இந்தியா

இந்தியக் குடியரசு
Republic of India
இந்தியக் குடியரசு; Republic of India பாரத் கணராச்சியம்; (பார்க்க ஏனைய பெயர்கள்)
	கொடி தேசிய இலச்சினை
	குறிக்கோள்: "சத்யமேவ செயதே" "வாய்மையே வெல்லும்"
	நாட்டுப்பண்: "சன கண மன"; "நீங்கள் அனைத்து மக்களின் மனதையும் ஆள்பவர்";
	தேசியப் பண்; "வந்தே மாதரம்"; "நான் உன்னை வணங்குகிறேன், அம்மா"
	இந்தியக் கட்டுப்பாட்டுப் பகுதிகள்; உரிமை கோரப்பட்ட ஆனால் கட்டுப்பாட்டில் இல்லாத பகுதிகள்;
தலைநகரம்	புது தில்லி; 28°36′50″N 77°12′30″E / 28.61389°N 77.20833°E
பெரிய நகர்	மும்பை (நகரம்); தில்லி (பெருநகரப் பகுதி);
ஆட்சி மொழி(கள்)	இந்தி; ஆங்கிலம்;
தேசிய மொழிகள்	எதுவுமில்லை
பிராந்திய மொழிகள்	மாநில அளவிலும், 8-ஆவது பட்டியலிலும் அசாமியம்; வங்காளம்; போடோ; தோக்ரி; குசராத்தி; இந்தி; கன்னடம்; காசுமீரம்; கொக்பரோக்; கொங்கணி; மைதிலி; மலையாளம்; மணிப்புரி; மராத்தி; மிசோ; நேபாளி; ஒடியா; பஞ்சாபி; சமசுகிருதம்; சந்தாளி; சிந்தி; தமிழ்; தெலுங்கு; உருது; ;
தாய்மொழிகள்	447 மொழிகள்
சமயம் (2011)	79.8% இந்து; 14.2% இசுலாம்; 2.3% கிறித்தவம்; 1.7% சீக்கியம்; 0.7% பௌத்தம்; 0.4% சமணம்; 0.23% சமயமற்றோர்; 0.65% ஏனையோர்;
மக்கள்	இந்தியர்
அரசாங்கம்	கூட்டாட்சி நாடாளுமன்ற அரசியலமைப்புக் குடியரசு
• குடியரசுத் தலைவர்	திரௌபதி முர்மு
• குடியரசுத் துணைத் தலைவர்	செகதீப் தன்கர்
• பிரதமர்	நரேந்திர மோதி
• தலைமை நீதிபதி	தனஞ்சய ய. சந்திரசூட்
• மக்களவைத் தலைவர்	ஓம் பிர்லா
சட்டமன்றம்	நாடாளுமன்றம்
• மேலவை	மாநிலங்களவை
• கீழவை	மக்களவை
விடுதலை ஐக்கிய இராச்சியத்திடம் இருந்து
• மேலாட்சி	15 ஆகத்து 1947
• குடியரசு	26 சனவரி 1950
பரப்பு
• மொத்தம்	3,287,263 km2 (1,269,219 sq mi) (7-ஆவது)
• நீர் (%)	9.6
மக்கள் தொகை
• 2021 மதிப்பிடு	1,407,563,842 (2-ஆவது)
• 2011 கணக்கெடுப்பு	1,210,854,977 (2-ஆவது)
• அடர்த்தி	427.2/km2 (1,106.4/sq mi) (19-ஆவது)
மொ.உ.உ. (கொ.ஆ.ச.)	2022 மதிப்பீடு
• மொத்தம்	$11.353 நூறாயிரம் கோடி (3-ஆவது)
• தலைவிகிதம்	$8,079 (122-ஆவது)
மொ.உ.உ. (பெயரளவு)	2022 மதிப்பீடு
• மொத்தம்	$3.25 trillion (6-ஆவது)
• தலைவிகிதம்	$2,313 (145-ஆவது)
ஜினி (2011)	35.7; மத்திமம் · 98-ஆவது
மமேசு (2019)	0.645; மத்திமம் · 131-ஆம்
நாணயம்	இந்திய ரூபாய் (₹) (INR)
நேர வலயம்	ஒ.அ.நே+05:30 (இசீநே)
	பசநே நடைமுறையில் இல்லை
திகதி அமைப்பு	dd-mm-yyyy;
வாகனம் செலுத்தல்	இடது
அழைப்புக்குறி	+91
ஐ.எசு.ஓ 3166 குறியீடு	IN
இணையக் குறி	.in

இந்தியா (ஆங்கிலம்: India) என்பது தெற்காசியாவில் உள்ள ஒரு நாடு ஆகும். இது அதிகாரப்பூர்வமாக இந்தியக் குடியரசு (Republic of India)^[d]^[23] என்று அழைக்கப்படுகிறது. உலகில் பரப்பளவு அடிப்படையில் 7வது மிகப் பெரிய நாடும், மக்கள் தொகையின் அடிப்படையில் முதலாமிடத்தைக் கொண்ட நாடும் இதுவாகும். இதற்குத் தெற்கே இந்தியப் பெருங்கடலும், தென் மேற்கே அரபிக்கடலும், தென் கிழக்கே வங்காள விரிகுடாவும் சூழ்ந்துள்ளன. மேற்கே பாக்கித்தான்,^[e] வடக்கே சீனா, நேபாளம், மற்றும் பூட்டான், கிழக்கே வங்காளதேசம் மற்றும் மியான்மர் ஆகியவற்றுடன் நில எல்லைகளை இது பகிர்ந்து கொண்டுள்ளது. இந்தியப் பெருங்கடலில் இலங்கை மற்றும் மாலத்தீவுக்கு அருகில் இந்தியா அமைந்துள்ளது. இந்தியாவின் ஒரு பகுதியான அந்தமான் நிக்கோபார் தீவுகளானவை தாய்லாந்து, மியான்மர் மற்றும் இந்தோனேசியாவுடன் ஒரு கடல் எல்லையைப் பகிர்ந்து கொள்கின்றன.

நவீன மனிதர்கள் ஆப்பிரிக்காவில் இருந்து இந்தியத் துணைக்கண்டத்திற்கு குறைந்தது 55,000 ஆண்டுகளுக்கு முன்னரே வந்தனர்.^[25]^[26]^[27] தொடக்கத்தில் தனிமைப்படுத்தப்பட்டதன் வேறுபட்ட வடிவங்களில் வேட்டையாடி-சேகரித்து உண்பவர்களாக இவர்கள் நீண்ட காலமாக ஆக்கிரமித்து இருந்தனர். இது இப்பகுதியை மரபணு ரீதியில் மிக அதிக வேற்றுமைகளை உடையதாக ஆக்கியுள்ளது. மனித மரபியற் பல்வகைமையில் ஆப்பிரிக்காவுக்கு அடுத்து இரண்டாவது இடத்தில் இதன் காரணமாக இந்தியா உள்ளது.^[28] துணைக்கண்டத்தில் குடியமர்ந்த வாழ்வானது 9,000 ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் சிந்து ஆற்று வடிநிலத்தின் மேற்கு எல்லைகளில் தோன்றியது. படிப்படியாக பரிணாமம் அடைந்த இது சிந்துவெளி நாகரிகமாகப் பொ. ஊ. மு. 3வது ஆயிரம் ஆண்டில் உருவாகியது.^[29] பொ. ஊ. மு. 1,200 வாக்கில் ஓர் இந்தோ-ஐரோப்பிய மொழியான சமசுகிருதத்தின் தற்போது வழக்கில் இல்லாத வடிவமானது வடமேற்கில் இருந்து இந்தியாவுக்குள் பரவியது.^[30]^[31] இதற்கான ஆதாரமானது இந்நாட்களில் இருக்கு வேதத்தின் சமயப் பாடல்களில் காணப்படுகிறது. மன உறுதியுடன் கவனமாக மனப்பாடம் செய்யப்பட்ட வாய் வழிப் பாரம்பரியத்தால் இது பாதுகாக்கப்பட்டு இருந்தது. இந்தியாவில் இந்து சமயத்தின் தோற்றத்தை இருக்கு வேதமானது பதிவிடுகிறது.^[32] இதனால் இந்தியாவில் திராவிட மொழிகளானவை வடக்கு மற்றும் மேற்குப் பகுதிகளில் இடமாற்றம் செய்யப்பட்டன.^[33] பொ. ஊ. மு. 400 வாக்கில் சாதியால் படி நிலை அமைப்பு மற்றும் விலக்கலானது இந்து சமயத்திற்குள் உருவாகத் தொடங்கியது.^[34] பௌத்தம் மற்றும் சைனம் தோன்றின. சமூகப் படி நிலைகளானவை மரபு வழியுடன் தொடர்பற்றவை என்று அறிவித்தன.^[35] தொடக்க கால அரசியல் ஒன்றிணைப்புகள் உறுதியாக பொருந்தியிராத மௌரிய மற்றும் குப்தப் பேரரசுகளை கங்கை வடி நிலத்தை அடிப்படையாகக் கொண்டவையாகத் தோன்றச் செய்தன.^[36] இப்பேரரசுகளின் ஒட்டு மொத்த சகாப்தமானது பரவலான படைப்பாற்றலால் பரப்பப்பட்டுள்ளது.^[37] ஆனால், பெண்களின் நிலை வீழ்ச்சியடைந்ததையும் கூட இக்காலம் குறிக்கிறது.^[38] தீண்டாமையை ஓர் ஒன்றிணைக்கப்பட்ட நம்பிக்கை அமைப்பாக உருவாக்கியதிலும் இக்காலம் பங்கு வகித்தது.^[f]^[39] தென்னிந்தியாவில் நடுக் கால இராச்சியங்கள் திராவிட மொழி எழுத்து முறைகளையும், சமயப் பண்பாடுகளையும் தென்கிழக்காசியாவின் இராச்சியங்களுக்கு ஏற்றுமதி செய்தன.^[40]

நடுக் கால சகாப்தத்தின் தொடக்கத்தில் கிறித்தவம், இசுலாம், யூதம் மற்றும் சரதுசம் ஆகியவை இந்தியாவின் தெற்கு மற்றும் மேற்குக் கடற்கரைகளில் நிறுவப்பட்டன.^[41] நடு ஆசியாவைச் சேர்ந்த முசுலிம் இராணுவங்கள் இந்தியாவின் வடக்குச் சமவெளிகள் மீது விட்டு விட்டுத் தாக்குதல் ஓட்டம் நடத்தின^[42]. இறுதியாக தில்லி சுல்தானகத்தை நிறுவின. நடுக் கால இசுலாமின் பிற நாடுகளின் பண்பாட்டுத் தாக்கம் கொண்ட இணையத்திற்குள் வடக்கு இந்தியாவை இழுத்தன.^[43] 15ஆம் நூற்றாண்டில் விசய நகரப் பேரரசானது தென்னிந்தியாவில் ஒரு நீண்ட காலம் நீடித்து இருந்த வேறுபட்ட கூறுகளின் தொகுதியான இந்துப் பண்பாட்டை உருவாக்கியது.^[44] பஞ்சாப் பகுதியில் சீக்கியம் உருவாகியது. அமைப்பு ரீதியான சமயத்தை நிராகரித்தது.^[45] 1526இல் முகலாயப் பேரரசு தொடங்கப்பட்டது. ஒப்பீட்டளவில் அமைதியான இரு நூற்றாண்டுகளைத் தொடங்கி வைத்தது.^[46] ஒளிரும் கட்டடக் கலையின் ஒரு மரபை விட்டுச் சென்றது.^[g]^[47] படிப்படியாக பிரித்தானியக் கிழக்கிந்திய நிறுவனத்தின் ஆட்சியானது விரிவடைந்தது. இந்தியாவை ஒரு காலனித்துவப் பொருளாதாரமாக மாற்றியது. அதே நேரத்தில் இந்தியாவின் இறையாண்மையையும் உறுதி செய்தது.^[48] 1858இல் பிரித்தானிய அரச குடும்பத்தின் ஆட்சியானது தொடங்கியது.^[49]^[50]^[51] ஒரு முன்னோடியான மற்றும் தாக்கத்தை ஏற்படுத்திய இந்திய விடுதலை இயக்கமானது உருவாகியது. இது அதன் அகிம்சை வழியிலான எதிர்ப்புக்காக அறியப்படுகிறது. பிரித்தானிய ஆட்சியை முடித்து வைத்ததில் ஒரு முக்கியமான ஆக்கக் கூறாக உருவானது.^[52]^[53] 1947இல் பிரித்தானியாவின் இந்தியப் பேரரசானது இந்துக்களைப் பெரும்பான்மையாகக் கொண்ட இந்திய மேலாட்சி அரசு மற்றும் முசுலிம்களை பெரும்பான்மையாகக் கொண்ட பாக்கித்தான் மேலாட்சி அரசு என இரு சுதந்திரமான பகுதிகளாகப் பிரிக்கப்பட்டது.^[54]^[55]^[56]^[57] பெருமளவிலான உயிரிழப்பு மற்றும் அதற்கு முன்னர் நடந்திராத இடம் பெயர்வுக்கு நடுவில் இது பிரிக்கப்பட்டது.^[58]

இந்தியா 1950ஆம் ஆண்டு முதல் ஒரு கூட்டமைப்பாக ஒருங்கிணைக்கப்பட்ட குடியரசாக உள்ளது. ஒரு சனநாயக நாடாளுமன்ற முறை மூலமாக நிர்வகிக்கப்படுகிறது. 1947இல் இதன் விடுதலை நேரத்தில் இருந்து உலகின் மிக அதிக மக்கள் தொகையுடைய சனநாயக நாடாகத் திகழ்கிறது.^[59]^[60]^[61] பல அதிகார அமைப்புகளையுடைய, பல மொழிகளையுடைய மற்றும் பல இனங்களையுடைய சமூகமாக இது உள்ளது. இந்தியாவின் பெயரளவு தனி நபர் வருமானமானது 1951ஆம் ஆண்டில் ஐஅ$64 (₹4,577)இலிருந்து 2022ஆம் ஆண்டில் ஐஅ$2,601 (₹1,86,013.1)ஆக உயர்ந்தது. இதன் கல்வியறிவு வீதமானது 16.6%திலிருந்து 74%ஆக உயர்ந்துள்ளது. இதே நேரத்தில், இதன் மக்கள் தொகையானது 36.10 கோடியிலிருந்து கிட்டத்தட்ட 140 கோடியாக உயர்ந்துள்ளது.^[62] 2023ஆம் ஆண்டு உலகின் மிக அதிக மக்கள் தொகையுடைய நாடாக இந்தியா உருவானது.^[63]^[64] 1951ஆம் ஆண்டு ஒப்பீட்டளவில் வறிய நாடாக இருந்ததிலிருந்து இந்தியா உலகின் வேகமாக வளரும் பெரிய பொருளாதாரமாக உருவாகியுள்ளது.^[65] தகவல் தொழில்நுட்பச் சேவைகளுக்கு ஒரு மையமாகவும், விரிவடைந்து வரும் நடுத்தர வர்க்கத்தினரையும் கொண்டுள்ளது.^[66] பல்வேறு திட்டமிடப்பட்ட அல்லது முடிக்கப்பட்ட புவி தாண்டிய இலக்குகளை அடைய விண்வெளித் திட்ட அமைப்பை இந்தியா கொண்டுள்ளது. இந்தியத் திரைப்படங்கள், இசை மற்றும் ஆன்மீகப் போதனைகள் உலகளாவிய பண்பாட்டில் ஓர் அதிகரித்து வரும் பங்கை ஆற்றி வருகின்றன.^[67] பொருளாதாரச் சம நிலையற்ற தன்மை அதிகரித்து வந்த போதிலும் இந்தியா குறிப்பிடத்தக்க அளவுக்கு அதன் வறுமை வீதத்தைக் குறைத்துள்ளது.^[68] இந்தியா அணு ஆயுதங்களையுடைய ஒரு நாடாகும். இராணுவச் செலவீனங்களில் உயர் தர வரிசையை இது பெறுகிறது.^[69] பாலினப் பாகுபாடு, குழந்தைகளின் ஊட்டச்சத்து குறைபாடு^[70] மற்றும் காற்று மாசுபாட்டின் அதிகரித்து வரும் நிலைகள்^[71] ஆகியவை இந்தியா எதிர் கொள்ளும் சமூக-பொருளாதாரச் சவால்களில் சிலவாகும். இந்தியாவின் நிலம் பெரும்பல்வகைமையை உடைய நிலமாகும். நான்கு உயிரினப் பல்வகைமையுடைய இடங்கள் இங்கு உள்ளன.^[72] நாட்டின் பரப்பளவில் காடுகள் 21.7%ஐக் கொண்டுள்ளன.^[73] இந்தியாவின் காட்டுயிர்கள் இந்தியப் பண்பாட்டில்^[74] பாரம்பரியமாக சகிப்புத் தன்மையுடன் பார்க்கப்படுகின்றன. இவை இந்தக் காடுகள் மற்றும் பிற இடங்களில் பாதுகாக்கப்பட்ட வாழிடங்களில் ஆதரவு பெற்றுள்ளன.

பெயர்க் காரணம்

ஆக்சுபோர்டு ஆங்கில அகராதியின் (2009ஆம் ஆண்டு மூன்றாம் பதிப்பு) படி, "இந்தியா" என்ற பெயரானது பாரம்பரிய இலத்தீன் சொல்லான இந்தியாவில் இருந்து பெறப்படுகிறது. இது தெற்கு ஆசியா மற்றும் அதற்குக் கிழக்கே இருந்த துல்லியமாகத் தெரிந்திராத பகுதியையும் சேர்த்துக் குறிக்கப் பயன்படுத்தப்பட்டது. இச்சொல்லான "இந்தியா" என்ற பெயரும் எலனிய கிரேக்க வார்த்தையான இந்தியா (Ἰνδία), பண்டைக் கிரேக்க மொழியின் இந்தோசு (Ἰνδός), பழைய பாரசீக ஹிந்துஷ் (அகாமனிசியப் பேரரசின் ஒரு கிழக்கு மாகாணம்) மற்றும் தொடக்கத்தில் அதன் ஒத்த சமசுகிருத வேர்ச் சொல்லான சிந்து, அல்லது "ஆறில்" இருந்து பெறப்பட்டது. குறிப்பாக இது சிந்து ஆற்றைக் குறிக்கிறது.^[75]^[76] குறிப்பாக, உட்கருத்தாக இந்த ஆற்றின் நன்றாகக் குடியமரப்பட்ட வடி நிலத்தை இது குறிக்கிறது. பண்டைய கிரேக்கர்கள் இந்தியர்களை இந்தோயி (Ἰνδοί) என்று குறிப்பிட்டனர். இதன் மொழி பெயர்ப்பானது "சிந்து ஆற்று மக்கள்" என்பதாகும்.^[77]

பாரத் (பாரத்; pronounced [ˈbʱaːɾət] ( listen)) என்ற சொல்லானது இந்திய இதிகாசம் மற்றும் இந்திய அரசியலமைப்பு ஆகிய இரண்டிலுமே குறிப்பிடப்பட்டுள்ளது.^[78]^[79] இதன் வேறுபட்ட வடிவங்களில் பல இந்திய மொழிகளில் இது பயன்படுத்தப்படுகிறது. வரலாற்று ரீதியான பெயரான பரதவர்சத்தின் நவீன கால வடிவமாக பாரத் என்ற சொல்லானது 19ஆம் நூற்றாண்டின் நடுப் பகுதி முதல் இந்தியாவின் ஒரு பூர்வீகப் பெயராக அதிகரித்து வந்த முக்கியத்துவத்தைப் பெற்றுள்ளது.^[78]^[80] பரதவர்சம் என்பது உண்மையில் வட இந்தியாவைக் குறிக்கப் பயன்படுத்தப்பட்டது.^[81]^[82]

ஹிந்துஸ்தான் ([ɦɪndʊˈstaːn] ( listen)) என்பது இந்தியாவைக் குறிக்கப் பயன்படுத்தப்பட்ட ஒரு நடுக் காலப் பாரசீக மொழிப் பெயர் ஆகும். 13ஆம் நூற்றாண்டு வாக்கில் இது பிரபலமானது.^[83] முகலாயப் பேரரசின் சகாப்தத்தில் இருந்து இது பரவலாகப் பயன்படுத்தப்படுகிறது. ஹிந்துஸ்தானின் பொருளானது வேறுபட்டு இருந்து வந்துள்ளது. வட இந்தியத் துணைக் கண்டத்தை (தற்கால வடக்கு இந்தியா மற்றும் பாக்கித்தான்) உள்ளடக்கிய ஒரு பகுதியை அல்லது முழு இந்தியாவையும் குறிக்க இது பயன்படுத்தப்பட்டுள்ளது.^[78]^[80]^[84]

வரலாறு

பண்டைக் கால இந்தியா

சமசுகிருத இதிகாசமான இராமாயணம், ஆண்டு அண். பொ. ஊ. மு. 400 – அண். பொ. ஊ. 300. கதை கூறும் பாணியில் இது எழுதப்பட்டுள்ளது. இது அண். 1650ஆம் ஆண்டு காலமிடப்பட்ட ஒரு கையெழுத்துப் பிரதியின் விளக்கப்படம் ஆகும்.^[85]

பண்டைக் கால இந்தியாவானது நாகரிகத்தின் தொட்டில்களில் ஒன்றாகக் கருதப்படுகிறது^[86]. 55,000 ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் முதல் நவீன மனிதர்கள் அல்லது ஓமோ செப்பியன்கள் எனப்படுவர்கள் இந்தியத் துணைக் கண்டத்திற்கு ஆப்பிரிக்காவில் இருந்து வருகை புரிந்தனர். ஆப்பிரிக்காவில் அவர்கள் முன்னரே பரிணாம வளர்ச்சி அடைந்திருந்தனர்.^[25]^[26]^[27] தொடக்க காலத்தில் அறியப்பட்ட நவீன மனிதர்களின் எஞ்சிய பகுதிகளானவை தெற்காசியாவில் சுமார் 30,000 ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் காலமிடப்படுகின்றன.^[25] பொ. ஊ. மு. 6,500ஆம் ஆண்டுக்குப் பின்னர் உணவுப் பயிர்கள் மற்றும் விலங்குகள் கொல்லைப்படுத்தப்பட்டதற்கான ஆதாரங்கள், நிலையான கட்டடங்களின் உருவாக்கம், விவசாய மிகு உற்பத்திப் பொருட்களைச் சேமித்து வைக்கும் அமைப்புகள் ஆகியவை மெஹெர்கர் மற்றும் பலூசிஸ்தான் போன்ற பிற களங்களில் தோன்றுகின்றன.^[87] இவை படிப்படியாக சிந்துவெளி நாகரிகமாக வளர்ச்சி அடைந்தன.^[88]^[87] இது தெற்காசியாவின் முதல் நகர்ப்புறப் பண்பாடு ஆகும்.^[89] பொ. ஊ. மு. 2,500-1,900 ஆகிய காலங்களுக்கு இடையில் பாக்கித்தான் மற்றும் மேற்கு இந்தியாவில் இது செழிப்படைந்தது.^[90] மொகெஞ்சதாரோ, அரப்பா, தோலாவிரா, மற்றும் காளிபங்கான் போன்ற நகரங்களைச் சுற்றி மையமாக இருந்தது. வேறுபட்ட வடிவங்களில் சொற்ப அளவு உணவைக் கொண்டு இவர்கள் உயிர் வாழ்ந்தனர். கைவினைப் பொருட்களின் உற்பத்தி மற்றும் பரவலான வகைப்பட்ட வணிகம் ஆகியவற்றில் இந்நாகரிகமானது கடுமையாக ஈடுபட்டிருந்தது.^[89]

பொ. ஊ. மு. 2,000 - பொ. ஊ. மு. 500 வரையிலான காலத்தின் போது துணைக்கண்டத்தின் பல பகுதிகள் செப்புக் காலப் பண்பாட்டில் இருந்து இரும்புக் காலப் பண்பாட்டிற்கு மாற்றமடைந்தன.^[91] இந்து சமயத்துடன் தொடர்புடைய மிகப் பழமையான புனித நூல்களான வேதங்களானவை^[92] இக்காலத்தின் போது எழுதப்பட்டன.^[93] பஞ்சாப் பகுதி மற்றும் மேல் கங்கைச் சமவெளியில் ஒரு வேத காலப் பண்பாடு இருந்தது என்பதை வேதங்களை ஆய்வு செய்ததை அடிப்படையாகக் கொண்டு வரலாற்றாளர்கள் குறிப்பிடுகின்றனர்^[91]. வடமேற்கில் இருந்து இந்தியத் துணைக்கண்டத்துக்குள் பல்வேறு அலைகளாக வந்த இந்திய-ஆரியப் புலப்பெயர்வுகளையும் இக்காலகட்டமானது உள்ளடக்கியிருந்தது என பல வரலாற்றாளர்கள் கருதுகின்றனர்.^[92] புரோகிதர்கள், போர் வீரர்கள் மற்றும் சுதந்திர விவசாயிகள் ஆகியோரை உள்ளடக்கி ஆனால் பூர்வீக மக்களை அவர்களது பணிகள் தூய்மையற்றவை என்று முத்திரையிட்டு ஒதுக்கி வைத்த ஒரு படி நிலை அமைப்பை உருவாக்கிய சாதி அமைப்பானது இக்கால கட்டத்தின் போது தோன்றியது.^[94] தக்காணப் பீடபூமியில் இக்கால கட்டத்தைச் சேர்ந்த தொல்லியல் ஆதாரங்களானவை அரசியலமைப்பின் ஒரு தலைவனை உடைய அமைப்பின் நிலையின் இருப்பைப் பரிந்துரைகின்றன.^[91] தென்னிந்தியாவில் இக்கால கட்டத்துக்குக் காலமிடப்படுகிற பெருங்கற்கால நினைவுச் சின்னங்களின் ஒரு பெரும் எண்ணிக்கையிலானவை நிலையான வாழ்க்கை முறை முன்னேற்றம் அடைந்ததைக் காட்டுகின்றன.^[95] மேலும், வேளாண்மை, நீர்ப்பாசன தொட்டிகள் மற்றும் கைவினைப் பாரம்பரியங்களின் அருகிலிருந்த ஆதாரங்களும் கூட இவற்றைக் காட்டுகின்றன.^[95]

பாறையில் குடையப்பட்ட அஜந்தா குகைகளின் 26ஆம் குகை

பிந்தைய வேத காலத்தில் பொ. ஊ. மு. சுமார் 6ஆம் நூற்றாண்டின் போது கங்கைச் சமவெளி மற்றும் வடமேற்குப் பகுதிகளில் இருந்த சிறிய அரசுகள் மற்றும் தலைவர்களைக் கொண்ட அமைப்புகள் 16 சிலவர் ஆட்சி அமைப்புகள் மற்றும் முடியரசுகளாக ஒன்றிணைந்தன. இவை மகாஜனபாதங்கள் என்று அறியப்பட்டன.^[96]^[97] வளர்ந்து வந்த நகரமயமாக்கலானது வேதம் சாராத சமய இயக்கங்களின் வளர்ச்சிக்குக் காரணமானது. இதில் இரண்டு இயக்கங்கள் தனி சமயங்களாக உருவாயின. இச்சமயத்துக்கு எடுத்துக்காட்டாகத் திகழ்ந்த மகாவீரரின் வாழ்வின் போது சைனம் முக்கியத்துவம் பெற்றது.^[98] கௌதம புத்தரின் போதனைகளை அடிப்படையாகக் கொண்டு பௌத்தம் உருவானது. இரண்டும் நடுத்தர வர்க்கத்தினரைத் தவிர்த்து அனைத்து சமூக வகுப்பினரிடமிருந்தும் பின்பற்றுபவர்களை ஈர்த்தது. இந்தியாவில் வரலாறு பதிவு செய்யப்படுதலின் தொடக்கத்தின் மையமானது புத்தரின் வாழ்வைப் பதிவு செய்ததாக அமைந்தது.^[99]^[100]^[101] அதிகரித்து வந்த நகர்ப்புற செல்வத்தின் காலத்தின் போது இரு சமயங்களும் துறவே சிறந்தது என்று குறிப்பிட்டன. நீண்ட காலத்திற்கு நீடித்திருக்கும் துறவற மரவுகளை இரு சமயங்களும் நிறுவின.^[102] அரசியல் ரீதியாக பொ. ஊ. மு. 3ஆம் நூற்றாண்டில் மகத இராச்சியமானது பிற அரசுகளை இணைத்து அல்லது குறைத்து மௌரியப் பேரரசாக உருவானது.^[103] இப்பேரரசானது தொலைதூர தெற்குப் பகுதி தவிர்த்து பெரும்பாலான இந்தியத் துணைக்கண்டத்தைக் கட்டுப்பாட்டில் வைத்திருந்தது என்று ஒரு காலத்தில் எண்ணப்பட்டது. ஆனால், இதன் மையப் பகுதிகளானவை பெரிய சுயாட்சியுடைய பகுதிகளால் பிரிக்கப்பட்டிருந்தது என்று தற்போது எண்ணப்படுகிறது.^[104]^[105] மௌரிய மன்னர்கள் தங்களது பேரரசு உருவாக்கம் மற்றும் பொது மக்களின் வாழ்வை முனைப்புடன் நிர்வகித்தது ஆகியவற்றுக்கு அறியப்படும் அதே அளவுக்கு இராணுவத் தன்மையை அசோகர் துறந்தது மற்றும் பௌத்த தம்மத்தைத் தொலைதூரப் பகுதிகளுக்குப் பரப்பியது ஆகியவற்றுக்காகவும் அறியப்படுகின்றனர்.^[106]^[107]

தமிழின் சங்க இலக்கியங்கள் பொ. ஊ. மு. 200 மற்றும் பொ. ஊ. 200க்கு இடையில் தெற்குத் தீபகற்பப் பகுதியானது சேரர், சோழர், பாண்டியரால் ஆளப்பட்டது என்பதை வெளிக் காட்டுகின்றன. இந்த அரசமரபுகள் விரிவாக உரோமைப் பேரரசு, மேற்கு ஆசியா மற்றும் தென்கிழக்காசியாவுடன் வணிகத்தில் ஈடுபட்டது.^[108]^[109] வட இந்தியாவில் குடும்பத்துக்குள் தந்தையின் கட்டுப்பாட்டை இந்து சமயம் உறுதிப்படுத்தியது. பெண்கள் இரண்டாம் நிலைக்குத் தாழ்த்தப்பட்ட அதிகரித்து வந்த நிலைக்கு இது வழி வகுத்தது.^[110]^[103] 4ஆம் மற்றும் 5ஆம் நூற்றாண்டுகளின் வாக்கில் குப்தப் பேரரசு பெரிய கங்கைச் சமவெளிப் பகுதியில் நிர்வாகம் மற்றும் வரி விதிப்பின் ஒரு சிக்கலான அமைப்பை உருவாக்கியது. இந்த அமைப்பானது பிந்தைய இந்திய இராச்சியங்களுக்கு ஒரு முன் மாதிரியாக உருவானது.^[111]^[112] குப்தர்களுக்குக் கீழ் சடங்கு முறையை அடிப்படையாகக் கொண்டிருக்காமல் பக்தியை அடிப்படையாகக் கொண்ட ஒரு புதுப்பிக்கப்பட்ட இந்து சமயமானது அதன் நிலையை உறுதிப்படுத்தத் தொடங்கியது.^[113] இந்த புதுப்பிப்பானது சிற்பங்கள் மற்றும் கட்டடக் கலை மலர்ந்ததன் மூலம் பிரதிபலிக்கப்படுகிறது. இது நகர்ப்புற உயர் குடியினர் மத்தியில் புரவலர்களைப் பெற்றது.^[112] செவ்வியல் சமசுகிருத இலக்கியமும் வளர்ந்தது. இந்திய அறிவியல், வானியல், மருத்துவம் மற்றும் கணிதம் ஆகியவை குறிப்பிடத்தக்க முன்னேற்றங்களைப் பெற்றன.^[112]

நடுக்கால இந்தியா

தஞ்சாவூரின் தஞ்சைப் பெருவுடையார் கோயிலானது பொ. ஊ. 1010இல் கட்டி முடிக்கப்பட்டது

குதுப் மினாரானது 73 m (240 அடி) உயரமுடையதாக உள்ளது. தில்லி சுல்தான் சம்சுத்தீன் இல்த்துத்மிசுவால் இது கட்டி முடிக்கப்பட்டது.

