Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2016-12

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Artykuł na Medal.

2016-12-01

HCP Z1 – wagony pasażerskie produkowane w latach 1997–2015 przez zakłady H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych dostosowane do wymagań UIC-Z1. Zbudowano kilkanaście typów wagonów tego standardu, w sumie 138 egzemplarzy. Głównym ich użytkownikiem jest PKP Intercity (136 wagonów). Swoje HCP Z1 posiadają także Koleje Białoruskie (2 wagony). Pudła wagonów są samonośną konstrukcją nadwozia wraz z podwoziem, wykonaną ze stali o podwyższonej wytrzymałości i oporności na korozję. Wagony są wyciszone i izolowane termicznie przez niepalną wełnę mineralną. Wagony wyposażone są w odskokowo-przesuwne drzwi boczne. W większości zastosowano po dwoje drzwi na stronę na obu końcach wagonu. W niektórych typach wagonów dodatkowo zastosowano (w 158A po raz pierwszy w Polsce) szczelne połączenia międzywagonowe o podwyższonym komforcie. Czytaj więcej…

2016-12-02

Niecierpek gruczołowaty – gatunek roślin należący do rodziny niecierpkowatych. Występuje naturalnie w zachodniej części Himalajów. Introdukowany został do innych krajów Azji, do Europy i Ameryki Północnej, gdzie stał się uciążliwym gatunkiem inwazyjnym, także w Polsce. Rosnąc masowo, zwłaszcza na terenach aluwialnych w dolinach rzek, przyczynia się do ograniczenia ich różnorodności biologicznej. Rozpowszechniony został i wciąż uprawiany jest jako roślina ozdobna i miododajna. Jest najwyższą w Europie rośliną jednoroczną. Na ziemiach współczesnej Polski rejestrowany od 1890 roku, kiedy stwierdzony został w rejonie Sudetów. Później rozprzestrzenił się, głównie wzdłuż rzek. W początkach XXI wieku był rozpowszechniony w całym kraju, przy czym częściej spotykany jest na południu. Czytaj więcej…

2016-12-03

Tom Clancy’s Rainbow Six Siege – pierwszoosobowa strzelanka taktyczna skupiająca się na walkach pomiędzy policją a terrorystami. Gra nawiązuje do technothrillera Tęcza Sześć Toma Clancy’ego. Za jej produkcję odpowiadało kanadyjskie studio Ubisoft Montreal, a za darmowe dodatki i aktualizacje niemieckie studio Ubisoft Blue Byte. Grę wydała firma Ubisoft, a jej premiera odbyła się 1 grudnia 2015 roku na platformy Microsoft Windows, PlayStation 4 i Xbox One. Gra powstała na silniku AnvilNext i wykorzystuje technologię Realblast Destruction, która umożliwia tworzenie podatnego na zniszczenia środowiska. Produkcja nastawiona jest na rozgrywki wieloosobowe i podejmuje tematykę starć operatorów jednostek specjalnych z różnych części świata. Czytaj więcej…

2016-12-04

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2002 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na XIX Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2002 roku w Salt Lake City. W igrzyskach wzięło udział 2399 sportowców, którzy wystąpili w 78 konkurencjach w 15 dyscyplinach sportowych. Medale olimpijskie zdobyli reprezentanci 24 państw. Podczas igrzysk reprezentanci Chorwacji i Estonii wywalczyli pierwsze w historii medale zimowych igrzysk olimpijskich. Pierwsze złote medale igrzysk zimowych uzyskali reprezentanci Australii i Chińskiej Republiki Ludowej. Australijczyk Steven Bradbury został pierwszym w historii mistrzem zimowych igrzysk olimpijskich z półkuli południowej. W związku z pozytywnymi wynikami testów dopingowych zdobyte medale utracili biegacze narciarscy: reprezentant Hiszpanii – Johann Mühlegg, zwycięzca trzech biegów oraz reprezentantki Rosji – Łarisa Łazutina, zdobywczyni złotego i srebrnego medalu oraz Olga Daniłowa, srebrna medalistka. Czytaj więcej…

