex was the center
of the ceremony. Turkmen, Turkish and
Tatar folklore groups showed impressive
performances at the ceremony which
brought Berdimuhamedov, Gül and
Minnihanov together. Famous singer Zara
took to the stage and sang her beloved
songs. Performance of Turkmen horsemen
www.hazarworld.com
izleyenleri kendilerine hayran bıraktı.
Atların üzerinden sarkan ve tehlikeli gösteriler düzenleyen sporcular, izleyiciler tarafından ayakta alkışlandı.
CUMHURBAŞKANI GÜL ADINA
AT YARIŞI DÜZENLENDİ
At Bayramı etkinlikleri kapsamında düzenlenen 7 at yarışından biri de Türkiye
Cumhurbaşkanlığı Koşusu oldu. Toplam 7
koşunun yapıldığı yarışlarda ilk defa Arap
atlarının yarıştığı koşu da ilgiyle izlendi.
‘Anadolu Rüzgarı’ adlı atın Türk jokeyi
Onur Atmaca yarışlardan birini birincilikle
tamamlarken, yarışı Türkmen At
Bakanlığı’nın atı Dalbedew kazandı.
Yarışın sonunda düzenlenen ödül töreninde Dalbedew’in jokeyine ödülünü Gıda,
01
Türkmenistan
Cumhurbaşkanı Gurbanguli
Berdimuhamedov ev
sahipliğinde yapılan
kutlamalara Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül ve Tataristan
Cumhurbaşkanı Rustam
Minnihanov da katıldı.
01
Turkish President Abdullah
Gül and Tatarstan President
Rustam Minnihanov
attended the ceremony
hosted by Turkmenistan
President Gurbanguli
Berdimuhamedov.
at the racetrack dazzled the audience.
Sportsman who displayed dangerous performances on the horse back were strongly
applauded.
SPECIAL HORSE RACE WAS HELD IN
PRESIDENT GÜL’S HONOR
Turkish Presidency Cup was one of the
seven horse races held during the celebrations. Arab horses ran in one of those races
for the first time, which attracted great
interest. Onur Atmaca, the jockey of the
horse ‘Anadolu Rüzgarı’ (Wind of Anatolia)
came first in one of the races. The winner
of Turkish Presidency Cup was
‘Dalbedew’, horse of Turkmen Ministry of
Horses. At the award ceremony,
Dalbedew’s jockey received his prize from
HAZAR WORLD
55
TÜRKMENİSTaN aT BayRaMI / TURKMEN hORSE Day
02
03
Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker
verdi. Türkmenistan’ın çeşitli bakanları
tarafından yarışlarda ilk 3’e giren jokeylere
10 ila 50 bin dolar ya da otomobil hediye
edildi. Törenin ardından Cumhurbaşkanı
Gül, Türkmenistan Devlet Başkanı
Gurbanguli Berdimuhamedov’un verdiği
yemeğe katıldı. Gül ile Berdimuhamedov
ayrıca basına kapalı olarak ikili görüşme
gerçekleştirdi.
YURT DIŞINDAN BÜYÜK İLGİ
Türkmenistan dünyada At Bayramı’nı kutlayan tek ülke konumunda bulunuyor.
Aşkabat’a yaklaşık 25 kilometre mesafede
bulanan Ahal vilayetinde düzenlenen At
Bayramı, yurt dışından çok sayıda basın
mensubunu ağırlıyor. Etkinlikte birinci at
diğer at yarışlarının aksine farklı koşullarda belirleniyor. Koşuyu tamamlayan atların
nabzı dakikada 64 atış seviyesine ulaştığında süre durduruluyor. Yarışı sonlandıran
atların nabzının dakikada 100 vuruş yaptığı belirtiliyor. Atların nabzı 64 atış seviyesine ininceye kadar ise yarış devam ediyor.
Yarışı tamamlayan atların vücudu soğuk su
ile soğutuluyor.
02
Ahalteke atları hızları,
çeviklikleri ve
dayanıklılıkları ile
tanınıyor.
02
Akhalteke horses are
famous for their speed,
agility, and endurance.
03
Türkmenistan, dünyada
At Bayramı’nın
kutlandığı tek ülke.
03
Turkmenistan is the
only country which
celebrates the Horse
Day.
Turkish Minister of Food, Agriculture and
Livestock Mehdi Eker. Jockeys ranking
among the top three in the race received 10
to 50 thousand dollar prizes or a car from
various Ministers of Turkmenistan.
President Gül attended the lunch hosted by
President of Turkmenistan Gurbanguly
Berdimuhamedov after the ceremony. Gül
and Berdimuhamedov also held a bilateral
meeting closed to the press.
GREAT INTEREST FROM ABROAD
Turkmenistan is the only country in the
world that celebrates the ‘Horse Day’.
‘Horse Day’ is celebrated in the Ahal province of Turkmenistan (25 kilometers from
Ashgabat) where it welcomes many foreign
journalists. At the event, the winner is
determined under different conditions
unlike other horse races. Duration stops
when the pulse rate of the horses which
completed the race reaches 64 shots per
minute. Pulse rates of the horses can rise
up to 100 shots per minute. Bodies of the
horses which completed the race are cooled
by cold water.
“AHAL TEKE ATLARI” BÜYÜK ÖNEME SAHİP
“AHALTEKE” HORSES ARE THE MOST
IMPORTANT
Türkmen kültüründe at büyük bir önem
taşıyor. Özellikle de Türkmen “Ahal Teke”
atları tüm dünya tarafından ilgi görüyor.
Ahal Teke Atlarının kısa mesafeli yarışlardaki hızları diğer at türlerine göre daha
yüksek. At yetiştiriciliğinde kabul gören bir
üne sahip olan Türkmenler, Ahal Teke atlarını atalarından bu yana çok iyi şekilde
koruyorlar. Ahal Teke atının 3 bin yıl önce
ilk evcilleştirilmiş at türü olduğu biliniyor.
Bu tür atların Manas ve Dede Korkut gibi
Türk destanlarında da bahsi geçiyor.
Horses are very important in Turkmen culture. Especially the Turkmen “Ahalteke”
horses attract the attention of the world. In
short distance races, Ahalteke horses accelerate much better than others. Turkmen
people have a reputation in horse breeding,
and they cautiously preserve the Ahalteke
breed since their ancestors. Ahalteke horses are known as the first domesticated
equines three thousand years ago. These
types of horses are mentioned in ‘Epic of
Manas’ and ‘Epic of Dede Korkut’ as well.
56
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
HAZAR WORLD
57
BLOG / BLOG
TÜRKMENİSTaN / TURKMENISTaN
KÜRESEL GAZ
PİYASASINDA
TÜRKMENİSTAN’IN
ARTAN ÖNEMİ
Türkmenistan, ülkenin ilerlemesi ve ekonomik
kalkınma modelinin güçlendirilmesi ile birlikte
enerji sistemi konusunda diğer ülkeler arasında
öne çıkmaya başladı.
GROWING IMPORTANCE
OF TURKMENISTAN AS A
GLOBAL GAS MARKET
Turkmenistan, along with the
advancement in the country
and strengthening economic
development model, has taken
the lead among other countries
in the energy system.
Dr. DoWran oraZgylyJoW
Hasen enerJİ Ve eKonoMİ
araŞtırMa MerKeZİ uZManı
Hasen center on energy anD
econoMy eXpert
01
B
u ekonomik performansın kanıtı ise
ülkenin son yıllarda bu alanda gösterdiği başarılardır. Aynı büyüme oranı
geçen yıl da korundu. Türkmenistan
Devlet Başkanı önderliğinde 2013 yılını özetleyen ilk tahminler dikkate alındığında, ekonomik kalkınma oranı küresel büyüme hızını
katladı. Türkmenistan, geçen yıl enerji stratejisini başarıyla uygulayarak ve birçok reform
yaparak büyük ilerleme kaydetti. Örneğin
geçen yıl boyunca Türkmenistan, yakıt ve
enerji sektöründe, endüstriyel ve sosyal değerlerin ön plana çıktığı toplam 57 binayı hizmete
soktu. Büyük ölçekli projeleri başarıyla uygulamaya koydu. En büyük kıyı doğal gaz sahalarından biri olan “Galkınış” sahası, doğal
gazın satılabilir hale getirildiği büyük fabrikaları bünyesinde barındıran sanayi tesislerinde
58
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
T
he evidence of that performance is the
achievements in this field over the
past few years. Same growth rate was
held in the past year. Considering the
initial forecasts summarizing the year 2013
under the leadership of the President of
Turkmenistan, the economic development
rate exceeded the global growth rate several
times. Turkmenistan, successfully implementing its energy strategy last year and a
high number of reforms has been accomplished. For example, over the last year,
Turkmenistan commissioned 57 buildings
in the fuel and energy sector with industrial
and social values. It successfully put into
practice large-scale projects. One of the
largest onshore fields, the “Galkinish” gas
field was explored within the industrial
www.hazarworld.com
keşfedildi. Yurtiçi gaz güvenliğinin geliştirilmesine katkıda bulunan “Doğu - Batı” gaz
boru hattının inşaat süresinin uzatılması,
Türkmen “mavi altın”ının dış pazarlara sunulması için elverişli koşullar yarattı.
Türkmenistan’dan Çin’e yeni bir boru hattı
döşenmesi ve doğal gaz satışıyla ilgili konularda fikir birliğine varıldı. Ayrıca,
“Türkmenistan-Afganistan-PakistanHindistan” gaz boru hattı projesinin uygulanması ile ilgili anlaşmada ilerleme sağlandı.
Enerji gibi küresel açıdan önemli olan konulara odaklanarak, bu unsurların sistemdeki rollerini tanımlamak için öncelikle küresel enerji
pazarının kısa bir analizi yapılmalıdır. Bu
alana ilişkin detaylı tanımlama, Uluslararası
Enerji Ajansı’nın “2013 Dünya Enerji
Görünümü” raporunun Kasım sayısında
01
Türkmenistan, Türkmen
“mavi altın”ını
insanoğlunun yararına
kullanan politikalar
uyguluyor.
01
Turkmenistan
implements policies
with the aim of using
Turkmen “blue gold” for
the benefit of mankind.
facilities which enacted complex large factories for the preparation of marketable gas.
Prolongation of the construction of the
“East–West” gas pipeline, which contributes
to the improvement of domestic gas security, creates favorable conditions for the
release of the Turkmen “blue gold” to external markets. Consensus was reached on
issues laying a new pipeline from
Turkmenistan to China, and the sale of natural gas. In addition, progress on agreement
was achieved in the implementation of the
“Turkmenistan – Afghanistan – Pakistan –
India” gas pipeline project.
Focusing on globally significant subjects
such as energy to define their role in this
system, we should first carry out a short
analysis of the global energy market.
HAZAR WORLD
59
TÜRKMENİSTaN / TURKMENISTaN
yapılmıştır. Uluslararası Enerji Ajansı tahminlerine göre, küresel enerji kapasitesinin 2035
yılına kadar %33 artması beklenmektedir.
Ayrıca, büyük enerji kaynaklarının tüketimi
2035 yılına kadar en yüksek seviyeye ulaşacaktır. Bu durumda Çin, dünyada önemli bir
enerji pazarı olarak konumunu güçlendirecektir. Çin enerji pazarının hacmi, ikinci büyük
pazar olan Amerika Birleşik Devletleri’ne
nazaran neredeyse iki kat artış göstermiş olup,
yukarıda belirtilen süre içinde, kapsam olarak
büyümeye devam edecektir.
Çin’in enerji piyasasında 2035 yılında 4 milyar
60 milyon ton konvansiyonel petrol bulunursa, bu süre içinde ABD enerji piyasasındaki
konvansiyonel petrol 2 milyar 240 milyon ton
olacaktır. Bu dönemde Avrupa enerji piyasasındaki konvansiyonel petrol 1 milyar 710 milyon tona eşittir ve Hindistan enerji piyasasının
uzun vadeli göstergelerine göre konvansiyonel
petrol 1 milyar 540 milyon ton olacaktır. 2020
yılına kadar enerji piyasasının büyüme hızı
incelendiğinde, büyümenin ana oranı Çin
pahasına gerçekleşmiş olacak, ancak sonraki
dönem için Hindistan’ın önemi çok daha fazla
hissedilecektir. Bu iki amacın büyük enerji
piyasalarında Türkmen doğal gazı için büyük
bir talebi işaret ettiği unutulmamalıdır.
Pazar üretiminin %82’den %76’ya düşmesi
bekleniyor, ancak keşfedilen petrol ve gaz kaynakları yakın gelecekte önemini koruyacaktır.
2035 yılına kadarki dönem için, özellikle doğal
gaz talebinin büyüme oranı düşecek ve gaz
pazarındaki büyüme oranı şu andaki durumunun yarısı kadar artacaktır. Şu anda, küresel petrol piyasasında 4,4 milyar ton olan yıllık
küresel petrol üretiminin 5 milyar tona ulaşması bekleniyor.
Son zamanlarda enerji piyasasındaki durumunu güçlendiren Türkmenistan, küresel enerji
güvenliğini sağlayabilen başlıca ülkelerden
biri olarak görülmektedir. Türkmenistan petrol kaynaklarına da sahip, ancak ağırlıklı olarak büyük gaz kaynakları vardır.
Türkmenistan Devlet Başkanı liderliğinde
elverişli bir yatırım ortamı oluşturulmuş,
olumlu bir enerji politikası uygulamaya konmuş, üretim ve dış pazarlara enerji ihracatı
için elverişli koşulların oluşturulması sağlanmıştır. Bugün Türkmenistan, doğal gaz ihraç
eden ülkeler arasında ilk 10’da yer alıyor.
Uluslararası uzmanlar tarafından belirtildiği
gibi, bu listenin en üst sırasına ulaşmak için
birkaç yıl içinde Türkmenistan’ın eline büyük
fırsatlar geçecektir.
Dünya genelinde doğal gaz talebindeki artış,
Türkmenistan’a küresel gaz haritasında önemli bir rol yüklüyor. Uluslararası Enerji
60
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
02
02
Çin Cumhurbaşkanı Xi
Jinping ve Türkmenistan
Devlet Başkanı
Gurbanguli
Berdimuhamedov.
02
Chinese President Xi
Jinping and
Turkmenistan President
Gurbanguly
Berdimuhamedov.
03
Türkmenistan Devlet
Başkanı
Berdimuhamedov
ülkesinin enerji
alanındaki konumunu
güçlendirdi.
03
Turkmenistan President
Berdimuhamedov
strengthened his
country’s position in the
field of energy.