இந்தியாவின் தொடக்க கால நடுக் காலமானது பொ. ஊ. 600 முதல் பொ. ஊ. 1,200 வரை நீடித்திருந்தது. பிராந்திய இராச்சியங்கள் மற்றும் பண்பாட்டு வேற்றுமை ஆகியவற்றை இது இயல்புகளாகக் கொண்டிருந்தது.^[114] கன்னோசியின் ஹர்ஷவர்தனர் அந்நேரத்தில் பெரும்பாலான சிந்து-கங்கைச் சமவெளியை பொ. ஊ. 606 முதல் பொ. ஊ. 647 வரை ஆண்டார். தெற்கு நோக்கி விரிவடைய முயற்சி மேற்கொண்டார். தக்காணத்தின் சாளுக்கிய ஆட்சியாளரால் தோற்கடிக்கப்பட்டார்.^[115] இவருக்குப் பின் ஆட்சிக்கு வந்தவர் கிழக்கு நோக்கி விரிவடைய முயற்சித்த போது அவரும் வங்காளத்தின் பால மன்னனால் தோற்கடிக்கப்பட்டார்.^[115] சாளுக்கியர்கள் தெற்கு நோக்கி விரிவடைய முயற்சி செய்த போது மேலும் தெற்கே இருந்த பல்லவர்களால் அவர்கள் தோற்கடிக்கப்பட்டனர். பல்லவர்களும் பதிலுக்கு இன்னும் தெற்கே இருந்த பாண்டியர் மற்றும் சோழர்களால் எதிர்க்கப்பட்டனர்.^[115] இக்காலத்தின் எந்த ஓர் ஆட்சியாளராலும் ஒரு பேரரசை உருவாக்கவோ அல்லது தங்களது மையப் பகுதியைத் தாண்டி தொலைவில் இருந்த நிலங்களைத் தொடர்ந்து கட்டுப்பாட்டில் வைக்கவோ இயலவில்லை.^[114] இக்காலத்தின் போது மேய்ச்சல் முறையை அடிப்படையாகக் கொண்ட மக்களின் நிலங்களானவை வளர்ந்து வந்த வேளாண்மைப் பொருளாதாரத்துக்கு வழி விடுவதற்காக அழிக்கப்பட்டன. அவர்கள் சாதி சமூகத்திற்குள் இணைக்கப்பட்டனர். பாரம்பரியம் சாராத புதிய ஆளும் வகுப்பினரும் இவ்வாறு இணைக்கப்பட்டனர்.^[116] சாதி அமைப்பானது பின் விளைவாக பிராந்திய வேறுபாடுகளைக் காட்டத் தொடங்கியது.^[116]

6ஆம் மற்றும் 7ஆம் நூற்றாண்டுகளில் தமிழில் முதல் பக்தி சமயப் பாடல்கள் உருவாக்கப்பட்டன.^[117] இந்தியா முழுவதும் இந்த நடத்தையானது பின்பற்றப்பட்டது. இந்து சமயத்தின் புத்தெழுச்சி மற்றும் துணைக் கண்டத்தின் அனைத்து நவீன மொழிகளின் வளர்ச்சிக்கும் இது வழி வகுத்தது.^[117] இந்தியாவின் பெரிய மற்றும் சிறிய அரச குடும்பங்கள் மற்றும் அவர்களால் புரவலத் தன்மை பெற்ற கோயில்கள் ஆகியவை தலை நகரங்களுக்குப் பெரும் எண்ணிக்கையிலான குடி மக்களை வரவழைத்தன. இவை பொருளாதார மையங்களாகவும் கூட உருவாயின.^[118] இந்தியா மற்றுமொரு நகரமயமாக்கலின் கீழ் சென்றதால் பல்வேறு அளவுகளில் கோயில் பட்டணங்கள் தோன்றத் தொடங்கின.^[118] 8ஆம் மற்றும் 9ஆம் நூற்றாண்டுகளின் வாக்கில் இந்த விளைவுகள் தென் கிழக்காசியாவிலும் உணரப்பட்டன. தென்னிந்தியப் பண்பாடு மற்றும் அரசியல் அமைப்புகளானவை இந்நிலங்களுக்கு ஏற்றுமதி செய்யப்பட்டன. இந்நிலங்கள் நவீன கால மியான்மர், தாய்லாந்து, லாவோஸ், புரூணை, கம்போடியா, வியட்நாம், பிலிப்பீன்சு, மலேசியா, மற்றும் இந்தோனேசியாவின் பகுதிகளாக உருவாயின.^[119] இந்திய வணிகர்கள், அறிஞர்கள் மற்றும் சில நேரங்களில் இராணுவங்கள் இந்த மாற்றத்தில் பங்கெடுத்தன. தென்கிழக்காசியர்களும் இந்த மாற்றத்தை முன்னெடுத்தனர். இந்திய இறையிடங்களில் பலர் தற்காலிகமாகத் தங்கினர். தங்களது மொழிகளுக்குப் பௌத்த மற்றும் இந்து சமய நூல்களை மொழி பெயர்த்தனர்.^[119]

10ஆம் நூற்றாண்டுக்குப் பிறகு முசுலிம் நடு ஆசிய நாடோடி இனங்கள் வேகமான குதிரைப் படையைப் பயன்படுத்தி இனம் மற்றும் சமயத்தால் இணைக்கப்பட்ட பரந்த இராணுவங்களை ஒன்றிணைத்தன. தெற்காசியாவின் வடமேற்குச் சமவெளி மீது அடிக்கடி தாக்குதல் நடத்தின. 1206இல் இறுதியாக இசுலாமிய தில்லி சுல்தானகம் நிறுவப்படுவதற்கு இது வழி வகுத்தது.^[120] வட இந்தியாவின் பெரும்பாலான பகுதியின் கட்டுப்பாட்டைக் கொண்டதாகவும், தென்னிந்தியாவுக்குள் பல ஊடுருவல்களை நடத்தியதாகவும் சுல்தானகம் திகழ்ந்தது. இந்திய உயர் குடியினருக்கு முதலில் இடையூறாக இருந்த போதும் சுல்தானகமானது அதன் பரந்த முசுலிம் அல்லாத குடிமக்களை அவர்களின் சொந்த சட்டங்கள் மற்றும் பழக்க வழக்கங்களைப் பெரும்பாலும் பின்பற்ற விட்டது.^[121]^[122] 13ஆம் நூற்றாண்டில் மங்கோலிய ஊடுருவாளர்களைத் தொடர்ந்து முறியடித்ததால் மேற்கு மற்றும் நடு ஆசியாவுக்கு ஏற்பட்ட அழிவிலிருந்து இந்தியாவைச் சுல்தானகமானது காப்பாற்றியது. தப்பித்து வந்த வீரர்கள், கற்றறிந்த மனிதர்கள், இறையியலாளர்கள், வணிகர்கள், கலைஞர்கள் மற்றும் கைவினைஞர்கள் ஆகியோர் இப்பகுதியிலிருந்து இந்தியத் துணைக் கண்டத்திற்கு நூற்றாண்டுகளாக இடம் பெயர்ந்ததற்கு மங்கோலியர்கள் காரணமாயினர். இவ்வாறாக வடக்கில் பல சமயங்கள், பண்பாடுகள் மற்றும் சிந்தனைகள் இணைந்த இந்தோ-இசுலாமியப் பண்பாட்டை இது உருவாக்கியது.^[123]^[124] தென்னிந்தியாவின் பிராந்திய இராச்சியங்கள் மீதான சுல்தானகத்தின் ஊடுருவல் மற்றும் அவற்றைப் பலவீனமாக்கியது தென்னிந்தியாவைப் பூர்வீகமாக உடைய விசயநகரப் பேரரசு தோன்றுவதற்குக் காரணமாக அமைந்தது.^[125] விசயநகரப் பேரரசானது ஒரு வலிமையான சைவப் பாரம்பரியத்தைத் தழுவியிருந்தது. சுல்தானகத்தின் இராணுவத் தொழில் நுட்பத்தை அடிப்படையாகக் கொண்டு கட்டமைக்கப்பட்டிருந்தது. பெரும்பாலான தீபகற்ப இந்தியாவின் கட்டுப்பாட்டை இந்தப் பேரரசு கொண்டிருந்தது.^[126] இதற்குப் பிறகும் நீண்ட காலத்திற்குத் தென்னிந்திய சமூகம் மீது தாக்கத்தை இது ஏற்படுத்தியது.^[125]

தொடக்க கால நவீன இந்தியா

தொடக்க கால 16ஆம் நூற்றாண்டில் முதல் முறையாக முசுலிம் ஆட்சியாளர்களின் கீழ் இருந்த வட இந்தியாவானது^[127] நடு ஆசியாவின் ஒரு புதிய தலைமுறைப் போர் வீரர்களின் உயர் தர வேகம் மற்றும் தாக்குதலுக்கு மீண்டும் ஒரு முறை வீழ்ந்தது.^[128] இதன் விளைவாக ஏற்பட்ட முகலாயப் பேரரசானது அது ஆள வந்த உள்ளூர்ச் சமூகங்களை அழிக்கவில்லை. மாறாக, புதிய நிர்வாகப் பழக்க வழக்கங்கள்,^[129]^[130] பல தரப்பட்டோர் மற்றும் அவர்களை உள்ளடக்கிய ஆளும் வர்க்கத்தினர் ஆகியோரின் வழியாக சம நிலையை அளித்து அமைதிப்படுத்தியது.^[131] மிகுந்த அமைப்பு ரீதியிலான, மையப்படுத்தப்பட்ட மற்றும் சீர் படுத்தப்பட்ட ஆட்சிக்கு வழி வகுத்தது.^[132] பழங்குடியின இணைப்புகள் மற்றும் இசுலாமிய அடையாளம் ஆகியவற்றை வேண்டுமென்றே தவிர்த்தது. குறிப்பாக அக்பருக்குக் கீழ் இவ்வாறு நடைபெற்றது. முகலாயர்கள் தங்களது தொலைதூர நிலப்பரப்புகளை விசுவாசத்தின் மூலம் இணைத்தனர். ஒரு பாரசீகமயமாக்கப்பட்ட பண்பாட்டின் வழியாக எண்ணங்களை வெளிப்படுத்தினார். கிட்டத் தட்ட கடவுளின் நிலைக்கு அருகில் இருந்த ஒரு பேரரசரால் இது ஆளப்பட்டது.^[131] முகலாய அரசின் பொருளாதாரக் கொள்கைகள் அவர்களின் பெரும்பாலான வருவாய்களை வேளாண்மையில் இருந்தே பெற்றன.^[133] நன்றாக முறைப்படுத்தப்பட்ட வெள்ளி நாணயத்தில் வரியைச் செலுத்த வேண்டி இருந்தது.^[134] பெரிய சந்தைகளுக்குள் விவசாயிகள் மற்றும் கைவினைஞர்கள் நுழைவதற்கு இது காரணமானது.^[132] 17ஆம் நூற்றாண்டின் பெரும்பாலான காலத்தின் போது பேரரசால் பேணப்பட்ட ஒப்பீட்டளவிலான அமைதியானது இந்தியாவின் பொருளாதார விரிவில் ஒரு காரணியாக அமைந்தது.^[132] ஓவியம், இலக்கிய வடிவங்கள், துணிகள் மற்றும் கட்டடக்கலை ஆகியவற்றுக்குப் பெருமளவிலான புரவலத் தன்மை கிடைப்பதில் இது முடிவடைந்தது.^[135] மராத்தியர், இராசபுத்திரர் மற்றும் சீக்கியர் போன்ற தெளிவும், எளிமையும் உடைய புதிய சமூகக் குழுக்கள் வடக்கு மற்றும் மேற்கு இந்தியாவில் முகலாய ஆட்சியின் போது இராணுவ மற்றும் அரசாளும் எண்ணங்களைப் பெற்றன. முகலாயர்களுடன் இணைந்தது அல்லது எதிர்த்தது என்பது அங்கீகாரம் மற்றும் இராணுவ அனுபவம் ஆகிய இரண்டையுமே இவர்களுக்குக் கொடுத்தது.^[136] முகலாய ஆட்சியின் போது விரிவடைந்த வணிகமானது புதிய இந்திய வணிக மற்றும் அரசியல் உயர் குடியினர் தெற்கு மற்றும் கிழக்கு இந்தியாவின் கடற்கரைகளில் தோன்றி வளர்ச்சி பெறக் காரணமானது.^[136] பேரரசு சிதைய ஆரம்பித்த போது இந்த உயர் குடியினரில் பலர் தங்களது சொந்த விவகாரங்களைக் கையிலெடுத்துக் கொள்ள முடிந்தது.^[137]

ஆக்ரா கோட்டையிலிருந்து தாஜ் மகாலின் ஒரு தொலைதூரப் பார்வை

ஓர் இரண்டு மொகர் நிறுவன தங்க நாணயம். இது 1835இல் வெளியிடப்பட்டது. முன் புறத்தில் "மன்னர் நான்காம் வில்லியம்" என்று பொறிக்கப்பட்டுள்ளது.

18ஆம் நூற்றாண்டின் தொடக்கம் வாக்கில் வணிக மற்றும் அரசியல் ஆதிக்கத்திற்கு இடையிலான கோடுகளானவை அதிகரித்த வகையில் மங்கிப் போயின. ஆங்கிலேயேக் கிழக்கிந்திய நிறுவனம் உள்ளிட்ட ஒரு குறிப்பிடத்தக்க எண்ணிக்கையிலான ஐரோப்பிய வணிக நிறுவனங்கள் கடற்கரைகளில் படைத்துறை புறக்காவல் பாசறைகளை நிறுவின.^[138]^[139] கிழக்கிந்திய நிறுவனமானது கடல்கள், அதிகப்படியான வளங்கள், மற்றும் மிக முன்னேறிய இராணுவப் பயிற்சி மற்றும் தொழில் நுட்பத்தைக் கட்டுப்பாட்டில் கொண்டிருந்தது. அதன் இராணுவ வலிமையை அதிகரித்து வந்த நிலையில் உறுதிப்படுத்தவதற்கு இவை வழி வகுத்தன. இந்திய உயர் குடியினரின் ஒரு பகுதியினருக்கு ஈர்ப்புடையதாக நிறுவனம் உருவாக இது காரணமானது. 1765இல் வங்காளப் பகுதியின் மீதான கட்டுப்பாட்டை நிறுவனம் பெறுவதற்கு அனுமதியளித்ததில் இக்காரணிகள் மிக முக்கியமானவையாக இருந்தன. பிற ஐரோப்பிய நிறுவனங்களைத் தவிர்த்து இவ்வாறு அந்த நிலையை இது பெற்றது.^[140]^[138]^[141]^[142] வங்காளத்தின் வளங்களுக்கான இதன் மேற்கொண்ட உரிமை, இறுதியாக இதன் இராணுவத்தின் அதிகரித்த வலிமை மற்றும் அளவானது 1820கள் வாக்கில் பெரும்பாலான இந்தியாவை இணைக்கவோ அல்லது அடிபணிய வைக்கவோ இதற்கு அனுமதியளித்தது.^[143] நீண்ட காலமாக இந்தியா தான் முன்னர் ஏற்றுமதி செய்தது போல் தயாரிப்புப் பொருட்களை அந்நேரத்தில் ஏற்றுமதி செய்யவில்லை. ஆனால் மாறாக இப்பொருட்களை உருவாக்க பிரித்தானியப் பேரரசுக்கு மூலப் பொருட்களை விநியோகம் செய்தது. இந்தியாவின் காலனித்துவ காலத்தின் தொடக்கம் என வரலாற்றாளர்கள் இதைக் கருதுகின்றனர்.^[138] இக்காலத்தில் அதன் பொருளாதார சக்தியானது பிரித்தானியப் பாராளுமன்றத்தால் கடுமையாகக் குறைக்கப்பட்டிருந்த போது பிரித்தானிய நிர்வாகத்தின் ஒரு பிரிவாக இதை ஆக்கியிருந்த போது கிழக்கிந்திய நிறுவனமானது மிகக் கவனத்துடன் பொருளாதாரம் சாராத கல்வி, சமூகச் சீர்திருத்தம் மற்றும் பண்பாடு போன்ற பொருளாதாரம் சாராத பகுதிகளுக்குள் நுழையத் தொடங்கியது.^[144]

நவீன இந்தியா

வரலாற்றாளர்கள் இந்தியாவின் நவீன காலமானது 1848 மற்றும் 1855க்கு இடையில் ஒரு நேரத்தில் தொடங்கியது என்று கருதுகின்றனர். ஒரு நவீன அரசுக்குத் தேவையான மாற்றங்களுக்கான படியானது 1848ஆம் ஆண்டு பிரித்தானியக் கிழக்கிந்திய நிறுவனத்தின் புதிய ஆளுநராக டல்ஹவுசி பிரபு நியமிக்கப்பட்ட போது தொடங்கி இருக்க வேண்டும் என்று கருதுகின்றனர். இறையாண்மையின் உறுதிப்படுத்துதல் மற்றும் எல்லை வரையறை, மக்கள் தொகை மேற்பார்வை மற்றும் குடிமக்களின் கல்வி ஆகியவை இம்மாற்றங்களில் அடங்கும். இருப்புப் பாதைகள், கால்வாய்கள் மற்றும் தந்தி போன்ற தொழில் நுட்ப மாற்றங்கள் ஐரோப்பாவில் அவற்றின் அறிமுகத்திற்குப் பிறகு நீண்ட நாட்கள் பிடிக்காமல் இங்கும் உடனயே அறிமுகப்படுத்தப்பட்டன.^[145]^[146]^[147]^[148] எனினும், நிறுவனத்தின் மீதான அதிருப்தியும் கூட இக்காலத்தின் போது அதிகரித்தது. 1857இல் சிப்பாய்க் கிளர்ச்சிக்குக் காரணமானது. படையெடுப்பு போன்ற பிரித்தானிய பாணியிலான சமூக சீர்திருத்தங்கள், கடுமையான நில வரிகள் மற்றும் சில செல்வந்த உரிமையாளர்கள் மற்றும் இளவரசர்கள் பொதுவாக நடத்தப்பட்ட விதம் உள்ளிட்ட வேறுபட்ட வெறுப்புகள் மற்றும் பார்வைகளால் இக்கிளர்ச்சி ஏற்பட்டது. வடக்கு மற்றும் நடு இந்தியாவின் பல பகுதிகளை இக்கிளர்ச்சி அதிரச் செய்தது. நிறுவன ஆட்சியின் அடித் தளத்தை அசைத்தது.^[149]^[150] 1858 வாக்கில் கிளர்ச்சியானது ஒடுக்கப்பட்டிருந்தாலும் கிழக்கிந்திய நிறுவனம் கலைக்கப்படுவதற்கு இது வழி வகுத்தது. பிரித்தானிய அரசாங்கம் இந்தியாவின் நேரடி நிர்வாகத்தை எடுத்துக் கொண்டது. ஒருமுக அரசு மற்றும் ஒரு படிப்படியான ஆனால் வரம்புக்குட்பட்டவை பிரித்தானிய பாணியிலான பாராளுமன்ற அமைப்பு அறிவிக்கப்பட்டது. புதிய ஆட்சியாளர்கள் இளவரசர்கள் மற்றும் நிலங்களையுடைய உயர் சமுதாயத்தினரையும் கூட எதிர் கால அமைதியின்மைக்கு எதிரான ஒரு நிலப் பிரபுத்துவம் சார்ந்த பாதுகாப்பாகக் கருதினர்.^[151]^[152] இதைத் தொடர்ந்து வந்த தசாப்தங்களில் இந்தியா முழுவதும் பொது வாழ்வானது படிப்படியாக உருவாகத் தொடங்கியது. 1885இல் இறுதியாக இந்திய தேசிய காங்கிரசு நிறுவப்படுவதற்கு வழி வகுத்தது.^[153]^[154]^[155]^[156]

19ஆம் நூற்றாண்டின் இரண்டாம் பாதியில் தொழில்நுட்பம் அவசரமாகப் புகுத்தப்பட்டது மற்றும் வேளாண்மையானது வணிக மயமாக்கப்பட்டது ஆகியவை பொருளாதாரப் பின்னடைவுகளை ஏற்படுத்தியது என்பதைத் தெளிவாகக் காண முடிகிறது. தொலை தூரத்திலிருந்த சந்தைகளின் தற்போக்கு எண்ணத்தைச் சார்ந்தவர்களாக பல சிறு விவசாயிகள் உருவாயிப் போயினர்.^[157] பெரிய அளவிலான பஞ்சங்கள் எண்ணிக்கையில் அதிகரித்தன.^[158] இந்தியர்களின் வரிப் பணத்தில் உருவாக்கப்பட்ட உட்கட்டமைப்பு வளர்ச்சியில் இடர் வாய்ப்புகள் இருந்த போதிலும் இந்தியர்களுக்கு சொற்ப அளவே தொழில் துறை வேலை வாய்ப்பு உருவாக்கப்பட்டது.^[159] வரவேற்கப்படாத நல் விளைவுகளும் கூட ஏற்பட்டன. அவற்றில் வணிகப் பயிர் விளைவிப்பு குறிப்பிடத்தக்கது. குறிப்பாக புதிதாகக் கால்வாய்கள் வெட்டப்பட்ட பஞ்சாபில் இது நடைபெற்றது. இது உள்நாட்டு நுகர்வுக்கு என உணவு உற்பத்தியை அதிகரிப்பதற்கு வழி வகுத்தது.^[160] தொடருந்து அமைப்பானது இன்றியமையாத பஞ்ச நிவாரணத்தை அளித்தது.^[161] குறிப்பாகப் பொருட்களைக் கொண்டு செல்லும் செலவைக் குறைத்தது.^[161] தொடக்க நிலையில் வளர்ந்து வந்த இந்தியர்களால் உடைமையாகக் கொள்ளப்பட்டிருந்த தொழில் துறைக்கு உதவி புரிந்தது.^[160]

பிரித்தானிய இந்தியப் பேரரசின் 1909ஆம் ஆண்டு வரைபடம்

6 சூலை 1946 அன்று மும்பையில் ஜவகர்லால் நேரு மற்றும் மோகன்தாசு கரம்சந்த் காந்தியுடன் உரையாடுதல்

தோரயமாக 10 இலட்சம் இந்தியர்கள் சேவையாற்றிய முதலாம் உலகப் போருக்குப்^[162] பிறகு ஒரு புதிய காலமானது தொடங்கியது. இக்காலமானது பிரித்தானியச் சீர்திருத்தங்களால் குறிக்கப்பட்டது என்பதைத் தெளிவாகக் காண முடிகிறது. ஆனால், ஒடுக்கு முறை சட்டங்களும் கூட இயற்றப்பட்டன. இந்தியர்கள் சுயாட்சிக்கு அழைப்பு விடுத்தனர். ஒத்துழையாமை இயக்கம் எனும் ஓர் அறப் போராட்ட இயக்கத்தைத் தொடங்கினர். இதற்கு மோகன்தாசு கரம்சந்த் காந்தி தலைவரும், அதன் நீடித்த அடையாளமும் ஆனார்.^[163] 1930களின் போது மெதுவான சட்டச் சீர்திருத்தம் பிரித்தானியர்களால் கொண்டு வரப்பட்டது. தொடர்ந்து வந்த தேர்தல்களில் இந்திய தேசிய காங்கிரசு வெற்றியைப் பெற்றது.^[164] அடுத்த தசாப்தமானது இரண்டாம் உலகப் போரில் இந்தியாவின் பங்களிப்பு, ஒத்துழையாமை இயக்கத்துக்கான காங்கிரசின் கடைசி உந்துதல் மற்றும் முசுலிம் தேசியவாதத்தில் ஏற்பட்ட வளர்ச்சி ஆகிய பிரச்சனைகளால் நிரம்பி இருந்தது. அனைவரும் 1947இல் இந்தியாவின் சுதந்திரத்தின் வருகையால் கட்டுப்படுத்தி வைக்கப்பட்டிருந்தனர். ஆனால், இந்தியா மற்றும் பாக்கித்தான் என இரு அரசுகளாக இந்தியா பிரிக்கப்பட்டதால் சினம் கொண்டனர்.^[165]

ஒரு சுதந்திர நாடாக இந்தியாவின் சுய உருவத்திற்கு இன்றியமையாததாக அதன் அரசியலமைப்பு இருந்தது. இது 1950ஆம் ஆண்டு முடிக்கப்பட்டது. ஒரு மதச்சார்பற்ற மற்றும் சனநாயகக் குடியரசை அமைத்தது.^[166] இலண்டன் சாற்றுரையின் படி இந்தியா பொது நலவாய அமைப்பில் அதன் உறுப்பினர் பதவியைத் தக்க வைத்துக் கொண்டது. இந்த அமைப்புக்குள் இருந்த முதல் குடியரசாக உருவானது.^[167] 1980களில் தொடங்கிய பொருளாதாரத் தாராளமயமாக்கல் மற்றும் தொழில்நுட்ப உதவிகளுக்காக சோவியத் ஒன்றியத்துடன் இணைந்து செயல்பட்டது^[168] ஆகியவை ஒரு பெரிய நகர்ப்புற நடுத்தர வர்க்கத்தினரை உருவாக்கியது. இந்தியாவை உலகின் மிக வேகமாக வளரும் பொருளாதாரங்களில் ஒன்றாக மாற்றியது.^[169] இந்தியாவின் புவிசார் அரசியல் செல்வாக்கை அதிகரித்தது. இருந்த போதிலும் ஒழிக்க முடியாத வறுமையாலும் இந்தியா பாதிக்கப்பட்டுள்ளது. கிராமப் புறம் மற்றும் நகர்ப் புறம் ஆகிய இரு பகுதிகளிலுமே வறுமை காணப்படுகிறது.^[170] சமயம் மற்றும் சாதி சார்ந்த வன்முறைகளால் பாதிக்கப்பட்டுள்ளது.^[171] மாவோயிஸ்ட்டுகளால் அகத் தூண்டுதல் பெற்ற நக்சலைட் வன்முறையாலும் பாதிக்கப்பட்டுள்ளது.^[172] இந்தியாவின் நீடித்துள்ள சனநாயக சுதந்திரங்களானவை உலகின் புதிய நாடுகளுக்கு மத்தியில் தனித்துவமானதாகும். சமீபத்திய பொருளாதார வெற்றிகள் இருந்த போதிலும் இதன் பின் தங்கிய மக்களுக்கான தேவைகள் இன்னும் ஓர் அடையப்படாத இலக்காகவே தொடர்ந்து உள்ளது.^[173]

