MUJICA, Elias 2001 "Pukara-kulttuuri / The Pukará Culture"

Uluslararası Türk Dünyası Kültür Araştırmaları Dergisi, Sayı 3 (İçindekiler ve Özetler)

International Journal of Old Uyghur Studies, 2019

Tarihi Türk dilinin bir kolu olan Eski Uygurca Türk dili araştırmalarında önemli bir yere sahiptir. Budizmin, Manihaizmin ve Hristiyanlığın dinî külliyatına ilişkin birçok metni ihtiva eden Eski Uygurca metin neşri, söz varlığı ve dil bilgisi hususiyetleri temelinde kitap, makale, tebliğ ve tanıtma türünden birçok çalışmanın konusunu oluşturmuştur. Eski Uygurca çalışmalarının farklı dillerde ve coğrafyalarda kaleme alınması ise bibliyografya çalışmalarını gerekli kılmıştır. Bu bakımdan bu alana ilişkin bibliyografya çalışmaları her defasında önemli bir başvuru kaynağı olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada 2017 yılında Eski Uygurca üzerine yapılan çalışmalar ele alınmaktadır. Bu çalışmanın amacı mevzubahis yılda yayımlanan kitap, makale ve tanıtma türünden çalışmaların bibliyografik künyelerinin bir araya getirilmesi yoluyla bir bibliyografya denemesi yapmaktır. Bu yazı kitaplar, makaleler ve tanıtmalar olmak üzere üç başlıktan oluşacaktır.

Folklor Akademi Dergisi, 2023

Türkçe bir kelime olan yel, varlığın yaratılışıyla ilgili dört unsurdan biri olan hava ile ilişkilidir. Farsça kökenli rüzgâr kelimesi de dilimizde yel ile birlikte yaygın bir kullanıma sahiptir. Türk kültüründe Tanrılar dışında destan kahramanları ve yada taşını kullanan seçkin kişiler rüzgâr çıkarabilmiştir. İslamiyet'le birlikte Mikâil adlı melek Yaratıcı adına doğa olaylarını gerçekleştirmeye başlamış, bu bağlamda yeli kontrol etmiştir. Yelin geldiği yer, esiş yönü, estiği dönem ve zaman, saatteki hızı gibi özellikler yel isimlerinin ortaya çıkışı üzerinde etkili olmuştur. Yel; bahar yeli, şark yeli, kavak yeli, sam yeli, seher yeli, tan yeli, kabayel, şimal, kıble, lodos, garbi, mihrican, meltem, poyraz vd. gibi isimler almıştır. Yörelere göre isim alabilen rüzgâr çeşitleri olmakla birlikte Çukurova'da harman yeli, Yarıkkaya yeli, ayaz, poyraz, garbi, sazak, seher yeli, sam yeli, bora, meltem ve mihrican isimleri ön plana çıkmıştır. Yel, işlevsel bir öneme ve ekonomik bir değere sahiptir. Hayvancılık ve tarım yapan geleneksel Türk toplumu yanında kent kültürü bağlamında çeşitli meslek kollarında olanlar için de önemini korumaktadır. Rüzgâr gücü; değirmen çarklarını çevirmek, rüzgâr santrallerinde elektrik elde etmek için kullanılmıştır. Turizm sektöründe rüzgâr sörfü, yelken yarışı, yamaç paraşütü ve balon turları yapabilmek için rüzgâr durumu dikkate alınmaktadır. İklim üzerinde etkili olan rüzgâr soğuk ya da sıcak havayı taşır, sisli ve bulutlu havayı dağıtır. Çukurova'da yaz aylarında serinlemek ve harman savurmak için rüzgâra ihtiyaç duyulmuştur. Rüzgâr esmediğinde çeşitli ritüellere başvurulmuştur. Rüzgâr şiddetli esip fırtınaya ve ardından hortuma dönüştüğünde hayatı olumsuz yönde etkilemektedir. Çatıları uçurmakta, ağaçları devirmekte, otomobillere zarar vermektedir. Kara, deniz ve hava ulaşımını aksatabilmektedir. Çukurova bölgesi halk şiirinde yel; hem gerçek hem de mecaz anlamda kullanılarak duyguların, düşüncelerin, içinde bulunulan durumun ve ruh hâlinin anlatımında aracı olur. Rüzgâr haberci olma özelliğiyle sevgili hakkındaki bilgileri ve onun kokusunu âşığa ulaştırır. Muhabbet, hasret, ayrılık, ecel ve yalan gibi soyut kavramlar, yele benzetilerek somutlaştırılır. Rüzgâr adları, taşıdığı özellikler dikkate alınarak, erkek-kadın isimlerinde ve soyadı olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada mitoloji, destan, efsane ve halk hikâyelerinden yola çıkılarak Türk kültüründe yel ile ilgili genel bilgiler verildikten sonra, yelin Çukurova bölgesi halk kültüründeki yeri ve özellikleri değerlendirilecektir.