Detailed description on this field was
defined in the International Energy
Agency’s report “World Energy Outlook –
2013”, the November edition of the 2013
issue. According to forecasts by the
International Energy Agency, it is expected
that global energy capacity will increase up
to 33% by 2035. Also, the consumption of
major energy resources will reach its highest level by 2035. In this case, China will
strengthen its position as a major world
energy market. In the abovementioned period, the volume of China’s energy market
will grow in scope, which has almost doubled compared to the second world energy
market: the United States of America.
If China’s energy market has 4 billion 60
million tons of conventional oil in 2035, the
U.S. energy market in a given period will
have 2 billion 240 million tons of conventional oil. European energy market during
this period equals to 1 billion 710 million
tons of conventional oil, and long–term
indicator of Indian energy market equals to
1 billion 540 million tons of conventional oil.
Analyzing the growth rate of energy market
by 2020, the main rate of growth will be
realized at the expense of China, but for the
next period, significance of India will be
most acutely felt. It should be noted that
both of these ambitions in its scale energy
markets indicate great demand for
Turkmen natural gas.
Despite the expectation for a reduction in
market production from 82% to 76%,
explored oil and gas resources in the near
future will retain their significance. For the
period till 2035, mainly the growth rate of
natural gas demand will fall, and the growth
rate of the global gas market will increase by
www.hazarworld.com
Ajansı’nın “2013 Dünya Enerji Görünümü”
raporunda belirtildiği gibi, küresel gaz tüketiminin 2035 yılına kadar 5 trilyon metreküpe
kadar artması bekleniyor. Şu anda rakam 3.22
trilyon metreküptür. Uluslararası Gaz
Servisi’nin “Küresel Gaz Vizyonu” raporuna
göre, dünya nüfusu 2050 yılında 9,3 milyar
kişi olacak ve bu dönemde doğal gaz tüketimi 6,4 trilyon metreküpe ulaşacaktır.
Uluslararası Gaz Servisi’nin raporunda da
belirtildiği gibi, gelecekteki gaz kaynakları
için tahmini üretim miktarı 800 trilyon
metreküp olmasına rağmen, şu anda varlığı
kanıtlanmış doğal gaz kaynakları 200 trilyon metreküpe denk gelmektedir. Son 120
yılda, doğal gaz tüketiminin 100 trilyon
metreküp civarında olduğu da unutulmamalıdır. Dünya genelinde doğal gaz talebindeki hızlı artış ile birlikte, yüksek üretim ve ihracat potansiyeli ile büyük gaz rezervleri bulunan ülkelerin önemi artacaktır. Sayın Devlet
Başkanı liderliğinde yürütülen akıllı enerji
politikaları sayesinde, Türkmenistan sadece
piyasadaki konumunu güçlendiren bir ülke
değil, aynı zamanda küresel ölçekte güvenilirliğini arttıran bir ülke olma yolundadır. Geniş
doğal gaz kaynaklarının yanı sıra yüksek üretim ve ihracat potansiyeline sahip
Türkmenistan, Türkmen “mavi altın”ını
insanlığın yararına kullanma amacı güden
politikalar uygulamaktadır.
half of its current state. Currently, annual
global oil production is 4.4 billion tons in the
global oil market, which is expected to
increase to 5 billion tons.
Recently strengthened its energy status,
Turkmenistan acts as one of the main countries that can ensure global energy security.
Turkmenistan has oil resources, but there
are mainly vast gas resources. Under the
leadership of President of Turkmenistan, a
favorable investment climate was created, a
beneficial energy policy was put into practice, and favorable conditions were ensured
in the output and exports of energy resources to foreign markets. Today’s Turkmenistan
is among the top ten exporting countries of
natural gas. As noted by international
experts, in a few years Turkmenistan will
have great opportunities to reach the top of
this list.
The increase in natural gas demand worldwide gives Turkmenistan particularly a significant role in the global gas map. As noted
in the International Energy Agency’s report
“World Energy Outlook – 2013”, global gas
consumption is expected to increase up to 5
trillion cubic meters by 2035. Currently the
figure is 3.22 trillion m³.
According to report of the International Gas
Service “Global Vision for Gas”, world population will grow and reach 9.3 billion people in 2050, and during this period natural
gas consumption will increase to 6.4 trillion
cubic meters. As the International Gas
Service’s report shows, despite the fact that
the estimated amount of production for the
future gas resources is 800 trillion m³, currently proven natural gas resources correspond to 200 trillion cubic meters. It should
be noted that over the past 120 years, natural
gas consumption amounted to 100 trillion
cubic meters.
Rapid growth in the world demand for natural gas will increase the countries holding
huge gas reserves with high production and
export potential. Thanks to wise energy policies implemented under the leadership of
President, Turkmenistan stands not only as
a country strengthening not only its position
but also its credibility on a global scale.
Since Turkmenistan, which has vast
resources of natural gas as well as high production and export potential, implements
policies with the aim of using Turkmen
“blue gold” for the benefit of mankind.
* Makalenin tamamına www.hazar.org sitesindeki blog sayfasından ulaşabilirsiniz.
*The full text of the article is available on
the blog page at www.hazar.org
TÜRKMENİSTAN
KÜRESEL YELPAZEDE
POZİSYONUNU
GÜçLENDİRMEKLE
KALMAYIP AYNI
ZAMANDA
GÜVENİRLİĞİNİ DE
GÜçLENDİRİYOR.
TURKMENISTAN NOT
ONLY STRENGTHENS
ITS POSITION BUT
ALSO ITS
RELIABILITY IN THE
GLOBAL SCALE.
03
HAZAR WORLD
61
GÖRÜŞ / OPINION
KaZaKİSTaN / KaZaKhSTaN
KazaKistaN’IN adI
“KazaK Eli” OlabiliR
Orta Asya’nın enerji alanında en önemli ülkelerinden
biri olan Kazakistan’ın adı değişebilir. Kazakistan Devlet
Başkanı Nursultan Nazarbayev, ülke adının Kazak Eli’ne
dönüştürülmesini önerdi. Kazakistan Cumhuriyeti Ankara
Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev, Hazar World okuyucuları
için yeni isim önerisini ve nedenlerini kaleme aldı.
thE NamE Of KazaKhstaN
caN bE “KazaK ElI”
canseyİt tÜyMebayeV
KaZaKİstan anKara bÜyÜKelÇİsİ
aMbassaDor of tHe republıc of
KaZaKHstan to anKara
62
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
The name of Kazakhstan, one of the most important
countries of the Central Asia in terms of energy, can
change. Kazakhstan President Nursultan Nazarbayev
suggested changing the name of the country to Kazak Eli.
Ambassador of the Republic of Kazakhstan to Ankara
Zhanseit Tuimebayev shared the name proposal and its
reasons with Hazar World readers.
www.hazarworld.com
G
ünümüzde 192 ülke ve Vatikan,
Birleşmiş Milletler Teşkilatı’na üye
bağımsız devletlerdir. Bağımsızlığını
ilan eden ancak uluslararası ortamda
tanınmamış olan ülkelerle birlikte bu sayı 206
olmuştur.
Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın üyesi olan
Kazakistan Cumhuriyeti, bağımsızlığını elde
ettiği günden beri, dünya devletleri arasındaki
saygın yerini daha da güçlendirmek amacıyla
çok büyük ve önemli işlere başlamış, bunları
başarıyla gerçekleştirmiştir. 1997 yılının Ekim
ayında kabul edilen “Kazakistan-2030
Stratejisi” ile belirlediği hedeflerin çoğunu
şimdiden gerçekleştiren Kazakistan, 2012 yılının sonunda, “Kazakistan–2050 Stratejisi’ni”
ortaya koymuştur.
Devlet Başkanımız Nursultan Nazarbayev,
dünyanın en gelişmiş 30 ülkesi arasına girme
hedefi çerçevesinde, Kazakistan–2050
Stratejisi’nin yeni programını ise 17 Ocak 2014
tarihinde açıklamıştır. Bu programı açıkladığı
halka sesleniş konuşmasında “Kazak halkı
geçen 22 yılda sayısız iş başardı. Biz, örnek
kalkınmanın kendine has modelini oluşturduk. Her bir vatandaşımızın yüreğine, kendi
ülkesine yönelik sınırsız övünç duygusu yerleştirdik. Kazakistanlılar yarınına, ülkesinin
geleceğine güvenle bakmaktadır. Halkın
yüzde 97’si sosyal şartların istikrarlı olduğunu
ve bunun, yıllar geçtikçe iyileşeceğini söylemektedir.
Günümüzde de vatanımızın başarıları, her bir
yurttaşın ulusal övüncüdür. Sadece cesur ve
kuvvetli devletler uzun vadeli planlar yapmakla ve ekonomik büyüme ile uğraşırlar.
‘Kazakistan 2050 Stratejisi’ bütün alanları
kapsayan ve fasılasız büyümeyi sağlayacak
olan kalkınma yoludur. Bu, devletliğimiz ile
birliğimizin, yiğitliğimiz ile çalışkanlığımızın
sınanacağı, sınanarak hakikate ulaşacağı
büyük bir imtihandır. Stratejiyi noksansız
gerçekleştirerek imtihandan duraksamadan
geçmek, ortak yükümlülük, itibarlı hedeftir”
demiştir.
Devlet Başkanımız bu program ile siyasi, sosyal, hukuki ve ekonomik hedeflerin yanı sıra
“atalarımızın nice bin yıllardan beri asıl ülküsüdür” dediği “Ebedi Devlet” ülküsünü de
açıklamıştır. Devlet Başkanımız “Bu ülkü,
dünya devletleri ile eşit düzeyde ilişki kuran,
dünya haritasında nakşedilmiş yerini alan
Bağımsız Devlet olmak idi. Bu ülkü, hali vakti
yerinde, ocağında yemek kaynayan, nesilleri
yarına güvenle bakan mutlu halk olmak idi.
Biz ülküleri gerçeğe dönüştürdük. Ebedi
Devlet’in temelini kurduk” demiş ve
“Bağımsızlığı elde tutmak, ona ulaşmaktan
1
92 countries and Vatican are independent UN members. This number
reaches 206 with countries that have
declared their independence but are
not internationally recognized.
UN Member Kazakhstan initiated great
and important works and became successful by strengthening its respected place
among other countries in the world since
the day it gained independence.
Kazakhstan has already realized the
“Kazakhstan – 2030 Strategy” which was
determined in October 1997, and adopted
the “Kazakhstan – 2050 Strategy” in 2012.
The President of the Republic of
Kazakhstan Nursultan Nazarbayev
announced the new program “Kazakhstan
– 2050 Strategy” on January 17, 2014 within
its target of being one of the 30 most developed countries. In his address, President
said, “Over the last 22 years Kazakhstan
has accomplished a great deal. We have
created our own successful model of development. Every citizen is immensely proud
of their country. They have faith in tomorrow and believe in the future of
Kazakhstan. 97 percent of our citizens recognize the stability of their socio-economic
condition and its continuous improvement
from year to year.
Today, achievements of our country are the
national pride of every citizen. Strong and
powerful countries are formed on a longterm vision and stable economic development. “Kazakhstan - 2050 Strategy” is a
modernization path for all areas to provide
sustainable growth. It is a big challenge,
which will test and strengthen our country, our unity, our courage and our efforts.
Our common duty and responsibility is to
implement the strategy flawlessly and
overcome this test without any failure.”
The President described the “Eternal
Land” goal as a “precious goal of our
ancestors for many thousands of years”
besides political, social, legal, and economic goals in this program. The President
said, “It is a dream of becoming an independent country that has equal relations
with other countries and has its own place
on the world map. It is a dream of becoming a happy country that allows its citizens
to have fulfilling lives and to look to the
future with faith. We have made our
dreams come true. We have laid the foundation of the Eternal Land,” and he added,
“It is more difficult to sustain rather than
achieve independence. It is a centuries-old
HAZAR WORLD
63
KaZaKİSTaN / KaZaKhSTaN
daha zor. Bu, dünya üstünde ömür süren nice
halkın başından geçen tarihi hakikattir. Kendi
içinde kavga halinde olmak ve her yöne çekilen dağınıklık nice halkın kaderini olumsuz
yönde değiştirmiştir. Hayatın sorgulamasına
dayanamayıp, ulus olarak yeryüzünden silinip giden nice halklar var. Biz, başkalarının
hatalarından, geçmişin öğrettiklerinden ders
almaya mecburuz. Bu dersin sadece bir düğümü var; Ebedi Devlet bizim kendi elimizde.
Bunun için kendimizi sürekli teşvik ederek,
hiç durmaksızın ileri atılmamız gerek. Hem
zenginliğimiz, hem de mutluluğumuz olan
Ebedi Bağımsızlığımızı, göz bebeğimiz gibi
koruyabilmemiz gerek” diye belirtmiştir.
Devlet Başkanımız, “Ebedi Devlet” ülküsünü
ve dünyanın en gelişmiş 30 ülkesi arasına
girme hedefini ortaya koyduğu halka sesleniş
konuşmasından kısa bir süre sonra, 6 Şubat
2014 günü, Atırau Eyaleti’ne bir ziyarette
bulunmuştur. Burada “Bizim ülkemizin adında, Orta Asya’nın başka ülkelerindeki gibi
‘-stan’ eki var. Bununla birlikte, yabancılar
topu topu iki milyon kişiden oluşan
Mongoliya’ya ilgi göstermektedir. Fakat onun
adında ‘-stan’ eki yok. Belki, ülkemizin adını
zaman içinde ‘Kazak Eli’ diye değiştirme
konusunu incelememiz gerekir. Fakat öncelikle, mutlaka halkın tartışmasına açmak
doğru olur” dedi.
Devlet Başkanımız, halkımızın birlik ile hoşgörüyü koruyarak, bütün amaçlarına ulaşacağını da belirtti. “Bizim üstünlüğümüz, çok
etnisiteli halkımızın kaynaşmasındadır” diye
ekledi.
Dolayısıyla, yukarıda ipuçlarını verdiğimiz
gibi, Kazakistan Cumhuriyeti kendi özgün
kalkınma modelini ve bütün dünya ülkelerine
örnek olacak şekilde “barış ve hoşgörü” kavramları çerçevesinde kurduğu çok etnisiteli ve
çok dinli anayasal devlet düzenini fark edilebilir kılmak istemektedir.