புவியியல்

இந்தியத் துணைக் கண்டத்தில் பெரும்பாலான பகுதிகளை இந்தியா கொண்டுள்ளது. இந்தியப் புவித் தட்டின் மேல் இது அமைந்துள்ளது. இது இந்திய-ஆஸ்திரேலியப் புவித் தட்டின் ஒரு பகுதியாகும்.^[174] இந்தியாவை வரையறுத்த புவியியல் செயல்பாடுகளானவை 7.50 கோடி ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் தொடங்கின. அப்போது இந்தியப் புவித் தட்டானது தெற்கு பெருங்கண்டமான கோண்டுவானாவின் ஒரு பகுதியாக இருந்தது. இதற்கு தென் மேற்கே கடலின் அடிப்பரப்பு பரவியதன் காரணமாக ஒரு வடக்கு-கிழக்கு திசையை நோக்கி இந்தியப் புவித் தட்டு நகர ஆரம்பித்தது. பின்னர் தெற்கு மற்றும் தென்கிழக்கு திசையிலும் நகர ஆரம்பித்தது.^[174] இதே நேரத்தில் பரந்த டெதிசு பெருங்கடல் மேல் ஓடானது அதன் வடகிழக்கு திசையில் ஐரோவாசியப் புவித்தட்டுக்கு அடியில் கீழமிழத் தொடங்கியது.^[174] இந்த இரு செயல்பாடுகளும் புவியின் இடைப்படுகையில் வெப்பம் ஊடாகச் சென்றதால் ஏற்பட்டன. இரண்டுமே இந்தியப் பெருங்கடலை உருவாக்கின. இந்தியக் கண்ட மேல் ஓடானது இறுதியாக ஐரோவாசியப் புவித்தட்டுக்கு இடையில் தள்ளப்பட்டு இமயமலையை உயர்த்தியது.^[174] வளர்ந்து வந்த இமயமலைகளுக்குத் தெற்கே உடனடியாக புவித்தட்டு இயக்கமானது ஒரு பரந்த பிறை வடிவ தாழ் பகுதியை உருவாக்கியது. இது வேகமாக ஆற்றால் கொண்டு வரப்பட்ட கசடுகளால் நிரப்பப்பட்டது.^[175] இது தற்போது சிந்து-கங்கைச் சமவெளியின் பகுதியாக உள்ளது.^[176] உண்மையான இந்தியத் தட்டானது அதன் முதல் தோற்றத்தை கசடுகளுக்கு மேல் பண்டைக் கால ஆரவல்லி மலைத்தொடரில் உருவாக்குகிறது. இது தில்லி மலைத்தொடர்களிலிருந்து ஒரு தென் மேற்கு திசையில் விரிவடைந்துள்ளது. இதன் மேற்கே தார்ப் பாலைவனம் அமைந்துள்ளது. தார்ப் பாலைவனத்தின் கிழக்குப் பகுதியானது ஆரவல்லி மலைத் தொடர்களால் தடுக்கப்பட்டுள்ளது.^[177]^[178]^[179]

துங்கபத்திரை ஆறானது தெரி பாறைகளுடன் காணப்படுகிறது. இது தீபகற்பத்தில் ஓடும் கிருஷ்ணா ஆற்றில் கலக்கிறது.^[180]

மகாராட்டிராவின் அஞ்சர்லே கிராமத்தில் ஒரு கடற்கழியில் ஒன்றாகக் கட்டப்பட்டிருக்கும் மீன்பிடிப் படகுகள்

எஞ்சிய இந்தியப் புவித் தட்டானது தீபகற்ப இந்தியாவாக உள்ளது. இந்தியாவின் மிகப் பழமையான மற்றும் புவியியல் ரீதியாக மிகவும் நிலையான பகுதியாக இது உள்ளது. நடு இந்தியாவில் சாத்பூரா மற்றும் விந்திய மலைத் தொடர்களாக தொலைதூர வடக்கு வரை இது விரிவடைந்துள்ளது. இந்த இணையான சங்கிலிகள் மேற்கே குசராத்தின் அரபிக் கடற்கரையிலிருந்து கிழக்கே சார்க்கண்டின் நிலக்கரி வளமுடைய சோட்டா நாக்பூர் மேட்டுநிலம் வரை உள்ளது.^[181] தெற்கே எஞ்சிய தீபகற்ப நிலப்பரப்பானது தக்காணப் பீடபூமியாக உள்ளது. இது மேற்கு மற்றும் கிழக்குத் தொடர்ச்சி மலைகள் என்று அறியப்படும் கடற்கரை மலைத் தொடர்களைப் பக்கவாட்டில் கொண்டுள்ளது.^[182] தீபகற்பமானது நாட்டின் மிகப் பழமையான பாறை அமைப்புகளைக் கொண்டுள்ளது. இதில் சில 100 கோடி ஆண்டுகளுக்கும் மேல் பழமையானவை ஆகும். இவ்வாறான பாணியில் உருவாக்கப்பட்ட இந்தியா புவி நில நடுக்கோட்டுக்கு வடக்கே 6° 44′ மற்றும் 35° 30′ வடக்கு அட்ச ரேகை,^[h] மற்றும் 68° 7′ மற்றும் 97° 25′ கிழக்கு தீர்க்க ரேகைக்கு இடையில் அமைந்துள்ளது.^[183]

இந்தியாவின் கடற்கரை நீளமானது 7,517 கிலோமீட்டர்கள் ஆகும். இதில் 5,423 கிலோமீட்டர்கள் தீபகற்ப இந்தியாவிலும், 2,094 கிலோமீட்டர்கள் அந்தமான், நிக்கோபார் மற்றும் இலட்சத்தீவுத் தொடர்களிலும் உள்ளன.^[184] இந்தியக் கடற்படை நீர்மயியல் அளவீடுகளின் படி கண்டப் பகுதியின் கடற்கரையானது பின்வருவனவற்றை உள்ளடக்கியுள்ளது: 43% மணல் கடற்கரைகள்; 11% பாறைக் கடற்கரைகள், இதில் மலை விளிம்புகளும் அடங்கும்; 46% குக்குப்கள் அல்லது சதுப்பு நிலக் கடற்கரைகள்.^[184]

இந்தியா வழியாகப் பெருமளவுக்குப் பாயும் இமயமலையில் தோன்றும் முதன்மையான ஆறுகளானவை கங்கை மற்றும் பிரம்மபுத்திரா ஆகியவையாகும். இவை இரண்டும் வங்காள விரிகுடாவில் கலக்கின்றன^[185]. கங்கையின் முக்கிய துணை ஆறுகளாக யமுனை மற்றும் கோசி ஆகியவை உள்ளன. இதில் கோசி மிகவும் குறைவான சரிவு வாட்டத்தைக் கொண்டுள்ளது. நீண்டகால வண்டல் படிவால் இது இவ்வாறு உள்ளது. கடுமையான வெள்ளங்கள் மற்றும் ஆற்றின் போக்கு மாறுவதற்கு இது வழி வகுத்துள்ளது.^[186]^[187] முதன்மையான தீபகற்ப ஆறுகள் கோதாவரி, மகாநதி, காவிரி மற்றும் கிருஷ்ணா ஆகியவையாகும். இந்த ஆறுகள் ஆழமான சரிவு வாட்டத்தை வெள்ளத்திலிருந்து தங்களது நீரைத் தடுப்பதற்காகக் கொண்டுள்ளன. இவை அனைத்தும் வங்காள விரிகுடாவில் கலக்கின்றன;^[188] நருமதை மற்றும் தபதி ஆகியவை அரபிக் கடலில் கலக்கின்றன.^[189] மேற்கு இந்தியாவின் சதுப்பு நிலக் கட்ச் பாலைவனம் மற்றும் கிழக்கிந்தியாவின் வண்டல் சார்ந்த சுந்தரவனக்காடுகள் கழிமுகம் ஆகியவற்றை கடற்கரைகள் கொண்டுள்ளன. சுந்தரவனக்காடுகள் வங்காள தேசத்தாலும் பகிர்ந்து கொள்ளப்படுகின்றன.^[190] இந்தியா இரண்டு தீவுக்கூட்டங்களைக் கொண்டுள்ளது: இந்தியாவின் தென்மேற்குக் கடற்கரையைத் தாண்டியுள்ள இலட்சத்தீவுகள் எனப்படும் பவளத் தீவுகள்; அந்தமான் கடலில் உள்ள ஒரு எரிமலைச் சங்கிலியான அந்தமான் மற்றும் நிக்கோபார் தீவுகள்.^[191]

இந்தியாவின் தட்ப வெப்ப நிலையானது இமயமலைகள் மற்றும் தார்ப் பாலைவனத்தால் வலிமையாகத் தாக்கத்துக்கு உள்ளாகி உள்ளது. பொருளாதார மற்றும் பண்பாட்டு ரீதியாக திருப்பு முனையாக அமையும் கோடை மற்றும் குளிர் காலப் பருவப் பெயர்ச்சிக் காற்றுகளை இந்த இரண்டு அமைப்புகளும் கடத்துகின்றன.^[192] இமயமலைகள் குளிரான நடு ஆசிய கதபதியக் காற்றுகளை வீசுவதில் இருந்து தடுக்கின்றன. இதே அட்ச ரேகையில் உள்ள பெரும்பாலான இடங்களை விட இந்தியத் துணைக்கண்டத்தின் பெரும் பகுதியை வெது வெதுப்பாக இவை வைத்துள்ளன.^[193]^[194] இந்தியாவில் பொழியும் மழையில் பெரும்பாலானவற்றைக் கொடுக்கும் ஈரப்பதமுடைய தென் மேற்கு கோடை காலப் பருவ காற்றுகளை ஈர்க்கும் ஒரு முக்கியமான பங்கை தார்ப் பாலைவனமானது ஆற்றுகிறது. இப்பருவக் காற்றுகள் சூன் மற்றும் அக்டோபருக்கு இடையில் வீசுகின்றன.^[192] இந்தியாவில் நான்கு முதன்மையான தட்ப வெப்ப நிலைகள் ஆதிக்கம் மிக்கவையாக உள்ளன: வெப்ப மண்டல ஈரப் பகுதி, வெப்ப மண்டல உலர் பகுதி, துணை வெப்ப மண்டல ஈரப் பகுதி, மற்றும் மலைச் சூழ்நிலைப் பகுதி.^[195]

1901 மற்றும் 2018க்கு இடையில் இந்தியாவின் வெப்ப நிலைகள் 0.7 °C (1.3 °F) அதிகரித்துள்ளன.^[196] இந்தியாவில் காலநிலை மாற்றமானது இதற்கான காரணம் எனப் பொதுவாக எண்ணப்படுகிறது. இமயமலை பனிப்பாறைகள் உருகியதானது முக்கியமான இமயமலை ஆறுகளின் ஓடும் வீதத்தைக் கடுமையாகப் பாதித்துள்ளது. இதில் கங்கை மற்றும் பிரம்மபுத்திரா ஆறுகளும் அடங்கும்.^[197] சில சமீபத்திய கணிப்புகளின் படி தற்போதைய நூற்றாண்டின் முடிவில் இந்தியாவில் வறட்சிகளின் எண்ணிக்கை மற்றும் கடுமையானது குறிப்பிடத்தக்க அளவு அதிகரிக்கும் என்று கூறுப்படுகிறது.^[198]

உயிரினப் பல்வகைமை

இந்தியா ஒரு பெரும்பல்வகைமை நாடாகும். அதிக உயிரியற் பல்வகைமையைக் கொண்டுள்ள 17 நாடுகளைக் குறிக்கப் பயன்படுத்தப்படும் சொல் இதுவாகும். தனியாக இம்மண்ணின் தோன்றலாக அல்லது அகணிய உயிரிகளாகப் பல உயிரினங்களைக் கொண்டுள்ள நாடுகள் இவ்வாறு அழைக்கப்படுகின்றன.^[199] அனைத்துப் பாலூட்டிகளில் 8.6%மும், அனைத்துப் பறவைகளில் 13.7%மும், அனைத்து ஊர்வனவற்றில் 7.9%மும், அனைத்து நீர் நில வாழ்வனவற்றில் 6%மும், அனைத்து மீன்களில் 12.2%மும், மற்றும் அனைத்துப் பூக்கும் தாவரங்களில் 6.0%மும் இந்தியாவை வாழ்விடமாகக் கொண்டுள்ளன.^[200] ^[201]இந்தியத் தாவரங்களில் மூன்றில் ஒரு பங்கு இந்தியாவில் மட்டுமே காணப்படுகின்றன.^[202] உலகின் 34 உயிரினப் பல்வகைமை மையங்களில் இந்தியா நான்கையும் கூடக் கொண்டுள்ளது^[72] அல்லது அதிக அகணியத்தின் இருப்பில் குறிப்பிடத்தக்க அளவுக்கு வாழ்விடம் அழிதலைக் காட்டும் பகுதிகளைக் கொண்டுள்ளது.^[i]^[203]

அதிகாரப்பூர்வப் புள்ளி விவரங்களின் படி, இந்தியாவின் காடுகளின் பரப்பளவு 7,13,789 சதுர கிலோமீட்டர் ஆகும். இது நாட்டின் மொத்த நிலப்பரப்பில் 21.71% ஆகும்.^[73] இது மேலும் மறைப்பு அடர்த்தியின் பரந்த வகைகளாகப் பிரிக்கப்படலாம் அல்லது அதன் மர மறைப்பால் மூடப்பட்ட ஒரு காட்டின் பரப்பளவுக்கு தகவுப் பொருத்த அளவாகப் பிரிக்கப்படலாம்.^[204] மிக அடர்த்தியான காடு என்பது 70%க்கும் மேற்பட்ட மறைப்பு அடர்த்தியைக் கொண்டதாகும். இந்தியாவின் நிலப்பரப்பில் 3.02%ஐ இது ஆக்கிரமித்துள்ளது.^[204]^[205] அந்தமான் தீவுகள், மேற்குத் தொடர்ச்சி மலை மற்றும் வடகிழக்கு இந்தியாவின் வெப்ப மண்டல சிறிதளவு ஈரமுள்ள காடுகளில் இவ்வகைப் பிரிவு அதிகமாக உள்ளன. மிதமான அடர்த்தியுடைய காட்டின் மறைப்பு அடர்த்தியானது 40% முதல் 70% வரை இருக்கும். இந்தியாவின் நிலப்பரப்பில் 9.39%ஐ இவ்வகைப் பிரிவானது ஆக்கிரமித்துள்ளது.^[204]^[205] இமயமலையின் மிதவெப்ப ஊசியிலைக் காடுகள், கிழக்கு இந்தியாவின் சிறிதளவு ஈரமுள்ள இலையுதிர் சால் காடுகள், நடு மற்றும் தென் இந்தியாவின் வறண்ட தேக்குக் காடுகள் இப்பிரிவில் அதிகமாக உள்ளன.^[206] வெட்ட வெளிக் காடு என்பதன் மறைப்பு அடர்த்தியானது 10% முதல் 40% வரை உள்ளது. இந்தியாவின் நிலப்பரப்பில் 9.26%ஐ இது ஆக்கிரமித்துள்ளது.^[204]^[205] இந்தியா முள் காடுகளின் இரண்டு இயற்கையான பகுதிகளைக் கொண்டுள்ளது. இதில் ஒன்று தக்காணப் பீடபூமியில் மேற்குத் தொடர்ச்சி மலைகளுக்கு உடனடியாகக் கிழக்கே அமைந்துள்ளது. மற்றொன்று சிந்து-கங்கைச் சமவெளியின் மேற்குப் பகுதியில் அமைந்துள்ளது. இது தற்போது செழிப்பான வேளாண்மை நிலமாக நீர்ப் பாசனத்தால் மாற்றப்பட்டுள்ளது. இதன் சிறப்பம்சங்கள் தற்போது வெளியில் தெரிவதில்லை.^[207]

இந்தியத் துணைக் கண்டத்தின் குறிப்பிடத்தக்க உள்நாட்டு மரங்களில் கசப்புச் சுவையுடைய வேம்பு முக்கியமானதாகும். இது இந்திய கிராமப்புற மூலிகை மருத்துவத்தில் பரவலாகப் பயன்படுத்தப்படுகிறது.^[208] அரச மரம்^[209] மொகஞ்சதாரோவின் பண்டைய முத்திரைகளில் காட்டப்பட்டுள்ளது.^[210] பாளி திருமுறையின் படி இம்மரத்தின் கீழ் தான் புத்தர் விழிப்படைந்தார்.^[211]

பல இந்திய உயிரினங்கள் இந்தியா 10 கோடி ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் தனியாகப் பிரிந்த தெற்கு மீப்பெரும் கண்டமான கோண்டுவானாவைச் சேர்ந்தவற்றின் வழித் தோன்றியவையாகும்.^[212] ஐரோவாசியாவுடனான இந்தியாவின் இறுதியான மோதலானது உயிரினங்கள் ஒரு பெரும் அளவுக்குப் பரிமாற்றப்படுவதைத் தொடங்கி வைத்தது. எனினும், எரிமலை வெடிப்பு மற்றும் காலநிலை மாற்றம் ஆகியவை இந்தியாவைப் பூர்வீகமாகக் கொண்ட பல உயிரினங்கள் அழிந்து போவதற்குப் பின்னர் காரணமானது.^[213] எனினும், பிறகு ஆசியாவிலிருந்து பாலூட்டிகள் இந்தியாவுக்குள் இமயமலையின் பக்கவாட்டில் உள்ள இரண்டு விலங்குப் புவியியல் வழிகள் வழியாக நுழைந்தன.^[214] இந்தியப் பாலூட்டிகள் மத்தியில் அவற்றின் அகணியத் தன்மையைக் குறைத்த விளைவை இது ஏற்படுத்தியது. இதன் காரணமாகவே இந்தியாவில் அகணிய உயிரினங்களாக 45.8% ஊர்வனவும், 55.8% நீர் நில வாழ்வனவும் இருப்பதற்கு மாறாகப் பாலூட்டிகளில் அகணிய உயிரினங்களாக வெறும் 12.6% மட்டுமே உள்ளன.^[201] அகணிய உயிரிகளில் அழிவாய்ப்பு இனங்களாக^[215] நீலகிரி மந்தி^[216] மற்றும் அச்சுறு நிலையை அண்மித்த இனமாக^[217] மேற்குத் தொடர்ச்சி மலையில் வாழும் பெத்தோமின் தேரை^[217]^[218] ஆகியவை உள்ளன.

அரசியல் அமைப்பு

இந்தியா 29 மாநிலங்களையும் 7 ஒன்றியப் பகுதிகளையும் கொண்ட ஒரு கூட்டமைப்பு ஆகும். இக்கூட்டமைப்பு ஆற்றல்பூர்வமாக இந்திய சுதந்திர சமூகவுடமை சமய சார்பற்ற மக்களாட்சிக் குடியரசு என அறிவிக்கப்பட்டுள்ளது. இந்திய அரச நிர்வாகம் சட்டப் பேரவை, செயலாற்றுப் பேரவை, சுதந்திர நீதியமைப்பு ஆகிய மூன்று கூறுகளால் பேணப்படுகின்றது. இவை கூட்டாகவும், அதேவேளை ஒவ்வொரு கூறும் மற்றதன் நடவடிக்கைகளை, தவறான ஆற்றல் பயன்பாடுகளை, ஊழலைக் கண்காணிக்ககூடிய வகையில் ஆங்கிலேய நிர்வாக அமைப்புகளைப் பின்பற்றிக் கட்டமைக்கப்பட்டுள்ளன. இந்திய நாட்டின் தலைவராகக் குடியரசுத் தலைவர் இருக்கின்றார் எனினும் இவரது கடமைகள் பெரும்பாலும் மரபுவழிச்சடங்குகள் அடிப்படையிலேயே அமைகின்றன. குடியரசுத் தலைவரும் குடியரசுத் துணைத்தலைவரும் நாடாளுமன்ற மற்றும் மாநில, நாட்டு சட்டமன்றங்களின் (ஈரவை அமைப்பாயின் கீழவை) உறுப்பினர்களால் ஐந்தாண்டுகளுக்கு ஒருமுறை தேர்ந்தெடுக்கப் படுகின்றனர்.

செயல் அதிகாரம் பிரதமரிடமும் அவரின் தலைமையின் கீழ் இயங்கும் அமைச்சரவையிடமும் இருக்கின்றது. நாடாளுமன்றத்தில் பெரும்பான்மை உள்ள கட்சி அல்லது கூட்டணியின் தலைவரைக் குடியரசுத் தலைவர் பிரதமாராக நியமிப்பார். பிரதமரின் ஆலோசனைக்கேற்ப பிற அமைச்சர்களைக் குடியரசுத் தலைவர் அங்கீகரிப்பார்.

இந்திய நாடாளுமன்றம் இரு சட்ட அவைகளை கொண்டு உள்ளது. அவை மாநிலங்களவை மற்றும் மக்களவை ஆகும். இவை இரண்டும் இந்திய கட்டமைப்பு சட்டத்தின் கீழ் உருவாக்கப்பட்டவை. அமைச்சரவை நாடாளுமன்றத்திற்கு, அதிலும் குறிப்பாக மக்களவைக்கு, கடமையுற்றது.

மாநிலங்களவையின் 233 உறுப்பினர்கள் மாநில-நாட்டு சட்டப்பேரவைகளால் தேர்ந்தெடுக்கப்படுகின்றனர். மேலும் 12 உறுப்பினர்கள் குடியரசுத் தலைவரால் நியமிக்கப்படுகின்றார்கள். இவர்கள் ஆறு ஆண்டுகளுக்குப் பணிபுரிவார்கள். மூன்றில் ஒரு பகுதி மாநிலங்களவை உறுப்பினர்கள் இரு ஆண்டுகளுக்கு ஒரு முறை தேர்தலுக்குச் செல்ல வேண்டியிருக்கும். இந்திய மக்களவைக்கு அதிகமாக 552 உறுப்பினர்கள் வரை இருக்கலாம் என்று இந்திய அரசியல் சாசனம் வழிமுறை காட்டுகிறது.^[219] இதில் 530 உறுப்பினர்கள் மாநிலங்களில் இருந்தும் 20 உறுப்பினர்கள் நடுவணரசு பகுதிகளில் இருந்தும் தேர்ந்தெடுக்கப்படலாம். குடியரசுத்தலைவர் விரும்பினால் இரண்டு ஆங்கிலோ-இந்தியர்களையும் நியமிக்கலாம். இவ்வாறாக இந்தியா மக்களவைக்கு அதிகமாக 552 உறுப்பினர்களைத் தேர்ந்தெடுக்கப்படலாம். ஆனால் தற்போது மதிய ஆளுமைப் பகுதிகளிலிருந்து 13 உறுப்பினர்கள் தேர்ந்தெடுக்கப்படுகின்றனர். இதனால் மக்களவையின் தற்போதைய உறுப்பினர்கள் 545 ஆகும். மக்களவைக்கு ஐந்து ஆண்டுகளுக்கு ஒரு முறை தேர்தல் நடைபெறும்.

இந்திய சட்ட கட்டமைப்பின் மிக உயர் ஆற்றல் உச்ச நீதிமன்றத்திடம் உள்ளது. உயர் நீதிமன்றம் அரசியலமைப்பின் பாதுகாவலனாகச் செயல் படுகிறது. உயர் நீதிமன்றம் மாநிலங்களுக்கும் நடுவணரசிற்கும் இடையான சிக்கல்கள் தொடர்பாக ஆள் வரை உண்டு. மேலும் மேன் முறையீடு ஆள் வரையும் உயர் நீதிமன்றங்கள்மீது உண்டு. பெரிய மாநிலங்களுக்கு ஒன்றும் சிறிய மாநிலங்களுக்குப் பொதுவாகவும் 18 உயர் நீதி மன்றங்கள் இயங்குகின்றன. அதற்கு அடுத்த நிலைகளில் மாவட்ட நீதிமன்றங்கள் உள்ளன. இவை அனைத்திலும் உயர் நீதிமன்றத்தின் தீர்ப்பே இறுதியானது.

அரசியல்

புது டெல்லியில், இந்தியாவின் அரச அலுவலகங்கள் பலவற்றைக் கொண்டுள்ள செயலகக் கட்டிடம்

இந்தியாவில் பல கட்சி ஆட்சி முறை பின்பற்றப்படுவதால் எண்ணற்ற கட்சிகள் உள்ளன. இவை இந்தியாவின் தேர்தல் ஆணையத்தால், குறிப்பிட்ட சில அடிப்படைகளுக்கு அமைய, நாட்டுக் கட்சிகள், மாநிலக் கட்சிகள் என இரண்டு பிரிவுகளாக அங்கீகரிக்கப்பட்டுள்ளன. இந்தியாவின் விடுதலைக்குப் பிறகு, மத்தியில் பெரும்பாலும் இந்திய தேசிய காங்கிரஸ் கட்சியே ஆண்டு வந்திருக்கிறது. மாநில அளவில் பல்வேறு மாநிலக் கட்சிகள் செல்வாக்கு உள்ளவையாக விளங்குகின்றன. மற்ற பெரிய நாட்டுக் கட்சிகள் பாரதிய ஜனதா கட்சி, இந்திய கம்யூனிஸ்ட் கட்சி (மார்க்சிஸ்ட்), ஜனதா தளம் ஆகியவை ஆகும். குறுகிய இரண்டு காலப் பகுதிகளைத் தவிர்த்து 1950 முதல் 1990 வரையான காலம் முழுவதும் இந்திய காங்கிரசு கட்சியே நாடாளுமன்றத்தில் பெரும்பான்மைக் கட்சியாக விளங்கியது. 1977 க்கு முன் காங்கிரசு அரசு காலத்தில் கொண்டுவரப்பட்ட அவசரநிலைச் சட்டத்தின் மீது மக்களுக்கு ஏற்பட்ட திருப்தியின்மையினால் 1977 ஆம் ஆண்டில் நடந்த நாடாளுமன்றத் தேர்தலில் காங்கிரசு தோல்வியுற்றது. பல கட்சிகள் சேர்ந்து உருவாக்கிய ஜனதாக் கட்சியும், இடதுசாரிகள் உட்பட்ட பிற கட்சிகள் சிலவும் சேர்ந்து உருவாக்கிய தேசிய முன்னணி என்னும் அமைப்பு காங்கிரசைத் தோற்கடித்து ஆட்சியமைத்தது. எனினும் இக் கூட்டணியால் நீண்டகாலம் நீடித்து ஆள முடியவில்லை. இரண்டு ஆண்டுக் காலத்திலேயே அரசு கவிழ்ந்தது.

1996 ஆம் ஆண்டுக்கும் 1998 ஆம் ஆண்டுக்கும் இடைப்பட்ட காலம் நடுவணரசைப் பொறுத்தவரை ஒரு குழப்பமான காலமாகும். இக்காலத்தில் முதலில் பாரதீய ஜனதாக் கட்சியும், பின்னர் சில மாதங்கள் ஐக்கிய முன்னணி என்னும் பல கட்சிக் கூட்டணியும் ஆட்சி நடத்தின. தொடர்ந்து 1998 இல் நடை பெற்ற தேர்தலில் பாரதீய ஜனதாக்கட்சி தலைமையிலான தேசிய சனநாயகக் கூட்டணி ஆட்சியைக் கைப்பற்றியது. இந்த அரசு, நாடாளுமன்றத்தின் முழு ஐந்தாண்டுக் காலமும் பதவியில் இருந்த முதல் காங்கிரசு அல்லாத அரசு என்னும் பெயரையும் பெற்றது.

2004 ஆம் ஆண்டுப் பொதுத் தேர்தலில் எக்கட்சிக்கும் அறுதிப் பெரும்பான்மை கிடைக்கவில்லை. எனினும், நாடாளுமன்றத்தில் அதிக உறுப்பினர்களைக் கொண்டிருந்த காங்கிரசு கட்சி, இடதுசாரிகள், பிற மாநிலக் கட்சிகள் ஆகியவற்றையும் சேர்த்துக்கொண்டு உருவாக்கிய ஐக்கிய முற்போக்குக் கூட்டணி என்ற அமைப்பின் சார்பில் ஆட்சியில் அமர்ந்தது. காங்கிரஸ் கட்சியால் அமைக்கப்பட்ட முதலாவது கூட்டணி அரசு இது.

2014 ஆம் ஆண்டு நடைபெற்ற மக்களவை பொதுத் தேர்தலில் பாரதிய ஜனதா கட்சி வெற்றி பெற்று தனிபெரும்பான்மையுடன் ஆட்சி பொறுப்பேற்றது. நரேந்திர மோதி பிரதமராகப் பதவியேற்றார்.

வெளியுறவும், இராணுவமும்

இந்திய வான்படையின் சு 30 எம்கேஐ போர் வானூர்தி.