2016-12-05

Łączeń baldaszkowy (Butomus umbellatus L.) – gatunek rośliny będący jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju łączeń Butomus i rodziny łączniowatych Butomaceae. Naturalny zasięg jego występowania obejmuje obszary o klimacie umiarkowanym w Azji i Europie, także Afrykę Północną. Introdukowany został do Ameryki Północnej, gdzie stał się problematyczną rośliną inwazyjną. W obrębie naturalnego zasięgu rośnie na stanowiskach zwykle niezbyt obficie. Zasiedla brzegi wód stojących i płynących, może rosnąć także w głębszych wodach w ciekach o wartkim nurcie, jednak wówczas nie kwitnie. Rośliny tego gatunku uprawiane są jako ozdobne, mają jadalne kłącza, wykorzystywane są w plecionkarstwie i są miododajne. Czytaj więcej…

2016-12-06

Iron Man – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiedzialny jest Jon Favreau, a za scenariusz Hawk Ostby, Arthur Marcum, Matthew Hollaway i Mark Ferqus. W rolach głównych występują: Robert Downey Jr., Terrence Howard, Jeff Bridges, Shaun Toub i Gwyneth Paltrow. Główny bohater, Tony Stark, przemysłowiec i inżynier, buduje bojowy egzoszkielet wspomagany i staje się korzystającym z tego pancerza superbohaterem zwanym „Iron Manem”. Kontynuacja filmu, Iron Man 2, miała premierę w 2010 roku, a trzecia część, Iron Man 3, w 2013 roku. Film wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe i jest on produkcją rozpoczynającą tę franczyzę. Światowa premiera odbyła się 14 kwietnia 2008 roku, a polska premiera 30 kwietnia tego samego roku. Film zarobił 585 milionów dolarów przy budżecie 140 milionów. Czytaj więcej…

2016-12-07

Pesach – najważniejsze i najstarsze święto żydowskie cyklu rocznego obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Nazwa święta najprawdopodobniej związana jest z biblijnymi opisami „przejścia” (Boga nad domami Izraelitów w Egipcie, Izraelitów przez morze) lub „ominięcia” w czasie wspomnianej, ostatniej z plag egipskich tych domów Izraelitów, których odrzwia były posmarowane krwią baranka. Święto rozpoczyna się 15 dnia miesiąca nisan. W Izraelu (Erec Jisrael) i judaizmie reformowanym trwa 7 dni, natomiast w diasporze – ze względu na brak pewności, czy w danym kraju nów księżyca przypada w tym samym czasie co w Palestynie – 8 dni. Główne uroczystości odbywają się w pierwszym (w diasporze także i w drugim) dniu (Leil ha Seder). Centralnym wydarzeniem jest wieczerza sederowa z odczytywaniem Hagady – historii wyjścia z Egiptu, która rozpoczyna się od słów: „Byliśmy niewolnikami faraona w Egipcie...”. Pesach jest przez Żydów nazywany także świętem wolności (z’man cheruteinu). Dzień siódmy święta Pesach (lub ósmy w diasporze) upamiętnia przejście Żydów przez Jam Suf – Morze Czerwone. Czytaj więcej…

2016-12-08

Krwawienie z przewodu pokarmowego – krwawienie, w którym krew przedostaje się do światła przewodu pokarmowego. Ze względów klinicznych wyróżnia się częściej występujące krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz rzadsze pochodzące z dolnego odcinka. Bogata etiologia i zależność objawów od lokalizacji miejsca krwawienia oraz jego intensywności przekłada się na dość różnorodny obraz kliniczny tego typu krwawienia. Intensywność procesu może wahać się od niemal bezobjawowego, wykrywanego jedynie metodami laboratoryjnymi przewlekłego krwawienia o niewielkiej intensywności po masywny krwotok stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia chorego i wymagający pilnej interwencji endoskopowej lub chirurgicznej. Przy ostrym krwawieniu z górnego odcinka przewodu, najczęściej spowodowanego przez chorobę wrzodową, mogą występować krwawe wymioty, fusowate wymioty oraz smolisty stolec. Ostre krwawienie z dolnego odcinka może wiązać się ze smolistymi stolcami lub krwistymi stolcami (hematochezja). Przewlekłe krwawienie zwykle jest bezobjawowe i objawia się niedokrwistością z niedoboru żelaza lub jedynie dodatnim testem na obecność krwi utajonej w kale. Czytaj więcej…