Devlet Başkanımız, ülkenin adını “Kazak Eli”
koymak suretiyle dünyada yer alan ve sonu
“-stan” eki ile biten ülkelerin içinde bulunduğu geri kalmışlık, şarklılık, az gelişmişlik, dini
ve etnik hoşgörüsüzlük, uluslararası terörizm, eğitimsizlik, kadın haklarında gelişmemişlik, anti demokratik devlet yapıları vb.
vülgarize edilmiş negatif kavramlar çerçevesindeki kanaatlerin gölgesinden çıkmayı istemektedir.
Bu istekleri, Kazakistan’ı yakından tanıyan
herkes haklı bulmaktadır. Çünkü Kazakistan,
tüm bu negatif kavramların dışında, en gelişmiş 30 ülke arasına girme hedefini benimsemiş, her bakımdan gelişmiş, dini hoşgörüye
sahip, etnik hoşgörüyü anayasasına yazmış,
64
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
01
NAZARBAYEV:
“Bizim
ÜstÜNlÜğÜmÜz,
çOK EtNisitEli
halKImIzIN
KayNaŞmaSINDADIR.”
NAZARBAYEV:
“KAZAKHSTAN’S
ETHNIC DIVERSITY IS
ONE OF ITS
GREATEST
STRENGTHS.”
truth, proved by many nations in the
world. Mutual hostility and lack of cohesion have led to the disappearance of many
nations. They are lost forever having been
unable to withstand the tests of time. We
must learn from the mistakes of others
and take lessons from the past. One lesson
is that the creation of the Eternal Land lies
in our own hands. We need to encourage
ourselves to keep moving forward. We
must absolutely preserve our undeniable
independence which is the basis of our
wealth and happiness.”
After the address of the President in
which he explained the “Eternal Land”
goal and the target of being one of the 30
most developed countries, he visited
Atyrau on February 6, 2014. He said “The
name of our country has the ending ‘stan,’
as do the other states of Central Asia. At
the same time, foreigners show interest in
Mongolia, whose population is just 2 million people, and its name lacks the suffix
‘stan.’ Perhaps, in time, the question of
changing the name of our country to
Kazak Eli can be examined, but first this
should definitely be discussed with people.”
The President expressed that the nation
www.hazarworld.com
02
03
uluslararası terörizmle mücadeleye destek
veren, eğitimli, kadın hakları konusunda çok
ileri, demokratik bir devlet ve toplum yapısına
sahiptir.
Kazakistan’ın sadece kendi ülkesi içinde değil,
Avrasya bölgesinde ve tüm dünyada barış ile
işbirliğine katkı sağlama hedefine yönelik
uluslararası inisiyatifleri de bulunmaktadır.
Bizatihi Bağımsız Devletler Topluluğu’nun,
Şanghay İşbirliği Örgütü’nün, Avrasya
Ekonomik Topluluğu’nun, Gümrük
Birliği’nin, Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı
Önlemler Konferansı’nın kurulmasında ve
geliştirilmesinde gösterdiği inisiyatifler gibi
nükleer silahsızlanma, uluslararası terörizmle
mücadele, uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadele gibi uluslararası organizasyonlara sağladığı
katkılar ve Semavi ve Geleneksel Dinler
Liderleri Zirvesi gibi hoşgörüyü geliştirmeye
yönelik teşebbüsler bunlardan bazılarıdır.
Devlet Başkanımız, kendi ulusunun geleceğine ve dünya barışına tam manasıyla güvenmekte, ülkenin adını “Kazak Eli” koyarak,
bütün bu faydalı teşebbüsleri fark edilir kılmayı istemektedir. Elbette, böyle önemli bir
karar, halkın çoğunluğu tarafından benimsenirse hayata geçecektir. Bu sebeple, kendisinin
de söylediği gibi, konu şu an için halk tarafından tartışılmaktadır.
01
Astana modern yapıları
ile bölgenin parlayan
yıldızı.
01
Astana is the shining
star of the region with
its modern buildings.
02
Kazakistan Devlet
Başkanı Nazarbayev
ülkenin kalkınmasında
büyük pay sahibi.
02
President of Kazakhstan
Nazarbayev has a great
role in the country’s
progress.
03
Nazarbayev, ülkesinin
bölgesinde ve dünyada
barış ve işbirliğine katkı
sağlamasına önem
veriyor.
03
Nazarbayev attaches
importance to his
country’s contribution to
peace and cooperation
in the region and the
world.
would achieve all of its targets by preserving unity and tolerance. He added,
“Kazakhstan’s ethnic diversity is one of
its greatest strengths.”
Accordingly, as we give clues above, the
Republic of Kazakhstan wants to make its
specific development model, multi-ethnicity and multi-faith constitutional state
order it established within “peace and tolerance” so as to be a model for all countries in the world.
The President wants to get away from vulgarized negative concepts experienced by
the countries that end with the suffix
‘stan’, such as underdevelopment,
Easterner, backwardness, religious and
ethnic intolerance, international terrorism, lack of education, underdevelopment
in terms of women’s rights, antidemocratic state structures, etc. by means of changing the name of the country to “Kazak
Eli”.
People who know Kazakhstan well support these opinions. Because Kazakhstan
adopted itself to the target of being one of
the 30 most developed countries which
developed in all terms, has religious toleration, includes ethnic tolerance in constitution, supports the fight against international terrorism, has an educated population, advanced in women’s rights, and has
a democratic state and society structure.
Kazakhstan has international initiatives
for contributing to peace and cooperation
not only within the country but also in
Eurasia and all over the world. The initiatives of the establishment and development of the Commonwealth of
Independent States, the Eurasian
Economic Community, the Customs
Union, and the Conference on Interaction
and Confidence Building Measures in
Asia, etc. can be given as examples. By
means of international organizations, it
contributes to nuclear disarmament, fight
against international terrorism, fight
against drug trafficking, and the initiatives for improving tolerance such as the
Summit of Divine and Traditional
Religions Leaders.
The President fully believes in the future
of his nation and world peace, and wants
to make all these initiatives noticeable by
changing the name of the country into
“Kazak Eli”. Of course such an important
decision will be taken if it is adopted by
majority of people. Therefore, as he said,
people discuss the issue now.
HAZAR WORLD
65
RÖPORTAJ / INTERVIEW
66
ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
“MÜZİĞİN DİLİ VE
MİLLİYETİ YOK”
“Musıc Does not
HaVe a language
or natıonalıty”
BaRaN KaRaKUZU
şEREF yIlMaZ
Özbekistan Halk Sanatçısı Nasiba
Abdullaeva, sanata olan ilgisinin nasıl
doğduğunu, Türk sanat müziği ile ilgili
fikirlerini ve albüm hazırlıklarını anlattı.
Uzbekistan Folk Singer Nasiba
Abdullaeva told how her interest in art
started, shared her opinion on Turkish
classical music, and gave information
about her new album.
HAZAR WORLD
67
ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN
Ö
zbekistan devletinin fahri ödülü
‘’Emektar Sanatçı’’ ve en yüksek
Özbekistan Halk Sanatçısı unvanına
layık görülen Nasiba Abdullaeva çok
zengin bir repertuvara sahip ve çeşitli dillerde
şarkıları var. Birçok ünlü sanatçı tarafından
okunan bestelerini kendisi yorumlarken şarkılara farklı bir renk ve muhteşem sesiyle yeni
bir hayat katıyor. Sanatçının bestelediği şarkılar Orta Asya ve Azerbaycan halkları arasında
çok sevilen ve dinlenilen eserler arasında yer
alıyor. Şarkılarında melodinin hoş olmasını
çok önemsediğini belirten Abdullaeva, “Şarkı
sözlerim ile insanların derdini ve sevincini
anlatmaya çalışıyorum” diyerek müziğin
güzelliği ile birlikte yüreğe dokunan yanına da
verdiği önemi belirtiyor.
01
Türkiye’ye birçok kez konser için geldiniz.
Türk müzikseverler ile buluşmak sizin
için nasıl bir duygu?
İster Türk müzikseverler olsun, ister diğer
halkların müzikseverleri ile olsun bu her
zaman için sevinç verici bir şey. Gittiğim her
ülkede benim şarkılarıma ilgi gösteren insanların olması benim için büyük bir mutluluk
kaynağı. Türkiye ile kardeş halklarız,
Türkiye’yi ve İstanbul’u çok seviyorum.
İstanbul’daki konserimde müzikseverlerin ilgisini, sevgisini ve sıcaklığını hissettim.
Çocukluk ve gençlik yıllarınıza dönecek
olursak müziğe olan ilginiz nasıl başladı?
Semarkand’da birçok çocuğu olan büyük bir
ailede doğdum ve ailenin en küçük evladıydım. Ailemde benden başka müziğe ilgi gösteren olmadı. Müziğe ilgim okul yıllarımda
devam etti. Profesyonel olarak müzik hayatına
atıldığım yıllar 1970’lerin sonu, 1980’lerin başını kapsıyor. O yıllardan bu yana müziğin içindeyim. Elimden geldiği kadar farklı halkların
farklı dillerde şarkılarını seslendirmeye çalışıyorum. Müziğin dili ve milliyeti olmadığını
düşünürüm.
Müzik yelpazenizin oldukça geniş.
Repertuvarınızı neye göre belirliyorsunuz? Hangi alanda eser vermekten daha
çok hoşlanıyorsunuz?
İnsanın kulağına hoş gelecek ve yüreğine de
hitap edecek her türlü eseri seslendirmekten
keyif alıyorum. Melodinin hoş olmasını çok
önemsiyorum. Şarkı sözlerim ile insanların
derdini ve sevincini anlatmaya çalışıyorum.
Kafiye olsun da müziği ne olursa olsun diye
bir anlayış bana göre değil. Eserin şiiri ve
müziğinin güzel olmasına her zaman önem
veriyorum.
68
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
N
“ÖZBEKİSTAN VE
TÜRKİYE’NİN
İLİŞKİLERİ ŞU AN
GÜZEL GİDİYOR AMA
DAHA DA İYİ OLMASI
İçİN DAHA çOK
çABA SARF
ETMELİYİZ.”
“RELATIONS
BETWEEN
UZBEKISTAN AND
TURKEY GO WELL
NOW AND WE HAVE
TO TRY HARDER FOR
BETTER RELATIONS.”
asiba Abdullaeva, who was granted
the “Senior Artist” Honorary
Award and entitled as the best Folk
Singer of Uzbekistan, has a rich repertoire and sings a great number of songs
in various languages. She gives a magic
touch and a new life to the songs with her
amazing voice, and her compositions are
also sung by many famous singers. Songs
composed by her are among the most
favorite works among Central Asian and
Azerbaijani people. Abdullaeva says that
she pays attention to pleasant melodies in
songs, underlines the importance of beauty as well as emotions in music, and says,
“I try to reflect people’s grief and joy in my
lyrics”.
You came to Turkey to give concert for
many times. What do you feel when you
meet Turkish music lovers?
This is always a pleasure either in Turkey
or any other country. It is a great source of
happiness for me to see people showing
interest to my songs in every country I go.
We are sister countries with Turkey, and I
love Turkey and Istanbul. I felt the love and
warmth of music lovers during my concerts
in Istanbul.
www.hazarworld.com
01
Abdullaeva şarkılarını
birçok dilde seslendiriyor.
01
Abdullaeva sings in various
foreign languages.
02
Birçok dilde eserlerinizin olduğunu biliyoruz.
Rusça, Türkçe, İngilizce, Azerbaycanca ve
Farsça şarkı söylüyorum. Daha önceden
Fransızca da söylemiştim. Kırım Tatarcası
dilinde de şarkı seslendirmiştim.
Türkiye’de en çok hangi müzisyenlerden
etkileniyorsunuz? Hangi Türk müzisyenlerle birlikte çalışmak istersiniz?
Türkiye’de ben daha çok sanat müziğini seviyorum. Zeki Müren, Muazzez Ersoy,
Muazzez Abacı, Orhan Gencebay severek
dinlediğim Türk sanatçılar. Tarkan da zaten
tüm dünyada tanınıyor. Tarkan pop müzik
seslendirmesine rağmen Türk sanat müziği
çıkışlı bir sanatçı.
Bestelediğiniz şarkılarda daha çok nelere
dikkat ediyorsunuz?
Çok şarkı bestelediğimi söyleyemem. Ben bir
yorumcuyum, ses sanatçısıyım. Daha çok
benim için şarkı besteliyorlar. Bestelediğim
şarkılarda da böyle bir şarkıyı yazacağım
dediğim hiç olmadı. İlahi’den ve yukarıdan
geldiği zaman yazdım ve besteledim. Benimle
çalışan insanlar, uzmanlar beğendiğinde
onları kayda aldım. Yani birinci amacım hiçbir zaman şarkı bestelemek olmadı.
“İNSANIN KULAĞINA
HOŞ GELECEK VE
YÜREĞİNE DE HİTAP
EDECEK HER TÜRLÜ
ESERİ
SESLENDİRMEKTEN
KEYİF ALIYORUM.”
“I ENJOY SINGING
ALL KINDS OF SONGS
THAT SOUND NICE
AND ADDRESS TO
HEART. “
Looking back to your childhood and
youth, how did your interest in music
start?
I was born in Samarkand in a big family
with many children, and I am the youngest
child. No one in the family showed interest
in music. My interest in music continued in
my school years. I professionally started
my music career at the end of 1970s and
early 1980s. I am in music since then. I try
to sing songs of different nations in different languages as much as I can. I think
music does not have a language or nationality.
Your range of music is extremely wide.
How do you determine your repertoire?
What kind of music do you compose
most fondly?
I enjoy singing all kinds of songs that
sound nice and address to heart. I really
care about the melody to be nice. I try to
reflect people’s grief and joy in my lyrics. I
think it is not for me to rhyme without considering the music. I always care about the
beauty of poem and music.
We know that you have works in many
languages.
I sing in Russian, Turkish, English,
Azerbaijani, and Persian languages. I sang
HAZAR WORLD
69
ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN
songs in French previously. I also sang in
Crimean Tatar language.
Which musicians affect you most in
Turkey? Which Turkish musicians do
you want to work together?
I like classical music more than others in
Turkey. My favorite Turkish musicians
are Zeki Müren, Muazzez Ersoy, Muazzez
Abacı, and Orhan Gencebay. Tarkan is
also a well-known figure all over the
world. Although he currently sings pop
music, he was a Turkish classical musician formerly.
Özbekistan halk Sanatçısı
Nasiba Abdullaeva
Son dönemdeki Özbekistan-Türkiye ilişkileri hakkında neler söylemek istersiniz?