1947 ஆம் ஆண்டில் விடுதலை பெற்றதிலிருந்து இந்தியா பெரும்பாலான பிற நாடுகளுடன் நல்லுறவையே கொண்டுள்ளது. 1950களில், ஐரோப்பிய நாடுகளின் பிடியிலிருந்து ஆசிய ஆபிரிக்கக் குடியேற்ற நாடுகளின் விடுதலைக்காகக் குரல் கொடுத்து வந்தது. இந்தியா பொதுநலவாய நாடுகள் குழுவின் ஒரு உறுப்பு நாடும், அணிசேரா நாடுகள் இயக்கத்தின் தொடக்க உறுப்பு நாடும் ஆகும். சீன-இந்தியப் போருக்கும், 1965 இல் இடம்பெற்ற இந்திய-பாகிஸ்தான் போருக்கும் பின்னர் இந்தியா சோவியத் ஒன்றியத்துடன் நல்லுறவைப் பேண முயன்றது. இதனால், அமெரிக்காவுடனான உறவு பாதிக்கப்பட்டது. இந்நிலை சோவியத் ஒன்றியம் வீழ்ச்சியடைந்து, பனிப்போர் முடியும் வரை நீடித்தது. இந்தியாவும், பாகிஸ்தானும் முக்கியமாக, காஷ்மீர்ப் பிணக்குக் காரணமாக மூன்று போர்களில் ஈடுபட்டன. இவற்றைவிட அவ்வப்போது சிறு சிறு சண்டைகளும் இடம்பெற்ற வண்ணமே இருக்கின்றன.குறிப்பாக, 1984 ல் இடம்பெற்ற சியாச்சென் பனியாற்றுப் போரையும், 1999 ஆம் ஆண்டில் இடம்பெற்ற கார்கில் போரையும் குறிப்பிடலாம்.

வெள்ளை மாளிகையில் இந்தியப் பிரதமர் மற்றும் அமெரிக்கக் குடியரசுத் தலைவரின் அரசாங்க சந்திப்பு, 2009

அண்மைக் காலங்களில் இந்தியா "ஆசியான்" எனப்படும் தென்கிழக்கு ஆசிய நாடுகள் கூட்டமைப்பிலும், "சார்க்" எனப்படும் பிரதேச ஒத்துழைப்புக்கான தெற்காசிய நாடுகள் கூட்டமைப்பிலும் முக்கியமான பங்களிப்புக்களைச் செய்து வருகிறது. ஐக்கிய நாடுகள் அவையின் தீவிரமான ஆதரவு நாடும், தொடக்ககால உறுப்பு நாடுமான இந்தியா, இச் சபையின் அமைதி காக்கும் நடவடிக்கைகளுக்காக 55,000க்கு மேற்பட்ட படையினரையும், காவல் துறையினரையும், நான்கு கண்டங்களில் சேவையாற்றுவதற்கு அனுப்பியுள்ளது. எனினும், பல விமர்சனங்களையும், இராணுவத் தேவைகள் தொடர்பான தடைகளையும் சந்தித்தபோதிலும், அணுவாற்றல் திட்டங்களில் தனது இறைமையைப் பேணிக்கொள்ளும் விருப்பினால், முழுமையான அணுகுண்டு சோதனைத் தடை ஒப்பந்தம், அணுவாயுதப் பரவல் தடுப்பு ஒப்பந்தம் போன்ற ஒப்பந்தங்களில் கையெழுத்திட மறுத்து வருகின்றது. இந்தியாவின் அண்மைக்கால நடவடிக்கைகளினால் அது ஐக்கிய அமெரிக்கா, சீனா, பாகிஸ்தான் ஆகிய நாடுகளுடன் உறவுகளை மேம்படுத்தி வருகின்றது. பொருளியல் அடிப்படையில், இந்தியா ஆசியா, தென்னமெரிக்கா, ஆப்பிரிக்கா ஆகிய கண்டங்களைச் சேர்ந்த பிற வளரும் நாடுகளுடன் நெருக்கமான உறவுகளைக் கொண்டுள்ளது.

இந்தியா உலகின் மூன்றாவது பெரிய இராணுவத்தைக் கொண்டுள்ளது. இந்தியாவின் பாதுகாப்பிற்காக தரைப்படை, கடற்படை, வான்படை ஆகியவைகள் இந்தியப் பாதுகாப்புத் துறையின் இயங்குகிறது. இவற்றுடன் எல்லைப் பாதுகாப்புப் படை, இந்திய - திபெத் எல்லைக் காவல்படை, மத்திய சேமக் காவல் படை, மத்திய தொழிற்சாலை பாதுகாப்புப் படை, கரையோரக் காவல்படை என்பன இந்திய அரசின் உள்துறை அமைச்சகத்தின் கீழ் இயங்கி வருகிறது. இந்தியக் குடியரசுத் தலைவரே, இந்தியப் படைகளின் உயர் தளபதி ஆவார். 1974 ஆம் ஆண்டில், நடத்தப்பட்ட சிரிக்கும் புத்தர் நடவடிக்கை (Operation Smiling Buddha) எனப் பெயரிடப்பட்ட தொடக்க அணுக்கருச் சோதனை, பின்னர் 1998 இல் இடம் பெற்ற "நிலத்துக்கு அடியிலான சோதனைகள்" என்பவற்றின் மூலம் இந்தியா ஒரு அணு வல்லரசு என்னும் இடத்தைப் பிடித்தது. 1998 ஆம் ஆண்டில் நடத்தப்பட்ட சோதனையைத் தொடர்ந்து உலக நாடுகள் இந்தியாவுக்கான இராணுவத் தேவைகள் வழங்குவதைத் தடை செய்தன. எனினும் படிப்படியாக இவை திரும்பப் பெற்றுக்கொள்ளப்பட்டன. இந்தியா தான் முதலாவதாக அணுவாயுதத்தைப் பயன்படுத்துவதில்லை என்ற கொள்கையைக் கடைப்பிடித்து வருகிறது.

மாநிலங்களும் பகுதிகளும்

இந்திய நாடு ஒரு கூட்டாட்சிக் குடியரசு. இதில் 28 மாநிலங்களும், எட்டு ஒன்றியப் பகுதிகளும் ஒரு தலைநகரப் பகுதியும் அடங்கியுள்ளன. எல்லா மாநிலங்களிலும், ஒன்றியப் பகுதிகளான பாண்டிச்சேரி, டெல்லி தலைநகரப் பகுதி மற்றும் ஜம்மு காஷ்மீர் ஆகியவற்றிலும், மக்களால் தேர்ந்தெடுக்கப்படும் அரசுகள் உள்ளன. ஏனைய ஒன்றியப் பகுதிகள் நடுவண் அரசினால் நியமிக்கப்படும் ஆளுனர்களைக் கொண்ட, குடியரசுத்தலைவரின் நேரடி ஆட்சிக்கு உட்பட்ட பகுதிகளாகும். 1956 ஆம் ஆண்டில், மாநிலங்கள் மீளமைப்புச் சட்டத்தின் கீழ் மொழி வழி மாநிலங்கள் உருவாக்கப்பட்டன. அதன் பின்னர், வட இந்தியப் பகுதிகளில் சில புதிய மாநிலங்கள் உருவாக்கப்பட்டது தவிர, அதிகம் மாற்றம் எதுவும் இல்லாமலேயே இம் முறைமை இயங்கிவருகிறது. மாநிலங்களும், ஒன்றியப் பகுதிகளும், சிறிய நிர்வாக அலகுகளாகப் பிரிக்கப்பட்டுள்ளன. இவை மாவட்டங்கள் எனப்படுகின்றன. இந்தியாவில் ஏறத்தாழ 600 மாவட்டங்கள் உள்ளன.

**மாநிலங்கள்** (1–28) & **ஒன்றியப் பகுதிகள்** (A-H)
1. ஆந்திரப் பிரதேசம்	20. பஞ்சாப்
2. அருணாசலப் பிரதேசம்	21. இராசத்தான்
3. அசாம்	22. சிக்கிம்
4. பீகார்	23. தமிழ்நாடு
5. சத்தீசுகர்	24. தெலுங்கானா
6. கோவா	25. திரிபுரா
7. குசராத்து	26. உத்தரப் பிரதேசம்
8. அரியானா	27. உத்தராகண்டம்
9. இமாச்சலப் பிரதேசம்	28. மேற்கு வங்காளம்
10. சார்க்கண்ட்	A. அந்தமான் நிக்கோபார் தீவுகள்
11. கருநாடகம்	B. சண்டிகர்
12. கேரளம்	C. தாத்ரா நகர் அவேலி மற்றும் தாமன் தியூ
13. மத்தியப் பிரதேசம்	D. ஜம்மு காஷ்மீர்
14. மகாராட்டிரம்	E. லடாக்
15. மணிப்பூர்	F. இலட்சத்தீவுகள்
16. மேகாலயா	G. தில்லி
17. மிசோரம்	H. புதுச்சேரி
18. நாகாலாந்து
19. ஒடிசா

இந்த ஒன்பது ஒன்றியப் பகுதிகளில் புதுச்சேரியும், தில்லியும் மற்றும் ஜம்மு காஷ்மீர் ஆகிய மாநிலங்கள் மட்டும் இந்திய அரசியலமைப்பு சட்டத்தின் சிறப்பு இசைவின் பேரில் ஏனைய மாநிலங்களைப் போலத் தேர்ந்தெடுக்கப்பட்ட சட்ட அவைகள் அமைத்துக் கொள்ளும் உரிமை பெற்றுள்ளன.^[220]

இந்திய அரசியலமைப்பு சட்டம், பிரிவு 370-இன் படி, ஜம்மு காஷ்மீர் மாநிலத்திற்கு மட்டும் தற்காலிகமாகச் சில சிறப்புச் சலுகைகள் வழங்கப்பட்டது.^[221] ஆனால் ஆகத்து 9, 2019 அன்று இச்சட்டம் நீக்கப்பட்டு, ஜம்மு காஷ்மீர் மாநிலத்தை இரண்டாகப் பிரித்து, சட்டமன்றம் கொண்ட ஜம்மு காஷ்மீர் ஒன்றியப் பகுதியாகவும் மற்றும் லடாக் ஒன்றியப் பகுதியாகவும் பிரிக்கப்பட்டது.^[222]

இந்தியாவின் தாவர விலங்கு வளங்கள்

இந்தோமாலய சூழ்நிலைவலயத்துள் அமைந்துள்ள இந்தியாவில் குறிப்பிடத்தக்க உயிரியல் பல்வகைமை காணப்படுகின்றது. 18 பெரும்பல்வகைமை நாடுகளுள் இதுவும் ஒன்று. உலகிலுள்ள மொத்த இனங்களுடன் ஒப்பிடும்போது, பாலூட்டி இனங்களில் 7.6%, பறவை இனங்களில் 12.6%, ஊர்வனவற்றில் 6.2%, ஈரூடகவாழிகளில் 4.4%, மீன்களில் 11.7%, பூக்கும் தாவரங்களில் 6.0% இந்தியாவிலே காணப்படுகின்றன. இங்குள்ள சோலாக் காடுகள் போன்ற பல சூழ்நிலைவலயங்கள், உயர்ந்த விழுக்காட்டிலான பகுதிக்குரிய (endemic) இனங்களைக் கொண்டவையாக உள்ளன. ஏறத்தாழ 33 விழுக்காடு இந்தியத் தாவரங்கள் பகுதிக்குரியவை. இந்தியாவின் காடுகள், அந்தமான், மேற்குத் தொடர்ச்சி மலைப் பகுதிகள், வடகிழக்கு இந்தியா ஆகியவற்றின் வெப்பவலய மழைக் காடுகள் தொடக்கம் இமயமலைப் பகுதிகளின் ஊசியிலைக் காடுகள் வரை பல்வேறுபட்டு அமைந்துள்ளன.

கர்நாடகாவின் நாகர்ஹொலே தேசிய பூங்காவில் ஓர் இந்திய யானை

இந்த எல்லைகளிடையே, ஆச்சா மரங்களை அதிகமாகக் கொண்ட கிழக்கு இந்தியாவின் ஈரவலய இலையுதிர் காடுகள், தேக்கு மரங்களைக் கூடுதலாகக் கொண்ட நடு இந்தியா, தென்னிந்தியா ஆகிய பகுதிகளில் காணும் இலையுதிர் காடுகள், கருவேல மரம்|கருவேல மரங்களைப் பெருமளவில் கொண்ட நடுத் தக்காணத்தினதும், மேற்குக் கங்கைச் சமவெளியினதும் முட்காடுகள் என்பன உள்ளன. முக்கியமான இந்தியத் தாவரங்களுள், நாட்டுப்புறங்களிலே மருத்துவத் தேவைகளுக்காகப் பயன்படும் வேம்பு, மொஹெஞ்சதாரோவின் முத்திரைகளில் காணப்படுவதும், புத்தர் அறிவு பெற்றதுமான அரச மரம் என்பவை குறிப்பிடத்தக்கவை.

பல இந்தியத் தாவர, விலங்கு இனங்கள் தொடக்கத்தில் இந்தியாவின் அமைவிடமான கோண்ட்வானாவில் உருவான வகைகளின் வழிவந்தவை. பின்னர், இந்தியத் தீவக்குறை நகர்ந்து, லோரேசிய நிலத்திணிவுடன் மோதியபோது, பெருந் தொகையான உயிரினங்கள் இடம் மாறுவதற்கு வழியேற்பட்டது. எனினும், 20 மில்லியன் ஆண்டுகளுக்கு முன் நிகழ்ந்த, எரிமலை வெடிப்புக்களினாலும், காலநிலை மாற்றங்களினாலும் பெருமளவு இந்தியப் பகுதிக்குரிய இனங்கள் அழிந்து போயின. இதன் பின்னர், ஆசியப் பகுதிகளிலிருந்து, உருவாகிவந்த இமயமலையின் இரு பக்கங்களிலும் இருந்த விலங்குப்புவியில் கணவாய்கள் வழியாகப் பாலூட்டிகள் இந்தியாவுக்குள் வந்தன. முடிவில், இந்திய இனங்களில், 12.6% பாலூட்டிகளும், 4.5% பறவைகளும் மட்டுமே இந்தியப் பகுதிக்குரியவையாக இருக்கின்றன. இது, 45.8% ஊர்வனவும், 55.8% ஈரூடகவாழிகளும் இந்தியாவுக்கு உரியனவாக இருப்பதுடன் ஒப்பிடும்போது மிகக் குறைவாகும். குறிப்பிடத்தக்க ஊள்ளூர் இனங்கள், சோலை மந்தி (Trachypithecus johnii), புபோ பெதோமீ (Bufo beddomii) என்னும் ஒருவகைத் தவளை இனம் என்பனவாகும். இயற்கைப் பாதுகாப்புக்கான அனைத்துலக ஒன்றியம் அழியும் வாய்ப்புள்ளவையாகக் குறிப்பிட்டுள்ள இனங்களில் 2,9% இனங்கள் இந்தியாவில் உள்ளவை. இவற்றுள் ஆசியச் சிங்கம், வங்காளப் புலி என்பவை அடங்கும்.

அண்மைப் பத்தாண்டுகளில், மனித ஊடுருவல் காட்டுயிர்களுக்கு ஆபத்தாக அமைந்தன. இதனால், நாட்டு பூங்காக்களும், 1935 ஆம் ஆண்டில் முதன் முதலாக அமைக்கப்பட்டுப் பின்னர் விரிவாக்கப்பட்டன. 1972 இல் இந்தியாவில் காட்டுயிர் பாதுகாப்புச் சட்டம் இயற்றப்பட்டது. இந்தியாவில் ஐநூற்றுக்கும் மேற்பட்ட காப்பகங்களும், 13 உயிர்க்கோள ஒதுக்ககங்களும், 25 ஈர நிலங்களும் ராம்சார் ஒபந்தம் எனும் அனைத்துலக ஒப்பந்தத்தின்படி பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளன.

பொருளாதாரம்

வேகமாக வளரும் இந்தியாவின் த.தொ. துறையின் வருமானம் 13 பில்லியன் அளவில் உள்ளது. படத்தில் காண்பது முன்னணி த.தொ. நிறுவனமான இன்ஃபோசிஸ்

விடுதலைக்குப் பிற்பட்ட காலத்தின் பெரும் பகுதியில் இந்தியா, தனியார் தொழில் முயற்சிகளிலும், வெளிநாட்டு வணிகம், வெளிநாட்டு நேரடி முதலீடு போன்ற துறைகளிலும் இறுக்கமான அரசுக் கட்டுப்பாடுகளைக் கொண்டு ஒரு சோசலிசம் சார்ந்த அணுகு முறையையே கடைப்பிடித்து வந்தது. ஆயினும், 1991 ஆம் ஆண்டு முதல், பொருளாதாரச் சீர்திருத்தங்கள்மூலம் படிப்படியாக அதன் சந்தைகளைத் திறந்துவிட்டதோடு, வெளிநாட்டு வணிகம், முதலீடு என்பவற்றின் மீதான கட்டுப்பாடுகளையும் தளர்த்தி வந்தது. மத்திய, மாநில அரசிகளின் வரவு செலவுத்திட்டப் பற்றாக்குறை குறைந்துள்ளதோடு, 1991 மார்ச் மாதத்தில் 5.8 பில்லியன் அமெரிக்க டாலர்களாக இருந்த வெளிநாட்டு நாணயமாற்று ஒதுக்கம், 2008 ஜூலையில் 308 பில்லியன் அமெரிக்க டாலர்களாக அதிகரித்துள்ளது. பல்வேறு அரசியல் சர்ச்சைகளுக்கு மத்தியிலும், அரச நிறுவனங்களைத் தனியார்மயப்படுத்தலும், சில துறைகளைத் தனியார் மற்றும் வெளிநாட்டுப் பங்களிப்புக்காகத் திறந்து விடுவதும் தொடர்ந்து வருகிறது.

இந்தியப் பொருளாதாரம் மரபுவழி வேளாண்மை, தற்கால வேளாண்மை, கைவினைப் பொருள் தயாரிப்பு, பல தரப்பட்ட புதிய தொழில்கள் மற்றும் மென்பொருள் உட்பட்ட பல துணைச் சேவைகள் ஆகியவற்றை உள்ளடக்கியுள்ளது. 2003-ஆம் ஆண்டு நிலவரத்தின் படி மென்பொருள் ஏற்றுமதி மட்டும் சுமார் 1000 கோடி டாலர் என்ற அளவில் இருந்தது. இருப்பினும் மக்கள் தொகையில் கால் பங்கு வகிப்பவர்கள் சரியான உணவின்றி வறுமையில் வாழ்கின்றனர்.

இந்திய பொருளாதரத்தில் கோலோச்சும் பம்பாய் பங்குச் சந்தை

இந்தியாவின் அந்நியச் செலாவணிக் கையிருப்பு மற்றும் நாணய மதிப்பு 2001 மற்றும் பின் வரும் ஆண்டுகளில் மிகவும் நல்ல நிலையில் இருந்தன. இந்தியாவின் மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தி $1.089 டிரில்லியன் டாலர்கள் அளவை எட்டியுள்ளது. பொருள் வாங்குதிறன் சமநிலை அடிப்படையில் $4.726 டிரில்லியன் (2,66,000 கோடி டாலர்) அளவுடன் உலகில் நான்காவது இடத்தில் இருக்கிறது. கடந்த இரு பத்தாண்டுகளாக 5.5% சராசரி மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தி வளர்ச்சியுடன் இந்தியா உலகின் வேகமாக வளரும் பொருளாதாரங்களில் ஒன்றாக உள்ளது. 516.3 மில்லியன் அளவான இந்தியாவின் தொழிலாளர்படை உலகின் இரண்டாவது பெரிய தொழிலாளர்படை ஆகும். இவர்களில் 60 விழுக்காட்டினர் வேளாண்மை அல்லது அது சார்ந்த தொழில்களில் ஈடுபட்டுள்ளனர். 28 விழுக்காட்டினர் சேவைத்தொழில்கள் அல்லது அது சார்ந்த துறைகளிலும், 12 விழுக்காட்டினர் தொழில்துறைகளிலும் பணிபுரிகின்றனர். இந்தியாவின் முதன்மை வேளாண்மைப் பயிர்கள் அரிசி, எண்ணெய்விதை, பருத்தி, சணல், தேயிலை, கரும்பு, உருளைக்கிழங்கு என்பனவாகும். வேளாண்மைத் துறை மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தியில் 28% ஐ வழங்குகிறது. சேவைத்துறையும், தொழில்துறையும் முறையே 54%, 18% பங்களிப்பைச் செய்கின்றன. முக்கியமான தொழில்துறைகளில், தானுந்து, சிமெந்து, வேதிப்பொருட்கள், நுகர்வோர் மின்னணுவியல் பொருட்கள், உணவு பதனிடல், இயந்திரங்கள், சுரங்கத்தொழில், பெட்ரோலியம், மருந்துவகை, உருக்கு, போக்குவரத்துச் சாதனங்கள், உடைகள் என்பன அடங்குகின்றன. விரைவாக வளரும் பொருளாதாரத்துடன் கூடவே, ஆற்றல் தேவையும் அதிகரித்து வருகின்றது. ஆற்றல் தகவல் நிர்வாகத்தின் (Energy Information Administration) கணக்கீட்டின் படி, எண்ணெய் நுகர்வில் இந்தியா ஆறாவது இடத்திலும், நிலக்கரி நுகர்வில் மூன்றாவது இடத்திலும் உள்ளது.

மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தி

2019-ஆம் நிதியாண்டில் இந்தியாவின் மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தி ஒரு நபருக்கு 2,041.091 அமெரிக்க டாலராக உள்ளது. பன்னாட்டு தரவரிசையில் இந்தியா மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தியில் 2019-ஆண்டில் 126-வது இடத்தில் உள்ளது.^[223]^[224]

வறுமை நிலை

இந்தியா வளர்ச்சியடைந்து வரும் ஒரு நாடு. ஆயினும், 350–400 மில்லியன் [1] மக்கள் வறுமை கோட்டின் கீழேயே வாழ்கின்றார்கள். உலக வங்கியின் உலக வளர்ச்சி அளவீடுகளின் அடிப்படையில் 35% இந்தியர்கள் $1 வருமானத்திலேயே வாழ்கின்றார்கள்.[2] இவர்களுக்குரிய அடிப்படை உணவு, உறைவிட, கல்வி, மருத்துவ வசதிகள் மிகவும் குறைவு. மேலும், 40%[3] மக்களுக்கு எழுதவோ வாசிக்கவோ தெரியாது. இந்தியாவின் பொருளாதர பகிர்வு மிகவும் சமனற்றது. குறிப்பாக, தலித்துக்கள், ஒடுக்கப்பட்டோருக்கும் மற்றவருக்கும், நகர வாசிகளுக்கும், கிராம வாசிகளுக்குமான பொருளாதார நிலை வேறுபாடுகள் மிகவும் பெரியதாக காணப்படுகிறது.

மக்கள் தொகையில்

இந்தியாவின் எழுத்தறிவு வீத விவர அட்டவணை (1901–2011) ^[225]
கணக்கெடுப்பு ஆண்டு	மொத்தம் (%)	ஆண் (%)	பெண் (%)
1901	5.35	9.83	0.60
1911	5.92	10.56	1.05
1921	7.16	12.21	1.81
1931	9.50	15.59	2.93
1941	16.10	24.90	7.30
1951	16.67	24.95	9.45
1961	24.02	34.44	12.95
1971	29.45	39.45	18.69
1981	36.23	46.89	24.82
1991	42.84	52.74	32.17
2001	64.83	75.26	53.67
2011	74.04	82.14	65.46

2011-ஆம் ஆண்டு மக்கள்தொகை கணக்கெடுப்பின்படி இந்தியாவில் மக்கள்தொகை 121 கோடியே 19 இலட்சத்து மூவாயிரத்தி நானூற்று இருபத்தி இரண்டு பேர் (1,210,193,422) உள்ளனர். மக்கள்தொகை கடந்த பத்தாண்டுகளின் (2001–2011) வளர்ச்சி விகிதம் 17.70% ஆக உயர்ந்துள்ளது.^[226] அதிக மக்கள்தொகை (199,812,341) கொண்ட மாநிலமாக உத்தரப்பிரதேசமும், குறைந்த மக்கள் தொகை (610,577) கொண்ட மாநிலமாக சிக்கிம் உள்ளது.

எழுத்தறிவு

படிப்பறிவு வீதம் 74.04% ஆக உயர்ந்துள்ளது (ஆண்கள் 82.14%; பெண்கள் 65.46%).^[227]

சமயம்

2011ஆம் ஆண்டைய மக்கள்தொகை கணக்கெடுப்பின்படி, இந்திய மக்கள் தொகை ஆணையம் 27 ஆகஸ்டு 2015 அன்று வெளியிட்டுள்ள சமயவாரி மக்கள்தொகை கணக்கீட்டின்படி,^[228]^[229]^[230] இந்தியாவின் மொத்த மக்கள்தொகையான 121.09 கோடியில், இந்துக்களின் மக்கள்தொகை வளர்ச்சி விகிதம் 0.7% ஆக குறைந்து, 96.63 கோடியாகவும் (79.08%), முஸ்லிம்களின் மக்கள்தொகை வளர்ச்சி விகிதம் 0.8% உயர்ந்து, 17.22 கோடியாகவும் (14.2%),^[231]^[232]^[233]^[232]^[234] கிறித்தவர் மக்கள்தொகை 2.78 கோடியாகவும் (2.3%), சீக்கியர்கள் மக்கள்தொகை 2.08 கோடியாகவும் (1.7%), சமணர்கள் மக்கள்தொகை 45 இலட்சமாகவும் (0.4%), புத்த மதத்தினரின் மக்கள்தொகை 84 இலட்சமாகவும் (0.8%), சமயம் குறிப்பிடாதோர் 29 இலட்சமாகவும் (0.4%) உள்ளதாக அறிவிக்கப்பட்டுள்ளது.^[235]^[236] முதன்முறையாக "சமயம் குறிப்பிடாதோர்" என்ற பிரிவு 2011 கணக்கீட்டில் சேர்க்கப்பட்டது.^[237]^[238]

இந்திய மக்கள்தொகையின் முதன்மையான சமயவாரியான போக்கு (1951–2011)
சமயம்	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011^[239]
இந்து சமயம்	84.1%	83.45%	82.73%	82.30%	81.53%	80.46%	79.80%
இசுலாம்	9.8%	10.69%	11.21%	11.75%	12.61%	13.43%	14.23%
கிறித்துவம்	2.3%	2.44%	2.60%	2.44%	2.32%	2.34%	2.30%
சீக்கியம்	1.79%	1.79%	1.89%	1.92%	1.94%	1.87%	1.72%
பௌத்தம்	0.74%	0.74%	0.70%	0.70%	0.77%	0.77%	0.70%
சமணம்	0.46%	0.46%	0.48%	0.47%	0.40%	0.41%	0.37%
சரத்துஸ்திர சமயம்	0.13%	0.09%	0.09%	0.09%	0.08%	0.06%	n/a
பிற சமயங்கள் / சமயமின்மை	0.43%	0.43%	0.41%	0.42%	0.44%	0.72%	0.9%

சமயவாரி மக்கள் தொகை வளர்ச்சி விகிதத்தில் ஏற்றத்தாழ்வு

மேற்படி அட்டவனையின் படி, 1951ல் 84.1% ஆக இருந்த இந்துக்களின் மக்கள் தொகை வளர்ச்சி விகிதம் 60 ஆண்டுகளில் படிப்படியாக 4.30% வீழ்ச்சியடைந்து, 2011ல் 79.80% ஆக குறைந்துள்ளது. அதே சமயத்தில் 1951ல் 9.8% ஆக இருந்த இசுலாமியர்களின் மக்கள் தொகை, படிப்படியாக 4.40% வளர்ச்சியடைந்து, 2011ல் 14.23% ஆக உயர்ந்துள்ளது. மற்ற சமயங்களைப் பொறுத்தவரையில் மக்கள் தொகை வளர்ச்சி அதிக ஏற்ற-இறக்கம் இல்லாது உள்ளது.

இந்துக்கள் சிறுபான்மையினத்தவராக வாழும் மாநிலங்கள்

மக்கள் தொகையில் ஜம்மு மற்றும் காஷ்மீர் மாநிலம் மற்றும் ஒன்றியப் பகுதியான இலட்சத்தீவுகளில் இசுலாமியர்கள் பெரும்பான்மை சமூகத்தவர்களாக உள்ளனர். அருணாச்சலப் பிரதேசம், மிசோரம், நாகாலாந்து மற்றும் மேகாலயா என நான்கு மாநிலங்களில் கிறித்தவர்கள் பெரும்பான்மை சமூகத்தவர்களாக உள்ளனர். பஞ்சாப் மாநிலத்தில் சீக்கியர்கள் பெரும்பான்மை மக்களாக உள்ளனர்.^[240] இந்துக்கள் அல்லோதோர் பெரும்பான்மையாக வாழும் மாநிலங்களில், சிறுபான்மை இன இந்துக்களுக்கு சிறுபான்மையினர் என்ற தகுதி இந்திய அரசால் வழங்கப்படவில்லை. இம்மாநிலங்களின் சிறுபான்மை இந்து மக்களுக்கு கல்விநிலையங்களில் இடஒதுக்கீடு மற்றும் கல்வி உதவிகள் இந்திய அரசாலும்; மாநில அரசுகளால் தொடர்ந்து மறுக்கப்படுகிறது.