2016-12-09

Niecierpek gruczołowaty – gatunek roślin należący do rodziny niecierpkowatych. Występuje naturalnie w zachodniej części Himalajów. Introdukowany został do innych krajów Azji, do Europy i Ameryki Północnej, gdzie stał się uciążliwym gatunkiem inwazyjnym, także w Polsce. Rosnąc masowo, zwłaszcza na terenach aluwialnych w dolinach rzek, przyczynia się do ograniczenia ich różnorodności biologicznej. Rozpowszechniony został i wciąż uprawiany jest jako roślina ozdobna i miododajna. Jest najwyższą w Europie rośliną jednoroczną. Na ziemiach współczesnej Polski rejestrowany od 1890 roku, kiedy stwierdzony został w rejonie Sudetów. Później rozprzestrzenił się, głównie wzdłuż rzek. W początkach XXI wieku był rozpowszechniony w całym kraju, przy czym częściej spotykany jest na południu. Czytaj więcej…

2016-12-10

Tom Clancy’s Rainbow Six Siege – pierwszoosobowa strzelanka taktyczna skupiająca się na walkach pomiędzy policją a terrorystami. Gra nawiązuje do technothrillera Tęcza Sześć Toma Clancy’ego. Za jej produkcję odpowiadało kanadyjskie studio Ubisoft Montreal, a za darmowe dodatki i aktualizacje niemieckie studio Ubisoft Blue Byte. Grę wydała firma Ubisoft, a jej premiera odbyła się 1 grudnia 2015 roku na platformy Microsoft Windows, PlayStation 4 i Xbox One. Gra powstała na silniku AnvilNext i wykorzystuje technologię Realblast Destruction, która umożliwia tworzenie podatnego na zniszczenia środowiska. Produkcja nastawiona jest na rozgrywki wieloosobowe i podejmuje tematykę starć operatorów jednostek specjalnych z różnych części świata. Czytaj więcej…

2016-12-11

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2002 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na XIX Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2002 roku w Salt Lake City. W igrzyskach wzięło udział 2399 sportowców, którzy wystąpili w 78 konkurencjach w 15 dyscyplinach sportowych. Medale olimpijskie zdobyli reprezentanci 24 państw. Podczas igrzysk reprezentanci Chorwacji i Estonii wywalczyli pierwsze w historii medale zimowych igrzysk olimpijskich. Pierwsze złote medale igrzysk zimowych uzyskali reprezentanci Australii i Chińskiej Republiki Ludowej. Australijczyk Steven Bradbury został pierwszym w historii mistrzem zimowych igrzysk olimpijskich z półkuli południowej. W związku z pozytywnymi wynikami testów dopingowych zdobyte medale utracili biegacze narciarscy: reprezentant Hiszpanii – Johann Mühlegg, zwycięzca trzech biegów oraz reprezentantki Rosji – Łarisa Łazutina, zdobywczyni złotego i srebrnego medalu oraz Olga Daniłowa, srebrna medalistka. Czytaj więcej…

2016-12-12

Łączeń baldaszkowy (Butomus umbellatus L.) – gatunek rośliny będący jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju łączeń Butomus i rodziny łączniowatych Butomaceae. Naturalny zasięg jego występowania obejmuje obszary o klimacie umiarkowanym w Azji i Europie, także Afrykę Północną. Introdukowany został do Ameryki Północnej, gdzie stał się problematyczną rośliną inwazyjną. W obrębie naturalnego zasięgu rośnie na stanowiskach zwykle niezbyt obficie. Zasiedla brzegi wód stojących i płynących, może rosnąć także w głębszych wodach w ciekach o wartkim nurcie, jednak wówczas nie kwitnie. Rośliny tego gatunku uprawiane są jako ozdobne, mają jadalne kłącza, wykorzystywane są w plecionkarstwie i są miododajne. Czytaj więcej…