Özbekistan ve Türkiye’nin ilişkileri şu an güzel
gidiyor ama daha da iyi olması için daha çok
çaba sarf etmeliyiz. Herkes bunun için üzerine
düşen görevi yapmalı. Özbekistan ve Türkiye
halkları iki ülkenin daha da yakın olmasını
istiyorlar. Biz zaten kardeş halklarız, ilişkilerimizin çok daha iyileşmesini istiyoruz.
Özbekistan’ın halk sanatçısı olarak doğu
ve batı arasındaki sanat farkını nasıl
yorumluyorsunuz?
Sanatta tabii ki farklılıklar olacaktır. Dil, mantalite, kültür ve yorum farklılıklarının olması
çok normal. Sanattaki farklılık kültürlerin
daha çok etkileşmesini, zenginleşmesini sağlıyor ve sonuçta sanat daha da güzelleşiyor, ilgi
çekici hale geliyor.
Önümüzdeki dönemde yeni albüm hazırlıklarınız var mı? Türk sanatçılarla ortak
bir albüm çıkarma projeniz var mı, bahsedebilir misiniz?
Türk sanatçılarla şu an için öyle bir planımız
yok ama olmasını çok isterdim. Bu yılın
sonunda Almanya’da yeni albümümün çalışmalarına başlayacağız. Daha önceki albümlerimin biri daha Almanya’da yapılmıştı. Şu
anda ikincisini yapmak istiyorlar. Albümüm
sadece Almanya’da değil dünyanın her yerinde satılacak.
70
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
Özbek sanatçı Nasiba
Abdullaeva, ortaokulda
eğitimine devam ederken aynı
zamanda müzik bölümünde
akordeon eğitimi aldı.
Abdullaeva, mezun olduğu
okuldan müzik öğretmenliği
teklifi aldı ve bir sene sonra
‘’Samarkand’’ adı verilen
vokal-enstrüman heyetine
solist olma teklifini kabul etti.
Bu sırada müziğin, hayatında
en önemli değerlerden biri
olacağını düşünmemişti. Daha
sonra Nasiba Abdullaeva
müzik sanatçısı olarak
sahneye çıkmanın kaderinde
olduğundan emin oldu.
Sanatçı, barışseverlik teması
ve yaşama olan sevgisiyle
dinleyenlerini duygulandırıyor.
Uzbekistan Folk Singer
Nasiba Abdullaeva
Uzbek singer Nasiba
Abdullaeva learned how to
play the accordion while she
was in secondary school. The
school she graduated from
offered Abdullayeva to
become a music teacher in
the school, and after a year,
she accepted to become a
soloist in a vocal-instrument
band called “Samarkand”.
Meanwhile, she did not
imagine music would have
such an important place in
her life. Then, Nasiba
Abdullaeva became sure that
she was destined to take
stage as a musician. She
affects her auditors with her
peace-loving theme and her
love for life.
What do you care most in your songs?
I cannot say that I compose so many
songs. I am a singer, vocal artist. Generally
others compose songs for me. I never say
that ‘I will write such a song’ when I compose songs. I wrote and composed songs
when inspiration came from God. When
my co-workers and experts liked it, I
recorded. I mean, my first goal has never
been composing songs.
What would you like to say about
recent Uzbekistan-Turkey relations?
Relations between Uzbekistan and Turkey
go well now and we have to try harder for
better relations. Everyone should do his/
her duty. Uzbek and Turkish people want
closer relations between two countries.
We are sister countries after all, we want
better relations.
How do you interpret the difference
between the Eastern and Western art
as an Uzbek folk singer?
Of course there are differences in art.
Language, mentality, culture and interpretation differences are normal. Difference
in art leads to further interaction between
cultures; and thus, art becomes more
beautiful and attractive.
Do you prepare a new album for the
next season? Do you have a project for
releasing a joint album with Turkish
musicians?
Currently I do not have any plan with
Turkish musicians but I would love to. We
will start the preparations for a new
album in Germany at the end of this year.
One of my former albums was also made
in Germany. They want to make the second one. My album will be sold not only in
Germany but also the entire world.
KÜLTÜR&SANAT / CULTURE&ART
FİLM SERİSİ / FILM SERIALS
tarİH: 24 nİsan- 11 Mayıs, isTaNbul ModerN
daTe: aprıl 24 – May 11, ısTaNbul ModerN
KAPI BİR KOMŞU
17 filmlik komşu ülkelerin sinemalarından bir seçkiden oluşan ve küratörlüğünü Müge Turan’ın yaptığı
Kapı Bir Komşu Ortadoğu’dan
Balkanlara, Akdeniz’den Asya’ya
birçok ülkenin kültürünü sinema
aracılığı ile yansıtıyor. Farklı coğrafyalarda olan ve günümüze kadar
varlığını sürdürebilmiş bu eserler
insanları ortak bir noktada birleştiriyor. “Kapı Bir Komşu” kapsamında
Kazak Filmi Kaırat, Mısır yapımı
Mumya, İran yapımı Frontier Blues
ve Gürcü yapımı Gaigimet (Gülümse)
etkinlik kapsamında vizyona alınacak filmler arasında yer alıyor.
SERGİ / EXHIBITION
Tarih: 22 Mayıs- 31 TeMMuz rezaN has Müzesi
daTe: May 22– July 31, rezaN has MuseuM
URARTU TAKILARI KOLEKSİYONU
Urartu Takıları Koleksiyonu sergisi Urartu toplumunun
gizemli düşüncelerini, dinsel inanç ve geleneklerini
gözler önüne seriyor. Urartuların pektoraller (göğüslük),
madalyonlar, boncuklar, amuletler, boyun halkaları, süs
iğneleri, fibulalar, pazıbentler, bilezikler, yüzükler ve
kemerler gibi pek çok takı ürünün yer aldığı sergide bir
arada görme fırsatını pek bulamayacağımız yaklaşık 80
adet Urartu kemeri yer alıyor. Ayrıca Urartuların takı
olarak kullandıkları pek çok malzeme sergide yer alırken,
takıların koruyucu özellikleri de ele alınıyor.
URARTIAN JEWELLERY
COLLECTION
The Urartian Jewellery Collection presents mysterious
thoughts, religious beliefs and traditions of the Urartian.
The exhibition displays Urartian jewellery such as
pectorals (cuirass), lockets, beads, amulets, neckwear,
brooches, fibulas, armbands, bracelets, rings, and belts.
Nearly 80 Urartian belts that cannot be easily seen
together, and several materials used by the Urartian
as jewellery are included in the exhibition and their
protective features will be described.
72
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
NEIGHBOUR NEXT
DOOR
Neighbour Next Door, a selection
of 17 films curated by Müge Turan,
presents the cultures of many
countries from the Middle East
and Balkans to the Mediterranean
and Asia through cinema. These
works, which come from different
geographies and have survived
into the present, bring people to
common grounds. As part of the
“Neighbour Next Door” program,
Kazakh film Kaïrat, Egyptian film
the Mummy, Iranian film Frontier
Blues, and Georgian film Gaigimet
(Smile) will be screened.
www.hazarworld.com
KİTAP / BOOK
yazar: ceNgiz ayTMaTov
auThor: chıNgız aıTMaTov
THE WHITE STEAMSHIP
BEYAZ GEMİ
Aytmatov bu eserinde saflığı bozulmamış
bir çocuğun temiz dünyasından hayatın acı
ve çıplak gerçeklerine uzanan bir romanı
okuyucularına sunuyor. Aytmatov, “Beyaz
Gemi” ile efsane ve masal gibi şifahi edebiyat
unsurlarını eserlerine sokmaya başlıyor.
Geçmişi temsil eden dede ile geleceği temsil
eden çocuk arasında dramatik bir ilişki
kurarak duygu ve düşüncelere kendine has bir
yorum katıyor.
Aitmatov presents a story from a child’s
pure and naive world to bitter truths and
miseries of life. The author includes oral
literature elements such as myths and fairy
tales in his work. He forges a dramatic link
between the grandfather who represents
the past and the child who represents the
future, and adds a different and unique
interpretation to feelings and thoughts.
TİYATRO / THEATRE
yer: 1-11 Mayıs, aküN sahNesi, aNkara
place: May 1-11, aküN TheaTre, aNkara
TİYATRO / THEATRE
yer: 13-14 Mayıs, rus
draM TiyaTrosu, bakü,
azerbaycaN
place: May, 13-14, russıaN draMa
TheaTre, baku, azerbaıJaN
KİRALIK GELİN
VANYA DAYI
Rus Çarlığı’nın çökmekte
olduğu 1890’lı yıllarda
tarım ve eğitim politikaları
iflas etmiş, yoksulluk ve
salgınlar almış başını
yürümüştü. Bu karanlık
dönemde ülkenin aydınları
kişisel sorunlarla uğraşıp
umutsuz bir durumdaydılar.
Böyle bir zamanda oyun
çiftlikte yaşayan bir ailenin
yaşadığı bunalımları ve içine
düştükleri komik durumları
çeşitli göndermelerle ülkenin
durumuna eleştirel bir
yaklaşımla anlatıyor.
UNCLE VANYA
Agriculture and education
policies failed, poverty and
epidemics became widespread
in 1890s when the Tsardom
of Russia was in the collapse
period. In this dark period,
intellectuals of the country
were desperate, dealing with
their personal problems. The
play shows the situation of
the country with a critical
approach using various
references while telling the
tragicomic life and depression
of a family living in a farm
during that period.
Rusya’nın halk sanatçısı
Alexander Mihajlov;
emektar sanatçı, Lenin
Komsomolu ödüllü
Yleena Proklova, Rusya
Federasyonu emektar
sanatçısı Mixail Bezebrazov
ve Yuliya Takşina’nın
rol aldığı “Kiralık Gelin”
seyircilerine oldukça
eğlenceli bir komedi oyunu
izleme fırsatı sunuyor.
Rus sanatçıların turne için
Bakü’de oynayacağı oyun,
günlük hayatta çoğu kez
yaşadığımız sevgi, nefret
ve yalana dair -kesitler
sunuyor.
BRIDE FOR
RENT
Starring Russian folk
artist Alexander Mihajlov;
winner of the Lenin
Komsomol Prize, senior
artist Elena Proklova;
senior artist of the
Russian Federation Mixail
Bezebrazov, and Yuliya
Takshina; the “Bride
for Rent” is a highly
entertaining comedy play.
It includes our everyday
feelings about love, hate,
and lies. As part of the
tour, the play will be
performed in Baku by
Russian artists.
HAZAR WORLD
73
ROTA / ROUTE
NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN
CİHAN NAKŞI NAHÇIVAN
Nahçıvan, Hasret Köprüsü ile Türkiye’ye
bağlandı ama anavatanına hasret çekmeye
devam ediyor.
TİMUR ÖZKaN
NAKS-I CIHAN/wORLD’S
EMBROIDERY NAKHCHIVAN
Nakhchivan is now linked to Turkey
with the Longing Bridge, but it still
continues to long for its homeland.
74
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
www.hazarworld.com
D
oğrusu cihanın rengârenk nakışlı bir
şehirdir. Bazıları Nahcivan, bazıları
Nahşivan derler. Hâlen Azerbaycan
sınırında başka hanlıktır ki, Hanının
çok askeri vardır. Bu şehri eski zamanda
Şah Efrasiyab kurmuştur ki, hâlâ atalarının
gömülü olduğu kubbeler görünür.
Hükümdarlığı zamanında Nahçıvan o derece mamurmuş ki, bulunduğu sahrada bir
adım boş toprak yokmuş. Sonra Moğol
tâifesi tamaha düşüp, yer götürmez askerle
gelüp, bu şehrin cihan nakşını bozarak
harap ve kalesini yıkıp toprak etmiştir.
Dördüncü Murad’dan sonra burası daha
mamur olmuş. Onbin ikiyüz toprak örtülü
evler ile yetmiş adet câmi ve ibadethanelerle
süslenmiştir. Kırk mescidi, yirmi misafirhanesi, yedi güzel hamamı, bin kadar dükkânı
vardır.”
Nahçıvan’ı böyle anlatıyor gezginlerin ve
gezi yazarlarının piri Evliya Çelebi,
Seyahatnamesi’nde... Azerbaycan sınırında
ayrı bir hanlık olduğu günleri tarihte kalan
Nahçıvan, halen Azerbaycan’a bağlı özerk
cumhuriyet statüsünde. Azerbaycanlıların
deyişiyle Nahçıvan Muhtar Respublikası.
Azerbaycan’ın Karabağ bölgesi Ermenistan
tarafından işgal edildiği için anavatanından
ayrı düşmüş. Bugün için Azerbaycan’la
karayolu bağlantısı ancak İran üzerinden
sağlanabiliyor. Nahçıvan’ın batıya açılan tek
kapısı ise Türkiye. Iğdır sınırımıza komşu
Nahçıvan’la aramızda bulunan Aras
Nehri’nin üzerine Türkiye tarafından yaptırılan ve 1992’de açılan bu kapının adı
“Hasret Köprüsü”.
N
akhchivan is a colorful embroidered
city of the world. Some call it
Nakhchivan, some call it Nakhshivan.
It is still a separate khanate on
Azerbaijani borders, and the khanate has a
great number of soldiers. Shah Efrasiyab
established this city many years ago, and
there are still domes in the city where his
ancestors are buried. In his reign,
Nakhchivan was so prosperous that there
was not a piece of empty, unused soil in the
entire field. Then a group of greedy Mongols
came to the city and damaged the embroidery, destroyed the castle. After Murad IV,
the city became even more prosperous. Ten
thousand two hundred soil-sheltered houses,
seventy mosques and sanctuaries were decorated. There are forty prayer rooms, twenty
guest houses, seven beautiful hamams
(Turkish bath), and about a thousand shops.”
This is how the famous Ottoman-Turkish
traveler and writer Evliya Çelebi speaks of
Nakhchivan in his ‘Seyahatname’ (Travel
Book). Those days when it was an independent khanate on the borders of Azerbaijan are
history now, yet it is still an autonomous
republic of Azerbaijan, ‘Nakhchivan
Mukhtar Respublikası’ (Nakhchivan
Autonomous Republic) in the words of
Azerbaijani people. Karabakh region of
Azerbaijan has fallen apart from the motherland since it was occupied by Armenia.
Today, highway connections to Azerbaijan
are only available via Iran. Nakhchivan’s only
gate to the West is Turkey. Over the ‘Aras’
river located between Nakhchivan (on the
HAZAR WORLD
75
NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN
Iğdır border) and Turkey, there is a gate
which was built by Turkey and opened in
1992 called the ‘Longing Bridge’ (Hasret
Köprüsü).