Yeni Tanin, 2021

Samet Yıldız, "Yusuf Akçura (1876-1935)", Yeni Tanin, 8 Ekim 2021, https://www.yenitanin.com/yusuf-akcura-1876-1935/

"Halk Kültüründe Eğlence Uluslararası Sempozyumu" T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kocaeli Üniversitesi, Motif Halk Oyunları Eğitim ve Öğretim Vakfı, 11-13 Aralık 2009, 2009

Karaçay-Malkar halkı göç, sürgün, kıyım, yıkım dâhil birçok acıya maruz kalmıştır. Ancak bütün bu acılara ve olumsuzluklara rağmen gelenek ve görenekleri, bağımsızlıkları, din ve dilleri ile kendilerini özdeş gören Karaçay-Malkar halkı bu değerlerini, kültürlerini günümüze kadar yaşatmayı başarmıştır. Sağlam tarihsel ve kültürel temellere dayanan halklarda, ne genel, ne de yerel gelenek ve görenekler, gelişen koşullar karşısında unutulup yok olmazlar. Gelişen yeni teknolojik araç ve gereçler sayesinde eski gelenek ve görenekler sonraki kuşaklara ve geniş kitlelere ulaştırılırlar. .

Bu makalede Güneydogu Asya bölgesi hakkında özet bilgiler verilmiştir.

aku.edu.tr

Melli Yöresindeki, yerleşmeler, Aksu Çayı Havzası içinde bulunur. Kırsal yerleşmelerin beşerî ve ekonomik özelliklerinin belirginleşmesinde, engebeli topografya ve yoğun orman örtüsünün etkisi vardır. Yörede 15 tane kırsal yerleşme bulunmaktadır. Yerleşmelerin nüfusları 86 ile 2463 arasında değişir. Antalya ve Isparta illerine yönelik iç göç vardır. Yerleşmeler, yamaç ve etek köyleri olup, köylerin merkezleri sık dokulu, çevreye doğru dağınık bir yerleşme biçimi arz eder. Ayrıca, yörede mahalle, yaylacılık ve ağıl yerleşmeleri gibi köyden küçük yerleşme biçimleri de bulunur. Yörenin ekonomik özelliklerinde hayvancılık, ziraat, balıkçılık, ormancılık ve mermer madenciliği gibi çok çeşitli bir yapı söz konusudur. Ekonomik özellikler içinde, diğer illere kitre (keven öz suyu), salep toplamak amacıyla gidilir. Ayrıca, yılbaşlarında konutların kapılarına asılan noel-çelenklerinin ihracatı da yapılır.

Yusuf Akçura, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında, Türkçülük savaşına katılanlardan birisi olmuştur. Cumhuriyet Türkiyesi'nde de bu yerini muhafaza edebilmiştir. Hayatı dalgalı ama başarılı geçmiştir. Siyasal çalışmaları, yazarlığı, özellikle siyaset ve tarih konuları üzerine düşünceleri ile kültür hayatımıza canlılığı sürecek olan bir etki yapmıştır. 2 Yusuf Akçura, 2 Aralık 1876 tarihinde doğmuştur. Doğduğu yer Volga suyu kıyısında bulunan Simbir adlı yerdir. Akçura varlıklı bir ailenin çocuğudur. Babası Hasan Bey fabrikatördü. Annesi Bibi Banu Hatun, Kazan'ın tanınmış ailelerinden Hasanoğullarındandı. 3 Amcası İbrahim, Türk Dili ve Edebiyatı konularında önemli bilgi sahibi olan bir kişiydi. Türkçülük çalışmaları ile tanıdığımız İsmail Gaspirinski eniştesi idi. Böyle bir aile ortamından gelmesi, Yusuf'u rahat bir çocukluk yaşamına sevk etmekteydi. Fakat bu durum gerçekleşmedi. Henüz daha iki yaşında iken babası Hasan Bey'i kaybetti. Annesi fabrikaları yönetemeyince, Yusuf ile birlikte İstanbul'a göç etti.

İnsan yeme içme gibi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılarken çeşitli nesnelerden istifade eder. Bunların önemli bir grubunu maddi kültür varlıkları arasında sayılan kap kacaklar oluşturur. Doğal ya da işlenmiş maddelerin kullanılması ile üretilen sini, sahan, tulum, kaşık gibi mutfak eşyalarını ifade eden kap kacak, Anadolu topraklarını mesken tutan ve geleneksel yaşam biçimlerini sürdüren Yörükler tarafından kullanılmaya devam edilen unsurlardır. Tuluklar, kazanlar, çomçalar, siniler farklı malzemeler ve araçlarla yapılan mutfak eşyalarıdır. Yörüklerin tarihini, yaşam biçimlerini ve kullandıkları dokumaları içeren çok sayıda yayın olmakla birlikte gündelik hayatlarında önemli yeri tutan kap kacaklarla ilgili detaylı bir çalışma yok denecek kadar azdır. Bu makalenin amacı, Yörük yaşamının önemli unsurları arasında yer alan kap kacakları tanıtmaktır. Çalışmada gözlem, doküman analizi gibi nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Konu kapsamına giren malzeme alan araştırmaları ile tespit edilmiş, fotoğrafları çekilmiş ve belgelenmiştir. Ananelerine bağlı yaşam biçimini sürdüren Yörüklerde geleneksel kap kacak kullanımına devam edildiği ve yozlaşmanın yok denecek düzeyde olduğu, buna mukabil yerleşik hayata geçen ve Türkmen olarak tanımlanmaya başlanan toplulukların ise seri imalat ürünlere yöneldikleri anlaşılmaktadır.