2016-12-13

Iron Man – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiedzialny jest Jon Favreau, a za scenariusz Hawk Ostby, Arthur Marcum, Matthew Hollaway i Mark Ferqus. W rolach głównych występują: Robert Downey Jr., Terrence Howard, Jeff Bridges, Shaun Toub i Gwyneth Paltrow. Główny bohater, Tony Stark, przemysłowiec i inżynier, buduje bojowy egzoszkielet wspomagany i staje się korzystającym z tego pancerza superbohaterem zwanym „Iron Manem”. Kontynuacja filmu, Iron Man 2, miała premierę w 2010 roku, a trzecia część, Iron Man 3, w 2013 roku. Film wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe i jest on produkcją rozpoczynającą tę franczyzę. Światowa premiera odbyła się 14 kwietnia 2008 roku, a polska premiera 30 kwietnia tego samego roku. Film zarobił 585 milionów dolarów przy budżecie 140 milionów. Czytaj więcej…

2016-12-14

Pesach – najważniejsze i najstarsze święto żydowskie cyklu rocznego obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Nazwa święta najprawdopodobniej związana jest z biblijnymi opisami „przejścia” (Boga nad domami Izraelitów w Egipcie, Izraelitów przez morze) lub „ominięcia” w czasie wspomnianej, ostatniej z plag egipskich tych domów Izraelitów, których odrzwia były posmarowane krwią baranka. Święto rozpoczyna się 15 dnia miesiąca nisan. W Izraelu (Erec Jisrael) i judaizmie reformowanym trwa 7 dni, natomiast w diasporze – ze względu na brak pewności, czy w danym kraju nów księżyca przypada w tym samym czasie co w Palestynie – 8 dni. Główne uroczystości odbywają się w pierwszym (w diasporze także i w drugim) dniu (Leil ha Seder). Centralnym wydarzeniem jest wieczerza sederowa z odczytywaniem Hagady – historii wyjścia z Egiptu, która rozpoczyna się od słów: „Byliśmy niewolnikami faraona w Egipcie...”. Dzień siódmy święta Pesach (lub ósmy w diasporze) upamiętnia przejście Żydów przez Jam Suf – Morze Czerwone. Czytaj więcej…

2016-12-15

Krwawienie z przewodu pokarmowego – krwawienie, w którym krew przedostaje się do światła przewodu pokarmowego. Ze względów klinicznych wyróżnia się częściej występujące krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz rzadsze pochodzące z dolnego odcinka. Bogata etiologia i zależność objawów od lokalizacji miejsca krwawienia oraz jego intensywności przekłada się na dość różnorodny obraz kliniczny tego typu krwawienia. Intensywność procesu może wahać się od niemal bezobjawowego, wykrywanego jedynie metodami laboratoryjnymi przewlekłego krwawienia o niewielkiej intensywności po masywny krwotok stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia chorego i wymagający pilnej interwencji endoskopowej lub chirurgicznej. Przy ostrym krwawieniu z górnego odcinka przewodu, najczęściej spowodowanego przez chorobę wrzodową, mogą występować krwawe wymioty, fusowate wymioty oraz smolisty stolec. Ostre krwawienie z dolnego odcinka może wiązać się ze smolistymi stolcami lub krwistymi stolcami (hematochezja). Przewlekłe krwawienie zwykle jest bezobjawowe i objawia się niedokrwistością z niedoboru żelaza lub jedynie dodatnim testem na obecność krwi utajonej w kale. Czytaj więcej…