With the Moscow Agreement (1921) signed
with the Soviet Union and the Kars
Agreement (1921) signed with the region
countries; Turkey assured Nakhchivan to be
a part of Azerbaijan as an autonomous
republic. Nakhchivan is economically
dependent on Turkey, and today its main
source of income is border trade. People sell
cheap oil received from Iran to Turkey and
purchase necessary supplies from Turkey.
Nakhchivan has a population of over 400
thousand, and 83 thousand people live in the
capital city, Nakhchivan.
Türkiye aynı zamanda Sovyetler Birliği ile
imzaladığı Moskova (1921) ve bölge ülkeleriyle imzaladığı Kars (1921) anlaşmalarıyla;
Nahçıvan’ın özerk statüde Azerbaycan’a
bağlanmasını garanti etmiştir. Ekonomik
açıdan da Türkiye’ye bağımlı Nahçıvan’ın
bugün için başlıca geçim kaynağı sınır ticareti olup İran’dan aldığı ucuz petrolü
Türkiye’de satan halk, ihtiyaç duyduğu
tüketim malzemelerini Türkiye’den götürülüyor. Nahçıvan’ın 400 bini aşkın ülke
nüfusunun 83 bini başkent Nahçıvan’da
yaşıyor.
BAŞKENT NAHÇIVAN
Nahçıvan’ın kendi adını taşıyan başkenti,
dağlık bir coğrafyada yer almakla birlikte
şehircilik ve temizlik açısından oldukça
ileri durumda. Kent merkezinde yer alan ve
kentin hemen yanından geçen Nahçıvan
Çayı manzaralı parkın adı Kızlar Bulağı.
Nahçıvan’ın görülecek yerleri arasında ilk
sırayı alan 12. yüzyıl eseri olan Mümine
Hatun Kümbeti de bu parkta bulunuyor.
Eğik duruşu ile Pisa Kulesi’ni anımsatan
kümbet bir Selçuklu dönemi eseri ve oldukça iyi korunmuş. Üzerindeki işlemelerle
dikkat çeken ve 26 metre yüksekliğindeki
taş kaplı bina, iki katlı, alt kattaki türbe
şimdi boş. Üst katta ise kümbete ait bazı
eski fotoğraflarla birlikte Mümine Hanım’ın
ve onun için bu dev mezarı yaptıran eşi
Selçuklu Atabeylerinden Şemsettin
İldeniz’in yağlı boya tabloları sergileniyor.
Nahçıvan’da ayrıca bu kümbeti yapan
mimar Acemi Nahçıvani’nin eseri Yusuf
İbni Kuseyr Türbesi (1162) ile bir diğer 12.
yüzyıl eseri olan ve mimarı bilinmeyen
Karabağlar Türbesi de görülebilir.
CAPITAL NAKHCHIVAN
01
Haydar Aliyev Anıtı.
01
Haydar Aliyev
Monument.
02
Nahçıvan’daki Tuz Dağı
mağarasında solunum
tedavisi veriliyor.
02
Respiration treatment is
given in the caves of Tuz
Dağı (Salt Mountain) in
Nakhchivan.
CUMHURBAŞKANLARININ MEMLEKETİ
Nahçıvan’ın gezilecek yerleri arasında iki de
müze bulunuyor. Mümine Hatun
Kümbeti’nin yanında bulunan Halı üzesi
kök boyayla yapılan halı ve kilimlerin sergilendiği bir müze ve aynı zamanda
tezgâhların bulunduğu bir atölye. Diğer
müze Azerbaycanlıların efsanevi
Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in adını
taşıyor. Nahçıvan hem Azerbaycan’ın ikinci
cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey’in hem
üçüncü cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in
doğduğu yer olarak tarihe geçmiş. Bir
dönem meclis başkanlığı da yapan Aliyev’in
hatıralarının saklandığı müze kendi adını
taşıyan bulvarın üzerinde yapılmış. Önünde
de Aliyev’in büyük bir heykeli bulunuyor.
Nahçıvan caddelerinde Köroğlu ve
76
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
The eponymous capital of Nakhchivan,
besides being located in a mountainous geography, is quite advanced in terms of urbanism and cleanliness. In the city center,
Maidens Fountain Park (Qızlar Bulagı) has
an amazing view of the Nakhchivan River
that passes by the city. One of the most
important attractions of the city, Mümine
Hatun Tomb from the 12th century is located
in this park.
Reminiscent of the Leaning Tower of Pisa
with its inclined posture, the tomb is a piece
of the Seljuk period and it is well-preserved.
26 meters high stone-clad building attracts
attention with the broidery on is a two-storey
building. The tomb on the ground floor is
empty now. On the top floor of this great
dome, some old photos and oil paintings of
Mümine Hatun and her husband Seljuk
Atabeg Shemseddin Ildeniz, who had this
dome built for his wife, are displayed.
Yusuf Ibn-i Kuseyr Tomb (1162) of architect
Acemi Nakhchivani, who built this dome as
well, and the Karabakh Tomb from the 12th
century, architect of which is unknown, are
among the other historical places to be seen
in Nakhchivan.
COUNTRY OF PRESIDENTS
01
There are two museums among
Nakhchivan’s historical places. Carpet
Museum located next to the Mumine Hatun
Tomb is both a museum and an atelier where
carpets and rugs made out of root-paints are
exhibited. The other museum is named after
legendary Azerbaijani president Aliyev.
Nakhchivan is both Azerbaijan’s second
President Abulfaz Elchibey’s and third
President Heydar Aliyev’s birthplace. The
www.hazarworld.com
02
Dedekorkut gibi tanıdık isimlerin de heykelleri karşımıza çıkıyor.
Kültür Sarayı, Dram Tiyatrosu, Kukla
Tiyatrosu ve Azerbaycan Ulusal Bilim
Akademisi’ne bağlı Nahçıvan Üniversitesi
de kentte görülebilecek kültürel mekânlar
arasında sayılabilir.
Nahçıvan’da ayrıca 1918-20 yıllarındaki
Ermeni saldırısı esnasında yardıma giden
Türk askerleri için yapılmış Türk Şehitliği
de ziyaret edilebilir.
Nahçıvan’ın başkent Nahçıvan dışında yer
alan tarihi varlıklarından; Sabir ve Aza ilçelerindeki antik kalıntılar, Kilit, Velaver,
Ailis, Aza, Kotam, Bilev ve Vanand ilçelerindeki ortaçağ eserleri ile Ordabad yakınlarındaki Gemikaya’da bulunan beş bin yıllık kaya resimleri meraklıları için not edilebilir.
Nahçıvan’a giderken veya dönerken mutlaka dikkatinizi çekecektir; Ağrı Dağı, bu
taraftan daha bir güzel görünmektedir.
Iğdır-Nahçıvan karayolu Aralık ilçesinden
sonra, Dilucu sınır kapısına da adını veren
bir dil gibi Ermenistan ve İran toprakları
arasından geçerek Nahçıvan’a kadar uzanıyor. Yolun bu kesiminde hem Büyük Ağrı
hem de Küçük Ağrı tüm görkemiyle karşınızdadır. Ağrı Dağı’nın en güzel fotoğraflarını (özellikle rutubetsiz havalarda) buradan çekebilirsiniz...
ZARİF VE NAZİKçE KONUŞURLAR
Evliya Çelebi ile başladığımız Nahçıvan
gezimizi yine Evliya Çelebi ile bitirelim.
“Yedi türlü pamuğu (Zağı, Mollayâi, Zafranî,
Ne Yenir?
Azerbaycan, Türk ve İran
mutfaklarından izler taşıyan
Nahçıvan’da, tike ve lüle gibi
kebap çeşitleri, süt ve hamur
işleri ile etli, tavuklu vb. pilav
çeşitlerinden başka yöreye özgü
lezzetlerden; Bozbaş (bir çeşit
et yemeği) ve Baligaynag (ballı
omlet) denenebilir.
Ne Alınır?
Ülkenin doğusundaki Ordubad
bölgesinde yetişen kokulu
limonları ünlüdür.
Nasıl Gidilir?
Nahçıvan’a THY ile doğrudan
veya AZAL ile Bakü üzerinden
uçulabileceği gibi, Iğdır’a kadar
uçakla geldikten sonra
karayoluyla da geçilebilir.
Nahçıvan, Iğdır’a 170, Dilucu
sınır kapısına 85 km uzaklıkta.
Nahçıvan vizesi, sınır kapısında
veya havaalanında alınabiliyor.
What to Eat?
Nakhchivan’s traditional cuisine
which bears traces of the
Azerbaijani, Turkish and Iranian
cuisine is full of delicious
kebabs, pastries and dairy
products, different types of rice
with meat or chicken, etc. Apart
from these; some of the unique
flavors of the region are Bozbash
(a kind of meat meal) and
Baligaynag (honey omelette).
What to Buy?
Lemons of Ordubad, in the East
of the country, are famous with
their aromatic fragrant...
How to Get There?
Turkish Airlines have direct
flights to Nakhchivan. AZAL also
flies over Baku. You can fly to
Iğdır and get to Nakhchivan by
highway. Nakhchivan 170
kilometers away from Iğdır and
85 kilometers away from Dilucu
border gate. Visa to Nakhchivan
can be obtained at the border
crossing or the airport.
museum in which Aliyev’s memories are also
exhibited is located on the boulevard named
after him. There is a huge statue of Aliyev in
front the museum.
In the streets of Nakhchivan, statues of familiar names such as Köroğlu and Dede Qorqut
are attracting attention. Palace of Culture,
Drama Theatre, Puppet Theatre, and
Nakhchivan University under Azerbaijan
National Academy of Sciences are among the
cultural venues to be visited in the city.
The cemetery built for Turkish soldiers who
went there for help during the Armenian
attack in1918-20 can also be visited in
Nakhchivan.
Among the historical assets of Nakhchivan
located outside the capital city; ancient ruins
in Sabir and Aza districts; medieval monuments in Kilit, Velaver, Ailis, Aza, Kotam,
Bilev and Vanand districts; and five thousand
years old rock paintings in Gemikaya near
Ordabad should be noted for those who are
interested.
It will catch your attention on your way to or
from Nakhchivan; Mount Ağrı seems more
beautiful from this perspective. Iğdır Nakhchivan highway (after the Aralık district) reaches to Nakhchivan by passing
through Armenia and Iran like a ‘tongue’
which gives its name to the border crossing
Dilucu (Tip of the Tongue). Both Büyük Ağrı
(Big Ağrı) Mount and Küçük Ağrı (Small
Ağrı) Mount are visible with all their glory in
this part of the road. The most beautiful pictures of Mount Ağrı can be taken here, especially in humid-free weather...
HAZAR WORLD
77
ROTA / ROUTE
NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN
03
Lâlî, Has, Beyaz), galesi buğdayı meşhurdur.
Sanat sahipleri maharetlidir. Kalemkârı
Behram Yurî, Destehan basmaları dünyaca
meşhurdur. Arpası pek kuvvetli ve çoktur.
Güzelleri beyaz tenlidir. Erkekleri taç, uzun
sarık sararlar, câme giyerler. Ayaklarına
renkli keçe çakışır, yeşil, kırmızı narenci,
turuncu pabuç giyerler. Kadınları sivri sivri
takke giyip, üzerine beyaz tülbent bürünür,
ayaklarına renkli çizme giyerler. Güzelleri
çeşitli mavi kürkten yörük Isfahanî giyip,
gönül alan mirza gibi salınarak yürür, zarif
ve nazikçe konuşurlar.”
Çelebi’nin, yaklaşık 500 yıl önce, zarif ve
nazikçe konuştuklarını yazdığı Nahçıvan’da
bugün konuşulan Azerbaycanca, Türkçeye
çok benzediği için hemen hemen hiçbir iletişim sorunu yaşanmıyor. Zaten Türk
kanalları da yaygın şekilde izlendiği için
Azerbaycanca ve Türkçe giderek birbirine
kaynaşıyor. Tabelalarda dikkat çeken ve
Türkçeye çok benzeyen tanıdık sözcüklere
birkaç örnek olarak “Kitabhane”, “Mekteb”
ve “Harbi Tıbbi Yardım” verilebilir.
Azerbaycan şarkıları Türkiye’de bilindiği ve
sevildiği gibi burada da Türkçe şarkılar
tanınıyor ve çok seviliyor.
78
MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18
THEY SPEAK ELEGANTLY AND GENTLY
03
Nahçıvan’da Haydar
Aliyev’in anma
törenlerinden bir
görüntü.
03
A view from the
memorial ceremony for
Heydar Aliyev in
Nakhchivan.
We started our trip to Nakhchivan with
Evliya Çelebi, let’s finish with Evliya Çelebi.
“Nakhchivan is famous for its seven kinds of
cottons (Zagi, Mollayai, Zafrani, Lali, Has,
Beyaz) and galesi wheat. Owners of art are
skilful. Kalemkari Behram Yuri and
Destehan is world-famous. Barley is very
strong and plenty. Beautiful girls are whiteskinned. Men wear crowns, long turbans and
câme (loose-fitting dresses). Colorful felt suits
them; they wear green, red, citrus and orange
shoes. Women wear colored boots, pointy
caps white scarfs. Beautiful girls wear yoruk
Isfahani of blue fur and walk like glamorous
princesses, speak elegantly and gently.”
500 hundred years ago, Çelebi wrote that
Nakhchivani people speak elegantly and gently; there is no communication problem due
to the similarity between Azerbaijani and
Turkish languages. Turkish channels are
widely watched, thus Azerbaijani and
Turkish languages gradually fuse together.
Familiar words can be seen on the signs.
Turkish songs are loved in Nakhchivan while
Azerbaijani songs are known and loved in
Turkey.
www.hazarworld.com
HAZAR WORLD
79
ROTA / ROUTE
STABESI pUBlIS IS? NOS SUl / UASTABESI pUBlIS IS? NOS SUl
краткое
изложение
www.hazarworld.com
ХАлДУН ЯВАШ
Каспийский
Стратегический Институт
Генеральный Секретарь
Общей чертой молодых прикаспийских стран является
желание сохранить региональную стабильность, и, на
основе принципа беспроигрышных стратегий, поставлять
энергетические ресурсы в разные страны, и обеспечить
диверсификацию потребителей. Мировые и региональные
державы подходят к Каспийскому региону на основе
прагматичных партнерских отношений, включающих
новые экономические сферы и особенно стратегически
значимые области.