மொழி

இந்தியா இரண்டு பெரிய மொழிக்குடும்பங்களின் இருப்பிடம் ஆகும். அவை 74% மக்களால் பேசப்படும் இந்தோ-ஆரிய மொழிக்குடும்பமும், 24% மக்களால் பேசப்படும் திராவிட மொழிக்குடும்பமும் ஆவை. இந்தியாவில் பேசப்படும் மற்ற மொழிகள், ஆஸ்திரோ-ஆசிய மற்றும் திபெத்தோ-பர்ம மொழிக்குடும்பங்களை சார்ந்தவை. இந்திய அரசியல் அமைப்போ, இந்திய சட்டங்களோ, தேசிய மொழியாக, எந்த ஒரு மொழியையும் விவரிக்கவில்லை.^[241] இந்திய அரசாங்கம், அதன் அலுவல் ரீதியிலான பயன்பாடுகளுக்கு முதன்மையாக ஆங்கிலத்தினைப் பயன்படுத்துகிறது, இதுதவிர இந்தி மொழியை "துணை அதிகாரப்பூர்வ மொழியாக" பயன்படுத்துகிறது. இந்தியாவில் கல்வி பெறுவதில், அதிலும் உயர்கல்வி (Department of Higher Education (India)) பெறுவதில் ஆங்கிலம் பெரும்பங்கு வகிக்கிறது. அதோடு, ஒவ்வொரு மாநிலமும் தனக்குத் தானே, அந்தந்த மாநிலங்களில் பரவலாகப் பேசப்படும் மொழியை ஆட்சி மொழியாகக் கொண்டுள்ளது. இந்திய அரசியலமைப்பு 21 மொழிகளை அடையாளம் கொள்கிறது. செம்மொழித் தகுதி பெற்ற முதல் இந்திய மொழி தமிழ் மொழியாகும். தமிழ் மொழியைத் தொடர்ந்து சமசுகிருதம் (2005), தெலுங்கு (2008), கன்னடம் (2008), மலையாளம் (2013), ஒடியா (2014) ஆகிய மொழிகள் செம்மொழிகள் என இந்திய அரசால் அறிவிக்கப்பட்டன. மரபாகச் செம்மொழிக்கு இருக்கும் வரையறையைப் பயன்படுத்தாமல் இந்தியா தானாகச் செம்மொழிக்கான வரையறையை வகுத்து உள்ளது.

மனித மேம்பாட்டுச் சுட்டெண்

2019-ஆம் ஆண்டின் ஐக்கிய நாடுகள் அவை வெளியிட்ட திட்ட அறிக்கையின்படி, வாழ்க்கைத் தரப்பட்டியலில் இந்தியா 129-வது இடத்தில் உள்ளது.^[242]^[243]

சமூக அமைப்பு

சாதிய அமைப்பே இந்திய சமூக கட்டமைப்பின் சமூக அதிகாரப் படிநிலை முறைமையின் அடித்தளம். சாதிய கட்டமைப்பு பிறப்பு, தொழில், பொருளாதாரம் மற்றும் சமயம் சார்ந்த கூறுகளால் ஆனது. இவ்வமைப்பின் தோற்றத்தை வேதங்களில் வலியுறுத்தப்படும் "நான்கு வர்ண" சாதி பெரும் பிரிவுகளில் காணலாம். இவற்றுள் பல்லாயிரக் கணக்கான உட்பிரிவுகளும் இருக்கின்றன. அவற்றிற்கு இடையேயான ஏற்றத்தாழ்வு நிலை ஒவ்வொறு பகுதியிலும் வெவ்வேறாக இருக்கின்றது. வேதங்களில் கூறப்படும் சாதி நெறிகளைத் தவறாகப் புரிந்து கொண்ட காரணத்தால் மத்திய காலங்களில் சமூகத்தில் சாதி அடிப்படையில் பாகுபாடுகளும் ஏற்றத்தாழ்வுகளும் ஏற்பட்டன. தற்போது சாதி அடிப்படையிலான ஒடுக்குமுறைக்கு எதிரான பல சட்டங்கள் உள்ளன. இதுதவிர தாழ்த்தப்பட்ட பிரிவினருக்கு கல்வியிலும் வேலைவாய்ப்பிலும் இட ஒதுக்கீடும் உள்ளது. இருப்பினும் இந்நாட்டின் அரசியல் வாழ்விலும் திருமணம் உட்பட்ட பல சமூக வழக்கங்களிலும் சாதி ஒரு முக்கிய இடம் வகிக்கிறது.

இந்தியாவில் பெண்களின் சமூக நிலை என்றும் சம நிலமையுடையதாக இருக்கவில்லை. அரசியலில், தொழில் வாய்ப்பில், கல்வியில், பொருளாதார பங்கில் பெண்கள் புறக்கணிகப்பட்டோ தடுக்கப்பட்டோ வந்துள்ளார்கள். பெண் சிசுக் கொலை, சிறுவர் திருமணம், சீதனம், உடன்கட்டையேறுதல், மறுமண மறுப்பு, மணவிலக்கு மறுப்பு, உடமை மறுப்பு, கொத்தடிமை யாக்கல், தேவதாசி முறை எனப் பெண்களின் உரிமைகள் மறுக்கப்படுகின்றன. சட்ட ரீதியாகப் பெண்களின் உரிமைகள் பாதுகாக்கப்படுகின்றன எனக் கூடச் சொல்ல இயலாது ஏனெனில் இந்தியாவில் சமய அடிப்படையிலான குடியியல் சட்டம் நடப்பில் இருக்கின்றது. எனினும், இந்திய வரலாற்றில் மற்ற நாடுகள்போல் அல்லாத ஒரு முரண்பாடும் உண்டு. அதாவது, பெண்கள் தெய்வங்களாக வழிபடப்படல், பெண்களைச் சிவனுடைய சரி பாதியாக, சக்தியாக அங்கீகரித்தல் போன்றவையாம். மேலும், நவீன இந்தியாவின் ஆளுமை படைத்த தலைவர்களாகப் பெண்களும் இடம் பெறுகின்றார்கள். இந்திரா காந்தி, ஜெயலலிதா, மம்தா பானர்ஜி ஆகியோர் சிறந்த எடுத்துக்காட்டுக்கள். இந்தியாவின் அனைத்து பாகங்களிலும் பெண்களின் நிலை ஒரே ரீதியில் அமைந்திருக்கின்றது என்றும் கூற முடியாது. குறிப்பாகக் கேரள மாநிலத்தில் பெண்களின் உரிமைகள் நன்கு பேணப்படுகின்றன.

சமீப காலங்களில் பெண்களின் நிலை குறிப்பிடத் தகுந்த அளவு முன்னேற்றம் கண்டுள்ளது. தகவல் தொடர்பு துறையின் வளர்ச்சி மற்றும் அதைத் தொடர்ந்த இந்திய பொருளாதார வளர்ச்சி பெண்களுக்குப் பல வாய்ப்புகளை வழங்கியுள்ளது.

பண்பாடு

இந்திய பண்பாடு உலகின் முக்கிய பண்பாட்டு ஊற்றுக்களில் ஒன்று. பல இன, மொழி, சமய, பண்பாட்டு தாக்கங்களை உள்வாங்கி இந்திய பண்பாடு வெளிப்பட்டு நிற்கின்றது. இப்பண்பாடு உயரிய, பலக்கிய (complex), பன்முக இசை, நடனம், இலக்கியம் எனப் பல கூறுகளைக் கொண்டது. இந்திய பண்பாட்டின் தன்மை, வெளிப்பாடு, ஆழம் பல நிலைகளைக் கொண்டது. பின் வருவன ஒரு சுருக்கமே.

கர்நாடக இசை, இந்துஸ்தானி இசை இரு முக்கிய செந்நெறி இசை மரபுகள் ஆகும். கர்நாடக இசை தெற்கிலும், இந்துஸ்தானி இசை வடக்கிலும் தோற்றம் கொண்டன. இந்துஸ்தானி இசை இஸ்லாமிய இசையின் தாக்கங்களை உள்வாங்கிய ஒரு மரபு. இவைதவிர நாட்டார் இசை, தமிழிசை எனப் பல வேறு இசை மரபுகளும் வெளிப்பாடுகளும் உண்டு. இந்திய நடனக்கலையில் பரத நாட்டியம், ஒடிசி, குச்சிப்புடி, கதக், கதகளி போன்று பல நடன வெளிப்பாடுகள் உண்டு. நடனம்மூலம் கதைகளும் சொல்லப்படுகின்றன. இவைத் தவிர நாட்டுப்புறக் கலைகளான நடனங்களும், பொம்மை நடனங்களும் உண்டு.

இசையின் வெளிப்படுத்தும் இசைக் கருவிகளில் வீணை, யாழ், புல்லாங்குழல், தம்புரா, மிருதங்கம், நாதசுவரம், மத்தளம், தவில், ஆகுளி, உறுமி, முரசு, தமுக்கு, பம்பை, கஞ்சிரா, ஐம்முக முழவம், கொடுகொட்டி (அல்லது) கிடிகிட்டி, கொம்பு, தாரை, சங்கு, முகவீணை, எக்காளம் மற்றும் தாளம் முதன்மையானவைகள் ஆகும்.

உலகின் மிக முக்கிய இலக்கிய உருவாக்கங்களை இந்தியா கொண்டுள்ளது. சமசுகிருதம், தமிழ், வங்காள மொழி, உருது போன்ற பல முக்கிய உலக மொழிகளின் இலக்கிய வெளிப்பாடுகள் இந்தியாவின் பண்பாட்டு கலவையில் வெளிப்பட்டு நிற்கின்றன. வேதம், வேதாந்தம், ஆகமங்கள், புத்தசமய படைப்புக்கள், காப்பியங்கள் (இராமாயணம், மகாபாரதம்), தமிழ் சங்க இலக்கியங்கள், ஐம்பெரும் தமிழ் காப்பியங்கள் எனப் பல கோணங்களில் இந்திய இலக்கியம் வெளிப்படுகின்றது.

கொண்டாட்டங்கள் இந்திய பண்பாட்டின், வாழ்வியலின் இணை பிரியா கூறுகள் ஆகும். பொங்கல், தீபாவளி, நவராத்திரி எனக் கொண்டாட்டங்கள் பல உண்டு. இந்திய சுதந்திர தினம், மகாத்மா காந்தி பிறந்த தினம் போன்றவையும் முக்கியத்துவம் வாய்ந்த தேசியக் கொண்டாட்டங்கள் ஆகும். மேலும், தனி மனித வாழ்வியல் நிகழ்வுகளை மையமாக வைத்தும் பல கொண்டாட்டங்கள் உண்டு.

பண்டைய இந்தியாவானது அறிவியலில் சிறந்து விளங்கியது. ஆரியபட்டர், பாஸ்கரர் ஆகியோர் கோள்களின் இயக்கங்களின் பற்றி ஆராய்ந்த அறிஞர்களில் முக்கியமானவர்களாவர். இன்று பொதுவாகப் பயன்படுத்தப்படும் கணித எண்கள், இந்து-அரபு எண்கள் ஆகும். இந்தியாவிலேயே 0 என்ற எண்ணக்கரு முதன் முதலில் பயன்படுத்தப்பட்டது என்பர்.

சேலை, வேட்டி, குர்தா, சல்வார் கமீஸ் போன்றவை, இந்தியாவில் தொன்று தொட்டு இருந்து வரும் உடைகளாகும். அரிசியும், கோதுமையும் இந்திய உணவு வகைகளில் முக்கியப் பங்கு வகிக்கின்றன. தாளி, இட்லி, தோசை, சப்பாத்தி ஆகியவை இந்தியர்கள் வழக்கமாக உட்கொள்ளும் உணவுகளில் சிலவாகும்.

இந்தியர்களின் முக்கியப் பொழுதுபோக்குகளில் ஒன்றாகத் திரைப்படங்கள் விளங்குகின்றன. இந்தி, தமிழ், தெலுங்குத் திரைப்படங்கள் அவற்றின் பொழுதுபோக்கு கூறுகளுக்காகவும் வங்காள மொழி மற்றும் மலையாளத் திரைப்படங்கள் அவற்றின் கலை நேர்த்திக்காகவும் விரும்பிப் பார்க்கப்படுகின்றன.

இந்தியாவின் ஒவ்வொரு நிலப்பகுதியிலும் குறிப்பிடத்தக்க சில பண்பாட்டு வேறுபாடுகளைக் காண முடியும் என்றாலும் மாநில மற்றும் மொழி எல்லைகளைக் கடந்து பண்பாட்டுச் கூடல் நிகழும் போக்கு அதிகரித்து வருகிறது. இந்நிகழ்வுக்கான முக்கிய காரணிகளில் ஒன்று, பெருகி வரும் மக்கள் தொடர்பு சாதனங்கள் ஆகும். 1990களுக்குப் பிறகு நிகழ்ந்த உலக மயமாக்கலும், பொருளாதார தாராளமயமாக்கலும் இந்தியப் பண்பாட்டைக் குறிப்பிடத்தக்க அளவுமேல் நாட்டு பண்பாட்டின் ஆதிக்கத்திற்கு உட்படுத்தியுள்ளன. நவீன இந்திய இசை, திரைப்படங்கள், நாடகங்கள், ஊடகங்கள், மொழிகள், வர்த்தக முறைகள், அன்றாட வாழ்க்கை முறை, பணியிட நடத்தை முறைகள், ஆண்-பெண் நட்பு / உறவு ஆகியவற்றில் ஆங்கிலச் சொற்கள், மேல் நாட்டு சிந்தனைகள், மனப்போக்குகள் இடம் பெறத் தொடங்கியுள்ளன.

பல்வேறு காலகட்டங்களில் பலவாறு மாற்றங்களுக்கு உட்பட்டிருந்தாலும், இந்திய பண்பாட்டின் முக்கியக் கூறுகளான சகிப்புத்தன்மை, விருந்தோம்பல், குடும்ப உறவுகளுக்கான மதிப்பு, வேற்றுமையில் ஒற்றுமை ஆகியவை இன்னும் நீர்த்துப் போகாமல் இருப்பது அதன் சிறப்பாகும்.

சுற்றுலா

சுற்றுலாத்துறை இந்தியாவின் மிகப் பெரிய சேவைத் துறையாகும். இது நாட்டின் தேசிய மொத்த உற்பத்தியில் 6.23 சதவீதம் பங்களிக்கிறது மொத்த வேலைவாய்ப்பில் 8.78% சதவீதத்தைக் கொண்டுள்ளது. ஆண்டுக்கு 5 மில்லியனுக்கும் மேலான அந்நிய சுற்றுலாப் பயணிகளின் வருகையையும் 562 மில்லியன் உள்நாட்டு சுற்றுலாப் பயணிகளின் வருகையையும்^[244] கொண்டுள்ளது. இந்தியாவில் சுற்றுலாத் துறையானது 2008 ஆம் ஆண்டில் சுமார் 100 பில்லியன் அமெரிக்க டாலர்களை ஈட்டியது. மேலும் இத்துறையானது 2018 இல் ஆண்டு வளர்ச்சி விகிதம் 9.4% சதவீதமாக அதிகரித்து 275.5 பில்லியன் அமெரிக்க டாலர்களை ஈட்டும் என எதிர்பார்க்கப்படுகிறது.^[245]

சுற்றுலாத்துறை அமைச்சகமானது இந்தியாவின் சுற்றுலாத்துறையின் வளர்ச்சி மற்றும் மேம்பாட்டிற்கான ஒருங்கிணைப்பு முகமையாக உள்ளது. மேலும் "இன்க்ரெடிபிள் இண்டியா" பிரச்சாரத்தையும் தொடர்ந்து நடத்துகின்றது.

சுற்றுலா தொடருந்துகள்

இந்திய தொடர்வண்டி உணவு வழங்கல் மற்றும் சுற்றுலாக் கழகம் மற்றும் இந்தியன் இரயில்வே,^[246] உள்நாட்டு மற்றும் வெளிநாட்டுச் சுற்றுலாப் பயணிகளை கவரும் வகையில் பல சுற்றுலாத் திட்டங்களை அறிமுகப்படுத்தியுள்ளது. வெளிநாட்டுச் சுற்றுலா பயணிகளை கவரும் வகையில் பேலஸ் ஆன் வீல்ஸ்,^[247] மகாராஜா எக்ஸ்பிரஸ், ராயல் ஓரியன்ட் எக்ஸ்பிரஸ், டெக்கான் ஒடிசி, ராயல், ராசத்தான் ஆன் வீல்ஸ் மற்றும் கோல்டன் சாரியட் (தங்க இரதம்), டெக்கான் ஒடிசி, புத்திஸ்ட் எக்ஸ்பிரஸ் போன்ற பெயர்களில் நவீன சொகுசு தொடருந்துகள் வட இந்தியா மற்றும் தென்னிந்தியா மற்றும் கிழக்கிந்தியாவின் பண்பாட்டு கலாசார இடங்களைச் சுற்றிப் பார்க்கும் வகையில் சிறப்பு சொகுசு தொடருந்துகள் தில்லி, பெங்களூரு, மும்பை, கொல்கத்தாவிலிருந்து இயக்கப்படுகிறது.

இந்தியாவின் முதன்மையான சுற்றுலா இடங்களை குறைந்த கட்டணத்தில் காணத் தக்கவாறு பாரத் தர்சன் என்ற பெயரில் சிறப்பு தொடருந்துகளை இந்திய தொடர்வண்டி உணவு வழங்கல் மற்றும் சுற்றுலாக் கழகம் இந்தியா முழுவதும் இயக்குகிறது.^[248]

விளையாட்டு

இருபத்தி நான்கு ஆண்டு கால வாழ்க்கையில், சச்சின் டெண்டுல்கர் துடுப்பாட்ட போட்டியில் பல சாதனைகளை படைத்துள்ளார். அக்டோபர் 10, 2010 அன்று பெங்களூரில் நடந்த ஆஸ்திரேலியாவிற்கு எதிரான டெஸ்ட் போட்டியில் 14,000 ஓட்டங்கள் எடுத்திருப்பதை படம் காட்டுகிறது.

Cricketers in a game in front of nearly-full stands. — 2008 இந்தியன் பிரீமியர் லீக்கில் சென்னை சூப்பர் கிங்ஸ் மற்றும் கொல்கத்தா நைட் ரைடர்ஸ் இடையே நடைபெற்ற இருபது-20 மட்டைப்பந்து போட்டி

இந்தியாவில் தேசிய விளையாட்டு, ஹாக்கி இந்தியாவால் கையாளப்படும் வளைதடிப் பந்தாட்டம் ஆகும். இந்திய வளைதடிப் பந்தாட்ட அணி, 1975 வளைதடிப் பந்தாட்ட உலகக் கோப்பை மற்றும் ஒலிம்பிக் விளையாட்டுக்களில் 8 தங்கம், 1 வெள்ளி, 2 வெண்கலம் வென்று உலக அளவில் அதிக வெற்றி பெற்ற ஹாக்கி அணியாகத் திகழ்கிறது. இருப்பினும், மட்டைப்பந்து தாம் மக்களிடையே மிகவும் புகழ் பெற்ற விளையாட்டாகும்.^[249] இந்தியத் துடுப்பாட்ட அணி, 1983 துடுப்பாட்ட உலகக் கிண்ணம், 2011 துடுப்பாட்ட உலகக்கிண்ணம் மற்றும் 2007 ஐசிசி உலக இருபது ஓவர் கோப்பையை வென்று, அதோடு 2002 ஐசிசி சாம்பியன் கோப்பையை இலங்கையுடன் பங்கு கொண்டது. இந்தியாவில் மட்டைப்பந்து விளையாட்டை இந்தியத் துடுப்பாட்டக் கட்டுப்பாடு வாரியம் (பிசிசிஐ) நிர்வகித்து வருகிறது. உள்நாட்டுப் போட்டிகளான ரஞ்சிக் கோப்பை, துலீப் கோப்பை, இரானி கோப்பை மற்றும் என்.கே.பி. சால்வே சேலஞ்ஜர் கோப்பையையும் அது நிர்வகித்து வருகிறது. இவற்றோடு பிசிசிஐ, இந்தியன் பிரீமியர் லீக் என்ற இருபது ஓவர் மட்டைப்பந்து போட்டியையும் விமரிசையாக நடத்தி வருகிறது.

இந்தியா பல்வேறு வகையான பாரம்பரிய விளையாட்டுக்களின் துவக்க இடமாகவும் இருப்பிடமாகவும் திகழ்கிறது. அவை கபடி, சடுகுடு, பெகெல்வாணி, மற்றும் கில்லி தண்டா ஆகும். இந்திய வீர விளையாட்டுக் கலைகளான களரிப்பயிற்று, மல்யுத்தம், சிலம்பாட்டம், வர்மக்கலை ஆகியவற்றின் முற்கால வடிவங்கள் இந்தியாவில் தொடங்கின. ராஜீவ் காந்தி கேல் ரத்னா விருது மற்றும் அர்ஜுனா விருது இரண்டும் இந்தியாவில் விளையாட்டிற்காகக் கொடுக்கப்படும் உயர்ந்த பட்ச விருதுகளாகும். அதுபோல் துரோணாச்சார்யா விருது விளையாட்டு பயிற்சியாளர்களுக்கு இந்திய அரசால் கொடுக்கப் படும் உயர்ந்த பட்ச விருதாகும்.

இந்தியாவிலிருந்து ஆரம்பமானதாகக் கருதப்படும், சதுரங்கம், இந்திய பெருந்தலைவர்கள் எனப்படும் வெற்றி வீரர்களின் அதிக எண்ணிக்கை அதிகமாகி வருவதால், மீண்டும் பரவலான விளையாட்டாகத் தலைதூக்குகிறது.^[250] இந்திய டேவிஸ் கோப்பை அணி மற்றும் பல்வேறு டென்னிஸ் ஆட்டக்காரர்களின் வெற்றிகளாலும், டென்னிஸ் விளையாட்டும் புகழ்பெற்று வருகிறது.^[251] துப்பாக்கி சுடுதல் போட்டியில், ஒலிம்பிக் போட்டி, உலக துப்பாக்கி சுடுதல் போட்டி, மற்றும் பொதுநலவாய விளையாட்டுக்களில் பல்வேறு தங்கப் பதக்கங்களையும் வென்று, இந்தியா திடமான முன்னிலை வகிக்கிறது.^[252] இவற்றோடு இந்திய விளையாட்டாளர்கள் சர்வதேச அளவில் பூப்பந்தாட்டம்^[253], குத்துச்சண்டை^[254] மற்றும் மற்போர்^[255]^[256] விளையாட்டுக்களில் பல பதக்கங்களையும் பரிகளையும் வென்றுள்ளனர். காற்பந்தாட்டம், வடகிழக்கு இந்தியா, மேற்கு வங்காளம், கோவா, தமிழ் நாடு, கேரளா ஆகிய மாநிலங்களில் புகழ்பெற்ற விளையாட்டாகும்.^[257]

விடுமுறை நாட்கள்

இந்தியாவில் நான்கு நாட்கள் தேசிய விடுமுறை நாட்களாகும். அவை:

இவைதவிர விழாக்களுக்கென உள்ளூர் விடுமுறைகளும் உண்டு.

இவற்றையும் பார்க்கவும்

துணை நூல்கள்

ஏ.பி.ஜெ. அப்துல் கலாம் உடன் ய.சு.ராஜன். நெல்லை சு. முத்து (தமிழாக்கம்). (2002). இந்தியா 2020. சென்னை: நியூ செஞ்சரி புக் ஹவுஸ் (பி) லிட்.
மு. அப்பாஸ் மந்திரி. (2001). உலக நாடுகளும் விவரங்களும். சென்னை: குட்புக்ஸ் பதிப்பகம்.

குறிப்புகள்

↑ இந்திய அரசியலமைப்பு XVII இன் படி, தேவநாகரி வடிவில் உள்ள இந்தி இந்திய நாட்டின் அலுவல் மொழி ஆகும், ஆங்கிலம் மேலதிக அலுவல் மொழி.^[1]^[5]^[6] மாநிலங்களும் ஒன்றியப் பகுதிகளும் இந்தி அல்லது ஆங்கிலம் அல்லாத தமது உள்ளூர் மொழியை ஆட்சி மொழியைக் கொண்டிருக்கலாம்.
↑ முக்கியமாக "மொழி" மற்றும் "வட்டார வழக்கு" எவ்வாறு வரையறுக்கப்பட்டு தொகுக்கப்படுகின்றன என்பதன் அடிப்படையில், வெவ்வேறு மூலங்கள் பரவலாக வேறுபட்ட புள்ளிவிவரங்களை வழங்குகின்றன. எத்னொலோக் இந்தியாவுக்கு 461 மொழிகளைப் பட்டியலிட்டுள்ளது (உலக அளவில் 6,912), இவற்றில் 447 பேசப்படும் மொழிகள், 14 வழக்கில் இல்லாதவை.^[12]^[13]
↑ "சில எல்லைகள் சர்ச்சைக்குரியதாக இருப்பதால், நாட்டின் சரியான அளவு விவாதத்திற்கு உட்பட்டது. இந்திய அரசு மொத்தப் பரப்பளவை 3,287,260 சதுரகிமீ எனவும், மொத்த நிலப்பரப்பை 3,060,500 சகிமீ ஆகவும் வரையறுத்துள்ளது; ஐக்கிய நாடுகள் மொத்தப் பரப்பளவை 3,287,263 சகிமீ ஆகவும், மொத்த நிலப்பரப்பை 2,973,190 சகிமீ ஆகவும் வரையறுத்துள்ளது.."(Library of Congress 2004).
↑ ISO: Bhārat Gaṇarājya
↑ The இந்திய அரசு also regards ஆப்கானித்தான் as a bordering country, as it considers all of காஷ்மீர் to be part of India. However, this is disputed, and the region bordering Afghanistan is administered by Pakistan.^[24]
↑ "A Chinese pilgrim also recorded evidence of the caste system as he could observe it. According to this evidence the treatment meted out to untouchables such as the Chandalas was very similar to that which they experienced in later periods. This would contradict assertions that this rigid form of the caste system emerged in India only as a reaction to the Islamic conquest."^[39]
↑ "Shah Jahan eventually sent her body 800 km (500 mi) to Agra for burial in the Rauza-i Munauwara ("Illuminated Tomb") – a personal tribute and a stone manifestation of his imperial power. This tomb has been celebrated globally as the Taj Mahal."^[47]
↑ The northernmost point under Indian control is the disputed சியாச்சின் பனியாறு in Jammu and Kashmir; however, the இந்திய அரசு regards the entire region of the former princely state of Jammu and Kashmir, including the வடக்கு நிலங்கள் administered by Pakistan, to be its territory. It therefore assigns the latitude 37° 6′ to its northernmost point.
↑ A biodiversity hotspot is a biogeographical region which has more than 1,500 கலன்றாவரம் species, but less than 30% of its primary habitat.^[203]