2016-12-16

Most pod Czerwińskiem nad Wisłą – tymczasowy most łyżwowy użyty przez wojska Królestwa Polskiego w kampanii letniej 1410 w trakcie wielkiej wojny z Krzyżakami. Przekazy o jego wykorzystaniu zawarto w anonimowej Kronice konfliktu i Rocznikach Jana Długosza, gdzie określany jest jako most na łodziach. Konstrukcję przygotowano potajemnie zimą i wiosną 1410, spławiono Wisłą i 30 czerwca zmontowano powyżej Czerwińska, umożliwiając polskim oddziałom sprawne i szybkie sforsowanie rzeki w ciągu trzech dni. Następnie most zdemontowano i spławiono do Płocka. Użyto go ponownie w końcu września 1410 pod Przypustem, gdzie siły polskie przeprawiały się w drodze powrotnej z Prus. Obiekt ten zapewnił szybszą przeprawę przez Wisłę, co stanowiło pewne zaskoczenie dla dowództwa krzyżackiego i ułatwił koncentrację wojsk polsko-litewskich pod Czerwińskiem. Miało to istotny wpływ na dalszy przebieg kampanii, a tym samym na bitwę pod Grunwaldem. Czytaj więcej…

2016-12-17

Tom Clancy’s Rainbow Six Siege – pierwszoosobowa strzelanka taktyczna skupiająca się na walkach pomiędzy policją a terrorystami. Gra nawiązuje do technothrillera Tęcza Sześć Toma Clancy’ego. Za jej produkcję odpowiadało kanadyjskie studio Ubisoft Montreal, a za darmowe dodatki i aktualizacje niemieckie studio Ubisoft Blue Byte. Grę wydała firma Ubisoft, a jej premiera odbyła się 1 grudnia 2015 roku na platformy Microsoft Windows, PlayStation 4 i Xbox One. Gra powstała na silniku AnvilNext i wykorzystuje technologię Realblast Destruction, która umożliwia tworzenie podatnego na zniszczenia środowiska. Produkcja nastawiona jest na rozgrywki wieloosobowe i podejmuje tematykę starć operatorów jednostek specjalnych z różnych części świata. Czytaj więcej…

2016-12-18

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2002 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na XIX Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2002 roku w Salt Lake City. W igrzyskach wzięło udział 2399 sportowców, którzy wystąpili w 78 konkurencjach w 15 dyscyplinach sportowych. Medale olimpijskie zdobyli reprezentanci 24 państw. Podczas igrzysk reprezentanci Chorwacji i Estonii wywalczyli pierwsze w historii medale zimowych igrzysk olimpijskich. Pierwsze złote medale igrzysk zimowych uzyskali reprezentanci Australii i Chińskiej Republiki Ludowej. Australijczyk Steven Bradbury został pierwszym w historii mistrzem zimowych igrzysk olimpijskich z półkuli południowej. W związku z pozytywnymi wynikami testów dopingowych zdobyte medale utracili biegacze narciarscy: reprezentant Hiszpanii – Johann Mühlegg, zwycięzca trzech biegów oraz reprezentantki Rosji – Łarisa Łazutina, zdobywczyni złotego i srebrnego medalu oraz Olga Daniłowa, srebrna medalistka. Czytaj więcej…

2016-12-19

Łączeń baldaszkowy (Butomus umbellatus L.) – gatunek rośliny będący jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju łączeń Butomus i rodziny łączniowatych Butomaceae. Naturalny zasięg jego występowania obejmuje obszary o klimacie umiarkowanym w Azji i Europie, także Afrykę Północną. Introdukowany został do Ameryki Północnej, gdzie stał się problematyczną rośliną inwazyjną. W obrębie naturalnego zasięgu rośnie na stanowiskach zwykle niezbyt obficie. Zasiedla brzegi wód stojących i płynących, może rosnąć także w głębszych wodach w ciekach o wartkim nurcie, jednak wówczas nie kwitnie. Rośliny tego gatunku uprawiane są jako ozdobne, mają jadalne kłącza, wykorzystywane są w plecionkarstwie i są miododajne. Czytaj więcej…

2016-12-20

Iron Man – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiedzialny jest Jon Favreau, a za scenariusz Hawk Ostby, Arthur Marcum, Matthew Hollaway i Mark Ferqus. W rolach głównych występują: Robert Downey Jr., Terrence Howard, Jeff Bridges, Shaun Toub i Gwyneth Paltrow. Główny bohater, Tony Stark, przemysłowiec i inżynier, buduje bojowy egzoszkielet wspomagany i staje się korzystającym z tego pancerza superbohaterem zwanym „Iron Manem”. Kontynuacja filmu, Iron Man 2, miała premierę w 2010 roku, a trzecia część, Iron Man 3, w 2013 roku. Film wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe i jest on produkcją rozpoczynającą tę franczyzę. Światowa premiera odbyła się 14 kwietnia 2008 roku, a polska premiera 30 kwietnia tego samego roku. Film zarobił 585 milionów dolarów przy budżecie 140 milionów. Czytaj więcej…