С другой стороны, Турция, Грузия и Азербайджан, расположенные в “Центральном коридоре” с его уникальным
геостратегическим положением для торговых, транспортных и транзитных маршрутов, находятся на жизненно
важном перекрестке. Реализованные в сотрудничестве с
этими странами крупные проекты будут основой стабильности и развития Каспийского региона. С этой точки зрения, Южный Газовый Коридор, способствующий энергетической диверсификации Европы, “Шелковый Путь”
энергоносителей - проект TANAP и железная дорога Баку
-Тбилиси-Карс, многократно увеличивают стратегическое
значение Турции, Грузии и Азербайджана. Темой, вынесенной на обложку журнала, стал Каспийский регион,
значение которого в экономической политике всех великих мировых держав все более возрастает, с точки зрения
его богатых минеральных ресурсов.
Премьер-министр Турции Реджеп Тайип Эрдоган свою
первую зарубежную поездку после местных выборов осуществил в Азербайджан. Одним из самых важных событий в апреле стала защита Турции президентом
Азербайджана Ильхамом Алиевым от словесных нападок
в Праге президента Армении Сержа Саргсяна в связи с
событиями 1915 года.
В этом выпуске журнала вы также можете прочитать:
эксклюзивное интервью с Генеральным директором представительства “Турецкие Авиалинии” в России
Мефаилом Дерибашем, о визите президента Абдуллы
Гюля в Туркменистан, в связи с “Праздником
Туркменского Скакуна”, и статью посла в Анкаре
Жансеита Туймебаева про Казахстан.
До встречи в следующем номере ...
HAZAR WORLD
81
краткое изложение
13-я Международная Нефтегазовая Конференция
Турции TUROGE 2014
состоялась в Анкаре с 9
по 10 апреля. В конференции приняли участие
Министр Энергетики
и Природных Ресурсов
Турции Танер Йылдыз и
известные имена в мире
энергетики.
СТРОИТЕЛЬСТВО TANAP НАЧНЕТСЯ В
АПРЕЛЕ 2015 ГОДА
Н
а конференции, где состоялось обсуждение вопросов, связанных с Турцией
и окружающими её странами, а также
проблем энергетического сектора.
Министр Йылдыз, выступивший с важными
заявлениями, обратил внимание на растущую
важность проекта TANAP в связи развитием
событий, касающихся иракской нефти.
Йылдыз: TANAP имел большое зНачеНие, а за последНие 3 месяца его
зНачеНие стало ещё больше
Йылдыз рассказал о предпринимаемых усилиях по увеличению альтернативных источников энергии и развитию различных проектов, а также диверсификации маршрутов
энергопроводов, несмотря на сложности,
обусловленные политической нестабильностью в регионе. В качестве примера этих
усилий он привел сотрудничество в энергетическом секторе с Азербайджаном и
Туркменистаном.
Йылдыз отметил, что при сочетании проектов, разрабатываемых в Восточном
Средиземноморье Администрацией Южного
Кипра и Израилем с разумными политическими условиями для ТРСК, могут появиться новые источники энергии. Он подчеркнул,
чем меньше протяженность трубопровода,
тем целесообразнее проекты, разрабатываемые странами ЕС.
Министр Йылдыз сказал: “Турция понимает, что наряду с нефтяными проектами с
82
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
Венесуэлой и Колумбией, находящимися на
расстоянии примерно 6-8 тысяч километров,
есть проекты, которые можно реализовать в
200 - километровом внутреннем районе. Я
должен еще раз подчеркнуть, что Сирийский
кризис, кризис в Крыму и на Украине показали важность ситуации, в которой мы оказались.” TANAP имел большое значение, а за
последние 3 месяца его значение стало ещё
больше. Министр Йылдыз, подчеркнувший,
что позитивное отношение Турции к энергетическим проектам будет продолжаться без
использования преимуществ своего географического положения, сказал: “Турция и
далее будет придерживаться политики реализации либерализованных, приватизированных и стратегических проектов”.
строительство TANAP НачНется в апреле
2015 года
Генеральный директор “TANAP Doğal Gaz
İletim A.Ş.” Салтук Дюзйол в своем выступлении сказал, что строительство TANAP,
который будет транспортировать газ из
месторождения “Шах Дениз” через
Азербайджан и Турцию в Европу, начнется в
апреле следующего года. Дюзйол, отметив
важный вклад в экономику Турции проекта
TANAP, сказал: “Будет приобретено 1 млн.
200 тыс. тонн стальных труб стоимостью от
1,5 до 2 млрд. долларов, стоимость соглашений по строительству трубопровода составит
3,5-4 млрд. долларов”.
www.hazarworld.com
Грузия, окно для Турции,
открытое на Восток, является
синтезом восточной и западной
цивилизаций. В транспортировке
богатых энергетических
ресурсов Каспийского
Региона на западные рынки, в
качестве транзитной страны,
через которую проложены
энергетические трубопроводы,
она выполняет очень важную
роль. Давайте познакомимся
поближе со страной, с которой у
нас установлены исторические,
политические, экономические и
культурные связи.
15 ФАКТОВ, КОТОРЫЕ НУЖНО ЗНАТЬ О ГРУЗИИ
Мерве ДАМДЖЫ
Грузия известна своей богатой культурной
и этнической структурой.
1
2
Монастырь Гелати и кафедральный собор
Баграти включены в Список всемирного
наследия ЮНЕСКО .
Грузия является одним из наиболее важных производителей вина в Кавказском
регионе.
3
Граждане Турецкой Республики могут
находиться в Грузии в течение 90 дней,
имея при себе только удостоверение личности.
4
5
6
7
Минеральные воды и лимонад Грузии
славятся также, как и грузинские вина.
8
Выплаты за транзит нефтепровода Баку –
Тбилиси - Джейхан, известного как
Основные минеральные ресурсы страны уголь, марганец, тальк, мрамор.
Здание Макдональдс, построенное по проекту архитектора Георгия Хмаладзе в
городе Батуми, было награждено премией
года знаменитого журнала по архитектуре
ArchDaily, как лучшее коммерческое здание.
“Проект века”, и газопровода БакуТбилиси-Эрзурум являются одним из самых
важных статей дохода экономики страны.
Батумский ботанический парк считается
одним из наиболее важных ботанических
садов в мире.
9
10
11
Денежной единицией Грузии является
лари. 1 лари стоит около 1,25 доллара.
Уровень грамотности в Грузии мужчин
и женщин в возрасте от 15 лет и старше
составляет 100%.
26 мая День Независимости и 9 апреля
- дата отделения от Советского Союза
являются национальными праздниками страны .
12
13
14
Грузинский алфавит является одним из
14 алфавитов, используемых в мире.
15
Первый кинотеатр в Грузии был
построен в Тбилиси 16 ноября 1896
Самый известный грузинский суп
“харчо” похож на турецкий суп с рисом
и лапшой.
года.
HAZAR WORLD
83
краткое изложение
Принцип “Два
Государства, Одна
Нация”, отражающий
отношения
между Турцией и
Азербайджаном,
проявился в
действии на 5-ом
саммите “Восточного
партнерства”,
состоявшемся в
столице Чехии Праге.
ОТВЕТ АЛИЕВА САРГСЯНУ КАК ПОЩЕЧИНА:
“ЕСЛИ НЕТ ТУРЦИИ, ТО ЗДЕСЬ ЕСТЬ Я”
СеЛИН ШеН САЛТАШ
п
резидент Азербайджана Ильхам Алиев
резко отреагировал на попытку президента Армении Сержа Саргсяна превратить трибуну саммита в арену для
демонстрации враждебного отношения к
Турции. Президент Азербайджана Ильхам
Алиев, выступивший после Саргсяна, сказал: “Сегодня, к сожалению, президент
Армении, пользуясь случаем, вновь выступил с нападками на Турцию. При отсутствии
делегации Турции - это очень легко сделать.
Но здесь есть я”. Далее Алиев изложил
исторические факты.
выступлеНие саргсяНа
Саммит “Восточного партнерства” создан
ЕС в качестве платформы для развития
отношений с Азербайджаном, Молдовой,
Арменией, Грузией, Украиной и Белорусью.
Президент Армении Серж Саргсян выступил с трибуны саммита, на котором Турция
не была представлена, с речью, не совместимой с дипломатической практикой.
Саргсян большую часть своей речи посвятил событиям 1915 года, выдвинув необоснованные обвинения, что Турция не выполнила того, что следовало бы и что придерживается политики отрицания. Саргсян заявил, что эта ситуация несовместима с процессом вступления Турции в ЕС, и поблагодарил тех, кто признал и поддерживает,
несмотря на все усилия Турции, утверждения о геноциде.
84
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
алиев - саргсяНу: “вы злоупотребляете представившеЙся возможНостью”
Президент Азербайджана Ильхам Алиев
не стал молчать после риторики ненависти Саргсяна. В своей речи он сказал:
“Сегодня, к сожалению, Президент
Армении, пользуясь возможностью,
вновь выступил с нападками на Турцию.
При отсутствии делегации Турции - это
очень легко сделать. Но здесь есть я, и я
могу объяснить, почему закрыта граница
между Турцией и Арменией”.
Алиев сказал: “Граница между Турцией и
Арменией была закрыта после оккупации
азербайджанского города Кельбаджар в
апреле 1993 года. До этого из Нагорного
Карабаха были изгнаны все азербайджанцы, которые составляли 30 % населения
Нагорного Карабаха. В настоящее время
20 % территории Азербайджана находится под оккупацией Армении”. Продолжая
свое выступление, Алиев сказал: “ Что
касается отношений между Турцией и
Арменией, то премьер-министр Эрдоган
несколько лет назад предложил армянской стороне открыть архивы, чтобы
ученые могли пролить свет на историю
отношений двух народов, но Армения не
ответила на это предложение. Армения
должна освободить оккупированные территории Азербайджана. Армения должна
проявить политическую волю в этом
отношении «.
www.hazarworld.com
ПЕРВЫй ВИЗИТ
ПОСЛЕ ВЫбОРОВ
Избирательный марафон в местные органы
в Турции остался в прошлом. Традиция не
изменилась. Премьер-министр Реджеп Тайип
Эрдоган, партия которого выиграла местные
выборы, свой первый визит за границу совершил
в Азербайджан.
СеЛИН ШеН САЛТАШ
Э
рдоган во главе делегации совершил рабочую поездку в Баку 4
апреля. Председателем совещаний с
участием делегаций двух стран был
Президент Азербайджана Ильхам Алиев.
Во время визита премьер-министра
Турции Реджепа Тайипа Эрдогана в
Азербайджан на первый план вышли
заявления о взаимном сотрудничестве
двух стран. В частности, на повестке дня
двух лидеров были имеющие глобальное
значение энергетические проекты.
Основной темой обсуждений явился проект Транс-Анатолийского Газопровода (
TANAP ), решение о реализации которого было принято благодаря стабильной
позиции Турции и Азербайджана. После
встречи один на один президент
Азербайджана Ильхам Алиев и премьерминистр Турции Реджеп Тайип Эрдоган
перед телекамерами подтвердили свою
приверженность TANAP, которой доставит газ с месторождения “Шах-Дениз”
на европейские рынки.
Другой важной темой на переговорах
был вопрос о Нагорном Карабахе.
Премьер-министр Эрдоган отметил, что
Турция не изменит свою позицию в этом
вопросе, и он считает важным, чтобы
азербайджанский народ знал об этом.
напомнил, что объем внешней торговли
между двумя странами приближается к
15 млрд. долларов. Премьер-министр
Эрдоган отметил инвестиции
Азербайджана в Турции в PETKIM и
TANAP, объём которых, как ожидается,
достигнет 20 млн. долларов. Он сказал:
“Цель инвестиций Азербайджана в
Турции - действительно очень большая.
Наиболее важная из них - TANAP. Я уверен, что международный проект будет
укреплять наше братские отношения”.
“строительство TANAP может быть
Начато до коНца года”
Эрдоган напомнил о важных проектах
Азербайджана и Турции: нефтепровод
Баку -Тбилиси-Джейхан, газопровод
Баку-Тбилиси- Эрзурум и железная
дорога Баку-Тбилиси- Карс, которые
показывают, насколько сильны связи
между Азербайджаном и Турцией.
Эрдоган сказал: “В частности, есть шаги,
которые мы предпринимаем в вопросе
природного газа . Речь идет о процессе,
начатом в PETKIM и новых инвестициях
в PETKIM. Я говорил, насколько важны
эти шаги. Наша солидарность, наши
братские отношения будут продолжаться
и в дальнейшем. У сторон, в этом отношении, нет ни малейших сомнений”.
Президент Азербайджана Ильхам Алиев
напомнил, что две страны осуществляют
крупные проекты в экономической
сфере. Алиев сказал, что он надеятся
открыть проект TANAP вместе с премьер-министром Эрдоганом в 2018 году.
ЭрдогаН: “мы вместе сделаем очеНь
серьезНые иНвестиции”
В заявлениях, опубликованных после
встречи двух лидеров, на первый план
вышел акцент на экономическое сотрудничество. Премьер-министр Эрдоган
HAZAR WORLD
85
краткое изложение
“ТУРЕЦКИЕ АВИАЛИНИИ УВЕЛИЧИВАЮТ
ОбЪЁМ НАШИХ ТОРГОВЫХ ОТНОШЕНИй
С РОССИЕй”
Генеральный директор авиакомпании “Турецкие Авиалинии” в России Мефаил
Дерибаш, рассказал о процессе лидерства авиакомпании на рынке.
ХАЙреДДИН АЙДЫНБАШ
м
ефаил Дерибаш, Генеральный
директор представительства авиакомпании “Турецкие Авиалинии”
в России
Россия является одним из самых важных
рынков для Турции. C увеличением инвестиций и коммерческой деятельности также
расширяется с каждым годом и деятельность
авиакомпании “Турецкие Авиалинии”. Если
количество пассажиров, перевезенных авиакомпанией “Турецкие Авиалинии” в 2005
году составляло 60 тыс., то в прошлом году
эта цифра достигла 1 миллиона.
Не могли бы вы рассказать нам вкратце
86
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
об Мефаиле Дерибаше? Кто он, Мефаил
Дерибаш, какова его история жизни?
Я родился в 1953 году в Адапазары. После
окончания начальной школы в Адапазары
наша семья переехала в Швецию. Среднюю
школу и университет, по специальности
«Экономический менеджмент» , я закончил в
Швеции. Как вы помните , в середине 80-х
годов были созданы частные финансовые
учреждения, в том числе, беспроцентные
банки, среди них Faysal Finans и Kuveyt
Türk. В общей сложности я 10 лет проработал в Турции. После распада Советского
Союза, в начале 90-х годов, у нас с друзьями
с 1993 по 1998 годы был бизнес в России,
который продолжался до 1998 года, потому
что в 1998 году в России случился крупный
www.hazarworld.com
экономический кризис. В 2004 году я был
принят на работу в представительство авиакомпании “Турецкие Авиалинии” в
Стокгольме. Но там я работал недолго.