மேற்கோள்கள்

↑ ^1.0 ^1.1 National Informatics Centre 2005.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 "National Symbols | National Portal of India". India.gov.in. Archived from the original on 4 February 2017. பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 March 2017. The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950.
↑ "National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana'". News18. 14 August 2012 இம் மூலத்தில் இருந்து 17 April 2019 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html.
↑ Wolpert 2003, ப. 1.
↑ Ministry of Home Affairs 1960.
↑ "Profile | National Portal of India". India.gov.in. Archived from the original on 30 August 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 August 2013.
↑ "Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India". Department of Official Language via இந்திய அரசு. Archived from the original on 18 April 2021. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 April 2021.
↑ Khan, Saeed (25 January 2010). "There's no national language in India: Gujarat High Court". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா இம் மூலத்தில் இருந்து 18 March 2014 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20140318040319/http://timesofindia.indiatimes.com/india/Theres-no-national-language-in-India-Gujarat-High-Court/articleshow/5496231.cms.
↑ "Learning with the Times: India doesn't have any 'national language'". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா. 16 November 2009 இம் மூலத்தில் இருந்து 10 October 2017 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20171010085454/https://timesofindia.indiatimes.com/india/Learning-with-the-Times-India-doesnt-have-any-national-language/articleshow/5234047.cms.
↑ "Hindi, not a national language: Court". பிரஸ் டிரஸ்ட் ஆப் இந்தியா via தி இந்து (Ahmedabad). 25 January 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 4 July 2014 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20140704084339/http://www.thehindu.com/news/national/hindi-not-a-national-language-court/article94695.ece.
↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013)" (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, சிறுபான்மையினர் நலத்துறை அமைச்சகம் (இந்தியா), இந்திய அரசு. Archived from the original (PDF) on 8 July 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 26 December 2014.
↑ Lewis, M. Paul; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., eds. (2014). "Ethnologue: Languages of the World (Seventeenth edition) : India". Dallas, Texas: எத்னொலோக் by SIL International. பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 December 2014.
↑ "Ethnologue : Languages of the World (Seventeenth edition) : Statistical Summaries". எத்னொலோக் by SIL International. Archived from the original on December 17, 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் December 17, 2014.
↑ "C −1 Population by religious community – 2011". தலைமைப் பதிவாளர் மற்றும் இந்திய மக்கள்தொகை கணக்கெடுப்பு ஆணையர். Archived from the original on 25 August 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 25 August 2015.
↑ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. பார்க்கப்பட்ட நாள் July 17, 2022.
↑ "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. பார்க்கப்பட்ட நாள் July 17, 2022.
↑ "Population Enumeration Data (Final Population)". 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Archived from the original on 22 May 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 June 2016.
↑ "A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901" (PDF). 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Archived from the original (PDF) on 30 April 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 June 2016.
↑ ^19.0 ^19.1 ^19.2 ^19.3 "World Economic Outlook Database: April 2021". Imf (அனைத்துலக நாணய நிதியம்). April 2021. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=534,&s=NGDP_R,NGDP_RPCH,NGDP,NGDPD,PPPGDP,NGDP_D,NGDPRPC,NGDPRPPPPC,NGDPPC,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2019&ey=2026&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1.
↑ "Gini Index coefficient". த வேர்ல்டு ஃபக்ட்புக். நடுவண் ஒற்று முகமை. Archived from the original on 7 July 2021. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 July 2021.
↑ "Human Development Report 2020" (PDF). ஐக்கிய நாடுகள் வளர்ச்சித் திட்டம். 15 December 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 December 2020.
↑ "List of all left- & right-driving countries around the world". worldstandards.eu. 13 May 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 June 2020.
↑ –The Essential Desk Reference, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், 2002, p. 76, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-512873-4 "Official name: Republic of India.";
–John Da Graça (2017), Heads of State and Government, London: Macmillan, p. 421, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-349-65771-1 "Official name: Republic of India; Bharat Ganarajya (Hindi)";
–Graham Rhind (2017), Global Sourcebook of Address Data Management: A Guide to Address Formats and Data in 194 Countries, Taylor & Francis, p. 302, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-351-93326-1 "Official name: Republic of India; Bharat.";
–Bradnock, Robert W. (2015), The Routledge Atlas of South Asian Affairs, Routledge, p. 108, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-40511-5 "Official name: English: Republic of India; Hindi:Bharat Ganarajya";
–Penguin Compact Atlas of the World, Penguin, 2012, p. 140, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-7566-9859-1 "Official name: Republic of India";
–Merriam-Webster's Geographical Dictionary (3rd ed.), Merriam-Webster, 1997, pp. 515–516, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-87779-546-9 "Officially, Republic of India";
–Complete Atlas of the World: The Definitive View of the Earth (3rd ed.), DK Publishing, 2016, p. 54, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4654-5528-4 "Official name: Republic of India";
–Worldwide Government Directory with Intergovernmental Organizations 2013, CQ Press, 2013, p. 726, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4522-9937-2 "India (Republic of India; Bharat Ganarajya)"
↑ "Ministry of Home Affairs (Department of Border Management)" (PDF). Archived from the original (PDF) on 17 March 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 September 2008.
↑ ^25.0 ^25.1 ^25.2 Petraglia & Allchin 2007, ப. 10, "Y-Chromosome and Mt-DNA data support the colonization of South Asia by modern humans originating in Africa. ... Coalescence dates for most non-European populations average to between 73 and 55 ka."
↑ ^26.0 ^26.1 Dyson 2018, ப. 1, "Modern human beings—Homo sapiens—originated in Africa. Then, intermittently, sometime between 60,000 and 80,000 years ago, tiny groups of them began to enter the north-west of the Indian subcontinent. It seems likely that initially they came by way of the coast. ... it is virtually certain that there were Homo sapiens in the subcontinent 55,000 years ago, even though the earliest fossils that have been found of them date to only about 30,000 years before the present."
↑ ^27.0 ^27.1 Fisher 2018, ப. 23, "Scholars estimate that the first successful expansion of the Homo sapiens range beyond Africa and across the Arabian Peninsula occurred from as early as 80,000 years ago to as late as 40,000 years ago, although there may have been prior unsuccessful emigrations. Some of their descendants extended the human range ever further in each generation, spreading into each habitable land they encountered. One human channel was along the warm and productive coastal lands of the Persian Gulf and northern Indian Ocean. Eventually, various bands entered India between 75,000 years ago and 35,000 years ago."
↑ Dyson 2018, ப. 28
↑ (a) Dyson 2018, ப. 4–5;
(b) Fisher 2018, ப. 33
↑ Lowe, John J. (2015). Participles in Rigvedic Sanskrit: The syntax and semantics of adjectival verb forms. ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். pp. 1–2. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-100505-3. (The Rigveda) consists of 1,028 hymns (suktas), highly crafted poetic compositions originally intended for recital during rituals and for the invocation of and communication with the Indo-Aryan gods. Modern scholarly opinion largely agrees that these hymns were composed between around 1500 BCE and 1200 BCE, during the eastward migration of the Indo-Aryan tribes from the mountains of what is today northern Afghanistan across the Punjab into north India.
↑ (a) Witzel, Michael (2008). "Vedas and Upanisads". In Gavin Flood (ed.). The Blackwell Companion to Hinduism. யோன் வில்லி அன் சன்ஸ். pp. 68–70. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-470-99868-7. It is known from internal evidence that the Vedic texts were orally composed in northern India, at first in the Greater Punjab and later on also in more eastern areas, including northern Bihar, between ca. 1500 BCE and ca. 500–400 BCE. The oldest text, the Rgveda, must have been more or less contemporary with the Mitanni texts of northern Syria/Iraq (1450–1350 BCE); ... The Vedic texts were orally composed and transmitted, without the use of script, in an unbroken line of transmission from teacher to student that was formalised early on. This ensured an impeccable textual transmission superior to the classical texts of other cultures; it is in fact something of a tape-recording of ca. 1500–500 BCE. Not just the actual words, but even the long-lost musical (tonal) accent (as in old Greek or in Japanese) has been preserved up to the present. (pp. 68–69) ... The RV text was composed before the introduction and massive use of iron, that is before ca. 1200–1000 BCE. (p. 70)
(b) Doniger, Wendy (2014), On Hinduism, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. xviii, 10, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-936009-3, A Chronology of Hinduism: ca. 1500–1000 BCE Rig Veda; ca. 1200–900 BCE Yajur Veda, Sama Veda and Atharva Veda (p. xviii); Hindu texts began with the Rig Veda ('Knowledge of Verses'), composed in northwest India around 1500 BCE (p. 10)
(c) Ludden 2014, ப. 19, "In Punjab, a dry region with grasslands watered by five rivers (hence 'panch' and 'ab') draining the western Himalayas, one prehistoric culture left no material remains, but some of its ritual texts were preserved orally over the millennia. The culture is called Aryan, and evidence in its texts indicates that it spread slowly south-east, following the course of the Yamuna and Ganga Rivers. Its elite called itself Arya (pure) and distinguished themselves sharply from others. Aryans led kin groups organized as nomadic horse-herding tribes. Their ritual texts are called Vedas, composed in Sanskrit. வேத மொழி is recorded only in hymns that were part of Vedic rituals to Aryan gods. To be Aryan apparently meant to belong to the elite among pastoral tribes. Texts that record Aryan culture are not precisely datable, but they seem to begin around 1200 BCE with four collections of Vedic hymns (Rg, Sama, Yajur, and Artharva)."
(d) Dyson 2018, ப. 14–15, "Although the collapse of the Indus valley civilization is no longer believed to have been due to an 'Aryan invasion' it is widely thought that, at roughly the same time, or perhaps a few centuries later, new Indo-Aryan-speaking people and influences began to enter the subcontinent from the north-west. Detailed evidence is lacking. Nevertheless, a predecessor of the language that would eventually be called Sanskrit was probably introduced into the north-west sometime between 3,900 and 3,000 years ago. This language was related to one then spoken in eastern Iran; and both of these languages belonged to the Indo-European language family. ... It seems likely that various small-scale migrations were involved in the gradual introduction of the predecessor language and associated cultural characteristics. However, there may not have been a tight relationship between movements of people on the one hand, and changes in language and culture on the other. Moreover, the process whereby a dynamic new force gradually arose—a people with a distinct ideology who eventually seem to have referred to themselves as 'Arya'—was certainly two-way. That is, it involved a blending of new features which came from outside with other features—probably including some surviving Harappan influences—that were already present. Anyhow, it would be quite a few centuries before Sanskrit was written down. And the hymns and stories of the Arya people—especially the Vedas and the later Mahabharata and Ramayana epics—are poor guides as to historical events. Of course, the emerging Arya were to have a huge impact on the history of the subcontinent. Nevertheless, little is known about their early presence.";
(e) Robb 2011, ப. 46–, "The expansion of Aryan culture is supposed to have begun around 1500 BCE. It should not be thought that this Aryan emergence (though it implies some migration) necessarily meant either a sudden invasion of new peoples, or a complete break with earlier traditions. It comprises a set of cultural ideas and practices, upheld by a Sanskrit-speaking elite, or Aryans. The features of this society are recorded in the Vedas."
↑ (a) Jamison, Stephanie; Brereton, Joel (2020), The Rigveda, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 2, 4, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-063339-4, The RgVeda is one of the four Vedas, which together constitute the oldest texts in Sanskrit and the earliest evidence for what will become Hinduism. (p. 2) Although Vedic religion is very different in many regards from what is known as Classical Hinduism, the seeds are there. Gods like Visnu and Siva (under the name Rudra), who will become so dominant later, are already present in the Rgveda, though in roles both lesser than and different from those they will later play, and the principal Rgvedic gods like Indra remain in later Hinduism, though in diminished capacity (p. 4).;
(b) Flood, Gavin (2020), "Introduction", in Gavin Flood (ed.), The Oxford History of Hinduism: Hindu Practice: Hindu Practice, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 4–, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-105322-1, I take the term 'Hinduism to meaningfully denote a range and history of practice characterised by a number of features, particularly reference to Vedic textual and sacrificial origins, belonging to endogamous social units (jati/varna), participating in practices that involve making an offering to a deity and receiving a blessing (puja), and a first-level cultural polytheism (although many Hindus adhere to a second-level monotheism in which many gods are regarded as emanations or manifestations of the one, supreme being).;
(c) Michaels, Axel (2017). Patrick Olivelle, Donald R. Davis (ed.). The Oxford History of Hinduism: Hindu Law: A New History of Dharmaśāstra. Oxford: ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். pp. 86–97. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-100709-5. Almost all traditional Hindu families observe until today at least three samskaras (initiation, marriage, and death ritual). Most other rituals have lost their popularity, are combined with other rites of passage, or are drastically shortened. Although samskaras vary from region to region, from class (varna) to class, and from caste to caste, their core elements remain the same owing to the common source, the Veda, and a common priestly tradition preserved by the Brahmin priests. (p 86)
(d) Flood, Gavin D. (1996). An Introduction to Hinduism. கேம்பிறிட்ஜ் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். p. 35. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-43878-0. It is this Sansrit, vedic, tradition which has maintained a continuity into modern times and which has provided the most important resource and inspiration for Hindu traditions and individuals. The Veda is the foundation for most later developments in what is known as Hinduism.
↑ Dyson 2018, ப. 16, 25
↑ Dyson 2018, ப. 16
↑ Fisher 2018, ப. 59
↑ (a) Dyson 2018, ப. 16–17;
(b) Fisher 2018, ப. 67;
(c) Robb 2011, ப. 56–57;
(d) Ludden 2014, ப. 29–30.
↑ (a) Ludden 2014, ப. 28–29;
(b) Glenn Van Brummelen (2014), "Arithmetic", in Thomas F. Glick; Steven Livesey; Faith Wallis (eds.), Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia, Routledge, pp. 46–48, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-135-45932-1
↑ (a) Dyson 2018, ப. 20;
(b) Stein 2010, ப. 90;
(c) Ramusack, Barbara N. (1999), "Women in South Asia", in Barbara N. Ramusack; Sharon L. Sievers (eds.), Women in Asia: Restoring Women to History, Indiana University Press, pp. 27–29, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-253-21267-7
↑ ^39.0 ^39.1 Kulke & Rothermund 2004, ப. 93.
↑ Asher & Talbot 2006, ப. 17
↑ (a) Ludden 2014, ப. 54;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 78–79;
(c) Fisher 2018, ப. 76
↑ (a) Ludden 2014, ப. 68–70;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 19, 24
↑ (a) Dyson 2018, ப. 48;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 52
↑ Asher & Talbot 2006, ப. 74
↑ Asher & Talbot 2006, ப. 267
↑ Asher & Talbot 2006, ப. 152
↑ ^47.0 ^47.1 Fisher 2018, ப. 106
↑ (a) Asher & Talbot 2006, ப. 289
(b) Fisher 2018, ப. 120
↑ Taylor, Miles (2016), "The British royal family and the colonial empire from the Georgians to Prince George", in Aldrish, Robert; McCreery, Cindy (eds.), Crowns and Colonies: European Monarchies and Overseas Empires, Manchester University Press, pp. 38–39, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-5261-0088-7
↑ Peers 2013, ப. 76.
↑ Embree, Ainslie Thomas; Hay, Stephen N.; Bary, William Theodore De (1988), "Nationalism Takes Root: The Moderates", Sources of Indian Tradition: Modern India and Pakistan, Columbia University Press, p. 85, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-231-06414-9
↑ Marshall, P. J. (2001), The Cambridge Illustrated History of the British Empire, Cambridge University Press, p. 179, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-00254-7, The first modern nationalist movement to arise in the non-European empire, and one that became an inspiration for many others, was the Indian Congress.
↑ Chiriyankandath, James (2016), Parties and Political Change in South Asia, Routledge, p. 2, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-58620-3, South Asian parties include several of the oldest in the post-colonial world, foremost among them the 129-year-old Indian National Congress that led India to independence in 1947
↑ Fisher 2018, ப. 173–174: "The partition of South Asia that produced India and West and East Pakistan resulted from years of bitter negotiations and recriminations ... The departing British also decreed that the hundreds of princes, who ruled one-third of the subcontinent and a quarter of its population, became legally independent, their status to be settled later. Geographical location, personal and popular sentiment, and substantial pressure and incentives from the new governments led almost all princes eventually to merge their domains into either Pakistan or India. ... Each new government asserted its exclusive sovereignty within its borders, realigning all territories, animals, plants, minerals, and all other natural and human-made resources as either Pakistani or Indian property, to be used for its national development... Simultaneously, the central civil and military services and judiciary split roughly along religious 'communal' lines, even as they divided movable government assets according to a negotiated formula: 22.7 percent for Pakistan and 77.3 percent for India."
↑ Chatterji, Joya; Washbrook, David (2013), "Introduction: Concepts and Questions", in Chatterji, Joya; Washbrook, David (eds.), Routledge Handbook of the South Asian Diaspora, London and New York: Routledge, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-415-48010-9, Joya Chatterji describes how the partition of the British Indian empire into the new nation states of India and Pakistan produced new diaspora on a vast, and hitherto unprecedented, scale, but hints that the sheer magnitude of refugee movements in South Asia after 1947 must be understood in the context of pre-existing migratory flows within the partitioned regions (see also Chatterji 2013). She also demonstrates that the new national states of India and Pakistan were quickly drawn into trying to stem this migration. As they put into place laws designed to restrict the return of partition emigrants, this produced new dilemmas for both new nations in their treatment of 'overseas Indians'; and many of them lost their right to return to their places of origin in the subcontinent, and also their claims to full citizenship in host countries.
↑ Talbot, Ian; Singh, Gurharpal (2009), The Partition of India, Cambridge University Press, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-85661-4, archived from the original on 13 December 2016, பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 November 2015, When the British divided and quit India in August 1947, they not only partitioned the subcontinent with the emergence of the two nations of India and Pakistan but also the provinces of Punjab and Bengal. ... Indeed for many the Indian subcontinent's division in August 1947 is seen as a unique event which defies comparative historical and conceptual analysis
↑ Khan, Yasmin (2017) [2007], The Great Partition: The Making of India and Pakistan (2nd ed.), New Haven and London: Yale University Press, p. 1, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-300-23032-1, South Asians learned that the British Indian empire would be partitioned on 3 June 1947. They heard about it on the radio, from relations and friends, by reading newspapers and, later, through government pamphlets. Among a population of almost four hundred million, where the vast majority live in the countryside, ploughing the land as landless peasants or sharecroppers, it is hardly surprising that many thousands, perhaps hundreds of thousands, did not hear the news for many weeks afterwards. For some, the butchery and forced relocation of the summer months of 1947 may have been the first that they knew about the creation of the two new states rising from the fragmentary and terminally weakened British empire in India
↑ (a) Copland 2001, ப. 71–78;
(b) Metcalf & Metcalf 2006, ப. 222.
↑ Metcalf & Metcalf 2012, ப. 327: "Even though much remains to be done, especially in regard to eradicating poverty and securing effective structures of governance, India's achievements since independence in sustaining freedom and democracy have been singular among the world's new nations."
↑ Stein, Burton (2012), Arnold, David (ed.), A History of India, The Blackwell History of the World Series (2 ed.), Wiley-Blackwell, One of these is the idea of India as 'the world's largest democracy', but a democracy forged less by the creation of representative institutions and expanding electorate under British rule than by the endeavours of India's founding fathers – Gandhi, Nehru, Patel and Ambedkar – and the labours of the Constituent Assembly between 1946 and 1949, embodied in the Indian constitution of 1950. This democratic order, reinforced by the regular holding of nationwide elections and polling for the state assemblies, has, it can be argued, consistently underpinned a fundamentally democratic state structure – despite the anomaly of the Emergency and the apparent durability of the Gandhi-Nehru dynasty.
↑ Fisher 2018, ப. 184–185: "Since 1947, India's internal disputes over its national identity, while periodically bitter and occasionally punctuated by violence, have been largely managed with remarkable and sustained commitment to national unity and democracy."
↑ Dyson 2018, ப. 219, 262
↑ Biswas, Soutik (1 May 2023). "Most populous nation: Should India rejoice or panic?". BBC News. பிபிசி. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 May 2023.
↑ World Population Prospects 2022: Summary of Results (PDF). New York: United Nations Department of Social and Economic Affairs. 2022. pp. i.
↑ Fisher 2018, ப. 8
↑ Metcalf & Metcalf 2012, ப. 265–266
↑ Metcalf & Metcalf 2012, ப. 266
↑ Dyson 2018, ப. 216
↑ (a) "Kashmir, region Indian subcontinent", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், archived from the original on 13 August 2019, பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 August 2019, Kashmir, region of the northwestern Indian subcontinent ... has been the subject of dispute between India and Pakistan since the partition of the Indian subcontinent in 1947.;
(b) Pletcher, Kenneth, "Aksai Chin, Plateau Region, Asia", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், archived from the original on 2 April 2019, பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 August 2019, Aksai Chin, Chinese (Pinyin) Aksayqin, portion of the Kashmir region, ... constitutes nearly all the territory of the Chinese-administered sector of Kashmir that is claimed by India;
(c) Bosworth, C. E (2006). "Kashmir". Encyclopedia Americana: Jefferson to Latin. Scholastic Library Publishing. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-7172-0139-6. “KASHMIR, kash'mer, the northernmost region of the Indian subcontinent, administered partly by India, partly by Pakistan, and partly by China. The region has been the subject of a bitter dispute between India and Pakistan since they became independent in 1947”
↑ Narayan, Jitendra; John, Denny; Ramadas, Nirupama (2018). "Malnutrition in India: status and government initiatives". Journal of Public Health Policy 40 (1): 126–141. doi:10.1057/s41271-018-0149-5. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0197-5897. பப்மெட்:30353132.
↑ Kalpana BalakrishnanExpression error: Unrecognized word "etal". (2019). "The impact of air pollution on deaths, disease burden, and life expectancy across the states of India: the Global Burden of Disease Study 2017". லேன்செட் 3 (1): e26–e39. doi:10.1016/S2542-5196(18)30261-4. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:2542-5196. பப்மெட்:30528905.
↑ ^72.0 ^72.1 India, பன்னாட்டு இயற்கைப் பாதுகாப்புச் சங்கம் (IUCN), 2019, archived from the original on 1 November 2020, பார்க்கப்பட்ட நாள் 21 May 2019
↑ ^73.0 ^73.1 "India State of Forest Report, 2021". Forest Survey of India, தேசியத் தகவல் மையம் (இந்தியா). பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 January 2022.
↑ Karanth & Gopal 2005, ப. 374.
↑ "India (noun)", ஆக்சுபோர்டு ஆங்கில அகராதி (3rd ed.), 2009 (subscription required)
↑ Thieme 1970, ப. 447–450.
↑ Kuiper 2010, ப. 86.
↑ ^78.0 ^78.1 ^78.2 Clémentin-Ojha 2014.
↑ The Constitution of India (PDF), Ministry of Law and Justice, 1 December 2007, archived from the original (PDF) on 9 September 2014, பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 March 2012, Article 1(1): India, that is Bharat, shall be a Union of States.
↑ ^80.0 ^80.1 Barrow 2003.
↑ Jha, Dwijendra Narayan (2014), Rethinking Hindu Identity, Routledge, p. 11, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-49034-0
↑ Singh 2017, ப. 253.
↑ Paturi, Joseph; Patterson, Roger (2016). "Hinduism (with Hare Krishna)". In Hodge, Bodie; Patterson, Roger (eds.). World Religions & Cults Volume 2: Moralistic, Mythical and Mysticism Religions. United States: New Leaf Publishing Group. pp. 59–60. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-89051-922-6. The actual term Hindu first occurs as a Persian geographical term for the people who lived beyond the Indus River. The term Hindu originated as a geographical term and did not refer to a religion. Later, Hindu was taken by European languages from the Arabic term al-Hind, which referred to the people who lived across the Indus River. This Arabic term was itself taken from the Persian term Hindū, which refers to all Indians. By the 13th century, Hindustan emerged as a popular alternative name for India, meaning the "land of Hindus."
↑ "Hindustan", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 July 2011
↑ Lowe, John J. (2017). Transitive Nouns and Adjectives: Evidence from Early Indo-Aryan. ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். p. 58. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-879357-1. The term 'Epic Sanskrit' refers to the language of the two great Sanskrit epics, the Mahābhārata and the Rāmāyaṇa. ... It is likely, therefore, that the epic-like elements found in Vedic sources and the two epics that we have are not directly related, but that both drew on the same source, an oral tradition of storytelling that existed before, throughout, and after the Vedic period.
↑ Charles Keith Maisels (1993). The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization. Routledge. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-415-04742-5. Archived from the original on 18 April 2023. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 November 2020.
↑ ^87.0 ^87.1 Coningham & Young 2015, ப. 104–105.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 21–23.
↑ ^89.0 ^89.1 Singh 2009, ப. 181.
↑ Possehl 2003, ப. 2.
↑ ^91.0 ^91.1 ^91.2 Singh 2009, ப. 255.
↑ ^92.0 ^92.1 Singh 2009, ப. 186–187.
↑ Witzel 2003, ப. 68–69.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 41–43.
↑ ^95.0 ^95.1 Singh 2009, ப. 250–251.
↑ Singh 2009, ப. 260–265.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 53–54.
↑ Singh 2009, ப. 312–313.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 54–56.
↑ Stein 1998, ப. 21.
↑ Stein 1998, ப. 67–68.
↑ Singh 2009, ப. 300.
↑ ^103.0 ^103.1 Singh 2009, ப. 319.
↑ Stein 1998, ப. 78–79.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 70.
↑ Singh 2009, ப. 367.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 63.
↑ Stein 1998, ப. 89–90.
↑ Singh 2009, ப. 408–415.
↑ Stein 1998, ப. 92–95.
↑ Kulke & Rothermund 2004, ப. 89–91.
↑ ^112.0 ^112.1 ^112.2 Singh 2009, ப. 545.
↑ Stein 1998, ப. 98–99.
↑ ^114.0 ^114.1 Stein 1998, ப. 132.
↑ ^115.0 ^115.1 ^115.2 Stein 1998, ப. 119–120.
↑ ^116.0 ^116.1 Stein 1998, ப. 121–122.
↑ ^117.0 ^117.1 Stein 1998, ப. 123.
↑ ^118.0 ^118.1 Stein 1998, ப. 124.
↑ ^119.0 ^119.1 Stein 1998, ப. 127–128.
↑ Ludden 2002, ப. 68.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 47.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 6.
↑ Ludden 2002, ப. 67.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 50–51.
↑ ^125.0 ^125.1 Asher & Talbot 2008, ப. 53.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 12.
↑ Robb 2001, ப. 80.
↑ Stein 1998, ப. 164.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 115.
↑ Robb 2001, ப. 90–91.
↑ ^131.0 ^131.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 17.
↑ ^132.0 ^132.1 ^132.2 Asher & Talbot 2008, ப. 152.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 158.
↑ Stein 1998, ப. 169.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 186.
↑ ^136.0 ^136.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 23–24.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 256.
↑ ^138.0 ^138.1 ^138.2 Asher & Talbot 2008, ப. 286.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 44–49.
↑ Robb 2001, ப. 98–100.
↑ Ludden 2002, ப. 128–132.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 51–55.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 68–71.
↑ Asher & Talbot 2008, ப. 289.
↑ Robb 2001, ப. 151–152.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 94–99.
↑ Brown 1994, ப. 83.
↑ Peers 2006, ப. 50.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 100–103.
↑ Brown 1994, ப. 85–86.
↑ Stein 1998, ப. 239.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 103–108.
↑ Robb 2001, ப. 183.
↑ Sarkar 1983, ப. 1–4.
↑ Copland 2001, ப. ix–x.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 123.
↑ Stein 1998, ப. 260.
↑ Stein 2010, ப. 245: An expansion of state functions in British and in princely India occurred as a result of the terrible famines of the later nineteenth century, ... A reluctant regime decided that state resources had to be deployed and that anti-famine measures were best managed through technical experts.
↑ Stein 1998, ப. 258.
↑ ^160.0 ^160.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 126.
↑ ^161.0 ^161.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 97.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 163.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 167.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 195–197.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 203.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 231.
↑ "London Declaration, 1949". Commonwealth (in ஆங்கிலம்). பார்க்கப்பட்ட நாள் 11 October 2022.
↑ "Role of Soviet Union in India's industrialisation: a comparative assessment with the West" (PDF). ijrar.com.
↑ "Briefing Rooms: India", Economic Research Service, United States Department of Agriculture, 2009, archived from the original on 20 May 2011
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 265–266.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 266–270.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 253.
↑ Metcalf & Metcalf 2006, ப. 304.
↑ ^174.0 ^174.1 ^174.2 ^174.3 Ali & Aitchison 2005.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 7.
↑ Prakash et al. 2000.
↑ Kaul 1970, ப. 160, " The Aravalli range boldy defines the eastern limit of the arid and semi-arid zone. Probably the more humid conditions that prevail near the Aravallis prevented the extension of aridity towards the east and the Ganges Valley. It is noteworthy that, wherever there are gaps in this range, sand has advanced to the east of it."
↑ Prasad 1974, ப. 372, " The topography of the Indian Desert is dominated by the Aravalli Ranges on its eastern border, which consist largely of tightly folded and highly metamorphosed Archaean rocks."
↑ Fisher 2018, ப. 83, " East of the lower Indus lay the inhospitable Rann of Kutch and Thar Desert. East of the upper Indus lay the more promising but narrow corridor between the Himalayan foothills on the north and the Thar Desert and Aravalli Mountains on the south. At the strategic choke point, just before reaching the fertile, well-watered Gangetic plain, sat Delhi. On this site, where life giving streams running off the most northern spur of the rocky Aravalli ridge flowed into the Jumna river, and where the war-horse and war-elephant trade intersected, a series of dynasties built fortified capitals."
↑ Mcgrail et al. 2003, ப. 257.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 8.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 9–10.
↑ Ministry of Information and Broadcasting 2007, ப. 1.
↑ ^184.0 ^184.1 Kumar et al. 2006.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 15.
↑ Duff 1993, ப. 353.
↑ Basu & Xavier 2017, ப. 78.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 16.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 17.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 12.
↑ Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 13.
↑ ^192.0 ^192.1 Chang 1967, ப. 391–394.
↑ Posey 1994, ப. 118.
↑ Wolpert 2003, ப. 4.
↑ Heitzman & Worden 1996, ப. 97.
↑ Sharma, Vibha (15 June 2020). "Average temperature over India projected to rise by 4.4 degrees Celsius: Govt report on impact of climate change in country". The Tribune. பார்க்கப்பட்ட நாள் 30 November 2020.
↑ Sethi, Nitin (3 February 2007). "Global warming: Mumbai to face the heat". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா. பார்க்கப்பட்ட நாள் 11 March 2021.
↑ Gupta, Vivek; Jain, Manoj Kumar (2018). "Investigation of multi-model spatiotemporal mesoscale drought projections over India under climate change scenario". Journal of Hydrology 567: 489–509. doi:10.1016/j.jhydrol.2018.10.012. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0022-1694. Bibcode: 2018JHyd..567..489G. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S002216941830773X.
↑ Megadiverse Countries, Biodiversity A–Z, UN Environment World Conservation Monitoring Centre, பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 October 2021
↑ "Animal Discoveries 2011: New Species and New Records" (PDF). இந்திய விலங்குகள் கணக்கெடுப்பு நிறுவனம். 2012. Archived from the original (PDF) on 16 January 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2012.
↑ ^201.0 ^201.1 Puri, S. K., "Biodiversity Profile of India", ces.iisc.ernet.in, archived from the original on 21 November 2011, பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 June 2007
↑ Basak 1983, ப. 24.
↑ ^203.0 ^203.1 Venkataraman, Krishnamoorthy; Sivaperuman, Chandrakasan (2018), "Biodiversity Hotspots in India", in Sivaperuman, Chandrakasan; Venkataraman, Krishnamoorthy (eds.), Indian Hotspots: Vertebrate Faunal Diversity, Conservation and Management, Springer, p. 5, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-981-10-6605-4
↑ ^204.0 ^204.1 ^204.2 ^204.3 Jha, Raghbendra (2018), Facets of India's Economy and Her Society Volume II: Current State and Future Prospects, Springer, p. 198, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-349-95342-4
↑ ^205.0 ^205.1 ^205.2 "Forest Cover in States/UTs in India in 2019". Forest Research Institute via தேசியத் தகவல் மையம் (இந்தியா). பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 October 2021.
↑ Tritsch 2001, ப. 11–12.
↑ Tritsch 2001, ப. 12India has two natural zones of thorn forest, one in the rain shadow area of the Deccan Plateau east of the Western Ghats, and the other in the western part of the Indo-Gangetic plain. Growth is limited only by moisture availability in these areas, so with irrigation the fertile alluvial soil of Punjab and Haryana has been turned into India's prime agricultural area. Much of the thorn forest covering the plains probably had savannah-like features now no longer visible.
↑ Goyal, Anupam (2006), The WTO and International Environmental Law: Towards Conciliation, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், p. 295, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-567710-2 Quote: "The Indian government successfully argued that the medicinal neem tree is part of traditional Indian knowledge. (page 295)"
↑ Hughes, Julie E. (2013), Animal Kingdoms, Harvard University Press, p. 106, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-674-07480-4, At same time, the leafy pipal trees and comparative abundance that marked the Mewari landscape fostered refinements unattainable in other lands.
↑ Ameri, Marta (2018), "Letting the Pictures Speak: An Image-Based Approach to the Mythological and Narrative Imagery of the Harappan World", in Ameri, Marta; Costello, Sarah Kielt; Jamison, Gregg; Scott, Sarah Jarmer (eds.), Seals and Sealing in the Ancient World: Case Studies from the Near East, Egypt, the Aegean, and South Asia, கேம்பிறிட்ஜ் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 156–157, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-108-17351-3 Quote: "The last of the centaurs has the long, wavy, horizontal horns of a markhor, a human face, a heavy-set body that appears bovine, and a goat tail ... This figure is often depicted by itself, but it is also consistently represented in scenes that seem to reflect the adoration of a figure in a pipal tree or arbour and which may be termed ritual. These include fully detailed scenes like that visible in the large 'divine adoration' seal from Mohenjo-daro."
↑ Paul Gwynne (2011), World Religions in Practice: A Comparative Introduction, யோன் வில்லி அன் சன்ஸ், p. 358, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4443-6005-9, The tree under which Sakyamuni became the Buddha is a peepal tree (அரச மரம்).
↑ Crame & Owen 2002, ப. 142.
↑ Karanth 2006.
↑ Tritsch 2001, ப. 14.
↑ Singh, M.; Kumar, A.; Molur, S. (2008). "Trachypithecus johnii". செம்பட்டியல் 2008: e.T44694A10927987. doi:10.2305/IUCN.UK.2008.RLTS.T44694A10927987.en.
↑ Fischer, Johann. "Semnopithecus johnii". ITIS. Archived from the original on 29 August 2018. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 August 2018.
↑ ^217.0 ^217.1 S.D. Biju; Sushil Dutta; M.S. Ravichandran Karthikeyan Vasudevan; S.P. Vijayakumar; Chelmala Srinivasulu; Gajanan Dasaramji Bhuddhe (2004). "Duttaphrynus beddomii". செம்பட்டியல் (பன்னாட்டு இயற்கைப் பாதுகாப்புச் சங்கம்) 2004: e.T54584A86543952. doi:10.2305/IUCN.UK.2004.RLTS.T54584A11155448.en.
↑ Frost, Darrel R. (2015). "Duttaphrynus beddomii (Günther, 1876)". Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.0. அமெரிக்க இயற்கை வரலாற்று அருங்காட்சியகம். Archived from the original on 21 July 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 13 September 2015.
↑ http://parliamentofindia.nic.in/ls/intro/introls.htm
↑ http://indiacode.nic.in/coiweb/amend/amend69.htm
↑ "Article 370 of the Indian Constitution". Archived from the original on 2015-01-26. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2017-04-18.
↑ "Full state status will be restored to J&K at appropriate time: Amit Shah in RS".
↑ GDP per capita of India
↑ India GDP per Capita
↑ http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/india/Final_PPT_2011_chapter6.pdf
↑ Decadal Growth
↑ "Census Provional Population Totals". The Registrar General & Census Commissioner, India. பார்க்கப்பட்ட நாள் 14 February 2013.
↑ Abantika Ghosh, Vijaita Singh (24 January 2015). "Census 2011: Muslims record decadal growth of 24.6 pc, Hindus 16.8 pc". Indian Express. Indian Express. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-01-27.
↑ "Hindus 79.8%, Muslims 14.2% of population: census data".
↑ "India Census 2011". Censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-08-25.
↑ Census: Hindu share dips below 80%, Muslim share grows but slower
↑ ^232.0 ^232.1 "Muslim population growth slows".
↑ "Muslim representation on decline". The Times of India. 31 August 2015. http://timesofindia.indiatimes.com/india/Muslim-representation-on-decline/articleshow/48737293.cms. பார்த்த நாள்: 2015-08-31.
↑ http://timesofindia.indiatimes.com/india/Hindu-population-declined-Muslims-increased-Census-2011/articleshow/48671407.cms
↑ "Against All Gods: Meet the league of atheists from rural Uttar Pradesh".
↑ "People without religion have risen in Census 2011, but atheists have nothing to cheer about".
↑ "The tradition of atheism in India goes back 2,000 years. I'm proud to be a part of that".
↑ "Why a Tinder date is better than 72 virgins in paradise".
↑ "Population by religious community – 2011". 2011 Census of India. Office of the Registrar General & Census Commissioner. Archived from the original on 25 August 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 25 August 2015.
↑ State Wise Religion Data 2011
↑ "இந்தி, not a national language: Court". The Hindu. 25 January 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 26 ஜனவரி 2010 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20100126233617/http://beta.thehindu.com/news/national/article94695.ece. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ Human Development Report 2019
↑ National Human Development Report Production Team
↑ "காப்பகப்படுத்தப்பட்ட நகல்" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-08-18. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2016-03-06.
↑ சுற்றுலாவாண்மை & விருந்தோம்பல் - IBEF
↑ http://www.indiarailtours.com/
↑ http://www.indiarailtours.com/golden-triangle-train-tour.html
↑ [ http://www.irctctourism.com/cgi-bin/dev1.dll/irctc/booking/planner.do trainType=Bharat%20Darshan&trainCat=Bharat%20Darshan&screen=FromTrainType&pressedGo=&submitClicks=0&offset=0 Bharat Darshan]
↑ Shores, Lori (2007). Teens in India. Compass Point Books, 2007. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-7565-2063-0, 9780756520632. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help)
↑ "Anand crowned World champion". Rediff. 29 October 2008. http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ "India Aims for Center Court". WSJ. September 11, 2009. http://online.wsj.com/article/SB10001424052970203440104574406704026883502.html. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ "Sawant shoots historic gold at World Championships". TOI. Aug 9, 2010. http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/shooting/Sawant-shoots-historic-gold-at-World-Championships/articleshow/6274795.cms. பார்த்த நாள்: 22 Januar 2011.
↑ "Saina Nehwal: India's badminton star and 'new woman'". BBC. 1 August 2010. http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-10725584. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ "Is boxing the new cricket?". Live Mint. Sep 24 2010. http://www.livemint.com/2010/09/24211250/Is-boxing-the-new-cricket.html. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ "India makes clean sweep in Greco-Roman wrestling". TOI. Oct 5, 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 29 ஜூன் 2013 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://archive.today/20130629121906/http://timesofindia.indiatimes.com/india-news/india-make-clean-sweep-in-greco-roman-wrestling/cwgarticleshow/6691936.cms. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ Xavier, Leslie (Sep 12, 2010). "Sushil Kumar wins gold in World Wrestling Championship". TOI. http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/wrestling/Sushil-Kumar-wins-gold-in-World-Wrestling-Championship/articleshow/6542488.cms. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.
↑ Majumdar & Bandyopadhyay 2006, ப. 1–5.