2016-12-21

Pesach – najważniejsze i najstarsze święto żydowskie cyklu rocznego obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Nazwa święta najprawdopodobniej związana jest z biblijnymi opisami „przejścia” (Boga nad domami Izraelitów w Egipcie, Izraelitów przez morze) lub „ominięcia” w czasie wspomnianej, ostatniej z plag egipskich tych domów Izraelitów, których odrzwia były posmarowane krwią baranka. Święto rozpoczyna się 15 dnia miesiąca nisan. W Izraelu (Erec Jisrael) i judaizmie reformowanym trwa 7 dni, natomiast w diasporze – ze względu na brak pewności, czy w danym kraju nów księżyca przypada w tym samym czasie co w Palestynie – 8 dni. Główne uroczystości odbywają się w pierwszym (w diasporze także i w drugim) dniu (Leil ha Seder). Centralnym wydarzeniem jest wieczerza sederowa z odczytywaniem Hagady – historii wyjścia z Egiptu, która rozpoczyna się od słów: „Byliśmy niewolnikami faraona w Egipcie...”. Dzień siódmy święta Pesach (lub ósmy w diasporze) upamiętnia przejście Żydów przez Jam Suf – Morze Czerwone. Czytaj więcej…

2016-12-22

Krwawienie z przewodu pokarmowego – krwawienie, w którym krew przedostaje się do światła przewodu pokarmowego. Ze względów klinicznych wyróżnia się częściej występujące krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz rzadsze pochodzące z dolnego odcinka. Bogata etiologia i zależność objawów od lokalizacji miejsca krwawienia oraz jego intensywności przekłada się na dość różnorodny obraz kliniczny tego typu krwawienia. Intensywność procesu może wahać się od niemal bezobjawowego, wykrywanego jedynie metodami laboratoryjnymi przewlekłego krwawienia o niewielkiej intensywności po masywny krwotok stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia chorego i wymagający pilnej interwencji endoskopowej lub chirurgicznej. Przy ostrym krwawieniu z górnego odcinka przewodu, najczęściej spowodowanego przez chorobę wrzodową, mogą występować krwawe wymioty, fusowate wymioty oraz smolisty stolec. Ostre krwawienie z dolnego odcinka może wiązać się ze smolistymi stolcami lub krwistymi stolcami (hematochezja). Przewlekłe krwawienie zwykle jest bezobjawowe i objawia się niedokrwistością z niedoboru żelaza lub jedynie dodatnim testem na obecność krwi utajonej w kale. Czytaj więcej…

2016-12-23

Most pod Czerwińskiem nad Wisłą – tymczasowy most łyżwowy użyty przez wojska Królestwa Polskiego w kampanii letniej 1410 w trakcie wielkiej wojny z Krzyżakami. Przekazy o jego wykorzystaniu zawarto w anonimowej Kronice konfliktu i Rocznikach Jana Długosza, gdzie określany jest jako most na łodziach. Konstrukcję przygotowano potajemnie zimą i wiosną 1410, spławiono Wisłą i 30 czerwca zmontowano powyżej Czerwińska, umożliwiając polskim oddziałom sprawne i szybkie sforsowanie rzeki w ciągu trzech dni. Następnie most zdemontowano i spławiono do Płocka. Użyto go ponownie w końcu września 1410 pod Przypustem, gdzie siły polskie przeprawiały się w drodze powrotnej z Prus. Obiekt ten zapewnił szybszą przeprawę przez Wisłę, co stanowiło pewne zaskoczenie dla dowództwa krzyżackiego i ułatwił koncentrację wojsk polsko-litewskich pod Czerwińskiem. Miało to istotny wpływ na dalszy przebieg kampanii, a tym samym na bitwę pod Grunwaldem. Czytaj więcej…