После окончания ряда курсов по управлению
авиаперевозками в 2004-2005 годах, я был
назначен на работу в представильство в
Москве. С 2005 года я работаю в Москве.
Давайте теперь поговорим о деловом профиле Мефаила Дерибаша. У Вас ранее
был опыт бизнеса в России. Расскажите,
пожалуйста , о том периоде своей жизни.
На мой взгляд, Россия начала восстанавливаться после прихода уважаемого В. В.
Путина к управлению государством.
Потрясения, имевшие место в 90-х годах,
помогли приобрести мне определенный
опыт. У меня была возможность близко
узнать русских. Я понял тогда, что русские
люди придают большое значение установлению личных отношениий. Я думаю, что мой
опыт сыграл большую роль в деятельности
нашего представительства.
Каково значение, с точки зрения
“Турецких Авиалиний”, авиарейсов в
Россию и России в целом? Не могли бы
вы рассказать о видении России авиакомпанией “Турецкие Авиалинии”?
В 2006 году мы открыли в России полеты по
4-ем линиям. В последующие годы начались
полеты в города : Уфа, Новосибирск и Сочи.
Таким образом, в 2010 году мы имели 7
новых линий, а включая Москву - 8. Но, как
я уже сказал, количество ежедневных рейсов
Москва- Стамбул увеличилось от 2 до 4.
Начались круглогодичные полеты в
Анталию и Анкару. Мы не остановились на
этом и продолжаем открывать новые линии.
Начались полеты между Астраханью и
Стамбулом. Это наша 9-ая линия. С 22 апреля осуществляются рейсы в Ставрополь.
Таким образом, число линий достигло 10 –
ти. В 2005 году общее число перевезенных
нами пассажиров составляло 60 тысяч в год,
а в 2013 году эта цифра составила, включая
600 тысяч московских пассажиров, 1 миллион человек.
они посещают Москву и Санкт-Петербург,
в составе групп и индивидуально. Если
учесть, что 1 млн. 200 тысяч из этих туристов перевезли мы, то это составляет почти
25 % от их общего количества. Когда я
начинал работать в Москве, наша доля была
около 1 % .
Как вы думаете, почему российские туристы предпочитает “Турецкие Авиалинии”,
причем в процентом выражении больше,
чем турки?
Потому что “Турецкие Авиалинии”, как вы
знаете, имеют самые новые самолеты в
Европе. На наших самолетах - очень высокое качество обслуживания пассажиров.
Последние три года подряд Skytrax, проводя
оценку по всем критериям, выбирает нас,
как лучшую авиакомпанию в Европе. Этот
вывод сделан на основании анкетного опроса
20 млн. пассажиров.
Что бы Вы хотели сказать о роли
“Турецких Авиалиний” в увеличении объёма торговых отношений между Турцией
и Россией?
Как известно, руководители Турции и
России премьер-министр Реджеп Тайип
Эрдоган и президент В.В. Путин в отношении объёма торговли между двумя странами
поставили общую цель. Она заключается в
том, чтобы увеличить за короткие сроки
объём товарооборота до 100 млрд. долларов.
И я думаю, что “Турецкие Авиалинии” играют важную роль для достижения этой цели.
Например, после открытия полетов по
новым направлениям в какой- либо регион
или страну, наши торговые отношения с
этой страной увеличиваются в несколько
раз. Потому что бизнесмены больше предпочитают летать прямыми рейсами.
Какие наши города больше всего привлекают интерес россиян, и какие города
России привлекают интерес граждан
Турции?
В прошлом году 1 миллион 400 тысяч туристов из России поехали в Турцию. А из
Турции, если я не ошибаюсь, 350 тысяч
туристов прибыли в Россию. Чаще всего
HAZAR WORLD
87
краткое изложение
КАСПИйСКАЯ
ПОЛИТИКА
МИРОВЫХ
ДЕРЖАВЫ
Каспийский бассейн, на протяжении всей истории бывший местом процветания
великих цивилизаций, находится в центре внимания мировых держав. Регион имеет
критическое значение для возрождения Шелкового Пути и является местом, где возможно развитие сотрудничества во многих областях, начиная с энергетики, торговли, транспорта, безопасности и т.д.
Мерве ДАМДЖЫ
к
аспийскому бассейну, с его богатыми энергетическими ресурсами, а
также возможностями в области
коммуникаций и транспорта между
Востоком и Западом, в быстро меняющейся динамике мировой экономики удалось
привлечь внимание стран мира. Если мы
посмотрим на восток, то мы увидим, что
геостратегическое расположение
Каспийского региона сделало его жизненно важным местом пересечения торговых,
транспортных и транзитных маршрутов
между Востоком и Западом, называемым
“Шелковым Путем”. По этой причине,
Каспийский бассейн, чрезвычайно богатый с точки зрения полезных ископаемых,
обладающий значительной частью мировых нефтяных и газовых запасов, будет
иметь очень высокое значение в будущем.
88
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
спрос На НеФть в сша растет
При анализе политики США в отношении
Центральной Азии и Кавказа, на первый
план, как важнейший фактор, выходят
экономические ожидания. С ростом спроса на нефть в США, растет их зависимость от стран -экспортеров нефти.
Снижение зависимости от экспорта нефти
из стран Персидского Залива и создание
разнообразия источников возможно за
счет ресурсов Каспия.
Заместитель секретаря Бюро энергоресурсов Министерства Иностранных Дел США
Джулия Нешиват, заявив, что проект
“Южного Газового Коридора”, созданный
благодаря тесному сотрудничеству
Азербайджана и Турции, месторождение
“Шах Дениз 2”, которое откроет доступ
Европы к каспийским ресурсам, TANAP,
по которому первый поток газа пойдет в
2018 году и проект TAP, согласно которо-
www.hazarworld.com
му газ “Шах –Дениза” от границы
Турции с Грецией через Грецию, Албанию
и Италию поступит на рынки Европы,
имеют очень большое значение для будущего энергетики, сказала, что американские компании активны как в секторе
энергетики, так и в других секторах, связанных с экономикой Каспийского региона. Она сказала, что с увеличением роли в
мировой экономике Каспийского региона,
они ожидают увеличения его экономического и коммерческого уровня участия.
поиск альтерНативНыХ источНиков в
ЭНергетике
Продолжают обсуждаться, снова пришедшие на повестку дня в связи с кризисом в
Украине, вопросы природного газа и энергетики. В то время, как администрация
Обамы применяет экономические санкции
в отношении России, Стив Стокман, член
конгресса США от штата Техас, считает,
что путь избавления энергетической зависимости Европы от России заключается в
переходе на альтернативные источники.
В частности, он сказал: “США являются
одним из крупнейших в мире производителей энергии, и их мощность растет с
каждым днем. Европа же в поставках газа
зависит от России. Если Европа сможет
добывать собственный газ, сможет найти
новые источники энергии, кроме нефти и
газа, то сможет стать более свободной в
сфере энергетики. США и Каспийский
регион, создав новые возможности, смогут гарантировать свободу Европы от
России в сфере энергетики.”
россия обладает самыми богатыми в
мире резервами ЭНергоНосителеЙ
Согласно “Отчету World Energy Outlook”,
подготовленному Британским энергетическим гигантом ВР в 2013 году, самой богатой в мире страной в отношении источников энергоносителей является Россия. В
отчете отмечается, что стоимость запасов
энергоносителей, состоящих из 87 млрд.
баррелей нефти, 1,163 трлн. кубических
метров природного газа и 157 млн. тонн
угля оценивается в 40,7 трлн. долларов.
Директор русского отдела
Международного Энергетического
Агентства Марк Антуан описывает следующими словами энергетический портрет
России: “Газпром, а также НОВАТЭК и
Роснефть увеличили добычу. Одной из
наиболее важных причин этого роста производства явился проект Greenfield. У
России есть потенциал производить ещё
больше газа, чем в настоящее время.
Вероятная производственная мощность
Газпрома составляет 50 млрд кубометров.
НОВАТЭК и Роснефть также могут увеличить производство за счет разработок
новых месторождений.”
Россия уже сейчас 7 % своих энергоресурсов экспортирует на азиатский рынок.
Среди планов России до 2030 года - увеличить экспорт газа в Китай, Северную
Корею и Японию.
европа Хочет гараНтировать безопасНость ЭНергопоставок
Потребность в альтернативных источниках и в энергетической безопасности, воз-
HAZAR WORLD
89
краткое изложение
никшая вместе с газовым кризисом между
Россией и Украиной, в очередной раз продемонстрировала важность ресурсов,
которые будут поступать из Каспийского
региона. Как считает директор
Европейского центра по энергетике и безопасности источников ( EUCERS ) Проф.
Др. Friedbert Pflüger, Россия в 2030 году
по-прежнему будет оставаться самым важным поставщиком газа. Он сказал: “В
свете последних событий на Украине ЕС
для создания единого и эффективного внутреннего энергетического рынка будет
продолжать эту политику в ближайшие
несколько лет. Несмотря на это, Россия
будет по-прежнему наиболее важным
поставщиком газа до 2030 года, и нет
никаких признаков того, что она сократит
объемы поставок газа в Европу. ЕС хочет
обеспечить безопасность поставок , а
Россия хочет обеспечить безопасность
потребления.”
каспиЙ соХраНит своё зНачеНие и в
21 веке
Каспийский бассейн, с его богатыми
ресурсами нефти и газа, представляет
большое значение, с точки зрения удовлетворения растущих потребностей
Турции в энергоносителях. Наша страна,
являясь ключевой транзитной страной в
транспортировке ресурсов региона на
рынки Европы, играет роль естественного
моста. По мнению эксперта по Евразии и
энергетике Международной Организации
Стратегических Исследований ( ISRO )
Хасана Селима Озэртема, на основе отношений Турции с Азербайджаном, с другими странами Каспийского региона, в будущем могут появиться более крупные проекты.
“В период от 1990-х к 2000-м годам, кроме
нефти, важной для мировой экономики,
начался рост значения природного газа,
началось рассмотрение энергетической
безопасности в регионе и в Европе. В
предстоящий период темой обсуждения
может быть транспортировка туркменского газа через Азербайджан и различные
альтернативы.”
Благодаря проекту TANAP, реализованному по совместной инициативе Турции и
Азербайджана, Азербайджан стал крупнейшим иностранным инвестором Турции.
Одним из лучших примеров этого являются инвестиции в важные стратегические
предприятия для Турции “PETKİM” и
“НПЗ СТАР”. Если принять во внимание
90
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
эти факты, то по мнению Озэртема,
Каспий сохранит своё значение и в последующие годы.
“Годовая потребность Турции в природном газе в 2020-ых составит около 70-и
млрд. кубометров. В настоящее время
объём потребляемого газа составляет 48
млрд. и речь идет о дефиците в 20 млрд.
кубометров газа. Значительная часть стоимости этого проекта, пролегающего по
территории Турции, будет обеспечена
компанией SOCAR.”
правовоЙ статус каспиЙского моря
ожидает решеНия
Глубокий экономический кризис, в котором оказался Иран из-за экономических
санкций со стороны Запада, ограничивает
действия страны на энергетическом
рынке. Эксперты считают, что в случае
снятия санкций, производство энергоносителей в Иране будет быстро расти. По
мнению эксперта Института стратегии
Анкары Доц. Др. Мехмета Акифа Окура,
Иран хочет поделиться со своими энергоресурсами с рынком Запада.
“Иран обладает месторождениями энергетических ресурсов, в том числе в
Персидском Заливе, которые не может
использовать сам. В будущем , когда отношения с Западом нормализуются, Иран
хочет поставлять энергоносители как на
рынки Востока, так и на рынки Запада.
Поэтому он не желает интеграции
Центральной Азии, Азербайджана и
Кавказа с Западом без его участия, с
точки зрения рынка энергоресурсов или
альтернативных маршрутов энергоносителей.“
www.hazarworld.com
РАЗМЫШЛЕНИЯ ПО
ПОВОДУ КРИЗИСА
НА УКРАИНЕ:
ЭНЕРГЕТИЧЕСКАЯ
бЕЗОПАСНОСТЬ,
ПРЕДЕЛЫ
ВЗАИМОЗАВИСИМОСТИ И
ДИЛЕММА ЕС
ДОЦ. Др. вИШНе КОрКМАЗ
Н
едавний кризис на Украине был воспринят по разному людьми, которые интересуются событиями, происходящими в
мировой политике. По мнению одних это возврат к политике силы, являющейся
следствием стратегии “уверенности в себе”,
изложенной в документах по безопасности и
обороне Российской Федерации с 2010 года.
По мнению других - это оставшееся за пределами стратегического выбора США поле,
которое проявилось, как воплощение платы за
политику Великой державы. Следуя по пути
обоих точек зрения, люди, пытающиеся
понять кризис на Украине на фоне политики
силы и политики великой державы, подчеркнули, что необходимо понять природу энергетической зависимости и энергетической безопасности между ЕС и Россией.
Часто встречающийся в последние годы термин “энергетическая безопасность” является
собирательным выражением. С одной стороны, он включает в себя бесперебойное производство энергоносителей за приемлемую цену
и без нанесения вреда окружающей среде, а с
другой стороны - устанавливает прямую
связь между традиционной формой безопасности и энергетикой, элементами национальной власти и экономическим развитием.
Используемое нами с 1990-х годов понятие
“энергетическая безопасность” является
частью более глубокого обсуждения и имеет
значение с точки зрения анализа следующих
один за другим украинских кризисов 20062009-2013 годов и влияния этих кризисов.
Без вхождения в теоретические объяснения
стала очевидной связь нынешнего состояния
энергетической безопасности, с одной сторо-
ны, с проблемой “взаимозависимости”, а с
другой стороны, со “стратегическими играми
с победителями и проигравшими”.
Европейский Союз и европейские страны,
независимые, благодаря инфраструктуре,
трубопроводам и геополитике в поставках
нефти, но чувствительные к поставкам российского газа, сразу же после газового кризиса на Украине в 2006 году задумались о путях
снижения этой зависимости. В этих целях
они начали использовать альтернативные
формы энергоресурсов, например СПГ, и разработали принципы нейтрализации Русской
энергетической дипломатии (стратегии манипулирования поставками энергоносителей для
укрепления стратегических целей России) с
нормативной точки зрения.