Majumdar, Boria; Bandyopadhyay, Kausik (2006). A Social History Of Indian Football: Striving To Score. Routledge. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-415-34835-8. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |month= (help); Invalid |ref=harv (help)

அதிகாரப்பூர்வமான இணைப்புகள்

வெளியிணைப்புகள்

இந்திய மக்கள்தொகை கணக்கெடுப்பு

[7] இந்திய அரசியலமைப்பு XVII இன் படி, தேவநாகரி வடிவில் உள்ள இந்தி இந்திய நாட்டின் அலுவல் மொழி ஆகும், ஆங்கிலம் மேலதிக அலுவல் மொழி.^[1]^[5]^[6] மாநிலங்களும் ஒன்றியப் பகுதிகளும் இந்தி அல்லது ஆங்கிலம் அல்லாத தமது உள்ளூர் மொழியை ஆட்சி மொழியைக் கொண்டிருக்கலாம்.

[15] முக்கியமாக "மொழி" மற்றும் "வட்டார வழக்கு" எவ்வாறு வரையறுக்கப்பட்டு தொகுக்கப்படுகின்றன என்பதன் அடிப்படையில், வெவ்வேறு மூலங்கள் பரவலாக வேறுபட்ட புள்ளிவிவரங்களை வழங்குகின்றன. எத்னொலோக் இந்தியாவுக்கு 461 மொழிகளைப் பட்டியலிட்டுள்ளது (உலக அளவில் 6,912), இவற்றில் 447 பேசப்படும் மொழிகள், 14 வழக்கில் இல்லாதவை.^[12]^[13]

[17] "சில எல்லைகள் சர்ச்சைக்குரியதாக இருப்பதால், நாட்டின் சரியான அளவு விவாதத்திற்கு உட்பட்டது. இந்திய அரசு மொத்தப் பரப்பளவை 3,287,260 சதுரகிமீ எனவும், மொத்த நிலப்பரப்பை 3,060,500 சகிமீ ஆகவும் வரையறுத்துள்ளது; ஐக்கிய நாடுகள் மொத்தப் பரப்பளவை 3,287,263 சகிமீ ஆகவும், மொத்த நிலப்பரப்பை 2,973,190 சகிமீ ஆகவும் வரையறுத்துள்ளது.."(Library of Congress 2004).

[26] ISO: Bhārat Gaṇarājya

[29] The இந்திய அரசு also regards ஆப்கானித்தான் as a bordering country, as it considers all of காஷ்மீர் to be part of India. However, this is disputed, and the region bordering Afghanistan is administered by Pakistan.^[24]

[45] "A Chinese pilgrim also recorded evidence of the caste system as he could observe it. According to this evidence the treatment meted out to untouchables such as the Chandalas was very similar to that which they experienced in later periods. This would contradict assertions that this rigid form of the caste system emerged in India only as a reaction to the Islamic conquest."^[39]

[54] "Shah Jahan eventually sent her body 800 km (500 mi) to Agra for burial in the Rauza-i Munauwara ("Illuminated Tomb") – a personal tribute and a stone manifestation of his imperial power. This tomb has been celebrated globally as the Taj Mahal."^[47]

[190] The northernmost point under Indian control is the disputed சியாச்சின் பனியாறு in Jammu and Kashmir; however, the இந்திய அரசு regards the entire region of the former princely state of Jammu and Kashmir, including the வடக்கு நிலங்கள் administered by Pakistan, to be its territory. It therefore assigns the latitude 37° 6′ to its northernmost point.

[212] A biodiversity hotspot is a biogeographical region which has more than 1,500 கலன்றாவரம் species, but less than 30% of its primary habitat.^[203]

[FOOTNOTENational_Informatics_Centre2005-1] 1.0 ^1.1 National Informatics Centre 2005.

[india.gov.in-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 "National Symbols | National Portal of India". India.gov.in. Archived from the original on 4 February 2017. பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 March 2017. The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950.

[tatsama-3] "National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana'". News18. 14 August 2012 இம் மூலத்தில் இருந்து 17 April 2019 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html.

[FOOTNOTEWolpert20031-4] Wolpert 2003, ப. 1.

[FOOTNOTEMinistry_of_Home_Affairs_1960-5] Ministry of Home Affairs 1960.

[india.gov.in2-6] "Profile | National Portal of India". India.gov.in. Archived from the original on 30 August 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 August 2013.

[8] "Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India". Department of Official Language via இந்திய அரசு. Archived from the original on 18 April 2021. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 April 2021.

[Times_News_Network-9] Khan, Saeed (25 January 2010). "There's no national language in India: Gujarat High Court". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா இம் மூலத்தில் இருந்து 18 March 2014 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20140318040319/http://timesofindia.indiatimes.com/india/Theres-no-national-language-in-India-Gujarat-High-Court/articleshow/5496231.cms.

[NoneNtl-10] "Learning with the Times: India doesn't have any 'national language'". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா. 16 November 2009 இம் மூலத்தில் இருந்து 10 October 2017 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20171010085454/https://timesofindia.indiatimes.com/india/Learning-with-the-Times-India-doesnt-have-any-national-language/articleshow/5234047.cms.

[Press_Trust_of_India-11] "Hindi, not a national language: Court". பிரஸ் டிரஸ்ட் ஆப் இந்தியா via தி இந்து (Ahmedabad). 25 January 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 4 July 2014 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20140704084339/http://www.thehindu.com/news/national/hindi-not-a-national-language-court/article94695.ece.

[langoff-12] "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013)" (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, சிறுபான்மையினர் நலத்துறை அமைச்சகம் (இந்தியா), இந்திய அரசு. Archived from the original (PDF) on 8 July 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 26 December 2014.

[Ethnologue-13] Lewis, M. Paul; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., eds. (2014). "Ethnologue: Languages of the World (Seventeenth edition) : India". Dallas, Texas: எத்னொலோக் by SIL International. பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 December 2014.

[Ethnologue2-14] "Ethnologue : Languages of the World (Seventeenth edition) : Statistical Summaries". எத்னொலோக் by SIL International. Archived from the original on December 17, 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் December 17, 2014.

[Census2011religion-16] "C −1 Population by religious community – 2011". தலைமைப் பதிவாளர் மற்றும் இந்திய மக்கள்தொகை கணக்கெடுப்பு ஆணையர். Archived from the original on 25 August 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 25 August 2015.

[UN_WPP-18] "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. பார்க்கப்பட்ட நாள் July 17, 2022.

[UN_WPP_2022-19] "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. பார்க்கப்பட்ட நாள் July 17, 2022.

[20] "Population Enumeration Data (Final Population)". 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Archived from the original on 22 May 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 June 2016.

[21] "A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901" (PDF). 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Archived from the original (PDF) on 30 April 2016. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 June 2016.

[imf-22] 19.0 ^19.1 ^19.2 ^19.3 "World Economic Outlook Database: April 2021". Imf (அனைத்துலக நாணய நிதியம்). April 2021. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=534,&s=NGDP_R,NGDP_RPCH,NGDP,NGDPD,PPPGDP,NGDP_D,NGDPRPC,NGDPRPPPPC,NGDPPC,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2019&ey=2026&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1.

[23] "Gini Index coefficient". த வேர்ல்டு ஃபக்ட்புக். நடுவண் ஒற்று முகமை. Archived from the original on 7 July 2021. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 July 2021.

[UNHDR-24] "Human Development Report 2020" (PDF). ஐக்கிய நாடுகள் வளர்ச்சித் திட்டம். 15 December 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 December 2020.

[25] "List of all left- & right-driving countries around the world". worldstandards.eu. 13 May 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 June 2020.

[27] –The Essential Desk Reference, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், 2002, p. 76, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-512873-4 "Official name: Republic of India.";
–John Da Graça (2017), Heads of State and Government, London: Macmillan, p. 421, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-349-65771-1 "Official name: Republic of India; Bharat Ganarajya (Hindi)";
–Graham Rhind (2017), Global Sourcebook of Address Data Management: A Guide to Address Formats and Data in 194 Countries, Taylor & Francis, p. 302, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-351-93326-1 "Official name: Republic of India; Bharat.";
–Bradnock, Robert W. (2015), The Routledge Atlas of South Asian Affairs, Routledge, p. 108, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-40511-5 "Official name: English: Republic of India; Hindi:Bharat Ganarajya";
–Penguin Compact Atlas of the World, Penguin, 2012, p. 140, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-7566-9859-1 "Official name: Republic of India";
–Merriam-Webster's Geographical Dictionary (3rd ed.), Merriam-Webster, 1997, pp. 515–516, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-87779-546-9 "Officially, Republic of India";
–Complete Atlas of the World: The Definitive View of the Earth (3rd ed.), DK Publishing, 2016, p. 54, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4654-5528-4 "Official name: Republic of India";
–Worldwide Government Directory with Intergovernmental Organizations 2013, CQ Press, 2013, p. 726, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4522-9937-2 "India (Republic of India; Bharat Ganarajya)"

[28] "Ministry of Home Affairs (Department of Border Management)" (PDF). Archived from the original (PDF) on 17 March 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 September 2008.

[PetragliaAllchin-30] 25.0 ^25.1 ^25.2 Petraglia & Allchin 2007, ப. 10, "Y-Chromosome and Mt-DNA data support the colonization of South Asia by modern humans originating in Africa. ... Coalescence dates for most non-European populations average to between 73 and 55 ka."

[Dyson2018p1-31] 26.0 ^26.1 Dyson 2018, ப. 1, "Modern human beings—Homo sapiens—originated in Africa. Then, intermittently, sometime between 60,000 and 80,000 years ago, tiny groups of them began to enter the north-west of the Indian subcontinent. It seems likely that initially they came by way of the coast. ... it is virtually certain that there were Homo sapiens in the subcontinent 55,000 years ago, even though the earliest fossils that have been found of them date to only about 30,000 years before the present."

[Fisher2018p23-32] 27.0 ^27.1 Fisher 2018, ப. 23, "Scholars estimate that the first successful expansion of the Homo sapiens range beyond Africa and across the Arabian Peninsula occurred from as early as 80,000 years ago to as late as 40,000 years ago, although there may have been prior unsuccessful emigrations. Some of their descendants extended the human range ever further in each generation, spreading into each habitable land they encountered. One human channel was along the warm and productive coastal lands of the Persian Gulf and northern Indian Ocean. Eventually, various bands entered India between 75,000 years ago and 35,000 years ago."

[Dyson2018-28a-33] Dyson 2018, ப. 28

[Combined-2-34] (a) Dyson 2018, ப. 4–5;
(b) Fisher 2018, ப. 33

[Lowe2015-35] Lowe, John J. (2015). Participles in Rigvedic Sanskrit: The syntax and semantics of adjectival verb forms. ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். pp. 1–2. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-100505-3. (The Rigveda) consists of 1,028 hymns (suktas), highly crafted poetic compositions originally intended for recital during rituals and for the invocation of and communication with the Indo-Aryan gods. Modern scholarly opinion largely agrees that these hymns were composed between around 1500 BCE and 1200 BCE, during the eastward migration of the Indo-Aryan tribes from the mountains of what is today northern Afghanistan across the Punjab into north India.

[Combined-4-Rigveda-36] (a) Witzel, Michael (2008). "Vedas and Upanisads". In Gavin Flood (ed.). The Blackwell Companion to Hinduism. யோன் வில்லி அன் சன்ஸ். pp. 68–70. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-470-99868-7. It is known from internal evidence that the Vedic texts were orally composed in northern India, at first in the Greater Punjab and later on also in more eastern areas, including northern Bihar, between ca. 1500 BCE and ca. 500–400 BCE. The oldest text, the Rgveda, must have been more or less contemporary with the Mitanni texts of northern Syria/Iraq (1450–1350 BCE); ... The Vedic texts were orally composed and transmitted, without the use of script, in an unbroken line of transmission from teacher to student that was formalised early on. This ensured an impeccable textual transmission superior to the classical texts of other cultures; it is in fact something of a tape-recording of ca. 1500–500 BCE. Not just the actual words, but even the long-lost musical (tonal) accent (as in old Greek or in Japanese) has been preserved up to the present. (pp. 68–69) ... The RV text was composed before the introduction and massive use of iron, that is before ca. 1200–1000 BCE. (p. 70)
(b) Doniger, Wendy (2014), On Hinduism, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. xviii, 10, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-936009-3, A Chronology of Hinduism: ca. 1500–1000 BCE Rig Veda; ca. 1200–900 BCE Yajur Veda, Sama Veda and Atharva Veda (p. xviii); Hindu texts began with the Rig Veda ('Knowledge of Verses'), composed in northwest India around 1500 BCE (p. 10)
(c) Ludden 2014, ப. 19, "In Punjab, a dry region with grasslands watered by five rivers (hence 'panch' and 'ab') draining the western Himalayas, one prehistoric culture left no material remains, but some of its ritual texts were preserved orally over the millennia. The culture is called Aryan, and evidence in its texts indicates that it spread slowly south-east, following the course of the Yamuna and Ganga Rivers. Its elite called itself Arya (pure) and distinguished themselves sharply from others. Aryans led kin groups organized as nomadic horse-herding tribes. Their ritual texts are called Vedas, composed in Sanskrit. வேத மொழி is recorded only in hymns that were part of Vedic rituals to Aryan gods. To be Aryan apparently meant to belong to the elite among pastoral tribes. Texts that record Aryan culture are not precisely datable, but they seem to begin around 1200 BCE with four collections of Vedic hymns (Rg, Sama, Yajur, and Artharva)."
(d) Dyson 2018, ப. 14–15, "Although the collapse of the Indus valley civilization is no longer believed to have been due to an 'Aryan invasion' it is widely thought that, at roughly the same time, or perhaps a few centuries later, new Indo-Aryan-speaking people and influences began to enter the subcontinent from the north-west. Detailed evidence is lacking. Nevertheless, a predecessor of the language that would eventually be called Sanskrit was probably introduced into the north-west sometime between 3,900 and 3,000 years ago. This language was related to one then spoken in eastern Iran; and both of these languages belonged to the Indo-European language family. ... It seems likely that various small-scale migrations were involved in the gradual introduction of the predecessor language and associated cultural characteristics. However, there may not have been a tight relationship between movements of people on the one hand, and changes in language and culture on the other. Moreover, the process whereby a dynamic new force gradually arose—a people with a distinct ideology who eventually seem to have referred to themselves as 'Arya'—was certainly two-way. That is, it involved a blending of new features which came from outside with other features—probably including some surviving Harappan influences—that were already present. Anyhow, it would be quite a few centuries before Sanskrit was written down. And the hymns and stories of the Arya people—especially the Vedas and the later Mahabharata and Ramayana epics—are poor guides as to historical events. Of course, the emerging Arya were to have a huge impact on the history of the subcontinent. Nevertheless, little is known about their early presence.";
(e) Robb 2011, ப. 46–, "The expansion of Aryan culture is supposed to have begun around 1500 BCE. It should not be thought that this Aryan emergence (though it implies some migration) necessarily meant either a sudden invasion of new peoples, or a complete break with earlier traditions. It comprises a set of cultural ideas and practices, upheld by a Sanskrit-speaking elite, or Aryans. The features of this society are recorded in the Vedas."

[Combined-3-37] (a) Jamison, Stephanie; Brereton, Joel (2020), The Rigveda, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 2, 4, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-063339-4, The RgVeda is one of the four Vedas, which together constitute the oldest texts in Sanskrit and the earliest evidence for what will become Hinduism. (p. 2) Although Vedic religion is very different in many regards from what is known as Classical Hinduism, the seeds are there. Gods like Visnu and Siva (under the name Rudra), who will become so dominant later, are already present in the Rgveda, though in roles both lesser than and different from those they will later play, and the principal Rgvedic gods like Indra remain in later Hinduism, though in diminished capacity (p. 4).;
(b) Flood, Gavin (2020), "Introduction", in Gavin Flood (ed.), The Oxford History of Hinduism: Hindu Practice: Hindu Practice, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 4–, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-105322-1, I take the term 'Hinduism to meaningfully denote a range and history of practice characterised by a number of features, particularly reference to Vedic textual and sacrificial origins, belonging to endogamous social units (jati/varna), participating in practices that involve making an offering to a deity and receiving a blessing (puja), and a first-level cultural polytheism (although many Hindus adhere to a second-level monotheism in which many gods are regarded as emanations or manifestations of the one, supreme being).;
(c) Michaels, Axel (2017). Patrick Olivelle, Donald R. Davis (ed.). The Oxford History of Hinduism: Hindu Law: A New History of Dharmaśāstra. Oxford: ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். pp. 86–97. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-100709-5. Almost all traditional Hindu families observe until today at least three samskaras (initiation, marriage, and death ritual). Most other rituals have lost their popularity, are combined with other rites of passage, or are drastically shortened. Although samskaras vary from region to region, from class (varna) to class, and from caste to caste, their core elements remain the same owing to the common source, the Veda, and a common priestly tradition preserved by the Brahmin priests. (p 86)
(d) Flood, Gavin D. (1996). An Introduction to Hinduism. கேம்பிறிட்ஜ் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். p. 35. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-43878-0. It is this Sansrit, vedic, tradition which has maintained a continuity into modern times and which has provided the most important resource and inspiration for Hindu traditions and individuals. The Veda is the foundation for most later developments in what is known as Hinduism.

[Combined-4-38] Dyson 2018, ப. 16, 25

[Dyson2018-16a-39] Dyson 2018, ப. 16

[Fisher2018-59-40] Fisher 2018, ப. 59

[Combined-5-41] (a) Dyson 2018, ப. 16–17;
(b) Fisher 2018, ப. 67;
(c) Robb 2011, ப. 56–57;
(d) Ludden 2014, ப. 29–30.

[Combined-6-42] (a) Ludden 2014, ப. 28–29;
(b) Glenn Van Brummelen (2014), "Arithmetic", in Thomas F. Glick; Steven Livesey; Faith Wallis (eds.), Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia, Routledge, pp. 46–48, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-135-45932-1

[Combined-7-43] (a) Dyson 2018, ப. 20;
(b) Stein 2010, ப. 90;
(c) Ramusack, Barbara N. (1999), "Women in South Asia", in Barbara N. Ramusack; Sharon L. Sievers (eds.), Women in Asia: Restoring Women to History, Indiana University Press, pp. 27–29, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-253-21267-7

[FOOTNOTEKulkeRothermund200493-44] 39.0 ^39.1 Kulke & Rothermund 2004, ப. 93.

[AsherAsher2006-17-46] Asher & Talbot 2006, ப. 17

[Combined-8-47] (a) Ludden 2014, ப. 54;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 78–79;
(c) Fisher 2018, ப. 76

[Combined-13-48] (a) Ludden 2014, ப. 68–70;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 19, 24

[Combined-10-49] (a) Dyson 2018, ப. 48;
(b) Asher & Talbot 2006, ப. 52

[AsherAsher2006-74-50] Asher & Talbot 2006, ப. 74

[AsherAsher2006-267-51] Asher & Talbot 2006, ப. 267

[AsherAsher2006-152-52] Asher & Talbot 2006, ப. 152

[Fisher2018-106-53] 47.0 ^47.1 Fisher 2018, ப. 106

[Combined-11-55] (a) Asher & Talbot 2006, ப. 289
(b) Fisher 2018, ப. 120

[Combined-12-56] Taylor, Miles (2016), "The British royal family and the colonial empire from the Georgians to Prince George", in Aldrish, Robert; McCreery, Cindy (eds.), Crowns and Colonies: European Monarchies and Overseas Empires, Manchester University Press, pp. 38–39, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-5261-0088-7

[FOOTNOTEPeers2013[https://books.google.com/books?id=dyQuAgAAQBAJ&pg=PA76_76]-57] Peers 2013, ப. 76.

[EmbreeHay1988-58] Embree, Ainslie Thomas; Hay, Stephen N.; Bary, William Theodore De (1988), "Nationalism Takes Root: The Moderates", Sources of Indian Tradition: Modern India and Pakistan, Columbia University Press, p. 85, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-231-06414-9

[Marshall2001-59] Marshall, P. J. (2001), The Cambridge Illustrated History of the British Empire, Cambridge University Press, p. 179, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-00254-7, The first modern nationalist movement to arise in the non-European empire, and one that became an inspiration for many others, was the Indian Congress.

[Chiriyankandath2016-60] Chiriyankandath, James (2016), Parties and Political Change in South Asia, Routledge, p. 2, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-58620-3, South Asian parties include several of the oldest in the post-colonial world, foremost among them the 129-year-old Indian National Congress that led India to independence in 1947

[fisher-partition-61] Fisher 2018, ப. 173–174: "The partition of South Asia that produced India and West and East Pakistan resulted from years of bitter negotiations and recriminations ... The departing British also decreed that the hundreds of princes, who ruled one-third of the subcontinent and a quarter of its population, became legally independent, their status to be settled later. Geographical location, personal and popular sentiment, and substantial pressure and incentives from the new governments led almost all princes eventually to merge their domains into either Pakistan or India. ... Each new government asserted its exclusive sovereignty within its borders, realigning all territories, animals, plants, minerals, and all other natural and human-made resources as either Pakistani or Indian property, to be used for its national development... Simultaneously, the central civil and military services and judiciary split roughly along religious 'communal' lines, even as they divided movable government assets according to a negotiated formula: 22.7 percent for Pakistan and 77.3 percent for India."