2016-12-24

Tom Clancy’s Rainbow Six Siege – pierwszoosobowa strzelanka taktyczna skupiająca się na walkach pomiędzy policją a terrorystami. Gra nawiązuje do technothrillera Tęcza Sześć Toma Clancy’ego. Za jej produkcję odpowiadało kanadyjskie studio Ubisoft Montreal, a za darmowe dodatki i aktualizacje niemieckie studio Ubisoft Blue Byte. Grę wydała firma Ubisoft, a jej premiera odbyła się 1 grudnia 2015 roku na platformy Microsoft Windows, PlayStation 4 i Xbox One. Gra powstała na silniku AnvilNext i wykorzystuje technologię Realblast Destruction, która umożliwia tworzenie podatnego na zniszczenia środowiska. Produkcja nastawiona jest na rozgrywki wieloosobowe i podejmuje tematykę starć operatorów jednostek specjalnych z różnych części świata. Czytaj więcej…

2016-12-25

Zbrodnia w Barbarce – seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich jesienią 1939 roku w lesie Barbarka pod Toruniem. Masowe egzekucje w Barbarce stanowiły element tzw. akcji „Inteligencja”, a ich wykonawcami byli funkcjonariusze SS i członkowie paramilitarnego Selbstschutzu. Polscy historycy szacują, że w Barbarce zamordowano co najmniej 600 osób. Ofiarami byli więźniowie obozu dla internowanych, który Niemcy urządzili w kazamatach Fortu VII Twierdzy Toruń. Wśród nich znalazło się wielu przedstawicieli polskiej elity społecznej i intelektualnej z Torunia i okolicznych miejscowości. Czytaj więcej…

2016-12-26

Łączeń baldaszkowy (Butomus umbellatus L.) – gatunek rośliny będący jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju łączeń Butomus i rodziny łączniowatych Butomaceae. Naturalny zasięg jego występowania obejmuje obszary o klimacie umiarkowanym w Azji i Europie, także Afrykę Północną. Introdukowany został do Ameryki Północnej, gdzie stał się problematyczną rośliną inwazyjną. W obrębie naturalnego zasięgu rośnie na stanowiskach zwykle niezbyt obficie. Zasiedla brzegi wód stojących i płynących, może rosnąć także w głębszych wodach w ciekach o wartkim nurcie, jednak wówczas nie kwitnie. Rośliny tego gatunku uprawiane są jako ozdobne, mają jadalne kłącza, wykorzystywane są w plecionkarstwie i są miododajne. Czytaj więcej…

2016-12-27

Iron Man – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiedzialny jest Jon Favreau, a za scenariusz Hawk Ostby, Arthur Marcum, Matthew Hollaway i Mark Ferqus. W rolach głównych występują: Robert Downey Jr., Terrence Howard, Jeff Bridges, Shaun Toub i Gwyneth Paltrow. Główny bohater, Tony Stark, przemysłowiec i inżynier, buduje bojowy egzoszkielet wspomagany i staje się korzystającym z tego pancerza superbohaterem zwanym „Iron Manem”. Kontynuacja filmu, Iron Man 2, miała premierę w 2010 roku, a trzecia część, Iron Man 3, w 2013 roku. Film wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe i jest on produkcją rozpoczynającą tę franczyzę. Światowa premiera odbyła się 14 kwietnia 2008 roku, a polska premiera 30 kwietnia tego samego roku. Film zarobił 585 milionów dolarów przy budżecie 140 milionów. Czytaj więcej…