До сих пор неясно, смогут ли ответить
Европейские государства в сегодняшнем экономическом климате на это предупреждение,
смогут или не смогут реагировать на этот
вопрос развитием совместной политики, смогут ли реализовать принципы, установленные
в 2006-2013 годах, в частности, антимонополизационные принципы без ущерба для либерализации. Некоторые европейские чиновники, на заседаниях, посвященных обсуждению
последних санкций против России, уже объявили о трудности процесса принятия решений
против энергокомпаний из-за различных интересов в ЕС. Из-за взаимозависимости позиция
России в переговорах ещё больше укрепилась.
Поэтому в предстоящем периоде мы будем, на
примере оси ЕС – Европа - Россия, наблюдать,
как в условиях взаимозависимости энергетическая безопасность может влиять на вопросы
безопасности и силу стран участниц.
HAZAR WORLD
91
краткое изложение
ВОЗРОСШЕЕ ЗНАЧЕНИЕ
ТУРКМЕНИСТАНА
НА МИРОВОМ РЫНКЕ
ПРИРОДНОГО ГАЗА
Туркменистан, благодаря прогрессу в стране и
укреплению модели экономического развития,
стал лидером среди других стран - производителей
энергоресурсов. Это достижение показывает
успехи, достигнутые за несколько лет.
Др. ДОврАН ОрАЗГЫЛЫЖОв
в
прошедших годах наблюдалась высокая скорость роста. Во время руководства страной уважаемого
Президента Туркменистана, по предварительным оценкам достижений в 2013
году, темп экономического роста превысил темп глобального роста во много раз.
Туркменистан, удачно применив свою
энергетическую стратегию, в прошлом
году успешно завершил много реформ.
Например, в Туркменистане за прошедший
год 57-и структурам были даны промышленные и социальные задания в энергетическом секторе. Это обеспечило успешную реализацию большого числа различных проектов.
По оценкам Международного
Энергетического Агентства до 2035 года
ожидается увеличение мирового производства энергоносителей на 33%. Объём
энергетического рынка Китая в 2035 году
составит 4 млрд. 60 млн. тонн нефти, а
США - 2 млрд. 240 млн. тонн.
Несмотря на ожидаемое снижение производства от 82% до 76%, месторождения
нефти и природного газа сохранят свое
значение в ближайшем будущем. В период
до 2035 г. темп роста спроса на природный
газ будет падать, и темп роста мирового
рынка природного газа уменьшится до
половины нынешней величины. Объём
мировой добычи нефти в настоящее время
составляет 4,4 млрд. тонн. Ожидается его
увеличение до 5 млрд. тонн.
Рост спроса на природный газ в масштабе
92
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
всего мира отводит Туркменистану важную роль среди производителей. Как указано в отчете Международного
Энергетического Агентства “World Energy
Outlook-2013”, ожидается увеличение
мирового потребления природного газа в
2035 году до 5 трлн. кубометров. Эта
цифра в настоящее время составляет 3.22
трлн. кубометров.
Согласно докладу Международного
Агентства по Природному Газу “Global
Vision for Gas “, население мира в 2050
году достигнет 9,3 млрд. человек, и потребление природного газа в этот период
вырастет до 6.4 трлн. кубометров. Быстро
растущий спрос в мире на природный газ
приведет к возрастанию значения стран с
высокой производительностью и обладающих запасами природного газа с высоким
экспортным потенциалом. Благодаря гениальной энергетической политике
Уважаемого Президента, Туркменистан не
только укрепил свои позиции в глобальном диапазоне, но и укрепляет свою
надежность. Потому что Туркменистан,
обладая большими резервами природного
газа, высоким уровнем производства и
экспортным потенциалом, осуществляет
политику предоставления туркменского
“голубого золота” на благо человечества.
www.hazarworld.com
Президент Казахстана
Нурсултан Назарбаев
предложил изменить
название страны на
Казак Ели. Посол
Республики Казахстан
в Анкаре Жансеит
Туймебаев рассказал
для читателей Hazar
World о предложении
переименования и его
причинах.
КАЗАХСТАН МОЖЕТ бЫТЬ ПЕРЕИМЕНОВАН В
«КАЗАК ЕЛИ»
ЖАНСеИТ ТуЙМеБАев
с
егодня 192 страны и Ватикан являются независимыми государствами и членами Организации Объединенных
Наций. Вместе со странами, объявившими о своей независимости, но не получившими международного признания, число
независимых государств составляет 206
стран.
Республика Казахстан, являющаяся членом
Организации Объединенных Наций, со дня
обретения независимости, в целях укрепления своего достойного места среди государств мира, начала очень большие и важные преобразования и успешно их завершила. Казахстан, реализовавший многие из
целей, поставленных в документе, именуемым Стратегия развития « Казахстан-2030»,
принятом в октябре 1997 года, в конце 2012
года выдвинул новую программу Стратегия
«Казахстан -2050».
Президент страны Нурсултан Назарбаев
объявил о новой программе Стратегия
«Казахстан – 2050», направленной на цель
вхождения в число наиболее развитых 30-ти
стран мира, 17 января 2014 года. В послании
Президента, в котором объявлено о программе, говорится, что: « Казахский народ за
прошедшие 22 года проделал огромную
работу. Мы разработали собственную
модель образцового развития. В сердце каждого из наших граждан появилось большое
чувство гордости за свою страну.
Казахстанцы с уверенностью смотрят в свой
завтрашний день, в будущее страны. 97 %
населения говорит о стабильности социальных условий и об их улучшении из года в
год.»
Президент страны, вскоре после публикации
послания населению, в котором была изложена идея «Вечного государства» и выдвинута цель вхождения в число самых развитых 30-ти стран мира, посетил 6 февраля
2014 года Атыраускую область. Здесь он
сказал: «В названии нашей страны есть
окончание «стан», как и у других государств
Центральной Азии. В то же время, иностранцы проявляют интерес к Монголии,
население которой составляет всего 2 миллиона человек, при этом в её названии отсутствует окончание «стан». Возможно, надо
рассмотреть, со временем, вопрос перехода
на название «Казак Ели», но прежде следует
обязательно обсудить это с народом».
Президент страны, переименовав название
страны в «Казак Ели», желает избавиться от
ассоциации со странами с окончаниями
«стан», в которых царит отсталость, низкий
уровень развития, этническая и религиозная
нетерпимость, международный терроризм,
необразованность, неразвитость прав женщин, антидемократические государственные
структуры и так далее.
HAZAR WORLD
93
краткое изложение
че с турецкими любителями музыки?
Встреча с турецкими любителями музыки и
с любителями музыки других народов всегда радостное событие. Я очень счастлива, что во всех странах, где я выступала, есть
люди, проявляющие интерес к моим песням.
Мы являемся братскими народами, я очень
люблю Турцию и Стамбул. На своем концерте в Стамбуле я почувствовала интерес,
любовь и тепло любителей музыки.
Как у Вас возник интерес к музыке?
Я родилась в городе Самарканде в большой
многодетной семье и была самым младшим
ребенком. В моей семье, кроме меня никто
не проявлял интерес к музыке. Во время
учебы в школе я тоже интересовалась музыкой. Я начала свою профессиональную
музыкальную карьеру в конце 1970-х и начале 1980-х годов. С тех лет по сегодняшний
день я живу в музыке. Я стараюсь, насколько позволяют мои возможности, исполнять
песни различных народов. Я думаю, что у
музыки нет языка и национальности.
«У МУЗЫКИ НЕТ ЯЗЫКА И
НАЦИОНАЛЬНОСТИ»
Народная артистка Узбекистана Насиба
Абдуллаева рассказала Hazar World о том, как у
неё зародился интерес к искусству, о своих мыслях
о турецком музыкальном искусстве и работе над
музыкальным альбомом.
Н
асиба Абдуллаева, удостоенная самых
высоких и почетных званий
Узбекистана: «Заслуженная артистка
Узбекистана» и «Народная артистка
Узбекистана», имеет очень богатый репертуар, включающий песни на разных языках.
Абдуллаева, сказав: «Словами песен я пытаюсь рассказать людям о печали и радости »,
отметила значение, которое она придаёт красоте мелодии и отклику музыки в сердцах
слушателей».
Вы много раз давали концерты в Турции.
Какие чувства Вы испытываете при встре94
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
Ваш музыкальный репертуар довольно
широкий. Чем Вы руководствуетесь при
определении своего репертуара? Какие
прозведения вам нравится исполнять
больше всего?
Мне доставляет большое удовольствие
исполнение песен с приятной мелодией и
затрагивающей сердца людей. Я придаю
большое значение тому, чтобы мелодия была
красивой. Словами песен я пытаюсь рассказать о печалях и радостях людей. Я не разделяю точку зрения, что достаточно рифмы, и
неважно, какая звучит музыка. Я всегда придаю значение тому, чтобы стихи и музыка
песни были хорошими.
Мы знаем, что Вы исполняете песни на
нескольких языках.
Я пою песни на русском, английском, турецком, азербайджанском и персидском языках.
Раньше пела на французском и на крымскотатарском языке.
Будучи Народной артисткой Узбекистана,
как Вы интерпретируете разницу между
восточным и западным искусством?
Конечно же, различия между искусствами
будут. Естественным является существование различий в языке, менталитете, культуре
и стиле исполнения. Различия в искусстве
способствуют более активному взаимодействию культур и их обогащению, и, в конечном счете, искусство становится более
ярким и вызывающим интерес.
www.hazarworld.com
УКРАШЕНИЕ ВСЕЛЕННОй - НАХЧЫВАНЬ
Дочерняя страна Азербайджана- Нахчыван- соединилась при помощи Моста тоски с
Турцией, но продолжает тосковать по родине матери.
ТИМур ОЗКАН
в
самом деле, город является прекрасным украшением Вселенной.
Некоторые называют его
Нахживань, некоторые Нахшивань. В древние времена этот город
построил Шах Афрасияб. И ныне видны
могилы, где похоронены его предки.
Нахживань в период его правления был
настолько процветающим, что не было ни
одной пяди пустой земли.»
Так описывает Нахчывань Пир путешественников и писателей Эвлия Челеби в
своей книге Путешествий... В истории
остались дни, когда Нахчывань была
отдельным ханством в пределах
Азербайджана. Сейчас Нахчывань находится в статусе Автономной Республики в
составе Азербайджана. Из-за оккупации
Арменией Карабахского Региона,
Нахчывань оказалась оторванной от
Азербайджана. Сейчас наземное транспортное сообщение с Азербайджаном осуществляется через Иран. Единственным
окном Нахчывани на запад является
Турция. Через реку Араз, разделяющую
Нахчывань и турецкую провинцию
Ыгдыр, Турцией построен и, в 1992 году,
открыт мост, называемый «Мостом
тоски».
Турция, посредством соглашений, подписанных с Советским Союзом в Москве
(1921 г.) и - со странами региона в Карсе
(1921 г.), выступила гарантом вхождения
Нахчывани в Азербайджан в статусе автономии. Основным источником средств к
существованию Нахчывани на сегодняшний день, экономически зависимой от
Турции, является приграничная торговля.
Жители Нахчывани, покупая дешевую
нефть в Иране и продавая её в Турции,
приобретают необходимые товары в
Турции. Население Нахчывани составляет 400 тысяч человек, из них 83 тысячи
живут в столице, городе Нахчывани.
столица НаХчываНь
Столицей Автономной Республики является одноименный город Нахчывань, расположенный в горной местности, но
несмотря на это, довольно продвинутый в
плане градостроительства и чистоты. В
центре города расположен парк Кызлар
Булагы, из которого открывается прекрасный вид на реку Нахчыванчай, протекаюHAZAR WORLD
95
краткое изложение
щую в непосредственной близости от
города. Самая известная достопримечательность Нахчывани, датируемая XII
веком - мавзолей Момине Хатун, также
находится в этом парке.
Мавзолей, благодаря своему наклонному
положению, напоминающему Пизанскую
башню, является хорошо сохранившимся
памятником периода сельджуков. Здание,
привлекающее внимание узорами на своей
поверхности, покрыто каменными плитами, его высота составляет 26 метров, имеется два этажа, гробница на нижней
этаже - пустая.
страНа президеНтов
Нахчывань является родиной второго
президента Азербайджана Абульфаза
Эльчибея и третьего президента Гейдара
Алиева. На бульваре имени Алиева
находится его музей. Перед музеем
располагается большая статуя Алиева.
Дворец культуры, драматический театр,
театр кукол и Нахчыванский
Университет при Азербайджанской
Национальной Академии Наук являются
центрами культуры в городе.
В Нахчывани также можно посетить
Памятник, воздвигнутый в честь турецких солдат, прибывших на помощь во
время армянского вторжения 1918-20
года. Историческими достопримечательностями, находящимися за пределами столицы Нахчывани, являются древние руины в районах Сабир и Аза,
памятники средневековья в районах
Килит, Велавер, Аилис, Аза, Котам,
Билев и Вананд, наскальные рисунки,
сделанные пять тысяч лет назад, в
Гемикайа, находящегося вблизи
Ордабада.
в НаХчываНи разговаривают мягко и
вежливо
Эвлия Челеби почти 500 лет назад писал,
что в Нахчывани люди разговаривают
мягко и вежливо. Сегодня здесь общаются
на азербайджанском языке, который очень
похож на турецкий язык. Поэтому никаких проблем в установлении контактов не
возникает. Благодаря тому, что здесь
часто смотрят турецкие телеканалы,
турецкий и азербайджанский языки постепенно сливаются. В качестве знакомых
слов на вывесках, очень похожих на
турецкие, можно привести нескольких
примеров: «Китабхане», «Мектеб» и
«Харби тибби йардым».
96
МАЙ 2014 ВЫПУСК 18
что поесть?
На нахчыванскую кухню наблюдается
влияние Азербайджана, Турции и Ирана.
Здесь вы можете отведать различные виды
шашлыков, такие, как тике и люля, молочные блюда и выпечки, пилавы с курицей
и красным мясом, а также Бозбаш (разновидность мясного блюда) и Балигайнаг
(омлет с медом).
что купить?
Славятся ароматные лимоны, выращиваемые на востоке страны в регионе Ордубад.
как доеХать?
В Нахчывань можно долететь прямым
рейсом Turkish Airlines или через Баку на
АЗАЛ, можно долететь до Ыгдыра и далее
проехать по автодороге. Нахчыван находится от Ыгдыра на расстоянии 170 и 85
км от пограничного пункта Дилуджу.
Нахчыванскую визу можно получить в
аэропорту или на пограничном пункте.