[chatterji-partition-62] Chatterji, Joya; Washbrook, David (2013), "Introduction: Concepts and Questions", in Chatterji, Joya; Washbrook, David (eds.), Routledge Handbook of the South Asian Diaspora, London and New York: Routledge, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-415-48010-9, Joya Chatterji describes how the partition of the British Indian empire into the new nation states of India and Pakistan produced new diaspora on a vast, and hitherto unprecedented, scale, but hints that the sheer magnitude of refugee movements in South Asia after 1947 must be understood in the context of pre-existing migratory flows within the partitioned regions (see also Chatterji 2013). She also demonstrates that the new national states of India and Pakistan were quickly drawn into trying to stem this migration. As they put into place laws designed to restrict the return of partition emigrants, this produced new dilemmas for both new nations in their treatment of 'overseas Indians'; and many of them lost their right to return to their places of origin in the subcontinent, and also their claims to full citizenship in host countries.

[talbot-sing-63] Talbot, Ian; Singh, Gurharpal (2009), The Partition of India, Cambridge University Press, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-85661-4, archived from the original on 13 December 2016, பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 November 2015, When the British divided and quit India in August 1947, they not only partitioned the subcontinent with the emergence of the two nations of India and Pakistan but also the provinces of Punjab and Bengal. ... Indeed for many the Indian subcontinent's division in August 1947 is seen as a unique event which defies comparative historical and conceptual analysis

[khan-great-partition-64] Khan, Yasmin (2017) [2007], The Great Partition: The Making of India and Pakistan (2nd ed.), New Haven and London: Yale University Press, p. 1, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-300-23032-1, South Asians learned that the British Indian empire would be partitioned on 3 June 1947. They heard about it on the radio, from relations and friends, by reading newspapers and, later, through government pamphlets. Among a population of almost four hundred million, where the vast majority live in the countryside, ploughing the land as landless peasants or sharecroppers, it is hardly surprising that many thousands, perhaps hundreds of thousands, did not hear the news for many weeks afterwards. For some, the butchery and forced relocation of the summer months of 1947 may have been the first that they knew about the creation of the two new states rising from the fragmentary and terminally weakened British empire in India

[65] (a) Copland 2001, ப. 71–78;
(b) Metcalf & Metcalf 2006, ப. 222.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2012327-66] Metcalf & Metcalf 2012, ப. 327: "Even though much remains to be done, especially in regard to eradicating poverty and securing effective structures of governance, India's achievements since independence in sustaining freedom and democracy have been singular among the world's new nations."

[stein-arnold-67] Stein, Burton (2012), Arnold, David (ed.), A History of India, The Blackwell History of the World Series (2 ed.), Wiley-Blackwell, One of these is the idea of India as 'the world's largest democracy', but a democracy forged less by the creation of representative institutions and expanding electorate under British rule than by the endeavours of India's founding fathers – Gandhi, Nehru, Patel and Ambedkar – and the labours of the Constituent Assembly between 1946 and 1949, embodied in the Indian constitution of 1950. This democratic order, reinforced by the regular holding of nationwide elections and polling for the state assemblies, has, it can be argued, consistently underpinned a fundamentally democratic state structure – despite the anomaly of the Emergency and the apparent durability of the Gandhi-Nehru dynasty.

[FOOTNOTEFisher2018184–185-68] Fisher 2018, ப. 184–185: "Since 1947, India's internal disputes over its national identity, while periodically bitter and occasionally punctuated by violence, have been largely managed with remarkable and sustained commitment to national unity and democracy."

[Dyson2018-219-69] Dyson 2018, ப. 219, 262

[70] Biswas, Soutik (1 May 2023). "Most populous nation: Should India rejoice or panic?". BBC News. பிபிசி. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 May 2023.

[71] World Population Prospects 2022: Summary of Results (PDF). New York: United Nations Department of Social and Economic Affairs. 2022. pp. i.

[Fisher2018-8-72] Fisher 2018, ப. 8

[MetcalfMetcalf2012-265-73] Metcalf & Metcalf 2012, ப. 265–266

[MetcalfMetcalf2012-266-74] Metcalf & Metcalf 2012, ப. 266

[Dyson2018-216-a-75] Dyson 2018, ப. 216

[kashmir-disputes-76] (a) "Kashmir, region Indian subcontinent", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், archived from the original on 13 August 2019, பார்க்கப்பட்ட நாள் 15 August 2019, Kashmir, region of the northwestern Indian subcontinent ... has been the subject of dispute between India and Pakistan since the partition of the Indian subcontinent in 1947.;
(b) Pletcher, Kenneth, "Aksai Chin, Plateau Region, Asia", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், archived from the original on 2 April 2019, பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 August 2019, Aksai Chin, Chinese (Pinyin) Aksayqin, portion of the Kashmir region, ... constitutes nearly all the territory of the Chinese-administered sector of Kashmir that is claimed by India;
(c) Bosworth, C. E (2006). "Kashmir". Encyclopedia Americana: Jefferson to Latin. Scholastic Library Publishing. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-7172-0139-6. “KASHMIR, kash'mer, the northernmost region of the Indian subcontinent, administered partly by India, partly by Pakistan, and partly by China. The region has been the subject of a bitter dispute between India and Pakistan since they became independent in 1947”

[NarayanJohn2018-lead-77] Narayan, Jitendra; John, Denny; Ramadas, Nirupama (2018). "Malnutrition in India: status and government initiatives". Journal of Public Health Policy 40 (1): 126–141. doi:10.1057/s41271-018-0149-5. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0197-5897. பப்மெட்:30353132.

[BalakrishnanDey2019-lead-78] Kalpana BalakrishnanExpression error: Unrecognized word "etal". (2019). "The impact of air pollution on deaths, disease burden, and life expectancy across the states of India: the Global Burden of Disease Study 2017". லேன்செட் 3 (1): e26–e39. doi:10.1016/S2542-5196(18)30261-4. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:2542-5196. பப்மெட்:30528905.

[IUCN-India-79] 72.0 ^72.1 India, பன்னாட்டு இயற்கைப் பாதுகாப்புச் சங்கம் (IUCN), 2019, archived from the original on 1 November 2020, பார்க்கப்பட்ட நாள் 21 May 2019

[ISFR-80] 73.0 ^73.1 "India State of Forest Report, 2021". Forest Survey of India, தேசியத் தகவல் மையம் (இந்தியா). பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 January 2022.

[FOOTNOTEKaranthGopal2005374-81] Karanth & Gopal 2005, ப. 374.

[82] "India (noun)", ஆக்சுபோர்டு ஆங்கில அகராதி (3rd ed.), 2009 (subscription required)

[FOOTNOTEThieme1970447–450-83] Thieme 1970, ப. 447–450.

[FOOTNOTEKuiper201086-84] Kuiper 2010, ப. 86.

[FOOTNOTEClémentin-Ojha2014-85] 78.0 ^78.1 ^78.2 Clémentin-Ojha 2014.

[86] The Constitution of India (PDF), Ministry of Law and Justice, 1 December 2007, archived from the original (PDF) on 9 September 2014, பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 March 2012, Article 1(1): India, that is Bharat, shall be a Union of States.

[FOOTNOTEBarrow2003-87] 80.0 ^80.1 Barrow 2003.

[Jha2014-88] Jha, Dwijendra Narayan (2014), Rethinking Hindu Identity, Routledge, p. 11, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-317-49034-0

[FOOTNOTESingh2017[https://books.google.com/books?id=dYM4DwAAQBAJ&pg=PA253_253]-89] Singh 2017, ப. 253.

[90] Paturi, Joseph; Patterson, Roger (2016). "Hinduism (with Hare Krishna)". In Hodge, Bodie; Patterson, Roger (eds.). World Religions & Cults Volume 2: Moralistic, Mythical and Mysticism Religions. United States: New Leaf Publishing Group. pp. 59–60. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-89051-922-6. The actual term Hindu first occurs as a Persian geographical term for the people who lived beyond the Indus River. The term Hindu originated as a geographical term and did not refer to a religion. Later, Hindu was taken by European languages from the Arabic term al-Hind, which referred to the people who lived across the Indus River. This Arabic term was itself taken from the Persian term Hindū, which refers to all Indians. By the 13th century, Hindustan emerged as a popular alternative name for India, meaning the "land of Hindus."

[91] "Hindustan", பிரித்தானிக்கா கலைக்களஞ்சியம், பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 July 2011

[Lowe2017-epic-92] Lowe, John J. (2017). Transitive Nouns and Adjectives: Evidence from Early Indo-Aryan. ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம். p. 58. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-879357-1. The term 'Epic Sanskrit' refers to the language of the two great Sanskrit epics, the Mahābhārata and the Rāmāyaṇa. ... It is likely, therefore, that the epic-like elements found in Vedic sources and the two epics that we have are not directly related, but that both drew on the same source, an oral tradition of storytelling that existed before, throughout, and after the Vedic period.

[books.google.com-93] Charles Keith Maisels (1993). The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization. Routledge. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-415-04742-5. Archived from the original on 18 April 2023. பார்க்கப்பட்ட நாள் 10 November 2020.

[FOOTNOTEConinghamYoung2015104–105-94] 87.0 ^87.1 Coningham & Young 2015, ப. 104–105.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200421–23-95] Kulke & Rothermund 2004, ப. 21–23.

[FOOTNOTESingh2009181-96] 89.0 ^89.1 Singh 2009, ப. 181.

[FOOTNOTEPossehl20032-97] Possehl 2003, ப. 2.

[FOOTNOTESingh2009255-98] 91.0 ^91.1 ^91.2 Singh 2009, ப. 255.

[FOOTNOTESingh2009186–187-99] 92.0 ^92.1 Singh 2009, ப. 186–187.

[FOOTNOTEWitzel200368–69-100] Witzel 2003, ப. 68–69.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200441–43-101] Kulke & Rothermund 2004, ப. 41–43.

[FOOTNOTESingh2009250–251-102] 95.0 ^95.1 Singh 2009, ப. 250–251.

[FOOTNOTESingh2009260–265-103] Singh 2009, ப. 260–265.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200453–54-104] Kulke & Rothermund 2004, ப. 53–54.

[FOOTNOTESingh2009312–313-105] Singh 2009, ப. 312–313.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200454–56-106] Kulke & Rothermund 2004, ப. 54–56.

[FOOTNOTEStein199821-107] Stein 1998, ப. 21.

[FOOTNOTEStein199867–68-108] Stein 1998, ப. 67–68.

[FOOTNOTESingh2009300-109] Singh 2009, ப. 300.

[FOOTNOTESingh2009319-110] 103.0 ^103.1 Singh 2009, ப. 319.

[FOOTNOTEStein199878–79-111] Stein 1998, ப. 78–79.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200470-112] Kulke & Rothermund 2004, ப. 70.

[FOOTNOTESingh2009367-113] Singh 2009, ப. 367.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200463-114] Kulke & Rothermund 2004, ப. 63.

[FOOTNOTEStein199889–90-115] Stein 1998, ப. 89–90.

[FOOTNOTESingh2009408–415-116] Singh 2009, ப. 408–415.

[FOOTNOTEStein199892–95-117] Stein 1998, ப. 92–95.

[FOOTNOTEKulkeRothermund200489–91-118] Kulke & Rothermund 2004, ப. 89–91.

[FOOTNOTESingh2009545-119] 112.0 ^112.1 ^112.2 Singh 2009, ப. 545.

[FOOTNOTEStein199898–99-120] Stein 1998, ப. 98–99.

[FOOTNOTEStein1998132-121] 114.0 ^114.1 Stein 1998, ப. 132.

[FOOTNOTEStein1998119–120-122] 115.0 ^115.1 ^115.2 Stein 1998, ப. 119–120.

[FOOTNOTEStein1998121–122-123] 116.0 ^116.1 Stein 1998, ப. 121–122.

[FOOTNOTEStein1998123-124] 117.0 ^117.1 Stein 1998, ப. 123.

[FOOTNOTEStein1998124-125] 118.0 ^118.1 Stein 1998, ப. 124.

[FOOTNOTEStein1998127–128-126] 119.0 ^119.1 Stein 1998, ப. 127–128.

[FOOTNOTELudden200268-127] Ludden 2002, ப. 68.

[FOOTNOTEAsherTalbot200847-128] Asher & Talbot 2008, ப. 47.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf20066-129] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 6.

[FOOTNOTELudden200267-130] Ludden 2002, ப. 67.

[FOOTNOTEAsherTalbot200850–51-131] Asher & Talbot 2008, ப. 50–51.

[FOOTNOTEAsherTalbot200853-132] 125.0 ^125.1 Asher & Talbot 2008, ப. 53.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200612-133] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 12.

[FOOTNOTERobb200180-134] Robb 2001, ப. 80.

[FOOTNOTEStein1998164-135] Stein 1998, ப. 164.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008115-136] Asher & Talbot 2008, ப. 115.

[FOOTNOTERobb200190–91-137] Robb 2001, ப. 90–91.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200617-138] 131.0 ^131.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 17.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008152-139] 132.0 ^132.1 ^132.2 Asher & Talbot 2008, ப. 152.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008158-140] Asher & Talbot 2008, ப. 158.

[FOOTNOTEStein1998169-141] Stein 1998, ப. 169.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008186-142] Asher & Talbot 2008, ப. 186.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200623–24-143] 136.0 ^136.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 23–24.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008256-144] Asher & Talbot 2008, ப. 256.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008286-145] 138.0 ^138.1 ^138.2 Asher & Talbot 2008, ப. 286.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200644–49-146] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 44–49.

[FOOTNOTERobb200198–100-147] Robb 2001, ப. 98–100.

[FOOTNOTELudden2002128–132-148] Ludden 2002, ப. 128–132.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200651–55-149] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 51–55.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200668–71-150] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 68–71.

[FOOTNOTEAsherTalbot2008289-151] Asher & Talbot 2008, ப. 289.

[FOOTNOTERobb2001151–152-152] Robb 2001, ப. 151–152.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200694–99-153] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 94–99.

[FOOTNOTEBrown199483-154] Brown 1994, ப. 83.

[FOOTNOTEPeers200650-155] Peers 2006, ப. 50.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006100–103-156] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 100–103.

[FOOTNOTEBrown199485–86-157] Brown 1994, ப. 85–86.

[FOOTNOTEStein1998239-158] Stein 1998, ப. 239.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006103–108-159] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 103–108.

[FOOTNOTERobb2001183-160] Robb 2001, ப. 183.

[FOOTNOTESarkar19831–4-161] Sarkar 1983, ப. 1–4.

[FOOTNOTECopland2001ix–x-162] Copland 2001, ப. ix–x.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006123-163] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 123.

[FOOTNOTEStein1998260-164] Stein 1998, ப. 260.

[FOOTNOTEStein2010245-165] Stein 2010, ப. 245: An expansion of state functions in British and in princely India occurred as a result of the terrible famines of the later nineteenth century, ... A reluctant regime decided that state resources had to be deployed and that anti-famine measures were best managed through technical experts.

[FOOTNOTEStein1998258-166] Stein 1998, ப. 258.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006126-167] 160.0 ^160.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 126.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf200697-168] 161.0 ^161.1 Metcalf & Metcalf 2006, ப. 97.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006163-169] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 163.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006167-170] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 167.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006195–197-171] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 195–197.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006203-172] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 203.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006231-173] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 231.

[174] "London Declaration, 1949". Commonwealth (in ஆங்கிலம்). பார்க்கப்பட்ட நாள் 11 October 2022.

[175] "Role of Soviet Union in India's industrialisation: a comparative assessment with the West" (PDF). ijrar.com.

[176] "Briefing Rooms: India", Economic Research Service, United States Department of Agriculture, 2009, archived from the original on 20 May 2011

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006265–266-177] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 265–266.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006266–270-178] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 266–270.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006253-179] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 253.

[FOOTNOTEMetcalfMetcalf2006304-180] Metcalf & Metcalf 2006, ப. 304.

[FOOTNOTEAliAitchison2005-181] 174.0 ^174.1 ^174.2 ^174.3 Ali & Aitchison 2005.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg20237-182] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 7.

[FOOTNOTEPrakash_et_al.2000-183] Prakash et al. 2000.

[aravalli-184] Kaul 1970, ப. 160, " The Aravalli range boldy defines the eastern limit of the arid and semi-arid zone. Probably the more humid conditions that prevail near the Aravallis prevented the extension of aridity towards the east and the Ganges Valley. It is noteworthy that, wherever there are gaps in this range, sand has advanced to the east of it."

[prasad-aravalli-185] Prasad 1974, ப. 372, " The topography of the Indian Desert is dominated by the Aravalli Ranges on its eastern border, which consist largely of tightly folded and highly metamorphosed Archaean rocks."

[fisher-aravalli-186] Fisher 2018, ப. 83, " East of the lower Indus lay the inhospitable Rann of Kutch and Thar Desert. East of the upper Indus lay the more promising but narrow corridor between the Himalayan foothills on the north and the Thar Desert and Aravalli Mountains on the south. At the strategic choke point, just before reaching the fertile, well-watered Gangetic plain, sat Delhi. On this site, where life giving streams running off the most northern spur of the rocky Aravalli ridge flowed into the Jumna river, and where the war-horse and war-elephant trade intersected, a series of dynasties built fortified capitals."

[FOOTNOTEMcgrailBlueKentleyPalmer2003257-187] Mcgrail et al. 2003, ப. 257.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg20238-188] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 8.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg20239–10-189] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 9–10.

[FOOTNOTEMinistry_of_Information_and_Broadcasting20071-191] Ministry of Information and Broadcasting 2007, ப. 1.

[FOOTNOTEKumarPathakPednekarRaju2006-192] 184.0 ^184.1 Kumar et al. 2006.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg202315-193] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 15.

[FOOTNOTEDuff1993353-194] Duff 1993, ப. 353.

[FOOTNOTEBasuXavier2017[https://books.google.com/books?id=nXmLDgAAQBAJ&pg=PA78_78]-195] Basu & Xavier 2017, ப. 78.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg202316-196] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 16.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg202317-197] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 17.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg202312-198] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 12.

[FOOTNOTEDikshitSchwartzberg202313-199] Dikshit & Schwartzberg 2023, ப. 13.

[FOOTNOTEChang1967391–394-200] 192.0 ^192.1 Chang 1967, ப. 391–394.

[FOOTNOTEPosey1994118-201] Posey 1994, ப. 118.

[FOOTNOTEWolpert20034-202] Wolpert 2003, ப. 4.

[FOOTNOTEHeitzmanWorden199697-203] Heitzman & Worden 1996, ப. 97.

[204] Sharma, Vibha (15 June 2020). "Average temperature over India projected to rise by 4.4 degrees Celsius: Govt report on impact of climate change in country". The Tribune. பார்க்கப்பட்ட நாள் 30 November 2020.

[205] Sethi, Nitin (3 February 2007). "Global warming: Mumbai to face the heat". தி டைம்ஸ் ஆஃப் இந்தியா. பார்க்கப்பட்ட நாள் 11 March 2021.

[206] Gupta, Vivek; Jain, Manoj Kumar (2018). "Investigation of multi-model spatiotemporal mesoscale drought projections over India under climate change scenario". Journal of Hydrology 567: 489–509. doi:10.1016/j.jhydrol.2018.10.012. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0022-1694. Bibcode: 2018JHyd..567..489G. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S002216941830773X.

[207] Megadiverse Countries, Biodiversity A–Z, UN Environment World Conservation Monitoring Centre, பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 October 2021

[208] "Animal Discoveries 2011: New Species and New Records" (PDF). இந்திய விலங்குகள் கணக்கெடுப்பு நிறுவனம். 2012. Archived from the original (PDF) on 16 January 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2012.

[Puri-209] 201.0 ^201.1 Puri, S. K., "Biodiversity Profile of India", ces.iisc.ernet.in, archived from the original on 21 November 2011, பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 June 2007

[FOOTNOTEBasak198324-210] Basak 1983, ப. 24.

[SivaperumanVenkataraman2018-211] 203.0 ^203.1 Venkataraman, Krishnamoorthy; Sivaperuman, Chandrakasan (2018), "Biodiversity Hotspots in India", in Sivaperuman, Chandrakasan; Venkataraman, Krishnamoorthy (eds.), Indian Hotspots: Vertebrate Faunal Diversity, Conservation and Management, Springer, p. 5, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-981-10-6605-4

[Jha2018-213] 204.0 ^204.1 ^204.2 ^204.3 Jha, Raghbendra (2018), Facets of India's Economy and Her Society Volume II: Current State and Future Prospects, Springer, p. 198, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-349-95342-4

[indiaforest-214] 205.0 ^205.1 ^205.2 "Forest Cover in States/UTs in India in 2019". Forest Research Institute via தேசியத் தகவல் மையம் (இந்தியா). பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 October 2021.

[FOOTNOTETritsch200111–12-215] Tritsch 2001, ப. 11–12.

[FOOTNOTETritsch200112-216] Tritsch 2001, ப. 12India has two natural zones of thorn forest, one in the rain shadow area of the Deccan Plateau east of the Western Ghats, and the other in the western part of the Indo-Gangetic plain. Growth is limited only by moisture availability in these areas, so with irrigation the fertile alluvial soil of Punjab and Haryana has been turned into India's prime agricultural area. Much of the thorn forest covering the plains probably had savannah-like features now no longer visible.

[Goyal2006-217] Goyal, Anupam (2006), The WTO and International Environmental Law: Towards Conciliation, ஒக்ஸ்போர்ட் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், p. 295, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-567710-2 Quote: "The Indian government successfully argued that the medicinal neem tree is part of traditional Indian knowledge. (page 295)"

[Hughes2013-218] Hughes, Julie E. (2013), Animal Kingdoms, Harvard University Press, p. 106, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-674-07480-4, At same time, the leafy pipal trees and comparative abundance that marked the Mewari landscape fostered refinements unattainable in other lands.

[AmeriCostello2018-219] Ameri, Marta (2018), "Letting the Pictures Speak: An Image-Based Approach to the Mythological and Narrative Imagery of the Harappan World", in Ameri, Marta; Costello, Sarah Kielt; Jamison, Gregg; Scott, Sarah Jarmer (eds.), Seals and Sealing in the Ancient World: Case Studies from the Near East, Egypt, the Aegean, and South Asia, கேம்பிறிட்ஜ் பல்கலைக்கழகப் பதிப்பகம், pp. 156–157, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-108-17351-3 Quote: "The last of the centaurs has the long, wavy, horizontal horns of a markhor, a human face, a heavy-set body that appears bovine, and a goat tail ... This figure is often depicted by itself, but it is also consistently represented in scenes that seem to reflect the adoration of a figure in a pipal tree or arbour and which may be termed ritual. These include fully detailed scenes like that visible in the large 'divine adoration' seal from Mohenjo-daro."

[Gwynne2011-220] Paul Gwynne (2011), World Religions in Practice: A Comparative Introduction, யோன் வில்லி அன் சன்ஸ், p. 358, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4443-6005-9, The tree under which Sakyamuni became the Buddha is a peepal tree (அரச மரம்).

[FOOTNOTECrameOwen2002142-221] Crame & Owen 2002, ப. 142.

[FOOTNOTEKaranth2006-222] Karanth 2006.

[FOOTNOTETritsch200114-223] Tritsch 2001, ப. 14.

[224] Singh, M.; Kumar, A.; Molur, S. (2008). "Trachypithecus johnii". செம்பட்டியல் 2008: e.T44694A10927987. doi:10.2305/IUCN.UK.2008.RLTS.T44694A10927987.en.

[itis-225] Fischer, Johann. "Semnopithecus johnii". ITIS. Archived from the original on 29 August 2018. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 August 2018.

[IUCN-226] 217.0 ^217.1 S.D. Biju; Sushil Dutta; M.S. Ravichandran Karthikeyan Vasudevan; S.P. Vijayakumar; Chelmala Srinivasulu; Gajanan Dasaramji Bhuddhe (2004). "Duttaphrynus beddomii". செம்பட்டியல் (பன்னாட்டு இயற்கைப் பாதுகாப்புச் சங்கம்) 2004: e.T54584A86543952. doi:10.2305/IUCN.UK.2004.RLTS.T54584A11155448.en.

[227] Frost, Darrel R. (2015). "Duttaphrynus beddomii (Günther, 1876)". Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.0. அமெரிக்க இயற்கை வரலாற்று அருங்காட்சியகம். Archived from the original on 21 July 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 13 September 2015.

[228] ttp://parliamentofindia.nic.in/ls/intro/introls.htm

[229] ttp://indiacode.nic.in/coiweb/amend/amend69.htm

[230] "Article 370 of the Indian Constitution". Archived from the original on 2015-01-26. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2017-04-18.

[231] "Full state status will be restored to J&K at appropriate time: Amit Shah in RS".

[232] GDP per capita of India

[233] India GDP per Capita

[234] ttp://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/india/Final_PPT_2011_chapter6.pdf

[235] Decadal Growth

[236] "Census Provional Population Totals". The Registrar General & Census Commissioner, India. பார்க்கப்பட்ட நாள் 14 February 2013.

[237] Abantika Ghosh, Vijaita Singh (24 January 2015). "Census 2011: Muslims record decadal growth of 24.6 pc, Hindus 16.8 pc". Indian Express. Indian Express. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-01-27.

[238] "Hindus 79.8%, Muslims 14.2% of population: census data".

[239] "India Census 2011". Censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-08-25.

[240] Census: Hindu share dips below 80%, Muslim share grows but slower

[Muslim_population_growth_slows-241] 232.0 ^232.1 "Muslim population growth slows".

[auto1-242] "Muslim representation on decline". The Times of India. 31 August 2015. http://timesofindia.indiatimes.com/india/Muslim-representation-on-decline/articleshow/48737293.cms. பார்த்த நாள்: 2015-08-31.

[243] ttp://timesofindia.indiatimes.com/india/Hindu-population-declined-Muslims-increased-Census-2011/articleshow/48671407.cms

[244] "Against All Gods: Meet the league of atheists from rural Uttar Pradesh".

[245] "People without religion have risen in Census 2011, but atheists have nothing to cheer about".

[246] "The tradition of atheism in India goes back 2,000 years. I'm proud to be a part of that".

[247] "Why a Tinder date is better than 72 virgins in paradise".

[census_2011_religion-248] "Population by religious community – 2011". 2011 Census of India. Office of the Registrar General & Census Commissioner. Archived from the original on 25 August 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 25 August 2015.

[249] State Wise Religion Data 2011

[no_national-250] "இந்தி, not a national language: Court". The Hindu. 25 January 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 26 ஜனவரி 2010 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20100126233617/http://beta.thehindu.com/news/national/article94695.ece. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[251] Human Development Report 2019

[252] National Human Development Report Production Team

[253] "காப்பகப்படுத்தப்பட்ட நகல்" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-08-18. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2016-03-06.

[254] சுற்றுலாவாண்மை & விருந்தோம்பல் - IBEF

[255] ttp://www.indiarailtours.com/

[256] ttp://www.indiarailtours.com/golden-triangle-train-tour.html

[257] [ http://www.irctctourism.com/cgi-bin/dev1.dll/irctc/booking/planner.do trainType=Bharat%20Darshan&trainCat=Bharat%20Darshan&screen=FromTrainType&pressedGo=&submitClicks=0&offset=0 Bharat Darshan]

[258] Shores, Lori (2007). Teens in India. Compass Point Books, 2007. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-7565-2063-0, 9780756520632. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help)

[Anand_crowned_World_champion-259] "Anand crowned World champion". Rediff. 29 October 2008. http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[TennisWSJ-260] "India Aims for Center Court". WSJ. September 11, 2009. http://online.wsj.com/article/SB10001424052970203440104574406704026883502.html. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[ShootingTOI-261] "Sawant shoots historic gold at World Championships". TOI. Aug 9, 2010. http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/shooting/Sawant-shoots-historic-gold-at-World-Championships/articleshow/6274795.cms. பார்த்த நாள்: 22 Januar 2011.

[BadmintonBBC-262] "Saina Nehwal: India's badminton star and 'new woman'". BBC. 1 August 2010. http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-10725584. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[BoxingMINT-263] "Is boxing the new cricket?". Live Mint. Sep 24 2010. http://www.livemint.com/2010/09/24211250/Is-boxing-the-new-cricket.html. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[WrestlingTOI-264] "India makes clean sweep in Greco-Roman wrestling". TOI. Oct 5, 2010 இம் மூலத்தில் இருந்து 29 ஜூன் 2013 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://archive.today/20130629121906/http://timesofindia.indiatimes.com/india-news/india-make-clean-sweep-in-greco-roman-wrestling/cwgarticleshow/6691936.cms. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[SushilTOI-265] Xavier, Leslie (Sep 12, 2010). "Sushil Kumar wins gold in World Wrestling Championship". TOI. http://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/wrestling/Sushil-Kumar-wins-gold-in-World-Wrestling-Championship/articleshow/6542488.cms. பார்த்த நாள்: 22 January 2011.

[Soccer-266] Majumdar & Bandyopadhyay 2006, ப. 1–5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[b]

[14]

[c]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[d]

[23]

[e]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[f]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[g]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]