2016-12-28

Pesach – najważniejsze i najstarsze święto żydowskie cyklu rocznego obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Nazwa święta najprawdopodobniej związana jest z biblijnymi opisami „przejścia” (Boga nad domami Izraelitów w Egipcie, Izraelitów przez morze) lub „ominięcia” w czasie wspomnianej, ostatniej z plag egipskich tych domów Izraelitów, których odrzwia były posmarowane krwią baranka. Święto rozpoczyna się 15 dnia miesiąca nisan. W Izraelu (Erec Jisrael) i judaizmie reformowanym trwa 7 dni, natomiast w diasporze – ze względu na brak pewności, czy w danym kraju nów księżyca przypada w tym samym czasie co w Palestynie – 8 dni. Główne uroczystości odbywają się w pierwszym (w diasporze także i w drugim) dniu (Leil ha Seder). Centralnym wydarzeniem jest wieczerza sederowa z odczytywaniem Hagady – historii wyjścia z Egiptu, która rozpoczyna się od słów: „Byliśmy niewolnikami faraona w Egipcie...”. Dzień siódmy święta Pesach (lub ósmy w diasporze) upamiętnia przejście Żydów przez Jam Suf – Morze Czerwone. Czytaj więcej…

2016-12-29

Krwawienie z przewodu pokarmowego – krwawienie, w którym krew przedostaje się do światła przewodu pokarmowego. Ze względów klinicznych wyróżnia się częściej występujące krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz rzadsze pochodzące z dolnego odcinka. Bogata etiologia i zależność objawów od lokalizacji miejsca krwawienia oraz jego intensywności przekłada się na dość różnorodny obraz kliniczny tego typu krwawienia. Intensywność procesu może wahać się od niemal bezobjawowego, wykrywanego jedynie metodami laboratoryjnymi przewlekłego krwawienia o niewielkiej intensywności po masywny krwotok stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia chorego i wymagający pilnej interwencji endoskopowej lub chirurgicznej. Przy ostrym krwawieniu z górnego odcinka przewodu, najczęściej spowodowanego przez chorobę wrzodową, mogą występować krwawe wymioty, fusowate wymioty oraz smolisty stolec. Ostre krwawienie z dolnego odcinka może wiązać się ze smolistymi stolcami lub krwistymi stolcami (hematochezja). Przewlekłe krwawienie zwykle jest bezobjawowe i objawia się niedokrwistością z niedoboru żelaza lub jedynie dodatnim testem na obecność krwi utajonej w kale. Czytaj więcej…

2016-12-30

Most pod Czerwińskiem nad Wisłą – tymczasowy most łyżwowy użyty przez wojska Królestwa Polskiego w kampanii letniej 1410 w trakcie wielkiej wojny z Krzyżakami. Przekazy o jego wykorzystaniu zawarto w anonimowej Kronice konfliktu i Rocznikach Jana Długosza, gdzie określany jest jako most na łodziach. Konstrukcję przygotowano potajemnie zimą i wiosną 1410, spławiono Wisłą i 30 czerwca zmontowano powyżej Czerwińska, umożliwiając polskim oddziałom sprawne i szybkie sforsowanie rzeki w ciągu trzech dni. Następnie most zdemontowano i spławiono do Płocka. Użyto go ponownie w końcu września 1410 pod Przypustem, gdzie siły polskie przeprawiały się w drodze powrotnej z Prus. Obiekt ten zapewnił szybszą przeprawę przez Wisłę, co stanowiło pewne zaskoczenie dla dowództwa krzyżackiego i ułatwił koncentrację wojsk polsko-litewskich pod Czerwińskiem. Miało to istotny wpływ na dalszy przebieg kampanii, a tym samym na bitwę pod Grunwaldem. Czytaj więcej…

2016-12-31

Tom Clancy’s Rainbow Six Siege – pierwszoosobowa strzelanka taktyczna skupiająca się na walkach pomiędzy policją a terrorystami. Gra nawiązuje do technothrillera Tęcza Sześć Toma Clancy’ego. Za jej produkcję odpowiadało kanadyjskie studio Ubisoft Montreal, a za darmowe dodatki i aktualizacje niemieckie studio Ubisoft Blue Byte. Grę wydała firma Ubisoft, a jej premiera odbyła się 1 grudnia 2015 roku na platformy Microsoft Windows, PlayStation 4 i Xbox One. Gra powstała na silniku AnvilNext i wykorzystuje technologię Realblast Destruction, która umożliwia tworzenie podatnego na zniszczenia środowiska. Produkcja nastawiona jest na rozgrywki wieloosobowe i podejmuje tematykę starć operatorów jednostek specjalnych z różnych części świata. Czytaj więcej…